Bewoners binnen de westerse wereld hebben vanwege de hoge welvaart een behoorlijke ecologische voetafdruk. De voortschrijdende digitalisering draagt daar ook aan bij. De volgende groene tech-initiatieven hopen juist een tegenbeweging in gang te zetten. En daar kun je zelf ook aan bijdragen, simpelweg door je surfgedrag iets aan te passen!

Doe de voetafdruktest van het Wereld Natuur Fonds maar eens, en je weet genoeg. Het mag allemaal best wat minder. Naast de bekende methoden om de belasting op het milieu te reduceren, kun je ook vanachter de computer je steentje bijdragen. 

Zoek bijvoorbeeld met Ecosia of ZoekGroen in plaats van Google. Doe aankopen via Browsy of TreeClicks bij deelnemende webshops en help mee om verse bossen aan te leggen. Laten we de genoemde diensten van naderbij bekijken.

Ecosia

©PXimport

Wie internet gebruikt, verbruikt heel wat energie. Dat gebeurt niet alleen binnenshuis via je computer, monitor en netwerkapparatuur, maar ook extern. Denk maar aan al die servers in energieslurpende datacentra die de websites in de lucht houden.

Ecosia doet daarvoor graag iets terug, want deze Nederlandstalige zoekmachine gebruikt het overgrote deel van zijn inkomsten om nieuwe bomen te planten. Dit gebeurt wereldwijd en het zijn er inmiddels al meer dan 120 miljoen! Hoe meer mensen via Ecosia op internet zoeken, hoe meer inkomsten deze webdienst genereert.

Hoe werkt dat precies? Zodra je aan de hand van één of meerdere trefwoorden een zoekopdracht uitvoert, verschijnen er bovenaan de resultatenpagina advertenties. Dat bracht sinds de oprichting in 2009 al ongeveer dertien miljoen euro in het laatje. 

Overigens werkt de zoekmachine in de praktijk prima. De webdienst gebruikt namelijk de zoekrobots van Microsoft Bing om zijn gebruikers wegwijs te maken op internet. Een teller rechtsboven geeft weer hoeveel zoekopdrachten je tot dusver hebt uitgevoerd. 

Voor elke nieuwe boom zijn zo’n 45 zoekacties nodig. Fanatieke gebruikers kunnen eventueel een browserplug-in of mobiele app van Ecosia installeren.

ZoekGroen

©PXimport

Naast Ecosia bestaat er met ZoekGroen nóg een zoekmachine die zijn advertentieopbrengsten gebruikt om nieuwe bomen te planten. Een belangrijk verschil is dat ZoekGroen een beroep doet op de robots van Google. Na invoering van een trefwoord zal de resultatenpagina je dan ook bekend voorkomen. 

Naar eigen zeggen doneert deze Nederlandse zoekmachine maar liefst 95 procent van zijn omzet aan boomvriendelijke organisaties. Dat zijn er momenteel twee, namelijk Trees for All en Justdiggit. Tot nu toe zijn er met behulp van ZoekGroen meer dan driehonderd bomen gepland en is er ruim 2,5 hectare droog landschap vergroend.

Browsy

©PXimport

Browsy doet een beroep op de consumptiemaatschappij om verse bomen te planten. Installeer deze plug-in in je browser, koop een product bij een deelnemende webshop en maak zo de wereld een beetje groener. Overigens betaal je voor je online aankopen niets extra’s. 

Na de installatie nestelt Browsy zich rechtsboven in de browser. Klik op dit pictogram en zet in de instellingen voor het gemak de optie Automatisch activeren aan. Zoek je online naar een paar mooie schoenen of ga je rechtstreeks naar je favoriete webwinkel? Grote kans dat Browsy zich laat zien, zodat je weet dat je met je aankoop de aanleg van nieuwe bossen steunt. 

In de zoekresultaten van Google zie je de term Partner achter deelnemende webshops staan. Onder meer bekende namen als MediaMarkt, EP, BCC en Coolblue fungeren als partner voor dit groene initiatief.

Browsy ontvangt tussen de één en zes procent van de vraagprijs van een gekocht product. Het exacte percentage hangt af van het bestelde product en de afspraken met de bewuste webshop. Van de totale opbrengst gaat tachtig procent naar twee organisaties die zich inzetten voor herbebossing, namelijk Eden Projects en WeForest. 

TreeClicks

©PXimport

TreeClicks hanteert tot slot een soortgelijk concept als het eerder besproken Browsy. Deze dienst monitort namelijk via een browserplug-in eveneens of je iets bij een deelnemende webwinkel aanschaft. TreeClicks ontvangt voor het aanbrengen van nieuwe klanten een vergoeding en gebruikt het merendeel van deze opbrengst voor herbebossingsprojecten in onder andere Peru, Australië en Tanzania.

Wil je het graag weten zodra TreeClicks dankzij je aankopen een nieuwe boom plant? Maak dan een account aan en ontvang hiervan een e-mail. Overigens bevat de extensie zelf ook een bomenteller.

