ID.nl logo
Binnenmuurisolatie: bespaar energie en verhoog je wooncomfort
Energie

Binnenmuurisolatie: bespaar energie en verhoog je wooncomfort

Een gemiddeld huis verliest 20 tot 40 procent van de warmte via de muren. Dat maakt de muur, na het dak, de meest bepalende factor in de energiezuinigheid van een huis. En dat kan veel invloed hebben op je energiekosten én wooncomfort. Met binnenmuurisolatie los je dit probleem snel en duurzaam op. Hoe je dat doet, lees je in dit artikel.

Na het lezen van dit artikel weet je: Wat binnenmuurisolatie is | Wat de voordelen zijn van binnenmuurisolatie | Hoeveel je kunt besparen met binnenmuurisolatie | Hoe een binnenmuur wordt geïsoleerd en waar je op moet letten.

Lees ook: Zelf je woning isoleren? Dit is waar je aan moet denken

Het genoemde warmteverlies betekent bij een gemiddeld gasverbruik van 1900 m3 gas een verlies van maar liefst € 550 tot € 1100 per jaar (gebaseerd op € 1,45 per m3, prijspeil januari 2023).

Een flink bedrag waar je onder andere op kunt besparen door middel van goede muurisolatie. Een van de meestgebruikte manieren om een woning energiezuinig én comfortabel te maken is spouwmuurisolatie. De isolatiewaarde daarvan is echter beperkt en spouwmuurisolatie is in lang niet alle gevallen geschikt. Komt jouw woning niet in aanmerking voor spouwmuurisolatie? En is buitengevelisolatie ook niet mogelijk of gewenst? Dan kan isolatie vanaf de binnenzijde, ook wel binnenmuur- of binnengevelisolatie genoemd, een goede oplossing zijn.

Interesse in spouwmuurisolatie? Lees dan: Doen, want het is écht rendabel: spouwmuurisolatie

Belangrijk om te weten: voordat je begint met een spouwmuurisolatie ben je als huiseigenaar verplicht om een ecologisch onderzoek te laten uitvoeren naar de aanwezigheid van vleermuizen. Dat kan je zomaar zo'n 5000 á 6000 euro kosten. Doe je geen onderzoek, dan kun je rekenen op een boete.

Wat is binnenmuurisolatie?

In het geval van binnengevelisolatie wordt een woning, zoals de naam al doet vermoeden, van binnenuit geïsoleerd. Dit betekent dat er aan de binnenkant van een gevel wordt geïsoleerd door middel van een voorzetwand, kant-en-klare panelen, cellenbetonblokken of hennepblokken. Naar wens aangevuld met isolatiemateriaal van bijvoorbeeld glas- en steenwol of PIR-platen om het resultaat te verhogen.

Voordelen van binnenmuurisolatie

Niet alle muren zijn geschikt voor spouwmuurisolatie en isolatie vanaf de buitenkant is niet altijd wenselijk of een optie, bijvoorbeeld bij monumenten of wanneer de grond aangrenzend aan een buitenmuur niet van jou is. In dat soort gevallen is binnengevelisolatie een goed alternatief. Binnenmuurisolatie heeft diverse voordelen:

  • Binnenmuurisolatie is een stuk goedkoper dan isoleren vanaf de buitenkant.

  • Binnenmuurisolatie is in de meeste gevallen vergunningsvrij wanneer de buitenzijde intact blijft.

  • Met binnenmuurisolatie worden over het algemeen betere isolatiewaardes bereikt dan met bijvoorbeeld spouwmuurisolatie.

  • Binnenmuurisolatie is ook geschikt voor bewoners van appartementen die willen isoleren zonder betrokkenheid van de VvE.

Let op: voor een woning met een monumentale status is een vergunning wel noodzakelijk. Hetzelfde geldt als de kozijnen van een woning worden verplaatst en daardoor het aangezicht verandert.

Binnenmuurisolatie heeft daarnaast ook enkele nadelen:

  • Binnenmuurisolatie neemt oppervlakte in de woonruimte in beslag waardoor de leefruimte kleiner wordt.

  • In tegenstelling tot isolatie vanaf de buitenkant worden koudebruggen bij balkons, vloeren en daken met binnenmuurisolatie niet verholpen.

  • In sommige gevallen moeten stopcontacten, radiatoren en/of plinten worden verplaatst.

