Wanneer je Windows-applicaties gebruikt, apps op je smartphone opent of op het internet surft, kan je privacy in gevaar komen. Dit artikel biedt je twintig tips en tools om je veiligheid te verbeteren en (zo) je privacy te waarborgen.

1 Incognito

We beginnen met een voor de hand liggende tip: gebruik de incognito-modus van je browser, ook bekend als privé- of InPrivate-venster. In deze modus worden cookies, website- en formuliergegevens gewist zodra je het browservenster sluit. Dit is vooral handig op apparaten van anderen. Start deze modus in een Chromium-browser met Ctrl+Shift+N. Om zo’n browser standaard incognito te openen, voeg je in het eigenschappenvenster van de snelkoppeling, achter het Doel-venster, -incognito toe. Bedenk wel dat deze modus je niet anoniem maakt voor webservers.

Goed om te weten: Met de incognitomodus surf je niet ongezien, maar hoe dan wel?

2 Browserprofiel

Een alternatief voor de incognito-modus is het gastprofiel. Dit activeer je door op je profielicoon te klikken en Gast (Chrome) of Andere profielen / Bladeren als gast (Edge) te selecteren. Firefox heeft geen specifiek gastprofiel, maar je kunt er wel zelf eentje aanmaken voor gastgebruikers. Druk op Windows-toets+R, voer firefox.exe -P uit, kies Profiel aanmaken, noem dit Gast en sluit af met Voltooien. Start Firefox en selecteer het gewenste profiel. Of je werkt in Firefox met ‘containers’: met de add-on Multi-Account Containers kun je gescheiden browsersessies starten, op kleurgecodeerde tabbladen.

3 Machtigingen

Veel mobiele apps, desktopapplicaties en websites vragen regelmatig om uitgebreide machtigingen, zoals toegang tot je camera en locatie. Het is raadzaam om de toegestane machtigingen geregeld te controleren. In Chrome vind je dit bij Instellingen / Privacy en beveiliging / Site-instellingen, in Edge onder Instellingen / Cookies en site machtigingen. Voor Windows-apps controleer je dit via Instellingen / Privacy en beveiliging. Op Android pas je machtigingen per app aan via Instellingen / Apps, waar je een app selecteert en Machtigingen opent. Via deze webpagina kun je vooraf te weten komen welke machtigingen een app vereist.

4 Beveiligd DNS

Meestal kan je internetprovider via DNS zien waar je heen surft, tenzij je deze DNS-verzoeken versleutelt. Op Windows doe je dit via Instellingen / Netwerk en internet, bij Wi-Fi / Hardware-eigenschappen of Ethernet. Klik op Bewerken bij DNS-server toewijzing, kies Handmatig en schakel IPv4 in. Vul dan de DNS-adressen in van een DoH-provider, zoals Cloudflare (1.1.1.1), Google (8.8.8.8) of Quad9 (9.9.9.9). Zet DNS over HTTPS op Aan(automatische sjabloon). Op browserniveau, zoals in Chrome, ga je naar Instellingen / Privacy en beveiliging, kies Beveiliging, activeer Beveiligde DNS gebruiken en selecteer een provider.

5 Traceercookies

Voor gepersonaliseerde advertenties worden overwegend traceercookies gebruikt. Deze kun je in de meeste browsers blokkeren. In Chrome doe je dit door naar Instellingen / Privacy en beveiliging te gaan, waar je bij Cookies van derden de optie Cookies van derden blokkeren inschakelt (voor het whitelisten van sites gebruik je Toevoegen). In Edge ga je naar Instellingen / Cookies en site machtigingen, kies je Cookies en sitegegevens beherenen verwijderen en activeer je Cookies van derden blokkeren (bij Toestaan kun je uitzonderingen opnemen).

6 Blockers

Er bestaan meerdere traceermethodes, maar gelukkig bieden sommige browsers instelbare privacymodules aan om deze te bestrijden. Zo heeft Edge onder Privacy, Zoeken en services een Traceringspreventie met de opties Basis, Gebalanceerd of Strikt. Firefox biedt bij Privacy & Beveiliging eveneens drie instellingsopties: Standaard, Streng en Aangepast. Als deze instellingen niet volstaan, kun je de browserextensie Privacy Badger installeren. Deze analyseert het gedrag van de website en blokkeert verdachte traceerpogingen (whitelisting is mogelijk). Een andere extensie is uBlock Origin; deze is wat complexer en blokkeert notoire traceersites via bewerkbare filterlijsten.

