We sjouwen ons een breuk aan zware camera's en bijbehorende onderdelen terwijl we een handzame variant in de broekzak hebben. Dat de beeldkwaliteit van een smartphone niet in de buurt komt van een spiegelreflex, maakt 'm nog niet gelijk slecht. Wij testten de camera's van zes recente topmodellen.

Als iemand tien jaar geleden had gezegd dat tegenwoordig de meeste foto's met een telefoon gemaakt worden, werd hij waarschijnlijk uitgelachen. Nu is het werkelijkheid. Smartphonefabrikanten springen daar handig op in en proberen de camera in de huidige smartphones steeds beter te maken. Samen met onze collega's van tijdschrift Computer!Totaal gingen wij een hele dag op pad om zes recente topmodellen te testen. Dat zijn de Huawei P8, iPhone 6 plus, LG G4, Nokia Lumia 930, Samsung Galaxy S6 edge en Sony Xperia Z3. De camera's van de iPhone 6 plus en de Galaxy S6 edge zijn overigens hetzelfde als (respectievelijk) de iPhone 6 en Galaxy S6. Lees ook: De 15 beste smartphones die je in 2015 kunt kopen

We daagden de camera's uit met het fotograferen van felle kleuren in de Keukenhof en onderwierpen ze aan een slecht-lichttest in een bruin café in het centrum van Amsterdam. Er waren duidelijke verschillen, die we hierna per camera zullen bespreken. Eerst een paar algemene testuitslagen én tips hoe je met elke smartphone betere foto's maakt.

©PXimport

De 6 smartphones die de strijd met elkaar aangaan.

Regels

Het fotograferen met een smartphone is leuk, makkelijk en snel. En na de test kunnen we zeker zeggen dat een aantal telefoons een hoge beeldkwaliteit uit het sensortje perst. Maar vaak worden bij het fotograferen met een smartphone de fotografiebasisregels vergeten. En juist die maken het verschil tussen een mooie foto en een kiekje. Dus druk niet honderd keer af, gewoon omdat het kan, maar denk na wat je wilt fotograferen. Bekijk je onderwerp goed en denk na over een mooie compositie. Dat betekent bij een mooie zonsondergang niet altijd de horizon in het midden of bij een macro de bloem vol in beeld. Geef ruimte aan je onderwerp en werk volgens de regel van derden of gulden snede. Vergeet hierbij je standpunt niet. Ook voor een smartphonefoto is het mooi om door je knieën te zakken, op de grond te liggen of op een bankje te klimmen. Alles voor een mooie foto. En juist met een smartphone is dit erg gemakkelijk. Je tikt op je scherm op je onderwerp en daar wordt direct op scherpgesteld. Geen gedoe met scherpstelpunten wisselen, gewoon tikken en klaar. Belangrijk om te weten is dat het punt dat je aantikt op je scherm voordat je een foto maakt, niet alleen je scherpstelpunt is, maar ook je lichtmeetpunt. Zo kan het gebeuren dat je foto te licht of donker wordt. Elke smartphonecamera heeft de optie van belichtingscorrectie. Maak daar gebruik van om je belichting te verbeteren.

©PXimport

Om de foto's goed met elkaar te vergelijken hebben we de smartphones op dezelfde plaats op een statief gezet.

Statief

Voor deze test hebben we alle foto's vanaf statief gemaakt. Het lijkt misschien overdreven, een smartphone op statief, maar wat voor de spiegelreflexcamera geldt, geldt net zo goed voor de smartphonecamera. Het statief zorgt ervoor dat je camera stabiel en stevig staat en minimaliseert de kans op bewegingsonscherpte. Vooral bij de avondfoto's was een statief onontbeerlijk. Een smartphonestatief hadden wij snel gemaakt. Door de houder van een selfiestick te gebruiken als statiefkop op ons eigen statief hadden we goedkoop een prima statief. Let wel op welke selfiestick je koopt, niet bij allemaal kan de houder er vanaf.

Niet doen

De mogelijkheden van een camera verschillen heel erg per merk. Wat overal kan, is de belichting en de witbalans aanpassen. De meeste camera's hebben verschillende scènestanden. Het is zeker waard om hier even tijd aan te spenderen en uit te zoeken wat deze standen doen. Verder heeft elke camera een flitser. Hoewel de resultaten wisselend zijn, adviseren we eigenlijk altijd deze uit te zetten. Het is namelijk niet te vergelijken met een flitser in je camera. Het led-lichtje op je smartphone geeft een stoot licht recht van voren waar niemand mooier van wordt. Ook zoomen op een smartphone is een no-go. Deze telefoons hebben geen optische zoom, zoals een objectief dat uit verschillende lensdelen bestaat, en zoomen dus digitaal. Feitelijk maak je dan een uitsnede, wat de kwaliteit niet bevordert. Zoom dus niet met je telefoon, maar met je voeten en zet gewoon een stap dichterbij.