  • Binnenmuurisolatie is duurder dan bijvoorbeeld spouwmuurisolatie.

©Phovoir

Hoeveel kan ik besparen met binnenmuurisolatie?

Binnengevelisolatie is relatief duur in vergelijking met andere isolatiemaatregelen, zoals spouwmuurisolatie. De toepassing kost ongeveer € 100 tot € 135 per m2 muuroppervlak (prijspeil januari 2023). Als resultaat staat daar een besparing van 15 tot 35 procent aan gasverbruik per jaar tegenover. Daarbij geldt dat het goedkoper is om een aantal woningen tegelijkertijd of bijvoorbeeld een grote woning te isoleren dan een enkele losse woning. Zo is het goedkoper om de binnengevel van appartementen en vrijstaande woningen te isoleren dan tussenwoningen en hoekwoningen. Dat verschil is terug te zien in onderstaand overzicht van de isolatiekosten voor de meest voorkomende eengezinswoningen:

Type woningAppartementTussenwoningHoek/2-onder-1-kapVrijstaand
Muuroppervlak31 m244 m2100 m2149 m2
Muurisolatie**€ 3700€ 5300€ 12.000€ 18.000
Besparing jaarlijkse energiekosten*€ 400-600€ 450-650€ 800-1000€ 900-1100

*Voor de kostenbesparing wordt uitgegaan van een gemiddeld gasverbruik van 1900 m3 per jaar (€1,45 per m3, prijspeil januari 2023). Alle prijzen zijn inclusief btw.

**Prijspeil januari 2023.


TIP
Meer weten over kosten? Lees dan:
|Wat kost isoleren en wat levert het op?
Geld nodig voor energiebesparende maatregelen? Zo vind je subsidies en leningen


Manieren om een binnenmuur te isoleren

Er bestaan diverse methodes om een woning te isoleren vanuit de binnenkant. De meest gebruikte manieren om een wand op te bouwen bestaan uit kant- en klare panelen of een voorzetwand. Deze constructies worden in de meeste gevallen gecombineerd met isolatiematerialen van glaswol, steenwol, XPS- of PIR-platen.

Voorzetwanden en kant-en-klare panelen leveren een aanzienlijk hogere isolatiewaarde op dan binnenmuurisolatie met cellenbetonblokken of hennepblokken.

©bilanol - stock.adobe.com

Voorzetwand met isolatiemateriaal

In het geval van een voorzetwand wordt een houten stijl- en regelwerk aan de binnenmuur bevestigd met daartussen isolatiemateriaal van bijvoorbeeld glaswol. De wand zelf wordt vervolgens bedekt met hout- of gipsplaten.

Kant-en-klare panelen

De kant-en-klare panelen zijn isolatieplaten die al zijn voorzien van een dampremmende laag met daaroverheen een gipskartonplaat. Deze isolatieplaten worden tegen een verticale isolatiestrook op de binnenmuur geplaatst. De strook die daarbij ontstaat tussen de muur en isolatieplaten voorkomt koudebruggen en zorgt voor een kleine spouw.

Cellenbeton- of hennepblokken

Bij gebruik van blokken van cellenbeton of hennep worden de blokken tegen de muur gelijmd.

©Frank Boston La Fabrika Pixel s.l.

Aandachtspunten bij het aanbrengen van binnenmuurisolatie

Om de beste resultaten te behalen zijn er een aantal factoren die aandacht verdienen bij het plaatsen van binnengevelisolatie. De belangrijkste punten op een rij:

Vochtproblemen

Het is belangrijk voorafgaand aan de isolatiewerkzaamheden de muur grondig te controleren op vochtproblemen. Is er vocht en/of schimmel aanwezig? Dan moeten deze problemen eerst worden opgelost. Een bodemafsluiter, vloerisolatie in de kruipruimte, een ventilatiesysteem of het schoonmaken van de spouw zijn voorbeelden van oplossingen tegen vochtproblemen. Is de buitenmuur van een woning vaak en langdurig vochtig na een regenbui? Dan is het advies een spouw te creëren tussen de voorzetwand en de muur. Zo voorkom je vochtdoorslag in de voorzetwand.

