Met een singleboardcomputer zoals de Raspberry Pi of microcontrollers zoals de NodeMCU-ESP32 kun je zelf allerlei projectjes bouwen. We hebben de interessantste bordjes voor je op een rij gezet. Hierbij hebben we er vooral op gelet of deze bordjes ook in te zetten zijn voor ‘connected’ projecten voor bijvoorbeeld smarthome-toepassingen.

6x Microcontrollers

NodeMCU-ESP32

Een volwaardige computer als de Raspberry Pi is handig, maar voor eenvoudige projectjes werken we liever met een microcontroller. De ESP32 is een populaire microcontroller door de combinatie van een lage prijs en relatief krachtige hardware met geïntegreerde wifi en bluetooth. De ESP32 is bovendien te gebruiken in combinatie met de Arduino-ontwikkelomgeving. De NodeMCU ESP32 is een relatief goedkoop bordje waarmee je op een eenvoudige manier aan de slag kunt met de ESP32. Via Chinese webwinkels kun je dit bordje zelfs voor een paar euro aanschaffen.

©Tomasz - stock.adobe.com

Raspberry Pi Pico W(H)

De Raspberry Pi Foundation kondigde in 2021 hun eigen RP2040-microcontroller aan waarmee het een alternatief aanbiedt voor bijvoorbeeld de ESP32. De microcontroller is gebaseerd op de ARM-architectuur en vormt de basis van de Raspberry Pi Pico W(H) waarop je ook wifi en bluetooth krijgt waarmee het een handig bordje voor smarthome-toepassingen is. De WH-variant heeft voorgesoldeerde headers zodat je hem in een breadboard kunt prikken. Wil je dat niet, dan kies je voor de W-variant.

Raspberry Pi Pico 2

Afgelopen augustus bracht de Raspberry Pi Foundation met de RP2350 een tweede microcontroller op de markt die meer kracht biedt dan de RP2040. De RP2350 is compatibel met code voor de RP2040 en is dus in alle opzichten een krachtiger alternatief. Het eigen bordje Raspberry Pi Pico 2 maakt gebruik van de nieuwe microcontroller. Wil je er een met wifi, kies dan voor de W-variant.

Arduino Nano ESP32

De relatief krachtige ES32-microcontroller is compatibel met de Arduino-ontwikkelomgeving en ook Arduino heeft daarom een eigen op ESP32 gebaseerd bordje in het assortiment. Functioneel is er weinig verschil met de goedkopere NodeMCU-bordjes, ook die bordjes kun je gebruiken in combinatie met de Arduino-ontwikkelomgeving. Arduino’s variant is wel net wat compacter en daarom wat handiger op het doorsnee breadboard. Ook ondersteun je hiermee uiteraard de ontwikkeling van het Arduino-ecosysteem.

Arduino Uno R4 Wifi

De Arduino R4 Wifi is te beschouwen als de opvolger van de populaire Uno R3, maar dan met een veel krachtigere chip en netwerkconnectiviteit dankzij wifi. Het fysieke formaat is hetzelfde als de Uno R3 en vrijwel alle projecten die ooit bedacht zijn voor de R3 zouden moeten werken. Dankzij een krachtigere microcontroller en wifi kun je echter veel meer projecten maken dan met de voorganger. Leuk is ook dat het bordje voorzien is van een geïntegreerde 12x8-ledmatrix waarop je simpele graphics of statusinformatie van projecten kunt tonen. Er is ook een goedkopere Uno R4 Minima voor als wifi of een ledmatrix niet nodig zijn.

Seeed Studio XIAO ESP32C6

De Seeed Studio XIAO ESP32C6 is handig bordje voor als het echt klein moet en is nauwelijks groter dan de ESP32-module zelf. Op dit bordje is dat ook nog eens de nieuwste C6-uitvoering die voorzien is van wifi 6, al gaat het om de 2,4GHz-band. Daarnaast bevat de chip ondersteuning voor Thread, Zigbee en Matter waarmee deze nieuwste generatie ESP32 nog interessanter wordt voor smarthome-toepassingen.

