Ben je toe aan airconditioning om je huis koel te houden in de zomer en warm in de winter? Het aanbod is groot en om jouw ideale model te vinden, kan het best even zoeken zijn. ID.nl helpt je op weg; we zetten op een rij welke aspecten van airco belangrijk zijn bij het maken van een keuze.

Een airco kopen is niet zo ingewikkeld, maar de juiste koop doen is een grotere uitdaging. Er komt namelijk nogal wat bij kijken. Ga je kijken in speciaalzaken of online, dan kom je al gauw diverse soorten airco's tegen, die allemaal verschillen in energieverbruik, koelcapaciteit, functionaliteiten, installatie en onderhoud. Het is daarom goed je eerst te verdiepen in deze verschillende factoren, voordat je overgaat tot aankoop van een airco. Om je alvast een eerste belangrijke tip te geven: kies het goede moment om een airco te kopen. Een airco aanschaffen in de winter kan je namelijk direct al een hoop geld besparen, als je het niet ergs vindt om te wachten. In het voorjaar en in de zomer is de vraag nu eenmaal een stuk groter en dat heeft een directe impact op de prijzen van airco’s.

Wat voor soort airco past bij mij?

De aankoop van een airco systeem begint vervolgens bij de keuze voor het juiste type. Van vast tot mobiel en van monoblock tot split-unit airco, elk type heeft zo zijn voor- en nadelen. Hieronder lichten we de verschillende soorten airco’s kort uit:

Vaste airco

Vaste airco’s worden, zoals de naam al doet vermoeden, aan of in een muur of plafond gemonteerd. De meeste modellen bestaan uit een buiten- en binnendeel. Dat heet een single-split unit of een multi-split unit (voor meerdere kamers). De airco verkoelt (warme) buitenlucht die vervolgens via kanalen naar de ruimtes wordt vervoerd waarin een binnenunit aanwezig is. Deze modellen zijn ideaal vanwege het hoge koelvermogen en de beperkte hoeveelheid ruimte die je ervoor nodig hebt. De nadelen van vaste airco zijn onder andere de hogere aanschafprijs en het feit dat dit systeem niet voor elke woning geschikt is.

De lawaaierige onderdelen zitten bij deze airco's in de buitenunit, waardoor de airco binnen een heel stuk minder geluid maakt dan een monoblock airco, die alleen uit een binnenunit bestaat. Deze soorten airco's moeten aan een buitenmuur worden gemonteerd, omdat het apparaat de warme lucht naar buiten blaast. Installatie is daardoor wat simpeler, maar hij maakt wel meer geluid dan systemen met een buitenunit, omdat al het koelwerk in maar één apparaat wordt gedaan.

Lees meer: Single-split airco en multi-split airco: dit zijn de verschillen

©Ben Schonewille

Mobiele airco

Een mobiele airco is een losstaand model, soms op wieltjes, dat eenvoudig verplaatst kan worden binnen je woning. Ideaal als je verschillende ruimtes in huis wisselend wilt kunnen koelen, zonder volledige installatie van een systeem. Nadelen zijn onder andere dat mobiele airco's vaak luidruchtiger zijn en minder efficiënt koelen doordat de afvoerslang via een open raam of deur de warme lucht naar buiten afvoert. Je raam staat dus altijd een stukje open en de koele lucht ontsnapt sneller dan bij een vaste airco.

©Schizarty

Lees ook: Mobiele airco of vaste airco kopen - zo maak je de beste keuze!

Koelcapaciteit van een airco

Zorg ervoor dat je een airconditioner kiest met voldoende koelcapaciteit om de gewenste ruimte efficiënt te koelen. Een airconditioner met een te lage koelcapaciteit zal mogelijk niet voldoende koeling bieden, terwijl een airco met een te hoge capaciteit onnodig energie kan verbruiken.