Gebruik van houten of metalen stijl- en regelwerk

Door isolatiemateriaal direct op de muur te plaatsen kan het verlies van leefruimte beperkt worden. Het gebruik van een houten of metal stud raamwerk is echter aan te raden om vochtproblemen te voorkomen en betere geluidsisolatie te creëren. Met name voor een halfsteensmuur (de dikte van de kop van een baksteen) is regelwerk aan te raden om regendoorslag te voorkomen. In het geval van een enkelsteens- of steensmuur (de dikte van de lengte van een baksteen) kan er eventueel ook zonder regelwerk worden geïsoleerd. Het is dan wel belangrijk dat er plaatmateriaal wordt gebruikt. Een glas-, steen- of hennepwoldeken is niet geschikt voor een (enkel)steensmuur.

Let op: Isoleer je zonder regelwerk? Dan is het absoluut vereist dat de muur droog is.

©bilanol - stock.adobe.com

Aansluiting plafond en vloer

De aansluiting van een wand op het plafond of de vloer heeft invloed op eventueel warmteverlies. Voorzetwanden kunnen dit verlies verkleinen. Daarbij is het echter wel belangrijk in de hoeken hardschuim isolatiemateriaal te plaatsen en de houten regels en stijlen niet exact in de hoeken te plaatsen.

Ramen en deuren

Na het plaatsen van binnenmuurisolatie zijn de bestaande vensterbanken en dagkanten te kort en sluiten deze niet meer aan. Daarom zijn nieuwe vensterbanken en dagkanten nodig die voorzien moeten zijn van isolatiemateriaal. Zo wordt de koudebrug tussen de muur en de vensterbank of dagkant onderbroken.

Lees ook: Koudebruggen opsporen en aanpakken

Elektra en leidingwerk

Denk goed na over de plaatsing van leidingen en elektriciteit. Waar en op welke hoogte moeten bijvoorbeeld schakelaars en stopcontacten komen? Leidingen mooi wegwerken kan eenvoudig achter gipsplaten. Daarbij worden in de regels en latten gaten geboord en tussen de stijlen spaanplaat of houten latten geplaatst voor het bevestigen van stopcontacten, lichtschakelaars, gastoevoerpunten of kranen.

©Jo Ann Snover

Dampremmende laag

Een bouwtechnisch adviseur kan met behulp van een dauwpuntberekening de kans op vochtproblemen in een wand berekenen. Dat kan mede bepalen of een dampremmende laag moet worden aangebracht in de binnengevelisolatie. Blijkt dat een dergelijke laag nodig is? Dan mag deze niet direct achter de afwerkingslaag worden aangebracht. De dampremmende laag mag namelijk niet worden doorboord met schroeven of spijkers om vocht in de muurconstructie te voorkomen.

Isolatiemateriaal

De keuze van het te gebruiken isolatiemateriaal hangt onder andere af van de manier waarop er wordt geïsoleerd. Wordt de isolatie direct op de muur aangebracht? Dan is alleen hard en drukvast isolatiemateriaal, zoals XPS- of PIR-platen, geschikt. In het geval van een voorzetwand is er meer keuze in isolatiemateriaal. De voorzetwand wordt afgesloten met gipsplaten waardoor het isolatiemateriaal erachter ook kan bestaan uit flexibel materiaal zoals glaswol, steenwol, houtvezel of vlas. Naast de materiaalkeuze is hierbij ook de dikte en bijbehorende isolatiewaarde van het materiaal relevant.

Afwerking

In 99% van de gevallen wordt voor de afwerking van een voorzetwand gebruik gemaakt van gipskartonplaten. Deze zijn relatief goedkoop en eenvoudig te verwerken. Alternatieven zijn onder andere houten multiplex en schroten van hout of plastic. Wordt er gebruik gemaakt van cellenbetonblokken of hennepblokken? Dan kan daar, net als bij gipsplaten, direct een afwerklaag van bijvoorbeeld stucwerk op aangebracht worden.

Houd er bij de afwerking altijd rekening mee dat de ondergrond moet bestaan uit een materiaal dat niet van vorm verandert door temperatuurschommelingen. Dit om onder andere scheurvorming te voorkomen.

Ook interessant: Verwarmingsbuizen isoleren: snel gedaan én snel bespaard!

Vraag een offerte aan voor isolatie:

▼ Volgende artikel
Waar voor je geld: 5 vriezers met een grote inhoud van minstens 100 liter
© andov
Huis

Waar voor je geld: 5 vriezers met een grote inhoud van minstens 100 liter

Bij ID.nl zijn we dol op kwaliteitsproducten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt. Een paar keer per week speuren we daarom binnen een bepaald thema naar zulke deals. Met een aparte vriezer kun je extra veel eten invriezen en voor langere tijd bewaren. Wij zochten vier vrijstaande vriezers voor je met een inhoud van minstens 100 liter.