3 X Singleboard-computer

Raspberry Pi 5

Zeg knutselcomputer en je denkt waarschijnlijk direct aan de Raspberry Pi. De vijfde generatie is bijzonder krachtig, maar ook significant duurder dan de voorganger. Het grote voordeel van een echte Pi blijft dat er een schat aan informatie beschikbaar is. De Raspberry Pi 5 is er met 2, 4 of 8 GB RAM. Het hangt een beetje van je project af welke variant je nodig hebt, maar we raden je de 4GB-variant aan als je geen specifieke voorkeur hebt.

Raspberry Pi Zero 2 W

Is een normale Raspberry Pi te groot, dan kun gebruikmaken van de Raspberry Pi Zero 2 W. Deze compacte uitvoering is toch voorzien van micro-usb, mini-HDMI, een microSD-kaartslot, wifi en een camera-connector. Met eventueel wat adapters kun je dus vrijwel alle randapparatuur aansluiten. De Pi Zero 2 W bevat dezelfde chip als de Raspberry Pi 3. Dit kleine bordje is hiermee krachtig genoeg voor het emuleren van oudere spelcomputers.

Orange Pi 5 Pro

De Raspberry Pi is de bekendste reeks singleboardcomputers, maar er zijn uiteraard ook bordjes van andere fabrikanten, zoals de Orange Pi. De Orange Pi 5 Pro is een van de krachtigste singleboardcomputers die je kunt kopen. Naast een krachtige Rockchip-processor met acht cores en een npu bevat het bordje ook tot 16 GB RAM, gigabit-ethernet en een M.2-aansluiting voor een snelle NVMe-ssd. Nadelen zijn de hoge prijs en nog altijd slechte verkrijgbaarheid.

4 x Pi-hats

M.2 HAT+ for Raspberry Pi 5

De Raspberry Pi 5 is voorzien van een PCIe-interface in de vorm van een aansluiting voor een lintkabel. Hierop kun je onder meer de M.2 HAT+ aansluiten waarmee de Pi 5 wordt uitgebreid met een M.2-slot voor een NVMe-ssd. Let erop dat een ssd uitgevoerd moet zijn in het compactere 2230- of 2242-formaat. De Raspberry Pi Foundation heeft ook eigen M.2-ssd’s in een capaciteit van 256 of 512 GB.

Raspberry Pi AI Kit

De AI Kit bestaat uit de M.2 HAT+ for Raspberry Pi 5 in combinatie met een Hailo AI-module. Het is alleen niet mogelijk om de npu en een ssd tegelijkertijd te gebruiken. De AI-module kun je gebruiken voor taken die versneld kunnen worden met een npu. Denk daarbij bijvoorbeeld aan beeldherkenning, de in Pi OS ingebouwde camera-applicatie biedt ondersteuning voor deze npu.

Waveshare PoE HAT for Raspberry Pi 5

Een Raspberry Pi laat zich goed inzetten voor allerlei netwerktoepassingen. Zowel de Raspberry Pi 3, 4 en 5 zijn geschikt voor het voeden via PoE, maar je hebt hiervoor wel een PoE HAT nodig. De PoE HAT with heatsink for Raspberry Pi 5 ondersteunt 802.3af/at, maar het is verstandig om een netwerkswitch met ondersteuning voor 802.at (ook wel PoE+) te gebruiken, omdat de 15 watt van de normale PoE-standaard te weinig kan zijn.

Picade X HAT USB-C

Een Raspberry Pi 3, 4 of 5 kun je prima gebruiken voor het emuleren van oude spelcomputers. Met behulp van de Picade X HAT USB-C vormt je Pi ook de basis voor je eigen arcadekast. Op de aansluitingen kun je een joystick en alle benodigde knoppen aansluiten. Picade verkoopt overigens ook complete mini-arcadekasten voor de Raspberry Pi.

