ID.nl logo
Hoeveel energie verbruikt een airco en hoe kun je daarop besparen?
© japolia - stock.adobe.com
Energie

Hoeveel energie verbruikt een airco en hoe kun je daarop besparen?

Sinds de zomers in Nederland steeds warmer worden, schaffen Nederlanders steeds vaker airco aan om hun huis koel te houden. Alleen staan deze verkoelende apparaten wel bekend als energievreters: slecht voor het milieu én voor de portemonnee. Besteed daarom aandacht aan het verbruik én de manier waarop je de airco in je huis gebruikt.

Na het lezen van dit artikel weet je: Hoeveel energie een airco gemiddeld verbruikt | Hoe je een energiezuinige airco herkent | Wat je kunt doen om het energieverbruik van een airco te beperken.

Lees ook: 6 fouten die je niet moet maken met je airco

Hoeveel stroom verbruikt een airco per dag?

Laten we eerst eens kijken naar het gemiddelde verbruik van airco's. Uiteraard is dit afhankelijk van de soort airco die je in huis hebt. De veel gebruikte vaste single split airco verbruikt 2 tot 5 kW per uur om één kamer te koelen. Dit verbruik geldt wanneer de airco standaard op de hardste stand staat. Dit lijkt veel, maar in de meeste gevallen staat een airco niet standaard op de hoogste stand. Bij normaal gebruik kom je dan ook eerder uit op een gemiddelde van minder dan 1 kW per uur, zo'n 0,75 kWh (Bron: MilieuCentraal).

Stel dat je een airco in de zomer 12 uur per dag gebruikt. Dan komt het stroomverbruik van de airco, uitgaande van het gemiddelde, uit op 9 kWh per dag. Vermenigvuldig je dat met een tarief van 0,40 euro per kWh (prijsplafond 2023 tot 2.900 kWh) dan kom je uit op 3,60 euro per dag. Zomerse dagen met temperaturen van 25 graden of hoger komen in Nederland op gemiddeld 24 tot 40 dagen voor (Bron: KNMI). Gebruik je een airco 40 dagen per jaar dan kom je uit op 40 x 3,60 euro = 144 euro per jaar.

💡 Een mobiele airco is minder energiezuinig dan een vaste airco uit bovenstaand voorbeeld. Bij het gebruik van een mobiele airco staat in de meeste gevallen een raam of deur open om warme lucht via een slang naar buiten te leiden, maar daardoor komt er ook weer warme lucht binnen. Een mobiele airco koelt daardoor minder efficiënt waardoor het verbruik uitkomt op ongeveer 1 kWh.

ApparaatStroomverbruik (200 uur)Energiekosten (200 uur)
Multi split airco (2 of meer kamers)330 kWh132 euro
Single split airco (1 kamer)150 kWh60 euro
Mobiele airco200 kWh80 euro

Bron: MilieuCentraal

Bovenstaande tabel toont het gemiddelde verbruik als een apparaat 200 uur aanstaat. Split airco’s staan gemiddeld 320 uur per jaar aan en mobiele airco’s 184 uur. Wat de energiekosten betreft is in deze tabel uitgegaan van het prijsplafond van 0,40 euro tot 2.900 kWh in 2023.

Welke airco heb jíj nodig?

Doe de scan en vind de ideale airco

©GTXCO - stock.adobe.com

Energiezuinige airco's

Sta je op het punt een nieuwe airco aan te schaffen? Kies dan voor een energiezuinige variant. Het energielabel van een airco vertelt je meer over de energiezuinigheid. Daarop staat informatie over het energieverbruik (per jaar of per uur), de energie-efficiëntie en de hoeveelheid geluid die een airco produceert.

Airco's met energielabel A++ zijn het efficiëntst en hebben een relatief laag energieverbruik. De meest efficiënte split airco's hebben momenteel energieklasse A++, terwijl de meest efficiënte monoblock airco's momenteel energieklasse A+ hebben (Bron: Energielabel.nl).

