Met een iPhone maak je prachtige foto's. Dat neemt niet weg dat er ook situaties zijn waarin de camera wat minder presteert. Zoals bij weinig licht. Gelukkig kun je dankzij de technologische hoogstandjes van gespecialiseerde apps in allerlei speciale omstandigheden alsnog goed beeld schieten.

De hardware en software van de iPhone is de afgelopen jaren al sterk verbeterd. Dankzij allerlei apps kun je nog meer uit die camera halen. Zo kun je bijvoorbeeld beter inzoomen, 's avonds mooiere beelden maken en achteraf scherpstellen. We bespreken diverse gespecialiseerde apps. Lees ook: 6 beste smartphonecamera's onder de loep.

Hogere resolutie en beter inzoomen

Vergeleken met sommige andere telefoons, heeft de iPhone een wat beperkte resolutie. Met acht megapixels kun je heus wel mooie plaatjes maken, maar toch kan de detaillering soms beter, of heb je wat extra beeldmateriaal nodig om de foto mooier bij te snijden. Met de app Hydra los je deze beperking in één klap op. Want je kunt er foto's van twaalf, zestien en zelfs tweeëndertig megapixels mee maken. Hoe dat kan? De app schiet snel achter elkaar een reeks opnamen en let daarbij op de bewegingssensoren van je iPhone.

Omdat je handen altijd lichtjes trillen, bevat elke opname net iets andere beeldinformatie. Hydra weet hoeveel de telefoon verschoven is, zodat het de beelden naadloos kan combineren tot één foto met een hogere resolutie en een betere detaillering. Slim! Hetzelfde trucje gebruikt Hydra om mooiere ingezoomde foto's te maken. Je iPhone heeft geen optische zoomlens. Dus als je met een camera-app inzoomt, wordt de foto simpelweg uitvergroot en dat maakt het plaatje er niet bepaald mooier op. Gebruik je Hydra, dan wordt het beeldmateriaal van een hele reeks foto's gecombineerd, zodat je foto er alsnog mooier uitziet.

Hydra

Score *****

Prijs € 4,99

Omvang 11,6 MB

©PXimport

Hydra laat je twee of vier keer digitaal inzoomen met verbeterde kwaliteit.

Sfeeropnamen bij weinig licht

Hydra heeft nog meer te bieden, waaronder een stand voor weinig licht. Normaal wordt een foto dan vaak te donker, erg korrelig en de kans op bewegingsonscherpte is erg groot. Zonde, want zo is het wel heel erg lastig om mooie sfeerfoto's te maken. Hydra lost dit op dezelfde manier op als bij het inzoomen. Het enige wat je hoeft te doen is je camera eventjes zo stil mogelijk vast te houden tot de reeks foto's is geschoten. Een statief heb je dus niet nodig.

De gecombineerde foto ziet er mooier en helderder uit dan een standaard-foto en bevat bijna geen ruis. Gaat het je alleen om foto's bij weinig licht, dan kun je ook kiezen voor de app Cortex Camera. Ook deze app schiet een reeks foto's, die vervolgens gecombineerd worden tot één foto door te letten op de bewegingssensoren. Voor beide apps geldt dat je het beste resultaat hebt bij statische onderwerpen. Alles wat beweegt zal namelijk vervagen, wat soms trouwens best leuke en creatieve effecten geeft.

Cortex Camera

Score ****

Prijs € 2,99

Omvang 1,5 MB

©PXimport

Met zowel Cortex als Hydra maak je betere foto's bij weinig licht.

Bewegingen vervagen

Op websites en sociale netwerken als Flickr en Instagram zie je veel foto's voorbijkomen met prachtige voortjagende wolken en een waterval of de branding die is veranderd in een zijdezachte waas. Hoe doen ze dat? De truc is dat je een lange belichtingstijd gebruikt, zodat alles wat beweegt in beeld vervaagt. Standaard kan je iPhone dat niet, omdat er overdag veel te veel licht is om bijvoorbeeld dertig seconden te belichten. Zelfs voor een spiegelreflex heb je dan een speciaal filter nodig, een soort verduisteringsgordijn zodat het lijkt alsof het nacht is.

