Wanneer je alle internetdiensten opsomt die je zelf gebruikt, van e-mail tot zoekmachines, is de kans groot dat het vrijwel allemaal Amerikaanse platformen zijn. Voor wie zich daar niet helemaal comfortabel bij voelt, zijn er ook (gratis) Europese alternatieven.

Steeds meer internetgebruikers in Europa stellen zich vragen bij de intensieve dataverzameling en dominante marktpositie van Amerikaanse techbedrijven, zeker in de huidige geopolitieke context. Daardoor groeit de interesse voor Europese alternatieven, die minder afhankelijk zijn van de Amerikaanse bedrijfswereld en overheid, beter aansluiten bij de strengere Europese privacywetgeving, en transparanter zijn over het gebruik van persoonsgegevens.

In dit artikel laten we je kort kennismaken met enkele Europese diensten die een privacyvriendelijker en vaak volwaardig alternatief bieden voor bekende Amerikaanse webdiensten en platformen. Dit gaat breed: van zoekmachines, e-mail en kantoortoepassingen tot cloudopslag, VPN, vertalingen, videosharing, AI-chat en sociale media. Wil je echt de-Amerikaniseren? Gebruik voor deze diensten dan geen Google-, Apple- of Facebook-account.

Zoekmachine

Het zal je niet verbazen dat een browser als Chrome standaard Google gebruikt als zoekmachine, maar je kunt zonder problemen een andere instellen. Open de instellingen van Chrome, ga naar Zoekmachine en klik op Wijzigen. Selecteer het gewenste alternatief. Europese, privacybewuste zoekmachines zijn onder meer het Duitse Ecosia (investeert advertentie-inkomsten in boomaanplant), het Franse Qwant en het Zwitserse SwissCows (dat overigens niet langer gratis is).

Je kunt ook handmatig een extra zoekmachine toevoegen. Neem bijvoorbeeld SwissCows in Chrome. Open opnieuw Zoekmachine en kies Zoekmachine en Site Search beheren. Klik op Toevoegen bij Site Search. Vul SwissCows in als naam, (bijvoorbeeld) sc als snelkoppeling en www.swisscows.com/web?query=%s als url. Bevestig met Toevoegen. Je kunt deze nu instellen als standaard of activeren via sc gevolgd door een druk op Tab in de adresbalk, waarna je de zoekterm ingeeft. Weet wel dat deze drie alternatieve zoekmachines deels gebruikmaken van de zoekindex van het (Amerikaanse) Bing.

Je kunt ook Europese, privacygerichte browsers gebruiken, zoals Ecosia en Ecosia (browser), de Zweedse Mullvad Browser en het Noorse Vivaldi. Hier kun je ook telkens je voorkeurzoekmachine instellen. Houd er wel rekening mee dat deze drie browsers de (Amerikaanse) Chromium- of Firefox-engine gebruiken voor het weergeven van webpagina's.

E-mail en agenda

Gmail en Outlook zijn twee zeer populaire webmaildiensten, vooral dankzij hun sterke integratie met respectievelijk het Google- en Microsoft-ecosysteem. Op het vlak van privacy zijn er wel enkele bedenkingen. Bij Gmail wordt de inhoud van je mails gescand voor gepersonaliseerde advertenties, en ook Microsoft toont advertenties. Beide versleutelen weliswaar je berichten, zowel tijdens de overdracht als in rust (op de mailservers), maar de diensten zelf bewaren de encryptiesleutels.

Diensten als het Duitse Tuta en het Zwitserse Proton Mail pakken dit beter aan. Ze zijn grotendeels opensource, ze gebruiken stevige end-to-end-versleuteling en bij Tuta geldt zelfs het zero knowledge-principe: de dienst heeft geen toegang tot je gegevens, wachtwoorden of metadata. Bij Proton Mail blijft beperkte metadata zoals de onderwerpsregel zichtbaar. Beide zijn beschikbaar via web en mobiele apps en bieden in de gratis versie 1 GB opslagruimte; bij Tuta zit daar ook een agenda bij.

We helpen je even op weg met de laatste. Klik op Gratis e-mailaccount aanmaken en daarna op Selecteren bij Free. Kies je e-mailadres (@tutamail.com) en stel een wachtwoord in. Je krijgt een herstelcode waarmee je weer toegang krijgt als je je wachtwoord (of tweede factor) kwijt zou raken. Na goedkeuring kun je meteen mails ontvangen en verzenden. In de webinterface vind je rechtsboven de knoppen Contacten en Agenda.

