ID.nl logo
Meer dan muziek: kies jouw ideale slimme luidspreker
© 2rogan - stock.adobe.com
Huis

Meer dan muziek: kies jouw ideale slimme luidspreker

Met een slimme luidspreker luister je in de eerste plaats naar muziek. Doordat het apparaat met het (draadloze) thuisnetwerk is verbonden, ontstaan er daarnaast aanvullende mogelijkheden. Zo bedien je de speaker via stemopdrachten en stuur je eventueel ook andere smarthome-apparaten aan. Wie weet kun je zelfs allerlei informatie opvragen, zoals agenda-afspraken en het laatste nieuws. Lees in deze Checklist welke aspecten belangrijk zijn bij de aanschaf van een slimme luidspreker.

Na het lezen van dit artikel weet je waar je op kunt letten als je een slimme luidspreker wilt gaan aanschaffen. Denk aan:

  • Welke netwerkfuncties worden ondersteund?
  • Welke spraakassistent is geïntegreerd?
  • Hoelang gaat de accu mee?
  • Past het design in jouw interieur?
  • Hoeveel audiodrivers bevat de speaker?

Handig! Zo vind je de ideale Spotify-playlist voor elke gelegenheid

Tip 01: Slimme luidspreker

Een slimme luidspreker is een speaker die je met het thuisnetwerk verbindt. In plaats van een reguliere afstandsbediening bedien je het apparaat vervolgens met een smartphone. Kies in Spotify of een andere muziek-app bijvoorbeeld een afspeellijst of album en verbind met de luidspreker. Of luister naar een radio-uitzending, audioboek of podcast. Vanaf je smartphone kun je onder meer pauzeren, nummers overslaan en het volume wijzigen. Om die reden leveren fabrikanten vrijwel nooit een afstandsbediening mee.

Naast de rol van normale speaker kunnen de meeste slimme luidsprekers iets extra’s. Zo hebben veel modellen één of meerdere microfoons. Dit zijn speakers die naar je luisteren. Aan de hand van stemopdrachten sla je bijvoorbeeld een liedje over of zet je het volume een tandje zachter. Als tweede optie bedien je via spraak andere smarthome-apparaten. Dim zo bijvoorbeeld de verlichting of zet de thermostaat een graadje hoger. Er is een heleboel mogelijk!

Speakers met een microfoon ondersteunen soms nog een derde optie, namelijk het opvragen van informatie. Jij stelt een vraag en de slimme luidspreker geeft daarna direct antwoord. Ten slotte is het nuttig om te weten dat veel winkels deze productgroep met allerlei termen aanduiden, zoals slimme speaker, wifi-speaker en smart speaker.

Elke slimme luidspreker kun je (op afstand) met een smartphone bedienen.

Tip 02: Netwerkfunctie

Iedere slimme luidspreker heeft een netwerkfunctie. Bepaal vooraf hoe je het apparaat wilt verbinden. Kleinere modellen ondersteunen doorgaans alleen wifi. Het voordeel daarvan is dat je het apparaat overal kunt neerzetten. Via een app op jouw smartphone verbind je de speaker met het draadloze netwerk. Nagenoeg alle hedendaagse producten ondersteunen zowel de 2,4GHz- als 5GHz-frequentieband. Hiermee vergroot je de kans op een stabiele draadloze verbinding.

Grotere slimme luidsprekers bezitten vaak ook nog een bekabelde netwerkaansluiting. Vergeleken met wifi is zo’n verbinding minder gevoelig voor storingen. Als je een betrouwbaar netwerksignaal belangrijk vindt, is een speaker met een zogeheten ethernetpoort de beste keuze. Deze aansluiting zit meestal aan de achterkant van de behuizing. Vanzelfsprekend is plaatsing in de buurt van een router, switch of powerline-adapter wel een vereiste.

Verwar een slimme luidspreker overigens niet met een bluetooth-speaker! Een bluetooth-speaker kun je namelijk niet via een kabel of wifi met jouw thuisnetwerk verbinden.