Op je iPhone past zo'n filter niet echt en daarnaast hebben camera-apps een beperking van slechts een halve seconde. De app Slow Shutter Cam lost dit op door continu opnamen te maken en deze direct te combineren, zonder dat de foto overbelicht raakt. Je ziet op het scherm precies hoe alles wat beweegt langzaam begint te vervagen. Alles wat niet beweegt, komt haarscherp op de foto. Geef je de app de tijd, dan veranderen wolken in dynamische strepen die door het beeld lijken te jagen. Stromend water in een rivier of gracht verandert in een zijdezachte waas, of je krijgt mooie patronen te zien door stromingen. Er wordt alleen niet gelet op de bewegingssensoren, dus je moet je telefoon op een (mini)statief plaatsen of op een andere manier stevig neerzetten.

Slow Shutter Cam

Score ****

Prijs € 0,99

Omvang 6,2 MB

Nachtopnamen

Ook in het donker heb je vaak heel lange sluitertijden nodig om genoeg licht te verzamelen voor een goede foto. Bijvoorbeeld om een stadsopname te maken van verlichte gebouwen, huizen, monumenten en straten of grachten. Slow Shutter Cam kan dit voor je doen, al lijkt de foto direct overbelicht te raken als er maar weinig licht is. Gelukkig kun je dit meteen na het maken van de foto herstellen, omdat de belichting traploos regelbaar is in de app. De app Average Camera Pro heeft dit probleem niet en laat 's avonds ook net wat mooiere kleuren zien. Er zit wel een fractie vertraging tussen de opnamen, zodat vervagingen net wat minder vloeiend worden. Overdag gebruiken wij daarom het liefst Slow Shutter Cam en in het donker schakelen we over naar Average Camera Pro.

Average Camera Pro

Score ****

Prijs € 0,99

Omvang 5,7 MB

©PXimport

Average Camera Pro werkt ongeveer hetzelfde als Slow Shutter Cam.

Fel licht en donkere schaduwen

Je kent ze vast wel: foto's waarop de lucht is veranderd in een egaal wit vlak, of waarop alles in de schaduw zwart oftewel onzichtbaar is geworden. Het probleem is dat camera's slecht tegen de combinatie van fel licht en diepe schaduwen kunnen. Met onze ogen kunnen wij allebei tegelijk zien, maar een camera moet kiezen tussen de één of de ander. Je iPhone lost dit in veel gevallen best aardig op door een HDR-foto te maken. Er worden dan snel na elkaar een paar opnamen gemaakt, die worden gecombineerd tot één beter belichte foto. Nadeel is alleen dat het resultaat vaak niet optimaal is, en vooral dat je er helemaal geen invloed op hebt. Met Pro HDR X krijg je veel betere resultaten. Er worden drie opnamen gemaakt, waarvan automatisch de best belichte stukjes beeldmateriaal gecombineerd worden tot een HDR-foto. Kleine verschillen tussen de foto's door bewegingen worden ook netjes hersteld.

Voor nog meer grip op het eindresultaat mag je ook zelf drie gebieden aanwijzen waarop de app zijn belichting baseert bij het samenvoegen van de drie opnamen. Wijs dan altijd het lichtste, het donkerste en een gemiddeld stukje van het beeld aan. Na het samenvoegen wordt het voorlopige resultaat op het scherm getoond, waarna je met schuifregelaars zelf aan de slag kunt. Zo bepaal je helemaal zelf wat je het mooist vindt. Complicatie is dat je in de volle zon de foto's op het scherm van je iPhone minder goed kunt beoordelen, dus is de kans groot dat je sommige HDR-foto niet optimaal bewerkt. Gelukkig kun je in de app aangeven dat ook de drie originele foto's in de filmrol bewaard moeten worden. Die kun je bijvoorbeeld thuis weer in de app inladen, zodat je wel ziet wat je doet en je alsnog de allermooiste HDR-foto's maakt. De resultaten van Pro HDR X zien er over het algemeen heel natuurgetrouw uit. Gebruik je de app Fotor HDR, dan kun je ook foto's met een veel explicieter HDR-uiterlijk maken. Het lijken dan meer schilderijen of tekeningen.

Pro HDR X

Score *****

Prijs € 1,99

Omvang 1,3 MB

Fotor HDR

Score ****

Prijs € 1,99

Omvang 24,3 MB

©PXimport

Met Fotor HDR kun je het HDR-effect extra benadrukken.

