Chrome is momenteel de meest populaire browser. Dat is niet noodzakelijkerwijs omdat ’t technisch de beste of snelste is, maar vooral ook een gevolg van marketing. Groot nadeel is echter dat de nieuwsgierigheid van Google standaard is ingebakken. Die is te omzeilen met Chromium, een browser die er sterk op lijkt. Wat moet je er over weten?

Chrome is érg nieuwsgierig. Wat an sich geen verrassing mag heten, want gemaakt door Gooogle. Laatstgenoemde leeft van gebruikersgegevens, statistieken en de verkoop daarvan. Door de browsermarkt agressief te veroveren, heeft het goud in handen. Het bedrijf kan via Chrome nauwkeuriger dan ooit precies nagaan wat gebruikers uitvoeren. Zeker als een groot deel ook nog eens inlogt en ingelogd blijft bij hun Google-account. 

Moet iedereen natuurlijk lekker zelf weten, maar krijg je daar toch een wat onrustig gevoel bij? Dan is het tijd om eens naar een alternatief te kijken. Dat wordt wat moeilijk als je wél gecharmeerd bent van de browser, maar minder van de nieuwsgierigheid. In dat geval is het goed om te weten dat de engine van Chrome – Chromium - open source is. Die engine – het kloppend hart van een browser – rendert de pagina’s en bevat vrijwel alle features die – in dit geval – Chrome tot Chrome maken. 

Deze wordt weliswaar ook (hoofdzakelijk) door Google gemaakt en onderhouden, maar omdat de engine open source is en in andere browsers gebruikt mag worden tref je de genoemde nieuwsgierigheid er niet in aan. Die gaat namelijk tegen de open source-regels in en het zou ook raar zijn als een alternatieve browser toch de Google ‘spyware’ mee moest leveren.

Chromium-browser installeren

Het is Chromium waar de privacybewuste gebruiker die om wat voor reden ook wel een Chrome-compatibele browser wil, zich op moet focussen. Nu bestaat het Chromium-project zelve hoofdzakelijk uit de engine, plus vaak instabiele ‘nightly builds’ waar de gemiddelde niet-nerd niet vrolijk van wordt. Gelukkig zijn er ook stabiele builds van een op Chromium gebaseerde browser te vinden op https://chromium.woolyss.com/. Voor zo ongeveer elk denkbaar besturingssysteem om precies te zijn. 

De grootste ‘tekortkoming’ van Chromium Browser ten opzichte van de ‘echte’ Chrome is, dat er géén automatische updater aan boord is. Je moet je browser dus zelf bij de tijd houden. Dat betekent in principe met regelmaat de genoemde website bezoeken. Het updateproces werkt precies eender als het voor de eerste keer installeren: klik onder (bijvoorbeeld) Windows op Chromium for 64-bit Windows op de meest recente Installer.

©PXimport

Download het installatiebestand en dubbelklik om het uit te voeren. Chromium heeft geen digitale handtekening aan boord, dus het kán zijn – afhankelijk van je systeeminstellingen – dat Windows een waarschuwing toont. In dat geval klik je in het waarschuwingsvenster op Meer informatie en dan de knop Toch installeren. 

Ben je erg achterdochtig, voer dan eventueel direct na de download en voor starten van het bestand mini_installer.sync.exe even een handmatige scan uit. Mocht je na een paar weken een nieuwere versie op de downloadsite aantreffen, dan pik je de installer op en doorloop je de procedure opnieuw. In dat geval blijven alle instellingen, extensies, bookmarks enzovoort bewaard.

Extensies in Chromium

Chromium oogt en werkt precies hetzelfde als Chrome. Ook alle extensies worden ondersteund. Heb je bijvoorbeeld een virusscanner geïnstalleerd met browser-extensies voor Chrome, dan zal Chromium ook als ‘doel’ herkend worden. Je ziet dan – ietwat onpraktisch –de melding Fout staan rechtsboven in het venster van Chromium, direct naast de knop met de drie verticaal georiënteerde puntjes. Speciaal voor deze foutstatus oranje gekleurd. 

Klik op de puntjesknop en je ziet dat de ‘fout’melding bestaat uit beschikbare maar nog niet geactiveerde extensies. In ons voorbeeld voor Bitdefender. Klik op de extensie(s) en activeer ze middels een klik op Extensie aanzetten.

Je kunt elke Chrome-extensie ook Chromium gebruiken. Klik maar eens op de knop met de drie puntjes rechtsboven in het venster van Chromium en dan onder Meer hulpprogramma’s op Extensies. Klik in het daarop geopende pagina op de knop met de drie streepjes linksbovenaan en dan onderaan het paneel dat je dan ziet op Chrome Web Store openen. Zoals je ziet zijn alle bekende extensies die je ook uit Chrome kent beschikbaar en installeerbaar. Waaronder adblockers en vele tools. 

