Sinds de zomers in Nederland steeds warmer worden, schaffen Nederlanders steeds vaker airco aan om hun huis koel te houden. Alleen staan deze verkoelende apparaten wel bekend als energievreters: slecht voor het milieu én voor de portemonnee. Besteed daarom aandacht aan het verbruik én de manier waarop je de airco in je huis gebruikt.

Na het lezen van dit artikel weet je: Hoeveel energie een airco gemiddeld verbruikt | Hoe je een energiezuinige airco herkent | Wat je kunt doen om het energieverbruik van een airco te beperken.

Lees ook: 6 fouten die je niet moet maken met je airco

Hoeveel stroom verbruikt een airco per dag?

Laten we eerst eens kijken naar het gemiddelde verbruik van airco's. Uiteraard is dit afhankelijk van de soort airco die je in huis hebt. De veel gebruikte vaste single split airco verbruikt 2 tot 5 kW per uur om één kamer te koelen. Dit verbruik geldt wanneer de airco standaard op de hardste stand staat. Dit lijkt veel, maar in de meeste gevallen staat een airco niet standaard op de hoogste stand. Bij normaal gebruik kom je dan ook eerder uit op een gemiddelde van minder dan 1 kW per uur, zo'n 0,75 kWh (Bron: MilieuCentraal).

Stel dat je een airco in de zomer 12 uur per dag gebruikt. Dan komt het stroomverbruik van de airco, uitgaande van het gemiddelde, uit op 9 kWh per dag. Vermenigvuldig je dat met een tarief van 0,40 euro per kWh (prijsplafond 2023 tot 2.900 kWh) dan kom je uit op 3,60 euro per dag. Zomerse dagen met temperaturen van 25 graden of hoger komen in Nederland op gemiddeld 24 tot 40 dagen voor (Bron: KNMI). Gebruik je een airco 40 dagen per jaar dan kom je uit op 40 x 3,60 euro = 144 euro per jaar.

Bron: MilieuCentraal

Bovenstaande tabel toont het gemiddelde verbruik als een apparaat 200 uur aanstaat. Split airco’s staan gemiddeld 320 uur per jaar aan en mobiele airco’s 184 uur. Wat de energiekosten betreft is in deze tabel uitgegaan van het prijsplafond van 0,40 euro tot 2.900 kWh in 2023.

©GTXCO - stock.adobe.com

Energiezuinige airco's

Sta je op het punt een nieuwe airco aan te schaffen? Kies dan voor een energiezuinige variant. Het energielabel van een airco vertelt je meer over de energiezuinigheid. Daarop staat informatie over het energieverbruik (per jaar of per uur), de energie-efficiëntie en de hoeveelheid geluid die een airco produceert.

Airco's met energielabel A++ zijn het efficiëntst en hebben een relatief laag energieverbruik. De meest efficiënte split airco's hebben momenteel energieklasse A++, terwijl de meest efficiënte monoblock airco's momenteel energieklasse A+ hebben (Bron: Energielabel.nl).

Ook interessant: Energielabels lezen

SEER- en SCOP-waarde

De energie-efficiëntieklasses van een airco geven meer informatie over het verbruik tijdens koelen en verwarmen. Dit verbruik wordt uitgedrukt in de SEER- en SCOP-waarde. Hoe hoger deze twee waardes zijn, hoe zuiniger de betreffende airco is. De energie-efficiëntieklasse voor koelen staat op een energielabel onder het symbool met de blauwe ventilator. Dit is de SEER-waarde, Seasonal Energy Efficiency Ratio.

Wanneer een airco ook kan verwarmen, wordt apart aangegeven hoe energiezuinig het apparaat deze functie uitvoert. Ook deze informatie vind je op het energielabel, onder het symbool met de rode ventilator. Dit is de SCOP-waarde, Seasonal Coefficient of Performance.

©chaundthar - stock.adobe.com

Impact van koelcapaciteit op het energieverbruik

De koelcapaciteit van een airco heeft impact op het energieverbruik van het apparaat. Een airco met de juiste koelcapaciteit is daarom niet alleen van belang om een ruimte goed te kunnen koelen, maar ook om te voorkomen dat er energie wordt verspild. Een airconditioner met een te lage koelcapaciteit zal namelijk mogelijk niet voldoende koeling bieden, terwijl een airco met een te hoge capaciteit onnodig energie kan verspillen.