💡 Omdat voor split airco's en monoblock airco's een andere methode wordt gebruikt om de energieklasse te bepalen, kun je de energielabels van deze systemen niet zomaar met elkaar vergelijken. Zo is een monoblock airco met energielabel A even energiezuinig als een split airco met energielabel D. Kijk daarom ook naar het energiegebruik per jaar dat op het label wordt vermeld. Het jaarverbruik onder standaardomstandigheden voor koelen en - indien van toepassing - voor verwarmen staan aangegeven in kWh/annum.

Ook interessant: Energielabels lezen

SEER- en SCOP-waarde

De energie-efficiëntieklasses van een airco geven meer informatie over het verbruik tijdens koelen en verwarmen. Dit verbruik wordt uitgedrukt in de SEER- en SCOP-waarde. Hoe hoger deze twee waardes zijn, hoe zuiniger de betreffende airco is. De energie-efficiëntieklasse voor koelen staat op een energielabel onder het symbool met de blauwe ventilator. Dit is de SEER-waarde, Seasonal Energy Efficiency Ratio.

Wanneer een airco ook kan verwarmen, wordt apart aangegeven hoe energiezuinig het apparaat deze functie uitvoert. Ook deze informatie vind je op het energielabel, onder het symbool met de rode ventilator. Dit is de SCOP-waarde, Seasonal Coefficient of Performance.

💡 Voor de verwarmingsfunctie van split airco's maakt het nogal uit wat de buitentemperatuur is. Daarom is Europa op het energielabel van airco's in drie gebieden verdeeld; voor elk van die gebieden is het jaarlijks energieverbruik en de energie-efficiëntie van de verwarmingsfunctie van de airconditioner berekend. Let bij het checken van een energielabel dus goed op dat je de juiste informatie leest.

©chaundthar - stock.adobe.com

Impact van koelcapaciteit op het energieverbruik

De koelcapaciteit van een airco heeft impact op het energieverbruik van het apparaat. Een airco met de juiste koelcapaciteit is daarom niet alleen van belang om een ruimte goed te kunnen koelen, maar ook om te voorkomen dat er energie wordt verspild. Een airconditioner met een te lage koelcapaciteit zal namelijk mogelijk niet voldoende koeling bieden, terwijl een airco met een te hoge capaciteit onnodig energie kan verspillen.

De koelcapaciteit van een airco wordt meestal uitgedrukt in kW's of BTU (British Thermal Units) per uur. Voor een gemiddeld huis in Nederland geldt de stelregel dat je voor elke kubieke meter 30 tot 40 Watt koelvermogen nodig hebt. Dat is gelijk aan 100 tot 135 BTU per kubieke meter. De benodigde koelcapaciteit kan ook specifiek per ruimte worden berekend:

• Bereken de inhoud (m³) van de ruimte die gekoeld gaat worden eenvoudig door de lengte (L) x hoogte (H) x breedte (B) van de kamer met elkaar te vermenigvuldigen.
• Bepaal vervolgens de warmtefactor van de kamer. Deze factor houdt rekening met de omstandigheden, zoals isolatie, elektronische apparatuur, locatie en het dak. Er zijn drie warmtefactoren:
Factor 30 - goed geïsoleerde ruimte, geen plat dak, weinig elektronische apparatuur en weinig mensen in de ruimte, niet op de zonkant gesitueerd.
Factor 40 - minder goed geïsoleerde ruimte, veel glas en/of veel mensen en/of veel elektronische apparatuur in de ruimte.
Factor 50 - ruimte met een plat of schuin dak, ruimte op het zuiden, slechte isolatie, veel mensen en elektronische apparatuur in de ruimte.
• Vermenigvuldig de inhoud van de ruimte (m³) met de warmtefactor om het benodigde aantal watt te bepalen. Deel vervolgens het aantal watt door 1000 om het totale aantal kW te bepalen. De totale berekening ziet er dan als volgt uit: m³ x warmtefactor = watt / 1000 = aantal kW
Wil je weten hoeveel BTU je nodig hebt? Ga dan een stap terug naar het aantal watt en vermenigvuldig het aantal watt met 3,4121.

