Een draagbare warmtepomp kun je inzetten om een kamer te verwarmen én om te koelen. Eén mobiele unit vervangt zowel de airconditioning als het verwarmingsapparaat. Daarom worden draagbare warmtepompen ook op de markt gebracht als omkeerbare draagbare airco’s. Ze zijn in ieder geval veiliger en energiezuiniger dan kleine ruimteverwarming zoals elektrische kacheltjes.

Zo’n mobiele warmtepomp kun je van kamer naar kamer rijden, want de meeste uitvoeringen zijn voorzien van handvaten en wieltjes. Ze zijn niet bedoeld om een volledig huis te verwarmen of af te koelen, maar regelen wel het klimaat in een zomerhuis, een studio, een bureau of een eenpersoonskamer.

©wstockstudio - stock.adobe.com

Koelen en verwarmen

Iedere mobiele warmtepomp heeft een koelfunctie, maar niet iedere mobiele airco heeft een warmtepomp. Warmtepomp-airco's werken volgens dezelfde principes als elke andere lucht-lucht warmtepomp, maar alles zit in een relatief klein toestel. Tijdens de koelfunctie onttrekken ze warmte uit de binnenlucht om die buiten af te geven. Daarom zijn de meeste modellen voorzien van een afvoerslang en een aansluitstuk voor het raam. De mobiele warmtepomp levert dus warmte in de winter en verkoeling in de zomer. Net zoals de gewone warmtepomp genereert de mobiele versie extra energie. In ideale omstandigheden haalt de mobiele warmtepomp één deel energie uit het elektriciteitsnet om daarmee drie keer zoveel warmte te produceren. Ter vergelijking, een elektrische kachel produceert net zoveel warmte als hij opneemt uit het elektriciteitsnet.

*Gebaseerd op een gemiddelde kWh-prijs van 0,79 euro (november 2022) inclusief energiebelasting, ODE (opslag duurzame energie) en BTW.

Rendement van een mobiele warmtepomp

Het rendement van een mobiele warmtepomp (hier zie je er bijvoorbeeld eentje bij Amazon) is afhankelijk van zijn invoer, zeg maar de luchttemperatuur, het koelmiddel en de gewenste eindtemperatuur. In de meeste gevallen heeft de verwarmingsfunctie maar nut tot een buitentemperatuur van 5°C. Daaronder zakt het rendement enorm in. Bovendien zijn ze het meest efficiënt als ze een constante stroom koele of warme lucht kunnen produceren.

Hoe werken mobiele warmtepompen?

Zo’n toestel bevat net als de gewone warmtepomp een koelmiddel en een condensor. Om de kamer te verwarmen, zuigt een ventilator buitenlucht aan. Hij blaast deze lucht over spiralen die koudemiddel bevatten. Zo’n koudemiddel heeft een bijzonder laag kookpunt waardoor het koudemiddel in damp verandert. Deze damp gaat door spoelen in de condensor. Door condensatie stijgt temperatuur waarna de warme damp een andere set spiralen passeert. Een ventilator blaast de lucht over deze spoelen, zodat de warme lucht in de binnenruimte circuleert. Hierdoor wordt de kamer gezellig warm. Terwijl het koelmiddel afkoelt, stroomt de damp door een expander en wordt die opnieuw vloeibaar en hiermee is de cirkel rond. Voor de koelcyclus wordt de uitlaatwarmte van de condensor door een afvoerbuis naar buiten geleid.

Eén of twee slangen

Draagbare warmtepompen/airco’s zuigen dus lucht uit de ene zone en blazen die in een andere zone. De meest warmtepompen hebben één slang die naar buiten wordt gelegd. Het nadeel van dit systeem is dat er voortdurend lucht in de draagbare warmtepomp wordt gezogen. Hierdoor ontstaat er in de kamer een lichte onderdruk en wordt warme lucht in de zomer of koude lucht in de winter door de kieren van de deuren en ramen naar binnen gezogen. Deze units met één afvoerpijp zijn wel goedkoper. Het duurdere segment werkt met twee afzonderlijke slangen die achteraan het toestel zitten. Eén voor de afvoer en één voor de inlaat. In plaats van lucht uit de kamer te halen zoals een warmtepomp met één enkele slang, haalt deze warmtepomp met twee slangen zijn lucht van buitenaf. Om een grotere ruimte te koelen of om te verwarmen is de dubbelslangs-warmtepomp een betere oplossing. Deze draagbare toestellen kosten meer, verbruiken meer energie, maar zijn efficiënter.

