De ruimte die bijna altijd als laatste wordt aangepakt is de bovenste verdieping van het huis: de zolder. Natuurlijk voldoet hij prima als verstopplek voor koffers, kerst- en kampeerspullen, maar met een beetje fantasie wordt het een luxe slaaploft, fitnessruimte, werkplek, washok of mix van verschillende functies. Zie je het al voor je? Dit stappenplan brengt je droomzolder een stukje dichterbij.

Stap 1: Isoleren van de zolder

Wanneer je van de zolder een volwaardige kamer wilt maken, dan is dit hét moment om je dak te checken. Zelfs als er al een dunne isolatielaag zit, is het nog slim om deze te verbeteren. Goede dakisolatie scheelt in de energiekosten, is goed voor het milieu en jij zit er straks warmpjes bij.

Ga je zelf aan de slag met het isoleren van de schuine wanden? Dit is dit het makkelijkste van binnenuit. Er zijn verschillende materialen voor dakisolatie, maar kies in ieder geval een met een zogenaamde Rc-waarde van 4 of meer, dit is gelijk aan een dikte van 13 centimeter. Het kost een fractie meer dan de dunnere variant, maar levert je uiteindelijk meer besparing op. Wanneer er al een isolatielaag zit, dan kun je ‘m aanvullen met een extra laag die samen opgeteld 13 centimeter telt.

Zijn de dakpannen niet meer goed en moet men (of jij als je heel handig bent en zonder vrees leeft) het dak op, dan loont het om de isolatie vanaf boven te laten doen. Zo lever je geen ruimte aan de binnenkant in. En ben je dan toch op het dak bezig, overweeg dan meteen de plaatsing van zonnepanelen.

Bespaartip: sommige gemeenten geven subsidie op isoleren, hieraan zitten dan wel een aantal voorwaarden verbonden, zoals het laten uitvoeren door een externe, deskundige partij. Welke voorwaarden er nog meer zijn en waar je moet zijn voor de subsidieaanvraag lees je hier.

In het artikel Dakisolatie, dé manier om warmte in huis te houden lees je meer informatie over het isoleren van je dak.

©De VELUX Groep

Stap 2: Ventileren

Woon je in een nieuwbouwwoning of heb je de zolder goed laten isoleren, dan heeft jouw zolder een pantser tegen warmte- en energieverlies: er komt alleen vaak geen zuchtje frisse lucht meer binnen. En ook die frisse lucht is belangrijk voor een gezond binnenklimaat.

Heb je dakramen, zet deze dan geregeld even open en check of de ventilatieroosters geopend zijn. Overweeg ook zelfregelende roosters: deze gaan bij weinig wind automatisch meer open en als de wind er vol op staat juist wat dicht. Zo krijg je een constante luchttoevoer en heb je minder last van tocht. Deze aanvoer van frisse lucht is het beste wapen tegen muffe luchtjes, schimmels en bacteriën.

Heeft jouw huis een centraal ventilatiesysteem? Kijk dan of je de zolderruimte hier ook op kunt laten aansluiten of kies voor een losse ventilatie-unit. Let hierbij niet alleen op de capaciteit, maar ook op het geluid dat het systeem produceert: te veel lawaai kan een goede slaap of concentratie zomaar in de weg zitten.

Ga je een deel van de zolder inrichten als wasruimte, inclusief wasmachine, droger en wasrek? Geef het condensatievocht dan alle ruimte om weg te komen, een goed ventilatiesysteem of luchtontvochtiger zijn dan eigenlijk onmisbaar.

In het artikel Energiezuinig ventileren in de winter, hoe doe je dat? lees je hoe je, ook als het koud is en je de ramen liever niet openzet, toch kunt zorgen voor voldoende ventilatie.

©puhimec - stock.adobe.com

Stap 3: Vochtvrij maken van de zolder

Met name de zolders van oudere huizen kunnen nog weleens last hebben van vochtproblemen, met schimmel en muffe luchtjes tot gevolg. Dit is voor al je spullen op zolder niet goed, en al helemaal niet als je plannen hebt om er te gaan slapen of werken.

De zolder is de eerste plek waar vocht binnenkomt bij lekkage. Als dit de oorzaak is van vochtproblemen, dan zal dit eerst moeten worden aangepakt. Een teveel aan vocht of condensvorming wordt ook veroorzaakt doordat er een te groot verschil is tussen de binnen- en buitentemperatuur. Dubbel glas kan al een oplossing zijn, maar ook een groter dakraam of een dakkapel zorgt voor extra licht (en ruimte!).