Bij een koelkast is het vriesvak meestal beperkt van formaat. Kies je voor een losse vriezer, dan heb je veel meer ruimte. Modellen met meer dan 100 liter zijn geen uitzondering. Wij hebben vijf stuks voor je gevonden met flink wat ruimte.

Whirlpool W55ZM 112 W 2 N

De Whirlpool heeft een netto inhoud van 103 liter. Met een hoogte van 83,8 cm is het apparaat geschikt voor plaatsing onder een aanrechtblad. De vriezer beschikt over twee transparante lades en een vriesvak met klep. De draairichting van de deur is omkeerbaar, waardoor de vriezer flexibel te plaatsen is. De W55ZM heeft een invriescapaciteit van 4,5 kg per 24 uur en een bewaartijd bij stroomuitval van 16 uur. De vriezer behoort tot klimaatklasse SN-T, wat betekent dat hij goed functioneert bij omgevingstemperaturen tussen +10°C en +43°C, maar niet geschikt is voor onverwarmde ruimtes als een schuur of garage. Gezien het formaat is hij ook eerder geschikt voor plaatsing in de keuken.

Jaarlijks energieverbruik: 170 kWh
Netto inhoud: 103 liter
Bewaartijd bij stroomuitval:
16 uur
Geschikt voor schuur of garage
: Nee

Bosch GSN29VLEP 

Deze vrieskast heeft een royale inhoud van 200 liter en is afgewerkt in een roestvrijstalen look, waardoor hij er strak uitziet in elke keuken. Binnenin vind je vier handige, doorzichtige vrieslades, waaronder een extra ruime BigBox-lade voor grotere producten zoals pizza's of diepvriesgroenten. Dankzij de Supervriezen-functie worden nieuwe etenswaren snel ingevroren. Bij een eventuele stroomuitval hoef je je geen zorgen te maken: de vriezer houdt je producten tot wel 25 uur op de juiste temperatuur.

Jaarlijks energieverbruik: 221 kWh
Netto inhoud: 200 liter
Bewaartijd bij stroomuitval: 25 uur
Geschikt voor schuur of garage: Nee

Inventum VR1420

De Inventum VR1420 is een vrijstaande vrieskast met een netto inhoud van 160 liter. Hij beschikt over drie transparante lades en twee vriesvakken met kleppen. De draairichting van de deur is omkeerbaar, waardoor de vriezer flexibel te plaatsen is. Met een invriesvermogen van 7,2 kg per 24 uur en een bewaartijd bij stroomuitval van 9 uur biedt de VR1420 betrouwbare prestaties. Het geluidsniveau bedraagt 42 dB, wat als normaal wordt beschouwd voor dit type apparaat. De vriezer is geschikt voor plaatsing in ruimtes met temperaturen tot -10°C, zoals een garage. Het energielabel van de VR1420 is E, met een jaarlijks energieverbruik van 235 kWh.

Jaarlijks energieverbruik: 235 kWh
Netto inhoud: 160 liter
Bewaartijd bij stroomuitval: 9 uur
Geschikt voor schuur of garage: Ja

Beko RFNE448E45W

Deze Beko heeft een netto inhoud van maar liefst 404 liter. Met een hoogte van 192 cm, een breedte van 70 cm en een diepte van 77 cm biedt deze vriezer dus ruime opslagmogelijkheden. Het apparaat heeft acht transparante vrieslades, waaronder een ruime lade voor het opslaan van grotere producten. De draairichting van de deur kan aangepast worden aan de plaatsingsruimte. Bij stroomuitval blijft de temperatuur tot 30 uur op een veilig niveau. Deze vriezer is echter niet geschikt voor de schuur of garage. Wel heeft deze vriezer een iets zuiniger energielabel dan de meeste apparaten die hier besproken zijn, namelijk D.