Timelapse

Sommige dingen om ons heen spelen zich zo langzaam af, dat we amper merken dat er iets verandert. Een ijsblokje doet er bijvoorbeeld erg lang over om te smelten, wolken lijken vaak nagenoeg stil te hangen en wachten voor een rood stoplicht is ronduit saai. Om te zien wat er werkelijk gebeurt, zou je het proces versneld moeten kunnen afdraaien. Een uur samendrukken tot enkele seconden, desnoods enkele uren tot een minuut. Dat kan door een timelapse te maken. Dat is een filmpje waarmee je de werkelijkheid enorm versnelt. Van alles waar enige beweging in zit, kun je enorm leuke timelapses maken.

Normaal heb je daar een vracht aan (camera)apparatuur voor nodig, maar met je iPhone werkt het net zo goed en gaat het een stuk makkelijker.

Installeer de app Lapse It Pro en plaats je telefoon op een statiefje of zet hem ergens stevig tegenaan. Vervolgens geef je aan om de hoeveel seconden of minuten er een opname gemaakt moet worden en laat je de app enkele minuten of uren draaien. Gebruik in het laatste geval wel een voedingskabeltje. Doordat er met regelmaat een opname wordt gemaakt, krijg je als het ware een filmpje waarin je de tijd enorm versnelt. Een ijsblokje smelt dan niet in anderhalf uur, maar in twintig seconden. Je ziet het gekrioel van voetgangers en verkeer, ze spoeden zich beurtelings over een kruising. Wolken flitsen over een landschap en bootjes stuiven over het water. Bij redelijk snelle bewegingen gebruik je een kort interval om een vloeiende timelapse te krijgen. Bij langzamere bewegingen juist langere intervallen omdat er minder gebeurt. Zodra je klaar bent, stel je in met hoeveel beeldjes per seconde je de opnamen weer laat afspelen. Hiermee bepaal je het optimale effect van de film. Een timelapse moet namelijk niet te snel, maar zeker ook niet te langzaam afspelen.

Lapse It Pro

Score *****

Prijs € 1,99

Omvang 15,1 MB

Achteraf scherpstellen

Normaal gesproken stel je eerst scherp en daarna maak je een foto. Soms merk je niet eens dat scherpstellen nodig is, omdat je iPhone dat razendsnel en automatisch voor je regelt zodra je het toestel ergens op richt. Maar als je een beetje beweegt, of de camera maakt een verkeerde keuze, kan het belangrijkste deel van je foto alsnog onscherp worden en dat is zonde. Zou het daarom niet mooi zijn als je achteraf kon scherpstellen, zoals nu al kan met enkele futuristische camera's? MultiCam doet precies dat. Je richt ergens op en drukt af. Vervolgens maakt de app een reeks opnamen, waarbij de scherpstelling steeds een beetje wordt opgeschoven. De foto's worden in eerste instantie in de app zelf bewaard. Achteraf, wanneer het jou uitkomt, bekijk je ze en stel je via een schuifregelaar exact de gewenste scherpte in. Die uiteindelijke foto bewaar je vervolgens in de filmrol. MultiCam is vooral handig bij macrofoto's, omdat je er dan al snel naast zit met scherpstellen. Eventueel kun je ook de belichting in stapjes aanpassen.

MultiCam

Score ***

Prijs € 1,99

Omvang 0,9 MB

Bliksem fotograferen

Onweer is altijd weer een spectaculair verschijnsel en typisch iets wat je graag met een iPhone wilt vastleggen. Alleen zijn die felle lichtflitsen te onvoorspelbaar en ze duren te kort om op het juiste moment af te drukken voor een foto. Gelukkig kan het ook anders. iLightningCam 2 kijkt gewoon met je mee en zodra er een bliksemflits is, maakt de app razendsnel een foto. Jouw iPhone is dus snel genoeg om de flits te detecteren en er meteen een foto van te maken. Je hoeft het toestel alleen maar op het juiste stukje lucht te richten. Een statief gebruiken hoeft niet, maar het mag wel. Je kunt dan een mooiere compositie maken en zelf op je gemak van het spektakel genieten, terwijl de app voor je aan de slag gaat. iLightningCam 2 herkent zelf of het dag of nacht is en past de belichting hierop aan. Alles wordt automatisch voor je geregeld, maar als je dat liever hebt, mag je ook handmatig de gevoeligheid instellen, of de app voorbereiden op grote, gemiddelde of kleine bliksemschichten. Onweer is mooi, maar ook gevaarlijk. Breng jezelf nooit in gevaar voor een mooie foto.

iLightningCam 2

Score *****

Prijs € 1,99

Omvang 8,1 MB

©PXimport

iLightningCam 2 kent ook een handmatige stand waarin je de gevoeligheid instelt.