Een combinatie van goede isolatie en ventilatie is ook bij vocht de beste oplossing, maar je kunt ook een luchtontvochtiger neerzetten. Deze haalt overtollig vocht uit de lucht en vervoert dit naar een verdamper die het vervolgens omzet in water. Kies er eentje die genoeg capaciteit heeft, maar ook mooi opgaat in de ruimte. Luchtontvochtigers zijn er in steeds meer kleuren en vormen, zo vind je er altijd wel eentje die op jouw nieuwe slaap-, werk- of relaxzolder past.

Tip: wil je weten of je op zolder genoeg ventileert of het vocht meten? Koop of leen dan een CO2-meter en zet deze een tijdje neer. Als de hoeveelheid CO2 onder de 750 ppm zit, dan is de ventilatie ok. Een luchtvochtigheid van 40 tot 60 procent is goed. Met een hygrometer kun je ook de vochtigheid in huis controleren.

In het artikel Win-win: zo past een luchtreiniger wél mooi in je interieur lees je hoe je een luchtreiniger kunt gebruiken om de lucht op zolder zo gezond mogelijk te houden.

Stap 4: Verwarmen van de zolderetage

Dikke kans dat er op jouw zolder weinig of helemaal geen radiatoren zijn. Voor een slaapkamer is dat misschien geen ramp, maar ga je er werken, badderen of wordt het een multifunctionele ruimte, dan is het wel zo prettig als je de temperatuur kunt regelen.

Voor verwarming van de gehele verdieping kun je kiezen voor ‘gewone’ kachels die zijn aangesloten op de centrale thermostaat, bij voorkeur een slimme variant die je op afstand kunt regelen. Een elektrische radiator is milieuvriendelijker en simpeler te installeren. Ook deze manier van verwarmen is via een app aan te sturen. Zo is de zolder al lekker warm als jij achter de computer kruipt en staat hij niet onnodig aan als je er niet bent. Wordt de zolder rigoureus verbouwd, dan zou je ook vloerverwarming kunnen overwegen. Vind je de aanleg van verwarming een te hoge kostenpost, dan is plaatselijke verwarming door middel van een infraroodpaneel of een verrijdbare elektrische kachel een optie.

Een zolder wordt in de zomer vaak aardig warm, je zou daarom ook kunnen kiezen voor airconditioning of een draagbare warmtepomp. Zo sla je twee vliegen in één klap en is het ook nog eens een slimme zet met de huidige gasprijzen.

In het artikel Goed nieuws voor koukleumen: dit bespaar je met een warmtedeken of -kussen lees je hoe je, ook als de verwarming wat lager staat, toch behaaglijk warm blijft.

©De VELUX Groep

Stap 5: Meer licht

De zolder is meestal niet de lichtste ruimte in huis. Prima voor een opslaghok, maar als je droomzolder eruitziet als een lichte loft, dan is er werk aan de winkel. Een goede vuistregel is dat je voldoende licht hebt als de glasoppervlakte van het raam even groot is als een kwart van de vloeroppervlakte.

Meer licht creëer je door het plaatsen van een dakkapel of een of meer dakramen. Laat je goed informeren over de juiste hoogte en grootte: een groot dakvenster met daarin twee of meer ramen is bijvoorbeeld ook een optie. Dit haalt een grote hoeveel licht binnen en is een goedkoper dan het plaatsen van meerdere dakramen. Nog een tikkeltje luxer - maar bij een droomzolder mag je er op los fantaseren - is een dakraam dat je kunt openklappen tot balkon van Velux. Zo haal je pas echt een teug frisse lucht naar binnen op zolder.

Denk op de bovenetage niet alleen aan natuurlijk licht, maar ook aan goede verlichting. Bedenk goed wat de zolder voor functie krijgt en wat je waar gaat doen. Zo kun je de sfeerverlichting afstemmen op de basisverlichting.

Meer over het aantal lumen en het maken van een lichtplan lees je in het artikel Zo kies je de juiste verlichting voor elke ruimte in huis.

Praktisch inrichten van de ruimte

Omdat de zolder soms groot genoeg is om meerdere woonwensen te laten vervullen, zal de ruimte waarschijnlijk meerdere functies krijgen of worden opgedeeld in verschillende vertrekken. Denk bij het plannen maken dus out of the box, want daar is het nu hét moment voor.