Hoe mobiel zijn ze?

Het gewicht is afhankelijk van de capaciteit. De grootste modellen, voor een kantoor of een grote slaapkamer, kunnen tot 90 kilo wegen. Er zijn twee personen nodig om ze te verhuizen. De kleine modellen, die maximaal een kamer van 32 m2 kunnen verwarmen, wegen slechts 16 kilogram. Afhankelijk van hoe groot de kamer is die je wilt verwarmen en koelen zal zo’n draagbare warmtepomp tussen de 400 en 800 euro kosten voor een redelijk efficiënt model. Hoe hoger het rendement, hoe duurder de warmtepomp - maar ook hoe minder elektriciteit hij verbruikt.

Voordelen en nadelen

Zo’n mobiel toestel is verplaatsbaar, neemt weinig ruimte in beslag, kan kamers verwarmen en koelen, zuivert de lucht en vermindert het vochtgehalte in de kamer. Bovendien is de installatie eenvoudig. De ingebouwde thermostaat houdt automatisch de ingestelde ruimtetemperatuur aan. En het is mogelijk om deze warmtepompen te bedienen met spraakopdrachten van Google Assistant en Siri Shortcuts.

Nadeel: het apparaat moet in de buurt van een raam worden geplaatst. Ook mobiele warmtepompen zijn niet geruisloos, maar ze zijn stiller dan de traditionele airco’s of warmteblazers. Het enige dat je kunt verwachten is het geluid van een draaiend ventilator of gepruttel van koelmiddel dat door de spoelen gaat.

Plaatsing van een draagbare warmtepomp

Voor een goede luchtstroom plaats je het apparaat op minstens een halve meter van de muur van of een groot meubilair. Zorg ervoor dat hij niet verstopt zit achter meubels, planten of gordijnen. Zet hem niet in het volle zonlicht. Een warmtepomp die in de zon staat, moet harder werken om een ruime te koelen. Een ander montagevereiste is de opstelling van de raamkit. Er wordt een paneel in het raam geplaatst waarin de afvoerslang wordt geplaatst. De openingen worden gedicht met schuimafdichting.

Schoon en veilig

Warmtepompen hebben nauwelijks onderhoud nodig. Ze zijn gemakkelijk schoon te maken met een stofzuiger. Draagbare warmtepompen zijn ook veel veiliger dan straalkacheltjes en andere kleine verwarmingsapparaten. Een warmtepomp werkt immers niet op verbranding en de componenten worden nooit echt heet. Zo’n toestel is een duurzame optie voor ruimteverwarming, omdat het geen fossiele brandstof verbrandt en omdat het elektriciteitsnet steeds meer afhankelijk wordt van hernieuwbare energie.

Capaciteit

Met een verwarmingscapaciteit van 2,9 kW kun je ruimtes tot maximaal 38m² gasloos verwarmen. Het vermogen om te koelen ligt trouwens iets hoger dan het vermogen om te verwarmen. De koelcapaciteit van een airco/warmtepomp wordt in Europa uitgedrukt in BTU (British Thermal Units) of in BTUh (BTU per uur). 1 BTU is de hoeveelheid warmte die nodig is om de temperatuur van één pond water met één Fahrenheit te verhogen. Hoe hoger de BTU, hoe hoger het koelvermogen. Om de vereiste BTU te kennen, vermenigvuldig je de oppervlakte van de kamer met 25. Is de oppervlakte 80 vierkante meter, dan heb je 2000 BTU nodig. Ook de hoogte speelt natuurlijk een rol. Kamers met een hoog plafond hebben een grote hoeveelheid lucht die gekoeld moet worden. Hierbij kan onderstaande tabel helpen.

