Wachttijden voor installateurs lopen flink op, dus consumenten klussen graag zelf om er deze winter nog warm bij te zitten. Isoleren is een heel slimme en in veel gevallen de meest effectieve manier om snel energie te besparen. Toch zijn er bij het zelf isoleren wel een aantal punten waar je op moet letten. Welke punten dat zijn en welke isolatieklussen je prima zelf kunt klaren, lees dan dit artikel.

Bijna elke woning heeft plekken waar tocht en kou naar binnen komen en waar warmte naar buiten stroomt. Zelfs relatief nieuwe huizen hebben soms nog kieren of tochtgaten. Isoleren is in veel woningen een snel terug te verdienen maatregel. Er zijn een aantal isolatieklussen die je, als je een beetje handig bent, ook zelf doen. Belangrijkste daarbij is dat je genoeg kennis van zaken hebt (of verzamelt). Wees eerlijk tegenover jezelf (en niet te overmoedig), dan kun je goed bepalen wat je zelf wél kunt en wat niet.

Voordelen en nadelen van zelf isoleren

Zelf isoleren betekent dat je de kosten van een vakman uitspaart. Dit kan voordelig zijn, ook omdat je niet hoeft te wachten tot de vakman tijd heeft en je ook niet één of meerdere dagen thuis moet blijven als hij/zij langskomt. Wel moet je natuurlijk zelf de materialen aanschaffen. Vaak is de keuze aan isolatiematerialen bij doe-het-zelfzaken beperkter dan bij de groothandelaren waar professionals inkopen. Bovendien betaal je als doe-het-zelver 21 procent btw op de producten terwijl vakmensen met 9 procent btw inkopen doen.

Dak en/of zoldervloer

In veel oudere huizen loont het zeer de moeite om het dak en/of de zoldervloer te isoleren. Warmte stijgt op en met een goed geïsoleerde bovenverdieping houd je veel warmte binnen. Het isoleren van het dak en de vloer van de zolder zijn over het algemeen relatief eenvoudige klussen. Een plat dak of dakkapel isoleren kan al een stuk lastiger zijn. Doe je dit verkeerd, dan is er grote kans op vocht in je dak waardoor houtrot of schimmel ontstaat.

Vocht is sowieso een belangrijk aandachtspunt. Voelt een dak aan de binnenzijde vochtig, zorg dan eerst voor een goede vochtwering. Verder zijn kieren en leidingen relatief eenvoudig zelf te isoleren, terwijl een spouwmuur meestal vraagt om meer expertise.

Checken: is er een onderdak?

Veel woningen hebben een schuin dak met aan de binnenzijde spanten of balken. In de meeste situaties kun je isolatiedekens of -platen vastklemmen tussen de houten balken van je draagstructuur. Check wel eerst of de dakconstructie nog in goede staat is en of er een onderdak is. Dat is een water- en winddichte folie of beplating aan de koude zijde van het dak. Deze beschermt je dak tegen de weersinvloeden. Ook een dampscherm aan de warme zijde, dus voordat je het dak afwerkt met bijvoorbeeld gipsplaten, is essentieel om je isolatie te beschermen tegen vocht van binnenuit. Daken die jaren geleden al zijn geïsoleerd, kun je soms verbeteren door een extra laag aan te brengen of de oude laag te vervangen door een nieuwe, dikkere laag.

©artursfoto - stock.adobe.com

Koude zolder

Gebruik je de zolder niet als leefruimte, maar bijvoorbeeld alleen voor opslag, dan kun je ook enkel de zoldervloer isoleren. Dit is meestal eenvoudiger en goedkoper dan het hele dak. Heb je een vlakke zoldervloer die uit beton of plaatmateriaal bestaat, plaats dan eenvoudig harde isolatieplaten of -dekens. Die laatste zijn echter niet beloopbaar. Heb je een houten rooster van balken of spanten? Vul dan de ruimtes tussen de balken op met isolatiemateriaal, zoals dekens of minerale wol. Dit kan ook met vloeren van andere verdiepingen. Eventueel kun je de (zolder)vloer daarna afwerken met plaatmateriaal en laminaat.