De browserplug-in werkt in combinatie met bijna 45.000 webwinkels, waaronder Amazon.com, MediaMarkt, Bijenkorf en Albert Heijn. Zodra je het digitale winkelwagentje van een webshop opent, verschijnt er een pop-upvenster met een link. Klik hierop en reken vervolgens af om de aanwas van bosrijke gebieden te steunen.

In de rubriek Waar voor je geld gaan we op zoek naar leuke aanbiedingen of producten met bijzondere eigenschappen. Dit keer hebben we een selectie van vijf 65-inch televisies voor je, met uiteenlopende prijzen van zo'n 800 tot 1.600 euro, voor ieder budget dus.

LG OLED65C46LA

Met de LG OLED65C46LA haal jij een televisie in huis die een groot 65‑inch scherm combineert met de uitstekende contrasten van OLED. Elke pixel kan individueel oplichten of uitstaan, zodat zwarte beelden echt donker worden en er geen achtergrondverlichting nodig is. In de praktijk levert dat scherp beeld en een prettige kijkhoek op, waardoor je zelfs vanuit de hoek van je woonkamer naar films of series kunt kijken. De 4K‑resolutie (3.840 × 2.160 pixels) zorgt ervoor dat ondertitels en fijne details bij natuurdocumentaires of sportwedstrijden scherp blijven.

Dankzij het 120 Hz‑paneel worden snelle bewegingen vloeiend weergegeven, wat vooral bij games of sport handig is. De tv draait op LG’s WebOS‑systeem; daarmee kun je eenvoudig navigeren tussen apps zoals Netflix, Disney+ en YouTube. Vier HDMI 2.1‑poorten bieden ruimte voor gameconsoles en randapparatuur. Ook beschikt de tv over eARC voor het doorgeven van geluid naar een externe soundbar.

Samsung QE65Q73D

Als je graag een groot scherm wilt met levendige kleuren, dan is de Samsung QE65Q73D een model om naar te kijken. Deze QLED‑televisie heeft eveneens een schermdiagonaal van 165 centimeter, maar maakt gebruik van een Quantum‑Dot laag om licht om te zetten in een breed kleurvolume. Hierdoor zijn kleuren uit films, series of games aanwezig zonder dat je zelf iets hoeft bij te stellen. Met een verversingssnelheid van 100 Hz worden bewegingen soepel weergegeven en dankzij de Motion Xcelerator 120 Hz‑functie profiteer je bij gameconsoles die hogere verversingsfrequenties ondersteunen.

De 4K AI‑upscaler in Samsungs Quantum‑processor schaalt beelden op tot de volledige Ultra‑HD‑resolutie, zodat je oudere HD‑films scherper ervaart. Het besturingssysteem Tizen biedt toegang tot apps en streamingdiensten en je kunt via SmartThings andere

slimme apparaten bedienen. Er zijn vier HDMI‑poorten en wifi aan boord en energieklasse E geeft aan dat het verbruik gemiddeld is voor een groot QLED‑scherm.

LG OLED65G45LW

De LG OLED65G45LW uit 2024 is een zogeheten Gallery‑model, bedoeld om strak tegen de muur te hangen. Het scherm is slechts enkele centimeters dik, zodat het toestel in je interieur opgaat. Binnenin zit een OLED evo‑paneel met 4K‑resolutie, waardoor elk beeldpunt individueel wordt aangestuurd en kleurenkrachtig zijn. De televisie ondersteunt een verversingssnelheid van 120 Hz en biedt daardoor vloeiende beelden bij sport of snel bewegende films.

Via vier HDMI‑2.1‑aansluitingen kun je gameconsoles aansluiten en profiteren van variabele refresh rates. WebOS 8 vormt de basis voor het smart‑platform; hiermee navigeer je door apps en diensten en kun je via spraakassistenten als Google Assistant of Amazon Alexa de tv bedienen. De set wordt geleverd met een wandbeugel, zodat hij strak tegen de muur bevestigd kan worden.

LG OLED65B42LA

In de B‑serie van LG vind je de OLED65B42LA, een toestel dat in 2024 op de markt kwam. Deze televisie biedt de voordelen van OLED – elk pixel kan apart aan of uit – maar in een iets betaalbaarder segment dan de G‑ of C‑series. Het 65‑inch scherm combineert een 4K‑resolutie met een verversingssnelheid van 120 Hz. Hierdoor zijn bewegingen bij games of sportprogramma’s soepel en blijven details scherp.

WebOS maakt het mogelijk om streamingapps en live‑tv makkelijk te combineren en je kunt de tv bedienen met de meegeleverde Magic Remote. De televisie heeft vier HDMI‑poorten voor randapparatuur en ondersteunt eARC voor lossless audiotransport naar een soundbar of receiver. Door het slanke ontwerp staat de tv op twee subtiele pootjes of kun je hem aan de muur hangen via een VESA‑beugel.

