ID.nl logo
Zo kun je cd’s en dvd’s rippen
© Reshift Digital
Huis

Zo kun je cd’s en dvd’s rippen

Tegenwoordig vind je veel films, muziek en series op de bekende streamingdiensten, maar lang niet alles. Wellicht heb je nog wat cd's of dvd's liggen die je wilt digitaliseren. Dan kun je de schijfjes rippen, maar hoe doe je dat?

Tip 01: Schijfruimte

Voordat we aan de slag gaan, is het belangrijk om eerst te controleren of je voldoende schijfruimte hebt. Muziek neemt niet veel ruimte in beslag, maar films doen dat natuurlijk wel. Als je een collectie films gaat digitaliseren, dan heb je echt wel een paar honderd GB nodig. We raden je dan ook aan om een externe harde schijf of een nas te gebruiken. Laatstgenoemde is ook nog eens extra handig omdat veel nas’en een ingebouwde mediaserver hebben, zodat een smart-tv eenvoudig toegang heeft tot alle films, series en muziekbestanden op je nas.

Heb je geen NAS en wil je die ook niet aanschaffen, dan kun je met de tips uit dit artikel wat schijfruimte vrijmaken. Je leest onder meer hoe je herstelpunten kunt opschonen, programma's en Windows-onderdelen kunt verwijderen en clouddiensten kunt inzetten om ruimte vrij te maken op je pc.  Voor je gaat opruimen is het overigens verstandig om een back-up te maken van je belangrijke bestanden. Gaat er toch iets mis bij de grote schoonmaak, dan ben je die in elk geval niet kwijt.

©PXimport

Tip 02: Illegaal?

Er bestaat nog steeds veel onduidelijkheid over de vraag of je nu wel of geen kopie mag maken van een cd of dvd voor eigen gebruik. Gelukkig zijn de regels vrij duidelijk. Stichting Brein zegt hierover: ‘Een kopie maken van muziek of film (cd of dvd) mag als die zonder commercieel oogmerk en uitsluitend voor jezelf bestemd is. Van een computerspel of andere software mag je geen kopie maken, ook niet voor eigen gebruik.’ Daarbij geldt wel een kanttekening: als een cd of dvd beveiligd is tegen kopiëren of rippen (het omzetten naar een digitaal bestand), dan mag deze beveiliging niet omzeild of uitgeschakeld worden, ook niet voor het maken van een eigen kopie. Nu is het uiteraard de vraag wie daar ooit achter zal komen wanneer je de bestanden niet deelt, maar het is goed om de regels te weten.

Ga je de fout in dan kan je dat namelijk duur komen te staan. Als je opzettelijk een inbreuk op auteursrecht maakt dan is dat strafbaar als misdrijf. Straffen kunnen oplopen tot 4 jaar gevangenisstraf en 45.000 euro boete, aldus Stichting Brein.

©PXimport

Plaats een cd en iTunes weet precies wat het moet doen

-

Tip 03: iTunes instellen

iTunes is misschien niet de meest geliefde software ter wereld (zacht uitgedrukt), maar het is wel een fantastisch programma voor het rippen van je muziek-cd’s. Voordat we het programma aan het werk zetten, is het belangrijk dat we eerst een aantal instellingen aanpassen. Start iTunes, klik vervolgens boven in het menu op Bewerken en in het uitklappende menu op Voorkeuren. In het tabblad Algemeen zie je de optie Bij plaatsen cd. Klik op het uitklapmenu en selecteer Cd importeren en uitwerpen. Normaliter is dat ontzettend irritant, maar als je je collectie snel wilt omzetten is dit ideaal. Klik op Importinstellingen en bepaal of je je muziek in aac-formaat (.m4a) of mp3-formaat wilt hebben. Aac is kwalitatief beter, maar met mp3 ben je wellicht meer vertrouwd. Klik tot slot bij Instelling in het uitklapmenu op Aangepast en geef aan welke geluidskwaliteit je wilt. Let op, hoe hoger de bitsnelheid, hoe groter het bestand. Als je geen idee hebt wat dit allemaal betekent, kun je bij Instelling ook gewoon kiezen voor Hoge kwaliteit (128 kbps). Klik op OK en nogmaals op OK om de instellingen toe te passen.

iTunes werkt niet meer voor producten die op macOS Catalina draaien. iTunes werkt nog wel op oudere versies van macOS en op Windows-computers. In dit artikel leggen we uit wat de gevolgen zijn van het stopzetten van iTunes.