4 x Gereedschap

iFixit Pro Tech Toolkit

Een goed setje precisiegereedschap komt altijd van pas. Een setje dat we zelf erg fijn vinden, is iFixits Pro Tech Toolkit. IFixit heeft het setje ontworpen voor het repareren van allerlei hardware en daardoor is het een fijn set voor knutselaars. Naast de standaardbitjes krijg je ook speciale bitjes die je nodig hebt om apparaten van bijvoorbeeld Apple of Nintendo te openen.

UNI-T UT139C

Voor het controleren van fouten in schakelingen is een multimeter onmisbaar. Voor het werken aan de lage spanningen van bijvoorbeeld Arduino-projectjes volstaat iedere multimeter. Toch raden we je voor de veiligheid minimaal een CATIII-variant aan, ook handig als je de multimeter voor meer dingen wilt gebruiken. De UNI-T UT139C is een nauwkeurige True-RMS-multimeter die in de CATIII-klasse valt en automatisch het juiste meetbereik kan kiezen.

PINE64 Pinecil V2

Als je een projectje voor de lange termijn wilt maken, ontkom je niet aan solderen. Voor een incidenteel klusje volstaat iedere simpele soldeerbout of soldeerstation. Wil je iets dat ook handig is om diverse locaties te gebruiken, dan is de PINE64 Piinecil V2 een interessante soldeerbout. Hij wordt gevoed met een usb-c-laptopvoeding (65 watt) en is voorzien van bediening met geïntegreerd schermpje.

Weller Soldeermat (medium)

Zeker als je gaat solderen, loop je het risico dat je bureau beschadigt. Een hittebestendige siliconen soldeermat wordt door diverse merken verkocht en biedt uitkomst. Je kunt in de diverse vakjes ook kleine onderdelen als schroefjes neerleggen zodat je niks kwijtraakt. En ben je klaar met werken, dan rol je de mat op om hem ergens op te bergen. De medium soldeermat van Weller heeft een afmeting van 45,5 x 30 cm.

 4 x Pi-behuizing

Argon ONE V3

Wil je een Raspberry Pi bij je televisie gebruiken als mediaspeler of spelcomputer, dan is een Argon ONE een handige behuizing. De Argon ONE V3 is bedoeld voor de Raspberry Pi 5, terwijl de ONE V2 voor de Pi 4 ontworpen is. De behuizing is voorzien van twee normale HDMI-aansluitingen, een infraroodontvanger voor een afstandsbediening en een aan-uitschakelaar. Er is ook een duurdere M.2-versie waar een NVMe-ssd in past.

Pironman 5

Wil je de Raspberry Pi 5 gebruiken als echte minicomputer, dan is de Pironman 5 misschien wel de leukste behuizing op de markt. De Pironman 5 doet denken aan een towerbehuizing en is net als veel pc-behuizingen voorzien van een raampje, processorkoeler en RGB-ventilators. Er wordt een M.2-HAT meegeleverd, dus je kunt direct een snelle NVMe-ssd gebruiken. Op de voorklant vind je een aan-uitschakelaar, oledschempje en een geheugenkaartslot.

KKSB Raspberry Pi 5 HAT Case

KKSB heeft met de Raspberry Pi 5 HAT Case een extra hoge behuizing in het assortiment, zodat je een Raspberry Pi 5 inclusief een HAT en koeling toch in de behuizing kwijt kunt. Op de zijkant zitten klepjes die je kunt wegbreken als je toegang tot een functie van een HAT nodig hebt. Zo is deze aluminium behuizing een goede basis voor allerlei Pi-experimenten.

ProtoDock

Een Raspberry Pi 4 is een goede basis voor allerlei elektronica-experimenten met onderdelen als leds en knopjes. Ben je daarin geïnteresseerd, dan is de ProtoDock een handige behuizing. Deze behuizing heeft een ingebouwd breadbord waarop je componenten plaatst en vakjes waarin je al je microSD-kaartjes voor verschillende projecten kunt bewaren. Er is ook een versie voor de Raspberry Pi Zero in de vorm van de ZeroDock.

Kijk naar buiten en het is meteen duidelijk: de herfst is begonnen. Moet jij ook op de fiets door de regen? Je houdt het droog met goede regenkleding. Van poncho tot pak: zo valt je fietstocht niet in het water!

