Met een singleboardcomputer zoals de Raspberry Pi of microcontrollers zoals de NodeMCU-ESP32 kun je zelf allerlei projectjes bouwen. We hebben de interessantste bordjes voor je op een rij gezet. Hierbij hebben we er vooral op gelet of deze bordjes ook in te zetten zijn voor ‘connected’ projecten voor bijvoorbeeld smarthome-toepassingen.

6x Microcontrollers

NodeMCU-ESP32

Een volwaardige computer als de Raspberry Pi is handig, maar voor eenvoudige projectjes werken we liever met een microcontroller. De ESP32 is een populaire microcontroller door de combinatie van een lage prijs en relatief krachtige hardware met geïntegreerde wifi en bluetooth. De ESP32 is bovendien te gebruiken in combinatie met de Arduino-ontwikkelomgeving. De NodeMCU ESP32 is een relatief goedkoop bordje waarmee je op een eenvoudige manier aan de slag kunt met de ESP32. Via Chinese webwinkels kun je dit bordje zelfs voor een paar euro aanschaffen.

©Tomasz - stock.adobe.com

Raspberry Pi Pico W(H)

De Raspberry Pi Foundation kondigde in 2021 hun eigen RP2040-microcontroller aan waarmee het een alternatief aanbiedt voor bijvoorbeeld de ESP32. De microcontroller is gebaseerd op de ARM-architectuur en vormt de basis van de Raspberry Pi Pico W(H) waarop je ook wifi en bluetooth krijgt waarmee het een handig bordje voor smarthome-toepassingen is. De WH-variant heeft voorgesoldeerde headers zodat je hem in een breadboard kunt prikken. Wil je dat niet, dan kies je voor de W-variant.

Raspberry Pi Pico 2

Afgelopen augustus bracht de Raspberry Pi Foundation met de RP2350 een tweede microcontroller op de markt die meer kracht biedt dan de RP2040. De RP2350 is compatibel met code voor de RP2040 en is dus in alle opzichten een krachtiger alternatief. Het eigen bordje Raspberry Pi Pico 2 maakt gebruik van de nieuwe microcontroller. Wil je er een met wifi, kies dan voor de W-variant.

Arduino Nano ESP32

De relatief krachtige ES32-microcontroller is compatibel met de Arduino-ontwikkelomgeving en ook Arduino heeft daarom een eigen op ESP32 gebaseerd bordje in het assortiment. Functioneel is er weinig verschil met de goedkopere NodeMCU-bordjes, ook die bordjes kun je gebruiken in combinatie met de Arduino-ontwikkelomgeving. Arduino’s variant is wel net wat compacter en daarom wat handiger op het doorsnee breadboard. Ook ondersteun je hiermee uiteraard de ontwikkeling van het Arduino-ecosysteem.

Arduino Uno R4 Wifi

De Arduino R4 Wifi is te beschouwen als de opvolger van de populaire Uno R3, maar dan met een veel krachtigere chip en netwerkconnectiviteit dankzij wifi. Het fysieke formaat is hetzelfde als de Uno R3 en vrijwel alle projecten die ooit bedacht zijn voor de R3 zouden moeten werken. Dankzij een krachtigere microcontroller en wifi kun je echter veel meer projecten maken dan met de voorganger. Leuk is ook dat het bordje voorzien is van een geïntegreerde 12x8-ledmatrix waarop je simpele graphics of statusinformatie van projecten kunt tonen. Er is ook een goedkopere Uno R4 Minima voor als wifi of een ledmatrix niet nodig zijn.

Seeed Studio XIAO ESP32C6

De Seeed Studio XIAO ESP32C6 is handig bordje voor als het echt klein moet en is nauwelijks groter dan de ESP32-module zelf. Op dit bordje is dat ook nog eens de nieuwste C6-uitvoering die voorzien is van wifi 6, al gaat het om de 2,4GHz-band. Daarnaast bevat de chip ondersteuning voor Thread, Zigbee en Matter waarmee deze nieuwste generatie ESP32 nog interessanter wordt voor smarthome-toepassingen.