De Denon Home 150 ondersteunt wifi, maar heeft aan de achterkant ook een ethernetpoort.

 Tip 03: Muziek afspelen

Je gebruikt een speaker in de eerste plaats om naar een muziekalbum, radiozender of podcast te luisteren. Met je smartphone bepaal je wat je wilt horen. De meeste slimme luidsprekers ondersteunen hiervoor een standaard, namelijk Google Chromecast en/of Apple AirPlay. Bedenk vooraf goed via welke methode je de luidspreker wilt aansturen. Een speaker met AirPlay is eigenlijk alleen interessant voor bezitters van een iPhone of iPad. Chromecast is geschikt voor zo’n beetje alle modellen met Android en iOS.

Spotify Connect is een derde standaard om muziek op een slimme luidspreker af te spelen. Daarmee geeft de Spotify-app jouw speaker de opdracht om een afspeellijst of album van internet op te halen. Controleer in de specificaties met welke protocollen het audioproduct overweg kan. Overigens ontwikkelen de meeste fabrikanten ook een eigen app waarmee je onder meer muziek kunt afspelen. Daarover lees je meer in tip 6.

Tik in de Spotify-app op het luidsprekerpictogram en zie hoe je muziek op de slimme luidspreker kunt afspelen.

Tip 04: Spraakassistent

Veel slimme luidsprekers hebben een microfoon. Deze modellen kun je met jouw stem aansturen. Handig, want dat gaat doorgaans sneller dan bediening vanaf een smartphone. Zeg bijvoorbeeld wat voor muziekgenre of welke afspeellijst je wilt horen. De speaker geeft vervolgens gehoor aan je verzoek. Daarnaast pas je net zo makkelijk het volume aan of skip je ongewenste liedjes.

Stembediening werkt altijd via een spraakassistent. Check daarom goed welke dienst er op de beoogde speaker is geïntegreerd. Google Assistent en Siri (Apple) bieden grofweg dezelfde mogelijkheden. Zeg respectievelijk ‘Hey Google’ of ‘Hey Siri’ en stel een Nederlandse vraag. Dat kan een speciaal verzoeknummer zijn, maar ook het actuele weerbericht. De slimme speaker voert jouw opdracht uit en praat zo nodig terug.

Amazon Alexa is een derde veelvoorkomende spraakassistent. Die bevindt zich bijvoorbeeld op de slimme luidsprekers van Bose en Denon. Helaas verstaat deze dienst geen Nederlands, maar Engels vormt geen probleem. Tot slot ontwikkelde de bekende speakerfabrikant Sonos met Voice Control zijn eigen stemassistent. Die werkt eveneens niet in het Nederlands.

Wil je niet dat Google met je meeluistert? Bij sommige luidsprekers kun je de microfoon met een schakelaar (tijdelijk) uitzetten.

Compatibiliteit Google Assistent Sommige luidsprekers met wifi-ondersteuning hebben geen ingebouwde microfoon, maar zijn wél compatibel met Google Assistent. Let hierop, want dit houdt in dat je dergelijke apparaten niet rechtstreeks met je stem kunt aansturen. Je hebt hiervoor als tussenstation een tweede luidspreker (of ander apparaat) met volledige Google Assistent-ondersteuning nodig. Via dit tussenstation kun je de wifi-speaker dan alsnog met stemopdrachten bedienen. Voor meer gebruiksgemak schaf je daarom het beste een luidspreker met een geïntegreerde microfoon aan.

Tip 05: Smarthome

Een audioproduct met spraakbediening heeft voor jouw smarthome veel meerwaarde. Een goed voorbeeld hiervan is een speaker met volledige Google Assistent-integratie. Talloze smarthome-apparaten kunnen namelijk eveneens met Googles slimme ecosysteem overweg. Je herkent geschikte producten meestal aan het Works with Google Home-label. Al die apparaten kun je vervolgens met je stem bedienen. Wijzig bijvoorbeeld de kleur van de verlichting en draai op afstand de radiatorkraan open. Verder doe je via spraakcommando’s onder meer de voordeur op slot, sluit je de gordijnen en (de)activeer je het huisalarm. De mogelijkheden op dit gebied zijn haast eindeloos!