Kantoor

Als je denkt aan een cloudgebaseerde kantoorsuite, komen Google Documenten (en Workspace) en Microsoft 365 waarschijnlijk als eerste in je op. Toch zitten er vooral bij Google enkele privacyproblemen. Het verdienmodel draait rond advertenties, er is geen sluitende garantie dat je data binnen de EU blijven en in de gratis versie bewaart Google zelf de encryptiesleutels. Microsoft scoort iets beter, maar wie zeker wil zijn dat data de EU niet verlaten, kijkt beter naar het Letse OnlyOffice.

We stellen hier kort de gratis cloudservice voor, bereikbaar vanuit je browser en via mobiele apps. Registreer je via de website van OnlyOffice en bevestig je aanmelding via de ontvangen mail. Je krijgt dan een persoonlijke url (https://<accountnaam>.onlyoffice.com) die als centrale documentenhub fungeert, met 2 GB opslagruimte. Je kunt er 'kamers' aanmaken. Dit zijn virtuele ruimtes of projectmappen waarin je documenten creëert, bewerkt en eventueel deelt met rolgebaseerde toegangsrechten.

De suite bevat een tekstverwerker, spreadsheet, presentatietool en pdf-editor. Omdat de dienst standaard werkt met Microsofts OOXML-bestandsformaten, hoef je bij het importeren of exporteren nauwelijks compatibiliteitsproblemen te verwachten.

Cloudopslag

Bij cloudopslag springen Google Drive (15 GB gratis) en Microsoft OneDrive (5 GB gratis) er qua gebruikersaantallen uit, met Dropbox (2 GB gratis) als derde op het podium. Je data worden telkens op Amerikaanse servers opgeslagen en je hebt geen controle over de encryptiesleutels. Je kunt dit eventueel oplossen met end-to-end-encryptie via een gratis tool als Cryptomator.

Er bestaan gelukkig ook gratis Europese alternatieven die vergelijkbare opslagruimte bieden, je data gegarandeerd binnen de EU bewaren en je zelf de encryptiesleutels laten beheren. Een daarvan is het Zwitserse EdelCloud Basic (2 GB), van de makers van SwissCows. Bekendere opties zijn Proton Drive (5 GB) en pCloud (10 GB), beide eveneens uit Zwitserland.

We kijken naar pCloud. Je meldt je gratis aan via de website. Stel een wachtwoord in en kies bij Gegevensregio voor Europese Unie. Bevestig via de link in de ontvangen e-mail en klik op de website op Ga naar mijn account. Je kunt dan meteen aan de slag. Linksonder zie je dat standaard al 3 GB is ontgrendeld. Door acties uit te voeren zoals een bestand uploaden, pCloud Drive en de mobiele app installeren en enkele vrienden uitnodigen, kun je dit uitbreiden tot 10 GB.

Vertaling

Het begint wat eentonig te worden, maar ook voor geautomatiseerde vertalingen kom je al snel uit bij diensten van Google Translate of Microsoft Translator. Toch bestaat er een sterk en populair alternatief: het Duitse DeepL. De gratis versie kent wel enkele beperkingen: je kunt maximaal drie documenten per maand van maximaal 5 MB vertalen (niet bewerkbaar), en je teksten kunnen door DeepL worden gebruikt voor trainingsdoeleinden.

Minder bekend, maar volledig gratis, zijn Lingva Translate (meer dan honderd talen) uit Duitsland en het Spaanse Apertium (meer dan veertig talen, ook als app). Beide zijn opensource. Bij Apertium kun je documenten en webpagina's uploaden, maar de beschikbare doeltalen hangen af van je brontaal. Vanuit Nederlands bijvoorbeeld kun je helaas alleen naar Afrikaans vertalen. Lingva biedt een bredere keuze aan taalparen, al moet je de brontekst hier wel zelf invoeren of plakken. Je kunt de tekst ook laten voorlezen, al is de kwaliteit voor Nederlands voorlopig ondermaats. De vertalingen zijn bij beide diensten niet bewerkbaar op de site.

Videosharing

Videosites als Vimeo en vooral Googles YouTube hoeven we niet meer toe te lichten, maar kun je ook enkele Europese alternatieven noemen? Die bestaan wel degelijk, met als bekendste Dailymotion en PeerTube, beide van Franse oorsprong.

Dailymotion heeft dan misschien niet het uitgebreide aanbod van YouTube, maar bereikt wereldwijd toch zo'n 300 miljoen maandelijkse gebruikers. Je kunt er zonder account video's opzoeken via trefwoorden en daarna filteren op onder meer Playlists, Users en Hashtags. Met een account kun je ook video's uploaden en delen via je browser of mobiele apps. Het platform geeft aanbevelingen op basis van je kijkgedrag en is geïntegreerd met sociale media als Facebook en X.