💡 Twijfel je toch nog over de koelcapaciteit die je nodig hebt voor de ruimtes die je wilt koelen in huis? Dan is het aan te raden een professionele installateur te raadplegen om de juiste koelcapaciteit voor een airco in jouw situatie te laten bepalen.

©Suwatchai - stock.adobe.com

Stroomverbruik van een airco beperken

Om te zorgen dat je zo min mogelijk energie verspilt zijn er, naast de aanschaf van een energiezuinige airco, ook een aantal andere dingen die je kunt doen in het dagelijkse gebruik. Hieronder geven we je een aantal tips om het energieverbruik van een airco te verminderen.

• Zorg voor zo min mogelijk zonlicht in huis, bijvoorbeeld door zonwering of bomen rondom het huis. Hoe minder zonlicht, hoe minder een kamer opwarmt en hoe minder (vaak) er dus gekoeld hoeft te worden. Houd daarom ramen en zonwering dicht en zet de airco alleen aan als het écht nodig is. Bijvoorbeeld bij temperaturen boven de 25 graden.
• Gebruik op minder warme dagen andere manieren om te koelen, zoals een ventilator. Deze verbruikt wel vijftien keer minder stroom dan een airco en kan toch bijdragen aan een aangename gevoelstemperatuur.
• Heb je een multi split airco? Zet de airco alleen aan in ruimtes die je wilt koelen en houd de deuren in huis goed dicht, zodat de betreffende ruimtes koel blijven. Let op: blijf wel regelmatig ventileren voor gezonde lucht in huis.
• Heb je een mobiele airco? Gebruik een afdichtset voor het raam waar de afvoerslang doorheen hangt. Zo komt er minder warme lucht de kamer in, waardoor er efficiënter wordt gekoeld. Dat scheelt in het energieverbruik én in de kosten.
• Zet de airco niet standaard op de hoogste stand. Ook met een gemiddelde stand is de airco in staat een ruimte voldoende te koelen. Een paar graden lager dan de buitentemperatuur is vaak al voldoende voor een aangename gevoelstemperatuur.
• Zet een airco gedurende de dag niet steeds opnieuw aan en uit, maar laat deze liever op een lage stand aan staan. Zo kan een airco de ruimte op de gewenste temperatuur houden zonder al te veel energie te verbruiken. Laat je de temperatuur eerst weer oplopen door een airco uit te zetten dan kost het daarna weer meer tijd en energie voordat de ruimte opnieuw op temperatuur is.
Onderhoud een airco regelmatig om de werking (én levensduur) te optimaliseren. Maak de airco regelmatig schoon met een stofzuiger en eventueel een vochtige en/of droge doek en laat regelmatig (groot) onderhoud plegen door een vakman. Zo blijft de werking optimaal en dat voorkomt verspilling van energie.
Compenseer het stroomverbruik van een airco (en andere apparaten) met zelf opgewekte groene energie, door bijvoorbeeld zonnepanelen te plaatsen op je dak.
• Word de airco lange tijd niet gebruikt? Trek dan de stekker uit het stopcontact. Ook in stand-by modus verbruikt een airco namelijk energie.

©Astrosystem | stock.adobe.com

💡 Slimme airco's verbruiken als ze in stand-by modus staan minder energie dan andere modellen. In dit artikel lees je er meer over.

Welke airco past het best bij jou?

