Wie een nieuw audiosysteem wil kopen, heeft grofweg twee mogelijkheden: kies je voor stereo of surround? Voor beide opstellingen valt wel iets te zeggen. Het hangt grotendeels af van je kijk- en luistergedrag. Daarnaast spelen het aansluitgemak, de kamergrootte en natuurlijk de prijs een belangrijke rol. Lees in dit artikel of je het best voor een stereo- of surroundopstelling kunt kiezen.

Bij de aanschaf van een nieuwe audioset is stereo- óf surroundgeluid veelal de belangrijkste afweging. Een klassieke stereo-opstelling bestaat uit een versterker met twee aangesloten speakers. Bij een traditionele surroundsetup stuurt een receiver minimaal vijf aangesloten speakers en een subwoofer aan. Daarnaast zijn er tegenwoordig ook allerlei alternatieve audiosystemen verkrijgbaar, zoals actieve luidsprekers en soundbars. Kortom, er valt genoeg te kiezen. We nemen de belangrijkste overwegingen met je door.

Stereogeluid voor muziekliefhebbers

Luister je voornamelijk naar muziek? Kies dan beslist voor een stereoset! Muziek afkomstig van twee luidsprekers ligt prettig in het gehoor. Niet voor niets nemen muziekstudio’s nummers over het algemeen in stereo op. Uiteraard is het met een surround-opstelling óók mogelijk om via twee kanalen naar muziek te luisteren, maar daarmee realiseer je niet het beste geluid.

Ga je voor de hoogste audiokwaliteit, dan verdient een stereoversterker met één luidsprekerpaar altijd de voorkeur. De reden hiervoor is simpel: een tweekanaals versterker presteert vrijwel altijd beter dan een 5.1- of 7.2-kanaals receiver in dezelfde prijsklasse. In dat laatste geval dient de aanwezige voeding zijn power over meer luidsprekers te verdelen. Er is dus minder vermogen per speaker beschikbaar. Kritische luisteraars merken dat onder meer aan een vlakker geluid met minder details.

Een ander aspect is dat je beter meer budget in de aanschaf van slechts twee luidsprekers kunt steken. Koop je voor hetzelfde geld bijvoorbeeld vijf of zelfs nog meer luidsprekers, dan gaat dat ten koste van de speakerkwaliteit.

©DALI

Voordelen stereo-opstelling

Over de kosten hebben we het al gehad. Het aanschaffen van een goede stereoset is vergeleken met een surroundsysteem naar verhouding goedkoper. Een ander voordeel is de relatief korte afstand tussen beide speakers en de versterker. Je werkt de bekabeling hierdoor makkelijker weg. Je kunt bovendien kortere snoeren gebruiken. Zeker bij gebruik van kwaliteitskabels van merken als AudioQuest of Oehlbach scheelt dat aanzienlijk in de prijs. Tot slot neemt een stereoset minder ruimte in beslag.

Goede stereoapparatuur kopen

Stereoversterkers zijn er in overvloed. Met een budget van een paar honderd euro kun je al goede producten aanschaffen. Bekende namen als Yamaha, Denon, Marantz en NAD ontwikkelen diverse betaalbare maar heel fatsoenlijke versterkers. Reserveer daarnaast voldoende budget voor twee goede luidsprekers. Die zijn in zowel kleine als grote behuizingen verkrijgbaar. Bowers & Wilkins, Focal en KEF zijn bijvoorbeeld gerenommeerde speakermerken. Vergeet voor de geluidsoverdracht niet om hoogwaardige luidsprekerkabels te gebruiken.

Als alternatief voor een klassieke stereo-opstelling brengen hifi-fabrikanten de laatste jaren allerlei actieve speakersystemen op de markt. Die hebben al een geïntegreerde versterker, zodat je ze rechtstreeks aan een televisie, draaitafel, cd-speler of andere bron kunt koppelen. Dat scheelt weer de aanschaf van een losse versterker! Teufel en DALI produceren verschillende actieve luidsprekers.