QD-OLED is steeds vaker terug te vinden in gamingmonitoren. Waar deze techniek eerst vooral was voorbehouden aan het hogere segment, zie je steeds vaker in modellen die voor een veel bredere groep gamers betaalbaar zijn. De vraag is natuurlijk of je dat verschil in beeldkwaliteit ook echt merkt tijdens het spelen. In dit artikel lees je hoe QD-OLED werkt en wanneer je het verschil in de praktijk merkt.

Wat QD-OLED anders maakt

Een traditioneel LCD-paneel werkt met achtergrondlicht dat door meerdere lagen heen moet voordat je een beeld ziet. Dat kost tijd en maakt dat zwart nooit volledig zwart wordt. QD-OLED laat die tussenlagen achterwege. Elke pixel geeft zelf licht en schakelt onafhankelijk van de rest. Daardoor reageert het beeld direct. De quantum-dot-laag zet het blauwe OLED-licht om in diepe en zuivere kleuren. Het voelt alsof je condens van een raam veegt: zodra de waas verdwijnt, zie je het beeld helder en zonder vertraging.

©ID.nl

Vloeiende beelden bij snelle actie

Die directe pixelreactie merk je vooral wanneer je snelle spellen speelt. Omdat pixels vrijwel meteen overschakelen naar een nieuwe kleurstand, blijven objecten die over het scherm vliegen scherp in beeld. In shooters, racespellen en andere games waarbij snelheid telt, bijvoorbeeld voetbalgames, ontstaat daardoor een rustiger beeld met minder bewegingsonscherpte. Je ogen hoeven zich minder vaak aan te passen. Daardoor raken ze minder snel vermoeid en houd je makkelijker overzicht, ook wanneer je langere tijd achter elkaar speelt.

©ID.nl

Zicht in donkere scènes

QD-OLED blinkt uit in donkere scènes. Pixels die geen licht hoeven te geven, staan volledig uit en leveren een diep zwart dat je bij LCD-panelen zelden ziet. Doordat heldere elementen hier direct naast kunnen staan zonder dat ze licht lekken, ontstaat een sterk contrast dat schaduwen en lichte accenten duidelijker scheidt. Daardoor verdwijnen grijze waasjes in schaduwhoeken en blijven contouren van objecten helder zichtbaar. Vooral in stealth-games, horrorspellen en shooters waarin je tegenstanders soms alleen als silhouet ziet, levert dat een tastbaar voordeel op.

©ID.nl

Kleurrijk zonder overdrijven

De quantum-dot-laag zorgt voor een breed kleurbereik waardoor lichteffecten, huidtinten en subtiele schaduwen goed zichtbaar blijven. Veel QD-OLED-monitoren tonen kleuren standaard wat verzadigd, vooral in de felste modi. In een sRGB- of filmmodus wordt het beeld zachter en natuurgetrouwer, wat beter aansluit bij fotobewerking en dagelijks gebruik. Zodra je de juiste modus gebruikt, lopen kleuren vloeiend in elkaar over en blijven ze gelijkmatig, terwijl uitgesproken elementen zoals neon en magie juist duidelijk opvallen. Dat merk je niet alleen in games, maar ook wanneer je foto's bewerkt of films kijkt.

Helderheid en HDR in perspectief

QD-OLED heeft op het gebied van helderheid flinke stappen gezet ten opzichte van eerdere OLED-generaties. In HDR-games kunnen lichte delen krachtig oplichten zonder dat fel zacht of dof oogt; explosies, glinsteringen op water en fel tegenlicht komen daardoor beter tot hun recht. Toch is het goed om te weten dat deze techniek niet alle beperkingen wegneemt. De helderheid van QD-OLED hangt sterk af van de schermvulling. Bij SDR (standaard dynamisch bereik, het normale helderheidsniveau voor dagelijkse pc-taken) op een volledig wit scherm ligt de helderheid meestal rond de 200 tot 250 nits. Bij kleinere, heldere onderdelen kan dit oplopen richting 400 tot 500 nits. In HDR kunnen pieken van 1000 tot 1300 nits worden bereikt, maar die waarden gelden vooral voor kleine accenten en niet voor het hele scherm. Mini-LED-monitoren houden hogere helderheidsniveaus langer vast, wat in fel verlichte kamers zichtbaar voordeel geeft in extreme highlights. QD-OLED compenseert veel daarvan met perfect zwart, waardoor het contrast wel krachtig blijft (zie ook kader QD-OLED versus Mini-LED) .