Lees ook: Je regenjas wassen én waterdicht houden: natuurlijk kan dat!

Waar gebruik jij je fiets voor?

Welke regenkleding het best bij je past, hangt af van hoe je fietst. Leg je vaak flinke afstanden af, dan telt vooral comfort. Kies dan voor ademende materialen die soepel meebewegen en niet knellen. Gebruik je je (elektrische) fiets vooral voor het woon-werkverkeer of om naar school te gaan, dan is gemak belangrijker: regenkleding die je snel kunt aantrekken en weer uitdoen is dan ideaal.

Verschillende soorten regenkleding

Daarna kun je kijken welk type regenkleding het best bij je past. Een compleet regenpak met jas en broek is handig als je vaak fietst en goed beschermd wilt zijn. Toch vinden veel mensen vooral het aantrekken van de broek onhandig. In dat geval is een losse regenjas of een regenponcho een praktischer optie. Houd er wel rekening mee dat je benen dan bij stevige regen sneller nat worden. Misschien zijn regenchaps wat voor jou: hiermee bedek je alleen de voorkant van je bovenbenen. Ook slim: alvast nadenken over regenschoenen. Wanneer je echt een hekel hebt aan natte voeten, zijn overschoenen een welkome aanvulling op je regenoutfit!

Traditioneel regenpak

De klassieker onder de regenkleding is natuurlijk het regenpak. Dat bestaat uit een jas en een broek en is meestal gemaakt van waterdicht materiaal zoals PVC of nylon. Het voordeel is dat je praktisch helemaal bedekt bent, van je nek tot je enkels. Het nadeel? Vooral goedkope regenpakken kunnen wat minder ademend zijn, waardoor je bezweet kunt aankomen.

Losse regenjas

Een losse regenjas is handig wanneer je al een waterdichte broek hebt (of natuurlijk wanneer je het niet erg vindt als je benen natregenen). Regenjassen zijn vaak stijlvoller en kunnen bij slecht weer ook als gewone jas gedragen worden (iets wat je met een traditioneel regenpak niet zo snel zult doen). Let op details: getapete naden en een hoge kraag zorgen dat je beter beschermd bent tegen de regen.

Regencape/regenponcho

Hoef je maar een kort stukje te fietsen? Dan is een regencape of - poncho ideaal: gewoon een kwestie van omslaan of over je hoofd aantrekken. Met een cape of poncho heb je veel bewegingsvrijheid, maar bij harde wind kunnen ze een beetje onhandig zijn. Er zijn ook regencapes die bijvoorbeeld elastieken aan de mouwen hebben die je aan het stuur kunt vastmaken, of een extra koord om je middel waardoor de cape minder wappert en klappert in de wind.

Regenoverschoenen

Niets zo vervelend als helemaal droog blijven dankzij een goed regenpak, maar aankomen met doorweekte schoenen. Regenoverschoenen zijn dé oplossing. Ze zijn gemaakt van waterdicht materiaal en je schuift ze makkelijk over je normale schoenen heen.

©iuricazac - stock.adobe.com

Waar moet je op letten bij het kiezen van regenkleding?

➜ Waterdichtheid

Dit is natuurlijk het allerbelangrijkste om op te letten! Om te weten hoe goed een regenjas je droog kan houden, kijk je naar de waterkolomwaarde op het etiket. Hoe hoger de waarde, hoe beter de waterdichtheid. Een waarde van 10.000 mm of meer is uitstekend. In de tabel hieronder zie je hoe goed verschillende waterkolomwaarden je beschermen.

➜ Ademend vermogen

Je wilt droog blijven, maar je wilt ook dat je eigen zweet niet blijft hangen in je regenpak. Materialen zoals Gore-Tex zijn waterdicht maar toch ademend.

➜ Materiaal

Het materiaal is ook iets om rekening mee te houden. Polyester is licht en ademend maar minder duurzaam. PVC is zwaarder maar gaat langer mee. Kies wat bij jou en je fietsgedrag past.