Surroundgeluid voor filmfanaten en gamers

Kun je het menu van Netflix of Videoland bijna wel dromen? Voor films, series en documentaires biedt surroundgeluid veel meerwaarde. Filmstudio’s voorzien hun producties meestal van een meerkanaals audiospoor dat alle speakers en de subwoofer(s) bedient. Je creëert zo een echte thuisbioscoop en hoort geluidseffecten vanuit meerdere kanten.

Ook fanatieke gamers hebben profijt van goed surroundgeluid. Je hoort exact uit welke richting (online) tegenstanders of teamspelers naderen. Geluid afkomstig van minimaal vijf speakers biedt een meeslepende en realistische kijk- of speelervaring, mits je kiest voor producten van een hoge kwaliteit. Houd er rekening mee dat je voor het optuigen van een volwaardig homecinemasysteem een ruim budget nodig hebt.

©Dali

Goede surround-apparatuur kopen

Het opzetten van een goed surroundsysteem vereist heel wat apparatuur. Je hebt tenslotte een receiver, subwoofer, minimaal vijf speakers en bekabeling nodig. Gelukkig valt er genoeg te kiezen. Zo fabriceren de bekende fabrikanten Marantz, Denon, Yamaha, Sony en Onkyo betaalbare receivers.

Voor de aanschaf van speakers geldt een belangrijke vuistregel: koop alle producten binnen dezelfde luidsprekerserie. Doe je dat niet, dan resulteert dat mogelijk in een ongunstige audiobalans. Overigens is het in de praktijk niet zo moeilijk om passende luidsprekers te selecteren. Kijken we bijvoorbeeld naar de breed gewaardeerde Bowers & Wilkins 600 Serie, dan heb je keuze tussen verschillende maten vloerstaanders, boekenplankluidsprekers en middenspeakers.

Betaalbare stereo- of surroundset

Jouw ideaalplaatje is in een (te) kleine kamer en/of bij een laag budget misschien niet mogelijk. In dat geval zijn concessies onvermijdelijk. Gelukkig kan met de juiste producten vrijwel iedereen een acceptabel geluid realiseren. Koop voor het luisteren van muziek bijvoorbeeld tegen relatief lage kosten een stereoversterker met een setje compacte boekenplankspeakers. Als alternatief kun je ook nog twee geschikte wifi-speakers aan elkaar koppelen. Je luistert zo alsnog naar stereogeluid.

Voor het inrichten van een bescheiden thuisbioscoop is een soundbar ideaal. De betere modellen kunnen zelfs surround-effecten simuleren. Vaak zit er voor een stevige bas ook nog een draadloze subwoofer bij. Tot slot bestaan er luxe soundbars met losse (draadloze) achterspeakers. Hierbij is er dus sprake van écht surroundgeluid. Ten opzichte van een receiver met afzonderlijke luidsprekers is de geluidskwaliteit van dit soort audiosystemen meestal wel wat minder.

Odido schudt de markt van vast internet voor thuis op met Klik&Klaar, een dienst van 25 euro per maand die 5G-signaal omzet naar wifi voor al je apparaten. Klik&Klaar is zo een alternatief voor internet via de kabel of glasvezel, en waarschijnlijk ook goedkoper dan wat je nu betaalt voor bekabeld internet. Wij hebben Klik&Klaar een maand getest in een appartement en delen de plus- en minpunten van de dienst met je.

De eerste plus is de prijs. Met 25 euro per maand is Klik&Klaar lekker betaalbaar. Heb je al een geselecteerd mobiel abonnement van Odido, dan betaal je slechts 20 euro per maand voor Klik&Klaar. De dienst is maandelijks opzegbaar, waardoor je lekker flexibel bent.

Het bestellen via de Odido-website is eenvoudig en we ontvingen het pakket na twee werkdagen thuis, in ons appartement in Castricum. In de doos vind je een Zyxel 5G-modem en een 5G-simkaart, die je in de router stopt om internet te ontvangen. Het blijft fascinerend hoe je al je apparaten van wifi kunt voorzien dankzij een simkaartje ter grootte van je nagel.

©Rens Blom

Het simkaartje dat je bij de router krijgt.