©PXimport

Installeer je favoriete exemplaren dus ook in Chromium. Bedenk hierbij wel, dat extensies zelve ook privacy-gevoelige gegevens naar hun maker kunnen doorsluizen. Ga je bijvoorbeeld allerlei extensies van Google installeren, dan kom je op het punt terecht waarbij je je af kunt vragen of gebruik van Chromium heel zinvol is…

Lees ook: Zo kun je zien of een Chrome-extensie veilig is

Progressive Web Apps

Zoals beloofd kun je met Chromium ook PWA’s installeren. Handig, want daarmee geef je je Windows-pc of notebook de essentiële vaardigheden van een Chromebook. Zoek een PWA, bijvoorbeeld de Spotify web-player. Als je goed aan de rechterkant van de adresbalk kijkt, zie je daar een installatieknopje. Klik hierop en dan op de knop Installeren. 

Uiteindelijk verschijnt een snelkoppeling naar – in dit geval – Spotify op het bureaublad. Dubbelklik erop en de Spotify player start als ware het een Windows-app. 

Zo’n PWA weer verwijderen doe je door in het venster van de ongewenste PWA op en klik (min of meer) rechtsboven in het venster op de drie puntjes-knop, gevolgd door een klik op (in dit voorbeeld) Spotify verwijderen. 

©PXimport

Net als Chrome

De instellingsmogelijkheden van Chromium zijn ’t zelfde als die van Chrome. Handig, want daardoor kun je de tips in ons artikel over Chrome-instellingen ook gebruiken voor Chromium. Mocht het niet-automatisch updaten van Chromium voor jou een struikelblok(je) zijn, dan bestaan er tools en extensies om dat euvel te verhelpen. Neem de waarschuwing op de gelinkte site wel ter harte en wees er voorzichtig mee.

Wanneer je Windows 11 (opnieuw) installeert, vereist Microsoft dat je je aanmeldt met een Microsoft-account of dat je er eentje aanmaakt. En dat terwijl je je voorheen in Windows 10 gewoon met een offline account kunt aanmelden. Wij laten je zien hoe je dat ook in Windows 11 doet, rechtstreeks tijdens de installatieprocedure.

Microsoft wil maar al te graag dat je een Microsoft-account hebt en deze ook gebruikt bij het aanmelden van Windows 11. Behalve dat je hiermee in geval van het vergeten van je installatiecode het besturingssysteem makkelijker opnieuw kunt activeren, biedt een Microsoft-account niet heel veel extra voordelen in Windows 11 zelf. Het enige wat met zo'n account makkelijker gaat is het instellen van e-mail en OneDrive, maar dat zijn ook diensten waar je je later bij kunt aanmelden.

Installatieprocedure

In een van de laatste stappen van de installatieprocedure, of wanneer je een Windows 11-laptop hebt gekocht, word je - om de laatste instellingen toe te passen - gevraagd om in te loggen bij een Microsoft-account, of er eentje aan te maken.

©MG | ID.nl

Wanneer je in bovenstaand scherm bent aangekomen, lijkt het alsof je hier niet meer uit kunt komen: je moet óf een account invullen, óf er eentje aanmaken, óf een stap terug gaan met de pijl rechtsboven in beeld. Toch kun je hier nog iets anders doen, namelijk een opdrachtprompt openen. En dat is handig, want met een opdrachtprompt tijdens de installatie van Windows 11 kun je alvast dingen regelen voordat Windows 11 zelf is opgestart. Het omzeilen van het aanmaken of invoeren van een Microsoft-account bijvoorbeeld. Om de opdrachtprompt te openen, moet je de volgende toetscombinatie intypen:

Shift+F10

Let op: bij sommige computers zoals laptops kan het zijn dat je ook de Functietoets Fn moet indrukken om de F10-knop te kunnen gebruiken. De opdracht wordt in dat geval dan:

Shift+Fn+F10

Na het indrukken van deze toetscombinatie wordt een zwart venster voor de opdrachtprompt geopend.

©MG | ID.nl

In dit scherm voor je een speciale opdracht in waarmee we de verplichte invoer voor een Microsoft-account gaan omzeilen. Zodra Windows 11 heeft gedetecteerd dat jouw computer een werkende verbinding heeft, blijf je op dat accountscherm hangen, maar ook wanneer er nog geen verbinding is gemaakt, wil Microsoft toch eerst dat je verbinding maakt en daarna alsnog met een Microsoft-account aan de slag gaat.