Bij PeerTube draait eveneens alles rond video streaming en delen, maar dan binnen het zogeheten Fediverse (meer daarover verderop in dit artikel). Zoeken naar specifieke video's of kanalen kun je via deze link. Bij een geschikte video klik je op een knop die je naar de bijbehorende server brengt, waar je je eventueel kunt aanmelden om bijvoorbeeld op video's te reageren of zelf te publiceren op je kanaal.

Sociale media

Met sociale mediaplatformen bevinden we ons bijna volledig op Amerikaans grondgebied. Denk aan Facebook, Instagram, X, LinkedIn, Snapchat, Pinterest, Reddit, Threads en WhatsApp. Er bestaan wel – ook Europese – alternatieven, maar overstappen is vaak lastig. Je wilt immers voldoende aanbod, voldoende medegebruikers en het liefst ook een gebruiksvriendelijke omgeving.

Zo is er het Zwitserse Threema (circa 6 euro), een dienst die zich opwerpt als veilig en privacy-bewust alternatief voor WhatsApp, maar helaas is het niet mogelijk berichten tussen beide netwerken uit te wisselen – ook al ijvert de EU met initiatieven als de Digital Markets Act voor meer interoperabiliteit tussen (onder meer) berichtenapps.

Een andere relatief bekende, maar geheel gratis dienst is Mastodon, van Duitse oorsprong. Dit is een microbloggingdienst met tekstposts, reacties, boosts en volgers, die zich profileert als alternatief voor X. Mastodon maakt deel uit van het zogenaamde Fediverse, een samentrekking van 'FEDerated unIVERSE'. Dit is een gedecentraliseerd netwerk van onafhankelijk beheerde servers (zogeheten instances), die via gemeenschappelijke protocollen als ActivityPub wel met elkaar kunnen communiceren.

Andere Fediverse-diensten van Europese origine zijn het al vermelde PeerTube (videoplatform), het IJslandse Pleroma (microblogging), het Franse Funkwhale (audiosharing) en Lemmy (forum- en discussienetwerk, vergelijkbaar met Reddit).

AI-chat

Sinds de lancering van ChatGPT door het Amerikaanse OpenAI eind 2022 is AI, en in het bijzonder AI-chatbots, niet meer weg te denken uit bedrijven en uit ons dagelijks leven. China volgt als stevige tweede speler – denk aan het veelbesproken DeepSeek – maar ook Europa is bezig aan een fikse inhaalbeweging. Een opvallend initiatief komt van OpenEuroLLM, een alliantie van meer dan 20 Europese bedrijven, universiteiten en supercomputingcentra die een opensource-taalmodel (LLM, Large Language Model) ontwikkelen als alternatief voor Amerikaanse en Chinese AI-assistenten. OpenGPT-X dan weer is een Duits project dat grootschalige AI-taalmodellen bouwt, waaronder het opensource-model Teuken-7B, getraind in alle 24 officiële EU-talen.

Wil je zelf met een Europese AI-chatbot experimenteren, kijk dan eens op de site van het Franse bedrijf Mistral dat eigen taalmodellen ontwikkelde. Wil je ook beelden en code genereren, dan moet je je wel registreren. De bot reageert opvallend snel, maar wie meer functies wil – zoals een onbeperkt aantal prompts per dag en een krachtiger LLM – moet upgraden naar Pro (zo'n 18 euro per maand).

VPN

Een Virtual Private Network, kortweg VPN, is ideaal voor wie meer online privacy wil (je ip-adres blijft verborgen), veiliger wil surfen op openbare wifi (je data zijn volledig versleuteld) of geoblokkades wil omzeilen (je kiest een VPN-server in een niet-geblokkeerd land).

Veel populaire opties, zoals Hotspot Shield, zijn Amerikaans. Wie liever Europees gaat, vindt sterke alternatieven als het Zweedse Mullvad en het Zwitserse Proton VPN. Beide houden geen logboeken bij, ze bieden een wereldwijde keuze aan VPN-servers en gebruiken opensource-clientapps. Je vindt er ook functies als een killswitch (je verbinding wordt meteen verbroken als de VPN-server wegvalt) en split-tunneling (je kiest zelf welke apps via de VPN lopen). Proton VPN ondersteunt wel beter streamingdiensten als Netflix en Prime Video. Beide kosten zo'n 5 euro per maand.

