Veel huishoudens ventileren onvoldoende, vaak uit zorg om de warmte in huis te verliezen. Toch is ventilatie belangrijk voor een gezond binnenklimaat. Het gaat niet alleen om warme of koude lucht, maar ook om schone of vervuilde, en droge of vochtige lucht. Goede ventilatie verbetert al deze aspecten. In dit artikel geven we je een aantal tips voor effectieve ventilatie zonder het verlies van warmte.

Ook interessant voor jou: Dit is de ideale temperatuur voor in huis

Waarom is ventileren belangrijk?

Kookgeurtjes, kaarsenroet en badkamervocht – ze zijn allemaal van invloed op de luchtkwaliteit in huis. En ja, dat telt echt mee voor je gezondheid. Denk aan meer allergieklachten, benauwdheid en onzichtbare schimmels die zich stiekem verspreiden. Maar geen zorgen, door regelmatig te ventileren maak je korte metten met die muffe lucht en krijg je er frisse zuurstof voor in de plaats. Het resultaat? Je voelt je alerter en je zult veel minder snel last krijgen van vervelende hoofdpijn of droge ogen.

Hoe ventileer je energie-efficiënt?

We moeten dus echt ventileren. Maar hoe doe je dat nu het meest efficiënt? Laten we eerst even het verschil tussen luchten en ventileren duidelijk maken. Ventileren is een continu proces om de luchtkwaliteit in je woning op niveau te houden. Luchten doe je daarentegen kortstondig om snel vervuilde lucht te vervangen voor schone lucht.

Neem bijvoorbeeld het koken van een lekker stukje zalm. Wil je voorkomen dat je hele huis naar vis ruikt? Dan is goede ventilatie belangrijk. Maar als je per ongeluk iets laat aanbranden en de keuken staat vol rook, dan is het tijd voor een grondige luchtbeurt.

En dan de badkamer: staat na een lange hete douche je spiegel vol condens, dan lucht je even door kort het raam open te zetten. Maar als je condensvorming vanaf het begin wilt voorkomen, is het slim om tijdens het douchen een mechanisch ventilatiesysteem te gebruiken.

Hoe je zo energiezuinig ventileert, leggen we uit in onderstaande vijf tips. Daarmee zorg je dat de luchtkwaliteit in huis gezond blijft én dat je niet leegloopt op de energierekening.

©Mykola - stock.adobe.com

Tip 1: Lucht kort, maar krachtig

Een raam openzetten is een snelle manier om veel lucht in een kamer te verversen, maar dat hoeft niet voor een lange tijd. Als je bijvoorbeeld iets hebt laten aanbranden, kun je het raam sluiten zodra de rook is verdwenen. En 's ochtends, om de 'slaaplucht' uit je slaapkamer te krijgen, is een half uur luchten in een lege kamer vaak al voldoende om de luchtkwaliteit te herstellen.

Als je op een koude winterdag door een woonwijk rijdt, moet je eens kijken hoeveel ramen er open staan op de eerste verdieping. Dat heeft echter weinig zin voor de luchtkwaliteit als er verder niemand in die ruimtes is. Tegelijkertijd zorgt dat ervoor dat de kou binnendringt en de bovenverdieping afkoelt, wat natuurlijk niet echt efficiënt is.

©ronstik

Tip 2: Zorg dat de lucht in huis zo schoon mogelijk blijft

Is de luchtkwaliteit in je woning op orde? Dan hoef je ook minder te ventileren. Maar hoe doe je dat? Brand zo min mogelijk kaarsen, gebruik geen luchtverfrissers en doseer sterke schoonmaakmiddelen. Zo voorkom je schadelijke fijnstof in de lucht. Kook met het deksel op de pan en zet de afzuigkap aan tijdens het koken. Een houtkachel is sfeervol, maar zorg wel dat de luchtafvoer door de schoorsteen ook echt goed doorloopt. En nog belangrijker: rook niet binnen in huis. PS Vergeet ook niet om de ventilatieroosters in huis regelmatig schoon te maken!