Als alternatief bestaat er met Apple Home(Kit) nog een veelgebruikt ecosysteem voor smarthome-producten. Ondersteunt jouw slimme luidspreker Siri, dan kun je via die stembediening allerlei geschikte apparaten aansturen. Ten opzichte van Google Assistent is het aanbod wel iets kleiner. Je herkent dergelijke producten aan het Works with Apple Home(Kit)-label. Overigens ondersteunen veel smarthome-spullen beide ecosystemen. Ben je van plan om een slim huis in te richten? Kies dan vooraf voor één platform en zoek daarbij de juiste accessoires.

Dit slimme deurslot van Nuki kun je in een Google Home- of Apple Home(Kit)-ecosysteem integreren.

Tip 06: App-functies

De meeste fabrikanten beschikken over een eigen app. Die installeer je op een smartphone of tablet, waarna je toegang hebt tot allerlei instellingen. Zo kun je aan de hand van een equalizer vaak het geluid finetunen. Voeg bijvoorbeeld wat extra bas toe of leg juist meer nadruk op de hoge tonen. Verder hebben veel apps koppelingen naar bekende muziekdiensten, zodat je eenvoudig albums en afspeellijsten kunt streamen.

Meestal is er ook een functie om meerdere slimme luidsprekers in hetzelfde thuisnetwerk aan te melden. Je koppelt aan elke speaker een ruimte, bijvoorbeeld aan de keuken, woonkamer en garage. Bepaal vervolgens met de app in welke kamers je dezelfde muziek wilt horen. Voor deze zogeheten multiroom-functie heb je over het algemeen wel producten van dezelfde fabrikant nodig. Wil je weten wat een app van een slimme luidspreker allemaal kan? Zoek deze toepassing dan eerst op in de App Store of Play Store en lees de omschrijving.

Voor multiroom-doeleinden worden sommige slimme luidsprekers ook als duopack verkocht, zoals deze Sonos One SL.

Tip 07: Netvoeding of accu

Het merendeel van de slimme luidsprekers werkt op basis van netvoeding. De kabel is hooguit een meter of twee lang. Hierdoor ben je genoodzaakt om het apparaat altijd in de buurt van een stopcontact of stekkerdoos neer te zetten. Maar er bestaan ook wifi-speakers met een accu. In combinatie met hun handzame behuizing kun je die eenvoudig verplaatsen. Onder meer merken als Sonos, Bose, JBL, Philips en Harman Kardon ontwikkelen geschikte producten.

Wil je een wifi-speaker met een accu kopen? Bedenk vooraf hoelang je hem ongeveer zonder netvoeding wilt kunnen gebruiken. Voor urenlange luistersessies is een behoorlijke mobiele speeltijd geen overbodige luxe. De fabrikant vermeldt meestal in de specificaties hoelang een volledige batterijlading meegaat. Neem deze informatie met een korreltje zout. De werkelijke accuduur is in de praktijk veelal korter, omdat audiomerken de speeltijd op een laag volumeniveau meten. Je kunt waarschijnlijk in de app of via indicatielampjes de resterende accucapaciteit aflezen.

Vanwege de geïntegreerde accu en het handvat kun je de Harman Kardon Citation 200 overal neerzetten.

Tip 08: Bluetooth

Zoals je al eerder hebt kunnen lezen (in tip 2), valt een slimme luidspreker niet in de categorie bluetooth-speakers. Toch zijn er een heleboel modellen die deze draadloze techniek wel ondersteunen. Hierdoor zijn beide productgroepen erg aan elkaar verwant. Bluetooth realiseert tussen een smartphone en speaker een rechtstreekse draadloze verbinding. En veel slimme luidsprekers gebruiken dit protocol voor de eerste configuratie. Daarnaast is het nuttig op plekken zonder wifi-dekking, zoals op een camping of in de tuin. Je kunt dan namelijk alsnog muziek streamen. Nog een handige optie is dat gasten hun toestel gemakkelijk met de speaker kunnen verbinden. Je hoeft dan tenslotte geen wifi-wachtwoorden te delen.

