De energieprijzen gaan op en neer en niemand weet waar het eindigt. Daarnaast moeten we energiezuiniger gaan leven voor een beter milieu. Maar dat zijn niet de enige zaken die meespelen bij de wens om ons energieverbruik te verminderen. Welke dan wel? Je leest het in dit artikel.

Al onze keuzes komen ergens vandaan. Maar waarop baseren we die keuzes? En hoe kunnen we hier bewuster mee omgaan? Dit zijn de vier échte factoren waarop we ons (milieubewuste of -onbewuste) energieverbruik baseren. 

1. Kostenbesparing

Allereerst merken we zelf dat onze energierekening in de meeste gevallen lager uitpakt zodra we bewuster omgaan met energie. Naast je energieverbruik spelen de energieprijzen en seizoenen een rol in het kostenplaatje. Stijgen energieprijzen maar daalt je verbruik? Dan blijft je rekening misschien wel even hoog.

Is het een strenge winter of warme zomer, waardoor je de kachel vaker aanzet of de airco meer gebruikt? Ook dat is van invloed op je maandelijkse kosten. Maar vergeet niet om naar het totaalplaatje te kijken, want door je energiebesparende gewoontes beperk je het verbruik, ook wanneer de prijzen omhoog schieten of het koud is in de winter. 

De impact van energiebesparing op je rekening zul je maandelijks misschien niet van opkijken, maar op jaarbasis kan het een flinke duit zijn in je portemonnee. Bovendien wordt ee (koop)huis steeds meer waard wanneer het energiezuinig is. Met energiebesparende maatregelen zoals isolatie of duurzame energiebronnen kan je huis een beter energielabel krijgen. Deze waardevermeerdering maakt je huis aantrekkelijker voor de huizenmarkt. Natuurlijk vooral interessant als je wilt verkopen... 

©Diki - stock.adobe.com

2. Wooncomfort 

Bij energiebesparing denk je misschien aan de verwarming uitzetten en met dikke lage kleding in huis zitten. Gelukkig hoeft dat helemaal niet zo te zijn! Energiezuinige maatregelen zoals een goede isolatie, verwarming en koeling zorgen voor een stabielere binnentemperatuur en een aangenamere leefomgeving. Energiezuinige apparaten leveren tegenwoordig min of meer dezelfde prestaties als hun stroomslurpende voorgangers, dus je levert niet in op comfort in de koudere maanden.

3. Milieubewustzijn

Eén van de algemeen bekende redenen waarom we energie willen besparen is het milieu. Bij het produceren van energie komen er stoffen vrij die schadelijk zijn voor het klimaat. Een lager energieverbruik betekent meestal minder uitstoot van broeikassen, waardoor je meehelpt het milieu te beschermen. Niet alleen tijdens de productie van energie, maar ook door energieverbruik komen er luchtvervuilende en milieuschadelijke stoffen zoals CO2 vrij. Dat leidt vervolgens tot het broeikaseffect. Door energieverbruik te beperken of duurzame bronnen te gebruiken, verminder je dus CO2-uitstoot en wordt je ecologische voetafdruk op dit vlak kleiner. 

©J.M. Image Factory - stock.adobe.com

4. Maatschappelijke verantwoordelijkheid 

De laatste reden dat we energie willen besparen is omdat we een maatschappelijke verantwoordelijkheid dragen naar onze planeet toe. Er is een beperkte voorraad aan fossiele brandstoffen zoals gas, olie en steenkool. We verbruiken meer terwijl de voorraad er niet groter op wordt. Dat is één van de redenen waarom de energieprijs stijgt. 

Nu vraag je je misschien af wat jij eraan kunt doen dat fossiele brandstoffen worden opgewekt? Als consument kun je bijdragen door de vraag naar energiezuinige producten en diensten te stimuleren. Bedrijven en overheden reageren op de vraag van de markt en worden aangespoord om duurzame oplossingen te ontwikkelen. We kunnen dus meewerken aan een beter milieu door energie te besparen of duurzame energie en oplossingen te gebruiken, zodat we op lange termijn de beschikbaarheid van energie veilig kunnen stellen.

Energie besparen is dus voordelig voor je portemonnee, leefcomfort, draagt bij aan een gezonder milieu en biedt betere toekomstperspectieven voor onze planeet. Dat zijn allemaal belangrijke redenen waarom we energie willen besparen. 

Praktische tips voor in je huis

Het klinkt goed, maar hoe ziet dit er in de praktijk uit? Sommige van deze tips kun je al gelijk toepassen, zoals minder lang en warm douchen. Andere maatregelen vragen om een wat hogere investering van je tijd en geld, zoals isolatie van je woning. Lees verder voor tips over het gebruik van apparaten, warmte, water, verlichting, isolatie en energiebronnen.

