Om muziek in hoge kwaliteit via onze hifi-installatie af te spelen, is het niet noodzakelijk om terug te vallen op de cd-speler. In deze workshop laten we je zien hoe je een Raspberry Pi kunt uitbreiden met een HiFiBerry Digi en het opensourcepakket Volumio. Met deze betaalbare set kun je audio in de hoogste kwaliteit afspelen op je geluidsinstallatie. Zo kun je muziek streamen met de Raspberry Pi.

1 De hardware

Standaard heeft een Raspberry Pi een koptelefoonuitgang om audio af te spelen. Helaas staat deze bekend om zijn slechte kwaliteit. Om audio in de hoogste kwaliteit (192kHz/24bit) af te kunnen spelen, maken we gebruik van extra hardware. HiFiBerry levert uitbreidingen voor de meeste Pi-varianten. Omdat wij het audiosignaal digitaal willen doorsturen naar onze hifi-installatie, kiezen wij voor de Digi+ Standard (vanaf 22,90 euro). Deze beschikt over een optische TOSLink en een rca/tulp-aansluiting waarmee audio digitaal naar de versterker wordt doorgegeven. De uitbreidingskaart past direct op Raspberry Pi’s gpio-poort, solderen is niet nodig.

©PXimport

2 De software

Als besturingssysteem maken we gebruik maken van het opensourcepakket Volumio. Het pakket is ontwikkeld als een zogenaamde ‘headless’ applicatie, wat betekent dat het bedoeld is om via de ingebouwde webinterface bediend te worden. Het pakket ondersteunt audio van onder andere de formaten mp3, flac, wav, aac, alac en dsd en wordt in een netwerk herkend als upnp/dlna-systeem. Aardig is dat het ook webradio ondersteunt en is uit te breiden met add-ons. Hierdoor is het ook mogelijk om Spotify-ondersteuning toe te voegen.

3 Assemblage

Het plaatsen van de HiFiBerry is simpel. Zoals gezegd past het kaartje past direct op de gpio-aansluiting van de Raspberry Pi. Je zet het met de meegeleverde kunststof afstandhouders vast op het moederbordje. Je hebt geen voeding nodig omdat het bordje z’n stroom van de Raspberry Pi krijgt. De standaardbehuizing van je Pi past natuurlijk niet meer, verhoogde versies zijn gelukkig volop leverbaar.

©PXimport

4 Volumio downloaden

Nu de hardware gereed is, wordt het tijd om het besturingssysteem te installeren. Ga naar www.volumio.org en klik bovenin op Download. Kis links voor RaspberryPi en klik op Download. Een zip-bestand van circa 270 MB wordt gedownload. Pak het archiefbestand uit en bewaar het imagebestand op het bureaublad. Om dit image op de sd-kaart te zetten, maken we gebruik van het gratis programma Win32 Disk Imager. Ga hiernaartoe om de download direct te starten. Pak het pakket uit en installeer het.

©PXimport

5 Image flashen

Om het Volumio-image op de sd-kaart te zetten, plaats je een lege sd-kaart in je pc. Start Win32 Disk Imager en selecteer het image door op het mapicoontje te klikken. Selecteer vervolgens het station waar de sd-kaart is geplaatst. Klik op Write, er zal nog een waarschuwingsvenster volgen waarin staat dat alle informatie op de sd-kaart gewist wordt. Klik op OK, waarna Volumio op de sd-kaart wordt gezet. Verlaat het programma en haal de sd-kaart uit de computer.

©PXimport

6 Eerste keer opstarten

Plaats de sd-kaart met Volumio in de Raspberry Pi. Sluit de HiFiBerry aan op de audio-installatie via de optische uitgang of met een tulpstekker. Sluit de lan-kabel op je Pi aan, als je die hebt, dat is wat handiger dan via wifi, zie stap 8. Koppel ook de overige apparatuur (bijvoorbeeld een usb-schijf) aan de Pi en sluit ten slotte de voeding aan. Maak gebruik van een adapter die minimaal 2 ampère kan leveren, deze moet immers zowel de Raspberry Pi als de Digi+ van stroom voorzien. Het opstarten van de Raspberry Pi kost nu wat extra tijd, omdat Volumio zichzelf eenmalig configureert.