Ook interessant voor jou: Apps die je kunnen helpen als je wilt stoppen met roken.

©Andrii - stock.adobe.com

Tip 3: Ventileer slim

Zorg dat de kamers waarin de lucht vuil wordt goed geventileerd worden. In de ruimtes waar je werkt, woont en slaapt moet je zorgen dat er continu een stroom aan verse lucht binnenkomt. Dit kan door mechanische ventilatie, zoals vaker in de keuken en badkamer wordt toegepast, maar ook door natuurlijke ventilatie, zoals kieren en ventilatieroosters.

Houd ruimtes waar de lucht niet vervuild wordt daarentegen goed gesloten, zodat ze minder afkoelen en je de warmte in huis houdt.

Tip 4: Los tocht door ventilatie op

Ervaar je tocht door ventilatie? Daar zijn verschillende oplossingen voor. Zo bestaan er zelfregelende ventilatieroosters die rekening houden met de wind en de luchtstroom naar boven afbuigen. Zo ervaar je veel minder hinder van de koude luchtstroom. Deze roosters zijn nauwelijks duurder dan gewone ventilatieroosters. Daarnaast bestaan er ook ventilatiesystemen met een warmteterugwinning. De lucht die wordt afgevoerd warmt hierbij de, letterlijk, frisse lucht van buiten op.

Tip 5: Reken af met ongewenste ventilatie

In woningen die niet goed geïsoleerd zijn, vindt vaak natuurlijke ventilatie plaats. Denk aan lucht die ontsnapt langs de voordeur, door de brievenbus, of via kieren en naden in het kozijn. Je zou kunnen denken dat dit handig is, aangezien ventilatie belangrijk is. Maar het probleem is dat je weinig controle hebt over deze vorm van ventilatie. Het is daarom een goed idee om deze naden en kieren te dichten, zolang je maar zorgt voor een alternatief ventilatiesysteem. Overweeg je nieuwe kozijnen te plaatsen? Vergeet dan niet om zelfregelende ventilatieroosters toe te voegen. Een extra tip: een brievenbusborstel kan helpen om eventuele luchtlekkage via de brievenbus snel op te lossen!

©Koldunova

 💡Wil jij jouw huis verder verduurzamen?

Met slimme stekkers verander je je huis eenvoudig in een smart home: steek ze in een gewoon stopcontact, sluit er lampen of je televisietoestel op aan en regel via een app of met je stem bijvoorbeeld dat ze automatisch worden uitgeschakeld. Zo voorkom je onnodig stroomverbruik doordat apparaten niet meer op stand-by blijven staan. Maar slimme stekkers gebruiken zélf ook stroom. Welke zijn zuinig genoeg om écht geld te besparen?

Ook lezen: Stroomvreters: deze apparaten in huis verbruiken meer energie dan je denkt

Slimme stekker of slim stopcontact?

De termen slimme stekker en slim stopcontact worden door elkaar gebruikt. Dat is een beetje verwarrend, maar wel begrijpelijk: het is een apparaat met aan de ene kant een stekker (voor je 'domme' stopcontact) en aan de andere kant een slim stopcontact. In dit artikel hanteren we de benaming slimme stekker.

Zo bespaart een slimme stekker stroom

Een slimme stekker helpt je stroom besparen door apparaten automatisch uit te schakelen, bijvoorbeeld 's nachts. Zo verbruikt je televisie geen stroom meer in de stand-bymodus. Je kunt instellen dat alle apparatuur op vaste tijden uitschakelt, bijvoorbeeld zodra je gaat slapen. Je kunt ook met één druk op de knop alle lampen en andere apparaten uitschakelen, zodat je niets vergeet. Slimme stekkers uit een hogere prijsklasse bieden bovendien inzicht in je stroomverbruik. Daardoor kun je gerichter energie besparen.