©PXimport

Tip 04: Cd plaatsen

Het leuke van deze instelling is dat je weinig anders hoeft te doen dan de cd plaatsen en kijken hoe iTunes deze omzet naar een digitaal bestand. Het fijne van iTunes is dat het programma toegang heeft tot een gigantische database, waardoor album-, artiest- en tracknamen automatisch worden binnengehaald, net als de albumhoes. Nu bestaat de kans dat iTunes Hyper the Pipe Hurray van Pater Moeskroen niet vindt, maar in dat geval kun je de informatie zelf invullen. Zodra de informatie is ingeladen, begint iTunes direct met het omzetten van de cd naar digitale bestanden. Daarbij wordt voor elk nummer een los bestand gemaakt. De omgezette bestanden worden opgeslagen in de map iTunes binnen de bibliotheek Muziek op je harde schijf.

©PXimport

Tip 05: Bibliotheek

Dat het allemaal zo makkelijk werkt, is niet de enige reden dat we iTunes hebben gekozen als programma om muziek om te zetten. Tijdens het rippen voegt iTunes de muziek ook meteen toe aan je iTunes-bibliotheek en dat betekent dat alles keurig is ingedeeld. In het programma zie je in het linkerdeelvenster je bibliotheek, waar je kunt klikken op Artiesten, Albums, Nummers, Genres enzovoort. iTunes heeft een verschrikkelijke reputatie, maar hier is het programma gewoon heel goed in.

©PXimport

Tip 06: Software downloaden

Waar het rippen van een cd altijd al vrij makkelijk is geweest, lag dat voor dvd lange tijd anders. Nog steeds is het zo dat als je zoekt op software voor het rippen van een dvd, je heel veel rommel tegenkomt. Het programma dat we je aanraden is WinX DVD Ripper. We zeggen er direct bij: dit programma is niet gratis. We hebben door de jaren heen diverse gratis programma’s gebruikt en lopen altijd tegen dezelfde problemen aan: ze zijn buggy, extreem traag, crashen om de haverklap en/of zetten een logo over je video, tenzij je de betaalde versie kiest. WinX DVD Ripper kost 60 dollar en dat is enorm aan de prijs als je maar één dvd wilt omzetten (in dat geval is een traag programma geen probleem). Wij gaan echter voor je hele dvd-collectie en dan is goede software gewoon belangrijk. WinX DVD Ripper omzeilt ook probleemloos de meeste drm-drempels (wat dus eigenlijk niet mag) en dat scheelt je een hoop gedoe. Let op, schaf het product aan via deze url en niet via de homepage, anders betaal je 60 dollar in plaats van 30.

Alternatief

Vind je  WinX DVD Ripper toch geen prettig programma, dan kun je ook DVD Rip Pack proberen. Daarmee heb je in één keer de nodige gereedschappen bij elkaar. De bundel bevat onder andere enkele versies van het bekende DVD Shrink (om bijvoorbeeld van een dvd9 een dvd5 te maken), software om te werken met image-bestanden (iso) en programma’s voor het bewerken van VOB-bestanden.