Sony XR‑65A80L

Sony’s XR‑65A80L combineert een 65‑inch OLED‑scherm met het Google TV‑platform. Hierdoor kun je eenvoudig door streamingapps scrollen en de tv koppelen aan je Google‑account. Het XR‑paneel gebruikt Sony’s Cognitive Processor XR, die beelden analyseert en optimaliseert voor contrast en kleur. Met een vernieuwingsfrequentie van 120 Hz en ondersteuning voor HDMI 2.1 zijn snelle games of films geen probleem; variabele refresh rates en Auto Low Latency worden ondersteund.

De luidsprekers zitten achter het scherm verwerkt zodat het geluid direct uit het beeld lijkt te komen; met ondersteuning voor Dolby Atmos sluit je ook eenvoudig een soundbar aan. Vier HDMI‑poorten, wifi en Bluetooth zorgen voor verbinding met randapparatuur, en via de ingebouwde microfoon kun je spraakopdrachten geven. Dankzij de ingebouwde standaard kun je de tv neerzetten of via VESA aan de muur hangen. Het 55-inch model van deze televisie is eerder door ID.nl getest.

Gezellig, zo'n avondje gourmetten. Maar na afloop blijft er op het gourmetstel vaak aangebakken vet, gesmolten kaas en saus achter. Logisch dat je niet meteen zin hebt om de boel schoon te maken. Als je het slim aanpakt, is alles binnen een half uurtje weer schoon!

Laten afkoelen, maar wacht niet te lang

Zet het gourmetstel na gebruik uit en trek de stekker uit het stopcontact. Laat het geheel afkoelen tot het handwarm is. Wacht je te lang, dan koeken vet en kaas vast en wordt schoonmaken lastiger. Haal losse onderdelen zoals pannetjes, spatels en bakplaatjes eraf voordat je begint met schoonmaken.

Losse onderdelen schoonmaken

Gourmetpannetjes en bakplaatjes hebben meestal een antiaanbaklaag. Die blijft het mooist als je ze niet hardhandig schoon schrobt. Leg ze in warm water met een beetje afwasmiddel en laat ze tien tot vijftien minuten weken. Aangekoekte resten laten dan vanzelf los. Gebruik daarna een zachte spons of borstel en spoel alles goed af. Controleer altijd even de handleiding: sommige onderdelen kun je in de vaatwasser doen, andere juist niet.

©Saskia van Weert

Zo maak je het elektrische deel veilig schoon

Terwijl de pannetjes, spatels en losse bakplaatjes staan te weken, ga je door met het verwarmingselement. Dat element zelf mag nooit nat worden. Zie je vetspetters of etensresten, veeg die dan weg met keukenpapier zodra het gourmetstel is afgekoeld. Voor hardnekkiger vuil gebruik je een licht vochtige doek met een klein beetje afwasmiddel. Knijp de doek goed uit en zorg dat er geen water bij het snoer of in openingen komt. Droog alles direct na met een schone doek.

De bak- of grillplaat weer vetvrij krijgen

Heeft je gourmetstel een losse bak- of grillplaat, haal dan eerst het overtollige vet weg met keukenpapier. Leg de plaat vervolgens in warm water, zodat aangekoekte resten kunnen losweken. Is de bakplaat vast onderdeel van het gourmetstel, dan kun je deze uiteraard niet in water onderdompelen. Neem in dat geval de plaat af met een licht vochtige doek zodra hij is afgekoeld, eventueel met een beetje afwasmiddel. Zo voorkom je dat vet tijdens het schoonmaken uitsmeert. Gebruik vooral geen schuursponsjes of schrapers om het vet weg te krijgen, want die beschadigen de coating en zorgen ervoor dat eten de volgende keer sneller blijft plakken. 

Vergeet je tafel niet!

Vetspetters en gemorste saus zijn bijna niet te voorkomen. Leg daarom vooraf een afwasbaar tafelkleed of gebruik een papieren tafelkleed. Dat kan na het gourmetten rechtstreeks de vuilnisbak in. Houd tijdens het eten keukenpapier of doekjes bij de hand om gemorste resten meteen weg te vegen. Is de tafel toch vies geworden, neem hem dan zo snel mogelijk af met warm water en een mild schoonmaakmiddel.

Schoon wegzetten voor de volgende keer

Laat alle onderdelen volledig drogen voordat je het gourmetstel opbergt. Berg je alles nog vochtig op in de doos of kast, dan kunnen er snel muffe geurtjes ontstaan. Bewaar pannetjes en platen apart van elkaar, eventueel met een vel keukenpapier ertussen. Berg pannetjes en platen apart op, eventueel met een velletje keukenpapier ertussen. Zo voorkom je krassen. Zo is het volgende keer alleen nog maar een kwestie van de boel weer tevoorschijn halen en lekker gaan eten. Veel gourmetplezier!