Nu de opdrachtprompt is geopend, schakelen we die online functie uit. Voer exact de volgende opdracht in:

start ms-cxh:localonly

Gevolgd door een druk op de Enter-toets. Dat zit eruit als hieronder:

©MG | ID.nl

Nadat je op Enter hebt gedrukt, verschijnt er een nieuw venster met de mogelijkheid om een lokaal account (dus zonder Microsoft-account) aan te maken. Goed om te weten: dit account is ook meteen een administrator-account.

©MG | ID.nl

Je kunt hier dus gewoon een normale (voor- en achter)naam opgeven, een e-mailadres is dan niet nodig. Je kunt ervoor kiezen om nu een wachtwoord in te vullen, maar als je dat doet, krijg je ook direct drie controlevragen die je moet opgeven; dat kun je niet skippen. Sla je het aanmaken van een wachtwoord nu over, dan kun je dat later in Windows 11 alsnog doen.

Nadat je de benodigde gegevens hebt ingevuld, worden de laatste installatiestappen voltooid, en wordt de computer nog een keertje opnieuw opgestart. Daarna kun je je aanmelden met het nieuwe account en voer je nog een aantal stappen uit met betrekking tot functies als locatie, diagnostische gegevens en handschriftherkenning.

Account aanpassen

Het account waarmee je je aanmeldt is een administrator-account. In dat geval doe je er goed aan om een wachtwoord in te stellen als je dat nog niet hebt gedaan in de hierboven uitgelegde stap. Om een wachtwoord in te stellen, klik je op de Startknop, en vervolgens op je accountnaam en kies je voor Mijn account beheren.

©MG | ID.nl

Je komt nu in het instellingenscherm terecht voor je account. Scroll naar de knop Aanmeldingsopties en daarna op Wachtwoord.

©MG | ID.nl

Nu kun je een wachtwoord naar wens opgeven, de eisen zijn hier niet streng, maar uiteraard kies je wel voor een lastig te raden wachtwoord. Wel ben je verplicht om een geheugensteuntje op te geven, maar dat is minder lastig dan drie extra beveiligingsvragen die je normaliter bij het installatiescherm moet opgeven. Bij de geheugensteun mag het wachtwoord (vanzelfsprekend) niet gebruikt worden .

©MG | ID.nl

Wachtwoord en geheugensteun ingevoerd? Dan ben je in principe klaar en kun je je systeem verder gaan configureren. Eventueel kun je nu ook nieuwe extra accounts aanmaken via het onderdeel Andere gebruikers in het instellingenscherm.

Je pakt je telefoon om even snel iets te bekijken – en ineens ben je zomaar een uur verder, omdat je niet kon stoppen met scrollen. En onderweg ben je meestal niet blijven hangen bij blije kattenfilmpjes, maar bij rampen, slecht nieuws en roddel. Of bij posts van mensen die allemaal mooier of rijker lijken dan jij. Doomscrolling dus. Slecht voor je humeur en zelfbeeld én zonde van je tijd. Maar gelukkig kun je er iets tegen doen.

Lees ook: Minder afleiding van je telefoon met deze 6 apps

Wat is doomscrolling?

Doomscrolling is eindeloos blijven scrollen door berichten, filmpjes en posts die je eigenlijk alleen maar onrustig maken. Dat begon ooit met nieuws, maar geldt tegenwoordig ook voor sociale media. Denk aan TikTok, Instagram of X waar je urenlang blijft scrollen, maar waar je zelden wijzer of rustiger van wordt. Het algoritme weet precies wat je aandacht trekt – en hoe het je blijft vasthouden.

De term ontstond rond 2020, tijdens de COVID-19-pandemie, toen mensen massaal thuis zaten en constant updates zochten over het virus. Maar het fenomeen heeft zich sindsdien uitgebreid naar alle vormen van nieuws of posts waar je je slechter van gaat voelen.

Waarom blijven we scrollen?

Apps zijn zo ontworpen dat ze je aandacht vasthouden. Elke swipe of nieuwe video geeft een kleine prikkel in je brein: een signaal dat er misschien iets interessants komt. Soms zit er iets tussen dat écht boeit, maar vaak blijft het bij vluchtige prikkels. Ondertussen raakt je hoofd vol, maar je krijgt er weinig voor terug.

Hoe weet je of je doomscrollt?

Er bestaat geen test waarmee je kunt checken of je een doemscroller bent. Maar er zijn wel duidelijke signalen. Je zit in de gevarenzone wanneer je:

🚩 Gedachteloos nieuws- of socialmedia-apps opent, vaak meerdere keren per dag
🚩 Je daarna leeg, onrustig of somber voelt
🚩 Moeite hebt om te stoppen, terwijl je eigenlijk wel weet dat het nergens toe leidt
🚩 's Avonds of 's ochtends lang op je telefoon zit zonder duidelijk doel
🚩 Niet toekomt aan andere dingen, of je gejaagd voelt als je niets checkt

Herkenbaar? Dan is het tijd om je scrollgedrag te doorbreken. Dat is niet makkelijk, maar het kan wel. Onderstaande tips helpen je op weg.