©PXimport

Gratis programma’s zijn vaak buggy, traag, crashen of zetten een logo over je video

-

Tip 07: Software instellen

Net als bij iTunes gaan we eerst even de instellingen aanpassen om ervoor te zorgen dat het videobestand precies zo wordt gegenereerd als wij dat willen. Start WinX DVD Ripper en klik vervolgens bovenin op Options. Je kunt nu aangeven in wat voor taal je het audiobestand van je dvd standaard wilt laten rippen, maar geen zorgen, dit kan later bij het daadwerkelijke rippen ook nog. Belangrijker hier is dat je kunt aangeven waar je het bestand precies wilt laten opslaan. Dat is met name van belang als je te weinig ruimte op je harde schijf hebt om een dvd eerst te rippen, voordat je hem kopieert naar je externe harde schijf of NAS. In dat geval kun je hier direct de juiste locatie kiezen. Daarnaast kun je aangeven of je wilt dat je pc of laptop wordt afgesloten wanneer het rippen klaar is. Dit is interessant, omdat rippen nog wel eens wat tijd in beslag kan nemen. Dankzij deze optie kun je gerust gaan slapen, als het rippen eenmaal is begonnen.

©PXimport

Tip 08: Profiel kiezen

Nu is het tijd om de dvd die je wilt rippen in de dvd-speler te plaatsen. In tegenstelling tot iTunes zal WinX DVD Ripper zelf geen actie ondernemen. Wanneer je de dvd hebt geplaatst, klik je linksboven op de knop Disc. Vervolgens geef je aan hoe je het bestand wilt vormgeven. Wil je de films graag rippen om op je smartphone te kijken, dan kun je dat aangeven. Het bestand zal dan kleiner zijn (maar de kwaliteit ook iets minder). Wij gaan voor MP4 Video, omdat we daarna zelf kunnen besluiten op welk apparaat we de video bekijken en de maximale kwaliteit bewaard wordt. Vervolgens kun je bij het profiel dat je kiest ook nog aangeven hoe hoog je de kwaliteit precies wilt hebben met behulp van een schuifregelaar. Hoe hoger de kwaliteit, hoe langer de software ervoor nodig zal hebben. Heb je je keuze gemaakt, klik dan op OK.

©PXimport

Tip 09: Tracks kiezen

Wat belangrijk is om te weten, is dat een dvd veel meer bevat dan alleen de film die je bekijkt. De voorstukjes, de bloopers en al het andere bonusmateriaal zijn allemaal afzonderlijke tracks op een dvd, zoals liedjes tracks op een cd zijn. Het is uiteraard belangrijk dat je de track kiest van de film en niet van het bonusmateriaal enzovoort. Die track herken je gelukkig vrij eenvoudig, het is namelijk de langste track op de dvd. Plaats daar een vinkje voor. Vervolgens zie je in die track twee uitklapmenu’s. Het linkermenu is voor de audio, het rechtermenu is voor de ondertitel. Kies in beide menu’s de taal die je wilt of kies voor Subtitle disabled als je geen ondertitels wilt. Als je nu bovenin klikt op Set tag, dan kun je de dvd een naam geven en wat extra informatie invullen, zodat het programma waarin je de video gaat bekijken wat meer gegevens kan tonen. Wanneer je alles hebt ingesteld, klik je op Run om het bestand daadwerkelijk te rippen. En nu zul je precies zien waarom we zo enthousiast zijn over WinX DVD Ripper, want waar andere software een half uur tot soms wel een uur doet over het rippen van een dvd, klaart dit programma de klus binnen tien minuten (tenzij je Lord of the Rings ript).

©PXimport

▼ Volgende artikel
Oliebollen bakken in de airfryer, kan dat?
© sara_winter - stock.adobe.com
Huis

Oliebollen bakken in de airfryer, kan dat?

De geur van versgebakken oliebollen hoort bij december. Toch ziet niet iedereen het zitten om met een pan heet vet aan de slag te gaan. Oliebakken in de airfryer lijkt dan een aantrekkelijk alternatief: minder luchtjes en ook nog eens minder vet. Maar levert bakken in een airfryer dezelfde oliebol op, of moet je toch de frituurpan uit het vet halen?

In dit artikel

Je leest waarom je geen klassieke oliebollen kunt bakken in een airfryer en wat daar technisch misgaat. Ook leggen we uit wat je wel voor oudjaarsalternatief kunt maken met de airfryer én hoe je de airfryer slim gebruikt om gekochte oliebollen weer knapperig en warm te maken.