Maak gratis een afspraak met LG voor advies en een vrijblijvende offerte

▼ Volgende artikel
Review LG OLED EVO 65G56LS – Opnieuw de grens verlegd
Huis

Review LG OLED EVO 65G56LS – Opnieuw de grens verlegd

LG blijft verbetert de oled-techniek nog veel verder en dat werpt dit jaar eindelijk zijn vruchten af. De LG OLED EVO 65G56LS is uitgerust met een nieuw type oled-paneel dat aanzienlijk meer piekhelderheid en kleurbereik levert. Daarnaast heeft LG webOS 25 uitgerust met een aantal AI-functies die het gebruiksgemak moeten verbeteren.

Fantastisch
Conclusie

LG toont met de G5 dat er nog flink wat vooruitgang geboekt kan worden in oled-technologie. Perfect is deze tv echter nog niet, vooral in heel donkere beelden moet LG de software nog aanpassen om ruis en zichtbare gradaties te vermijden.  De LG OLED EVO 65G56LS haalt uit het nieuwe oled-paneel echter wel een indrukwekkende piekhelderheid, en erg ruim kleurvolume. We durven bijna zover gaan om te zeggen dat hij de klassieke zwakke punten van oled elimineert. Samen met de uitstekende kalibratie geniet je zo in Filmmaker Mode van bijna referentie beeldkwaliteit. De ingebouwde luidsprekers leveren een aangename klank, wel jammer dat LG DTS-ondersteuning geschrapt heeft. De nieuwe AI-features in webOS 25 moeten duidelijk nog verder rijpen, voorlopig leveren ze geen meerwaarde, maar webOS blijft wel erg gebruiksvriendelijk. De nieuwe afstandsbediening sluit aan bij de moderne trend met minder toetsen. Gamers tot slot vinden op de G5 alles wat ze maar kunnen wensen. Dit is een topmodel, met een bijhorend prijskaartje, maar hij is het zeker waard.

Plus- en minpunten
  • Alpha11-processor met uitstekende beeldverwerking
  • Fantastische HDR-beelden in HDR10 en Dolby Vision
  • Goede kijkhoek en anti-reflectie
  • WebOS 25, met vijf jaar lang nieuwe versies
  • Advertenties op het Home-scherm
  • Geen ondersteuning voor HDR10+ en DTS
  • Voorlopig weinig meerwaarde met AI

 

LG OLED EVO 65G56LS (2025)

  • Adviesprijs: 3,299 euro
  • Wat: Ultra HD 4K 165 Hz W-OLED-tv
  • Aansluitingen: 4x HDMI (4x v2.1 (48 Gbps), ARC/eARC, ALLM, VRR, HFR), 3x usb, 1x optisch digitaal uit, 2x antenne, 1x IR-blaster, Wifi 6 (802.11ax), ethernet, Bluetooth 5.3, WiSA
  • Extra’s: HDR10, HLG, Dolby Vision IQ, Dolby Atmos, webOS 25, AirPlay 2, Google Cast, USB/DLNA-mediaspeler, DVB-T2/C/S2, CI+-slot, Alpha 11 gen2 processor
  • Afmetingen: 1.441 x 910 x 263 mm (incl. voet)
  • Gewicht: 26,6 kg (incl. voet)
  • Verbruik (per 1000 uur): SDR 85 kWh (E) / HDR 222 kWh (G) 

De nieuwe G-serie van LG is verkrijgbaar in twee versies. Een met een centrale voet in doos zoals ons testmodel, te herkennen aan de letters ‘LS’ achteraan en een model met een meegeleverde wandbeugel, die modellen hebben de letters ‘LW’ achteraan. De G-reeks mikt nog steeds in eerste instantie op wandmontage. Het toestel zelf is 24mm diep, dat lijkt misschien veel, maar die dikte heeft het wel over het hele oppervlak. Er is geen behuizing voor elektronica die verder uitsteekt. De rand is afgewerkt met een zilverkleurige strip, en dat geeft deze tv van opzij bekeken echt een premium look. De wandbeugel is verstelbaar, je kunt het toestel beperkt links en rechts draaien. De voet kun je monteren in twee posities, hoog en laag, in de hoge positie is er ruim plaats voor een soundbar. Het moet gezegd ook op een tv-meubel ziet hij er prima uit, wandmontage is zeker geen verplichting. 