Installatie

Om Klik&Klaar te installeren, download je de gratis Klik&Klaar-app op je iPhone of Android-smartphone. Die loodst je binnen het beloofde kwartiertje door de installatie heen. De app laat duidelijk zien waar je de router het beste kunt neerzetten. Neem die instructies serieus, want weggestopt in een hoek ontvangt de router geen goed internetsignaal en heb je dus ook weinig aan de dienst. Na de eenvoudige installatie geef je je wifinetwerk een naam en verbind je je apparaten. Vervolgens zijn je smartphone, computer, tablet, smart-tv en andere gadgets online. Je hebt onbeperkt internet op de hoogst mogelijke snelheid, zoals je gewend bent van internet voor thuis.

©Rens Blom

De installatie van Klik&Klaar is eenvoudig.

Ervaringen

Na ruim een maand gebruik zijn we over het algemeen erg tevreden over Odido Klik&Klaar, maar sturen we de router toch terug. Dat ligt niet aan de internetsnelheden. Odido belooft via deze dekkingskaart dat de router op ons adres een snelheid van 300 Mbit/s of meer biedt en dat klopt. In de woonkamer – waar de router voor het raam staat – halen we tussen de 300 en 600 Mbps download en 70 tot 200 Mbps upload. Dat zijn uitstekende snelheden. In andere kamers, verder weg van de router, halen we nog steeds meer dan 100/50 Mbps. Netjes.

Ons probleem met Odido Klik&Klaar is de betrouwbaarheid. Niet alleen viel de router in een maand twee keer uit (om na een herstart weer te functioneren), tijdens flinke regenbuien en een najaarsstorm had de router grote moeite om een stabiel thuisnetwerk te bieden. Dipjes in het wifisignaal verstoorden onze videobelvergaderingen, onderbraken de muziek uit de Sonos-speakers en lieten onze telefoons af en toe automatisch overschakelen naar het mobiele netwerk. Ongemakken die we tijdens slecht weer niet ervaren via een vaste internetverbinding, en ongemakken waar we niet op zitten te wachten in het gure Nederland.

©Rens Blom

De Klik&Klaar-router uit de doos.

Goed om te weten: de router heeft twee 2,5Gbit/s-ethernetpoorten om apparaten bekabeld aan te sluiten. Wij hebben de smart-tv rechtstreeks aangesloten en de andere poort verbonden met een switch. De smart-tv heeft tijdens het kijken van Videoland, YouTube en NPO Plus nooit problemen met zijn internetverbinding gehad, ook niet tijdens slecht weer.  

Wifirepeaters

Voor een volledige test hebben we ook twee wifirepeaters van Odido Klik&Klaar besteld. Die heten Wifipunten, zijn optioneel en kosten 2,50 euro per stuk per maand. Je huurt ze en moet ze als ze niet bevallen of bij het stoppen van Klik&Klaar dus terugsturen.

©Rens Blom

©Rens Blom

De installatie van de Wifipunten.

Onze ervaringen met de kleine repeaters, die je neerzet in de vensterbank of op je bureau, zijn gemengd. Enerzijds verbeteren ze het wifisignaal in ons appartement duidelijk. Op onze werkplek, een vide boven de keuken/woonkamer en net buiten de directe zichtlijn van de router in de woonkamer, haalden we via router een downloadsnelheid van 270 Mbps en een uploadsnelheid van 120 Mbps. Na het installeren van een wifirepeater op de wifi, met bijna een zichtlijn op de router, schoot de downloadsnelheid omhoog naar 425 tot 616 Mbps – op basis van vier tests verspreid over een uur. De uploadsnelheid bedroeg bij deze tests 107 tot 110 Mbps en verbeterde dus niet ten opzichte van de oude situatie.

©Rens Blom

Een snelheidstest na het koppelen van een wifirepeater.

Een Wifipunt-wifirepeater heeft twee 2,5Gbit/s-lanpoorten om apparatuur bekabeld aan te sluiten. Onze computer op de werkplek tikte bekabeld op de repeater vrijwel dezelfde snelheden aan als via de wifi.