Reflecties in daglicht

De meeste QD-OLED-monitoren hebben een glanzende afwerking. Dat helpt bij de kleurweergave en het contrast, maar maakt het paneel gevoeliger voor reflecties bij daglicht. Daarnaast ontbreekt een polarisatiefilter. Daardoor kunnen zwartwaarden in fel licht een paarse of grijze waas krijgen: het diepe zwart wordt zichtbaar opgelicht, meer dan bij een gewone spiegeling. Dat drukt het contrast in een goed verlichte kamer en kan afleiden bij gamen. Gebruik je de monitor vooral in een donkere of gelijkmatig verlichte ruimte, dan speelt dit nauwelijks. In kamers met veel direct zonlicht of grote ramen komt een matte Mini-LED-monitor daarom vaak rustiger over.

©ID.nl

Minimale inputvertraging

Naast de snelle pixelreacties is ook de invoervertraging laag. Moderne QD-OLED-modellen reageren direct op elke muisbeweging en elke controlleractie. Vooral in competitieve shooters is dat een voordeel, omdat elke handeling zonder merkbare vertraging op het scherm verschijnt. 

Burn-in en levensduur

Burn-in blijft bij elke OLED-variant een punt van aandacht, al zijn moderne QD-OLED-schermen duidelijk verder dan eerdere generaties. Ze gebruiken meerdere beschermingsmechanismen die de belasting door statische beelden beperken. Voor normaal gamegebruik werkt dat in de praktijk goed en blijft het risico klein.

Dat neemt niet weg dat enige nuance op zijn plaats is. Gebruik je een monitor dagelijks vele uren voor taken met veel vaste elementen, zoals spreadsheets, fotobewerkingspanelen of het steeds terugkerende HUD van één game, dan is de kans op inbranden groter dan bij LCD- of Mini-LED-panelen. Afwisseling in wat je op het scherm toont en af en toe even pauze nemen helpt om het paneel langer in goede staat te houden. Even pauze nemen is ook voor jezelf goed trouwens!

Wat voor beschermingstechnieken kun je tegenkomen?

©AGON by AOC

Voorbeeld: bescherming in de praktijk

Veel QD-OLED-monitoren combineren verschillende beschermingsmechanismen om het risico op burn-in te beperken. In onderstaande tabel zie je bijvoorbeeld wat je kunt vinden in een aantal recente modellen uit de AGON PRO line-up van AOC. Je kunt al deze functies zelf in- en uitschakelen en je kunt de intensiteit ervan aanpassen. Dat betekent dat je zelf kunt bepalen hoe sterk de bescherming is.

Voor wie QD-OLED vooral interessant is

Gamers die veel snelle actie spelen, halen het meeste uit QD-OLED. De voordelen van de techniek zijn in elk genre zichtbaar, maar vallen vooral op in shooters en racespellen, waar tempo en directe reacties tellen. Ook filmische games die sterk leunen op licht-donkercontrasten winnen zichtbaar aan sfeer en detail.

Conclusie

QD-OLED combineert diepe zwartwaarden met snelle pixelreacties en een breed kleurbereik. Dat zorgt voor een vloeiend beeld in snelle games en meer overzicht in donkere scènes. HDR komt overtuigend tot zijn recht, al blijven Mini-LED-schermen beter overeind bij zeer hoge helderheid en fel daglicht. Inbranden blijft een punt van aandacht wanneer hetzelfde element lange tijd in beeld staat, maar moderne modellen beschikken over uitgebreide beschermingsmaatregelen. Voor veel gamers is QD-OLED daarmee een goede keuze: snel, sfeervol en klaar voor de komende jaren.