Aansluitingen

De selectie aansluitingen die LG gebruikt is al enige tijd onveranderd gebleven, maar is dan ook erg goed. Met vier hdmi-poorten die allemaal de maximale hdmi 2.1-bandbreedte (48Gbps) leveren, zitten gamers in ieder geval gebeiteld. Verdere gamingfuncties zijn ALLM, 4K120 en VRR (AMD FreeSync en NVIDIA G-Sync). PC-gamers kunnen zelfs tot 4K165 gaan, dat is een duidelijke upgrade ten opzichte van vorig jaar. Input-lag is altijd een sterk punt geweest bij LG, dat is dit jaar niet anders, in 4K60 meten we 10,5ms, in 2K120 zelfs maar 5,5ms. Op poort 2 kan je ARC/eARC gebruiken, gamers die een soundbar willen aansluiten, houden nog steeds drie volwaardige HDMI-poorten over. 

Wil je de opstelling zo netjes mogelijk houden, altijd mooi bij een premium tv, dan kun je de bijgeleverde IR-blaster gebruiken om brontoestellen te besturen met de LG-afstandsbediening, ook als die apparaten bijvoorbeeld in een kast staan. De G5 ondersteunt het WiSA-protocol (Wireless Speaker and Audio Association), maar is beperkt tot 2.1-configuraties. Daarmee is jammer genoeg geen draadloze surroundopstelling mogelijk. Alle kabels kun je via twee clips en twee verzonken kanalen wegleiden naar de voet. 

Nieuw oled-paneel, nieuw record

Nieuwe ontwikkeling op vlak van oled-technologie zijn niet uitzonderlijk. Twee jaar geleden introduceerde LG bijvoorbeeld oled-panelen met een laag microlenzen die voor een mooie verbetering in helderheid zorgden. Die microlenzen zijn op de G5 echter niet meer aanwezig. In ruil gebruikt dit model een gloednieuw paneel dat een andere opbouw van de oled-materialen gebruikt. Onder de naam OLED evo Met Brightness Booster Ultimate belooft de G5 hogere piekhelderheid en een breder kleurbereik. En dat blijken geen loze beloftes. Op het 10%-venster haalt de G5 2409 nits, en op een volledig wit beeld zelfs 356 nits. 

Lees ook: Zo testen we televisies

Dat alles gemeten in de uitstekend gekalibreerde HDR Filmmaker mode. Ter verduidelijking, dat is een 50 procent verbetering tegenover de G4 van vorig jaar, en voldoende om de kop van het oled-peloton aan te voeren. Vooral de verbetering op het volledig wit veld is impressionant. Daardoor moet de G5 nu de helderheid veel minder laten dalen als het beeld veel wit bevat, iets wat op vorige generaties nog merkbaar was. Ook het kleurbereik is weer groter geworden, en met 99,9% P3 is de G5 perfect uitgerust voor prachtige HDR-beelden. Het paneel had een uitstekende uniformiteit en weert zeer goed reflecties. De kijkhoek is prima.

De Filmmaker Mode is er voor wie minimale beeldverwerking wil, en de mooiste beelden getrouw aan de intentie. In SDR laat dat prachtige resultaten zien, maar de echte pracht van de G5 komt tevoorschijn bij HDR-beelden. Ook hier is de kalibratie nagenoeg perfect met enorm veel witdetail, intense kleuren, en dankzij de hoge piekhelderheid tintelende lichtaccenten. Kleuren worden goed bewaard als ze zeer helder zijn, dat dankt de tv aan het nieuwe paneel. Enkel in de donkerste beelden laat de G5 wat steken vallen. Er is veel schaduwdetail, maar in sommige beelden merken we veel ruis die het beeld ruw maakt en detail verbergt. In een ander geval was er wat blokvorming en bandvorming zichtbaar. We hopen dat LG nog wat aan de software kan sleutelen. 