7 Zoekmachines

Google staat allerminst bekend als een privacyvriendelijke zoekmachine. Om te voorkomen dat je zoektermen gelogd worden en je verder getraceerd wordt, kun je overwegen een alternatief te gebruiken. Populaire opties zijn DuckDuckGo en Qwant. Daarnaast zijn er nog de opensource-metazoekmachine Searx, Startpage en Swisscows. Deze laatste twee voldoen aan de strengere Europese privacyregelgeving.

8 Privacybrowsers

Zelfs met de strikte privacyinstellingen van Chrome en Edge ben je slechts beperkt beschermd tegen geavanceerde traceringsmethodes als ‘browser fingerprinting’. Hierbij creëren webservers via kenmerken als geïnstalleerde lettertypes, extensies en de ingestelde taal, een unieke ‘vingerafdruk’ van je browser. Je bent iets beter af met Firefox: typ about:config in de adresbalk, zoek naar privacy.resistFingerprinting en stel deze optie in op true. Of kies voor privacygerichte browsers als LibreWolf (op basis van Firefox) en Brave (op basis van Chromium), die nog beter beschermen tegen fingerprinting. De uniciteit van je browser kun je nagaan via www.amiunique.org.

9 Tor-netwerk

De browser Brave beschikt over een incognitomodus gecombineerd met surfen via het Tor-netwerk (The Onion Router): Nieuw Privévenster met Tor (Alt+Shift+N). Dit beschermt je privacy door via tussenliggende servers (nodes) enkel het ip-adres van de laatste ‘exit node’ aan de webserver te tonen, dus niet dat van je eigen systeem. Als je vaker zo wilt surfen, is Tor Browser aan te raden. Ga maar eens met je standaardbrowser naar www.browserleaks.com/ip en doe daarna hetzelfde met de Tor Browser, en vergelijk vervolgens het gerapporteerde ip-adres. Met de Tor Browser kun je ook het darkweb bezoeken, maar dat is een ander verhaal.

Geïnteresseerd, lees dan zeker ook: Tor Browser: voor als je online privacy je lief is

10 Lekdetectie

Hackers kraken regelmatig databases met ID’s van online diensten. Daarom is het een goed idee je aan te melden bij diensten als www.haveibeenpwned.com (klik op Notify me voor een notificatie als je e-mailadres in een nieuw datalek voorkomt), www.dehashed.com (gratis account met beperkte functies) en Mozilla Monitor. Je kunt een en ander ook vanuit Chrome controleren: voer chrome://password-manager/passwords in en klik op Wachtwoorden controleren. Als je e-mailadres of telefoonnummer gelekt blijkt, is het verstandig onmiddellijk je wachtwoord te wijzigen.

11 VPN

Voor een optimale anonimisering op internet raden we een VPN-dienst aan. Alle communicatie loopt dan versleuteld via een VPN-server, waardoor je systeem verborgen blijft voor de bezochte websites. Let op aspecten zoals prijs (vaak maandelijks vanaf vijf euro), goede transfersnelheid, platformondersteuning, gelijktijdig gebruik op meerdere apparaten, een ruime keuze aan serverlocaties, no-logsbeleid, vestiging in Europa en compatibiliteit met streamingdiensten. Voorbeelden van betrouwbare diensten zijn Mullvad VPN, AirVPN, NordVPN en ProtonVPN. Een VPN maakt ook het gebruik van publieke hotspots veiliger en kan geofencing-beperkingen helpen omzeilen.

12 Wachtwoordmanager

Het gebruik van eenvoudige wachtwoorden of dezelfde wachtwoorden voor verschillende accounts is veiligheidshalve af te raden. Een wachtwoordmanager kan helpen om verschillende, complexe wachtwoorden te beheren en te onthouden. Zo’n tool bewaart je account-ID’s in een versleutelde database. De meeste wachtwoordmanagers bieden tevens browserextensies die je account-ID’s automatisch kunnen invullen. Bekende tools zijn Dashlane, KeePassXC en Bitwarden. Deze laatste is gratis, opensource, beschikbaar voor diverse platformen (inclusief mobiele apparaten), synchroniseert over apparaten heen en ondersteunt passkeys.

