Beter geluid in huis: 10 tips om je speakers goed neer te zetten
Luidsprekers zijn soms lastig te plaatsen. Het geluid verandert namelijk sterk afhankelijk van hoe en waar je ze neerzet. Tijd voor een paar tips om het beste geluid uit je speakers te halen!
🔈 Je wilt naar muziek luisteren en daarom koop je een paar speakers. Misschien een of twee draadloze luidsprekers van een merk als Sonos of JBL. Of misschien kies je voor een traditioneler systeem met losse speakers en een versterker. Maar dan gebeurt er iets raars. Je kiest voor iets dat je in een winkel of bij een vriend hoorde en goed vond klinken. In jouw woonkamer is het geluid echter helemaal anders: heel vlak en saai. Of juist met bassen die veel luider klinken. Of er is helemaal geen 3D-gevoel. Hoe kan dat beter? Dat leggen we in dit artikel uit.
Er zijn veel soorten luidsprekers: soundbars, draadloze speakers en klassieke hifi-luidspeakers. Bovendien bestaan ze in verschillende afmetingen en met uiteenlopende designs. Dat maakt dat sommige tips die je hieronder vindt relevant zijn voor bepaalde van die speakers, maar niet voor andere. Experimenteren helpt om de beste resultaten te krijgen.
1. Kies voor een stereodriehoek
Gaat het om een paar luidsprekers? Volg dan het principe van de stereodriehoek. Dat wil zeggen dat je qua plaatsing gaat voor een gelijkzijdige driehoek, waarbij de speakers elk in een punt staan en de bank in het derde punt. Kan die ideale opstelling niet en staat één speaker dichter bij jou? Gebruik dan de balans-knop om de speaker die verder weg staat luider te laten spelen.
©Magnat
2. Zoek naar het juiste detailniveau
Eenvoudig gezegd verspreidt een speaker geluid zoals een lamp licht verspreidt. Plaats je een lamp goed, dan verlicht hij de ruimte optimaal. Zo werkt het ook met een speaker: zet je hem goed neer, dan klinkt het geluid het beste. Vooral hoge frequenties met het fijne detail worden met een smalle ‘lichtbundel’ verspreid. Door luidsprekers naar je toe te draaien zodat de voorkant recht op je oren wijst, win je dus detail. Omgekeerd: als het geluid te fel klinkt, kan een beetje wegdraaien het geluid wat aangenamer maken. Het nadeel van dit ‘indraaien’ is dat de plaats waar de klank optimaal is (de sweet spot) kleiner wordt. Dat is minder fijn als heel het gezin wil meegenieten.
Sommige luidsprekers zijn echt ontworpen om vlak tegen de muur te staan. De meeste draadloze speakers en bepaalde traditionele luidsprekers (zoals van het merk DALI) mag je niet indraaien.
3. Vind de juiste afstand van de muur
Draadloze speakers, soundbars en sommige hifi-speakers hebben aan de achterzijde een opening. Dit is een baspoort, die dient om diepere lage tonen mogelijk te maken. Als de afstand tussen de achterkant van de poort en de muur te klein is, krijg je gauw wollige, rommelige bassen. Een speaker iets verder van een muur plaatsen zal muziek strakker maken, wat bijvoorbeeld bij klassiek of elektronische genres wel fijn is.
Een fabrikant zal vaak aangeven wat de minimumafstand is – reken op minstens 50 cm. In de doos van duurdere speakers vind je vaak een prop die je in de baspoort kunt stoppen. Je verliest dan wel wat diepe bassen, maar je kunt de speaker dan wel dichter bij de muur parkeren.
4. Voorkom overheersende luide bassen
Het voornaamste probleem met bassen wordt veroorzaakt door zogenaamde staande golven. Dat wil zeggen dat een bepaalde bastoon veel luider klinkt dan andere tonen. Daardoor wordt bijvoorbeeld spraak onduidelijker of klinkt het bij actiescènes opeens te hard. Je ervaart het ook vaak op een bepaalde plaats in de ruimte. Je huisgenoot die een meter verder zit, heeft er geen last van. Het kan zelfs zijn dat voor hem of haar er net heel weinig bas is.
Staande golven kun je vaak oplossen door speakers elders in de kamer te plaatsen. Enkele tientallen centimeters maken al een verschil.
Sommige soundbars, draadloze speakers en AV-receivers hebben een zogenaamde kalibratiefunctie die onder andere staande golven wegwerkt. Trueplay bij Sonos of SpaceFit bij Samsung bijvoorbeeld, met Dirac als bekendste high-endoplossing bij merken als Denon en Onkyo.