Lees ook: Ontdek de minder bekende functies van je airfryer

Oliebollen bakken in de airfryer, kan dat? Het korte antwoord is duidelijk: nee, een traditionele oliebol bak je niet in een airfryer. Klassiek oliebollenbeslag is vloeibaar en heeft direct contact met hete olie nodig om zijn vorm en structuur te krijgen. Een airfryer is in de basis een compacte heteluchtoven. Zonder een bad van hete olie kan het beslag niet snel genoeg stollen. Wie het toch probeert, ziet het deeg door het mandje zakken of uitlopen tot een platte, taaie schijf. Dat ligt niet aan het recept, maar aan de techniek.

Waarom hete olie onmisbaar is

Zodra je het beslag van de oliebol in de hete olie van de frituurpan schept, ontstaat er vrijwel direct een korstje om de buitenkant. Binnen in de bol ontstaat stoom, waardoor de bol uitzet en luchtig wordt. Die combinatie van afsluiten en opblazen zorgt voor de typische oliebolstructuur. In een airfryer ontbreekt die directe warmteoverdracht. Hete lucht is simpelweg minder krachtig dan hete olie. Zonder direct contact met heet vet kan het beslag niet snel genoeg stollen. Daardoor blijft een echte oliebol uit de airfryer onmogelijk.

©Gegenereerd door AI

Wat wel kan: kwarkbollen uit de airfryer

Wie toch iets zelf wil maken in de airfryer, moet het klassieke oliebollenbeslag loslaten. Met een steviger beslag, bijvoorbeeld op basis van kwark, kun je ballen vormen die hun vorm behouden. Deze bollen garen prima in de hete lucht en krijgen een mooie bruine buitenkant. De uitkomst lijkt qua vorm op een oliebol, maar de structuur is compacter en de smaak meer broodachtig. Denk aan iets tussen een zoet broodje en een scone. Lekker, lichter en prima als alternatief, maar: het is geen oliebol zoals je die van de kraam kent.

Kwarkbollen uit de airfryer

Meng 250 gram volle kwark met 1 ei en 50 gram suiker tot een glad mengsel. Voeg vervolgens 300 gram zelfrijzend bakmeel toe, samen met een snuf zout. Meng alles kort tot een samenhangend deeg. Het deeg moet stevig zijn en nauwelijks plakken. Is het te nat, voeg dan een beetje extra bakmeel toe. Wie wil, kan rozijnen, stukjes appel of wat citroenrasp door het deeg mengen.

Bestuif je handen licht met bloem en draai ballen ter grootte van een kleine mandarijn. Leg ze met wat ruimte ertussen in het mandje van de airfryer, eventueel op een stukje bakpapier. Bak de bollen in ongeveer 12 tot 15 minuten op 180 graden. Halverwege kun je ze voorzichtig keren zodat ze gelijkmatig bruin worden.

Laat de bollen kort afkoelen en bestuif ze eventueel met poedersuiker. Vers zijn ze het lekkerst, maar ook lauw blijven ze prima eetbaar.

Wat ook goed kan: oliebollen opwarmen in de airfryer

Waar de airfryer wel echt tot zijn recht komt, is bij het opwarmen van gekochte oliebollen. In de magnetron worden ze snel slap en taai. In de airfryer gebeurt het tegenovergestelde. Door de bollen een paar minuten op ongeveer 180 graden te verwarmen, wordt de korst weer knapperig en warmt de binnenkant gelijkmatig op. Je oliebollen smaken weer alsof je ze net gebakken (of gehaald) hebt!

Samenvatting

Wil je de échte oliebol, dan heb je twee opties: zelf bakken in een frituurpan of halen bij de kraam. Bakken in de airfryer kan niet, omdat vloeibaar beslag niet geschikt is voor hete lucht. Je kunt bijvoorbeeld wel kwarkbollen maken, maar dat is toch anders. De grootste winst zit in het opwarmen van kant-en-klare oliebollen: in de airfryer gaat dat snel, ze worden heerlijk knapperig en je hebt geen last van frituurlucht in huis.