De Panasonic TV-55Z90BE6 is een premium OLED-tv, net onder het topmodel. Hij mikt op uitmuntende beeldkwaliteit en zal heel wat kijkers aantrekken, ongeacht wat hun favoriete kijkvoer is. Maar de concurrentie is zwaar en we vragen ons af of de tv iets extra te bieden heeft.

9

Fantastisch

Samenvatting

De Panasonic Z90B levert prachtige beelden dankzij het heldere Master OLED Pro-paneel en uitstekende kalibratie. De tv ondersteunt alle HDR-formaten en is met snelle HDMI 2.1-poorten ideaal voor gamers. Het geluid is prima en de draaivoet handig. Minpunten zijn het gebrek aan DTS en ontbrekende Belgische apps op Fire TV.

Plus- en minpunten

• Zeer goede piekhelderheid
• OLED-contrast en zeer goed schaduwdetail
• Goede kalibratie af fabrikant
• Goede bewegingsscherpte

• Gebrek aan lokale smart tv-apps voor België
• Geen ondersteuning voor DTS
• Hoge adviesprijs

Panasonic heeft nooit voor opvallende designs gekozen en dat is dit keer niet anders. Het zwarte toestel combineert een slank scherm met een relatief grote behuizing voor de elektronica en aansluitingen achteraan. De afwerking is piekfijn in orde. In tegenstelling tot veel concurrenten staat de Z90B op een draaivoet, een detail dat voor velen handig kan zijn. Opvallend is dat de Z90B voorwaarts gerichte luidsprekers heeft die in een balk onderaan het scherm zitten. Het toestel staat nauwelijks 2cm boven het meubel, maar wie een soundbar wil gebruiken kan die toch voor de tv zetten als de luidsprekerbalk in dat geval toch niet wordt gebruikt.

De aansluitingen staan allemaal zijwaarts of naar onder gericht zodat ze wandmontage niet bemoeilijken. De vier HDMI-poorten zijn onderverdeeld in twee HDMI 2.0-poorten en twee HDMI 2.1-poorten. Die laatste twee leveren 48Gbps bandbreedte en ondersteunen alle belangrijke gamerfuncties, ALLM, HDMI VRR, AMD FreeSync en NVIDIA G-Sync en kunnen gebruikt worden voor gaming in 4K120 (consoles) of 4K144 (pc). Gamers genieten van een lage input-lag, 6,0ms in 2K120 en 10,5ms in 4K60. Verder vinden we drie usb-poorten, ethernet, WiFi 5, Bluetooth, een optische digitale audio-uitgang en hoofdtelefoonaansluiting. Die laatste is via het menu om te schakelen naar een subwoofer-uitgang. Voor live tv is er een dubbele tuner (DVB-T2/C/S2) met een CI+-slot. 

Referentie kalibratie en goede piekhelderheid

De Z90B is verder voorzien van een Master OLED Pro paneel, dat is hetzelfde of een gelijkwaardig paneel die we ook op de Philips OLED810 of LG C5 aantreft. Het paneel in ons testexemplaar toonde een bijzonder goede uniformiteit in heldere en donkere beelden, er is geen spoor van verticale strepen. De kijkhoek is zeer goed, zoals bij alle OLED-tv’s, en de anti-reflectielaag is degelijk, al blijft het van belang om sterke reflecties in het scherm te vermijden. Het toestel pakt uit met een bijzonder goede piekhelderheid. In HDR10 Filmmaker mode meten we 1316 nits op het 10%-venster, en 220 nits op het volledig wit scherm.

