Hoeveel energie verbruikt een airco en hoe kun je daarop besparen?
Sinds de zomers in Nederland steeds warmer worden, schaffen Nederlanders steeds vaker airco aan om hun huis koel te houden. Alleen staan deze verkoelende apparaten wel bekend als energievreters: slecht voor het milieu én voor de portemonnee. Besteed daarom aandacht aan het verbruik én de manier waarop je de airco in je huis gebruikt.
Na het lezen van dit artikel weet je: Hoeveel energie een airco gemiddeld verbruikt | Hoe je een energiezuinige airco herkent | Wat je kunt doen om het energieverbruik van een airco te beperken.
Lees ook: 6 fouten die je niet moet maken met je airco
Hoeveel stroom verbruikt een airco per dag?
Laten we eerst eens kijken naar het gemiddelde verbruik van airco's. Uiteraard is dit afhankelijk van de soort airco die je in huis hebt. De veel gebruikte vaste single split airco verbruikt 2 tot 5 kW per uur om één kamer te koelen. Dit verbruik geldt wanneer de airco standaard op de hardste stand staat. Dit lijkt veel, maar in de meeste gevallen staat een airco niet standaard op de hoogste stand. Bij normaal gebruik kom je dan ook eerder uit op een gemiddelde van minder dan 1 kW per uur, zo'n 0,75 kWh (Bron: MilieuCentraal).
Stel dat je een airco in de zomer 12 uur per dag gebruikt. Dan komt het stroomverbruik van de airco, uitgaande van het gemiddelde, uit op 9 kWh per dag. Vermenigvuldig je dat met een tarief van 0,40 euro per kWh (prijsplafond 2023 tot 2.900 kWh) dan kom je uit op 3,60 euro per dag. Zomerse dagen met temperaturen van 25 graden of hoger komen in Nederland op gemiddeld 24 tot 40 dagen voor (Bron: KNMI). Gebruik je een airco 40 dagen per jaar dan kom je uit op 40 x 3,60 euro = 144 euro per jaar.
💡 Een mobiele airco is minder energiezuinig dan een vaste airco uit bovenstaand voorbeeld. Bij het gebruik van een mobiele airco staat in de meeste gevallen een raam of deur open om warme lucht via een slang naar buiten te leiden, maar daardoor komt er ook weer warme lucht binnen. Een mobiele airco koelt daardoor minder efficiënt waardoor het verbruik uitkomt op ongeveer 1 kWh.
Bron: MilieuCentraal
Bovenstaande tabel toont het gemiddelde verbruik als een apparaat 200 uur aanstaat. Split airco’s staan gemiddeld 320 uur per jaar aan en mobiele airco’s 184 uur. Wat de energiekosten betreft is in deze tabel uitgegaan van het prijsplafond van 0,40 euro tot 2.900 kWh in 2023.
Welke airco heb jíj nodig?
Doe de scan en vind de ideale airco
©GTXCO - stock.adobe.com
Energiezuinige airco's
Sta je op het punt een nieuwe airco aan te schaffen? Kies dan voor een energiezuinige variant. Het energielabel van een airco vertelt je meer over de energiezuinigheid. Daarop staat informatie over het energieverbruik (per jaar of per uur), de energie-efficiëntie en de hoeveelheid geluid die een airco produceert.
Airco's met energielabel A++ zijn het efficiëntst en hebben een relatief laag energieverbruik. De meest efficiënte split airco's hebben momenteel energieklasse A++, terwijl de meest efficiënte monoblock airco's momenteel energieklasse A+ hebben (Bron: Energielabel.nl).
💡 Omdat voor split airco's en monoblock airco's een andere methode wordt gebruikt om de energieklasse te bepalen, kun je de energielabels van deze systemen niet zomaar met elkaar vergelijken. Zo is een monoblock airco met energielabel A even energiezuinig als een split airco met energielabel D. Kijk daarom ook naar het energiegebruik per jaar dat op het label wordt vermeld. Het jaarverbruik onder standaardomstandigheden voor koelen en - indien van toepassing - voor verwarmen staan aangegeven in kWh/annum.
Ook interessant: Energielabels lezen
SEER- en SCOP-waarde
De energie-efficiëntieklasses van een airco geven meer informatie over het verbruik tijdens koelen en verwarmen. Dit verbruik wordt uitgedrukt in de SEER- en SCOP-waarde. Hoe hoger deze twee waardes zijn, hoe zuiniger de betreffende airco is. De energie-efficiëntieklasse voor koelen staat op een energielabel onder het symbool met de blauwe ventilator. Dit is de SEER-waarde, Seasonal Energy Efficiency Ratio.
Wanneer een airco ook kan verwarmen, wordt apart aangegeven hoe energiezuinig het apparaat deze functie uitvoert. Ook deze informatie vind je op het energielabel, onder het symbool met de rode ventilator. Dit is de SCOP-waarde, Seasonal Coefficient of Performance.
💡 Voor de verwarmingsfunctie van split airco's maakt het nogal uit wat de buitentemperatuur is. Daarom is Europa op het energielabel van airco's in drie gebieden verdeeld; voor elk van die gebieden is het jaarlijks energieverbruik en de energie-efficiëntie van de verwarmingsfunctie van de airconditioner berekend. Let bij het checken van een energielabel dus goed op dat je de juiste informatie leest.
