In 5 stappen van rommelzolder naar slaapkamer, werkplek of wasruimte
Geplaatst: 5 februari 2023 - 18:28
Monique van Beekhoven
De ruimte die bijna altijd als laatste wordt aangepakt is de bovenste verdieping van het huis: de zolder. Natuurlijk voldoet hij prima als verstopplek voor koffers, kerst- en kampeerspullen, maar met een beetje fantasie wordt het een luxe slaaploft, fitnessruimte, werkplek, washok of mix van verschillende functies. Zie je het al voor je? Dit stappenplan brengt je droomzolder een stukje dichterbij.
Stap 1: Isoleren van de zolder
Wanneer je van de zolder een volwaardige kamer wilt maken, dan is dit hét moment om je dak te checken. Zelfs als er al een dunne isolatielaag zit, is het nog slim om deze te verbeteren. Goede dakisolatie scheelt in de energiekosten, is goed voor het milieu en jij zit er straks warmpjes bij.
Ga je zelf aan de slag met het isoleren van de schuine wanden? Dit is dit het makkelijkste van binnenuit. Er zijn verschillende materialen voor dakisolatie, maar kies in ieder geval een met een zogenaamde Rc-waarde van 4 of meer, dit is gelijk aan een dikte van 13 centimeter. Het kost een fractie meer dan de dunnere variant, maar levert je uiteindelijk meer besparing op. Wanneer er al een isolatielaag zit, dan kun je ‘m aanvullen met een extra laag die samen opgeteld 13 centimeter telt.
Zijn de dakpannen niet meer goed en moet men (of jij als je heel handig bent en zonder vrees leeft) het dak op, dan loont het om de isolatie vanaf boven te laten doen. Zo lever je geen ruimte aan de binnenkant in. En ben je dan toch op het dak bezig, overweeg dan meteen de plaatsing van zonnepanelen.
Bespaartip: sommige gemeenten geven subsidie op isoleren, hieraan zitten dan wel een aantal voorwaarden verbonden, zoals het laten uitvoeren door een externe, deskundige partij. Welke voorwaarden er nog meer zijn en waar je moet zijn voor de subsidieaanvraag lees je hier.
In het artikel Dakisolatie, dé manier om warmte in huis te houden lees je meer informatie over het isoleren van je dak.
De schuine wanden op zolder zijn ideaal voor je boeken, administratie of platencollectie.
Stap 2: Ventileren
Woon je in een nieuwbouwwoning of heb je de zolder goed laten isoleren, dan heeft jouw zolder een pantser tegen warmte- en energieverlies: er komt alleen vaak geen zuchtje frisse lucht meer binnen. En ook die frisse lucht is belangrijk voor een gezond binnenklimaat.
Heb je dakramen, zet deze dan geregeld even open en check of de ventilatieroosters geopend zijn. Overweeg ook zelfregelende roosters: deze gaan bij weinig wind automatisch meer open en als de wind er vol op staat juist wat dicht. Zo krijg je een constante luchttoevoer en heb je minder last van tocht. Deze aanvoer van frisse lucht is het beste wapen tegen muffe luchtjes, schimmels en bacteriën.
Heeft jouw huis een centraal ventilatiesysteem? Kijk dan of je de zolderruimte hier ook op kunt laten aansluiten of kies voor een losse ventilatie-unit. Let hierbij niet alleen op de capaciteit, maar ook op het geluid dat het systeem produceert: te veel lawaai kan een goede slaap of concentratie zomaar in de weg zitten.
Ga je een deel van de zolder inrichten als wasruimte, inclusief wasmachine, droger en wasrek? Geef het condensatievocht dan alle ruimte om weg te komen, een goed ventilatiesysteem of luchtontvochtiger zijn dan eigenlijk onmisbaar.
In het artikel Energiezuinig ventileren in de winter, hoe doe je dat? lees je hoe je, ook als het koud is en je de ramen liever niet openzet, toch kunt zorgen voor voldoende ventilatie.
Powered by
Muffe geurtjes verdwijnen ook als sneeuw voor de zon met aromatherapie. Lees hier over de voordelen en gebruik van de diffuser.