©Proxima Studio - stock.adobe.com

Verbruik van een slimme stekker

Tegenover de besparing staat het eigen stroomverbruik van slimme stekkers. Dat begint bij zo'n 0,3 watt en loopt op tot 2 watt. Niet veel, maar ze staan wel 24 uur per dag en 365 dagen per jaar aan. De zuinigste modellen verbruiken daardoor op jaarbasis 2,6 kWh (0,3 watt × 24 uur × 365 dagen ÷ 1000). Bij een stroomprijs van 0,30 euro per kWh komt dat neer op 0,79 euro per jaar. Een slimme stekker die 2 watt verbruikt kost op jaarbasis 5,26 euro. In een slim huis gebruik je al snel 10 slimme stekkers, waardoor je op jaarbasis aardig wat geld kunt besparen door de zuinigste modellen uit te kiezen.

Denk aan de compatibiliteit

Alleen letten op het stroomverbruik van een slimme stekker is niet genoeg. Het is minstens zo belangrijk dat de stekker goed samenwerkt met jouw slimme netwerk. De meeste modellen werken met Google Home en Amazon Alexa, terwijl Apple HomeKit selectiever is. Check daarom altijd de productbeschrijving om zeker te weten dat de slimme stekker bij jou thuis werkt.

Stroomverbruik en verbindingstype

Waar komt het grote verschil in stroomverbruik tussen slimme stekkers vandaan? Dat heeft alles te maken met de verbinding met je thuisnetwerk. De meeste stekkers gebruiken wifi om bereikbaar te blijven, zodat jij ze op afstand kunt bedienen. Maar wifi verbruikt relatief veel energie – het signaal is eigenlijk krachtiger dan nodig is voor dit soort toepassingen.

Een zuiniger alternatief is een hub die het wifisignaal omzet naar een lichter protocol, zoals Zigbee of Z-Wave. Die vormen een soort schakel tussen je netwerk en de slimme stekkers. Het grote voordeel: dit soort verbindingen verbruiken vaak minder dan 0,5 watt.

©Proxima Studio - stock.adobe.com

Zigbee en Z-Wave

De zuinige protocollen die gebruikt worden zijn Zigbee en Z-Wave en die werken allebei prima. Maar ze zijn niet verenigbaar met elkaar. Je zult dus één systeem moeten kiezen. Daarnaast heb je een centrale hub nodig om alles aan elkaar te koppelen. Dat is een kleine investering die zich, door de lagere stroomkosten, snel terugverdient.

Verbruik van hubs voor Zigbee en Z-Wave

Voor een compleet beeld moeten we ook kijken naar het stroomverbruik van een Zigbee- of Z-Wave-hub. Zigbee-hubs verbruiken doorgaans tussen de 0,5 en 3 watt. Sluit je meerdere slimme stekkers of andere apparaten aan, dan verdien je dat al snel terug ten opzichte van wifi. Z-Wave-hubs verbruiken wat meer, meestal tussen de 2 en 10 watt.

Ook qua veelzijdigheid zijn er verschillen. De Philips Hue Bridge (Zigbee) is bijvoorbeeld erg zuinig, met een verbruik tussen de 0,5 en 1 watt. Maar deze werkt uitsluitend met Philips Hue-apparaten.

Een slimme start is het halve werk

Zoals je ziet, zijn er heel wat factoren om rekening mee te houden. Breng daarom vooraf in kaart wat je nu nodig hebt én wat je in de toekomst verwacht te gebruiken. Zo voorkom je onnodige kosten en bespaar je op de lange termijn, vooral als je ook let op het energieverbruik per apparaat.

Nog meer energie besparen? ⤵️

De lucht om ons heen wordt steeds minder schoon – en dat is allang geen geheim meer. Tel daar gevoeligheid voor pollen bij op, plus schadelijke deeltjes en gassen die vrijkomen tijdens het koken, en je vraagt je af waarom niet iedereen een luchtreiniger zoals de Philips PureProtect Pro 4200 heeft.