Lees ook: Zo testen we televisies voor ID.nl

Wat HDR-piekhelderheid betreft steekt de Z90B daarmee zelfs de LG C5 voorbij, al is het verschil klein. In SDR liggen de resultaten dichter bij elkaar, maar neem de LG C5 de leiding op het volledig wit veld waar hij 265 nits haalt, terwijl de Z90B op 202 nits zit. Voor SDR zal de C5 daardoor iets helderder lijken. Het kleurbereik van 98,3% P3 is wat we ondertussen al even gewend zijn van OLED-tv’s. Dat is zeer goed, en met die specificaties staat de Z90B uitstekend in de startblokken voor top HDR-beelden.

Veel hangt ook af van de kalibratie, en op dat vlak kunnen we de Z90B echt niets verwijten. We gebruiken graag Filmmaker Mode, in SDR is die erg donker ingesteld. Zet de Verlichtingssterkte op 70, en laat de lichtsensor aan en je bent klaar. De fouten die we meten zijn zo klein dat ze op een referentiemonitor niet zouden misstaan. Reken dan ook op mooie natuurlijke beelden, met veel kleurexpressie en goede schaduwdetails. Ook voor HDR10 is de Filmmaker Mode de beste keuze. De tv levert bijzonder goed schaduwdetail, zelfs in onze moeilijkste testscène, de strandscène uit House of Dragons.

Heb je iets meer detail nodig dan kan dat nog steeds door de ‘Dark Visibility’ instelling te gebruiken. Kleurweergave is erg goed, en heldere nuances blijven uitstekend bewaard. Enkel in de helderste tinten verliezen ze wat kleurintensiteit, dat is typisch voor W-OLED. De Z90B ondersteunt bovendien HDR10+ Adaptive en Dolby Vision IQ Precision Detail, voor de beste HDR-beeldkwaliteit. 

Beeldverwerking

De HCX Pro AI MkII processor die Panasonic ook in vorige modellen gebruikte levert bijzonder mooie prestaties. Deinterlacing van live tv (1080i) beeld en ruisonderdrukking scoren goed. Al dient gezegd dat Panasonic erg voorzichtig is met beeldverwerking. De ‘Min’ instelling is voor de meeste beeldverwerking een veilige keuze. Bevat de bron duidelijk ruis, dan zal dat vermoedelijk wat te voorzichtig zijn, de ‘Med’ instelling (voor ruisonderdrukking) levert dan betere resultaten. Upscaling zorgt voor mooie, scherpe beelden en met Resolutie Remasteren kan je zelfs wat extra accent leggen. Dat laat je echter best uitstaan bij erg oud (dvd-) beeldmateriaal, de processor accentueert immers ook ruis op dat soort bronnen.

In HDR was de processor erg goed in het vermijden van kleurstroken in zachte kleurovergangen. In SDR zien we nog wat ruimte voor verbetering op dat vlak. Zet ‘Vloeiende schakering’ op ‘Min’, eventueel kan je voor heel zware gevallen naar ‘Med’ schakelen. De processor vermijdt relatief goed dat er te veel detail verloren gaat. De bewegingsscherpte is uitstekend, en met Intelligent Frame Creation kan je de sportbeelden mooi vloeiend maken, of het schokken van het 24fps camerabewegingen in film wegwerken. 

Audiokwaliteit

De Z90B is uitgerust met een redelijk krachtige 2.1-audioconfiguratie van 60W. De stereoluidsprekers staan bovendien voorwaarts gericht, altijd een goed punt voor de audiokwaliteit. Hij ondersteunt Dolby Atmos, maar geen DTS. Voor wie de tv-luidsprekers gebruikt is dat geen belangrijk minpunt. Wie echter een soundbar of andere audio-oplossing gebruikt, moet weten dat de tv geen DTS-signalen doorgeeft via eARC/ARC. Sluit je bron in dat geval dan rechtstreeks aan op de soundbar. Onze filmfragmenten klonken vrij goed, met prima stereoscheiding en een vleugje surround. De woofermodule zorgt voor voldoende bas. De muziekpreset blies onze muziektesten wat extra leven in. De tv kan voldoende volume leveren, maar boven een bepaald niveau hoor je wel wat vervorming. 