De koelcapaciteit van een airco wordt meestal uitgedrukt in kW's of BTU (British Thermal Units) per uur. Voor een gemiddeld huis in Nederland geldt de stelregel dat je voor elke kubieke meter 30 tot 40 Watt koelvermogen nodig hebt. Dat is gelijk aan 100 tot 135 BTU per kubieke meter. De benodigde koelcapaciteit kan ook specifiek per ruimte worden berekend:

• Bereken de inhoud (m³) van de ruimte die gekoeld gaat worden eenvoudig door de lengte (L) x hoogte (H) x breedte (B) van de kamer met elkaar te vermenigvuldigen.
• Bepaal vervolgens de warmtefactor van de kamer. Deze factor houdt rekening met de omstandigheden, zoals isolatie, elektronische apparatuur, locatie en het dak. Er zijn drie warmtefactoren:
∼ Factor 30 - goed geïsoleerde ruimte, geen plat dak, weinig elektronische apparatuur en weinig mensen in de ruimte, niet op de zonkant gesitueerd.
∼ Factor 40 - minder goed geïsoleerde ruimte, veel glas en/of veel mensen en/of veel elektronische apparatuur in de ruimte.
∼ Factor 50 - ruimte met een plat of schuin dak, ruimte op het zuiden, slechte isolatie, veel mensen en elektronische apparatuur in de ruimte.
• Vermenigvuldig de inhoud van de ruimte (m³) met de warmtefactor om het benodigde aantal watt te bepalen. Deel vervolgens het aantal watt door 1000 om het totale aantal kW te bepalen. De totale berekening ziet er dan als volgt uit: m³ x warmtefactor = watt / 1000 = aantal kW
• Wil je weten hoeveel BTU je nodig hebt? Ga dan een stap terug naar het aantal watt en vermenigvuldig het aantal watt met 3,4121.

©Suwatchai - stock.adobe.com

Stroomverbruik van een airco beperken

Om te zorgen dat je zo min mogelijk energie verspilt zijn er, naast de aanschaf van een energiezuinige airco, ook een aantal andere dingen die je kunt doen in het dagelijkse gebruik. Hieronder geven we je een aantal tips om het energieverbruik van een airco te verminderen.

• Zorg voor zo min mogelijk zonlicht in huis, bijvoorbeeld door zonwering of bomen rondom het huis. Hoe minder zonlicht, hoe minder een kamer opwarmt en hoe minder (vaak) er dus gekoeld hoeft te worden. Houd daarom ramen en zonwering dicht en zet de airco alleen aan als het écht nodig is. Bijvoorbeeld bij temperaturen boven de 25 graden.
• Gebruik op minder warme dagen andere manieren om te koelen, zoals een ventilator. Deze verbruikt wel vijftien keer minder stroom dan een airco en kan toch bijdragen aan een aangename gevoelstemperatuur.
• Heb je een multi split airco? Zet de airco alleen aan in ruimtes die je wilt koelen en houd de deuren in huis goed dicht, zodat de betreffende ruimtes koel blijven. Let op: blijf wel regelmatig ventileren voor gezonde lucht in huis.
• Heb je een mobiele airco? Gebruik een afdichtset voor het raam waar de afvoerslang doorheen hangt. Zo komt er minder warme lucht de kamer in, waardoor er efficiënter wordt gekoeld. Dat scheelt in het energieverbruik én in de kosten.
• Zet de airco niet standaard op de hoogste stand. Ook met een gemiddelde stand is de airco in staat een ruimte voldoende te koelen. Een paar graden lager dan de buitentemperatuur is vaak al voldoende voor een aangename gevoelstemperatuur.
• Zet een airco gedurende de dag niet steeds opnieuw aan en uit, maar laat deze liever op een lage stand aan staan. Zo kan een airco de ruimte op de gewenste temperatuur houden zonder al te veel energie te verbruiken. Laat je de temperatuur eerst weer oplopen door een airco uit te zetten dan kost het daarna weer meer tijd en energie voordat de ruimte opnieuw op temperatuur is.• Onderhoud een airco regelmatig om de werking (én levensduur) te optimaliseren. Maak de airco regelmatig schoon met een stofzuiger en eventueel een vochtige en/of droge doek en laat regelmatig (groot) onderhoud plegen door een vakman. Zo blijft de werking optimaal en dat voorkomt verspilling van energie.• Compenseer het stroomverbruik van een airco (en andere apparaten) met zelf opgewekte groene energie, door bijvoorbeeld zonnepanelen te plaatsen op je dak.
• Word de airco lange tijd niet gebruikt? Trek dan de stekker uit het stopcontact. Ook in stand-by modus verbruikt een airco namelijk energie.

©Astrosystem | stock.adobe.com

In de rubriek Waar voor je geld gaan we een aantal keer per week op zoek naar de beste producten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt. Deze keer kijken we naar condensdrogers. Welke modellen zijn er te koop voor onder de 500 euro en wat zijn de mogelijkheden?