De koelcapaciteit van een airco wordt meestal uitgedrukt in kW's of BTU (British Thermal Units) per uur. Voor een gemiddeld huis in Nederland geldt de stelregel dat je voor elke kubieke meter 30 tot 40 watt koelvermogen nodig hebt, oftewel 100 tot 135 BTU per kubieke meter. Je kunt de capaciteit zelf berekenen:

Koelcapaciteit berekenen

• Vermenigvuldig de lengte (L), hoogte (H) en breedte (B) van de kamer met elkaar.
• Bepaal vervolgens de warmtefactor van de kamer. Deze factor houdt rekening met de omstandigheden, zoals isolatie, elektronische apparatuur, locatie en het dak. Er zijn drie warmtefactoren:
∼ Factor 30 - goed geïsoleerde ruimte, geen plat dak, weinig elektronische apparatuur en weinig mensen in de ruimte, niet op de zonkant gelegen.
∼ Factor 40 - minder goed geïsoleerde ruimte, veel glas en/of veel mensen en/of veel elektronische apparatuur in de ruimte.
∼ Factor 50 - ruimte met een plat of schuin dak, ruimte op het zuiden, slechte isolatie, veel mensen en elektronische apparatuur in de ruimte.
• Vermenigvuldig de inhoud van de ruimte (m³) met de warmtefactor om het benodigde aantal watt te bepalen. Deel vervolgens het aantal watt door 1000 om het totale aantal kW te bepalen. De totale berekening ziet er dan als volgt uit: m³ x warmtefactor = watt / 1000 = aantal kW
• Wil je weten hoeveel BTU je nodig hebt? Ga dan een stap terug naar het aantal watt en vermenigvuldig het aantal watt met 3,4121.

Energieverbruik van een airco

Het energieverbruik van een airco is van belang voor het klimaat én voor je portemonnee. Een vaste airco waarmee één kamer wordt gekoeld verbruikt bij normaal gebruik (en dus niet op de hoogste stand) gemiddeld minder dan 1 kWh per uur, namelijk 0,75 kWh*. Stel dat je een airco in de zomer 12 uur per dag gebruikt. Dan komt het stroomverbruik van de airco, uitgaande van het gemiddelde, uit op 9 kWh per dag. Vermenigvuldig je dat met een tarief van 0,30 euro per kWh (prijspeil juni 2024) dan kom je uit op 2,70 euro per dag. Zomerse dagen met temperaturen van 25 graden of hoger komen in Nederland op gemiddeld 24 tot 40 dagen voor**. Gebruik je een airco 40 dagen per jaar, dan kom je uit op 40 x 2,70 euro = 108 euro per jaar.

* Bron: MilieuCentraal
**Bron: KNMI

Om te voorkomen dat een airco onnodig energie verbruikt, moet je goed naar het energielabel kijken. Dit label geeft met letters (A tot en met G) en kleuren (donkergroen tot en met rood) informatie over het energieverbruik van een apparaat. Een airco met een hoger energielabel, zoals A of B, is energiezuiniger dan een airco met energielabel E, F of G.

©ppart | Piotr Pawinski

Geluidsniveau van een airco

Ben je gevoelig voor geluid? Dan is het goed om bij aanschaf van een airco ook aandacht te besteden aan het geluidsniveau. Geluidsoverlast kan tenslotte niet alleen vervelend zijn, bijvoorbeeld tijdens het werken, maar het kan ook je nachtrust verstoren als je een airco aanschaft voor in de slaapkamer. En een verstoorde nachtrust heeft weer impact op je concentratievermogen en energielevel overdag.

De nieuwste airco's worden gelukkig niet alleen steeds zuiniger, maar ook steeds stiller. Meer en meer moderne airco's zijn dan ook fluisterstil, met een maximum geluidsniveau tussen de 40 en 50 dB, vergelijkbaar met het geluid van een regenbui. De meest stille airco's op de markt hebben zelfs een maximum van 30 dB. Wat je kunt vergelijken met het geluid van fluisteren.