13 2FA (authenticator)

Steeds meer diensten bieden naast een standaard wachtwoord een extra beveiligingslaag aan (two factor authentication of 2FA) als een extra code, zoals een one-time password (OTP), die naar je mobiel wordt gestuurd. Met een authenticator-app van bijvoorbeeld Authy, Microsoft (met ingebouwde wachtwoordmanager) of Google is zo’n bevestiging veilig en eenvoudig. Voor Google bijvoorbeeld activeer je Verificatie in 2 stappen, kies je voor Authenticator, waarna je een QR-code ziet. Scan deze met je mobiele authenticator-app, waarmee je Google-account wordt gekoppeld. Bij een volgende aanmelding wordt je om een extra code gevraagd.

Lees ook: Bescherm je accounts met tweefactorauthenticatie

14 2FA (token)

Een aantrekkelijk alternatief voor een OTP-authenticator is een hardwaretoken, zoals een FIDO U2F-sleutel. Dit usb- of NFC-apparaatje dient als tweede factor bij 2FA-aanmeldingen. Bekende merken zijn Nitrokey en YubiKey. Deze laatste kunt je instellen met de app Yubico Authenticator, beschikbaar voor verschillende platformen. Plaats de NFC-sleutel tegen je smartphone en tik op Addaccount. Scan de QR-code van je account, sla het op en bevestig opnieuw door de sleutel tegen je smartphone te houden. Als je later de sleutel weer tegen je mobiel houdt, verschijnt de actuele OTP-aanmeldcode.

15 2FA (back-upcodes)

2FA maakt je account veiliger, maar wat doe je als je bijvoorbeeld een OTP-aanmeldcode nodig hebt en je hebt je smartphone niet meer? Dan kun je terugvallen op back-upcodes, een optie die de meeste 2FA-diensten bieden. Log bijvoorbeeld in bij Microsoft, selecteer Beveiliging, open Geavanceerde beveiligingsopties en scrol naar Code voor herstel. Klik op Eennieuwecode genereren, druk de code af en bewaar deze veilig. Voor je Google-account kies je Beveiliging en vervolgens Back-upcodes. Klik op Codesdownloaden of Codes afdrukken en bewaar de back-upcodes.

16 E-mailalias

Veel websites vereisen je e-mailadres voordat je software of diensten kunt gebruiken en sturen een bevestigingsbericht. Wil je spam voorkomen, gebruik dan niet je echte e-mailadres. Sommige mailproviders als Fastmail ondersteunen aliassen waarbij je een adres als <willekeurige_naam>@<mijndomein>.nl aanmaakt. Een alternatief is subadressering, zoals bij Gmail en Outlook.com. Als je echte adres <mijnnaam>@gmail.com is, ontvang je ook berichten op <mijnnaam>+<willekeurige_naam>@gmail.com in je inbox, die je dan eenvoudig kunt blokkeren of filteren. Of overweeg een tijdelijk ‘wegwerp’-adres via gratis diensten als 10 Minute Mail, AdGuard Temp Mail of IncognitoMail.

Good to know! Last van ongewenste mail? Zo voorkom én blokkeer je het

17 Mailencryptie

Men zegt weleens dat een e-mail versturen net zo veilig is als een kaart verzenden. Wil je dat je bericht onderweg niet leesbaar is, versleutel dan de inhoud. Dit kan met digitale handtekeningen of met OpenPGP, wat bijvoorbeeld ondersteund wordt in Mozilla Thunderbird. Een eenvoudiger alternatief is een mailservice als ProtonMail of Tuta, met end-to-end (E2E) encryptie. Met een gratis account bij Tuta krijg je tot 1 GB opslagruimte, maar kun je geen eigen domeinnaam instellen. Ook ontvangers zonder Tuta-account kunnen de mail openen, met een vooraf afgesproken wachtwoord.

18 Data-encryptie

Om te voorkomen dat anderen toegang krijgen tot je gegevens, bijvoorbeeld bij diefstal van je laptop of via een live bootmedium, kun je deze versleutelen. De meeste besturingssystemen hebben een ingebouwde encryptie-optie, zoals BitLocker voor Windows Pro en hoger en FileVault voor macOS. Een degelijk en gratis alternatief is VeraCrypt (ook voor Windows Home), met de opties Een versleutelde bestandscontainer aanmaken, Een niet-systeempartitie/schijf versleutelen of De systeempartitie of de gehele systeemschijfaanmaken. De eerste is handig om specifieke bestanden te versleutelen.