Prima beeldverwerking

De Alpha11 beeldprocessor is aan zijn tweede generatie toe, maar nieuwe features lijken er niet te zijn. De upscaling en ruisonderdrukking zijn erg goed. In deinterlacing van 1080i-beeld merkten we op een testpatroon opnieuw een foutje waardoor kamvorming zichtbaar was, al bleek dat bij de meeste content niet tot problemen te leiden. Kleurstroken in zachte gradiënten elimineer je met de Vloeiende Gradatie-instelling, maar activeer die enkel als je het echt nodig acht, en dan alleen in de laagste stand. In een van onze testclips veegde die instelling ook wolken uit de lucht. Ook de dynamische tonemapping waar we gebruikelijk erg tevreden over zijn, laat je op dit model beter uit inactief.

Die maakte het beeld te helder, waardoor het aan contrast en impact verliest. Bovendien levert de G5 ook zonder dynamische tonemapping knap beeld. Goede punten waren er voor de bewegingsscherpte. Het oled-paneel laat nauwelijks of geen dubbele rand optekenen rond bewegende voorwerpen. Wie in 24Hz-filmmateriaal te veel last heeft van judder bij snelle camerabewegingen, activeert best TruMotion, bijvoorbeeld in ‘Cinematografische Beweging’ als je minimale invloed wenst. Maar ook hogere instellingen leverden goede resultaten, en de G5 toonde erg weinig beeldfouten zelfs met TruMotion in de Vloeiend-stand. 

Geen DTS-ondersteuning meer

Het is jammer, maar de G5 ondersteunt alleen nog maar Dolby Atmos, geen DTS meer. Vooral voor mensen met een uitgebreide bibliotheek Blu-ray schijven is dat een tegenvaller. Streaming gebruikt overwegend Dolby Atmos, dus daar weegt dat gebrek minder. De 60 Watt 4.2 kanaalsoplossing leek ons onveranderd. De klank is goed gebalanceerd, met een warm karakter en duidelijke baslijn. Zelfs surround is goed hoorbaar. Voor veel mensen zal dit volstaan, maar voor echte bioscoop audio zal een soundbar toch vereist zijn. Nieuw dit jaar is de Personal Sound Wizard. Die laat je een aantal keer in groepen van vier fragmenten horen met verschillende geluidsinstellingen, jij duidt aan wat je het best vindt klinken. Na de test bepaalt de processor op basis van je keuzes je geprefereerde klankinstellingen. Iets gelijkaardig bestond vorig jaar al voor beeld, maar we vinden dat je daar beter voor Filmmaker Mode of Cinema beeldmode kiest. Bij audio mogen persoonlijke voorkeuren wat meer doorwegen. 

WebOS 25, AI als persoonlijk hulpje

Kunstmatige intelligentie moet de nieuwe troef zijn van webOS 25, maar al deze nieuwe functies bleken niet te werken in het Nederlands. Voice ID, waarbij de tv je herkent op basis van je stem is nog niet beschikbaar in Nederlands. Maar ook andere functies, zoals de AI Chatbot die je moet helpen bij eenvoudige vragen zoals het aanpassen van beeldkwaliteit of aanbevelingen geven voor content, leek zelden te weten wat hij met onze vragen moest doen. LG kondigde ook generatieve kunst aan die je kan gebruiken in de screensaver, maar ook dit was nog niet beschikbaar. Nu missen we die AI-functies wel niet, de G5 is zo ook gebruiksvriendelijk, maar we hopen toch dat dit via software updates verbeterd wordt. 

In dit overzichtsartikel vind je alle informatie over webOS. WebOS 25 is van uitzicht niet echt veranderd op wat details na. Zo kan je live tv en HDMI-ingangen nu als tegels toevoegen in de rij met apps op het Home-scherm. Apps en Quick Cards die je niet gebruikt, kan je verbergen. Het app-aanbod is erg ruim en de G5 ondersteunt Airplay2 en Google Cast. LG toont helaas reclame op het Home-scherm en in de screensaver, lees in dit artikel hoe je reclame verwijdert.