Proton VPN biedt tevens een beperkte gratis versie, handig om mee te starten. Surf naar de site van Proton VPN, vul je e-mailadres in, klik op Begin met Proton VPN en stel een sterk wachtwoord in (twee keer). Je kunt meteen de client-app downloaden, bijvoorbeeld voor Windows. Installeer die (extra apps hoef je niet mee te nemen) en meld je aan met je Proton-account. Kies een VPN-server in een beschikbaar land (vijf in de gratis versie), klik op Verbinden en test de VPN-verbinding gerust via bijvoorbeeld www.whatismyip.com. Of nog beter (in het kader van dit artikel) www.watismijnip.nl/.

De goedkoopste uitvoering van de Samsung Galaxy Tab S11 kost 899 euro en biedt 128 GB opslagruimte. Wie meer ruimte wil, kan kiezen voor varianten met 256 of 512 GB opslag. Ongeacht de versie krijg je altijd 12 GB werkgeheugen en dezelfde chipset, die opnieuw van Chinese makelij is. Tijd voor een praktijktest.

De Galaxy Tab S11 is Samsungs meest luxe tablet, bedoeld als concurrent voor de iPad Pro. Het apparaat voelt lekker stevig aan dankzij een metalen frame. Het scherm voorop is bovendien goed beschermd dankzij Gorilla Glass 5. Een belangrijk voordeel is dat zowel de tablet als de meegeleverde S Pen water- en stofbestendig zijn (IP68). Het ontwerp is echter nauwelijks veranderd ten opzichte van zijn voorgangers. De S Pen klikt verder gelukkig magnetisch vast aan de bovenrand en de vingerafdrukscanner zit onder het scherm.

Het 11 inch amoled-scherm is de ster van de show. Dankzij de hoge resolutie (1.600 bij 2.560 pixels) en een vloeiende 120Hz-verversingssnelheid ziet alles er haarscherp en soepel uit. De voornaamste verbetering is de hoog instelbare helderheid, waardoor je het scherm ook buiten in de zon goed kunt aflezen. Een nadeel is dat de antireflectiecoating, die wel op de duurdere modellen zit, bij dit model ontbreekt. De tablet beschikt verder over vier speakers die voor een goed en ruimtelijk geluid zorgen, waardoor games en media nog best aardig klinken.

©Wesley Akkerman

Houdt het lang vol

Onder de motorkap wordt de Tab S11 aangedreven door een Chinese MediaTek 9400+-processor, die over het algemeen goede prestaties levert. Je speelt moeiteloos allerlei zware games, maar moet er dan ook rekening mee houden dat de chipset snel warm wordt (dat gebeurt al bij het instellen). Voor dagelijks gebruik is de Samsung Galaxy Tab S11 meer dan geschikt, waardoor je de processors van Qualcomm waarschijnlijk niet zult missen. De Snapdragon-cpu's van dit merk zijn de populairste en vaak best beoordeelde mobiele chipsets van dit moment.

De batterijduur is eveneens een sterk punt van deze premium tablet. De 8.400mAh-batterij is ruim voldoende voor een complete dag intensief gebruik of zelfs een week bij lichter gebruik (zoals browsen en video's kijken). Mocht de batterij toch leeg zijn, dan is hij dankzij de 45W-snellaadfunctie redelijk snel opgeladen: in een half uur is hij voor de helft vol. Net zoals bij veel andere apparaten die werken met oplaadbare energiebronnen moet je de oplader zelf aanschaffen; die zit niet in de doos. Dit is geheel volgens Europese regels.

©Wesley Akkerman

Nuttige camera's en software

De camera's van de Tab S11 – 13 megapixel achter en 12 megapixel voor – voldoen prima voor dagelijks gebruik, zoals videobellen of het scannen van documenten. Voor serieuze fotografie is je smartphone een betere keuze, maar dat geldt voor vrijwel alle tablets. Door hun formaat zijn ze nu eenmaal minder geschikt om mee te fotograferen. Toch is het prettig dat de beelden bruikbaar zijn in situaties waarin het vooral om gemak draait, zoals snel iets vastleggen of een document inscannen.

Veelzijdig én lang updates

De software, Android 16 met Samsungs One UI, blinkt uit in multitasking en productiviteit. Met functies als DeX tover je de tablet bijvoorbeeld om tot een laptopalternatief. Ook deze tablet profiteert van Samsungs belofte van zeven jaar software- en beveiligingsupdates, waardoor de tablet zeer toekomstbestendig is. Galaxy AI speelt daarnaast een rol met slimme tools die notities ordenen of simpele schetsen omzetten in gedetailleerde afbeeldingen. Niet alles werkt zonder Samsung-account of in het Nederlands, dus zie dit vooral als een extraatje.