19 Windows-privacy

Ook Microsoft verzamelt via Windows privacygevoelige gegevens. In Instellingen / Privacy en beveiliging kun je enkele opties aanscherpen, maar er zijn meer instellingen verspreid over Windows. De portable tool O&O ShutUp10++ maakt dit eenvoudiger. Bekijk de opties bij Current User en Local Machine. Creëer voor je aanpassingen maakt een herstelpunt via Actions / Create a system restore point. In hetzelfde menu zijn enkele vooraf gedefinieerde profielen beschikbaar, Je kunt ook zelf kiezen welke opties je (de)activeert. Indien nodig keer je met Actions / Undo all changes terug naar de standaard instellingen.

20 Opschoners

Windows en veel applicaties, zoals browsers, laten gebruikssporen achter die je misschien liever wilt opruimen. Dit kan met het gratis BleachBit (ook portable). Selecteer de gewenste opties en klik op Voorvertonen voor een detailanalyse voordat je met Opruimen bevestigt. Een heel ander type opschoner is Eraser. Hiermee kun je specifieke bestanden of volumes, maar ook ongebruikte schijfsectoren (die nog sporen van oude bestanden kunnen bevatten) overschrijven met pseudotoevallige data, zodat niemand die nog kan inkijken.

Mensen onthouden visuele content beter dan tekst. Vooral op sociale media en in presentaties doen visuals, zoals infographics en flowcharts, het uitstekend. Maar wat als je geen ontwerptalent hebt? In dat geval kun je een beroep doen op de AI van Napkin.ai.

Stap 1: Tekst plaatsen

Napkin is een gratis tool waarmee je met enkele muisklikken mooie grafische voorstellingen maakt door de dienst eerst een tekst voor te schotelen. Ideaal dus voor mensen die een afbeelding willen om hun ideeën snel in beeld te brengen, want zo’n diagram of flowchart zorgt ervoor dat jouw boodschap in een oogopslag duidelijk is.

Ga naar www.napkin.ai en maak een account aan. Het Starter Plan om tot drie napkins te maken is en blijft gratis, maar ook het Professional Plan om eindeloos veel visuals te creëren, is gratis zolang Napkin nog in het bètastadium is.

Eenmaal ingelogd kom je in het werkvlak en gebruik je de knop + New Napkin. Daar heb je de keuze: ofwel je laat de AI zelf een tekst genereren, ofwel je opent een lege napkin. We kiezen voor de tweede optie en plakken de tekst waarvoor we een visual nodig hebben.

Plak de tekst in het Napkin-werkvlak.

Stap 2: Omzetten naar een napkin

Selecteer het tekstfragment waarvan je een infographic wilt maken. Hierdoor verschijnt er een blauw bliksempictogram naast de selectie. Klik op de knop en Napkin zal de tekst interpreteren (ook in het Nederlands). Enkele seconden later verschijnt de afbeelding onder de selectie. Naast de infographic komt een vakje waarin je verschillende andere weergaven van deze visual met dezelfde boodschap kunt selecteren. Ben je zelfs dan niet tevreden, dan klik je op Generate More. Bevestig je keuze door op de gewenste visual te klikken.

Maak een keuze uit de voorgestelde beelden.

Stap 3: Afwerken en uitvoeren

Zowat alles van de infographic is aanpasbaar. Klik op de tekst bij de pictogrammen, dan kun je het lettertype, de lettergrootte en de kleur wijzigen. Hetzelfde geldt voor de pictogrammen. Vind je een bepaald pictogram ongelukkig gekozen, dan selecteer je het en klik je opnieuw op het kleine bliksempje bij dit pictogram. Napkin zal nieuwe suggesties voor dat ene plaatje voorstellen. Wanneer je op de volledige infographic klikt, kun je in de rechterbovenhoek de achtergrondkleur en een variant op de gekozen stijl selecteren. Tot slot mag je het ontwerp downloaden in het png-, svg- of pdf-formaat. Bovendien heb je de keuze uit drie downloadresoluties.

Je kunt de afbeelding in hoge resolutie in drie formaten downloaden.

In de rubriek Waar voor je geld gaan we een aantal keer per week op zoek naar de beste producten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt. Deze keer kijken we naar condensdrogers. Welke modellen zijn er te koop voor onder de 500 euro en wat zijn de mogelijkheden?

Een condensdroger is een type wasdroger dat vocht uit je wasgoed onttrekt en opvangt in een ingebouwd reservoir of via een afvoerslang afvoert. In tegenstelling tot luchtafvoerdrogers heeft een condensdroger geen externe afvoer nodig, wat hem flexibel maakt in gebruik en daardoor nagenoeg overal kunt plaatsen. Condensdrogers zijn doorgaans goedkoper in aanschaf dan warmtepompdrogers, maar verbruiken wel meer energie. We vonden vijf exemplaren van minder dan 500 euro.