©PXimport

7 Achterhalen ip-adres

Om Volumio te kunnen bedienen, moeten we met een browser inloggen. Om de verbinding met ons netwerk te kunnen maken, moeten we het ip-adres achterhalen. Open een browser (Chrome wordt door Volumio aanbevolen) en typ het adres http://volumio.local in. Het Volumio-startscherm zal getoond worden. Mocht dat onverhoopt niet lukken, achterhaal dan het ip-adres in Chrome door de (verborgen) extensie mDNS Browser te installeren. Je kunt ook op een Android-telefoon met Fing of een iPhone/iPad met Net Analyszer het ip-adres achterhalen. Onze set zou zich daarin met de naam Volumio moeten laten zien.

8 Configureren via wifi-hotspot

Mocht er geen lan-verbinding mogelijk zijn, dan is het toch mogelijk om een verbinding te maken. Als de Raspberry Pi draadloze functionaliteit heeft (ingebouwd bij de Pi3 of via een dongel), dan zal Volumio een zogenaamde wifi-hotspot creëren. Deze presenteert zich met de naam Volumio en we kunnen hiermee verbinden door het netwerkwachtwoord volumio2 in te voeren. We hebben onze smartphone met dit netwerk verbonden, en vervolgens wordt automatisch aangegeven dat we met de webinterface kunnen verbinden. We komen daarmee in het Volumio-startscherm.

©PXimport

9 Draadloos netwerk instellen

Om draadloos via ons eigen netwerk te kunnen functioneren, zullen we een verbinding met ons eigen wifi-netwerk moeten instellen. Rechtsboven in het Volumio-venster is een tandwiel zichtbaar. Klik erop om het instellingenmenu te openen en selecteer Netwerk. Hier wordt de netwerkstatus weergegeven en kunnen we respectievelijk het lan, wifi- en hotspot-netwerk instellen. Neem het toegekende lan-ip-adres over en stel dit in als een vast ip-adres. Configureer de draadloze verbinding door het eigen thuisnetwerk te selecteren en het wachtwoord in te voeren. Bevestig door op Opslaan te klikken. Herstart door Afsluiten en Herstarten te kiezen.

©PXimport

10 Audio configureren

Log opnieuw in, open de instellingen en selecteer Afspeelopties. Hier stellen we het correcte uitvoerapparaat in, we kiezen onze Hifiberry en selecteren type DIGI. We testen de audio-uitvoer door een webradiostation af te spelen. Klik linksonder op de tab Bladeren en achtereenvolgens Web Radio / Per land / Nederland en bijvoorbeeld het station Arrow Classic Rock. Er wordt een pop-up getoond dat het station wordt afgespeeld. In het Volumio-startscherm wordt ‘webradio’ in een pulserende groene ring getoond, ten teken dat er muziek wordt uitgevoerd. Zorg dat rechts in beeld de volumecirkel is opengedraaid.

©PXimport

11 Muziekbibliotheek aanmaken

De simpelste manier om muziek aan de bibliotheek toe te voegen, is door een usb-stick of usb-schijf op de Raspberry Pi aan te sluiten. Na een herstart worden deze automatisch herkend en is de muziek zichtbaar in de bibliotheek. Om de bibliotheek aan te vullen met muziek vanaf ons netwerk, moeten we wat meer configureren. Klik op het tandwiel en vervolgens op Mijn muziek. Klik in de sectie Netwerkschijven op Voeg nieuwe schijf toe. In ons geval hebben we een nfs-station op een Synology-nas toegevoegd. Sla de instellingen op. De nas-locatie is actief en wordt direct geïndexeerd.