Houd wel rekening met het beperkte bereik van ongeveer tien meter. Loop je met de smartphone te ver van de speaker, dan valt de verbinding weg. Bij gebruik van wifi heb je geen last van dit euvel. Tot slot kun je via bluetooth geen smarthome-apparaten aansturen.

De Bose Portable Home heeft onder de motorkap een wifi- én bluetooth-adapter.

Tip 09: Behuizing

Zeker wanneer het apparaat pontificaal in de woonkamer staat opgesteld, is het design een belangrijke factor. Het oog wil tenslotte ook wat. In tegenstelling tot bluetooth-speakers zijn slimme luidsprekers niet in allerlei exotische kleuren te koop. Fabrikanten kiezen veelal voor een ietwat sobere vormgeving met een ingetogen kleurstelling, zoals zwart, grijs of zilver. Vergeet ook niet het ontwerp in je keuze mee te nemen. Zo kun je speakers staand, liggend of op beide manieren neerzetten.

Slimme luidsprekers zijn in grote en kleine formaten te koop. Staat de speaker altijd op één plek en is er voldoende ruimte? Hoe groter de behuizing, hoe beter over het algemeen de audiokwaliteit. Een ruime klankkast produceert vanwege natuurkundige wetten nu eenmaal een levendiger geluid. Bovendien kan een grote speaker vaak ook nog eens harder geluid afspelen. Houd wel rekening met een hoger prijskaartje.

Wie geregeld op verschillende plekken luistert, kan een compacte slimme luidspreker overwegen. Modellen met een accu zet je overal neer. Voor buitengebruik bestaan er ook audioproducten met een stof- en waterbestendige behuizing. Kijk in dat geval naar de IP-codering. Een hoge waarde heeft de voorkeur, want het apparaat verdraagt dan beter invloeden van buitenaf, zoals vocht en zand.

De stevige behuizing van de Sonos Move 2 is (deels) beschermd tegen vallen en water.

Tip 10: Aantal audiodrivers

Vind je de geluidskwaliteit belangrijk? Let dan beslist op het aantal audiodrivers. Deze minispeakers zie je meestal niet, omdat ze achter een rooster of (luidspreker)doek verscholen liggen. Ook hierbij speelt het formaat van de behuizing een sleutelrol. Kleine speakers bevatten doorgaans maar één audiodriver. Dat betekent dat zowel hoge als lage tonen uit één enkele minispeaker komen. Dat gaat ten koste van het frequentiebereik en hierdoor klinkt de muziek vlak of blikkerig.

Voor een dynamischer geluid is de aanwezigheid van minimaal twee audiodrivers een must. Hierbij produceert een zogeheten tweeter de hoge tonen, zoals zanglijnen en gitaarpartijen. Daarnaast zorgt een woofer voor de lage tonen. Sommige luxe modellen hebben ook nog een middentoner. Zoals de naam al prijsgeeft, is die verantwoordelijk voor het middengebied. Het resultaat is een gebalanceerd geluid waarin het laag, midden en hoog goed vertegenwoordigd zijn.

Met maar liefst zes actieve audiodrivers is de Denon Home 350 een krachtige slimme speaker. 

Kooptips

Lijkt een slimme luidspreker je wel wat? Wellicht is dan een van onderstaande kooptips iets voor jou!

Google Nest Mini

De breed verkrijgbare Google Nest Mini is een slimme speaker met een gunstige prijs. Overigens rekenen diverse webshops een lager bedrag dan de vermelde adviesprijs. Dankzij de kleine omvang kun je dit apparaatje vrijwel overal kwijt, bijvoorbeeld op een plank of in een kast. De ronde behuizing heeft een diameter van nog geen tien centimeter. Het geluid komt uit een enkele driver, dus verwacht op audiogebied geen wonderen. Voor achtergrondmuziek voldoet het prima. Er is volledige Google Assistent-ondersteuning ingebakken. Dat gaat verder dan alleen muziek met je stem bedienen. Zo geeft deze speaker antwoord op allerlei vragen. Daarnaast kun je ook een geschikte lamp, thermostaat, smart-tv of ander smarthome-apparaat ermee aansturen. Het product is in een lichte en donkere kleurstelling verkrijgbaar.