Dak en zolder:

• Vochtwering is een belangrijk aandachtspunt
• Bij dak- en zoldervloerisolatie is een dampscherm essentieel
• Sommige isolatiematerialen zijn standaard voorzien van dampscherm

Ook interessant voor jou: Dakisolatie, dé manier om warmte in huis te houden.

Zelf de kruipruimte isoleren

Niet alleen via het dak, maar ook door de vloer lekt warmte weg. In veel woningen zit er een kruipruimte onder het huis. Deze kruipruimtes zijn er in vele vormen en afmetingen. Is je kruipruimte goed toegankelijk en hoog genoeg? Dan kun je deze wellicht zelf isoleren met EPS- of PUR-isolatieplaten. Deze bevestig je tegen de onderkant van je begane-grondvloer.

Wil je een isolatie van PUR-schuim of thermokussens, dan kun je daarvoor beter een specialist inschakelen. De uitdaging bij kruipruimtes is vaak het gebrek aan manoeuvreerruimte. Soms moet je grote platen eerst klein maken. Zorg dan wel dat je alle naden tussen platen goed sluit en met tape dichtmaakt, ook rond leidingen. Check ook of er voldoende ventilatie vanuit de kruipruimte naar buiten is.

Kruipruimte:

• Kruipruimte van onderaf isoleren met EPS- of PUR-isolatieplaten
• PUR-schuim of thermokussens is een klus voor de vakman
• Dicht ook alle naden en kieren bij de isolatie onder de vloer

Ook interessant voor jou: Energieprijzen door het dak? Dit moet je weten over vloerisolatie!

Spouwmuur en buitengevel isoleren

Heb je een wat ouder huis, dan kan het echt nodig zijn om de spouwmuur of zelfs de buitengevel te isoleren. Dit zijn in het algemeen klussen waarvoor specialistisch gereedschap en meestal ook gespecialiseerde kennis en materialen nodig zijn. Bij dit soort isolatieklussen kan er redelijk veel fout gaan. Koudebruggen zijn in een buitengevel funest. Het is beter om voor dit werk een gerenommeerd bedrijf of vakman in te schakelen.

©corlaffra - stock.adobe.com

Naden en kieren dichten

Je kunt daken en vloeren nog zo goed isoleren, als je naden en kieren bij deze isolatieklussen niet aanpakt, dan is alle moeite bijna voor niets. Ook op andere plekken in huis kom je kieren tegen waaruit warmte lekt. Denk aan de brievenbus, naden langs het kruipluik of langs (terras)deuren en ramen. Het dichtmaken van alle naden en kieren in een gemiddelde hoekwoning of 2-onder-1-kap scheelt zo’n 70 m3 gas per jaar.

Isolatiematerialen voor het dichten van naden en kieren

Veel van de kieren en naden kun je zelf dichten. Een brievenbusborstel aan de binnenkant van je brievenbus is zo geplaatst. Naden, bijvoorbeeld tussen kozijnen en de muur, kun je dichten met compressieband of waterbestendige, elastische siliconenkit. Kieren (bij ramen, deuren of het kruipluik) kun je dichten met tochtband van flexibel, zelfklevend materiaal. Op sommige plekken kun je ook een tochtstrip van hard kunststof of aluminium met een flexibele rand of borstel gebruiken. De ruimte rond leidingdoorvoeren in muren kun je dichten met glas- of steenwol, vilt, vlaswol, kokos of compressieband.

©Olga Yastremska, New Africa, Africa Studio

Naden en kieren:

• Dicht de kieren bij ramen, deuren en kruipluik
• Gebruik tochtborstels bij buitendeur en brievenbus
• Zoek naar naden tussen kozijnen en muren of rond leidingdoorvoeren

Verwarmingsbuizen isoleren

Let op: het is alleen zinvol om de leidingen te isoleren die door onverwarmde ruimtes lopen! Dit zijn leidingen op een onverwarmde zolder, in een gang of garage, maar ook in de kruipruimte. In een verwarmde ruimte heeft isoleren van de leidingen niet zoveel zin, of het moet zijn dat ze te veel warmte afgeven op een specifieke plek waardoor dit oncomfortabel is.

Om leidingen te isoleren, kun je kiezen uit twee type buisisolatie: één met en één zonder sluiting. Het materiaal met sluiting heeft een plakrand en werkt makkelijker, maar is iets duurder. Buisisolatie zonder plakrand is goedkoper, maar daarbij moet je zelf alle naden dicht tapen. Voor bochten en splitsingen zijn speciale hoek- en T-stukken beschikbaar.