©VectorMine - stock.adobe.com

1. Apparaten

Vaak slurpen oudere apparaten veel energie vergeleken met moderne modellen. Denk hierbij vooral aan vaatwassers, drogers, wasmachines en koelkasten die meer dan 10 jaar oud zijn. Die kunnen wel 280 kWh of meer per jaar verstoken, waarbij moderne modellen klaar zijn met 150 kWh. Door ze te vervangen door nieuwe modellen, verbruik je niet alleen minder energie, maar bespaar je ook kosten. Vooral als je kijkt naar de lange termijn. Na 10 jaar heb je al een groot deel van de aanschafprijs terugverdiend en is het tijd voor een nieuwe. Vergeet tijdens de aankoop niet het energielabel te checken. Hieruit kun je vaak al veel opmaken over de energie-efficiëntie van het apparaat. 

Veel apparaten zoals de computer, het koffiezetapparaat maar ook een oplader verbruiken stroom zonder dat je ze in gebruik hebt. Dit wordt ook wel sluipverbruik genoemd. 

Maandelijks zul je van deze kleine verbruikers misschien niet veel merken. Maar op jaarbasis kun je wel degelijk een flinke som besparen door ze goed uit te schakelen of uit het stopcontact te halen.

Daarnaast kun je bewuster omgaan met apparaten door bijvoorbeeld de wasmachine alleen te gebruiken wanneer die helemaal vol is, de was zo koud mogelijk, op een lage graad of kort programma te draaien. Het vermijden van de droger kun je doen door de was op te hangen. 

2. Warmte 

Zo’n 55 procent van de energierekening gaan naar warmte. Er zijn verschillende manieren om hierop besparen. Met een slimme thermostaat hoef je er niet meer bang voor te zijn dat je de verwarming vergeet uit te zetten. De thermostaat doet het automatisch voor je wanneer je er niet bent of slaapt. Ook geeft de thermostaat inzicht in de hoeveelheid die je verbruikt, waardoor je bewuster met de energie om kunt gaan. Overigens kun je veel besparen door de verwarming door de dag heen een graad lager te zetten dan dat je gewend bent. Laat de radiator vrij, want gordijnen of meubels ervoor resulteert in inefficiënte energieverbruik. Nog meer energie besparen kun je doen door radiatorfolie te gebruiken. De folie reflecteert namelijk de warmte in de ruimte, waardoor je stookkosten bespaart. 

Wat nog meer voor energieverspilling zorgt, is een slecht afgestelde cv-ketel. Stel deze daarom goed af en zet de cv-pomp zo laag mogelijk, want deze slurpt veel elektriciteit. Minder gasverbruik betekent minder CO2-uitstoot. Gunstig voor de rekening en het milieu. 

©Evgen - stock.adobe.com

3. Water

Al het water dat we gebruiken, zoals drinkwater, schoonmaakwater maar ook voor hygiënische doeleinden als douchewater of het toilet wordt voor gebruik verwarmd, gezuiverd en gepompt. Dit alles verbruikt veel energie. Ga slim om met water door bijvoorbeeld de kraan dicht te draaien tijdens het tandenpoetsen, alleen de wasmachine aan te zetten wanneer die vol is, of bijvoorbeeld een waterbesparende douchekop aan te schaffen. Zo’n douchekop bespaart gemiddeld 2 liter water per minuut. Reken maar uit op jaarbasis!

Lees ook: Zuinig douchen met een regendouche? Het kán!

4. Verlichting 

Ook al doet je gloeilamp of halogeenlamp het nog goed, het is verstandig om deze onzuinige verlichting te vervangen met een led- of spaarlamp. Met deze aanpassing kun je al 85 procent stroom besparen, waardoor het gemiddelde lichtverbruik van 17 procent op je totale rekening aan lichtverbruik daalt naar 2,55 procent. 

Vergeet je nog weleens de lampen uit te zetten wanneer je een ruimte verlaat? Je bent niet de enige. Door deze energie-inefficiënte gewoonte aan te pakken en de lichten gewoon uit te zetten, ben je al gelijk milieuvriendelijk bezig! 

©Todorov

5. Isolatie 

Isolatie van de muren, het dak, de gevel, vloer en het glas is goed voor meerdere zaken in je huis. De warmte zal niet zo snel verdwijnen, waardoor het wooncomfort in huis omhoog gaat en de energierekening juist omlaag. 