Sonos Roam

Wil je een slimme speaker op verschillende plekken gebruiken, dan is de compacte Sonos Roam het overwegen waard. Onder de motorkap bevindt zich namelijk een accu met een speeltijd tot tien uur. Je verbindt het apparaat met wifi, waarna je de speaker met behulp van jouw smartphone of je stem aanstuurt. Vanwege de stof- en waterbestendige behuizing kun je hem ook buitenshuis gebruiken. Koppel in dat geval een smartphone via bluetooth. Een tweeter en woofer zijn achter het speakerdoek verantwoordelijk voor de audioweergave. Handig is dat je in de Sonos-app naar eigen smaak de geluidsinstellingen wijzigt, zoals de intensiteit van de hoge en lage tonen. De Roam is in verschillende (exotische) kleuren te koop.

JBL Authentics 500

Zoek je een wifi-speaker met een vol geluid? De recent verschenen JBL Authentics 500 bevat drie tweeters en evenzoveel woofers. Voor een flinke portie bas is er bovendien een neerwaartse subwoofer ingebouwd. Het totale uitgangsvermogen bedraagt 270 watt. Je past via de draaiknoppen aan de bovenzijde het hoog (treble) en laag aan. Anders dan het authentieke retrodesign doet vermoeden, ondersteunt dit audioproduct diverse moderne snufjes. Zo kun je verbinden via wifi of de ethernetpoort aan de achterzijde om deze slimme speaker aan het thuisnetwerk te koppelen. Je start vervolgens via AirPlay, Chromecast of Spotify Connect een muziekstream. Tot slot ondersteunt de Authentics 500 Google Assistent.

Zoek je een draadloze speaker?

Ongehoord groot aanbod
â–¼ Volgende artikel
Waar voor je geld: 5 luxe Amerikaanse koelkasten met een ijsblokjesmaker
© Ivan Guia
Huis

Waar voor je geld: 5 luxe Amerikaanse koelkasten met een ijsblokjesmaker

Bij ID.nl zijn we dol op kwaliteitsproducten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt. Een paar keer per week speuren we binnen een bepaald thema naar zulke deals. Ben je op zoek naar een superdeluxe koelkast met een ijsblokjesmaker? Vandaag hebben we vijf interessante modellen voor je gespot.

Samsung RS6HA8891SL

Deze chique Amerikaanse koelkast is van alle gemakken voorzien. Zo springt het forse aanraakscherm op de rechterdeur direct in het oog. Dat fungeert als een soort 'familiehub' binnen het huishouden. Zo bestel je bijvoorbeeld boodschappen, beheer je de gezinsagenda, voer je handsfree telefoongesprekken en bedien je muziek via het scherm. Sta je in de supermarkt en weet je niet of je een vers kuipje boter of nieuwe fles cola nodig hebt? Dankzij de geïntegreerde camera bekijk je altijd en overal de inhoud van je koelkast. Dat werkt via een app op je smartphone.

Het koelgedeelte aan de rechterkant heeft een inhoud van 389 liter, terwijl je links ook nog flink wat voedingswaren kunt invriezen. Het vriescompartiment is goed voor een inhoud van 225 liter. Fijn is dat de Samsung RS6HA8891SL geen ijs ontwikkelt, want dit model ondersteunt No Frost. Gebruik het bedieningspaneel aan de rechterzijde om koud water en ijsblokjes te tappen. Mooi meegenomen is het geringe geluidsniveau van 36 decibel, waardoor je hem dicht bij de woonkamer of eettafel kunt neerzetten. Deze koelkast is in een zilverkleurige en zwarte behuizing te koop.