©Wesley Akkerman

Samsung Galaxy Tab S11 kopen?

De Samsung Galaxy Tab S11 is gevoelsmatig duur, maar ook een uitstekende, complete allround tablet met snelle prestaties, een prachtig scherm en een lange accuduur. De waterbestendigheid en de gegarandeerde zeven jaar aan updates geven hem een duidelijke meerwaarde ten opzichte van concurrentie. Als je een premium tablet zoekt die zowel voor entertainment als productiviteit geschikt is, en je wil een alternatief voor de iPad Pro, dan is dit een uitstekende keuze. De meegeleverde S Pen is bovendien een fijne extra.

Wil je NordVPN gratis gebruiken? Via CashbackXL kan het nu écht. Slechts één week lang krijgen nieuwe klanten 100 procent cashback op een 2-jarig abonnement van NordVPN. Je betaalt eerst, maar ontvangt het volledige bedrag terug zodra je aankoop is bevestigd. Veilig online, razendsnelle verbindingen en nul kosten – deze actie is te goed om te missen!

Ja, je leest het goed: NordVPN kost je deze week precies nul euro. CashbackXL geeft één week lang 100 procent terug op het 2-jarige abonnement van NordVPN. Je betaalt dus eerst het bedrag, maar krijgt het na bevestiging volledig teruggestort. Een digitale buitenkans voor iedereen die veilig online wil zijn zonder de portemonnee te trekken.

Een actie die je zelden ziet

We komen wel vaker royale kortingen op NordVPN tegen via CashbackXL, maar nu pakt het platform écht groots uit: een volledige 100 procent cashback. En dat boven op de eigen korting van NordVPN (73 procent korting op het 2-jarig plan plus drie extra maanden) maakt dit een deal die in feite gratis is. De actie start vandaag en duurt maar één week. Daarna is alles weer bij het oude, dus timing is in dit geval echt alles.

Wat maakt NordVPN de moeite waard?

NordVPN is een van de populairste VPN-diensten ter wereld, en dat is niet voor niets. De software versleutelt je internetverkeer met sterke 256-bit-encryptie, waardoor niemand – zelfs je internetprovider niet – kan zien wat je online uitspookt. Je digitale leven is tenslotte net als je dagboek: niet voor pottenkijkers. Daarnaast kun je met NordVPN moeiteloos websites en streamingdiensten openen die normaal gesproken in jouw land geblokkeerd zijn. Eén klik en je virtuele locatie springt naar bijvoorbeeld de VS of het Verenigd Koninkrijk, zodat je toegang krijgt tot internationale content. Ook op openbare wifi-netwerken, waar hackers nog weleens willen meegluren, beschermt NordVPN je verbinding automatisch. Zo surf, stream en download je veilig en anoniem, waar je ook bent.

©NordVPN

Zo werkt de 100%-cashback

Maak een gratis account aan op CashbackXL (alléén nieuwe klanten kunnen van deze actie gebruikmaken!). Ga naar de NordVPN-actie en klik linksboven op Shop & ontvang cashback. Voeg pas daarna je abonnement toe aan de winkelwagen; dat is enorm belangrijk voor de tracking. Kies het 2-jarige abonnement, waarvan de korting al zichtbaar is. Controleer dat cookies zijn toegestaan en dat je geen ad-blocker gebruikt. Betaal vervolgens het abonnement. De cashback wordt binnen enkele uren bevestigd en staat na ongeveer twee maanden klaar voor uitbetaling. Houd daar dus rekening mee; het duurt dus eventjes voordat je het geld terugkrijgt.

Waarom je CashbackXL kunt vertrouwen

CashbackXL is de grootste cashback-site van Nederland en heeft al bijna 400.000 euro aan NordVPN-cashback uitgekeerd. De site registreert 97 procent van alle aankopen succesvol en scoort een klantwaardering van een 9,4. Je ontvangt je uitbetaling maandelijks, krijgt de hoogste cashback-percentages en kunt terecht bij een toegankelijke klantenservice. Ze geven zelfs hun missie prijs: jou zoveel mogelijk geld teruggeven.

Grijp je kans en deel 'm

Wil je NordVPN gratis? Zorg dan dat je maandag klaar zit. Deze cashback-actie duurt maar een week, en wat daarna komt, is simpelweg minder voordelig. Vertel het vooral ook aan vrienden – wie wil er nou geen gratis VPN? Twijfel je nog? Je portemonnee zal je dankbaar zijn. Zet je alarm, want deze kans is zo verdwenen als een onbeveiligde wifi-verbinding.