Installatie van een airco

De installatie van airco’s verschilt nogal per systeem. Kies je voor een mobiele airco? Dan is het in de meeste gevallen een kwestie van een stekker in het stopcontact, de afvoerslang naar buiten hangen en de airco kan aan. Kies je echter voor een vaste airco? Dan is de installatie heel wat ingrijpender. Er moet tenslotte een buitenunit worden gemonteerd in combinatie met binnenunits die via leidingen met elkaar worden verbonden. Daarnaast wordt er gewerkt met koelmiddel waarmee alleen gewerkt mag worden door mensen in het bezit van een specifiek certificaat. Het aanleggen van een dergelijke airco dient dan ook te worden gedaan door een professionele partij en in veel gevallen wordt vaste airco aangelegd tijdens de bouw of een grote renovatie van een woning. Zelf doen is verboden.

❄️Kies je voor gemak en je portemonnee? Ga dan voor mobiel👇🏻

Functies en bediening van een airco

Airco's worden steeds vaker uitgebreid met uiteenlopende functies en bedieningsmogelijkheden. Denk daarbij aan een timer, slaapmodus, afstandsbediening, bijbehorende apps of een luchtzuiveringssysteem. Ga daarom goed na welke functies en mogelijkheden jouw voorkeur hebben en je leven makkelijker kunnen maken en pas je aankoop daarop aan. Hieronder lichten we een aantal functies uit die je kunt tegenkomen op je airco:

• Timer: een timerfunctie maakt het mogelijk een airconditioner zo te programmeren dat deze automatisch aan- of uitgeschakeld wordt op een vooraf bepaalde tijd. Ideaal om een ruimte al op voorhand te koelen of de airco tijdens het slapen uit te laten gaan, maar ook om onnodig energieverbruik te voorkomen. • Luchtstroomregeling: diverse airco's bieden de optie op de richting en intensiteit van de luchtstroom aan te passen. Hierdoor kun je de koele lucht op de gewenste plek richten (bijvoorbeeld niet op je nek maar iets lager). • Smart home-integratie: steeds meer slimme airco's bieden de mogelijkheid deze te integreren met slimme thuisnetwerken, zoals spraakgestuurde assistenten als Amazon Alexa en Google Assistant en mobiele apps.• Energiebesparende modus: sommige airco's zijn voorzien van speciale energiebesparende modi die het energieverbruik verminderen door bijvoorbeeld de koelcapaciteit of ventilatorsnelheid aan te passen. Dit helpt het energieverbruik en de bijbehorende kosten van een airco te verlagen.

©Milan Gucic | astrosystem

Onderhoud van een airco

Een airco is over het algemeen vrijwel onderhoudsarm, maar dit geldt niet voor alle systemen. Het is daarom goed om te checken wat voor onderhoud er nodig is voor de airco die je overweegt aan te schaffen. Vaak gaat het qua onderhoud bijvoorbeeld om het schoonmaken van filters om stof en vuil van buitenaf weg te halen, zodat de airco schone lucht blijft blazen. Ook kan het zijn dat het koelmiddel, waarmee de airco warme lucht koelt, moet worden bijgevuld of vervangen. Het koelmiddel vullen of vervangen is niet zonder risico. Dit moet je daarom altijd laten doen door een professionele partij.

In de rubriek Waar voor je geld gaan we op zoek naar leuke aanbiedingen of producten met bijzondere eigenschappen. Dit keer hebben we een selectie van vijf 65-inch televisies voor je, met uiteenlopende prijzen van zo'n 800 tot 1.600 euro, voor ieder budget dus.

LG OLED65C46LA

Met de LG OLED65C46LA haal jij een televisie in huis die een groot 65‑inch scherm combineert met de uitstekende contrasten van OLED. Elke pixel kan individueel oplichten of uitstaan, zodat zwarte beelden echt donker worden en er geen achtergrondverlichting nodig is. In de praktijk levert dat scherp beeld en een prettige kijkhoek op, waardoor je zelfs vanuit de hoek van je woonkamer naar films of series kunt kijken. De 4K‑resolutie (3.840 × 2.160 pixels) zorgt ervoor dat ondertitels en fijne details bij natuurdocumentaires of sportwedstrijden scherp blijven.