Raw

In deze test hebben we gezien dat de ontwikkeling van de smartphonecamera razendsnel gaat. De foto's van de winnaar waren zelfs een stuk beter dan die van een nieuwe compactcamera die we ter referentie hadden meegenomen. Het is sinds Android 5.0 zelfs mogelijk om op een smartphone in raw te fotograferen. Niet alle toestellen ondersteunden deze nieuwe optie in Google's besturingssysteem, maar de smartphones die het deden, hebben zeker een voorsprong. De raw-bestanden worden als het universele dng-formaat weggeschreven en wij waren positief verrast door de kwaliteit. Het maakte het fotograferen met een smartphone zowat een spiegelreflexervaring.

©PXimport

Ook binnen hebben we de moeilijkste lichtomstandigheden uitgezocht voor de camera's.

HTC One (m9)

Helaas was HTC niet in staat om een testmodel uit te lenen voor deze test. Heel erg is dat overigens niet. Tijdens een eerdere review van het toestel kwamen we al tot de conclusie dat de HTC One een puike camera heeft, maar het aflegt tegen zijn directe concurrenten van LG, Samsung en Apple.

Op de volgende pagina's gaan we in detail in op iedere smartphonecamera. Wil je de conclusie en de specificaties overzichtelijk terugzien, bekijk dan de specificatietabel. De algemene reviews vind je terug in ons smartphonedossier.

Huawei P8

Huawei verrast ons als telefoonmerk elke keer positief. Design en bediening lijken heel erg op de iPhone. Dit geldt ook voor de camera. Tijdens de test dachten we soms even dat we met de iPhone fotografeerden, zo sterk lijkt de menustructuur op die van Apple. Toch is de iPhone een slag groter en is de Huawei P8 handzamer en makkelijker om mee te fotograferen. Helaas geldt dat voor de foto's niet. De kleuren lijken een beetje flets, wat erg jammer is. We zijn ook niet helemaal ontevreden over deze smartphone. Hij heeft de meeste groothoek van alle geteste modellen, zodat je altijd lekker veel in beeld krijgt. Ook heb je in de hoeken van de foto weinig vertekening en zien de details er OK uit. De cameralens is ontwikkeld door Sony en dat is een slimme zet geweest. Waar de Huawei ons vooral overtuigde was met slecht licht. Huawei heeft een groot diafragma (F 2). Al is het diafragma van de Samsung S6 edge en de LG G4 groter, de Huawei komt in een donker café of 's avonds op straat erg goed weg. Ook het portret in het café is prima voor een smartphonecamera. Erg fan zijn we van de speciale nachtstand. Die is eigenlijk niet meer te gebruiken uit de hand, dus een statief is handig. In deze stand maakt de camera heel veel foto's met een lichte belichtingscompensatie. Door die heel snel over elkaar te plakken, krijg je een prachtige, zachte hdr-foto. Verder heeft Huawei P8 een soort lightpainting-stand. Ook die moet je gebruiken met statief. Wij maakten in die stand een avondfoto van een balkon. De voorgrond van de gebouwen bleef mooi gelijkmatig verlicht, terwijl de voorbijdrijvende wolken langzaam strepen werden. Dit zou je dus ook kunnen gebruiken om met een zaklamp leuke teksten in een foto te 'schrijven'. Je ziet op je telefoon zo de tekst verschijnen. Erg leuke en vooruitstrevende features waarmee deze camera zeker punten wint. Daarbij kunnen we ook extra punten toekennen aan het scherm. Dat is groot, helder en duidelijk. Al met al zijn we ook dit keer positief verrast door deze nieuwe Huawei, met bovendien een bijzonder scherpe aanschafprijs. Jammer van de punten die hij laat liggen op de iets fletse kleuren. Als dit bij een volgende versie nog wordt geüpdatet, zouden we deze smartphone wel kunnen aanraden.

©PXimport

De Huawei P8 kon nog aardig wat licht opvangen in het donker.