Als je aan luchtreinigers denkt, dan denk je misschien niet meteen aan Philips. Ondanks de koppositie van Dyson (dat met de Purifier Big+Quiet Formaldehyde goed scoort) timmert de van oorsprong Nederlandse fabrikant al jaren stevig aan de weg in deze markt. De Philips PureProtect Pro 4200 Series Slimme luchtreiniger, zoals de hier besproken luchtreiniger voluit heet, is daar slechts het meest recente voorbeeld van. Hij heeft een adviesprijs van 429,99 euro.

In de basis heeft de luchtreiniger een aantal uitstekende kwaliteiten. Denk dan aan een dubbel ventilatorontwerp, waardoor hij tot anderhalf keer krachtiger is dan in grootte vergelijkbare soortgenoten. En met een Clean Air Delivery Rate (CADR) van 600 m³/u kan hij grote ruimtes tot 156 vierkante meter aan; een kamer van 20 vierkante meter kan hij in minder dan vijf minuten reinigen. Last van pollen? Geen probleem – met een paar minuten is die ergernis weg.

©Wesley Akkerman

L2 betekent dat er een verhoging in de gaswaarde is.

Viervoudig filtersysteem

De Philips PureProtect Pro 4200 beschikt daarnaast over een viervoudig filtersysteem, bestaande uit een voorfilter, een HEPA NanoProtect-filter en twee actieve koolstoffilters. Gezamenlijk moeten die tot 99,97 procent van alle kleine deeltjes, zo klein als 0,003 micron, uit de lucht kunnen halen. Ook is het systeem in staat tot 99,99 procent van door de lucht zwevende virussen en bacteriën te filteren (waaronder het H1N1-griepvirus en SARS-CoV-2).

Hoewel bij ons (nog) geen hooikoorts geconstateerd is, hebben we wel gemerkt dat we minder niezen en minder vaak jeukende ogen hebben sinds we deze luchtreiniger testen. Enkele symptomen die met de allergie te maken hebben, zoals vermoeidheid en een verstopte neus, waren daarnaast veel minder aanwezig. Het is ook weer niet zo dat alle klachten compleet verdwenen – maar het idee dat de Philips-luchtreiniger werkt, staat hier in elk geval als een huis.

©Wesley Akkerman

Als de led-ring rood kleurt, dan maakt het apparaat ook veel lawaai.

Effectief en geruisloos

De Philips PureProtect Pro 4200 reageert razendsnel op veranderingen in huis. Tijdens het koken kan de luchtreiniger aanspringen om te voorkomen dat schadelijk deeltjes verder verspreid worden. Daarnaast is een open raam, zeker in de lente, genoeg om de boel op scherp te zetten. Schoonmaken, even een lekker luchtje (op jezelf of in huis) verstuiven of stoffen; dergelijke zaken triggeren de 4200 om de lucht te zuiveren. En dat doet het apparaat effectief en vaak geruisloos.

In de slaapmodus maakt de Philips PureProtect Pro 4200 slechts 15 dB(A) aan lawaai, waardoor je er tijdens het slapen geen last van hebt. Daarnaast hoor je het systeem alleen hard loeien als de luchtkwaliteit boven een bepaalde waarde komt. Dat gebeurt, toegegeven, al vrij snel, waardoor je soms wel even de tv wat harder zou moeten zetten. Het reinigen neemt echter weinig tijd in beslag, waardoor je er ook weer niet zo heel veel last van ondervindt.

Personalisatie-opties binnen de app

Daarnaast kun je binnen de app allerlei zaken personaliseren. Zo is er een Fresh Wake-up-functie, waarmee je de zuiveringssnelheid –en daarmee het geluid – langzaamaan laat toenemen. Ook kun je werken met schema's of een Fresh Bedtime-stand, waardoor (bepaalde) ruimtes in huis altijd schoon zijn. Zeker voor in een slaapkamer kan dit handig zijn, omdat de luchtkwaliteit de slaapkwaliteit beïnvloedt. Zulke appfuncties zijn wat ons betreft daarom meer dan welkom.