De ingebouwde zoekfunctie van Windows - Windows Zoeken - kennen we inmiddels wel. En eerlijk is eerlijk: dat onderdeel is inmiddels wel wat gedateerd. Welke andere mogelijkheden zijn er om te zoeken? Welke AI en andere slimme tools kunnen we inzetten om de antwoorden op onze vragen te vinden? Je ontdekt ze hier.

Copilot: bestanden doorzoeken

Microsofts Copilot kan je helpen met het doorzoeken van de inhoud van de bestanden op je computer. Hiervoor moet je momenteel nog eerst het bestand uploaden naar OneDrive. Vanuit daar kun je er allerlei acties mee uitvoeren. Copilot kan straks ook voor je op zoek gaan naar lokale bestanden. Die functie is nu nog niet geactiveerd in Nederland, maar is al wel actief in de VS en Engelstalige regio's. De Copilot-app lijkt er voor Nederland al wel op voorbereid.

Je kunt je alvast voorbereiden op de komst van deze functie. Dat doe je door ervoor te zorgen dat je de nieuwste versie van Copilot hebt geïnstalleerd. Daarmee wordt de functie direct actief als deze in Nederland beschikbaar komt. Je vindt de nieuwe versie van Copilot in de Microsoft Store (via het startmenu). Eenmaal geopend, klik je op de gebruikersafbeelding linksonder in het scherm. Kies Instellingen. Geef Copilot vervolgens toegang tot de bestanden. Blader naar Machtigingsinstellingen en zet de schuif op Aan bij Bestand zoeken. Zet hierna ook de schuif op Aan bij Lezen van het bestand.

Copilot maakt onderliggend nog steeds gebruik van gedeelten van het bestaande Windows Zoeken. Die kennis biedt meer controle: je kunt bepalen welke locaties mogen worden doorzocht. Klik in hetzelfde instellingenvenster op Windows-instellingen. Geef bij Mijn bestanden zoeken aan welke locaties mogen worden bekeken.

Copilot: zoeken in bestanden

Soms ben je niet op zoek naar bestanden, maar juist naar informatie ín de bestanden. Als je de nieuwste update van Windows 11 gebruikt, kun je hiervoor op een slimme manier Copilot inzetten. Klik met de rechtermuisknop op het bestand waarin je wilt zoeken of waarover je specifieke vragen hebt. Doet dat bijvoorbeeld via het bureaublad of via de verkenner.

Kies voor de nieuwe optie Vraag het aan Copilot. Het bestand verschijnt in het venster van Copilot. Vervolgens kun je bijvoorbeeld vragen om het te doorzoeken of het opnieuw te structureren. Je kunt ook vragen om het bestand samen te vatten of de inhoud ervan in compacte bewoordingen te beschrijven. Verschijnt de nieuwe optie nog niet in het menu van de rechtermuisknop? Controleer dan of je de instellingen uit de alinea hiervoor hebt geactiveerd.

Copilot: gezichten herkennen

Maak je gebruik van OneDrive? Ook OneDrive zet steeds vaker AI in om je bestanden eenvoudiger vindbaar te maken. Op het moment van schrijven wordt de laatste hand gelegd aan de gezichtsfuncties. We hebben deze dus zelf nog niet in de praktijk kunnen testen.

Microsoft gebruikt AI om gezichten te herkennen in foto's en afbeeldingen die je in een OneDrive-account hebt bewaard. Je moet hiervoor wel toestemming geven. Hierna wordt informatie uit afbeeldingen en gezichten verzameld om vergelijkbare gezichten te vinden.

Open de OneDrive-app en wacht totdat automatisch de melding met toestemming verschijnt. Ga je akkoord met de verwerking, dan kies je Toestaan. Het duurt tot 72 uur om de foto's te indexeren. Download de nieuwste versie van de OneDrive-app (via Google Play of de Apple App Store) en tik op de nieuwe tab Personen. In het zoekvak eronder kun je zoeken op specifieke personen op foto's.

Perplexity: vinden wat je zoekt

Perplexity is een geavanceerde en populaire AI-zoekmachine. Je kunt deze AI-dienst ook goed inzetten voor het doorzoeken van de inhoud in je eigen bestanden. Er bestaan wel een paar voorwaarden voor het zoeken met de AI-agent van Perplexity: allereerst heb je een betaald abonnement nodig. De gratis versie ondersteunt de functie (nog) niet. Hiervoor betaal je circa 20 euro per maand, vergelijkbaar met de betaalde abonnementen van veel andere AI-aanbieders.