Isolatie maatregelen zijn natuurlijk niet hetzelfde als de kraan dicht draaien tijdens het tandenpoetsen of de lamp uitzetten wanneer je weggaat. Vaak is het een wat grotere investering, maar je bespaart er ook gelijk veel meer mee. Afhankelijk van de energieprijzen kun je bijvoorbeeld de spouwmuurisolatie al binnen 2 tot 5 jaar terugverdienen. Voor vloerisolatie ligt de terugverdientijd tussen de 5 en 14 jaar. Met een langetermijnvisie haal je er dus behoorlijk wat voordeel uit. Bovendien maak je met deze maatregel direct verschil voor het milieu door de CO2-uitstoot te verminderen. 

Ook goed om te weten: Je huis isoleren? Gebruik de Rd-waarde om het beste materiaal te kiezen

6. Duurzame energiebronnen

Door te kiezen voor niet fossiele brandstoffen, maar juist voor wind- en zonne-energie, beperken we onze CO2-uitstoot en verminderen we het broeikaseffect. Je hebt namelijk minder energie nodig van het elektriciteitsnet, wat tegelijkertijd de kans verhoogt dat het energielabel omhoog gaat, en dus ook een waardevermeerdering van het huis.  

©Alphaspirit

Door onze gewoontes in huis aan te passen, kunnen we veel energie besparen. Maar ook het bewuster omgaan met onze eet- en koopgewoontes beïnvloedt onze ecologische voetafdruk. Je kunt bijvoorbeeld af en toe vlees vervangen door een vegetarische optie, proberen om zo min mogelijk eten te verspillen en wat vaker langsgaan bij de tweedehands winkel wanneer je toe bent aan een andere kledingkast of interieur. Hierdoor verminderen we de productie van energie en CO2-uitstoot. 

Hoewel deze aanpassingen misschien klein lijken, zorgen ze samen voor een behoorlijk grote impact. In je portemonnee zie je dus vaak wat later resultaat, maar dat betekent niet dat het geen verschil maakt. Het bewust omgaan met energieverbruik en het verminderen hiervan, heeft namelijk al direct invloed op het milieu en volgende generaties op de aarde! 

Op papier (!) voegt de Amazon Kindle Paperwhite niet ontzettend veel toe. Maar de aanpassingen kunnen wel waardevol zijn voor iedereen die al jaren een (verouderde) Kindle-versie heeft. Wat brengt de 2024-variant?

We vallen meteen met de deur in huis. Mocht je de 2021-versie van de Amazon Kindle Paperwhite gekocht hebben, dan zal de stap naar de 2024-variant te klein zijn om opnieuw 180 euro uit te geven aan een (eerlijk is eerlijk: voortreffelijke) e-reader. Maar als jouw Kindle uit 2018 of eerder komt, dan is het wél tijd om de overstap te maken. De Amazon Kindle van de twaalfde generatie heeft namelijk twee belangrijke en waardevolle aanpassingen.

Ten eerste is het systeem nu tot 25 procent sneller. Amazon geeft weinig informatie vrij over de processor en andere specificaties; maar als je een oude en nieuwe Kindle naast elkaar houdt, merk je dat verschil. Het menu reageert vlotter op je aanrakingen, waardoor je minder lang hoeft te wachten. Dit is met name merkbaar wanneer je iets moet intypen, als je een boek zoekt bijvoorbeeld.

Daarnaast is het scherm ten opzichte van de 2021-editie is het scherm met een inch gegroeid. Er past nu net wat meer op het scherm: wat ons betreft betekent dat vooral meer leesplezier. Dat hij daardoor een paar gram zwaarder en wat groter is dan de voorgaande Paperwhite mag eigenlijk geen naam hebben. Met een gewicht van 211 gram en een scherm van 7 inch blijft de 2024-variant namelijk nog steeds een e-reader die niet zwaar of ontzettend groot is. Het is nog steeds een compact apparaat dat je vrijwel overal mee naartoe kunt nemen.

©Wesley Akkerman

Kleine frustratie

Het apparaat ligt lekker in de hand, maar is tevens ontzettend glad waardoor we een hoesje eigenlijk verplicht vinden. Zo voorkom je dat je de e-reader stevig vast wilt houden, waardoor je mogelijk met je duim op het e-inkt-scherm tikt.

Tikken op het scherm betekent dat je van pagina wisselt in een boek of comic. Dat wil je natuurlijk niet per ongeluk doen, want dat kan je een beetje uit het lezen halen. Het is geen groot probleem, maar wel een kleine smet op de ervaring. Verder hebben we weinig aan te merken op het ontwerp. Onderop zit de knop waarmee je hem uit de slaapstand haalt. Ook zit hier de usb-c-poort waarmee je hem oplaadt. De accu kan het tot drie maanden uithouden.