3 X Singleboard-computer

Raspberry Pi 5

Zeg knutselcomputer en je denkt waarschijnlijk direct aan de Raspberry Pi. De vijfde generatie is bijzonder krachtig, maar ook significant duurder dan de voorganger. Het grote voordeel van een echte Pi blijft dat er een schat aan informatie beschikbaar is. De Raspberry Pi 5 is er met 2, 4 of 8 GB RAM. Het hangt een beetje van je project af welke variant je nodig hebt, maar we raden je de 4GB-variant aan als je geen specifieke voorkeur hebt.

Raspberry Pi Zero 2 W

Is een normale Raspberry Pi te groot, dan kun gebruikmaken van de Raspberry Pi Zero 2 W. Deze compacte uitvoering is toch voorzien van micro-usb, mini-HDMI, een microSD-kaartslot, wifi en een camera-connector. Met eventueel wat adapters kun je dus vrijwel alle randapparatuur aansluiten. De Pi Zero 2 W bevat dezelfde chip als de Raspberry Pi 3. Dit kleine bordje is hiermee krachtig genoeg voor het emuleren van oudere spelcomputers.

Orange Pi 5 Pro

De Raspberry Pi is de bekendste reeks singleboardcomputers, maar er zijn uiteraard ook bordjes van andere fabrikanten, zoals de Orange Pi. De Orange Pi 5 Pro is een van de krachtigste singleboardcomputers die je kunt kopen. Naast een krachtige Rockchip-processor met acht cores en een npu bevat het bordje ook tot 16 GB RAM, gigabit-ethernet en een M.2-aansluiting voor een snelle NVMe-ssd. Nadelen zijn de hoge prijs en nog altijd slechte verkrijgbaarheid.

4 x Pi-hats

M.2 HAT+ for Raspberry Pi 5

De Raspberry Pi 5 is voorzien van een PCIe-interface in de vorm van een aansluiting voor een lintkabel. Hierop kun je onder meer de M.2 HAT+ aansluiten waarmee de Pi 5 wordt uitgebreid met een M.2-slot voor een NVMe-ssd. Let erop dat een ssd uitgevoerd moet zijn in het compactere 2230- of 2242-formaat. De Raspberry Pi Foundation heeft ook eigen M.2-ssd’s in een capaciteit van 256 of 512 GB.

Raspberry Pi AI Kit

De AI Kit bestaat uit de M.2 HAT+ for Raspberry Pi 5 in combinatie met een Hailo AI-module. Het is alleen niet mogelijk om de npu en een ssd tegelijkertijd te gebruiken. De AI-module kun je gebruiken voor taken die versneld kunnen worden met een npu. Denk daarbij bijvoorbeeld aan beeldherkenning, de in Pi OS ingebouwde camera-applicatie biedt ondersteuning voor deze npu.

Waveshare PoE HAT for Raspberry Pi 5

Een Raspberry Pi laat zich goed inzetten voor allerlei netwerktoepassingen. Zowel de Raspberry Pi 3, 4 en 5 zijn geschikt voor het voeden via PoE, maar je hebt hiervoor wel een PoE HAT nodig. De PoE HAT with heatsink for Raspberry Pi 5 ondersteunt 802.3af/at, maar het is verstandig om een netwerkswitch met ondersteuning voor 802.at (ook wel PoE+) te gebruiken, omdat de 15 watt van de normale PoE-standaard te weinig kan zijn.

Picade X HAT USB-C

Een Raspberry Pi 3, 4 of 5 kun je prima gebruiken voor het emuleren van oude spelcomputers. Met behulp van de Picade X HAT USB-C vormt je Pi ook de basis voor je eigen arcadekast. Op de aansluitingen kun je een joystick en alle benodigde knoppen aansluiten. Picade verkoopt overigens ook complete mini-arcadekasten voor de Raspberry Pi.

4 x Gereedschap

iFixit Pro Tech Toolkit

Een goed setje precisiegereedschap komt altijd van pas. Een setje dat we zelf erg fijn vinden, is iFixits Pro Tech Toolkit. IFixit heeft het setje ontworpen voor het repareren van allerlei hardware en daardoor is het een fijn set voor knutselaars. Naast de standaardbitjes krijg je ook speciale bitjes die je nodig hebt om apparaten van bijvoorbeeld Apple of Nintendo te openen.