Een condensdroger is een type wasdroger dat vocht uit je wasgoed onttrekt en opvangt in een ingebouwd reservoir of via een afvoerslang afvoert. In tegenstelling tot luchtafvoerdrogers heeft een condensdroger geen externe afvoer nodig, wat hem flexibel maakt in gebruik en daardoor nagenoeg overal kunt plaatsen. Condensdrogers zijn doorgaans goedkoper in aanschaf dan warmtepompdrogers, maar verbruiken wel meer energie. We vonden vijf exemplaren van minder dan 500 euro.

Beko DCU8235BXT

De Beko DCU8235BXT is een gebruiksvriendelijke condensdroger met een capaciteit van 8 kg, geschikt voor gezinnen of huishoudens met regelmatig wasgoed. Hij beschikt over diverse programma’s, waaronder opties voor katoen, synthetisch, sportkleding en delicate stoffen. De AquaWave-trommel zorgt voor een zachte behandeling van je kleding, wat de slijtage beperkt. De droger produceert gemiddeld 66 dB aan geluid. Het water wordt opgevangen in een intern reservoir, maar kan ook via een afvoerslang worden weggespoeld. Dit model is niet voorzien van de nieuwste technologieën, maar biedt alles wat je nodig hebt voor betrouwbaar dagelijks gebruik.

Uitgestelde start: Ja
Vulgewicht: 8kg
Type deur: glas
Fabrieksgarantie: 2 jaar (10 jaar op de motor)

Sharp KDNCB8S7PW91BX 

Deze condensdroger van Sharp is ontworpen met het oog op eenvoud en efficiëntie. De machine biedt 15 programma’s, waaronder instellingen voor katoen, synthetisch, gemengde was en snelle droogbeurten. Het display is helder en overzichtelijk en toont duidelijk de resterende tijd. De bediening is eenvoudig, wat hem geschikt maakt voor gebruikers die vooral gemak zoeken. De wateropvang gebeurt in een reservoir dat handmatig geleegd moet worden, tenzij je kiest voor aansluiting op de afvoer. Voor wie een betrouwbare, eenvoudige droger zoekt zonder poespas, is dit een goede keuze.

Uitgestelde start: Ja
Vulgewicht: 8kg
Type deur: dicht
Fabrieksgarantie: 2 jaar

Hisense DH3S802BW2

De Hisense DH3S802BW2 is een moderne warmtepompdroger met een capaciteit van 8 kg en diverse slimme functies. Deze droger is uitgerust met ConnectLife, waarmee je hem via een app op je smartphone kunt bedienen. Ook beschikt hij over een stoomfunctie, die helpt om kreukels te verminderen en kleding op te frissen. De trommel is binnenin verlicht en de bediening is overzichtelijk, met een groot display dat de resterende tijd toont. De machine beschikt over programma’s voor onder andere katoen, wol en delicate stoffen. Hoewel het energieverbruik lager is dan bij een standaard condensdroger, duurt het droogproces gemiddeld wel wat langer.

Uitgestelde start: Nee
Vulgewicht: 8kg
Type deur: glas
Fabrieksgarantie: 2 jaar

Beko DF8421TX0

De Beko DF8421TX0 is een warmtepompdroger met een ruime inhoud van 8 kg. Dankzij de EcoGentle-technologie blijven kleuren langer mooi en wordt kleding zachter behandeld. De AquaWave-trommel met speciale patronen zorgt ervoor dat kleding minder slijt tijdens het drogen. Dit model beschikt over 15 programma’s, waaronder opties voor sportkleding, jeans en wol. Ook is er een anti-kreukfase na het drogen, wat handig is als je niet meteen de was uit de machine haalt. De machine is wat ouder (model 202), maar is nog steeds te koop. Oorspronkelijk was het energielabel A++, maar omgerekend naar de huidige meetmethode is dat nu een E-label geworden. Handige extra’s zijn de startuitstelfunctie en het duidelijke display met resttijdindicatie.

Uitgestelde start: Ja
Vulgewicht: 8kg
Type deur: glas
Fabrieksgarantie: 2 jaar (10 jaar op motor)

Frilec KOBLENZ 8600 TK

De Frilec KOBLENZ8600TK is een eenvoudige, degelijke condensdroger en beschikt over meerdere standaardprogramma’s, zoals katoen, synthetisch en extra droog. De bediening is rechttoe rechtaan en het display toont de resterende droogtijd. Met een geluidsniveau van ongeveer 65 dB is hij niet de stilste, maar ook zeker niet storend in een gemiddelde omgeving. De droger heeft energielabel F, wat betekent dat hij relatief veel stroom gebruikt vergeleken met warmtepompdrogers. Het water dat uit het wasgoed wordt gehaald, wordt opgevangen in een waterreservoir. Deze moet handmatig geleegd worden, tenzij je hem aansluit op een afvoer.