Nog even niet aan denken...

...maar voor 1 januari, je goede voornemens

🎆 Vuurwerk op je Galaxy Smartphone? 👇

View post on TikTok
▼ Volgende artikel
Zo krijg je oude randapparatuur weer werkend onder Windows 10 en 11
© ID.nl
Huis

Zo krijg je oude randapparatuur weer werkend onder Windows 10 en 11

Het spreekwoord 'krakende wagens lopen het langst' gaat helaas vaak niet op in de computerwereld. Moderne systemen reageren soms allergisch op oudere hardware. Toch zijn er methoden en slimme trucs om zulke apparaten te laten werken onder Windows 10 of 11.

Dit gaan we doen

Je hebt nog een oudere printer, scanner of ander randapparaat in de kast liggen. Weggooien kan, maar het is duurzamer en goedkoper als je het toestel weer aan de praat krijgt op je moderne Windows-systeem. Zulke apparatuur wordt helaas niet altijd meteen herkend. Fabrikanten bieden namelijk vaak geen ondersteuning meer en Windows bevat lang niet alle stuurprogramma's (drivers) voor oudere apparaten.

Toch is er meer mogelijk dan je denkt. We laten stap voor stap zien wat je kunt doen als Windows het apparaat niet herkent, als de juiste driver ontbreekt of niet compatibel is, en als Windows de installatie weigert. We gaan ook kort in op alternatieve methoden, zoals compatibiliteitsmodi, universele drivers en virtualisatie. Sommige technieken zijn eenvoudig, andere vragen iets meer inspanning en technische kennis. Het loont in elk geval de moeite om het apparaat weer aan de praat te krijgen.

Apparaat niet herkend

Wanneer je een oud apparaat aansluit, kan het gebeuren dat Windows het niet herkent.. Daardoor verschijnt het niet in de lijst met apparaten. Je controleert dit door via een klik met rechts op de Windows-knop Apparaatbeheer te openen. Verschijnt hier iets als 'Onbekend apparaat' of zie je een geel driehoekje of vraagteken, dan heeft Windows het apparaat wel fysiek herkend, maar geen juiste driver gevonden. Je leest hier meer over bij de passage Driverprobleem. Mogelijke oorzaken zijn het ontbreken van een plug-and-playdriver of een verouderd aansluitingstype.

Je kunt dan verschillende dingen proberen. Controleer eerst de aansluiting en de stroomvoorziening. Zorg dat het apparaat juist is aangesloten en ingeschakeld. Bij usb-apparaten helpt het soms een andere poort te proberen. Oudere usb1.1-apparaten werken vaak beter via een usb2.0-poort of een usb-hub met eigen voeding dan via een usb3.0-poort. Heeft je pc nog een parallelle of seriële poort? Controleer dan in het systeem-BIOS of deze is ingeschakeld. Heeft je toestel zo'n poort niet, dan ben je meestal aangewezen op een adapter (zie de passage Aansluitingen).

Een apparaat dat niet wordt herkend, is niet te vinden in Apparaatbeheer.

Handmatige installatie

Je kunt het apparaat ook handmatig proberen te installeren. Misschien heb je nog een cd-rom met de installatiebestanden, zodat het zo lukt. Heeft je pc geen cd-station meer, dan sluit je een extern cd-station aan of kopieer je de bestanden op een andere pc met cd-station naar een usb-stick. Je kunt er ook een iso-bestand van maken en dit met een dubbelklik als virtuele schijf koppelen op je pc. Je kunt dit doen met bijvoorbeeld Burnaware Free. Ga naar www.burnaware.com en kies voor ISO-bestand aanmaken.