Specs

Model

Huawei P8

Prijs

€ 499,-

Sensor

13 megapixel

Resolutie

4160x3120

Beeldscherm

5,2 inch/ 1920x1080

Gewicht/afmeting

144 gram/ 14,5 x 7,2 x 0,6 cm

Opslagruimte

16GB

Uitbreidbaar met geheugenkaart

Ja

iPhone 6 plus

Toen de iPhone 6 uitkwam, waren we in eerste instantie een beetje teleurgesteld over de camera. We hadden op z'n minst 13 megapixel verwacht, waar we er 8 kregen. Volgens Apple is de 6 wel degelijk verbeterd. Ten eerste kun je slowmotion filmen met 240 frames per seconde, twee keer zo langzaam als het vorige model. Voor wie vaak hiermee werkt, is deze super slowmotion een verademing, je kunt er fantastische video's mee schieten. Daarnaast gebruikt Apple de techniek Focus Pixels waarmee de iPhone 6 twee keer zo snel scherpstelt. Ook zit er een nieuwe sensor in. Wij gebruikten overigens de iPhone 6 plus, met beeldstabilisatie. De gewone versie heeft die niet. En we moeten Apple gelijk geven: de foto's zien er goed uit. De scherpte, maar ook de kleuren doen zeker niet onder voor de betere compactcamera. De bediening werkt zoals je van Apple gewend bent erg simpel en op het grote scherm kun je de foto's goed terugkijken. Uiteraard hebben wij alle foto's beoordeeld op een gekalibreerd computerscherm en daar blijven we onder de indruk van de kwaliteit. De huidskleur van het model buiten ziet er natuurlijk uit en de details in haar hoofdband zijn scherp. Ook in slecht licht presteert de iPhone naar behoren. Elke smartphonecamera heeft snel last van ruis door zijn kleine sensor. Dit wordt op de foto's verdoezeld door een ruisonderdrukking. Die heeft als nadeel dat de foto's al snel erg onscherp ogen. Vooral op groot beeldscherm valt dit heel erg op. De iPhone 6 plus heeft er zeker last, maar is niet het slechtste jongetje van de klas. Minpuntje: de lens op deze iPhone 6 plus steekt ongeveer een millimeter uit de behuizing. Niet des Apple's en het zorgt er ook nog eens voor dat de telefoon minder stevig op z'n rug ligt.

©PXimport

De iPhone kan heel veel detail vastleggen.

Specs

Model

iPhone 6 Plus

Prijs

€ 799,-

Sensor

8 megapixel

Resolutie

3264x2448

Beeldscherm

5,5 inch/ 1920x1080

Gewicht/afmeting

172 gram/ 15,8 x 7,8 x 0,7 cm

Opslagruimte

16GB

Uitbreidbaar met geheugenkaart

Nee

LG G4

Zoals gezegd is de camera een belangrijk onderdeel voor smartphonefabrikanten. De in april gelanceerde LG G4 is daar het meest uitgesproken in. 'Spiegelreflexkwaliteit in smartphoneformaat', kopte het begeleidende persbericht. Nu durven we dat te betwijfelen, maar de LG G4 komt zeker een heel eind. Tijdens de testdag riepen we deze smartphone al onofficieel uit als winnaar. Onofficieel omdat we de foto's nog op een computerscherm moesten controleren, maar het beeldscherm van deze LG G4 is echt verbluffend. Scherp, helder, gedetailleerd en groot: prachtig om je gemaakte foto's op terug te kijken. Maar ook op ons computerbeeldscherm bleven de foto's overeind. De foto's waren kleurecht en erg gedetailleerd, zelfs in de hoeken. Het portret buiten had de meest natuurlijke huidskleur en de details in de kleding waren haarscherp. Fotograferen met weinig licht blijft een probleem voor een smartphone. Daar halen ze de vertrouwde spiegelreflex nog lang niet in, maar de G4 doet een aardige poging. Het heeft als enige camera een diafragma van F 1,8 en dat zie je. In de avondfoto zit nog genoeg detail en met de hdr-functie sleep je er een prima foto uit. Verder krijgt de LG G4 extra punten voor de camerafunctionaliteiten. Die zijn enorm. In de M-stand kun je heel veel zelf tweaken, zoals witbalans, belichtingscorrectie en iso. Nu is dat mogelijk bij de meeste geteste camera's, maar de G4 heeft meer. Zo heeft deze als enige de mogelijkheid om je sluitertijd te kiezen. Dan kun je overdag lange-sluitertijdfoto's met je smartphone maken. Let hierbij wel op, want het diafragma kun je niét instellen. Zonder zonnebril of filtertje voor je camera heb je dan al snel een overbelichte foto. Ook heeft de G4 standaard een mogelijkheid om in raw te fotograferen. Net zoals bij de spiegelreflex haal je hier uit je raw-bestand nog een hoop extra informatie. Erg interessant als je in moeilijke omstandigheden moet fotograferen. Hoewel we de flitser van een smartphone sowieso afraden, is dat het enige punt waarop de G4 tegenviel. Het is een klein en fel lampje dat direct alle sfeer in de foto plat slaat, meer nog dan de andere smartphoneflitsers. Maar zoals gezegd perst de G4 indrukwekkende foto's uit zijn sensor, ook met slecht licht, zodat je die flitser waarschijnlijk niet eens nodig hebt.

©PXimport

Realistische kleuren met veel detail in iedere omstandigheid, de G4 is op alle vlakken het beste.