Stap 3: Vochtvrij maken van de zolder
Met name de zolders van oudere huizen kunnen nog weleens last hebben van vochtproblemen, met schimmel en muffe luchtjes tot gevolg. Dit is voor al je spullen op zolder niet goed, en al helemaal niet als je plannen hebt om er te gaan slapen of werken.
De zolder is de eerste plek waar vocht binnenkomt bij lekkage. Als dit de oorzaak is van vochtproblemen, dan zal dit eerst moeten worden aangepakt. Een teveel aan vocht of condensvorming wordt ook veroorzaakt doordat er een te groot verschil is tussen de binnen- en buitentemperatuur. Dubbel glas kan al een oplossing zijn, maar ook een groter dakraam of een dakkapel zorgt voor extra licht (en ruimte!).
Een combinatie van goede isolatie en ventilatie is ook bij vocht de beste oplossing, maar je kunt ook een luchtontvochtiger neerzetten. Deze haalt overtollig vocht uit de lucht en vervoert dit naar een verdamper die het vervolgens omzet in water. Kies er eentje die genoeg capaciteit heeft, maar ook mooi opgaat in de ruimte. Luchtontvochtigers zijn er in steeds meer kleuren en vormen, zo vind je er altijd wel eentje die op jouw nieuwe slaap-, werk- of relaxzolder past.
Tip: wil je weten of je op zolder genoeg ventileert of het vocht meten? Koop of leen dan een CO2-meter en zet deze een tijdje neer. Als de hoeveelheid CO2 onder de 750 ppm zit, dan is de ventilatie ok. Een luchtvochtigheid van 40 tot 60 procent is goed. Met een hygrometer kun je ook de vochtigheid in huis controleren.
In het artikel Win-win: zo past een luchtreiniger wél mooi in je interieur lees je hoe je een luchtreiniger kunt gebruiken om de lucht op zolder zo gezond mogelijk te houden.
Stap 4: Verwarmen van de zolderetage
Dikke kans dat er op jouw zolder weinig of helemaal geen radiatoren zijn. Voor een slaapkamer is dat misschien geen ramp, maar ga je er werken, badderen of wordt het een multifunctionele ruimte, dan is het wel zo prettig als je de temperatuur kunt regelen.
Voor verwarming van de gehele verdieping kun je kiezen voor ‘gewone’ kachels die zijn aangesloten op de centrale thermostaat, bij voorkeur een slimme variant die je op afstand kunt regelen. Een elektrische radiator is milieuvriendelijker en simpeler te installeren. Ook deze manier van verwarmen is via een app aan te sturen. Zo is de zolder al lekker warm als jij achter de computer kruipt en staat hij niet onnodig aan als je er niet bent. Wordt de zolder rigoureus verbouwd, dan zou je ook vloerverwarming kunnen overwegen. Vind je de aanleg van verwarming een te hoge kostenpost, dan is plaatselijke verwarming door middel van een infraroodpaneel of een verrijdbare elektrische kachel een optie.
Een zolder wordt in de zomer vaak aardig warm, je zou daarom ook kunnen kiezen voor airconditioning of een draagbare warmtepomp. Zo sla je twee vliegen in één klap en is het ook nog eens een slimme zet met de huidige gasprijzen.
In het artikel Goed nieuws voor koukleumen: dit bespaar je met een warmtedeken of -kussen lees je hoe je, ook als de verwarming wat lager staat, toch behaaglijk warm blijft.
Driedubbele dakramen zorgen voor veel licht op je werkplek.
Stap 5: Meer licht
De zolder is meestal niet de lichtste ruimte in huis. Prima voor een opslaghok, maar als je droomzolder eruitziet als een lichte loft, dan is er werk aan de winkel. Een goede vuistregel is dat je voldoende licht hebt als de glasoppervlakte van het raam even groot is als een kwart van de vloeroppervlakte.