Verder kun je werken met een aantal standaard modi, waardoor de Philips PureProtect Pro 4200 constant op eenzelfde snelheid draait. Maar je kunt ook Auto+ gebruiken. Die stand zorgt ervoor dat de luchtreiniger automatisch van modus wisselt wanneer dat nodig is. Sta je te koken? Dan kan hij ineens de snelheid verhogen. We hebben wel gemerkt dat de reiniger soms snel aanspringt, bij een kleine waardevermeerdering. Dat zou Philips wellicht beter kunnen afstellen.

©Wesley Akkerman

Je kunt de verlichting uitschakelen.

Informatie over je huis en de buurt

Daarnaast biedt de app een inkijkje in de luchtkwaliteit in huis en de omgeving. Je kunt altijd controleren hoe het gesteld is met schadelijke, inhaleerbare deeltjes (PM2.5), gas, pollen, stofmijt, schimmel en schilfers (bijvoorbeeld van huisdieren) en de vochtigheid. Die data geeft de app weer in een handige grafiek. Het apparaat slaat veel data op – en zolang het aanstaat kun je terugscrollen om te zien hoe de luchtkwaliteit op een bepaalde dag was.

De Dyson-concurrentie pakt daarnaast nog zaken als PM10, HCHO en vluchtige organische stoffen, maar daar betaal je ook aanzienlijk meer voor. Verder valt op dat de metingen van de temperatuur en vochtigheid in huis afwijken van de Tado-thermostaat. We hebben beide producten onder elkaar gepositioneerd om eventuele variabelen te voorkomen die de uitslagen kunnen veranderen. Maar in dit geval toont de Philips een afwijking ten opzichte van de metingen van de Tado.

©Wesley Akkerman

Het oog wil ook wat

Omdat de Philips PureProtect Pro 4200 een product is dat je eigenlijk redelijk prominent in huis plaatst, wil het oog ook wat. De Dyson-apparaten vallen op en gaan daardoor mogelijk minder snel op in het interieur. Daar heeft de Philips-luchtreiniger veel minder last van. Ten eerste omdat hij een stuk kleiner is, en ten tweede vanwege het veel subtielere ontwerp. Bovenop zit led-verlichting, maar als je daar last van hebt, dan kun je die gewoon uitschakelen.

Verder is het installeren geen probleem. Je stopt de stekker in het stopcontact, downloadt de app en volgt de instructies op. Binnen tien minuten, inclusief het uitpakken, zou de 4200 al de eerste ronde gedaan kunnen hebben. Je kunt het systeem overigens ook bedienen met de aanraakgevoelige omgeving bovenop. Daar zit zelfs een kinderslot op, zodat eventueel aanwezig kroost niet zomaar allerlei opties aanpast. Ook aan de kleine dingen zijn dus gedacht.

©Wesley Akkerman

Tot slot valt op hoe gemakkelijk het onderhoud van de Philips PureProtect Pro 4200 is. Daarmee bedoelen we bijvoorbeeld het verwisselen van de filters. Je opent het deurtje voorop moeiteloos en schuift daarna het filter er met één hand uit. De vervanger schuif je er met dezelfde hoeveelheid moeite in en dan doe je het deurtje weer dicht. Gemakkelijker kan haast niet. Dit doet Philips beter dan Dyson, waarbij je net even wat meer handelingen moet verrichten.

Philips PureProtect Pro 4200 kopen?

Een luchtreiniger van zo'n 430 euro is geen kleinigheid. Toch ben je met de Philips PureProtect Pro 4200 voordeliger uit dan bij de concurrent. Tijdens onze test viel op hoe accuraat en doeltreffend dit model de lucht zuivert – vooral pollen worden opvallend goed aangepakt – en hoe scherp hij de luchtkwaliteit in de gaten houdt. De filters zijn eenvoudig te vervangen, installeren is zo gedaan en de bediening spreekt voor zich. Een Dyson haalt misschien nóg wat meer deeltjes uit de lucht, maar voor deze prijs zit je verrassend goed.