Jaarlijks energieverbruik: 233 kWh
Netto inhoud: 404 liter
Bewaartijd bij stroomuitval: 30 uur
Geschikt voor schuur of garage: Nee

AEG OAG7M281EX

De AEG OAG7M281EX is een vrijstaande vrieskast uit de 7000-serie met een netto inhoud van 278 liter. Dankzij de NoFrost-technologie hoef je nooit meer handmatig te ontdooien. De MultiFlow-luchtcirculatie zorgt voor een stabiele temperatuur en luchtvochtigheid in de hele vriezer, wat de kwaliteit van je voedsel beschermt. De vriezer is uitgerust met vijf transparante lades en twee uitneembare glazen legplanken, wat flexibiliteit biedt bij het opbergen van grotere items. Dankzij de elektronische bediening met LED-indicatie kun je de temperatuur en andere instellingen precies regelen. De invriescapaciteit bedraagt 13 kilogram per 24 uur, ruim voldoende om ook na een grote boodschappenronde alles snel in te vriezen.

Jaarlijks energieverbruik: 248 kWh
Netto inhoud: 278 liter
Bewaartijd bij stroomuitval: 15 uur
Geschikt voor schuur of garage: Nee

▼ Volgende artikel
Review JBL Tour One M3 – Zeer complete hoofdtelefoon
© Rens Blom
Huis

Review JBL Tour One M3 – Zeer complete hoofdtelefoon

De JBL Tour One M3 is een over-ear-hoofdtelefoon met ANC-modus, waarin hij zoveel mogelijk omgevingsgeluiden minimaliseert om jou rustig te laten luisteren naar muziek of een podcast. JBL voorziet de hoofdtelefoon van nog veel meer functies. In deze review lees je onze ervaringen met de JBL Tour One M3 na drie weken intensief gebruik.

Uitstekend
Conclusie

De JBL Tour One M3 biedt premium draagcomfort, een uitstekende accuduur en krachtig geluid in een strak jasje. De ANC-modus werkt effectief, maar moet verschillende andere hoofdtelefoons voor zich dulden. Tot slot de Smart Tx: een slim ontworpen gadget waar de een veel plezier aan gaat beleven, en waar een ander geen behoefte aan heeft. Goed dat JBL de Tour One M3 met en zonder Smart Tx aanbiedt, voor een prijs vanaf 350 euro. Een stevige prijs, maar een gerechtvaardigde prijs naar onze mening.

Plus- en minpunten
  • Prettig, vouwbaar ontwerp
  • Geluidskwaliteit
  • Veel functies
  • Optionele Smart Tx-gadget kan echt nuttig zijn
  • ANC-modus is goed maar moet sommige concurrenten voor zich dulden

JBL heeft voor velen een wat stoerder imago, onder andere door de focus op krachtige luidsprekers en oordopjes en marketing gericht op een jongere doelgroep. Daar horen ook speciale hoofdtelefoons bij. De Tour One M3 is wat dat betreft een minder typisch JBL-product, want deze luxe hoofdtelefoon past qua adviesprijs (350 euro), uitstraling en functies meer bij mensen die in alle rust willen genieten. Bijvoorbeeld in de trein of in het vliegtuig. Ja, de Tour One M3 is zeker interessant voor (zaken)reizigers. Een domein waar traditioneel vooral Bose en Sony sterk in zijn.

Ontwerp en draagcomfort

De JBL Tour One M3 oogt zakelijk in zijn blauwe (getest), zwarte of zandachtige kleur en valt prettig over onze oren heen. De hoofdband is zacht en irriteert niet na een paar uur luisteren. We krijgen dan wel wat warme oren. Je kunt de bluetooth-hoofdtelefoon opvouwen. De knoppen op de schelpen voor de bediening vergen wat gewenning om op de tast te vinden, maar werken naar behoren.

©Rens Blom

Ook de meegeleverde opbergdoos is strak, sterk gebouwd en geeft een premium gevoel. In de doos zitten genoeg kabels om de hoofdtelefoon bekabeld te gebruiken, ook in het vliegtuig. Een usb-c-oplaadkabel is uiteraard ook aanwezig.

©Rens Blom

Geluidskwaliteit en ANC-modus

Heel belangrijk aan een dure hoofdtelefoon is de geluidskwaliteit. We vallen met de deur in huis: die is heel goed bij de JBL Tour One M3. De hoofdtelefoon klinkt krachtig, duidelijk en best ruimtelijk. Altijd knap aangezien de oorschelpen over je oren heen vallen en het geluid dus heel duidelijk je oren in gaat.