©PXimport

12 Spotify-ondersteuning

Volumio ondersteunt middels plug-ins ook de mogelijkheid om Spotify af te spelen (een premium-account hiervan is vereist). Open de instellingen van Volumio en selecteer de optie Plug-ins. Klik op Zoek Plug-ins, in de sectie Music Services is de Spotify-add-on zichtbaar. Klik op Installeren. Na de melding “Plug-in succesfully installed” kan het scherm gesloten worden. Bij geïnstalleerde plug-ins is Spotify nu zichtbaar. Schakel deze in door op On te klikken, klik daarna op Settings en voer je naam en wachtwoord van Spotify in. In het menu Bladeren is Spotify nu zichtbaar, erop klikken opent een overzicht van onder andere je afspeellijsten.

©PXimport

13 Updates en audio-instellingen

In het instellingenmenu, onder het item Systeem is zichtbaar welke versie van Volumio geïnstalleerd is. Door op Controleer Updates te klikken, kan een eventuele nieuwere versie automatisch gedownload en geïnstalleerd worden. Mocht het afspelen haperen, dan is meestal de wifi-verbinding het probleem. De positie van Raspberry Pi aanpassen (dichter bij de router), kan een aanzienlijke verbetering opleveren. Verder kan in het instellingenmenu, onder de sectie Afspeel opties, de audiobuffer vergroot worden. Het uitschakelenvan de Mixer onder Volume Opties kan ook helpen.

©PXimport

14 Afspelen!

Vanuit het startscherm klikken we op Bladeren. Hier worden al onze muziekbronnen gepresenteerd. Het gemak van Volumio toont zich nu ook:indien beschikbaar worden albumhoezen automatisch gedownload en als achtergrond getoond. Na het klikken op een album of song hoor je als het goed is direct de muziek. In de meeste gevallen is er links een menu beschikbaar door op de drie puntjes te klikken. Hier voeg je onder andere muziek toe aan de wachtrij, die je terugvindt via de rechtertab onderaan. Aangemaakte playlist laten zich hier ook opslaan en aan favorieten toevoegen.

©PXimport

Het is bijna kerst en tussen het regelen van de laatste boodschappen door kijk je om je heen. De post ligt nog op tafel, er slingert speelgoed rond en een grote schoonmaak gaat niet meer lukken. Toch wil je dat je gasten in een net huis binnenkomen. Met een strak plan kun je in precies zestig minuten de perfecte illusie van een schoon huis creëren. Zet de timer, doe je favoriete muziek aan en ga aan de slag.

Je begint waar je gasten binnenkomen. De hal is vaak een rommelige plek, zeker in de winter. Pak een grote mand of krat en gooi daar alles in wat er niet hoort: sjaals die niemand draagt, post, sleutels en rondslingerende tassen. Zet die mand tijdelijk weg in de berging, schuur of desnoods in je eigen kledingkast. Zorg dat er ruimte is aan de kapstok voor de jassen van je bezoek. Klop de deurmat even krachtig buiten uit en haal de stofzuiger snel door de gang. Als je hierna nog dertig seconden over hebt, veeg je met een doekje over de spiegel. Een schone spiegel en een lege vloer geven direct bij binnenkomst al het gevoel van een opgeruimd huis.

De woonkamer: sfeer boven perfectie

Door naar de plek waar jullie de meeste tijd zullen doorbrengen. In de woonkamer geldt nu de regel: opruimen is belangrijker dan boenen. Loop een rondje met een vuilniszak voor alles wat weg kan en een wasmand voor spullen die naar een andere kamer moeten. Maak de salontafel en bijzettafels helemaal leeg. Een leeg oppervlak oogt namelijk direct schoon, zelfs als je niet nat afneemt. Schud daarna de kussens op de bank flink op en vouw plaids netjes op. Haal de stofzuiger alleen door het midden van de kamer en langs de bank; vergeet de hoekjes en plinten, want daar kijkt vanavond niemand naar.