©Alexa Mat - stock.adobe.com

Strijken lijkt simpel, maar in de praktijk sluipen er snel gewoontes in die jouw kleding geen goed doen. Veel mensen strijken op gevoel en merken pas later dat toch niet alle kreukels weg zijn, de stof sneller slijt of dat het strijkwerk eindeloos duurt. Door deze zes fouten te vermijden, gaat het strijken vlotter en blijft je kleding mooier.

Strijken kan een vervelende klus zijn wanneer je wekelijks met een volle mand aan de slag gaat, zeker als hardnekkige vouwen niet willen verdwijnen of een net gestreken blouse na een uur alweer kreukt. In grotere huishoudens voelt het soms zelfs alsof het werk nooit af is. Het goede nieuws: het kan sneller én makkelijker. Hieronder lees je welke zes fouten het strijken vaak onnodig lastig maken en hoe je ze voorkomt.

1: De temperatuur verkeerd instellen

Veel mensen laten hun strijkijzer standaard op dezelfde temperatuur staan. Dat lijkt handig, maar is het niet. Sommige stoffen, zoals zijde of synthetische vezels, mogen niet te warm gestreken worden omdat ze dat kunnen verschroeien of in het ergste geval zelfs smelten. Maar bij andere stoffen krijg je kreukels juist alleen weg bij een hogere stand. Het wasetiket geeft precies aan wat kan. Staat er een doorgestreept strijkijzer op? Dan kun je het beter helemaal niet strijken. In zo'n geval kan een kledingstomer misschien uitkomst bieden.

Lees ook: Betekenis wassymbolen: wat zijn die wasvoorschriften?

©Igor Nikushin - stock.adobe.com

2: Kleding niet binnenstebuiten strijken

Stoffen blijven langer mooi wanneer je ze aan de binnenkant strijkt. De buitenkant slijt dan minder snel en kleuren blijven langer behouden. Bij kragen, manchetten en zomen is de binnenkant al helemaal veiliger, omdat details anders kunnen beschadigen. Ook donkere stoffen strijk je bij voorkeur aan de binnenzijde: te veel hitte kan glansplekken veroorzaken, en dat wil je natuurlijk niet kunnen zien wanneer je deze kleding draagt.

3: Te droge was strijken

Volledig droge kleding strijkt een stuk lastiger. De strijkzool glijdt minder soepel en kreukels blijven langer zichtbaar. Een licht vochtige stof werkt veel prettiger. Is je was al droog? Dan helpt een plantenspuit of de stoomfunctie van je strijkijzer. Let op: sommige materialen, zoals zijde, zijn gevoelig voor watervlekken. Die kun je dus beter wél droog strijken.

©PhotoSG - stock.adobe.com

4: Vuile kleding of kleding met vlekken strijken

Een gedragen kledingstuk even bijstrijken lijkt handig, maar vlekken kunnen door de hitte in de vezels trekken. Daarna zijn ze veel moeilijker te verwijderen. Strijk daarom om vlekken heen of kies een andere manier om kleding op te frissen. Denk aan een hangertje in de badkamer tijdens een warme douche of verticaal stomen met je stoomstrijkijzer. Er zijn ook speciale sprays voor kreukels te koop.

5: Je strijkijzer niet schoonmaken

Kalk en vuil hopen zich in de stoomopeningen op en dat merk je meteen: de stoomproductie neemt af en het strijken gaat minder makkelijk. Een maandelijkse schoonmaak helpt om problemen te voorkomen. Vul het reservoir, warm het strijkijzer op en stoom het leeg boven de gootsteen. Sommige modellen hebben een reinigingsknop die vuil en kalk extra krachtig losmaakt. Ook de zool van je strijkijzer kan vies worden. Door die regelmatig schoon te maken blijft je schone was ... nou ja, schoon dus!