©chaundthar - stock.adobe.com
Impact van koelcapaciteit op het energieverbruik
De koelcapaciteit van een airco heeft impact op het energieverbruik van het apparaat. Een airco met de juiste koelcapaciteit is daarom niet alleen van belang om een ruimte goed te kunnen koelen, maar ook om te voorkomen dat er energie wordt verspild. Een airconditioner met een te lage koelcapaciteit zal namelijk mogelijk niet voldoende koeling bieden, terwijl een airco met een te hoge capaciteit onnodig energie kan verspillen.
De koelcapaciteit van een airco wordt meestal uitgedrukt in kW's of BTU (British Thermal Units) per uur. Voor een gemiddeld huis in Nederland geldt de stelregel dat je voor elke kubieke meter 30 tot 40 Watt koelvermogen nodig hebt. Dat is gelijk aan 100 tot 135 BTU per kubieke meter. De benodigde koelcapaciteit kan ook specifiek per ruimte worden berekend:
• Bereken de inhoud (m³) van de ruimte die gekoeld gaat worden eenvoudig door de lengte (L) x hoogte (H) x breedte (B) van de kamer met elkaar te vermenigvuldigen.
• Bepaal vervolgens de warmtefactor van de kamer. Deze factor houdt rekening met de omstandigheden, zoals isolatie, elektronische apparatuur, locatie en het dak. Er zijn drie warmtefactoren:
∼ Factor 30 - goed geïsoleerde ruimte, geen plat dak, weinig elektronische apparatuur en weinig mensen in de ruimte, niet op de zonkant gesitueerd.
∼ Factor 40 - minder goed geïsoleerde ruimte, veel glas en/of veel mensen en/of veel elektronische apparatuur in de ruimte.
∼ Factor 50 - ruimte met een plat of schuin dak, ruimte op het zuiden, slechte isolatie, veel mensen en elektronische apparatuur in de ruimte.
• Vermenigvuldig de inhoud van de ruimte (m³) met de warmtefactor om het benodigde aantal watt te bepalen. Deel vervolgens het aantal watt door 1000 om het totale aantal kW te bepalen. De totale berekening ziet er dan als volgt uit: m³ x warmtefactor = watt / 1000 = aantal kW
• Wil je weten hoeveel BTU je nodig hebt? Ga dan een stap terug naar het aantal watt en vermenigvuldig het aantal watt met 3,4121.
💡 Twijfel je toch nog over de koelcapaciteit die je nodig hebt voor de ruimtes die je wilt koelen in huis? Dan is het aan te raden een professionele installateur te raadplegen om de juiste koelcapaciteit voor een airco in jouw situatie te laten bepalen.
©Suwatchai - stock.adobe.com
Stroomverbruik van een airco beperken
Om te zorgen dat je zo min mogelijk energie verspilt zijn er, naast de aanschaf van een energiezuinige airco, ook een aantal andere dingen die je kunt doen in het dagelijkse gebruik. Hieronder geven we je een aantal tips om het energieverbruik van een airco te verminderen.
• Zorg voor zo min mogelijk zonlicht in huis, bijvoorbeeld door zonwering of bomen rondom het huis. Hoe minder zonlicht, hoe minder een kamer opwarmt en hoe minder (vaak) er dus gekoeld hoeft te worden. Houd daarom ramen en zonwering dicht en zet de airco alleen aan als het écht nodig is. Bijvoorbeeld bij temperaturen boven de 25 graden.
• Gebruik op minder warme dagen andere manieren om te koelen, zoals een ventilator. Deze verbruikt wel vijftien keer minder stroom dan een airco en kan toch bijdragen aan een aangename gevoelstemperatuur.
• Heb je een multi split airco? Zet de airco alleen aan in ruimtes die je wilt koelen en houd de deuren in huis goed dicht, zodat de betreffende ruimtes koel blijven. Let op: blijf wel regelmatig ventileren voor gezonde lucht in huis.
• Heb je een mobiele airco? Gebruik een afdichtset voor het raam waar de afvoerslang doorheen hangt. Zo komt er minder warme lucht de kamer in, waardoor er efficiënter wordt gekoeld. Dat scheelt in het energieverbruik én in de kosten.
• Zet de airco niet standaard op de hoogste stand. Ook met een gemiddelde stand is de airco in staat een ruimte voldoende te koelen. Een paar graden lager dan de buitentemperatuur is vaak al voldoende voor een aangename gevoelstemperatuur.
• Zet een airco gedurende de dag niet steeds opnieuw aan en uit, maar laat deze liever op een lage stand aan staan. Zo kan een airco de ruimte op de gewenste temperatuur houden zonder al te veel energie te verbruiken. Laat je de temperatuur eerst weer oplopen door een airco uit te zetten dan kost het daarna weer meer tijd en energie voordat de ruimte opnieuw op temperatuur is.
• Onderhoud een airco regelmatig om de werking (én levensduur) te optimaliseren. Maak de airco regelmatig schoon met een stofzuiger en eventueel een vochtige en/of droge doek en laat regelmatig (groot) onderhoud plegen door een vakman. Zo blijft de werking optimaal en dat voorkomt verspilling van energie.
• Compenseer het stroomverbruik van een airco (en andere apparaten) met zelf opgewekte groene energie, door bijvoorbeeld zonnepanelen te plaatsen op je dak.
• Word de airco lange tijd niet gebruikt? Trek dan de stekker uit het stopcontact. Ook in stand-by modus verbruikt een airco namelijk energie.
©Astrosystem | stock.adobe.com
💡 Slimme airco's verbruiken als ze in stand-by modus staan minder energie dan andere modellen. In dit artikel lees je er meer over.