LG GSLC41PYPE

Met een totale inhoud van 641 liter kun je heel wat eten en drinken in de LG GSLC41PYPE kwijt. De koel- en vriesruimte hebben een inhoud van respectievelijk 420 en 221 liter. Dankzij meerdere lades, planken en deurvakken berg je alle voedingswaren overzichtelijk op. Vul de geïntegreerde tank met 4,3 liter water en tap aan de voorzijde ijsklontjes of ijswater. Het is dus niet nodig om dit apparaat aan de waterleiding te koppelen.

Het betreft een Amerikaans model met twee deuren. Houd dan ook rekening met een ruime omvang van 91,3 × 179 × 73,5 centimeter. Zowel het vries- als koelgedeelte hebben ledverlichting, waardoor je alle producten ziet liggen. Zoals je van deze luxe koelkast mag verwachten, is er geen sprake van ijsvorming. De GSLC41PYPE ondersteunt namelijk No Frost. Tot slot is de stille werking van 36 decibel een pluspunt. Geïnteresseerden kiezen tussen een zilverkleurige en zwarte uitvoering.

ETNA AKV578IZWA

Voor een Amerikaanse koelkast valt de prijs van dit exemplaar van ETNA erg mee. Kies tussen een zwarte en zilverkleurige behuizing. Ruim twintig consumenten beoordelen het apparaat met een gemiddelde score van een 9,3. Zij waarderen onder meer de ijs- en waterdispenser aan de voorzijde. Dankzij de geïntegreerde watertank van 4,5 liter is er geen aansluiting op de waterleiding vereist. Andere benoemde voordelen zijn de fraaie verlichting, prettige indeling, grote handgreep en mooie vormgeving. Bovendien is ontdooien dankzij No Frost nooit nodig.

Zodra je de rechterdeur open doet, heb je toegang tot een koelgedeelte van 334 liter. Gebruik twee lades, vier legplanken en drie deurvakken om producten koel te bewaren. Daarnaast levert ETNA een handig rek met plek voor vijf flessen mee. De vriezer heeft een respectabele inhoud van 165 liter. Met behulp van vier planken en twee lades verdeel je de ingevroren etenswaren netjes in deze ruimte. De voorkant heeft boven de waterdispenser een bescheiden bedieningspaneel. Daarmee stel je voor beide compartimenten de gewenste temperatuur in. Verder activeer je desgewenst het deuralarm en de ecomodus.

Lees ook: 🧊 Houd je eten langer vers: zo deel je je koelkast optimaal in

Hisense RS818N4TIC

Voor een Amerikaans model vallen de energiekosten van de Hisense RS818N4TIC mee. Ga op jaarbasis uit van een stroomverbruik van zo'n 221 kilowattuur. Een ander pluspunt is het lage geluidsniveau van 36 decibel. Deze koelkast leent zich met een riante totaalinhoud van 632 liter perfect voor een ruim gezin. Er is 417 liter toegewezen aan het koelgedeelte, terwijl de resterende 215 liter aan de vrieskast is toebedeeld. Wees trouwens niet bang voor ijsvorming, want dit apparaat ondersteunt de techniek No Frost.

Je koppelt deze slimme koelkast eventueel aan wifi. Vraag vervolgens op elke plek de apparaatstatus op. Zo kun je met een app op je smartphone de temperatuur reguleren. Zodra je de deur van het koel- of vriesgedeelte open doet, gaat er een felle ledlamp branden. Hierdoor zie je niets over het hoofd. Hisense levert een rek voor vijf flessen mee, zodat je frisdrank en wijn efficiënt kunt opbergen. Tot slot is de gecombineerde ijs- en waterdispenser aan de voorzijde een pluspunt. Hiervoor is er een watertank van 4,5 liter ingebouwd. Deze koelkast is verkrijgbaar in een zilverkleurige en zwarte behuizing. Lees hier enkele reviews van andere consumenten.