Dankzij het 120 Hz‑paneel worden snelle bewegingen vloeiend weergegeven, wat vooral bij games of sport handig is. De tv draait op LG’s WebOS‑systeem; daarmee kun je eenvoudig navigeren tussen apps zoals Netflix, Disney+ en YouTube. Vier HDMI 2.1‑poorten bieden ruimte voor gameconsoles en randapparatuur. Ook beschikt de tv over eARC voor het doorgeven van geluid naar een externe soundbar.

Samsung QE65Q73D

Als je graag een groot scherm wilt met levendige kleuren, dan is de Samsung QE65Q73D een model om naar te kijken. Deze QLED‑televisie heeft eveneens een schermdiagonaal van 165 centimeter, maar maakt gebruik van een Quantum‑Dot laag om licht om te zetten in een breed kleurvolume. Hierdoor zijn kleuren uit films, series of games aanwezig zonder dat je zelf iets hoeft bij te stellen. Met een verversingssnelheid van 100 Hz worden bewegingen soepel weergegeven en dankzij de Motion Xcelerator 120 Hz‑functie profiteer je bij gameconsoles die hogere verversingsfrequenties ondersteunen.

De 4K AI‑upscaler in Samsungs Quantum‑processor schaalt beelden op tot de volledige Ultra‑HD‑resolutie, zodat je oudere HD‑films scherper ervaart. Het besturingssysteem Tizen biedt toegang tot apps en streamingdiensten en je kunt via SmartThings andere

slimme apparaten bedienen. Er zijn vier HDMI‑poorten en wifi aan boord en energieklasse E geeft aan dat het verbruik gemiddeld is voor een groot QLED‑scherm.

LG OLED65G45LW

De LG OLED65G45LW uit 2024 is een zogeheten Gallery‑model, bedoeld om strak tegen de muur te hangen. Het scherm is slechts enkele centimeters dik, zodat het toestel in je interieur opgaat. Binnenin zit een OLED evo‑paneel met 4K‑resolutie, waardoor elk beeldpunt individueel wordt aangestuurd en kleurenkrachtig zijn. De televisie ondersteunt een verversingssnelheid van 120 Hz en biedt daardoor vloeiende beelden bij sport of snel bewegende films.

Via vier HDMI‑2.1‑aansluitingen kun je gameconsoles aansluiten en profiteren van variabele refresh rates. WebOS 8 vormt de basis voor het smart‑platform; hiermee navigeer je door apps en diensten en kun je via spraakassistenten als Google Assistant of Amazon Alexa de tv bedienen. De set wordt geleverd met een wandbeugel, zodat hij strak tegen de muur bevestigd kan worden.

LG OLED65B42LA

In de B‑serie van LG vind je de OLED65B42LA, een toestel dat in 2024 op de markt kwam. Deze televisie biedt de voordelen van OLED – elk pixel kan apart aan of uit – maar in een iets betaalbaarder segment dan de G‑ of C‑series. Het 65‑inch scherm combineert een 4K‑resolutie met een verversingssnelheid van 120 Hz. Hierdoor zijn bewegingen bij games of sportprogramma’s soepel en blijven details scherp.

WebOS maakt het mogelijk om streamingapps en live‑tv makkelijk te combineren en je kunt de tv bedienen met de meegeleverde Magic Remote. De televisie heeft vier HDMI‑poorten voor randapparatuur en ondersteunt eARC voor lossless audiotransport naar een soundbar of receiver. Door het slanke ontwerp staat de tv op twee subtiele pootjes of kun je hem aan de muur hangen via een VESA‑beugel.

Sony XR‑65A80L

Sony’s XR‑65A80L combineert een 65‑inch OLED‑scherm met het Google TV‑platform. Hierdoor kun je eenvoudig door streamingapps scrollen en de tv koppelen aan je Google‑account. Het XR‑paneel gebruikt Sony’s Cognitive Processor XR, die beelden analyseert en optimaliseert voor contrast en kleur. Met een vernieuwingsfrequentie van 120 Hz en ondersteuning voor HDMI 2.1 zijn snelle games of films geen probleem; variabele refresh rates en Auto Low Latency worden ondersteund.