Heb je geen cd-rom? Start dan Apparaatbeheer, open het menu Actie en kies Oudere hardware toevoegen. Kies De hardware opsporen en automatisch installeren, geef het hardwaretype aan, zoals Beeldapparaten of Draagbare apparaten, en selecteer het juiste product en model. Heb je zelf een geschikte driver gevonden (bijvoorbeeld op de site van de producent), klik dan op Bladeren en verwijs naar het installatiebestand (inf).

Voor printers open je Instellingen in Windows en kies je Bluetooth en apparaten / Printers en scanners. Klik op Apparaat toevoegen en kies bij De printer die ik wil gebruiken, staat niet in de lijst voor Handmatig een nieuw apparaat toevoegen. In het dialoogvenster laat je Mijn printer is iets ouder. Help mij met zoeken geselecteerd. Werkt dat niet, probeer dan Een lokale printer of een netwerkprinter toevoegen met handmatige instellingen, waarna je de juiste poort en het stuurprogramma kiest. Klik hier ook op Windows Update: zo is de kans groter dat Windows alsnog de juiste driver ophaalt. Je kunt ook een vergelijkbaar model uit de lijst proberen.

De wizard Hardware toevoegen laat je eerst uit een productcategorie kiezen.

Soorten aansluitingen

Gaat het om oudere apparaten, dan hebben die vaak een interface die je op moderne pc's niet meer vindt, zoals een parallelle of seriële aansluiting of firewire. Voor parallel gebruik je een usb-naar-parallel-adapter (meestal usb-A naar 36-pins Sub-D). De printer verschijnt dan als 'USB Printing Support' en werkt vaak met generieke drivers. Sommige oude drivers verwachten een echte LPT-poort met een logische naam als LPT1. Je kunt dan de gedeelde usb-printerpoort mappen naar LPT1 met het opdrachtprompt-commando

net use LPT1: "\\localhost\<printershare>" /persistent:yes

(met net use LPT1: /delete verwijder je deze koppeling). <printershare> is de gedeelde printernaam, zoals ingesteld via Instellingen in Windows: klik op de printernaam, kies Printereigenschappen en open het tabblad Delen. Zo kun je vaak nog printen vanuit oude DOS- of Windows-apps.

Voor een seriële poort (met een DB9 RS232-kabel) gebruik je eveneens een usb-adapter, liefst met FTDI-chip en aangesloten op een usb2.0-poort. Mogelijk moet je eerst de adapterdriver installeren voordat deze in Apparaatbeheer verschijnt (onder een naam als '[…] COMx'). Om het juiste poortnummer (zoals COM1) in te stellen, klik je met rechts op het apparaat, open je Poortinstellingen en klik je op Geavanceerd.

Koop altijd adapters van goede kwaliteit (en van een bekend merk), aangezien goedkopere exemplaren zich niet altijd aan de specificaties houden.

Voor firewire kun je de installatie van een PCIe-naar-firewire (IEEE 1394) adapterkaart overwegen. Met de Microsoft 1394 OHCI Legacy Driver activeer je deze vervolgens in Windows 10/11 en kun je bijvoorbeeld een oude DV-camera of audio-interface aansluiten. Klik hier voor een downloadlink met instructies.

De LPT-poort wordt semipermanent aan de gedeelde usb-printerpoort gekoppeld.

Driverprobleem

Wanneer Windows het apparaat herkent via een van bovenstaande stappen, blijft het afwachten of er een geschikte driver voor Windows 10/11 beschikbaar is. Je kunt eerst een generieke driver proberen, die vaak via de Windows-updatefunctie beschikbaar is. Klik in Apparaatbeheer met rechts op het apparaat, kies Stuurprogramma bijwerken en klik vervolgens op Automatisch zoeken naar stuurprogramma's / In Windows Update zoeken naar bijgewerkte stuurprogramma's.

Soms vind je geschikte drivers bij de optionele updates. Ga hiervoor naar Instellingen, kies Windows Update / Geavanceerde opties / Optionele updates en open Stuurprogramma-updates. Je kunt ook zoeken naar een basisdriver, add-onmodule of universele driver van de fabrikant, zoals de (Smart) Universal Printer Driver van HP.