©Евгения Рубцова

Het toilet: kort maar krachtig

Dit is de enige plek waar je gasten echt even alleen zijn en stilzitten, dus hier moet het wel fris zijn. Gelukkig is de ruimte klein. Spuit wc-reiniger in de pot en laat dit even inwerken terwijl je de rest doet. Gebruik een wegwerpdoekje of een sopje voor de bril, de spoelknop, de deurklink en de kraan. Hang een schone handdoek op en controleer of er voldoende toiletpapier ligt. Heb je nog een geurkaarsje of geurstokjes? Zet die dan hier neer. Als het lekker ruikt, voelt je toilet al snel schoner aan.

Puntjes op de i in de keuken

Je hebt nu nog een kwartier over. Snel door naar de keuken. Zorg allereerst dat het aanrecht helemaal leeg is. Als het niet meer lukt om alles af te wassen, zet je de vuile vaat snel in de vaatwasser, ook als deze eigenlijk al vol is. Een andere slimme noodoplossing is om de vaat tijdelijk in een keukenkastje te verstoppen. Het gaat erom dat alles uit het zicht is. Haal tot slot nog even een doekje over het aanrecht en de kookplaat zodat alles weer fris oogt.

©APALKOV | MestoSveta - stock.adobe.com

Sfeer maken

Nu is het tijd voor de belangrijkste truc: het aanpassen van de verlichting. Dim de grote lampen en steek overal kaarsen en sfeerverlichting aan. Dat ziet er niet alleen heel gezellig uit, maar dat zachte licht zorgt er ook voor dat achtergebleven stof of verdwaalde kruimels niet meer opvallen. Tot slot doe je nog één ding voor de sfeer. Zet een raam op een kier voor frisse lucht of zet een pannetje op het vuur met wat water, kaneel en sinaasappelschil voor een heerlijke kerstgeur.

Klaar voor de bel

Kijk nu eens om je heen. Je huis is opgeruimd, het ruikt lekker en het is gezellig verlicht. Niemand die ziet dat je de bovenkant van de kasten hebt overgeslagen. Schenk wat te drinken voor jezelf in en adem uit. Laat die bel maar gaan!

Na een uitgebreid diner is de koffie vaak de afsluiter van de avond. In plaats van een standaard zwarte bak zet je met een paar simpele ingrediënten iets bijzonders op tafel. Je hoeft geen volleerd barista te zijn om indruk te maken; met wat kruiden of een restje chocolade geef je de koffie direct een feestelijke twist. Speciaal voor jou: vijf heerlijke koffierecepten.

Espresso met witte chocolade en kardemom

Witte chocolade is een goede match voor de sterke smaak van een espresso. Leg een paar blokjes witte chocolade onderin het glas en laat deze langzaam smelten door de hete koffie eroverheen te gieten. Als je een snufje kardemom door de melk mengt voordat je deze opschuimt, krijg je een heerlijke warme en kruidige geur. De kardemom zorgt ervoor dat de zoete chocolade niet de overhand krijgt, waardoor de koffiesmaak goed overeind blijft.

Tiramisu uit een glas

Je kunt de smaken van het bekende Italiaanse dessert ook gewoon drinken. Meng een sterke kop koffie met een drupje amandelsiroop voor de herkenbare smaak van amaretto, maar dan zonder de alcohol. In plaats van gewone melk kun je een mengsel van halfstijve slagroom en een beetje mascarpone bovenop de koffie leggen. Een flinke laag cacaopoeder over de room maakt het plaatje compleet. Dit koffierecept kan eigenlijk ook direct als vervanger van een dessert kan dienen, vooral het serveert met bijpassend koekje, zoals cantuccini of amaretti.

Mokka met sinaasappel en pure chocolade

De combinatie van pure chocolade en sinaasappel doet het altijd goed tijdens de feestdagen. Rasp de schil van een sinaasappel en roer dit samen met een blokje pure chocolade door je warme koffie totdat alles is opgelost. De olie uit de sinaasappelschil geeft een fris aroma dat heel goed samengaat met donker gebrande koffiebonen. Als je dit serveert met een klein stukje sinaasappelschil op de rand van het glas, ziet het er meteen feestelijk uit. De pure chocolade maakt de koffie wat dikker en voller, wat goed past bij een koude winteravond.