5. Pak reflecties aan
Muziek of tv-geluid uit een speaker komt direct bij je binnen, maar ook via reflecties. Klinkt het fel of hard, dan kan het nuttig zijn om te kijken naar de punten halverwege de route tussen de speaker en je oren. Bevindt zich daar in de buurt bijvoorbeeld een raam of een glazen deur? Experimenteer door op die plek even een kussen of een kamerplant te parkeren. Merk je verschil? Dan zit daar het probleem. Ook hier kan het helpen de speakers wat te verdraaien, zodat het reflectiepunt zich verplaatst naar een punt dat minder hard is.
Akoestische panelen (o.a. verkrijgbaar bij Bol) kunnen helpen om een kamer minder fel te doen klinken. Maar pas op met zomaar overal panelen te plaatsen. Als alle reflecties weg zijn, krijg je een heel doodse klank.
©Canton
6. Kijk naar de vloer
Ook een vloer en het plafond kunnen de klankkwaliteit negatief beïnvloeden. Aan een plafond kun je vaak weinig doen, al bestaan er wel oplossingen (zoals daar akoestische panelen ophangen ). De vloer is makkelijker aan te pakken. Een tegelvloer met een mat bedekken bijvoorbeeld kan fel geluid al oorvriendelijker maken. Het kan ook zorgen dat er minder geluid doorsijpelt naar de verdieping lager. Je moet wel voorzichtig te werk gaan. Een heel dik tapijt kan alle fijne details opslorpen.
7. Zet speakers symmetrisch rond de tv
Gebruik je stereospeakers bij je televisie? Zorg dan dat ze symmetrisch links en rechts van het scherm staan. Zo zorg je ervoor dat spraak uit het beeldscherm lijkt te komen. In dit scenario is het ook slim om de speakers niet al te laag of hoog ten opzichte van het tv-scherm te plaatsen.
Ook interessant: Dit is de ideale positie van je soundbar
8. Positioneer speakers op oorhoogte
Een speaker op de grond plaatsen kan soms handig zijn, maar het is niet ideaal qua geluidskwaliteit. Ook heel hoog boven op een kast is niet de beste plek. Bijna alle speakers klinken het best en leveren het mooiste detail als de tweeter op oorhoogte staat. Werk je met twee speakers? Dan is het wenselijk dat ze op dezelfde hoogte staan. Anders krijg je bij liedjes met uitgesproken stereo-effecten een heel gek effect.
Door stands te gebruiken, kun je kleine speakers op de juiste hoogte neerzetten of ophangen. Sommige modellen kun je met een beugel rechtstreeks op de muur bevestigen.
©PSB Speakers
9. Kies het juiste formaat
Het formaat van een speaker is een belangrijk iets om rekening mee te houden, zowel voor je interieur als voor de geluidskwaliteit. Een vuistregel die je mag hanteren is dat een kleine speaker beter past in een kleine ruimte (circa 20 m² en kleiner). Volgt daaruit dan dat een grote speaker beter is in een grote kamer? Ja, maar: je kunt kleine speakers ook aanvullen met een subwoofer als je dat wenst.
De voornaamste reden is dat een grote speaker diepere bastonen produceert die sneller een probleem opleveren in een kleine kamer. Kleinere speakers zijn doorgaans ook ontworpen om goed klinken als je dichterbij zit, terwijl je vaak drie meter of meer van grote speaker(s) moet zitten.
Moet een speaker een meter of minder van je staan? Kies dan voor een luidspreker die geschikt is voor nearfield-listening. Modellen met een zogenaamde coaxiale driver zijn hier doorgaans goed voor geschikt. Ook studiomonitors kun je op korte afstand beluisteren.
10. Haal er een subwoofer erbij
Kleine speakers kunnen geen heel lage bassen produceren. Grote speakers kunnen dat doorgaans weer wel, maar kunnen wel snel basproblemen opleveren (zie tip 4). Een subwoofer toevoegen kan een oplossing leveren. Zo’n sub kan hele diepe bassen leveren en kun je makkelijk op een plaats zetten waar je minder basproblemen krijgt.
©SVS
Bij traditionele hifi-speakers is een sub toevoegen makkelijk met een versterker die beschikt over een sub-uitgang. De meeste multiroom-speakers, zoals van Sonos of HEOS, kun je met een draadloze subwoofer uitbreiden. Plaats de sub bij voorkeur in de buurt van de speakers en regel hem met zijn volumeknop niet te hoog in – je mag de subwoofer eigenlijk niet als een apart toestel horen. Een subwoofer met app-bediening en kalibratiefunctie is op dat vlak wel handig.
Machtig mooie hifi-speakers
Een lust voor het oor (én oog!)
Powered by Kieskeurig.nl
Geen webcam? Met Droidcam maak je een virtuele webcam van je mobiele apparaat.