Specs

Model

LG G4

Prijs

€ 649,-

Sensor

16 megapixel

Resolutie

5333x3000

Beeldscherm

5,5 inch/ 2560x1440

Gewicht/afmeting

156 gram/ 14,9 x 7,6 x 0,9 cm

Opslagruimte

32GB

Uitbreidbaar met geheugenkaart

Ja

Nokia Lumia 930

De meeste Nokia-telefoons zijn budgetvriendelijke middenklassers, maar met de Lumia 930 speelt de Finse fabrikant mee met de high-end smartphones. Interessant om te weten dat dit waarschijnlijk de laatste Windows-telefoon is met de naam Nokia. Voortaan zet Microsoft zijn eigen naam en logo op de nieuwe Lumia-smartphones. Net als voorganger Lumia 925 zet ook de 930 groot in op de camera. De 20-megapixelcamera is dezelfde als die van de veel duurdere Lumia 1520. De camera heeft een Carl Zeiss-objectief met diafragma F 2,4 en een dubbele led-flitser. Om maar direct met de deur in huis te vallen: de foto's vallen ons toch een beetje tegen. Vooral de kleuren zijn wat flets. Bij het portret buiten wordt de huidskleur bijna grauw, een enorm verschil met de heldere en frisse kleuren van de LG G4. Bij slecht licht haalt de Lumia de score nog een beetje op. De drankflessen in een slecht verlicht café worden goed weergeven. Je kunt de merken lezen en de kleuren komen, ook op foto, over. Dat is iets waar andere camera's meer moeite mee hadden. Toch is deze camera niet onze favoriet en dat heeft ook met de bediening te maken. Er zijn twee verschillende camera-apps, wat erg verwarrend werkt. Verder heeft de Lumia 930 veel knoppen aan de zijkant, zodat hij bijna niet op een statief te klemmen is. Meerdere keren zetten we de camera per ongeluk uit, omdat onze smartphonehouder op de uit-knop drukte. Niet erg handig. Een plus is dat ook deze camera veel mogelijkheden heeft. Ook bij de Lumia 930 kun je in raw fotograferen. Hij heeft ook optische beeldstabilisatie, zodat je langer uit de hand kunt fotograferen. Je kunt veel zelf instellen om de camera te tweaken. Maar uiteindelijk gaat het toch om de foto's en die stelden teleur. Vooral de avondfoto was een en al ruis, bij een iso van 640. Heel erg jammer en echt ongeschikt om ergens anders voor te gebruiken dan als kiekje of geheugensteuntje. Zeker niet een foto die je wilt delen, laat staan afdrukken.

©PXimport

Bij moeilijke binnen-omstandiheden kan de Lumia 930 best veel detail vastleggen.

Specs

Model

Nokia Lumia 930

Prijs

€ 369,-

Sensor

20 megapixel

Resolutie

4992x3744

Beeldscherm

5 inch/ 1920x1080

Gewicht/afmeting

167 gram, 13,7 x 7,1 x 1 cm

Opslagruimte

32GB

Uitbreidbaar met geheugenkaart

Nee

Samsung Galaxy S6 Edge

We moeten toegeven, we hadden hoge verwachtingen van de Galaxy S6. Wij testten de Edge-variant, met het aflopende scherm, maar de camera's in beide modellen zijn hetzelfde. De resultaten van een technische sensortest van website DxOMark waren veelbelovend en we kunnen dat in onze praktijktest beamen. De S6 fotografeert scherp, geeft mooie en frisse kleuren en enorm veel detail. De huidskleur bij een portret buiten zijn natuurgetrouw en fris. We waren niet alleen onder de indruk van de foto's, maar ook van de snelheid van deze telefoon. De camera start razendsnel op. Als je twee keer op de homeknop drukt, start vanuit elke scherm direct de camera op. Volgens Samsung is dat in 0,7 seconde. We hebben het niet geklokt, maar we kunnen je verzekeren, het is snel. Ook het scherpstellen en afdrukken gaat snel. Zo snel dat we soms twijfelden of er wel een foto was gemaakt. Dat werkt erg prettig, vooral bij onderwerpen als kinderen en huisdieren. Samsung werkt met een heel groot diafragma van F 1,9 en ook dat zie terug in de in het donker gemaakte foto's. Deze camera heeft minder moeite met slecht licht en perst er onder deze omstandigheden nog steeds een redelijk plaatje uit. Ook het portret in het donker had nog genoeg detail en scherpte. De kleur werd iets valer, maar op dat punt lieten bijna alle camera's steken vallen. Het ruisniveau van de foto's met slecht licht zijn echt acceptabel voor een smartphone-foto. Met knalrode bloemen had de Samsung Galaxy S6 Edge evenmin moeite, over het algemeen een moeilijke kleur voor digitale camera's. De rode tulp knalt van het beeldscherm, wat betreft scherpte, kleurweergave en detail. Over het scherm van de telefoon zijn wij ook te spreken. We waren verdeeld over het nut van het gebogen scherm, vooral voor de fotografie is dat twijfelachtig. Voor gebruik als telefoon mag het misschien handig zijn, maar om er € 150,- extra voor te betalen als camera is voor ons niet nodig. Omdat de camera in de Galaxy S6 precies hetzelfde is, zouden wij die adviseren. Het gaat ons niet om het uiterlijk of technisch vernuft in de body, maar om de sprankelende foto's. En die levert deze Samsung Galaxy S6 zeker!