Karamel met een snufje zeezout

Gezouten karamel is al jaren populair en dat is niet zonder reden. Het zout versterkt namelijk de zoete tonen van de karamel en haalt tegelijkertijd de bittere randjes van de koffie af. Doe een scheutje karamelsiroop in je glas en voeg daar echt maar een heel klein beetje zeezout aan toe. Gebruik havermelk voor het schuim, omdat dit van zichzelf al een beetje romig en nootachtig smaakt. Het resultaat is een zachte koffie die het door de combinatie van zout en zoet bij bijna iedereen goed doet.

Koffie met honing en kaneel

Voor wie geen chocolade of room lust, is een combinatie van honing en kaneel een goed alternatief. Roer een goede lepel honing door de zwarte koffie en bestrooi de melkschuimlaag met wat kaneelpoeder. De honing geeft een andere soort zoetheid dan suiker en maakt de koffie zachter voor de keel. Het is een eenvoudige manier om een normale latte een feestelijke upgrade te geven met spullen die je waarschijnlijk al in je keukenkastje hebt staan. De geur van kaneel die van de warme melk afkomt, maakt meteen duidelijk dat het kerst is! 

©ID.nl

Zo maak je je koffie helemaal af

Je kunt de feestkoffie nog net wat mooier presenteren door aandacht te besteden aan de garnering. Een klein beetje kaneel, nootmuskaat of cacaopoeder op de melkschuimlaag doet bijvoorbeeld al wonderen. Gebruik een klein zeefje zodat de poeder gelijkmatig verdeeld wordt en er geen klontjes ontstaan. Voor een luxe effect kun je met een fijne rasp wat krullen van een blok pure of witte chocolade schaven. Dit smelt langzaam weg in het schuim en geeft bij elke slok een beetje extra textuur.

Ook met koekjes of fruit kun je creatief uit de hoek komen. Serveer de koffie met een typisch winters koekje op de schotel, zoals een speculaasje of een Italiaanse cantuccini. Een dunne reep sinaasappelschil die je even rond je vinger draait tot een krul staat erg chique aan de rand van het glas. Wil je echt uitpakken, dip de rand van het glas dan in wat water en daarna in suiker voor een bevroren effect. In plaats van een gewone lepel kun je tot slot een kaneelstokje in de koffie zetten, wat tijdens het drinken subtiel steeds meer smaak afgeeft.

Drie espressomachines voor je feestkoffie

De'Longhi PrimaDonna Soul

Dit apparaat van De'Longhi is een zeer uitgebreide volautomaat. Dankzij de 18 voorgeprogrammeerde recepten zet je met één druk op de knop een krachtige espresso of een zachte latte. Voor wie van variatie houdt, biedt dit toestel ook de mogelijkheid om de sterkte van de koffie nauwkeurig aan te passen, zodat je altijd die gewenste sterke kop koffie krijgt. De machine is bovendien via een smartphone-app te bedienen.

Siemens EQ.500

De Siemens EQ.500-serie staat bekend om het gebruiksvriendelijke display waarbij je de koffiespecialiteiten direct via sensorvelden selecteert. Naast de standaard espresso en latte beschikt dit apparaat over de zogenaamde 'aromaDouble Shot'-functie. Hiermee zet je een extra sterke koffie door middel van een dubbel maal- en zetproces, zonder dat de koffie een bittere nasmaak krijgt.

Melitta Barista Smart T

De Melitta Barista Smart TS blinkt uit in veelzijdigheid met maar liefst 21 voorgeprogrammeerde recepten. Een groot voordeel is de fluisterstille molen, waardoor je zonder veel lawaai geniet van versgemalen bonen. Dankzij het dubbele bonenreservoir kun je bovendien eenvoudig wisselen tussen een milde boon voor je latte en een krachtige variant voor de espresso. De machine is via een handige app op je smartphone te bedienen. Met de 'My Coffee Memory'-functie sla je de persoonlijke voorkeuren van acht verschillende personen op.