De ‘Magic Remote’ heeft een nieuw ontwerp gekregen. Een rechthoekige vorm met afgeronde hoeken, en vooral minder toetsen. Weg zijn de cijfer- en kleurtoetsen, de volume- en kanaaltoetsen zijn nu kanteltoetsen. De mute-toets is verdwenen, muten doe je door de volume knop lang naar beneden te duwen. De ingangen-toets is vervangen door een Home Hub-toets, maar wanneer je die lang indrukt, toont de tv de ingangen. De aanwijsfunctie is gebleven, je kan de cursor op het scherm besturen door de afstandsbediening te bewegen. De afstandsbediening oogt moderner, en het gebruiksgemak is prima, maar we zouden hem niet beter noemen dan de oude versie. 

Conclusie

LG toont met de G5 dat er nog flink wat vooruitgang geboekt kan worden in oled-technologie. Perfect is deze tv echter nog niet, vooral in heel donkere beelden moet LG de software nog aanpassen om ruis en zichtbare gradaties te vermijden.  De OLED65G56LS haalt uit het nieuwe oled-paneel echter wel een indrukwekkende piekhelderheid, en erg ruim kleurvolume. We durven bijna zover gaan om te zeggen dat hij de klassieke zwakke punten van oled elimineert. Samen met de uitstekende kalibratie geniet je zo in Filmmaker Mode van bijna referentie beeldkwaliteit.

De ingebouwde luidsprekers leveren een aangename klank, wel jammer dat LG DTS-ondersteuning geschrapt heeft. De nieuwe AI-features in webOS 25 moeten duidelijk nog verder rijpen, voorlopig leveren ze geen meerwaarde, maar webOS blijft wel erg gebruiksvriendelijk. De nieuwe afstandsbediening sluit aan bij de moderne trend met minder toetsen. Gamers tot slot vinden op de G5 alles wat ze maar kunnen wensen. Dit is een topmodel, met een bijhorend prijskaartje, maar hij is het zeker waard.

▼ Volgende artikel
Tekst kopiëren en plakken? Zo krijg je toegang tot het klembord op Android
Huis

Tekst kopiëren en plakken? Zo krijg je toegang tot het klembord op Android

Het is misschien niet het eerste waar je aan denkt, maar ook Android heeft – net als Windows – een klembord. Daarmee kun je gemakkelijk tekst kopiëren van de ene app naar de andere. Maar hoe open je dat klembord eigenlijk? En waar vind je wat erop staat? Je leest het in dit artikel!

Wat gaan we doen?

In dit artikel leggen we uit hoe kopiëren en plakken in Android precies werkt. Dat geldt voor zowel Android-smartphones en Android-tablets.

  • Zo werkt kopiëren, knippen en plakken
  • Knippen en plakken vanuit toetsenbord
  • Verbeteringen dankzij Android 13

Wil je meer weten over de veiligheid van Android? Lees dan het artikel Alles wat je moet weten over Android-beveiliging

Tekst of afbeeldingen kopiëren en plakken: het is een van de basisfuncties van elk besturingssysteem. Ook Android ondersteunt dit natuurlijk. Je kunt iets kopiëren in de ene app en het vervolgens plakken in een andere. Maar het Android-klembord kan meer dan alleen dat. Alles wat je kopieert, wordt daar namelijk tijdelijk opgeslagen. Handig als je per ongeluk iets hebt weggehaald, iets wilt terugvinden of gewoon even wilt kijken wat je allemaal hebt gekopieerd.

Let wel: hoe je precies bij het klembord komt, hangt af van je toestel en de Android-versie die je gebruikt. Zo hebben merken als Samsung en LG hun eigen klembordfunctie ingebouwd. Andere toestellen vereisen meestal een specifieke toetsenbord-app om het klembord te kunnen openen. In dit artikel leggen we je uit hoe je dat doet met zo’n toetsenbord-app.