➜ Prijs-kwaliteitverhouding

Goedkoop is vaak duurkoop, vooral als je dagelijks fietst. Investeer in kwalitatief goede regenkleding die jaren meegaat.

Tabel: waterdichtheid

Waterdichtheid van regenkleding wordt gemeten in millimeters waterkolom (mm). Dit geeft aan hoe hoog een kolom water kan zijn voordat deze door de stof heen dringt. Voor regenkleding voor de fiets is minimaal 5.000 tot 10.000 mm aan te raden.

➜ Zomer of winter?

Wat voor regenkleding je kiest, hangt ook af van het seizoen en van wat je allemaal op de fiets doet.

Zomer

In de zomer is lichte, ademende kleding het prettigst. Ga voor materialen die waterdicht én ventilerend zijn, zoals Gore-Tex. Dat houdt regen buiten maar laat vocht van binnen ontsnappen. Zo blijf je droog van de regen én raak je overtollige warmte kwijt tijdens het fietsen. Ideaal dus voor warme, wisselvallige dagen waarop je actief bent.

Winter

In de winter draait het juist om warmte. Een regenjas met thermische voering houdt je niet alleen droog, maar ook behaaglijk. Veel modellen hebben een uitneembare voering, zodat je dezelfde jas ook in het voor- en najaar kunt dragen. Houd wel rekening met een hogere prijs, maar daar krijg je meer comfort en veelzijdigheid voor terug.

Welk merk fietskleding moet je kiezen?

In Nederland zijn er verschillende bekende merken die regenkleding van hoge kwaliteit aanbieden. Dit zijn enkele van de meest populaire:

1: Agu

Dit Nederlandse merk is vooral bekend onder fietsers en biedt een breed scala aan regenkleding, van jassen tot broeken en overschoenen.

2: Rains

Dit Deense merk is ook populair in Nederland en staat bekend om zijn minimalistische en stijlvolle regenjassen.

3: Mac in a Sac

Dit merk biedt lichtgewicht en opvouwbare regenkleding die gemakkelijk op te bergen is.

4: Vaude

Dit Duitse merk is populair onder outdoorliefhebbers en biedt duurzame en milieuvriendelijke regenkleding.

5: Columbia

Dit Amerikaanse merk is ook in Nederland verkrijgbaar en biedt een breed scala aan regenkleding, vaak gemaakt van hun gepatenteerde Omni-Tech-materiaal dat zowel waterdicht als ademend is.

©Martin - stock.adobe.com

✅ Checklist regenkleding kopen

☐ Bepaal je behoeften: dagelijks gebruik, lange ritten, woon-werkverkeer.
☐ Kies het type regenkleding: regenpak, losse jas, cape/poncho, overschoenen.
☐ Controleer de waterdichtheid: zoek naar de waterkolomwaarde.
☐ Let op het ademend vermogen: materialen zoals Gore-Tex zijn ideaal.
☐ denk om het seizoen: licht en ademend voor de zomer, geïsoleerd voor de winter.
☐ Check de prijs-kwaliteitverhouding: goedkoop is niet altijd beter.
☐ Pas verschillende maten: houd rekening met de kleding die je eronder draagt.
☐ Test de kleding indien mogelijk: gebruik een tuinslang of lees online reviews.
☐ Lees het waslabel: sommige kledingstukken hebben speciale zorg nodig.
☐ Overweeg extra's: zoals reflecterende strips voor veiligheid.

We vinden het intussen al bijna normaal dat generatieve AI-modellen leuke tekeningen kunnen maken en teksten kunnen schrijven. Maar de AI-evolutie staat niet stil: er verschijnen steeds krachtigere AI-agents op die zelfstandig ook diverse taken kunnen aanpakken. Hoe je ze zelf gebruikt of bouwt, lees je in dit artikel.

Het begrip 'AI-agent' komt misschien wat verwarrend over omdat 'agent' vaak met ordehandhaving of spionage wordt geassocieerd, maar hier betekent het iets heel anders. In de informatica verwijst de term naar een entiteit die namens iemand anders handelt, afgeleid van het Latijnse agere (handelen). Je kunt het vergelijken met een reisagent die taken uitvoert in opdracht van zijn klant.