Perplexity kan daarnaast alleen zoeken in bestanden die je in de cloud hebt opgeslagen. Op dit moment worden alleen nog Google Workspace, Dropbox en WhatsApp ondersteund. Op het gebied van bestandsformaten kun je onder meer Google Docs, pdf-bestanden, Microsoft Office-documenten en csv-bestanden gebruiken. Ook Markdown (MD)- en JSON-bestanden worden ondersteund.

Perplexity: aan de slag

Het zoeken in je eigen bestanden staat in Perplexity standaard uitgeschakeld. Het zoeken van bestanden wordt mogelijk met plug-ins, die in Perplexity 'verbinders' worden genoemd. Laten we deze eens inschakelen.

Klik in het hoofdvenster van Perplexity linksonder op de gebruikersfoto en kies Instellingen. Kies Verbinders. Een overzicht van ondersteunde locaties verschijnt. Klik op Enable bij de locatie die je wilt koppelen, bijvoorbeeld Google Drive. Hierna geef je toestemming voor het weergeven en downloaden van je bestanden. Je kunt de koppeling op elk moment weer ongedaan maken. In het eerdergenoemde overzicht van onlinediensten klik je op de drie puntjes naast de opslagdienst en kies je Ontkoppelen.

Perplexity: bestanden doorzoeken

Zijn de gewenste diensten gekoppeld? Dan is het mogelijk om Perplexity AI in te zetten om je bestanden te vinden. De zoekfunctie met eigen bestanden is op twee manieren te gebruiken. Zo kun je de bestanden gebruiken als bron tijdens de conversaties. Klik hiervoor op de knop Sources en wijs je online cloudopslag aan. Op dit moment beperkt de dienst zich helaas alleen tot zakelijke varianten van de cloudopslag, zoals het eerdergenoemde Google Workspace. De consumentenversie van Google Drive wordt niet ondersteund als directe bron.

Gelukkig doet Perplexity dit wél voor het inhoudelijk doorzoeken van je bestanden. Klik op de paperclip. Afhankelijk van welke verbinders je hebt geactiveerd, kun je hier kiezen tussen Lokale bestanden, Google Drive en Dropbox. Wijs het bestand aan, zodat je er vragen over kunt stellen.

Uiteraard is het belangrijk om te weten hoe Perplexity met je bestanden omgaat. Je eigen bestanden worden niet gebruikt om de AI-modellen te trainen. Bovendien worden de bestanden - als deze al worden opgeslagen - door Perplexity binnen AWS S3-servers opgeslagen.

PowerToys Run

Ook de PowerToys Run voor Windows 11 zijn onmisbaar als je de beperkte zoekprestaties van Windows 11 wilt verbeteren. Hiermee kun je snel bestanden zoeken op verschillende locaties, zoals de lokale computer, specifieke programma's en online. PowerToys Run in combinatie met hulp van een AI-agent zoals hiervoor besproken, geeft een krachtige combinatie. Je gebruikt PowerToys Run om de bestanden te zoeken en met een andere AI-tool ga je eventueel inhoudelijk de diepte in.

Haal eerst de nieuwste versie van PowerToys binnen en activeer PowerToys Run via het algemene venster van PowerToys. Zet de schuif op Aan bij dit programma. Druk vervolgens op de toetscombinatie Alt+Spatiebalk. De app verschijnt als pop-up. Typ het bestand in dat je zoekt: de resultaten verschijnen direct in het venster eronder. Onder elk bestand lees je op welke locatie het is opgeslagen. Ook kun je meer informatie over het bestand online opzoeken.

PowerToys Run: aanpassen

Om het onderste uit de zoekfuncties van PowerToys Run te halen, is het nodig om het programma naar je hand te zetten. Open de instellingen van het programma en ga naar Zoeken en resultaten. Standaard hanteert de app een vertraging voordat de eerste zoekresultaten worden getoond. Wil je liever de eerste resultaten direct zien? Schakel Afvlakking van invoer uit. Deze 'doortastendere' zoekaanpak vergt wel iets meer van het systeem.