©Wesley Akkerman

(Bijna) hetzelfde, verbeterd

Net als bij andere Kindle-modellen kun je de kwaliteit van het scherm aanpassen op je eigen zicht. Zo heb je verschillende niveaus van helderheid, die er zowel in de avond als overdag prima uitzien. Daarnaast ben je in staat de warmte van het scherm te veranderen. Dan maak je de digitale pagina's in feite meer geel dan wit, maar dat vinden we geen groot probleem. Na een seconde is je zicht daaraan gewend en lees je de woorden prettig van het schermpje. Ook de contrastverhouding is nu hoger. Dat zie je voornamelijk wanneer je comics of graphic novels leest. Een verbetering waarvan we zeggen: meer dan welkom. Maar...

©Wesley Akkerman

Oude(re) Kindle vervangen of niet?

...Ondanks de verbeteringen wat betreft snelheid, schermgrootte en de hierboven beschreven contrastverhouding is de sprong tussen de variant uit 2021 en deze uit 2024 ook weer niet zó groot dat we meteen roepen dat je er nu een moet bestellen. Ja, de ervaring is beter – maar ook weer niet zó veel beter.

Daarnaast is het jammer dat Amazon de Amazon Kindle Paperwhite voorziet van slechts 16 GB aan opslagruimte. Nu zal dat voor je verzameling oude en nieuwe boeken en novels meer dan voldoende zijn, maar fans van audioboeken kunnen beter naar een model kijken met iets meer ruimte. De Paperwhite Signature Edition heeft bijvoorbeeld 32 GB aan opslagruimte, maar kost met 199 euro ook meteen twee tientjes meer.

©Wesley Akkerman

Een Kindle zoals verwacht

Het zal niemand verrassen dat de Amazon Kindle Paperwhite presteert zoals verwacht. Zoals altijd kun je heel fijn je boeken lezen op dit apparaat, zonder vermoeide ogen. De interface is toegankelijk en boeken aanschaffen is zo gepiept. Dat kan direct op de e-reader, met een Amazon-account, of via de website. Dan worden ze naar de e-reader gestuurd. Gekochte boeken worden verder netjes gepresenteerd op het thuisscherm van het apparaat. Zoals altijd is het ook mogelijk gratis epubs met een omweg naar het product te sturen.

Het apparaat biedt een aantal opties voor het aanpassen van de tekstgrootte en het lettertype, maar voelt tegelijkertijd ook een beetje beperkt. We zien graag meer opties in het menu staan. Daarnaast is het jammer dat de nieuwe Paperwhite geen koptelefoonaansluiting heeft en dat je voor luisterboeken bent aangewezen op bluetooth – zeggen we in het kader van veelzijdigheid.

©Wesley Akkerman

Amazon Kindle Paperwhite kopen?

Hoewel we enthousiast zijn over de Amazon Kindle Paperwhite (2024) en de aanpassingen zeker de moeite waard vinden, betekent dat niet dat we iedereen met een 2021-model aanraden om over te stappen – want daarvoor zijn de stappen te klein. Maar heb je een veel ouder model, dan kun je dat met een gerust hart wél doen. De basis is vertrouwd gebleven, en ondanks een paar kleine minpunten is dit zeker geen miskoop.

Of het nu gaat om pizza's, ijs of zelf ingevroren maaltijden: een goede vriezer is onmisbaar. Maar kies je voor een vrieskast, vrieskist of koelvriescombinatie? In dit artikel zetten we de verschillen op een rij, zodat jij de beste keuze kunt maken.

Lees ook: Hier moet je op letten bij de aanschaf van een nieuwe vriezer

Voordat je je zoektocht naar het juiste model vriezer start, is het belangrijk om te bepalen hoeveel vriesruimte je nodig hebt. Het zou zonde zijn als je een duur apparaat in de keuken of schuur hebt staan dat uiteindelijk te weinig opbergruimte blijkt te hebben, of juist een apparaat dat altijd maar tot de helft gevuld is en daardoor onnodig veel energie verbruikt. Of je nu een vrieskast, vrieskist of koelvriescombinatie kiest: voor alle modellen geldt dat je zo'n 50 liter vriesruimte per persoon rekent. Bestaat jouw huishouden uit vier mensen, dan heb je dus een vriezer met een inhoud van minstens 200 liter nodig. Met z'n tweeën heb je vaak genoeg aan 100 tot 150 liter.