©PXimport

De foto's van de Galaxy S6 zijn ontzettend gedetailleerd.

Specs

Model

Samsung Galaxy S6 Edge

Prijs

€ 849,-

Sensor

16 megapixel

Resolutie

5312x2988

Beeldscherm

5,1 inch

Gewicht/afmeting

138 gram/ 14,3 x 7,1 x 0,7 cm

Opslagruimte

32GB

Uitbreidbaar met geheugenkaart

Nee

Sony Xperia Z3

De Sony Xperia Z3 heeft dezelfde camera als de Z3 Compact en is een van de oudere smartphones in onze test. En dat klinkt gek want deze telefoon werd pas in september 2014 geïntroduceerd en is nu al een oudje. Dat komt ook, omdat er aan de camera weinig werd verbeterd ten opzichte van voorganger Xperia Z2, die begin 2014 werd gelanceerd. En we moeten eerlijk zijn, dat is in vergelijking met de nieuwere camera's te zien. De Xperia Z3 viel ons het meest tegen. De kleuren zijn erg flets, er wordt vaak een verkeerde witbalans gekozen waardoor de foto's wat blauwig ogen. Je kunt de witbalans zelf nog aanpassen, maar bij alle andere geteste camera's ging dit wel goed. In de hoeken van de foto's zit vaak veel vertekening en onscherpte, waardoor een hoofdonderwerp te dicht bij de rand zetten niet echt aan te raden is. Het ruisniveau in slecht licht is om te huilen als je kijkt naar wat andere smartphonecamera's tegenwoordig neerzetten. Avondfoto's verliezen elke scherpte door de enorme ruisonderdrukking die Sony over de foto's gooit. We waren ook teleurgesteld over de snelheid van de Xperia Z3. Hij is gewoon langzamer dan de concurrenten. Het opstarten van de camera is OK en kan ook via de knop aan de zijkant. Maar het scherpstellen en het afdrukken duurt lang! Daarbij heb je weinig mogelijkheden om de camera zelf in te stellen. In de M-mode kun je een belichtingscorrectie uitvoeren en vier verschillende witbalansen kiezen. Dat is erg weinig. Wel heb je 17 scènestanden, die op zich aardig werken. De Xperia Z3 kan in raw fotograferen. Dan omzeil je bij avondfotografie die ruisonderdrukking, maar dan wordt wel weer gelijk de hoeveelheid ruis zichtbaar. Verder is dit natuurlijk de enige camera die waterdicht is en heeft hij een handige cameraknop aan de rand zitten. Dan maak je gemakkelijk een foto tijdens een snorkelplons. Maar of je die ook groot aan je muur wilt hangen? We denken toch van niet.

©PXimport

De Z3 stelde ons teleur.

Specs

Model

Sony Xperia Z3

Prijs

€499,-

Sensor

20,7 megapixel (automatische stand: 8 megapixel)

Resolutie

5248x3936

Beeldscherm

5,2 inch/ 1920x1080

Gewicht/afmeting

152 gram/ 14,6 x 7,2 x 0,7 cm

Opslagruimte

16GB

Uitbreidbaar met geheugenkaart

Ja

Lange documenten in Word voorzie je natuurlijk van paginanummers. Maar wat als je project begint met een voorblad en een inhoudsopgave? Dan wil je de paginanummering misschien pas later laten starten, bijvoorbeeld bij het eerste hoofdstuk. Gelukkig kun je zelf bepalen vanaf welke pagina de nummering begint en hoe die wordt weergegeven.

Stap 1: Sectie-einde

Stel dat je de paginanummering pas op pagina vier wilt laten beginnen. Plaats dan de cursor aan het einde van de tekst op de derde pagina. Ga naar het tabblad Indeling, klik op Eindemarkeringen en kies onder Sectie-einden de optie Volgende pagina. Zo voeg je een sectie-einde toe tussen pagina drie en vier.

Stap 2: Ontkoppel de sectie

Klik in de kop- of voettekst van pagina vier. Je ziet nu het label Koptekst (Sectie 2) of Voettekst (Sectie 2) verschijnen. Zodra je dit doet, opent automatisch het tabblad Koptekst en voettekst. Klik op Aan vorige koppelen in de groep Navigatie om de kop- en voettekst van deze sectie los te koppelen van de vorige. Zo voorkom je dat de paginanummers ook op de eerste drie pagina’s verschijnen.