Vind je geen driver op de site van de fabrikant, dan kun je er ook zelf naar googelen op basis van het hardware-ID. Start Apparaatbeheer, klik met rechts op het apparaat (eventueel bij Andere apparaten of Onbekend apparaat), kies Eigenschappen en open het tabblad Details. Stel Eigenschap in op Hardware-id's. Klik met rechts op een gevonden ID, kies Kopiëren en plak dit met Ctrl+V in een zoekmachine als Google. Mogelijk levert dit een geschikte driver op.

Heb je nog een driver voor Windows 7 of ouder, probeer dan de installatie in compatibiliteitsmodus. Klik met rechts op het installatieprogramma, kies Eigenschappen en ga naar het tabblad Compatibiliteit. Zet een vinkje bij Dit programma uitvoeren in compatibiliteitsmodus voor en kies de laatst ondersteunde versie, zoals Windows 7 of Windows XP (Service Pack 2). Door ook Dit programma als administrator uitvoeren te selecteren, vergroot je de kans dat Windows de oudere driver alsnog aanvaardt, zeker als het geen 'kernel-driver' met volledige systeemrechten betreft (zie ook de passage Driverblokkade). Dit is ons bijvoorbeeld al gelukt voor een Canon Pixma iP4200-printer.

Lees ook: De perfecte printer kiezen? Hier moet je op letten

Soms zitten driverupdates wat verstopt bij de optionele updates.

Alternatieve drivers

Je kunt ook op zoek gaan naar alternatieve, niet-officiële stuurprogramma's. Er zijn verschillende community's en fora die voor populaire oudere apparaten aangepaste drivers aanbieden of INF-bestanden hebben aangepast om ze onder nieuwere Windows-versies te laten werken.

Voor scanners is de alternatieve software van VueScan populair. Deze ondersteunt bijna achtduizend oude scanner-modellen en werkt vaak prima, al is de software niet gratis (vanaf circa 19 euro per jaar). Een proefversie is wel beschikbaar (je kunt eventueel een wegwerpadres gebruiken), zodat je kunt nagaan of je scanner werkt onder Windows 10/11.

Voor printers is het Gutenprint-driverpakket bekend, voorheen bekend als Gimp-print, al is dit alleen beschikbaar voor Linux en macOS. We hebben helaas niet de ruimte om hier dieper op in te gaan, maar je kunt een al dan niet virtuele Linux-machine op je netwerk opzetten (ook op een Raspberry Pi) en hierop Gutenprint installeren. Vervolgens deel je de printer zodat je deze ook op je Windows-pc kunt gebruiken. Voor scanners bestaat een vergelijkbaar project: Scanner Access Now Easy, eveneens voor Linux.

De kans is groot dat je met VueScan je oude scanner nog prima aan de praat krijgt.

Driverblokkade

Het kan gebeuren dat er wel een driver beschikbaar is, maar dat Windows 10/11 de installatie blokkeert. Mogelijk is de driver technisch incompatibel, bijvoorbeeld een 32bit-driver op een 64bit-systeem (Windows 11 is altijd 64 bit), of een kerneldriver die noodzakelijke kernelfuncties mist doordat deze niet meer worden ondersteund door het geüpdatete besturingssysteem. In dit geval kun je nog de compatibiliteitsmodus proberen (zie de passage Driverprobleem), maar het resultaat blijft onzeker. Je maakt dan meer kans via een virtuele machine met een oudere Windows-versie, zoals Windows 10 voor 32bit-drivers.

Soms blokkeert Windows 10/11 de installatie omdat de (kernel)driver niet digitaal is ondertekend. Ben je zeker dat het om een betrouwbare driver gaat, dan kun je deze controle tijdelijk uitschakelen. Open Instellingen, kies Systeem / Systeemherstel en klik tweemaal op Nu opnieuw opstarten. Kies vervolgens Problemen oplossen / Geavanceerde opties / Opstartinstellingen en klik op Opnieuw opstarten. In het menu dat verschijnt, kies je optie 7: Afdwingen van stuurprogrammahandtekening uitschakelen. Windows start nu zonder handtekeningcontrole, zodat je de driver kunt installeren. Bij de volgende herstart is de controle weer actief, maar de driver blijft werken.