De luidsprekers zitten achter het scherm verwerkt zodat het geluid direct uit het beeld lijkt te komen; met ondersteuning voor Dolby Atmos sluit je ook eenvoudig een soundbar aan. Vier HDMI‑poorten, wifi en Bluetooth zorgen voor verbinding met randapparatuur, en via de ingebouwde microfoon kun je spraakopdrachten geven. Dankzij de ingebouwde standaard kun je de tv neerzetten of via VESA aan de muur hangen. Het 55-inch model van deze televisie is eerder door ID.nl getest.

Gezellig, zo'n avondje gourmetten. Maar na afloop blijft er op het gourmetstel vaak aangebakken vet, gesmolten kaas en saus achter. Logisch dat je niet meteen zin hebt om de boel schoon te maken. Als je het slim aanpakt, is alles binnen een half uurtje weer schoon!

Laten afkoelen, maar wacht niet te lang

Zet het gourmetstel na gebruik uit en trek de stekker uit het stopcontact. Laat het geheel afkoelen tot het handwarm is. Wacht je te lang, dan koeken vet en kaas vast en wordt schoonmaken lastiger. Haal losse onderdelen zoals pannetjes, spatels en bakplaatjes eraf voordat je begint met schoonmaken.

Losse onderdelen schoonmaken

Gourmetpannetjes en bakplaatjes hebben meestal een antiaanbaklaag. Die blijft het mooist als je ze niet hardhandig schoon schrobt. Leg ze in warm water met een beetje afwasmiddel en laat ze tien tot vijftien minuten weken. Aangekoekte resten laten dan vanzelf los. Gebruik daarna een zachte spons of borstel en spoel alles goed af. Controleer altijd even de handleiding: sommige onderdelen kun je in de vaatwasser doen, andere juist niet.

©Saskia van Weert

Zo maak je het elektrische deel veilig schoon

Terwijl de pannetjes, spatels en losse bakplaatjes staan te weken, ga je door met het verwarmingselement. Dat element zelf mag nooit nat worden. Zie je vetspetters of etensresten, veeg die dan weg met keukenpapier zodra het gourmetstel is afgekoeld. Voor hardnekkiger vuil gebruik je een licht vochtige doek met een klein beetje afwasmiddel. Knijp de doek goed uit en zorg dat er geen water bij het snoer of in openingen komt. Droog alles direct na met een schone doek.

De bak- of grillplaat weer vetvrij krijgen

Heeft je gourmetstel een losse bak- of grillplaat, haal dan eerst het overtollige vet weg met keukenpapier. Leg de plaat vervolgens in warm water, zodat aangekoekte resten kunnen losweken. Is de bakplaat vast onderdeel van het gourmetstel, dan kun je deze uiteraard niet in water onderdompelen. Neem in dat geval de plaat af met een licht vochtige doek zodra hij is afgekoeld, eventueel met een beetje afwasmiddel. Zo voorkom je dat vet tijdens het schoonmaken uitsmeert. Gebruik vooral geen schuursponsjes of schrapers om het vet weg te krijgen, want die beschadigen de coating en zorgen ervoor dat eten de volgende keer sneller blijft plakken. 

Vergeet je tafel niet!

Vetspetters en gemorste saus zijn bijna niet te voorkomen. Leg daarom vooraf een afwasbaar tafelkleed of gebruik een papieren tafelkleed. Dat kan na het gourmetten rechtstreeks de vuilnisbak in. Houd tijdens het eten keukenpapier of doekjes bij de hand om gemorste resten meteen weg te vegen. Is de tafel toch vies geworden, neem hem dan zo snel mogelijk af met warm water en een mild schoonmaakmiddel.

Schoon wegzetten voor de volgende keer

Laat alle onderdelen volledig drogen voordat je het gourmetstel opbergt. Berg je alles nog vochtig op in de doos of kast, dan kunnen er snel muffe geurtjes ontstaan. Bewaar pannetjes en platen apart van elkaar, eventueel met een vel keukenpapier ertussen. Berg pannetjes en platen apart op, eventueel met een velletje keukenpapier ertussen. Zo voorkom je krassen. Zo is het volgende keer alleen nog maar een kwestie van de boel weer tevoorschijn halen en lekker gaan eten. Veel gourmetplezier!