Wilde je altijd al in bad liggen en tegelijkertijd naar de sterren kijken? Check. Helemaal klaar met dat wasrek middenin de slaapkamer? Wat dacht je van een groot washok? En is het eindelijk tijd voor een slim opbergsysteem voor alle belangrijke papieren, administratie en spullen die echt niet weg mogen? Die schuine wanden zijn ideaal om kasten op maat te maken. Soms ben je met een paar slimme trucs al een heel eind op weg naar jouw ideale zolder.

©IKEA

Een paar slimme ideeën voor de zolder

‣ Schuine daken kunnen lastig zijn, maar dagen ook uit tot originele oplossingen die helemaal bij jou passen. Vraag eens rond voor een meubelontwerper of timmerman die met je meedenkt. Of boek een inspiratiemeeting met een interieurontwerper; de ideeën zullen vanzelf binnenstromen.

‣ Spreekt het idee van het washok je wel aan? Weg met die hopen schone en vieze was door het hele huis, want er is eindelijk een centrale plek in huis. Bevestig uitschuifbare waslijnen aan de muur en laat strijkijzer en strijkplank gewoon staan (goede hint voor luie huisgenoten). Met je favoriete muziek op de muziekbox wordt het opvouwen bijna leuk. Ook ideaal als je gewoon even klaar bent met iedereen in huis.

‣ Heb je familie of vrienden die van ver komen? Met een logeerplek op zolder kun je eindelijk de gastvrouw- of heer zijn die je altijd hoopte te worden. Heb je genoeg ruimte en budget? Kijk dan ook of een extra badkamer op zolder lukt, dit is fijn voor de logees en verhoogt ook meteen de waarde van je huis.

‣ Heb je gamers in huis die veel te veel geluid produceren en elke keer weer aan een nieuw potje beginnen? Verban ze uit de woonkamer en zet ze op zolder neer. Zij een man/she-cave en jij rust.

‣ Denk bij het indelen van de zolder ook na over een plek voor een stofzuiger en andere schoonmaakspullen. Je zult namelijk merken dat je geen zin hebt om iedere keer hiermee de trappen op en af te lopen, terwijl het eigenlijk wel weer eens tijd wordt. Een steelstofzuiger neemt weinig plek in en kun je door middel van een ophangsysteem zoveel mogelijk aan het oog onttrekken. Emmer, dweil en allesreiniger berg je op in een kastje, toolbox of mand.

‣ Bedenk meteen een goede plek voor het opbergen van je winter- of zomerkleding. Schuine wanden zijn ideaal voor een kledingrek; zo hoef je je mooie winterjas niet op te vouwen.

P.S. Ook een leuk idee voor je zolder misschien: een plekje waar je lekker kunt sporten. Je leest er alles over in ons artikel Liever thuis trainen dan in de sportschool? Zo richt je een home gym in.

Het is bijna kerst en tussen het regelen van de laatste boodschappen door kijk je om je heen. De post ligt nog op tafel, er slingert speelgoed rond en een grote schoonmaak gaat niet meer lukken. Toch wil je dat je gasten in een net huis binnenkomen. Met een strak plan kun je in precies zestig minuten de perfecte illusie van een schoon huis creëren. Zet de timer, doe je favoriete muziek aan en ga aan de slag.

Je begint waar je gasten binnenkomen. De hal is vaak een rommelige plek, zeker in de winter. Pak een grote mand of krat en gooi daar alles in wat er niet hoort: sjaals die niemand draagt, post, sleutels en rondslingerende tassen. Zet die mand tijdelijk weg in de berging, schuur of desnoods in je eigen kledingkast. Zorg dat er ruimte is aan de kapstok voor de jassen van je bezoek. Klop de deurmat even krachtig buiten uit en haal de stofzuiger snel door de gang. Als je hierna nog dertig seconden over hebt, veeg je met een doekje over de spiegel. Een schone spiegel en een lege vloer geven direct bij binnenkomst al het gevoel van een opgeruimd huis.