UNI-T UT139C

Voor het controleren van fouten in schakelingen is een multimeter onmisbaar. Voor het werken aan de lage spanningen van bijvoorbeeld Arduino-projectjes volstaat iedere multimeter. Toch raden we je voor de veiligheid minimaal een CATIII-variant aan, ook handig als je de multimeter voor meer dingen wilt gebruiken. De UNI-T UT139C is een nauwkeurige True-RMS-multimeter die in de CATIII-klasse valt en automatisch het juiste meetbereik kan kiezen.

PINE64 Pinecil V2

Als je een projectje voor de lange termijn wilt maken, ontkom je niet aan solderen. Voor een incidenteel klusje volstaat iedere simpele soldeerbout of soldeerstation. Wil je iets dat ook handig is om diverse locaties te gebruiken, dan is de PINE64 Piinecil V2 een interessante soldeerbout. Hij wordt gevoed met een usb-c-laptopvoeding (65 watt) en is voorzien van bediening met geïntegreerd schermpje.

Weller Soldeermat (medium)

Zeker als je gaat solderen, loop je het risico dat je bureau beschadigt. Een hittebestendige siliconen soldeermat wordt door diverse merken verkocht en biedt uitkomst. Je kunt in de diverse vakjes ook kleine onderdelen als schroefjes neerleggen zodat je niks kwijtraakt. En ben je klaar met werken, dan rol je de mat op om hem ergens op te bergen. De medium soldeermat van Weller heeft een afmeting van 45,5 x 30 cm.

 4 x Pi-behuizing

Argon ONE V3

Wil je een Raspberry Pi bij je televisie gebruiken als mediaspeler of spelcomputer, dan is een Argon ONE een handige behuizing. De Argon ONE V3 is bedoeld voor de Raspberry Pi 5, terwijl de ONE V2 voor de Pi 4 ontworpen is. De behuizing is voorzien van twee normale HDMI-aansluitingen, een infraroodontvanger voor een afstandsbediening en een aan-uitschakelaar. Er is ook een duurdere M.2-versie waar een NVMe-ssd in past.

Pironman 5

Wil je de Raspberry Pi 5 gebruiken als echte minicomputer, dan is de Pironman 5 misschien wel de leukste behuizing op de markt. De Pironman 5 doet denken aan een towerbehuizing en is net als veel pc-behuizingen voorzien van een raampje, processorkoeler en RGB-ventilators. Er wordt een M.2-HAT meegeleverd, dus je kunt direct een snelle NVMe-ssd gebruiken. Op de voorklant vind je een aan-uitschakelaar, oledschempje en een geheugenkaartslot.

KKSB Raspberry Pi 5 HAT Case

KKSB heeft met de Raspberry Pi 5 HAT Case een extra hoge behuizing in het assortiment, zodat je een Raspberry Pi 5 inclusief een HAT en koeling toch in de behuizing kwijt kunt. Op de zijkant zitten klepjes die je kunt wegbreken als je toegang tot een functie van een HAT nodig hebt. Zo is deze aluminium behuizing een goede basis voor allerlei Pi-experimenten.

ProtoDock

Een Raspberry Pi 4 is een goede basis voor allerlei elektronica-experimenten met onderdelen als leds en knopjes. Ben je daarin geïnteresseerd, dan is de ProtoDock een handige behuizing. Deze behuizing heeft een ingebouwd breadbord waarop je componenten plaatst en vakjes waarin je al je microSD-kaartjes voor verschillende projecten kunt bewaren. Er is ook een versie voor de Raspberry Pi Zero in de vorm van de ZeroDock.

Een gazon is meer dan een stukje groen. Het kan een speelplek zijn voor kinderen of juist vooral de blikvanger zijn in een strak aangelegde tuin. Soms ligt het vol in de zon, soms grotendeels in de schaduw. Voor elke situatie is er een passend graszaadmengsel. Wat past het best bij jouw tuin?

Lees ook: Groener gras? Maaien en onderhouden doe je zo

Wat voor graszaad je nodig hebt, hangt helemaal af van het soort grasveld dat je wilt. Voor een veldje waarop je kinderen lekker kunnen ravotten en een balletje trappen heb je ander gras nodig dan voor een gazon dat vooral bedoeld is voor de sier. Hieronder lees je per toepassing welke grassoorten het meest geschikt zijn.