LG GSXE90EVDD

De onlangs verschenen LG GSXE90EVDD heeft een deur-in-deur-functie. Open het glazen deurtje en pak heel snel de producten die je het vaakst gebruikt, zoals melk, kwark of yoghurt. Voor toegang tot het volledige koelvak van 407 liter kun je uiteraard ook de reguliere deur gebruiken. Aan gebruiksgemak is er bepaald geen gebrek, want de linkerkant heeft een dispenser. Kies hiermee tussen ijsblokjes, ijswater en water. Door een aansluiting op de waterleiding hoef je niet steeds een watertank handmatig te vullen. De vriezer heeft een capaciteit van 192 liter en ondersteunt No Frost. Beide compartimenten bevatten ledverlichting.

Veel Amerikaanse koelkasten hebben een behoorlijk energieverbruik, maar dat is bij dit model te overzien. De GSXE90EVDD vereist ongeveer 276 kilowattuur stroom per jaar. Met een opgegeven geluidsniveau van slechts 35 decibel is deze koelkast zéér stil. Nuttig voor wie het apparaat vlak bij de woonkamer of keukentafel positioneert. Dankzij een koppeling met het draadloze thuisnetwerk volg je de apparaatstatus in een smartphone-app. Is er onverhoopt een storing, dan kun je hiermee wellicht het probleem oplossen.

â–¼ Volgende artikel
DeepSeek: een geweldige vinding of juist een gevaar?
Huis

DeepSeek: een geweldige vinding of juist een gevaar?

Waarom is er zo veel aandacht voor DeepSeek? Ontdek in dit artikel wat deze AI-chatbot zo bijzonder maakt en waar je op moet letten.

Waarom is er zoveel aandacht voor DeepSeek? Ontdek wat deze AI-chatbot bijzonder maakt en waar je op moet letten. Kunstmatige intelligentie blijft zich in een hoog tempo doorontwikkelen. In begin 2025 werd DeepSeek gelanceerd en zorgde meteen voor een enorme schokgolf. Is het echt zoveel beter als bestaande modellen zoals ChatGPT? En wat maakt DeepSeek uniek?

  • De introductie van DeepSeek en de chaos op de aandelenmarkt
  • De unieke eigenschappen van DeepSeek
  • Voordelen, zorgen en toekomstperspectieven

Ontdek waarmee ChatGPT je allemaal kan helpen.

Eind januari was er opeens sprake van opschudding in de techwereld, maar ook daarbuiten. DeepSeek werd gelanceerd en leidde tot bijna 1 biljoen (1000 miljard) dollar daling van de waarde van grote techbedrijven op de aandelenmarkt. Het tot dan toe kleine Chinese DeepSeek kwam namelijk met taalmodel R1 op de markt.

Deze nieuwe versie van hun AI-chatbot vertoonde prestaties die vergelijkbaar waren met onder meer ChatGPT, wat tot dan toe zon beetje de gouden standaard was. Het grote voordeel van DeepSeek? Het model gebruikt een fractie van de rekenkracht van concurrenten voor vergelijkbare resultaten en kost daardoor stukken minder.

©hadrian - ifeelstock

Minder rekenkracht en dus lagere kosten

Het grote probleem van AI is het enorme energieverbruik. Daarom kost het bakken met geld en zijn er vragen over de herkomst en duurzaamheid van de stroom. Zowel het trainen als het gebruik van AI vergt veel energie. Voor de training van ChatGPT 4 was bijvoorbeeld 50 gigawattuur nodig, oftewel 50 miljoen kilowattuur.

In Nederland ligt de stroomprijs boven de 30 cent per kilowattuur, waardoor de kosten hier zouden neerkomen op ruim 15 miljoen euro. In de VS liggen de prijzen gelukkig een stukje lager, maar de kosten zijn alsnog fors. En dat is nog los van de enorme investeringen in chips en apparatuur die nodig zijn.