Lees ook: 3 manieren om de zool van je strijkijzer schoon te maken

©Alliance - stock.adobe.com

6: Het verkeerde strijkijzer gebruiken

Zelfs de beste strijktechniek schiet tekort wanneer het strijkijzer niet goed presteert. Een verouderd of te eenvoudig model kan traag op temperatuur komen, minder stoom produceren of stroef aanvoelen. . Maar wat is dan een goed strijkijzer? Een goed strijkijzer heeft onder andere een fijne brede strijkzool met spitse punt en een effectieve stoomfunctie. Moet je wekelijks bergen was wegstrijken? Gun jezelf dan een stoomgenerator. Dat is een strijkijzer met een extern reservoir waarin tot wel twee liter water gaat, waardoor je ononderbroken kunt strijken. Extra prettig aan dit type strijkbout is dat je hem vóór het strijken uit het waterreservoir haalt en hij dus extra licht van gewicht is. Zo is strijken misschien helemaal zo vervelend nog niet!

Ben je een trouwe Spotify-abonnee of bezit je een omvangrijke muziekcollectie op je pc? Vrijwel iedereen kan muziek streamen. Heldere klanken klinken met de juiste apparatuur en eventuele uitbreidingen in elk hoekje van je woning. Dat hoeft niet eens veel te kosten, want er zijn allerlei prijsvriendelijke oplossingen. Misschien heb je zelfs al geschikte apparatuur in huis.

Dankzij het huidige streamingtijdperk kun je overal in huis van mooie muziek genieten. Daarvoor kun je zowel oude als recente afspeelapparatuur gebruiken. Zo heb je in de woonkamer misschien wel een klassieke versterker en forse zuilspeakers staan. Met een kleine aanpassing maak je zo'n traditioneel audiosysteem geschikt voor het luisteren naar moderne audiostreams. Daarnaast stream je favoriete afspeellijsten, albums, podcasts en luisterboeken ook met allerlei andere audiovisuele apparaten. We zetten verschillende luisteropties met de voornaamste voor- en nadelen op een rij.

Muziek-app op smart-tv

Wie denkt dat een smart-tv alleen video-apps ondersteunt, heeft het mis. Op een toestel van Samsung, LG, Sony en Philips kom je in de appcatalogus waarschijnlijk ook Spotify tegen. Daarnaast ontwikkelen de streamingmuziekdiensten Apple Music, Deezer en Qobuz tv-apps voor verschillende merken.

Liever via een soundbar dan via de tv-speakers

Een voordeel van deze luistermethode is dat je de muziekbibliotheek rechtstreeks op de smart-tv kunt bedienen. Selecteer met de afstandsbediening bijvoorbeeld een onlangs verschenen album of een leuke afspeellijst. Wel duurt het invoeren van een zoekterm via het virtuele toetsenbord op de beeldbuis iets langer. Veel televisies hebben tegenwoordig spraakondersteuning, zodat je de naam van een artiest of album ook hardop kunt uitspreken.

Houd er rekening mee dat de interne speakers van de televisie over het algemeen blikkerig klinken. Wegens de smalle behuizing is de klankkast te klein voor een kwalitatieve audioweergave. Dat doet natuurlijk geen recht aan je favoriete muziek! Stuur het geluid van de televisie daarom bij voorkeur naar een aangesloten soundbar, receiver of versterker. Dat kan onder meer via de HDMI-ARC-poort en optische uitgang van de televisie.

Mediaspeler op tv

Heeft je televisie geen app van een streamingmuziekdienst, dan is er nog geen man overboord. Spotify en andere muziekdiensten zijn op diverse mediaspelers beschikbaar. Dit aparte kastje koppel je met behulp van een HDMI-kabel aan een televisie. Het bekendste voorbeeld is de Apple TV. Logischerwijs is Apple Music al standaard in deze mediaspeler geïntegreerd, terwijl je voor nagenoeg alle andere muziekdiensten een app kunt installeren.

Overige mediaspelers gebruiken veelal Android als besturingssysteem. Installeer in dat geval je favoriete streamingdienst vanuit de Play Store. Als alternatief kun je een spelcomputer als veredelde mediastreamer gebruiken, zoals de PlayStation 4 / PlayStation 5 of Xbox Series X/S. Spotify is bijvoorbeeld op de genoemde gameconsoles beschikbaar.

Google Chromecast en TV Streamer

Tot slot zijn de Google Chromecast en Google TV Streamer het vermelden waard. Zodra je zo'n mediaspeler op een HDMI-poort aansluit, stream je nummers van je favoriete muziekdienst naar de televisie. Je smartphone of tablet fungeert in dat geval als afstandsbediening. Sommige televisies hebben al een Chromecast-functie ingebouwd.