Hierna zoeken we de optie Aantal resultaten dat wordt weergegeven voordat u schuift. Standaard toont Run slechts vier resultaten: dat kan beter voor een completer overzicht. Verander de waarde naar bijvoorbeeld 10 en controleer het resultaat via een zoekopdracht in de app. Run onthoudt overigens welke zoekopdracht je het meest recent hebt uitgevoerd en toont deze in het venster. Begin je liever telkens met een schone lei? Activeer de optie De vorige query wissen bij het starten.

PowerToys RunResultaten verfijnen

Standaard laat PowerToys Run telkens alle resultaten zien zonder verdere weging, maar je kunt ervoor kiezen om de volgorde van de zoekresultaten te laten verfijnen. Hierbij houdt PowerToys Run bij welke resultaten worden geselecteerd en deze stijgen in de resultaten. Activeer de optie Volgorde van resultaten verfijnen. Hierna geef je een gewicht aan de geselecteerde items, van 0 tot 5. Standaard wordt 5 gehanteerd, maar je kunt het gewicht naar beneden bijstellen. Kies 0 om het volledig uit te schakelen. 

PowerToys Run: gericht vinden

Met behulp van voorvoegsels kun je PowerToy Run gerichter laten zoeken naar informatie in specifieke gebieden. Wil je alleen naar bestanden en mappen zoeken? Typ ? voor de zoekterm. Bijvoorbeeld ?vakantie. Ben je op zoek naar een specifieke Windows-instelling, dan typ je $, bijvoorbeeld $beeldscherm. Om online te zoeken, waarbij Run gebruikmaakt van de standaardzoekmachine, gebruik je ?? (zoals ??feestdagen). Om het voorgaande zoekresultaat te zien, typ je !!.

PowerToys Run: invoegtoepassingen

Je kunt zelf bepalen welke gebieden PowerToy Run kan doorzoeken. Dat gebeurt met behulp van invoegtoepassingen. De lijst vind je onder Invoegtoepassingen in het instellingenvenster. Loop door de lijst en schakel de invoegtoepassingen in voor de gebieden die je wilt doorzoeken. Andersom doe je dit ook: alles wat je niet gebruikt, schakel je uit. Elke ingeschakelde invoegtoepassing wordt namelijk geraadpleegd tijdens een zoekopdracht.

Regelmatig worden nieuwe invoegtoepassingen voor zoeken toegevoegd. Klik op Meer invoegtoepassingen zoeken voor een actuele lijst. Hier vinden we bijvoorbeeld plug-ins om de browsergeschiedenis te doorzoeken en per query een zoekmachine aan te wijzen die de zoekopdracht moet uitvoeren.

Terug naar het instellingenvenster. Als je een invoegtoepassing uitklapt, krijg je toegang tot aanvullende opties. Bij Opdracht voor directe activering kun je de 'letter' aanpassen waarmee je specifiek zoekt in dat onderdeel (waarover je in de paragraaf 'Gericht vinden' hebt gelezen). Interessanter is de optie Opnemen in globaal resultaat: hiermee zorg je ervoor dat de zoekresultaten van die invoegtoepassing standaard in de lijst worden getoond. In andere gevallen moet je de invoegtoepassing expliciet aanroepen via de eerdergenoemde letter. 

Toekomst: semantic search

Het valt op dat softwaremakers dit jaar intensief bouwen aan opties waarmee je je bestanden nog eenvoudiger kunt vinden. Zo wordt de ingebouwde zoekfunctie van Windows 11 uitgebreid met de mogelijkheid om in je eigen bewoordingen naar bestanden te zoeken. Bijvoorbeeld: 'foto's die ik vorige maand heb gemaakt' of 'de presentatie die vorige week door mijn collega is gestuurd'. Dit wordt semantic search genoemd, waarbij niet alleen naar de exacte woorden wordt gekeken, maar ook naar de betekenis (semantiek) erachter.

Deze functie is straks helaas niet voor iedereen beschikbaar. Je computer heeft namelijk een geschikte npu-chip nodig, die je onder meer vindt in de Copilot+-computers. Ook worden er in eerste instantie maar zes talen ondersteund, waaronder Engels en Duits. Nederlands komt momenteel nog niet in de lijst voor, maar dat is waarschijnlijk een kwestie van tijd.

 Op zoek naar een nieuwe laptop? Kijk op Kieskeurig.nl/prijsdalers voor de beste deal!