Speelveld: stevig en snel herstellend

Een gazon waarop gespeeld, gelopen of gevoetbald wordt, moet vooral sterk zijn. Het gras moet tegen een stootje kunnen én zich snel herstellen. Daarvoor heb je een mengsel nodig met veel Engels raaigras (Lolium perenne). Dit gras kiemt snel en vormt stevige sprieten. Het is goed bestand tegen intensief gebruik en groeit snel terug als het beschadigd raakt. Vaak wordt het aangevuld met veldbeemdgras (Poa pratensis), dat ondergronds uitlopers vormt en zo kale plekken opvult. Samen zorgen deze soorten voor een duurzaam speelgazon dat veel belasting aankan.

Siergazon: fijn, traag groeiend en egaal

Voor een siergazon gelden weer andere zaken. Het moet vooral fijn van structuur zijn, gelijkmatig groeien en een egaal, verzorgd beeld geven. Voor dit type gazon zijn roodzwenkgras (Festuca rubra) en struisgras (Agrostis capillaris) geschikt. Deze grassoorten groeien langzaam en blijven laag, waardoor je minder vaak hoeft te maaien. Ze vormen een dichte mat van fijne sprietjes die er netjes uitziet, vooral bij regelmatig onderhoud. Een siergazon vergt wel iets meer zorg, want het is minder sterk en herstelt trager bij schade.

Schaduwgazon: licht nodig, maar minder zon

In tuinen met veel schaduw, bijvoorbeeld door bomen, heeft gras het moeilijk. De meeste grassoorten groeien slecht zonder zon, wat ruimte geeft aan mos. Een schaduwgazon moet daarom vooral weinig licht nodig hebben en toch stevig genoeg zijn om een dichte mat te vormen. Mengsels voor schaduw bevatten vaak fijne vormen van roodzwenkgras en soms bosgras (Festuca heterophylla), een soort die beter groeit bij weinig licht. Een kleine hoeveelheid Engels raaigras zorgt voor stevigheid, maar alleen als er dagelijks toch wat zonlicht aanwezig is. Let op: ook schaduwgazon heeft minimaal 2 tot 4 uur daglicht nodig om goed te blijven groeien.

Droge (zand)grond: diep wortelend en hittebestendig

Op lichte zandgrond of op plekken waar je weinig sproeit, heb je gras nodig dat tegen droogte kan. Dit soort gras moet diep kunnen wortelen en niet te snel verdrogen. Mengsels voor droge omstandigheden bevatten vaak een aangepaste selectie van veldbeemdgras en speciaal geselecteerde varianten van Engels raaigras die minder water nodig hebben. Soms wordt er ook hard zwenkgras aan toegevoegd, dat goed bestand is tegen droogte en hitte. Deze soorten wortelen dieper dan gemiddeld, waardoor ze vocht uit lagere lagen kunnen opnemen. Zo blijft je gazon ook bij warme zomers langer groen.

©Elena Elisseeva | Elenathewise

Wanneer en hoe zaai je gras?

De ideale periode om gras te zaaien is in het voorjaar (maart tot mei) of het najaar (september tot half oktober). Dan is de bodem warm genoeg en valt er meestal voldoende regen. Ook tussentijds bijzaaien is mogelijk – bijvoorbeeld als je last hebt van kale plekken of na het verwijderen van mos – zolang de bodemtemperatuur boven de 10 °C ligt en de grond vochtig blijft.

Begin altijd met een goede voorbereiding. Maai het bestaande gras kort, en verwijder mos en dood materiaal door het gazon te verticuteren. Dat kan met een verticuteerhark of een verticuteermachine.

Bij het herstellen van kale plekken hark je de grond los, zodat het zaad goed contact maakt met de aarde. Zaai vervolgens het juiste graszaadmengsel voor jouw situatie. Druk het zaad licht aan, bijvoorbeeld met een plank of de achterkant van een hark. Belangrijk: houd de bodem vochtig tot het gras begint te kiemen. Dat duurt gemiddeld 7 tot 14 dagen, afhankelijk van de soort en temperatuur. Wil je extra bescherming bieden? Strooi dan een dun laagje potgrond of compost over het zaad. Dat helpt tegen uitdroging en beschermt tegen vogels.