Ga je liever voor een iets doortastender aanpak? Voer dan de Opdrachtprompt uit als administrator, voer het commando bcdedit /set TESTSIGNING ON in en herstart je pc. Deze draait dan in testmodus, zie de indicatie rechtsonder. Installeer de driver en voer daarna meteen bcdedit /set TESTSIGNING OFF uit, gevolgd door een herstart om terug normaal te werken.

Deze Windows draait tijdelijk in een (minder veilige) testmodus.

Virtueel alternatief

Lukt het niet om je oude apparaat met een van de bovenstaande workarounds aan de praat te krijgen binnen Windows 10/11, dan zit er weinig anders op dan een ouder of ander besturingssysteem te gebruiken. Het handigst is om dit als virtuele machine (VM) bovenop je huidige Windows te draaien. Binnen deze VM installeer je dan de originele driver en software voor het apparaat.

Geschikte gratis tools zijn Oracle VirtualBox en VMware Workstation Pro (na registratie op https://support.broadcom.com). Via bijvoorbeeld https://archive.org kun je naar schijfkopiebestanden zoeken en downloaden. Wij vonden er onder meer diverse Windows XP-iso-bestanden en installeerden een exemplaar in VirtualBox.

Dit kan als volgt. Start VirtualBox, klik op Nieuw en vul de gegevens in, zoals Microsoft Windows XP (32-bit). Bij ISO-image verwijs je naar je download. Vink Overslaan zonder toezicht aan, klik op Afmaken en vervolgens op Starten. Volg de installatie-instructies. Je bezit of vindt wellicht een geldige licentie voor deze oude Windows.

Koppel het apparaat aan een fysieke poort op je pc en geef deze vervolgens door aan de VM, zodat de virtuele Windows het apparaat herkent. Dit kan vanuit het menu Apparaten in het venster met een opgestarte VM.

Bij printers kun je ook delen via het VM-netwerk, zodat je vanuit je gewone Windows via het netwerk kunt printen naar de VM. Selecteer de (uitgeschakelde) VM in VirtualBox, kies Instellingen, open Netwerk en vink Netwerkadapter inschakelen aan. Stel eventueel Gekoppeld aan in op Bridged Adapter zodat de VM een ip-adres krijgt binnen hetzelfde netwerk als je host-pc.

Een oude HP-printer werd succesvol op een virtuele Windows XP geïnstalleerd.

Extra tips

Soms brengen fabrikanten firmware-updates uit die de compatibiliteit met een nieuwer besturingssysteem verbeteren. Het kan dus lonen om de firmware van het apparaat te controleren en eventueel te updaten. Raadpleeg hiervoor de bijbehorende instructies. Het is ook mogelijk dat sommige apparaten, zoals printers, een legacy- of compatibiliteitsmodus hebben, waardoor ze wel ondersteund worden door Windows of een generieke driver. Raadpleeg ook hiervoor de handleiding.

Tot slot nog een tip die we met enige terughoudendheid geven. Vind je geen geschikte driver op de website van de fabrikant, probeer dan eventueel een gratis tool als IObit Driver Booster of Snappy Driver (Lite). Soms halen deze nog een oude driver uit de online Microsoft Update Catalog die werkt. Dit kan helaas ook zomaar fout gaan, dus maak vooraf zeker een herstelpunt. Let ook op dat je geen ongewenste extra's mee installeert.

Driver-installers: als het echt niet anders kan, en nadat je een herstelpunt hebt gemaakt.

 Nieuwe printer nodig? Kijk op Kieskeurig.nl/prijsdalers om voor de beste deal!

Inkt en cartridges

Voor je printer