Een agent is hier een systeem dat autonoom handelt, vaak in opdracht van een gebruiker, om bepaalde en soms complexe taken uit te voeren. Zo zou je een robotstofzuiger een fysieke agent kunnen noemen: hij ziet obstakels, beslist waar hij rijdt en voert deze actie uit. Een e-mailbot is een virtuele agent: hij leest je mails, classificeert ze en beantwoordt bepaalde mails automatisch.

Een AI-agent gaat nog een stap verder en gebruikt kunstmatige intelligentie om beslissingen te nemen – iets wat sommige robotstofzuigers of e-mailbots inmiddels trouwens ook wel doen. Hiervoor gebruikt men ook wel de term 'agentic AI'.

©iRobot

Werking

Voordat we een paar voorbeelden van een AI-agent bekijken en ook zelf samenstellen, leggen we kort uit hoe zo'n agent werkt. In een eerste fase neemt de agent zijn omgeving waar. Dat kan via visuele input van afbeeldingen of camera's, geluidsdata van een microfoon of spraakopname, numerieke data uit logs of sensors, of via tekst zoals prompts, mail- of chatberichten.

De agent probeert vervolgens deze ruwe invoer te interpreteren. Bij tekst bijvoorbeeld gebeurt dit doorgaans met een groot taalmodel (Large Language Model, kortweg LLM), een deep-learning-systeem dat natuurlijke taal begrijpt en genereert, zoals ChatGPT, Claude of Gemini. Dankzij zo'n LLM kan de agent doelen begrijpen en indien nodig ook opsplitsen in subtaken. Als een taak beperkt blijft tot tekstgeneratie, zoals het beantwoorden van een bericht, volstaat het LLM. Maar vaak zijn er ook externe tools nodig (zogeheten tool calling) om aanvullende of realtime gegevens op te halen of (sub)taken uit te voeren, bijvoorbeeld via API's, zoals voor weerinformatie, databases of andere AI-modellen.

Met een efficiënt geheugensysteem kan de agent tijdens het uitvoeren van taken de resultaten bijhouden, feedback verwerken en daaruit nieuwe subtaken afleiden. Hij kan deze informatie ook bewaren, wat ook bij latere interacties voor meer consistentie zorgt.

Voor- en nadelen

Geoptimaliseerde AI-agents bieden duidelijke voordelen. Ze verhogen vaak de productiviteit doordat ze repetitieve en tijdrovende taken kunnen overnemen. Daarnaast verwerken ze in korte tijd enorme hoeveelheden data en kunnen ze meerdere (sub)taken tegelijk uitvoeren. AI-agents leveren doorgaans nauwkeurige en consistente resultaten en zijn goed schaalbaar. Mits goed geïntegreerd in de workflow, kunnen ze dus flink wat tijd en kosten besparen.

Tegelijk zijn er wel wat dingen waar je op moet letten. AI-agents zijn namelijk vaak afhankelijk van grote hoeveelheden data, waaronder soms privacygevoelige of bedrijfsinformatie. Houd bijvoorbeeld in een bedrijfscontext dus rekening met richtlijnen als de AVG (Algemene Verordening Gegevensbescherming). En omdat veel agents werken met LLM's die getraind zijn op grote hoeveelheden tekst waarin ook vooroordelen en stereotypen voorkomen, kunnen zulke vertekeningen onbewust doorsijpelen in de resultaten en leiden tot discriminerende uitkomsten. Tot slot vraagt het ontwikkelen en trainen van zulke (bedrijfs)systemen de nodige tijd en rekenkracht.