Receiver en soundbar

Veel receivers en soundbars hebben verschillende streamingfuncties in huis. Je hoeft voor het luisteren van muziek dan geen televisie aan te zetten. De goedkoopste hedendaagse audioproducten bezitten in elk geval een bluetooth-adapter. Je verbindt in dat geval je smartphone rechtstreeks met de receiver of soundbar. Open je favoriete muziek-app en start een album of afspeellijst.

Deze draadloze techniek heeft twee nadelen. Allereerst past bluetooth compressie toe op de stream. Mogelijk gaat dat ten koste van de audiokwaliteit. Overigens leveren de bluetooth aptX- en LDAC-codecs wel een goed geluid. Een voorwaarde is dat zowel de zender als ontvanger de genoemde codecs ondersteunt. Het tweede nadeel is het beperkte bereik van bluetooth. Loop je met de smartphone even weg, dan hapert of stopt wellicht de muziekweergave op de receiver of soundbar.

De betere audioproducten hebben een bekabelde en/of draadloze netwerkaansluiting. Vergeleken met bluetooth ervaar je mogelijk een hogere geluidskwaliteit. Zowel wifi als ethernet laten de oorspronkelijke audiobestanden namelijk met rust, want zij passen geen compressie toe op de stream. In de meeste gevallen kies je met een app op een smartphone de gewenste muziek, waarna het audiosysteem zelf de benodigde data vanaf het web ophaalt. Dat kan vaak rechtstreeks vanuit de Spotify- of Tidal-app. Veel recente audioproducten ondersteunen deze muziekdiensten. Sommige hififabrikanten ontwikkelen trouwens een eigen app, zoals Denon/Marantz (HEOS) en Yamaha (MusicCast).

Spotify op oude versterker

Wanneer jouw oude vertrouwde versterker en aangesloten luidsprekers nog prima werken, is het natuurlijk zonde om deze audioapparatuur af te danken. Dat hoeft ook helemaal niet, want aan de hand van diverse betaalbare oplossingen luister je alsnog naar Spotify-streams. De goedkoopste optie is het aansluiten van een bluetooth-audioadapter. Die verbind je met de analoge tulpingangen of lijnaansluiting achter op de versterker, waardoor je vanaf een smartphone of tablet kunt streamen. Uitgebreidere modellen kun je wellicht ook digitaal verbinden. Dat gebeurt meestal via een optische uitgang. Check dus goed de aansluitmogelijkheden van jouw versterker. Onder meer Logitech, Pro-Ject, Sennheiser, Ugreen en Marmitek ontwikkelen geschikte bluetooth-audioadapters.

Klassiek hifisysteem koppelen

Een klassiek hifisysteem koppel je net zo makkelijk aan het (draadloze) thuisnetwerk. Je hebt daar wel een audiostreamer of netwerkspeler voor nodig. Dit apparaat verbind je met wifi of ethernet, waarna het zelfstandig streams van Spotify en overige bronnen kan ophalen. Vervolgens geeft de audiostreamer het geluidsspoor analoog of digitaal door aan de versterker. Voor de bediening gebruik je meestal een smartphone. Diverse bekende hififabrikanten ontwikkelen geschikte producten, waaronder Sonos, WiiM, Cambridge Audio, Bluesound en NAD.

Extra luxe: met display

Luxe modellen hebben zelfs een display met afspeelinformatie, zoals de artiest, het liedje en de albumhoes. Ten slotte zijn er ook genoeg apparaten te koop die zowel bluetooth, wifi als ethernet ondersteunen.

©OLIVER BEAMISH 4407973354259

Losse luidspreker

Voor het luisteren van Spotify-streams kun je ook de aanschaf van een losse luidspreker overwegen. Je hebt keuze uit grofweg drie smaken. Bluetooth-speakers zijn er in overvloed. Deze prijsvriendelijke producten hebben meestal een oplaadbare accu, waardoor je ze overal kunt gebruiken. Als je een exemplaar met een stof- en waterdichte behuizing koopt, luister je ook buitenshuis naar je favoriete klanken.