©Gorodenkoff

Wat kun je doen tegen doomscrolling?

1. Beperk je schermtijd en las schermvrije tijdstippen in

Geef jezelf vaste momenten waarop je iets mag checken. Bijvoorbeeld: 's ochtends 15 minuten nieuws, 's avonds 10 minuten social media. Stel een timer in, zodat je niet ongemerkt blijft hangen. Je kunt ook met jezelf afspreken dat je bijvoorbeeld één uur per dag niet op je scherm kijkt. Of in het weekend pas na twaalf uur 's middags je telefoon pakt. Ook is het mogelijk om tijdslimieten in te stellen voor bepaalde apps. Hieronder lees je hoe je dat doet op een iPhone en op een Android-toestel.

Scherm- en apptijd beperken op iPhone

Wil je op vaste tijden niet gestoord worden? Stel dan apparaatvrije tijd in op je iPhone. Tijdens die periodes zijn alleen telefoongesprekken, berichten en apps die je zelf toestaat beschikbaar. Ga naar Instellingen > Schermtijd, tik op App- en websiteactiviteit en schakel dit in als dat nog niet gebeurd is. Kies daarna voor Apparaatvrije tijd en stel via Gepland de begin- en eindtijd in. Je kunt kiezen voor elke dag hetzelfde tijdstip of per dag variëren. Vlak voor de ingestelde tijd krijg je een herinnering.

Ook kun je tijdslimieten instellen voor apps of hele categorieën, zoals sociale netwerken of games. Ga naar Instellingen > Schermtijd > Applimieten > Voeg limiet toe en selecteer de gewenste apps of categorieën. Tik op Volgende, stel de limiet in en gebruik eventueel Pas dagen aan voor verschillende limieten per dag. Rond af met Voeg toe.

Scherm- en apptijd beperken op je Android-telefoon

Rustmomenten op je Android-toestel stel je in via de Bedtijdmodus. Tijdens deze periodes worden je schermkleuren aangepast (bijvoorbeeld naar grijstinten) en kun je meldingen dempen of het scherm automatisch laten uitschakelen. Ga naar Instellingen > Digitaal welzijn en ouderlijk toezicht > Bedtijdmodus en stel in wanneer de modus moet starten en eindigen. Je kunt dit voor elke dag apart instellen of een vast schema kiezen.

Wil je appgebruik beperken? Ga dan naar Digitaal welzijn > Dashboard en kies de app die je wilt beperken. Tik op het zandlopertje naast de app en stel een dagelijkse limiet in. Zodra de limiet is bereikt, is de app de rest van die dag niet meer toegankelijk.

2. Zet meldingen uit

Pushmeldingen van nieuwsapps, sociale media of video-apps zorgen dat je telkens toch weer gaat kijken en scrollen. Zet ze uit. Wat je niet ziet, open je ook minder snel.

3. Richt je telefoon prikkelarmer in

Zet socialmedia- en nieuwsapps niet op je beginscherm. Of verwijder ze helemaal. Wil je ze toch echt bezoeken, dan kan dat via de browser. Dat is een extra handeling vergeleken met een app, maar juist daarom doe je het misschien minder vaak.  

Verder kun je er ook voor kiezen om de grijstintenmodus in te schakelen. Dat zorgt voor minder afleiding en een beeld dat rustiger is.

Op een iPhone ga je hiervoor naar Instellingen > Toegankelijkheid > Weergave en tekstgrootte > Kleurfilters en schakel je de optie in. Op een Android-smartphone ga je hiervoor naar Instellingen -> Toegankelijkheid -> Kleurfilters. Hier schakel je de optie Grijstinten in. Afhankelijk van je toestel kunnen deze menu-opties een iets andere naam hebben.

©ID.nl

4. Volg niet alles en iedereen

Kies één of twee betrouwbare nieuwsbronnen. Ontvolg accounts die vooral onrust of negativiteit brengen. Kies liever voor mensen of media die je inspireren, informeren of aan het denken zetten. Een account waar je geen energie van krijgt, maar dat je energie kost: dat kun je beter ontvolgen.

Stoppen met doom-scrolling? Het kan!

Doomscrolling gaat allang niet meer alleen over nieuws. Ook gedachteloos scrollen langs filmpjes, reacties of meningen op sociale media hoort erbij. Het lijkt onschuldig, maar kost tijd, energie en aandacht — en levert weinig op.

Het goede nieuws: je kunt ermee stoppen. Niet in één keer, maar stap voor stap. Door bewuster te kiezen wat je leest en wanneer. Door je telefoon minder het ritme van je dag te laten bepalen. En door ruimte te maken voor dingen die je echt iets opleveren.