Manus

AI-agents kunnen dus goed bruikbaar zijn in bedrijfsomgevingen, maar ook daarbuiten kun je er je voordeel mee doen. Ga bijvoorbeeld naar www.manus.im (van Chinese origine) en klik op Use cases voor een reeks praktijkvoorbeelden, ingedeeld in rubrieken als Life, Data Analysis en Education. Zo kan deze algemene AI-agent je bijvoorbeeld helpen bij het opstellen van een cursus of het plannen van een reis. Het voorbeeld Trip to Japan in april (in de rubriek Featured) laat dit duidelijk zien. Klik hierop om het volledige proces te kunnen volgen: links de uitvoer, rechts het scherm van de agent. Je kunt ook altijd klikken op Skip to results of Watch again.

Wil je Manus ook zelf proberen, dan kun je met een gratis proefversie met duizend credits aan de slag, na goedkeuring van je aanvraag (de betaalde versie start vanaf 19 dollar per maand, dat is ongeveer 20 euro inclusief btw). We merkten dat zo'n goedkeuring sneller verloopt via de mobiele Manus-app.

Voor de eindgebruiker is het hele proces vrij eenvoudig. Zoals bij een gewone AI-chatbot geef je eerst een uitgebreide prompt met je opdracht. Daarna gaat Manus aan de slag en zie je stap voor stap hoe de taak wordt aangepakt. Je kunt dit proces ook in realtime bijsturen met extra informatie of instructies. Is de hoofdtaak voltooid, dan krijg je een melding, tenzij je credits eerder op zijn of de agent vastloopt op bijvoorbeeld een niet-bereikbare webpagina.

AgentGPT

Ook met AgentGPT kun je op een toegankelijke manier toe, ook gratis, een AI-agent in je browser gebruiken. Het platform is een gebruiksvriendelijke webinterface (geïnspireerd op Auto-GPT), waarmee je een opdracht kunt lanceren voor een autonome agent die meerdere stappen zelf bedenkt en uitvoert.

Je hoeft enkel een naam voor je agent in te vullen en bij Doel een duidelijke opdracht te schrijven, zoals 'Plan een veertiendaagse rondreis met 4x4 in Namibië' of 'Voer een onderzoek uit naar de duurzaamste bouwmaterialen in Nederland'.

Controleer bij Tools of de benodigde functies zijn ingeschakeld: Image (voor AI-beelden), Search (voor online opzoekwerk), Code (voor scripting) en Connect Your Data. Deze laatste biedt via een account bij SID, een vorm van Retrieval Augmented Generation (RAG), waarbij eigen gegevens van bijvoorbeeld Google Drive of Gmail kunnen worden verwerkt en doorzocht.

Bevestig met de blauwe afspeelknop en de agent gaat meteen aan de slag. Je kunt de deeltaken volgen, pauzeren en via een prompt het proces bijsturen. De kans bestaat dat de agent niet alle stappen voltooit met een gratis account, maar via Summarize kun je wel alvast een tussentijds resultaat bekijken. Voor een uitgebreider abonnement betaal je 40 dollar per maand (ongeveer 43 euro inclusief btw). Bij Settings kun je eventueel ook een OpenAI API-sleutel invoeren als je er een hebt.

Agent-bibliotheken

Op de webpagina van het hierboven vermelde AgentGPT kun je ook uit twintig sjablonen kiezen. Dit zijn kant-en-klare agenten, met prompts gericht op een bepaald taaktype, zoals rapportanalyse, reisplanning of marketing strategieën. Maar er bestaan intussen ook diensten met een bibliotheek AI-agents, zoals Agent.AI. Je kunt zoeken op naam of op tags, binnen categorieën zoals Social, Customer Service, Image en Lifestyle. Filter je op Image, dan krijg je agents zoals Logo Creator, Youtube Thumbnail Generator en MindmapGenerator.

We nemen even Mindmap Generator als voorbeeld. Klik hier op Goagent en geef een geschikte prompt, bijvoorbeeld een onderwerp voor je mindmap. Bevestig met Go en de agent gaat aan de slag. Daarna kies je tussen Fully automatic (waarbij je alles aan de agent overlaat) of Interactive (waarbij je stap voor stap het voorlopige ontwerp kunt aanpassen of uitbreiden).