Stap 3: Nummering plaatsen

Plaats de cursor opnieuw in de kop- of voettekst van pagina vier waar je de nummering wilt starten. Ga naar Paginanummer, kies waar je het nummer wilt tonen (bovenaan of onderaan) en kies een stijl. Je ziet nu waarschijnlijk dat pagina vier het cijfer 4 krijgt. Dat wil je aanpassen. Klik opnieuw op Paginanummer en kies Opmaak paginanummers. Selecteer hier Beginnen bij en vul het gewenste startnummer in – in dit voorbeeld: 1. Klik op OK. Nu begint de nummering pas op pagina vier, met het cijfer 1.

De eerste drie pagina’s hebben nu geen nummering. Als je die drie pagina’s door middel van Romeinse cijfers wilt nummeren, dan ga je terug naar de allereerste pagina en weer klik je op Paginanummer. Je beslist of de nummering boven- of onderaan de pagina moet komen. In het pop-up venster Opmaakpaginanummers selecteer je bovenaan de Romeinse stijl en in het vak Beginnen bij selecteer je 1.

Vroeg of laat moet je bepaalde informatie digitaal delen. Denk aan contracten, medische gegevens of vertrouwelijke rapporten. Dat is vaak ook precies het moment waarop het mis kan gaan. Eén foutieve klik en je bestand belandt in verkeerde handen. Gelukkig zijn er slimme en relatief eenvoudige manieren om het risico te beperken, zonder paranoïde toestanden.

Lees ook: 20 tips om je online privacy te waarborgen

Om te voorkomen dat vertrouwelijke informatie terechtkomt bij onbevoegden, gebruik je bij voorkeur een combinatie van beveiligingsmaatregelen. Versleutel je bestanden vóór verzending, gebruik wachtwoorden of toegangsrechten en kies voor veilige overdrachtsdiensten in plaats van standaardmail. Beperk daarnaast de toegang tot enkel de juiste personen of groepen. Zo houd je je data echt privé, ook na verzending. 

Metadata verwijderen

Welke versie van Windows je ook gebruikt: als je gevoelige bestanden deelt, is het verstandig om eerst de metadata te wissen. Wanneer je een bestand aanmaakt, slaat het systeem automatisch extra gegevens op, zoals de naam van de auteur, de datum van de laatste wijziging, de computernaam en meer. Deze metadata kunnen onbedoeld gevoelige informatie prijsgeven.

Gelukkig kun je deze metadata in Windows Verkenner eenvoudig verwijderen. Navigeer naar het bestand dat je wilt delen. Klik er met de rechtermuisknop op en kies Eigenschappen. Of gebruik de toetscombinatie Alt+Enter. Ga naar het tabblad Details. Klik onderaan op Eigenschappen en persoonlijke gegevens verwijderen. Hier kun je ook de optie Maak een kopie waarbij alle mogelijke eigenschappen zijn verwijderd selecteren. Bevestig met OK. Hierdoor ontvang je een kopie van het bestand zonder de metadata.

➡️7-Zip

Installeren

Ben je van plan om een bestand via internet te versturen? Dan is versleuteling een slimme zet. Door een bestand te versleutelen, voorkom je dat onbevoegden toegang krijgen tot de inhoud, zelfs als ze dat per ongeluk in handen krijgen. Hoewel Windows 11 zelf versleutelingsopties biedt, zijn die alleen bedoeld voor lokale opslag en dus niet geschikt voor bestanden die je wilt delen. Gebruik daarom een externe tool zoals 7-Zip, een gratis, opensource-programma dat uitstekend werkt voor veilige compressie én encryptie.

7-Zip installeer je via de Opdrachtprompt: Open het Startmenu en zoek naar Opdrachtprompt. Klik met de rechtermuisknop op het resultaat en kies Als administrator uitvoeren. Typ de volgende opdracht en druk op Enter: winget install --id 7zip.7zip.

De tool wordt automatisch gedownload en geïnstalleerd. Zodra 7-Zip klaarstaat, kun je je bestand inpakken in een met een wachtwoord beveiligd archief (7z of zip) met sterke AES-256-encryptie. Op die manier kun je het bestand veilig versturen, bijvoorbeeld via e-mail of een cloudservice, mits je het wachtwoord apart en veilig deelt.

Versleutelen

Om 7-Zip te starten, zoek je via Startmenu naar 7-Zip File Manager. Open de app en navigeer naar het bestand dat je wilt beveiligen. Selecteer dat en klik op de groene knop Toevoegen. Onderaan, in het gedeelte Versleuteling, vul je een wachtwoord in om het bestand te beveiligen. Typ het wachtwoord twee keer ter bevestiging.