Wacht met maaien tot het gras minstens 8 cm hoog is, en gebruik dan een hoge maaihoogte bij de eerste maaibeurt. Zo geef je jonge sprietjes de kans om zich goed te wortelen.

Lees ook: Gras vol mos? Dit wil je weten over het verticuteren van je gazon

Tabel: deze grassoorten heb je nodig

De markt voor koffiemachines is breed en beweegt snel. Veel apparaten bieden steeds meer functies, van eenvoudige espresso’s tot uitgebreide melk- en cold brew-specialiteiten. De Ninja Café Luxe-serie belooft precies dat: barista-kwaliteit, eindeloze mogelijkheden en gebruiksgemak in één apparaat. Maar maakt dit model die belofte waar in de praktijk?

De Ninja Café Luxe combineert een espressomachine, filterkoffiezetter en cold brew-maker in één apparaat. Met de geïntegreerde koffiemolen (25 maalstanden) en tamper stel je de koffie volledig naar wens af.

De machine biedt vijf espresso-opties, vier koffiestijlen en vier melkopschuimstanden – geschikt voor zowel dierlijke als plantaardige melk. Je kiest uit zeven drankformaten, van espresso tot cold brew-specialiteiten zoals iced latte of espresso martini.

Er zijn twee uitvoeringen:

De Essential kost 449,99 euro, de Premier 549,99 euro. De machine is groot en zwaar (34,4 x 33,6 x 37,2 cm) en weegt 16,65 kilo.

©Ninja

Eerste indruk: wat veel!

Wat fijn is aan huishoudelijke apparaten van Ninja, is dat ze doorgaans gebruiksvriendelijk en intuïtief te bedienen zijn, zo bleek uit eerdere ervaringen. Gebruiksvriendelijk blijkt – na enige tijd – zeker waar, maar intuïtief kunnen we dit apparaat zeker niet noemen direct na het uitpakken. De uitgebreide handleiding, verkorte snelstartgids en een inspiratiegids met allerlei recepten voor de verschillende koffievarianten komen dan ook direct van pas.

©Saskia van Weert

Uit de doos oogt de Ninja Café Luxe direct stevig en professioneel. De afwerking is netjes en het apparaat maakt een solide indruk op het aanrecht. Bij het uitpakken valt op hoeveel accessoires en onderdelen erbij zitten: van filterhouders en melkopschuimer tot een geïntegreerde molen.

Voordat er überhaupt koffie kan worden gezet, dient er een stapsgewijze kalibratie en watermeting te worden gedaan om te bepalen hoe hard het kraanwater is in de eigen regio. De stappen staan duidelijk beschreven in de gids, alle benodigdheden (behalve koffiebonen) zitten bijgesloten in de doos. Dat alles neemt een halfuurtje in beslag, daarna is de machine klaar voor het eerste gebruik.

©Ninja

De functies op een rij

De koffiemachine heeft allerlei onderdelen die een eigen plekje hebben in of op de machine. Er zitten drie filterbakjes bij om de gemalen koffie in te doen: eentje voor een enkele hoeveelheid, een wat grotere voor een dubbele hoeveelheid drank en een grote mand voor filterkoffie.

Dan is er het portafilter, oftewel het gedeelte waarin de gemalen koffie plus het gewenste filterbakje gaan, en dat je vastklikt onder de wateruitlaat.

Er is een losse trechter die je gebruikt tijdens het malen van de koffie, en een stamper om de koffie in het bakje samen te drukken. Tot slot is er nog het melkkannetje.

©Saskia van Weert

Links van de machine kun je de trechter en de stamper bewaren, het portafilter kan onder de koffiemaler en het kannetje heeft een vaste plek rechts onder het melktuitje.

Het bedieningspaneel verdient ook wat aandacht. Aan de linkerzijde zit een draaischijf waarmee je de maalgraad van de koffiebonen instelt. Dan is er nog het display met allerlei opties en een draai-/drukknop, en een gedeelte om het soort melkschuim in te stellen. Het bedieningspaneel is duidelijk vormgegeven, maar door het grote aantal opties is het niet direct intuïtief.

Boven op het apparaat is er een warmhoudplaat voor koffiebekers. Aan de achterzijde zit het waterreservoir, bovenin zit een dekseltje om toegang te krijgen tot het bonenreservoir, en geheel rechts zit een klein deurtje waar je de metalen filterbakjes in kunt opbergen.