Beko DCU8235BXT

De Beko DCU8235BXT is een gebruiksvriendelijke condensdroger met een capaciteit van 8 kg, geschikt voor gezinnen of huishoudens met regelmatig wasgoed. Hij beschikt over diverse programma’s, waaronder opties voor katoen, synthetisch, sportkleding en delicate stoffen. De AquaWave-trommel zorgt voor een zachte behandeling van je kleding, wat de slijtage beperkt. De droger produceert gemiddeld 66 dB aan geluid. Het water wordt opgevangen in een intern reservoir, maar kan ook via een afvoerslang worden weggespoeld. Dit model is niet voorzien van de nieuwste technologieën, maar biedt alles wat je nodig hebt voor betrouwbaar dagelijks gebruik.

Uitgestelde start: Ja
Vulgewicht: 8kg
Type deur: glas
Fabrieksgarantie: 2 jaar (10 jaar op de motor)

Sharp KDNCB8S7PW91BX 

Deze condensdroger van Sharp is ontworpen met het oog op eenvoud en efficiëntie. De machine biedt 15 programma’s, waaronder instellingen voor katoen, synthetisch, gemengde was en snelle droogbeurten. Het display is helder en overzichtelijk en toont duidelijk de resterende tijd. De bediening is eenvoudig, wat hem geschikt maakt voor gebruikers die vooral gemak zoeken. De wateropvang gebeurt in een reservoir dat handmatig geleegd moet worden, tenzij je kiest voor aansluiting op de afvoer. Voor wie een betrouwbare, eenvoudige droger zoekt zonder poespas, is dit een goede keuze.

Uitgestelde start: Ja
Vulgewicht: 8kg
Type deur: dicht
Fabrieksgarantie: 2 jaar

Hisense DH3S802BW2

De Hisense DH3S802BW2 is een moderne warmtepompdroger met een capaciteit van 8 kg en diverse slimme functies. Deze droger is uitgerust met ConnectLife, waarmee je hem via een app op je smartphone kunt bedienen. Ook beschikt hij over een stoomfunctie, die helpt om kreukels te verminderen en kleding op te frissen. De trommel is binnenin verlicht en de bediening is overzichtelijk, met een groot display dat de resterende tijd toont. De machine beschikt over programma’s voor onder andere katoen, wol en delicate stoffen. Hoewel het energieverbruik lager is dan bij een standaard condensdroger, duurt het droogproces gemiddeld wel wat langer.

Uitgestelde start: Nee
Vulgewicht: 8kg
Type deur: glas
Fabrieksgarantie: 2 jaar

Beko DF8421TX0

De Beko DF8421TX0 is een warmtepompdroger met een ruime inhoud van 8 kg. Dankzij de EcoGentle-technologie blijven kleuren langer mooi en wordt kleding zachter behandeld. De AquaWave-trommel met speciale patronen zorgt ervoor dat kleding minder slijt tijdens het drogen. Dit model beschikt over 15 programma’s, waaronder opties voor sportkleding, jeans en wol. Ook is er een anti-kreukfase na het drogen, wat handig is als je niet meteen de was uit de machine haalt. De machine is wat ouder (model 202), maar is nog steeds te koop. Oorspronkelijk was het energielabel A++, maar omgerekend naar de huidige meetmethode is dat nu een E-label geworden. Handige extra’s zijn de startuitstelfunctie en het duidelijke display met resttijdindicatie.

Uitgestelde start: Ja
Vulgewicht: 8kg
Type deur: glas
Fabrieksgarantie: 2 jaar (10 jaar op motor)

Frilec KOBLENZ 8600 TK

De Frilec KOBLENZ8600TK is een eenvoudige, degelijke condensdroger en beschikt over meerdere standaardprogramma’s, zoals katoen, synthetisch en extra droog. De bediening is rechttoe rechtaan en het display toont de resterende droogtijd. Met een geluidsniveau van ongeveer 65 dB is hij niet de stilste, maar ook zeker niet storend in een gemiddelde omgeving. De droger heeft energielabel F, wat betekent dat hij relatief veel stroom gebruikt vergeleken met warmtepompdrogers. Het water dat uit het wasgoed wordt gehaald, wordt opgevangen in een waterreservoir. Deze moet handmatig geleegd worden, tenzij je hem aansluit op een afvoer.

Uitgestelde start: Ja
Vulgewicht: 8kg
Type deur: glas
Fabrieksgarantie: 5 jaar