Wat we ook fijn vinden is dat JBL geen extra nadruk legt op de bas, iets dat het merk wel doet bij producten die meer op jongeren gericht zijn. Podcasts klinken ook lekker realistisch.

We zijn ook fan van de uitgebreide equalizer in de JBL Headphones-app die je op je smartphone kunt installeren. Wie raad weet met een equalizer, kan lekker pingelen in de app om de geluidskwaliteit van de Tour One M3 meer naar eigen hand te zetten.

©Rens Blom

De app van JBL biedt heel veel functies.

De ANC-modus is effectief in het onderdrukken van omgevingsgeluiden, vooral repetitieve geluiden als vliegtuigmotoren (wanneer we in het vliegtuig zitten) of voorbijrazende auto's (als we op circa dertig meter van een drukkere weg wandelen). We merken echter ook dat de Sonos Ace en Sony WH-1000XM5 nog beter zijn in het minimaliseren van niet-repetitieve geluiden, zoals luid pratende mensen achter je in het vliegtuig, joelende kinderen in de trein of knisperende verpakkingen in een kantoortuin. Met de JBL Tour One M3 op horen we dergelijke geluiden meer dan met de twee andere genoemde hoofdtelefoons. Voor onze volgende langere vlieg- en treinreizen kiezen we daarom liever voor een van die andere modellen. Niet omdat de accuduur van de Tour One M3 tegenvalt – die is ruim voldoende – maar vanwege de demping van omgevingsgeluid.

©Rens Blom

Accuduur

Over die accuduur gesproken: de Tour One M3 gaat zeker 35 uur mee bij het luisteren naar muziek met de ANC-modus aan. Zonder ANC komen daar nog tientallen uren bij. Opladen doet de hoofdtelefoon snel via zijn usb-c-poort. Vijf minuten opladen is goed voor ruim drie uur muziek luisteren.

Smart Tx is interessante gadget

Dan nog even over de Smart Tx, het kleine rechthoekige apparaatje dat werkt met de hoofdtelefoon. De Smart Tx heeft een accu die in de praktijk meerdere werkdagen meegaat, of langer als je de hoofdtelefoon minder vaak gebruikt. Op het aanraakgevoelige schermpje van de gadget zie je nuttige informatie over het gebruik van de hoofdtelefoon en je muziek. Je kunt ook allerlei instellingen veranderen. Met deze gadget binnen handbereik hoef je de JBL-app op je smartphone eigenlijk niet te openen.

©Rens Blom

Maar de gadget kan – gelukkig – meer. Je kunt 'm namelijk bekabeld via usb aansluiten op vele typen audiobronnen, van een computer en televisie tot het inflight-entertainmentsysteem in het vliegtuig. Na het koppelen en aanzetten van de Smart TX maakt deze automatisch verbinding met je Tour One M3 en stuurt het geluid draadloos door. Zo kun je dus een film kijken op het vliegtuigschermpje zonder dat je per ongeluk de kabel uit je hoofdtelefoon trekt als je je dekentje lekker warm om je benen vouwt.

©Rens Blom

Ook noemenswaardig is dat de Smart Tx ondersteuning biedt voor Auracast, een relatief nieuwe bluetooth-functionaliteit waarmee je geluid van één apparaat kunt streamen naar meerdere ondersteunde hoofdtelefoons, oordopjes en luidsprekers. JBL zet al langer in op Auracast, wat de Smart Tx-gadget extra nuttig maakt voor wie al andere moderne JBL-producten gebruikt.

Spreken de functies van de Smart Tx je niet aan? Je kunt de Tour One M3 los kopen voor een adviesprijs van 349 euro of in combinatie met de Smart Tx voor 399 euro. Fijn dat JBL je niet verplicht laat betalen voor een gadget die je misschien niet hoeft.

©Rens Blom

Conclusie: JBL Tour One M3 kopen?

De JBL Tour One M3 biedt premium draagcomfort, een uitstekende accuduur en krachtig geluid in een strak jasje. De ANC-modus werkt effectief, maar moet verschillende andere hoofdtelefoons voor zich dulden. Tot slot de Smart Tx: een slim ontworpen gadget waar de een veel plezier aan gaat beleven, en waar een ander geen behoefte aan heeft. Goed dat JBL de Tour One M3 met en zonder Smart Tx aanbiedt, voor een prijs vanaf 350 euro. Een stevige prijs, maar een gerechtvaardigde prijs naar onze mening.