Voor binnengebruik is een wifi-speaker interessant. Bedenk vooraf goed waar je dit apparaat wilt neerzetten. Is er geen nabijgelegen stroompunt, dan ligt een exemplaar met een accu voor de hand. Vaak kun je twee soortgelijke speakers draadloos aan elkaar koppelen. Luister zo naar stereogeluid! Voor de bediening ben je aangewezen op je smartphone.

Slimme speaker

Verder kun je ook nog een zogeheten smartspeaker overwegen. Vanwege de ingebouwde microfoon bedien je deze modellen met je stem. Roep bijvoorbeeld de naam van een mooi muziekalbum en je hoort meteen de bijbehorende deuntjes. Mogelijk kun je via een smartspeaker ook nog andere slimme apparaten in je thuisnetwerk aansturen, zoals een lamp of thermostaat. Controleer in dat geval goed welke smarthomeplatformen het beoogde product ondersteunen. Apple, Google, JBL, Sonos en Denon hebben meerdere smartspeakers in hun gamma.

Multiroom audio

Veel receivers en soundbars met netwerkfunctie ondersteunen tegenwoordig multiroom audio. Ook diverse smartspeakers en audiostreamers gebruiken deze techniek. Zoals de Engelse naam al doet vermoeden, luister je hiermee in meerdere kamers naar muziek. Kies in een app voor iedere ruimte de gewenste afspeellijst. Je kunt hetzelfde album ook in meerdere kamers afspelen. Loop je vanuit de woonkamer bijvoorbeeld even naar de keuken, dan hoor je dezelfde klanken. Lijkt multiroom audio je handig? Schaf dan bij voorkeur producten van hetzelfde merk aan, zodat alle afspeelapparaten naadloos met elkaar samenwerken. Sonos, Denon en Bluesound staan bekend om hun brede assortiment met multiroom audioproducten.

Mediaserver installeren

Als je een uitgebreide muziekcollectie op de computer hebt staan, stel je die eenvoudig aan andere afspeelapparaten beschikbaar. Stream deze nummers bijvoorbeeld naar een smart-tv, receiver, soundbar, wifi-speaker of netwerkspeler. Dat werkt veelal via het DLNA/UPnP-protocol.

Je installeert voor dit doeleinde eerst een mediaserver of muziekserver op de computer. Dat kan met verschillende programma's. Voor beginners is het hulpje Universal Media Server erg geschikt. Er zijn hiervan versies voor Windows, macOS en Linux beschikbaar. Een pluspunt is dat deze mediaserver alle gangbare audioformaten ondersteunt. Zo accepteert het onder andere mp3-, wma-, wav- en flac-bestanden. Bovendien kun je als alternatief video's naar een geschikte smart-tv streamen.

Tijdens de installatie gaan in Windows mogelijk alarmbellen af. Ten onrechte, want Universal Media Server is volledig te vertrouwen. VirusTotal herkent geen bedreigingen in het exe-bestand. Na de installatie opent de freeware in een browser. 

Lees ook: Zelf een mediaserver maken op je pc of NAS met Jellyfin

Lokaal streamen

Je maakt in Universal Media Server eerst een gebruikersaccount aan. Nadat je bent ingelogd, herkent het programma wellicht al enkele geschikte apparaten in jouw thuisnetwerk. Dat is bijvoorbeeld een ingeschakelde smart-tv of wifi-speaker.

Het is nu zaak om de juiste bestandslocaties aan het programma toe te voegen. Klik rechtsboven op het pictogram met de drie horizontale streepjes en kies Gedeelde inhoud. Waarschijnlijk zijn er al wat standaard-mediamappen geselecteerd. Via Nieuwe webinhoud toevoegen en het blauwe mappictogram blader je naar de muziekmap. Bevestig daarna met Toevoegen en Opslaan.

Zodra de mediaserver eenmaal is ingericht, stream je de nummers eenvoudig naar een afspeelapparaat. Vanzelfsprekend is het wel een voorwaarde dat de computer en pakweg een receiver, soundbar of smart-tv met hetzelfde netwerk zijn verbonden. Open op een televisie de bronlijst of mediaplayer-app en kies de zojuist ingestelde mediaserver. Je navigeert vervolgens naar het gewenste album. Bij geschikte soundbars, receivers en wifi-speakers maak je meestal vanuit een smartphone-app verbinding met de mediaserver.