Kortom: een hoop opties en een hoop uitzoekwerk!

©Saskia van Weert

In gebruik: goed resultaat (na even oefenen)

Bij het apparaat zit een dikke zwart-witte gebruikshandleiding. Het is aan te raden die goed door te nemen en bij de hand te hebben tijdens het leren kennen van het apparaat en de mogelijkheden. Na enige keren wat proberen wordt duidelijk dat de basishandelingen vrij overzichtelijk zijn. Een doorgewinterde thuisbarista zal deze machine vermoedelijk sneller weten te doorgronden.

Allereerst moet het gewenste filterbakje in het portafilter. Je zet de trechter op het filterbakje en zet de machine aan. Je kiest het gewenste programma, bijvoorbeeld espresso. De standaardinstelling is een dubbele shot; dat is eventueel aan te passen in het menu.

Vervolgens hang je het portafilter onder de koffiemaler. Er verschijnen twee getallen in beeld: de ideale maalgraad en de huidige instelling. Via de draaischijf links aan de machine zorg je dat de twee getallen identiek zijn. Je start de maler en neemt het portafilter met gemalen koffie uit de machine. Je stampt de boel aan met de stamper, verwijdert de trechter en bevestigt het portafilter onder de wateruitlaat. Dat doe je door de oranje stip op het filter gelijk te houden met de stip op de machine en het filter stevig naar rechts te bewegen om het te vergrendelen. Dat gaat vrij zwaar.

©Ninja

Dan is het tijd om het koffiezetten te starten met een druk op de draai-/drukknop. Vergeet niet om een passende kop of mok onder het filter te zetten. Er komt een beetje geconcentreerde koffie uit de machine, die wordt aangevuld met heet water om de gewenste sterkte te verkrijgen. Deze stappen zijn gelijk voor vrijwel alle koffiebereidingen – alleen filterkoffie gaat iets anders.

Melkschuim maken

Mocht je cappuccino willen maken, dan doe je dierlijke of plantaardige melk in de melkkan tot aan de streep, kies je de gewenste dikte en laat je de melk warm worden en opschuimen tot een pieptoon aangeeft dat de melk klaar is. Je hoort het kleine mixertje onder in de kan flink tekeergaan en dat levert een prima resultaat op. Na het leeggieten van de kan start een automatisch schoonmaakprogramma.

De smaak van de geteste koffievarianten is prima. De exacte uitkomst hangt uiteraard af van de gebruikte bonen.

©Saskia van Weert

Schoonmaken en onderhoud

Een deel van de accessoires en onderdelen mag gewoon in de vaatwasser. Zoals wel vaker is het vaak beter voor de duurzaamheid om alles op de hand af te wassen. Metalen onderdelen blijven daardoor langer glanzend. De melkopschuimer heeft een eigen reinigingsprogramma voor het binnenwerk en het tuitje, al moet het kannetje natuurlijk wel goed afgewassen worden.

Ninja Café Luxe kopen?

De Ninja Café Luxe is een krachtige en veelzijdige koffiemachine die de serieuze thuisbarista veel te bieden heeft. Met uitgebreide instellingen voor koffie, melk en formaat, en de mogelijkheid om zowel espresso als filterkoffie en cold brews te zetten, is dit apparaat een echte allrounder. De bouwkwaliteit is stevig en professioneel, en het apparaat wordt geleverd met handige accessoires en een eigen reinigingsprogramma voor de melkopschuimer.

Tegelijk vraagt de machine om tijd en aandacht. Het is geen instapmodel voor wie snel en zonder nadenken een kopje koffie wil zetten. De bediening is uitgebreid en vergt oefening, vooral in het begin. Ook neemt het apparaat de nodige ruimte in beslag en zijn er veel onderdelen om mee te werken.

De Ninja Café Luxe is vooral geschikt voor koffieliefhebbers die graag zelf de controle houden over het volledige zetproces, bereid zijn om het apparaat goed te leren kennen en de ruimte hebben voor een grotere machine. Wie dat ziet als een leuke uitdaging, haalt met de Ninja Café Luxe een complete koffie-oplossing in huis.