Uitgestelde start: Ja
Vulgewicht: 8kg
Type deur: glas
Fabrieksgarantie: 5 jaar

Aangebrand eten, vibrerende pannen of ongelijke resultaten: wie net begint met koken op inductie kan tegen dit soort frustraties aan lopen. Gelukkig zijn ze makkelijk te voorkomen. Wij vertellen wat de meest gemaakte fouten zijn bij het koken op inductie én hoe je ze voorkomt.

Fout 1: Verkeerde pannen gebruiken

Een klassieke fout bij het koken op inductie is het gebruik van pannen die eigenlijk niet geschikt zijn voor dit type kookplaat. Inductie werkt via een magnetisch veld dat de bodem van de pan rechtstreeks verwarmt. Zijn jouw pannen niet magnetisch, dan is het gevolg een tragere opwarming, ongelijke garing en onnodig veel energieverbruik. Soms reageert een inductiekookplaat helemaal niet op gewone pannen.

Weet je niet zeker of jouw pannen geschikt zijn voor inductie? Doe dan de magneettest: pak een (koelkast)magneet en houd 'm tegen de bodem van de pan. Plakt de magneet stevig vast? Dan is de pan geschikt voor inductie. Glijdt de magneet weg of is de magnetische werking veel te zwak? Dan kun je beter niet koken met deze pan. 

Extra tip: als je nieuwe pannen voor je inductiekookplaat wilt kopen, let dan niet alleen op de magnetische werking. Ook de dikte van de bodem is belangrijk. Pannen met een bodem van minstens 4 à 5 mm dik verminderen de kans op aanbranden en trillen bij hoog vermogen. Kies daarnaast voor keukengerei van hout of siliconen; dat voorkomt krassen aan de onderkant van de pan. 

Fout 2: Kookzones niet goed benutten

Een inductiekookplaat werkt het best met pannen die qua formaat goed door de kookzone worden herkend. Zet je een pan neer die veel kleiner is dan de kookzone, dan kan het zijn dat de plaat hem niet detecteert of dat er minder vermogen beschikbaar is. Er gaat echter geen warmte verloren: alleen het deel van de pan dat binnen het magnetisch veld valt, wordt verwarmd. Een pan die juist groter is dan de kookzone kan leiden tot ongelijkmatige verhitting, omdat alleen het middendeel voldoende wordt opgewarmd. Let er daarnaast op dat de bodem van de pan vlak en schoon is, zodat het contact met het glasoppervlak optimaal blijft. Een kromgetrokken of vuile bodem kan de werking verstoren.

©vectorizer88 - stock.adobe.com

Fout 3: Te snel opwarmen

Inductie warmt veel sneller op dan gas. Daardoor zetten veel mensen het vermogen al snel te hoog, met als gevolg dat olie of eten kan aanbranden. Het is slimmer om op een lagere stand te beginnen en de temperatuur geleidelijk op te voeren, zeker bij bakken of sudderen. Voor water koken mag je gerust vol vermogen gebruiken, maar bij braden is dat vaak niet nodig. Merk je dat je pan gaat trillen of de kookplaat een zoemend geluid maakt, dan staat hij waarschijnlijk te hoog. Gebruik bovendien olie of vet met een hoog rookpunt, zoals arachideolie, zonnebloemolie, kokosolie of geklaarde boter (ghee). Daarmee voorkom je dat het vet te snel verbrandt.

Fout 4: Boostfunctie te veel gebruiken 

Veel inductiekookplaten hebben een boostfunctie die het vermogen tijdelijk flink opschroeft. Ideaal om snel een pan met water aan de kook te brengen of grote hoeveelheden soep of pasta te verhitten. Voor delicate bereidingen is de booststand minder geschikt, omdat de pan dan zo heet wordt dat eten kan aanbranden of ongelijk gaart. Gebruik hem dus met beleid: handig als je snel kracht nodig hebt, maar niet bedoeld om continu op te koken.

Fout 5: Niet goed schoonmaken 

Vlekken en etensresten op je inductiekookplaat zijn niet alleen onhygiënisch, ze kunnen ook blijvende schade veroorzaken. Vooral suikers zijn verraderlijk: die kunnen bij verhitting het glasoppervlak aantasten. Ook verbrande resten laten vaak hardnekkige vlekken achter en kunnen het glas op den duur verkleuren of zelfs doen barsten. Maak de kookplaat daarom na gebruik altijd schoon. Gebruik een licht vochtige doek met een mild reinigingsmiddel, zoals een beetje afwasmiddel of een speciaal middel voor inductiekookplaten. Voor aangekoekte resten is een speciale kookplaatschraper handig. Vermijd schuurmiddelen en schuursponsjes, want die veroorzaken krassen en maken het glas dof.