Meer licht creëer je door het plaatsen van een dakkapel of een of meer dakramen. Laat je goed informeren over de juiste hoogte en grootte: een groot dakvenster met daarin twee of meer ramen is bijvoorbeeld ook een optie. Dit haalt een grote hoeveel licht binnen en is een goedkoper dan het plaatsen van meerdere dakramen. Nog een tikkeltje luxer - maar bij een droomzolder mag je er op los fantaseren - is een dakraam dat je kunt openklappen tot balkon van Velux. Zo haal je pas echt een teug frisse lucht naar binnen op zolder.
Denk op de bovenetage niet alleen aan natuurlijk licht, maar ook aan goede verlichting. Bedenk goed wat de zolder voor functie krijgt en wat je waar gaat doen. Zo kun je de sfeerverlichting afstemmen op de basisverlichting.
Meer over het aantal lumen en het maken van een lichtplan lees je in het artikel Zo kies je de juiste verlichting voor elke ruimte in huis.
Praktisch inrichten van de ruimte
Omdat de zolder soms groot genoeg is om meerdere woonwensen te laten vervullen, zal de ruimte waarschijnlijk meerdere functies krijgen of worden opgedeeld in verschillende vertrekken. Denk bij het plannen maken dus out of the box, want daar is het nu hét moment voor.
Wilde je altijd al in bad liggen en tegelijkertijd naar de sterren kijken? Check. Helemaal klaar met dat wasrek middenin de slaapkamer? Wat dacht je van een groot washok? En is het eindelijk tijd voor een slim opbergsysteem voor alle belangrijke papieren, administratie en spullen die echt niet weg mogen? Die schuine wanden zijn ideaal om kasten op maat te maken. Soms ben je met een paar slimme trucs al een heel eind op weg naar jouw ideale zolder.
Schuine daken vragen om originele oplossingen.
Een paar slimme ideeën voor de zolder
‣ Schuine daken kunnen lastig zijn, maar dagen ook uit tot originele oplossingen die helemaal bij jou passen. Vraag eens rond voor een meubelontwerper of timmerman die met je meedenkt. Of boek een inspiratiemeeting met een interieurontwerper; de ideeën zullen vanzelf binnenstromen.
‣ Spreekt het idee van het washok je wel aan? Weg met die hopen schone en vieze was door het hele huis, want er is eindelijk een centrale plek in huis. Bevestig uitschuifbare waslijnen aan de muur en laat strijkijzer en strijkplank gewoon staan (goede hint voor luie huisgenoten). Met je favoriete muziek op de muziekbox wordt het opvouwen bijna leuk. Ook ideaal als je gewoon even klaar bent met iedereen in huis.
‣ Heb je familie of vrienden die van ver komen? Met een logeerplek op zolder kun je eindelijk de gastvrouw- of heer zijn die je altijd hoopte te worden. Heb je genoeg ruimte en budget? Kijk dan ook of een extra badkamer op zolder lukt, dit is fijn voor de logees en verhoogt ook meteen de waarde van je huis.
‣ Heb je gamers in huis die veel te veel geluid produceren en elke keer weer aan een nieuw potje beginnen? Verban ze uit de woonkamer en zet ze op zolder neer. Zij een man/she-cave en jij rust.
‣ Denk bij het indelen van de zolder ook na over een plek voor een stofzuiger en andere schoonmaakspullen. Je zult namelijk merken dat je geen zin hebt om iedere keer hiermee de trappen op en af te lopen, terwijl het eigenlijk wel weer eens tijd wordt. Een steelstofzuiger neemt weinig plek in en kun je door middel van een ophangsysteem zoveel mogelijk aan het oog onttrekken. Emmer, dweil en allesreiniger berg je op in een kastje, toolbox of mand.
‣ Bedenk meteen een goede plek voor het opbergen van je winter- of zomerkleding. Schuine wanden zijn ideaal voor een kledingrek; zo hoef je je mooie winterjas niet op te vouwen.
P.S. Ook een leuk idee voor je zolder misschien: een plekje waar je lekker kunt sporten. Je leest er alles over in ons artikel Liever thuis trainen dan in de sportschool? Zo richt je een home gym in.