Fire TV

Fire TV, het smart tv-systeem van Amazon, vervangt sinds vorig jaar het in huis ontwikkelde My Home Screen. De layout loopt gelijk met die andere smart tv-systemen. Op het Home-scherm neemt een content-caroussel de bovenste helft van het scherm in. Fire TV toont daar op dit moment enkel content-aanbevelingen, geen ongerelateerde reclame. We hopen dat dit zo blijft. Centraal in beeld vind je snelkoppelingen naar het ingelogde profiel, ingangen, bookmarks en de zoekfunctie. Daarnaast is er ruimte voor zes pictogrammen van favoriete apps. Heb je er meer, dan moet je even doorklikken. Verder naar onder zijn er talrijke rijen met aanbevelingen uit verschillende streamingdiensten al krijgt Prime Video duidelijk meer aandacht. De app-store bevat alle belangrijke internationale streamingdiensten, en ook Nederlandse lokale apps zijn vrij goed vertegenwoordigd. Belgische kijkers vinden helaas geen enkele lokale app, een onbegrijpelijk minpunt in 2025. Lees het artikel over Fire TV voor alle details.

De overstap naar Fire TV heeft Panasonic niet aangezet om voor een modernere afstandsbediening te kiezen. De grote afstandsbediening met afgeronde vorm ligt goed in de hand, en de aangename toetsen hebben een lichte aanslag met goede feedback. We zijn ook erg tevreden over de “My App”-toets die je zelf kunt toewijzen aan een app naar keuze, en de “Picture”-toets waarmee je snel van beeldmode verandert. Het ontwerp heeft echter ook nadelen. Door de afmetingen kan je niet alle toetsen bereiken zonder je hand te verplaatsen. En de veelheid aan toetsen is toch wat verouderd. Een compactere versie, met minder toetsen en een oplaadbare batterij zou beter scoren.

Conclusie

Dat de Panasonic TV-55Z90BE6 uitstekende beeldkwaliteit levert, daar mag je van op aan. Wat jammer dan dat de prijs zo hoog is, dat kost hem een half punt. Als we even vergelijken met concurrenten, dan is de Z90B zonder meer de duurste terwijl hij geen exclusieve features biedt. Minpunten zijn er vooral voor Belgische kijkers die geen enkele lokale app op Fire TV vinden. Het gebrek aan DTS-ondersteuning, daar tillen we minder zwaar aan. Deze tv levert prachtige beelden, zowel in SDR als HDR en hij ondersteunt dan ook nog eens alle belangrijke HDR-formaten. De audio-oplossing levert goede geluidskwaliteit en zorgt samen met de knappe beelden voor een hele mooie filmbeleving. Fire TV heeft alle internationale streaming-apps in huis. Gamers zullen deze televisie ook waarderen want ook voor hen heeft hij alle belangrijke features.

De Motorola Edge 70 volgt de recente trend van dunne, lichte smartphones, maar dan met een zachter prijskaartje van net geen 800 euro. Hoewel het geen directe concurrent is van vlaggenschepen als de S25 Edge, bewijst de Edge 70 dat een uniek premium ontwerp niet de hoofdprijs hoeft te kosten.

Met een dikte van nét iets minder dan 6 millimeter en een gewicht van slechts 159 gram is de Edge 70 een van de lichtste en slankste telefoons op de markt. Desondanks voelt het toestel niet goedkoop aan, en dat is te danken aan een stevig aluminium chassis en een op nylon geïnspireerde bekleding. De Edge 70 biedt bovendien uitstekende duurzaamheid: hij heeft een MIL-STD-810H-certificering (MIL staat voor military grade), IP68- en IP69-ratings én is voorzien van Gorilla Glass 7i.

Het 6,7-inch amoledscherm heeft een resolutie van 2712 bij 1220 pixels en een adaptieve verversingssnelheid van 1 tot 120 Hz. Het vlakke oledpaneel biedt daarnaast een hoog contrast. Vooral de levendige, licht verzadigde kleuren, mogelijk gemaakt door de Pantone-nabewerking, vallen positief op. Het enige nadeel aan het display is de laag geplaatste vingerafdrukscanner; om die te gebruiken moet je je duim in een oncomfortabele positie buigen.