Het mysterie van DeepSeek

China heeft geen toegang tot de meest geavanceerde chips ter wereld, mede omdat de VS er alles aan doet om dat te voorkomen. Ook internationale spelers, zoals het Nederlandse techbedrijf ASML, ervaren de gevolgen van deze beperkingen. Ondanks het gebrek aan de nieuwste chiptechnologie is DeepSeek er toch in geslaagd een competitief taalmodel te ontwikkelen, dat vooral uitblinkt in efficiëntie. Ter vergelijking: de ontwikkelings- en trainingskosten van DeepSeek bedragen slechts zo'n 3 procent van die van ChatGPT.

©MclittleStock

Is zo veel rekenkracht wel nodig?

Niet alleen de bedrijven die taalmodellen ontwikkelen, maar ook de chipindustrie heeft enorme verliezen geleden – met name de aandelen van Nvidia kelderden sterk. DeepSeek laat zien dat voor AI niet per se zo veel rekenkracht nodig is. Terwijl in de VS miljarden worden geïnvesteerd in enorme datacenters voor het trainen en draaien van AI, lijkt deze massale investeringsinspanning soms overbodig. DeepSeek bewijst dat efficiënter werken mogelijk is zonder de allerkrachtigste hardware.

De unieke werkwijze van DeepSeek

DeepSeek onderscheidt zich dus vooral doordat de ontwikkelingskosten slechts een fractie bedragen van die van ChatGPT en het uitvoeren van een gebruikersopdracht veel minder rekenkracht vergt. Dat komt doordat het systeem niet telkens het volledige model activeert.

In plaats daarvan maakt DeepSeek gebruik van een techniek die het bedrijf 'Mixture-of-Experts' noemt: het model is opgedeeld in gespecialiseerde onderdelen, en voor elke vraag worden alleen de relevante segmenten ingeschakeld. Stel dat iemand een vraag stelt over middeleeuwse kastelen, dan activeert het systeem uitsluitend het deel dat over historische kennis beschikt. Daardoor is er aanzienlijk minder rekenkracht nodig.

DeepSeek open en OpenAI gesloten? Een belangrijk onderscheid is dat DeepSeek volledig opensource is. Dat betekent dat de volledige onderliggende code beschikbaar is om te downloaden, te bestuderen en aan te passen, waardoor het hele model transparant is. Daarentegen houdt OpenAI, ondanks de naam, de technische details van ChatGPT grotendeels geheim.

De prestaties van DeepSeek

Volgens diverse experts levert DeepSeek uitstekende resultaten. Het model scoort op nauwkeurigheid en komt minstens even goed weg als de grote concurrenten. Op het gebied van feitelijke presentatie, logisch redeneren en coderen presteert DeepSeek zelfs vaak beter. Wel merken sommige gebruikers dat er nog ruimte is voor verbetering qua gebruiksvriendelijkheid en de nuance in het genereren van teksten.

©WEI ZHENG

Speelt DeepSeek vals?

OpenAI heeft DeepSeek ervan beschuldigd dat zij met hun model voortborduren op het werk van ChatGPT, in plaats van iets geheel nieuws te bieden. Dat zou gedeeltelijk de lage ontwikkelingskosten kunnen verklaren. Tot op heden is er echter geen concreet bewijs gepresenteerd ter ondersteuning van deze beschuldigingen.

Daarnaast zijn er de nodige privacy-issues. Een belangrijk punt van zorg is dat de servers van DeepSeek zich in China bevinden, wat betekent dat gebruikersgegevens daar worden opgeslagen. Andere taalmodellen maken vaak gebruik van servers in de VS. Beide opties roepen uiteraard privacyvragen op, zeker gezien de huidige politieke context. Ongeacht het model is het voor gebruikers belangrijk om zich bewust te zijn van de mogelijke risico’s rondom de verwerking en opslag van hun data.

Voordelen voor de consument

Voor gebruikers van taalmodellen betekent de komst van DeepSeek in principe alleen maar positief nieuws. Zelfs als je ervoor kiest om andere modellen te blijven gebruiken, zorgt de nieuwe concurrentie voor meer innovatie en lagere prijzen. Grote aanbieders zoals OpenAI hebben hun tarieven al verlaagd, wat aantoont dat AI niet onvermijdelijk duur hoeft te zijn.