De woonkamer: sfeer boven perfectie

Door naar de plek waar jullie de meeste tijd zullen doorbrengen. In de woonkamer geldt nu de regel: opruimen is belangrijker dan boenen. Loop een rondje met een vuilniszak voor alles wat weg kan en een wasmand voor spullen die naar een andere kamer moeten. Maak de salontafel en bijzettafels helemaal leeg. Een leeg oppervlak oogt namelijk direct schoon, zelfs als je niet nat afneemt. Schud daarna de kussens op de bank flink op en vouw plaids netjes op. Haal de stofzuiger alleen door het midden van de kamer en langs de bank; vergeet de hoekjes en plinten, want daar kijkt vanavond niemand naar.

©Евгения Рубцова

Het toilet: kort maar krachtig

Dit is de enige plek waar je gasten echt even alleen zijn en stilzitten, dus hier moet het wel fris zijn. Gelukkig is de ruimte klein. Spuit wc-reiniger in de pot en laat dit even inwerken terwijl je de rest doet. Gebruik een wegwerpdoekje of een sopje voor de bril, de spoelknop, de deurklink en de kraan. Hang een schone handdoek op en controleer of er voldoende toiletpapier ligt. Heb je nog een geurkaarsje of geurstokjes? Zet die dan hier neer. Als het lekker ruikt, voelt je toilet al snel schoner aan.

Puntjes op de i in de keuken

Je hebt nu nog een kwartier over. Snel door naar de keuken. Zorg allereerst dat het aanrecht helemaal leeg is. Als het niet meer lukt om alles af te wassen, zet je de vuile vaat snel in de vaatwasser, ook als deze eigenlijk al vol is. Een andere slimme noodoplossing is om de vaat tijdelijk in een keukenkastje te verstoppen. Het gaat erom dat alles uit het zicht is. Haal tot slot nog even een doekje over het aanrecht en de kookplaat zodat alles weer fris oogt.

©APALKOV | MestoSveta - stock.adobe.com

Sfeer maken

Nu is het tijd voor de belangrijkste truc: het aanpassen van de verlichting. Dim de grote lampen en steek overal kaarsen en sfeerverlichting aan. Dat ziet er niet alleen heel gezellig uit, maar dat zachte licht zorgt er ook voor dat achtergebleven stof of verdwaalde kruimels niet meer opvallen. Tot slot doe je nog één ding voor de sfeer. Zet een raam op een kier voor frisse lucht of zet een pannetje op het vuur met wat water, kaneel en sinaasappelschil voor een heerlijke kerstgeur.

Klaar voor de bel

Kijk nu eens om je heen. Je huis is opgeruimd, het ruikt lekker en het is gezellig verlicht. Niemand die ziet dat je de bovenkant van de kasten hebt overgeslagen. Schenk wat te drinken voor jezelf in en adem uit. Laat die bel maar gaan!

Na een uitgebreid diner is de koffie vaak de afsluiter van de avond. In plaats van een standaard zwarte bak zet je met een paar simpele ingrediënten iets bijzonders op tafel. Je hoeft geen volleerd barista te zijn om indruk te maken; met wat kruiden of een restje chocolade geef je de koffie direct een feestelijke twist. Speciaal voor jou: vijf heerlijke koffierecepten.

Espresso met witte chocolade en kardemom

Witte chocolade is een goede match voor de sterke smaak van een espresso. Leg een paar blokjes witte chocolade onderin het glas en laat deze langzaam smelten door de hete koffie eroverheen te gieten. Als je een snufje kardemom door de melk mengt voordat je deze opschuimt, krijg je een heerlijke warme en kruidige geur. De kardemom zorgt ervoor dat de zoete chocolade niet de overhand krijgt, waardoor de koffiesmaak goed overeind blijft.

Tiramisu uit een glas

Je kunt de smaken van het bekende Italiaanse dessert ook gewoon drinken. Meng een sterke kop koffie met een drupje amandelsiroop voor de herkenbare smaak van amaretto, maar dan zonder de alcohol. In plaats van gewone melk kun je een mengsel van halfstijve slagroom en een beetje mascarpone bovenop de koffie leggen. Een flinke laag cacaopoeder over de room maakt het plaatje compleet. Dit koffierecept kan eigenlijk ook direct als vervanger van een dessert kan dienen, vooral het serveert met bijpassend koekje, zoals cantuccini of amaretti.