©Rens Blom

De wifirepeater is handzaam en daarom op veel plekken neer te zetten.

Opmerkelijk is dat heel wat van onze apparaten in de war raakten van de Wifipunten. Smartphones, laptops en tablets leken soms niet meer te weten met welk wifipunt (router, wifipunt één of wifipunt twee) ze het beste konden verbinden, wat leidde tot verbindingsproblemen. Dat terwijl we de repeaters geïnstalleerd hebben volgens de instructies van deKlik&Klaar-app, die in de weken erna steevast aangaf dat ons wifinetwerk er keurig uitzag. Na het verwijderen van de Wifipunten waren de verbindingsproblemen ook opgelost.

©Rens Blom

Conclusie

Odido Klik&Klaar is kinderlijk eenvoudig te installeren, is – afhankelijk van je locatie – razendsnel en werkt over het algemeen goed. De verbindingsproblemen tijdens slecht weer zijn ons wel tegengevallen. Dit is voor ons reden om te blijven bij de stabielere vaste internetaansluiting in onze woning. Klik&Klaar lijkt ons wel ideaal voor een campingstandplaats, vakantiehuisje of andere plek zonder (betaalbare) vaste internetaansluiting.

Met iOS 18 krijg je toegang tot functies die eerder niet mogelijk waren, waardoor je je smartphone nog persoonlijker kunt maken. Ook de Notities-app heeft een update gekregen, zodat je teksten nu veel makkelijker kunt organiseren.

Lees ook: Personaliseer je iPhone: zo pas je in iOS 18 het beginscherm aan

De Notities-app van iOS 18 is onder handen genomen. Daardoor moet het ook gemakkelijker worden om bepaalde informatie terug te vinden. Als je een lange tekst in de app hebt geschreven, dan kan het lastig zijn om een specifieke passage op te zoeken, zelfs wanneer je al koppen en tussenkopjes hebt gebruikt om je tekst te structureren. Maar met iOS 18 is dat makkelijker geworden. Je kunt nu namelijk de kopjes – en daarmee de tekst die daarbij hoort – inklappen en uitvouwen wanneer je wilt.

Zodoende moet je veel sneller door je eigen werk heen kunnen. Wanneer je zo'n kop inklapt, verdwijnt de alinea die daarmee geassocieerd wordt. In beeld verschijnt dan een kleine pijl naast de betreffende kop. Als je daar op tikt, dan komt de alinea tevoorschijn. In dit artikel leggen we uit hoe je de koppen inklapbaar maakt en hoe je ze daarna ook weer kunt uitklappen. Heel moeilijk is het niet, maar je moet wel even weten waar het staat.

Inklapbare koppen voor Notities

Open de Notities-app op je iPhone, zodra je die hebt geüpdatet naar iOS 18. Je kunt nu een notitie selecteren en openen (eventueel vanuit een map), of een nieuwe aanmaken. Dat laatste doe je door rechts onderin op het knopje te drukken dat lijkt op een potlood in een vierkant. Maak de tekst op zoals je dat altijd zou doen en voeg de koppen toe die je wilt gebruiken. Koppen maak je aan door een regel te selecteren en onderin, op de balk met opties, op Aa te klikken. Zie je deze balk niet? Klik dan op het plusicoon.

Aa is de opmaakknop. Daarmee bepaal je wat voor type tekst het is: een titel, koptekst, subkop of hoofdtekst. Selecteer nu Koptekst of Subkop. Links van de (sub)kop zie je nu een pijltje staan, dat naar beneden gericht is. Dat betekent dat deze sectie uitgeklapt is. Als je op het pijltje tikt, kun je de alinea inklappen, zodat deze uit beeld verdwijnt. Klik je er nogmaals op, dan komt de alinea weer tevoorschijn.

Tot slot is het mogelijk de tekst, in welke opmaakvorm dan ook, van kleurtjes te voorzien. Selecteer dan wederom een regel of alinea, tik als dat nodig is op plus, dan op Aa en tik rechts op de kleurknop (bij ons staat die standaard op paars).