Klembord binnen toetsenbord-apps

Om toegang te krijgen tot het klembord, heb je een toetsenbord-app nodig die die functie ondersteunt. Populaire keuzes zijn Gboard van Google en SwiftKey van Microsoft. Beide bieden vergelijkbare klembordfuncties, dus je kunt zelf kiezen welke je het prettigst vindt. Download en installeer de app, en stel deze daarna in als je standaard toetsenbord.

©PXimport

Met een ander toetsenbord in Android heb je meer mogelijkheden.

Dat instellen doe je via het instellingenmenu van je Android-telefoon. Gebruik het zoekveld bovenin het scherm en typ 'toetsenbord'. Je krijgt dan een lijst met resultaten. Kies de optie waarmee je het standaard toetsenbord kunt wijzigen en tik daarop.

Kies vervolgens de toetsenbord-app die je net hebt geïnstalleerd, zoals Gboard of SwiftKey. Let op: de vormgeving van de instellingen kan per toestel verschillen. Gebruik je liever een andere toetsenbord-app met klembordfunctie? Geen probleem – zolang je maar de juiste app selecteert bij het instellen.

Tekst kopiëren en plakken

Het klembord werkt meestal alleen met tekst. Wil je iets kopiëren naar een andere app? Selecteer dan een stuk tekst en kopieer het. Open bijvoorbeeld WhatsApp, ga naar een chat en houd het tekstveld even ingedrukt om de tekst direct te plakken. Soms zie je ook een klembordsymbooltje verschijnen, net boven het toetsenbord en onder het tekstveld. Tik daarop om het volledige klembord te openen.

Zie je dat symbooltje niet meteen? Dan krijg je waarschijnlijk eerst de suggestie om alleen de laatst gekopieerde tekst te plakken. Tik in dat geval op het witte rondje met het pijltje naar rechts – zo krijg je alle opties te zien.

Onder het kopje Recent zie je een lijstje met wat je als laatste hebt gekopieerd. Tik op een item om het direct in het tekstveld te plakken. Let wel: deze lijst wordt na een tijdje automatisch geleegd. Gebruik je vaak dezelfde tekst? Dan kun je die vastpinnen, zodat hij bewaard blijft. Zowel Gboard als SwiftKey ondersteunen deze functie: houd het item ingedrukt en kies voor Vastpinnen.

Klembord sinds Android 13

Sinds Android 13 is het klembord flink verbeterd. De basis is nog steeds hetzelfde: je kopieert tekst of een afbeelding in de ene app en plakt die in een andere. Maar de manier waarop je het klembord gebruikt, is een stuk handiger en overzichtelijker geworden. Dat maakt het werken met meerdere fragmenten tegelijk een stuk efficiënter.

Een van de grootste vernieuwingen is dat je nu meerdere items kunt bewaren – zowel tekst als afbeeldingen. Alles wat je kopieert, verschijnt in een nieuw klembordpaneel. Je opent dat paneel via het meldingscentrum of door een tekstveld lang ingedrukt te houden. Daar kun je door je gekopieerde items bladeren, kiezen wat je wilt plakken, en dingen die je niet meer nodig hebt, direct verwijderen. Je kunt zelfs een tekstfragment nog aanpassen voordat je het plakt.

Het klembordpaneel dat in Android 13 zijn intrede heeft gemaakt.

Met de komst van Android 13 werden er ook meteen een aantal nieuwe privacyfuncties voor het klembord geïntroduceerd. In eerdere versies konden apps op de achtergrond soms ongemerkt meelezen wat je had gekopieerd – met alle risico’s van dien. Nu heb je als gebruiker veel meer controle. Zo is er een nieuwe toestemmingsvraag voor klembordtoegang én krijg je een melding als een app probeert mee te kijken. Een stuk veiliger dus.