©Wesley Akkerman

Uitstekende middenklasser

De Edge 70 wordt aangedreven door de middenklasse Qualcomm Snapdragon 7 Gen 4-processor, bijgestaan door 12 GB werkgeheugen en 256 GB aan opslagruimte. Vooral de cpu is op papier minder krachtig dan die van de duurdere vlaggenschepen, maar in de praktijk maakt dat weinig uit. Apps worden snel geopend en multitasking gaat het apparaat goed af. Een groot voordeel is dat de processor niet erg heet wordt onder hoge druk en zijn werk dus zonder morren doet.

Een ander voordeel is dat de 4800mAh-batterij het opvallend lang volhoudt; zelfs bij matig tot zwaar gebruik is dat al snel een volledige dag. Daarmee overtreft hij de duurdere concurrentie van Samsung en Apple. Opladen gaat eveneens vlot, met 68 W bedraad, waardoor je binnen 50 minuten weer een volledig opgeladen batterij hebt. Ook op dit punt scoort Motorola flink wat punten.

©Wesley Akkerman

©Wesley Akkerman

Typisch Motorola

Traditioneel doet Motorola het goed op het gebied van software dankzij de bijna stock Android 16-ervaring. Helaas treffen we deze keer behoorlijk wat bloatware aan en zijn er advertenties zichtbaar in de weerapp; dubieus voor een toestel van 800 euro. Tijdens de installatie word je bovendien meermaals gevraagd om voorgestelde apps te installeren. En als je daar nee op zegt, kom je alsnog applicaties tegen waar je niet om vroeg, zoals TikTok en Perplexity AI.

Wat betreft ondersteuning kan de Motorola Edge 70 rekenen op vier Android-upgrades (tot Android 20) en vijf jaar aan beveiligingspatches. Hoewel dat voldoende is voor een middenklasser, blijft het wel iets achter bij de langere support die Samsung en Google bieden. Daarnaast voelt Moto AI nog aan als een achtergesteld project. De functies werken niet allemaal in het Nederlands, waardoor de AI-knop op het toestel eigenlijk nog maar weinig waarde heeft.

Foto's maken gaat prima

Het camerasysteem bestaat uit een 50MP-hoofdcamera met optische beeldstabilisatie, een 50MP-ultragroothoeklens en een 50MP-selfiecamera. Bij voldoende licht leveren deze camera's prettig ogende foto's met een ruim dynamisch bereik. Vooral in het donker verrast het toestel: dankzij de grote sensoren blijven beelden helder en gedetailleerd. Jammer is wel dat de software kleuren soms te nadrukkelijk verzadigt, waardoor foto's iets minder natuurlijk overkomen. Voor gebruik op sociale media zijn ze echter meer dan prima.

Toch kent het camerasysteem duidelijke beperkingen. Video's kunnen slechts in 4K met 30 fps worden opgenomen, terwijl beeldstabilisatie alleen werkt bij 1080p en 30 fps. Daarnaast kan de handmatige scherpstelling onverwacht invloed hebben op de helderheid. En doordat er geen telelens aanwezig is, ben je volledig aangewezen op digitale zoom. Begrijpelijk gezien de slanke behuizing van de Edge 70, maar alsnog een teleurstellend compromis.

Motorola Edge 70 kopen?

De Motorola Edge 70 is een slimme aankoop als je een slank en licht toestel zoekt voor minder dan 1000 euro. De bouwkwaliteit, het scherm, de lange batterijduur en de robuustheid maken dit een fijne smartphone voor dagelijks gebruik. Ondanks de bloatware en de onvolwassen Moto AI bewijst dit toestel dat je geen duur vlaggenschip nodig hebt voor een vooruitstrevend ontwerp en vlotte prestaties.