Vrieskast

Een vrieskast lijkt door zijn verticale model veel op een koelkast, met als verschil dat de gehele kast bedoeld is om te vriezen. De binnenkant van een vrieskast bestaat dan ook uitsluitend uit lades. Het fijne daaraan is dat een vrieskast erg overzichtelijk is: als je ervoor staat, zie je in één oogopslag welke producten waar liggen. Dat is anders bij een vrieskist, waarin diepvriesproducten op elkaar gestapeld liggen in één groot vriesvak. Ook kun je in een vrieskast over het algemeen erg veel producten kwijt, in tegenstelling tot bijvoorbeeld het compacte vriesgedeelte van een koelvriescombinatie. Vrieskasten zijn er ook in tafelmodellen, die ideaal zijn voor kleinere keukens of huishoudens. Een tafelmodel plaats je bijvoorbeeld onder het keukenblad, waardoor hij geen extra ruimte in je keuken inneemt.

©carballo

Vrieskist

Iets minder populair dan de vrieskast en koelvriescombinatie is de vrieskist: een liggende vriezer met een deksel bovenop. Het voordeel van dit type vriezer is ook meteen een nadeel: een vrieskist is erg groot, waardoor hij niet in de gemiddelde keuken past. Vrieskisten scoren ook op esthetisch gebied wat minder hoog, waardoor de meeste mensen dit apparaat sowieso niet snel in de keuken zouden plaatsen. Toch kunnen vrieskisten juist vanwege hun grote formaat ontzettend handig zijn. Bijvoorbeeld als je vaak in bulk koopt, hobbykok bent, een moestuin hebt of in de zomer veel ijsjes of ijsblokjes wilt bewaren. Sommige vrieskisten hebben zelfs een netto inhoud van 600 liter! Als je ruimte overhebt in je schuur of garage en vaak voedsel invriest, is een vrieskist dus zeker het overwegen waard. Vrieskisten zijn daarnaast relatief goedkoop én energiezuinig, omdat de kou na het openen van het deksel direct weer terug in de kist 'valt'. Het apparaat hoeft na openen dus niet extra hard te werken om de vriesruimte weer op de juiste temperatuur te krijgen.

Lees ook: Een vrieskast in de schuur of garage? Een koud kunstje!

©Vinícius Bacarin

Koelvriescombinatie

Veruit de meeste huishoudens hebben een koelvriescombinatie: een koelkast en vriezer ineen. De vriezer bevindt zich meestal boven of onder het koelgedeelte. Zo'n koelvriescombinatie is natuurlijk hartstikke handig, want het bespaart een hoop ruimte in de keuken. Ook is een koelvriescombinatie over het algemeen goedkoper dan een losse koelkast en vriezer. En omdat er maar één compressor hoeft te draaien, is een koelvriescombinatie vaak ook energiezuiniger dan twee losse apparaten bij elkaar. Maar zo'n twee-in-één-apparaat heeft ook een nadeel: je kunt er veel minder diepvriesproducten in kwijt dan in een losse vrieskast of -kist. Vaak beslaat de koelruimte het grootste gedeelte van het apparaat, en blijven er drie tot vijf lades over voor het vriezen. Voor een gemiddeld gezin dat af en toe wat invriest is dat meestal wel voldoende. Heb je meer vriesruimte nodig, bijvoorbeeld omdat je vaak aanbiedingen koopt of aan mealpreppen doet? Dan heb je aan een koelvriescombinatie mogelijk niet genoeg en is een vrieskast of -kist voor jou een beter idee.

©Indofootage

Extra functies

Als je eenmaal besloten hebt voor welk type vriezer je gaat, zou je ook nog kunnen kijken welke functies je wilt dat het apparaat heeft. Veel moderne vrieskasten, -kisten en koelvriescombinaties beschikken over allerlei slimme functies die helpen om voedsel langer vers te houden en het apparaat efficiënt te laten werken. Zo hoef je met No Frost nooit meer te ontdooien, is de snelvriesfunctie handig voor het snel invriezen van nieuwe boodschappen en voorkomt een deuralarm dat warme lucht de vriezer binnendringt. Bij vrieskisten is binnenverlichting extra belangrijk, zodat je niet eindeloos hoeft te graaien als je een product zoekt. Let ook op het energielabel van je nieuwe vriezer, want vriezers vreten behoorlijk wat stroom. Wil je een zo zuinig mogelijk apparaat, ga dan voor een vriezer met energielabel C of hoger (tot A). Je kunt ook het energieverbruik in kWh/jaar gebruiken om apparaten te vergelijken; dit geeft het absolute verbruik van een vriezer aan.