Je kunt ervoor kiezen om het wachtwoord zichtbaar te maken, zodat je zeker weet dat je geen typfouten maakt. Daarnaast kun je ook de bestandsnaam versleutelen. Dat zorgt ervoor dat zelfs de naam van het bestand niet meer herkenbaar is, wat de inhoud extra goed afschermt voor nieuwsgierige ogen. Het resultaat is een versleuteld archiefbestand - een soort digitale container - dat alleen geopend kan worden met het ingestelde wachtwoord.

Standaard blijft het originele, niet-versleutelde bestand behouden. Wil je dat automatisch laten verwijderen? Vink dan in het venster Toevoegen aan archief de optie Bestanden na inpakken verwijderen aan. Zo blijft enkel de beveiligde versie over.

Versleutelen en splitsen

Wil je nog een extra beveiligingslaag toevoegen? Dan kun je het bestand niet alleen versleutelen met 7-Zip, maar ook opsplitsen in meerdere delen. Vervolgens kun je elk deel apart versturen, eventueel zelfs op verschillende momenten of via verschillende kanalen.

Open opnieuw 7-Zip en voeg het bestand toe dat je op deze manier wilt beveiligen. Stel een encryptiewachtwoord in en bevestig dat. In het veld Opsplitsen in volumes, bytes kies je de gewenste bestandsgrootte per deel. Dit is vooral handig voor grote bestanden. Stel dat het originele bestand 40 MB groot is. Als je 10 MB opgeeft, maakt 7-Zip er automatisch vier gelabelde delen van.

Voor maximale veiligheid kun je elk deel via een andere dienst of e-mailaccount verzenden. De ontvanger selecteert alle delen in 7-Zip (houd hiervoor de Ctrl-toets ingedrukt tijdens het aanklikken) en kiest daarna Uitpakken. Zodra het juiste wachtwoord wordt ingevoerd, worden de delen automatisch samengevoegd en ontsleuteld.

➡️OneDrive

Machtigingen

Met OneDrive stel je eenvoudig machtigingenin waarmee je bepaalt wie er toegang krijgt tot het bestand dat je eerder met 7-Zip hebt versleuteld. Het delen kun je op elk moment weer stopzetten. Open OneDrive via verkenner en navigeer naar de map waarin de versleutelde container staat. Klik met de rechtermuisknop op het bestand en kies voor Delen.

In het pop-upvenster voer je het e-mailadres in van de persoon met wie je het bestand wilt delen. Je kunt ook meerdere e-mailadressen of een mailgroep invoeren. Klik vervolgens op het potloodicoon om aan te geven of de ontvanger het bestand mag Bewerken of Alleen mag bekijken. Ben je klaar? Klik dan op Verzenden. De ontvanger krijgt een e-mail met een link om het bestand te downloaden.

➡️Outlook

E-mailversleuteling

Heb je een Microsoft 365-abonnement? Dan kun je gebruikmaken van de ingebouwde versleutelfunctie in Outlook om je e-mails en bijlagen extra te beveiligen.

Open de Outlook-app en klik op Nieuwe e-mail om een nieuw bericht op te stellen.Ga eventueel naar het tabblad Invoegen en kies Bestand bijvoegen.Selecteer via Op deze computer zoeken het gewenste bestand en klik op Openen.

Daarnaga je naar het tabblad Opties bovenaan het Lint.Klik op de knop Versleutelen. Je kunt hier ook kiezen uit verschillende beveiligingsniveaus.Maak je bericht af zoals gewoonlijk en klik op Verzenden.De e-mail wordt nu automatisch versleuteld verstuurd. De inhoud is onderweg beschermd en kan alleen worden geopend door de bedoelde ontvanger.

Beveiligingsopties

Onder de knop Versleuteling zie je drie opties als je een Microsoft 365 Family- of Personal-abonnement gebruikt. De eerste optie is Niet doorsturen. Hierdoor blijft je bericht versleuteld binnen Microsoft 365 en kan de ontvanger het niet kopiëren of naar anderen doorsturen. Kies je Versleutelen, dan kunnen ontvangers met een Outlook.com- of Microsoft 365-account de bijlagen downloaden vanuit Outlook.com of de mobiele Outlook-app.

Wie een andere e-mailclient gebruikt, zoals Gmail, Thunderbird of Apple Mail, ontvangt een bericht dat er een Microsoft Office 365-versleutelde e-mail op hem wacht. Als de ontvanger op de link Bericht lezen klikt, dan schakelt hij naar het Microsoft 365 Portal voor berichtversleuteling en daar moet hij zich aanmelden met een eenmalige wachtwoordcode. Die code ontvangt hij in zijn e-mailclient en daarmee kan hij dan het bericht op de portal openen.