Mokka met sinaasappel en pure chocolade

De combinatie van pure chocolade en sinaasappel doet het altijd goed tijdens de feestdagen. Rasp de schil van een sinaasappel en roer dit samen met een blokje pure chocolade door je warme koffie totdat alles is opgelost. De olie uit de sinaasappelschil geeft een fris aroma dat heel goed samengaat met donker gebrande koffiebonen. Als je dit serveert met een klein stukje sinaasappelschil op de rand van het glas, ziet het er meteen feestelijk uit. De pure chocolade maakt de koffie wat dikker en voller, wat goed past bij een koude winteravond.

Karamel met een snufje zeezout

Gezouten karamel is al jaren populair en dat is niet zonder reden. Het zout versterkt namelijk de zoete tonen van de karamel en haalt tegelijkertijd de bittere randjes van de koffie af. Doe een scheutje karamelsiroop in je glas en voeg daar echt maar een heel klein beetje zeezout aan toe. Gebruik havermelk voor het schuim, omdat dit van zichzelf al een beetje romig en nootachtig smaakt. Het resultaat is een zachte koffie die het door de combinatie van zout en zoet bij bijna iedereen goed doet.

Koffie met honing en kaneel

Voor wie geen chocolade of room lust, is een combinatie van honing en kaneel een goed alternatief. Roer een goede lepel honing door de zwarte koffie en bestrooi de melkschuimlaag met wat kaneelpoeder. De honing geeft een andere soort zoetheid dan suiker en maakt de koffie zachter voor de keel. Het is een eenvoudige manier om een normale latte een feestelijke upgrade te geven met spullen die je waarschijnlijk al in je keukenkastje hebt staan. De geur van kaneel die van de warme melk afkomt, maakt meteen duidelijk dat het kerst is! 

©ID.nl

Zo maak je je koffie helemaal af

Je kunt de feestkoffie nog net wat mooier presenteren door aandacht te besteden aan de garnering. Een klein beetje kaneel, nootmuskaat of cacaopoeder op de melkschuimlaag doet bijvoorbeeld al wonderen. Gebruik een klein zeefje zodat de poeder gelijkmatig verdeeld wordt en er geen klontjes ontstaan. Voor een luxe effect kun je met een fijne rasp wat krullen van een blok pure of witte chocolade schaven. Dit smelt langzaam weg in het schuim en geeft bij elke slok een beetje extra textuur.

Ook met koekjes of fruit kun je creatief uit de hoek komen. Serveer de koffie met een typisch winters koekje op de schotel, zoals een speculaasje of een Italiaanse cantuccini. Een dunne reep sinaasappelschil die je even rond je vinger draait tot een krul staat erg chique aan de rand van het glas. Wil je echt uitpakken, dip de rand van het glas dan in wat water en daarna in suiker voor een bevroren effect. In plaats van een gewone lepel kun je tot slot een kaneelstokje in de koffie zetten, wat tijdens het drinken subtiel steeds meer smaak afgeeft.

Drie espressomachines voor je feestkoffie

De'Longhi PrimaDonna Soul

Dit apparaat van De'Longhi is een zeer uitgebreide volautomaat. Dankzij de 18 voorgeprogrammeerde recepten zet je met één druk op de knop een krachtige espresso of een zachte latte. Voor wie van variatie houdt, biedt dit toestel ook de mogelijkheid om de sterkte van de koffie nauwkeurig aan te passen, zodat je altijd die gewenste sterke kop koffie krijgt. De machine is bovendien via een smartphone-app te bedienen.

Siemens EQ.500

De Siemens EQ.500-serie staat bekend om het gebruiksvriendelijke display waarbij je de koffiespecialiteiten direct via sensorvelden selecteert. Naast de standaard espresso en latte beschikt dit apparaat over de zogenaamde 'aromaDouble Shot'-functie. Hiermee zet je een extra sterke koffie door middel van een dubbel maal- en zetproces, zonder dat de koffie een bittere nasmaak krijgt.

Melitta Barista Smart T

De Melitta Barista Smart TS blinkt uit in veelzijdigheid met maar liefst 21 voorgeprogrammeerde recepten. Een groot voordeel is de fluisterstille molen, waardoor je zonder veel lawaai geniet van versgemalen bonen. Dankzij het dubbele bonenreservoir kun je bovendien eenvoudig wisselen tussen een milde boon voor je latte en een krachtige variant voor de espresso. De machine is via een handige app op je smartphone te bedienen. Met de 'My Coffee Memory'-functie sla je de persoonlijke voorkeuren van acht verschillende personen op.