Ook bij MindStudio vind je een ruime collectie AI-agents, verdeeld in rubrieken zoals Research, Analyze Content, For Creators, For Students en YouTube. Na aanmelding kun je ze vanaf het platform uitvoeren via de knop Run (Pro Agents enkel na betaling) of via een Chromium-browserextensie, zodat de agent direct met een specifieke webpagina kan werken.

Houd er rekening mee dat het onderscheid tussen een slimme AI-assistent en een autonome AI-agent ook hier niet altijd duidelijk is.

Zelf bouwen met MindStudio

Zowel Agent.AI als MindStudio laten je niet alleen bestaande agents gebruiken, maar bieden ook tools om zelf een AI-agent te bouwen. We laten kort zien hoe je dit aanpakt in MindStudio, bijvoorbeeld voor een agent die een webpagina, pdf of YouTube-video samenvat (bij deze laatste door zelf het bijbehorende transcript op te halen).

Ga naar https://app.mindstudio.ai en open links het onderdeel Build. Klik rechtsboven op Create New Agent en zorg dat het tabblad Automations actief is. Klik op het blauwe Start-blok; rechts verschijnen dan enkele configuratie-opties. Wil je de agent beschikbaar maken in de browserextensie van Agent.AI, klik dan bij Run Mode op het pijlknopje en kies Browser Extension. Er verschijnen nu data zoals url, metadata en pageContent, die beschikbaar komen voor de agent.

Klik rechts van het Start-blok op de knop met het plusje om een AI-module toe te voegen. Voor ons voorbeeld kies je Generate Text, een van de meest gebruikte modules. Andere opties zijn Generate Image, User Input, Scrape URL of je klikt op View All Blocks voor alle beschikbare modules. Na selectie van Generate Text zie je rechts bij ModelSettings dat standaard Claude 3.5 Haiku gebruikt wordt. Je kunt ook kiezen uit andere ondersteunde LLM's, waaronder enkele gratis modellen.

Verder uitwerken

Met de LLM geselecteerd kun je rechts nog extra instellingen aanpassen via parameters als Temperature (hoe lager, hoe voorspelbaarder het antwoord), Max Response Size (hoe lager, hoe beknopter het antwoord) en andere. Bovenaan staat het promptvenster waar je een duidelijke instructie voor de LLM geeft, bijvoorbeeld: 'Vertel me alles wat ik moet weten over deze webpagina.'

Om de inhoud van de webpagina door te geven, gebruik je de eerder vermelde variabele pageContent (je kunt deze variabele eerst kopiëren naar het klembord) die je onder je prompt met {{pageContent}} aanroept.

Klik linksboven op Untitled AI Agent en geef je agent een naam. Je kunt ook een korte omschrijving toevoegen en een pictogram kiezen. Klik vervolgens rechtsboven op Preview / Open Draft Agent. Je test je agent door een url in te vullen, op Load Site te klikken en daarna op Run Agent.

Wil je de agent publiceren (en aan de browserextensie koppelen via het knopje met de drie puntjes), dan heb je wel een Pro-versie nodig. Deze kost 12 dollar per maand (ongeveer 13 euro inclusief btw) voor onbeperkte agents, exclusief eventuele kosten voor API-calls van betaalde AI-modellen.

Automatische prompt

Je kunt ook een bestaande agent dupliceren en deze via Edit snel aanpassen voor een ander doel. Daarnaast is het mogelijk om de prompt automatisch te laten genereren. Klik hiervoor rechtsonder het promptvenster op het bijbehorende knopje en kies Generate. Typ bijvoorbeeld 'Vat deze webpagina uitgebreid en overzichtelijk samen' of 'Analyseer deze X-berichtreeks' en klik opnieuw op Generate. Even later verschijnt een veel uitgebreidere (standaard Engelstalige) prompt, waarbij de opdracht wordt opgesplitst in subtaken, zodat je agent gestructureerder te werk kan gaan. Vergeet ook hier niet de variabele {{pageContent}} toe te voegen.

Op vergelijkbare manier kun je nog veel andere agents maken. Experimenteer gerust met alle beschikbare opties en mogelijkheden.