De derde optie is Geen machtiging ingesteld en daarmee verwijder je eerdere machtigingen. De versleutelfunctie in Outlook is ideaal voor wie snel en zonder technische omwegen gevoelige informatie wil delen binnen een professionele context. Je hoeft geen extra tools te installeren.

➡️Gmail

Vertrouwelijke modus

De extra beveiliging in Gmail heet Vertrouwelijke modus. Hiermee versleutel je je berichten, zodat alleen de bedoelde ontvanger ze kan lezen, zelfs als iemand anders toegang krijgt tot diens mailbox. Klik op Opstellen om een nieuw bericht te maken. Vul het e-mailadres van de ontvanger in, kies een onderwerp en typ je bericht. Voor je op Verzenden klikt, activeer je de extra beveiliging. Onderaan het berichtvenster zie je een aantal grijze knoppen. Helemaal rechts staat een pictogram van een slot met een wijzerplaat. Klik daarop om de Vertrouwelijke modus in te schakelen.

Gebruik je de mobiele app? Tik dan op de drie puntjes rechtsboven en kies daar het slotje. Ontvangers kunnen deze mail vervolgens niet doorsturen, kopiëren, afdrukken of downloaden. Er verschijnt ook een pop-upvenster waarin je de vervaltijd van het bericht instelt. Je kunt kiezen uit: 1 dag, 1 week, 1 maand, 3 maanden of 5 jaar. Na afloop van de gekozen periode verdwijnt het bericht automatisch uit de postbus.

Sms-beveiliging

In hetzelfde pop-upvenster kun je een extra beveiligingslaag toevoegen via de optie Toegangscode vereisen. Vink hier de optie Sms-toegangscode aan. De ontvanger kan het bericht dan pas lezen nadat hij of zij een code invoert die via sms op de mobiele telefoon wordt bezorgd. Hiermee voeg je een tweede beveiligingsfactor toe, wat het voor een indringer vrijwel onmogelijk maakt om toegang te krijgen. Die moet immers niet alleen de mailbox, maar ook de sms-berichten van de ontvanger onderscheppen. Dat is een bijzonder lastige combinatie.

Klik op Opslaan en vervolgens op Verzenden. Op dit moment kun je eventueel nog de vervaltijd van het bericht aanpassen. Dan verschijnt er nu een tweede pop-upvenster waarin je het telefoonnummer van de ontvanger moet invoeren. Klik opnieuw op Verzenden. De ontvanger krijgt vervolgens een e-mail met daarin een knop om het vertrouwelijke bericht in de browser te openen. Is sms-verificatie ingeschakeld? Dan ziet de ontvanger ter bevestiging de laatste twee cijfers van zijn of haar gsm-nummer. Na een klik op Send passcode wordt de toegangscode per sms verstuurd.

Lees ook: 20 (écht) onmisbare tips voor Gmail

Documenten ondertekenen op je iPhone? Zo maak je een handtekening aan

➡️Proton Mail

Zwitserse veiligheid

De grote mailproviders maken er geen geheim van dat ze het e-mailverkeer scannen. Volgens eigen zeggen doen ze dat om hun dienstverlening te verbeteren. Daarbij richten ze zich vooral op de metadata van berichten: wie met wie communiceert, wanneer en hoe vaak. Ben je op je privacy gesteld, dan geeft dit idee een onbehaaglijk gevoel, zeker wanneer het om vertrouwelijke informatie gaat.

In dat geval kun je overstappen naar een ultraveilige aanbieder zoals Proton Mail (https://proton.me), een dienst die privacy centraal stelt. De servers staan in Zwitserland, waardoor de dienst onderworpen is aan een van de strengste privacywetgevingen ter wereld. Proton Mail werkt standaard met end-to-end-encryptie. Bij gewone e-mails is de verbinding tussen jou en de server meestal wel versleuteld met TLS (Transport Layer Security), maar de e-mail zelf wordt op de server in leesbare vorm opgeslagen.

End-to-end-encryptie (E2EE) bij e-mail betekent dat alleen de afzender en de beoogde ontvanger de inhoud van het bericht kunnen lezen. Zelfs de e-maildienst zelf kan niet zien wat er in de e-mail staat, omdat de versleuteling pas wordt verwijderd op het toestel van de ontvanger.

De gratis versie, Proton Free, biedt dezelfde sterke beveiliging als de betaalde formules, maar met enkele beperkingen. Je beschikt over één e-mailadres en 1 GB e-mailopslag. Daar staat tegenover dat je volledig reclamevrij werkt, niet gevolgd wordt en je berichten niet worden geanalyseerd of gelogd. Wie meer nodig heeft, kan upgraden naar een betaald abonnement, zoals Mail Plus (3,99 euro per maand bij jaarlijkse betaling).