De meeste mensen die op zoek zijn naar een nieuwe computer, kiezen voor een laptop als vervanger voor een desktop-pc. Maar als gamer heb je dan niet zo heel veel keuze, zeker niet als je bij wilt blijven met de nieuwste gaming-technieken en -vereisten. Een desktop-computer is in dat opzicht beter, omdat je zelf de hardware kunt kiezen en je computer vrijwel oneindig kunt upgraden. In deze koopgids vertellen we je waar je op moet letten bij het bouwen van een nieuw gamemonster.

In deze koopgids kijken we op de volgende pagina’s naar configuraties voor de instap-gamer, de ‘normale’ gamer en de hardcore-gamer. Maar eerst nog wat dingen waar je in elke game-pc op moet letten. Lees ook:MSI GeForce GTX 1080 Gaming X review.

Losse videokaart

Alhoewel je met de modernste processors met geïntegreerde grafische videochip al aardig wat games op een hoge resolutie kunt spelen, gaan we in deze koopgids uit van systemen met een losse videokaart. Het voordeel van zo’n computer is namelijk dat je net even dat tikje meer prestaties krijgt, omdat de kaart helemaal is toegewijd aan het verwerken van de beelden. Dat resulteert in een veel soepelere gameplay dan wanneer je een spel speelt op een computer die is uitgerust met een onboard grafische chip. Bovendien ben je ook beter voorbereid op de toekomst, omdat het eenvoudiger (en doorgaans goedkoper) is om je videokaart te upgraden. Maar, als je een game-pc gaat bouwen, waar moet je dan allemaal nog meer op letten?

Een of twee slots

Invoerapparaten

Als je wilt gaan gamen, kun je niet zonder een speciale muis. Hierbij geldt in ieder geval dat dit een exemplaar met een draadje moet zijn, en dat hij moet beschikken over een belachelijk gevoelige sensor en veel knoppen. Naast een muis heb je uiteraard een toetsenbord nodig. Het beste is een mechanisch toetsenbord. Ten opzichte van een goedkoper toetsenbord reageren de knoppen sneller en kun je veel meer knoppen tegelijkertijd indrukken. Bij een standaardtoetsenbord kun je doorgaans maar vier toetsen maximaal tegelijkertijd indrukken. Belangrijk bij een mechanisch toetsenbord is wel dat je het juiste type mechanische switch kiest. Voor gaming is een zogenoemde lineaire switch die je snel achter elkaar kunt indrukken het beste. De Cherry MX Red is de bekendste lineaire switch, maar er zijn ook andere mechanische lineaire switches zoals de door Logitech gebruikte Romer-G-switches. Net als de muis heeft een gamingtoetsenbord uiteraard een draadje.

©PXimport

Monitoren voor gamers

Ben je op zoek naar een nieuwe monitor om te gamen, kies dan voor een scherm het een hoge verversingssnelheid, ook wel refresh rate. 144 Hz is eigenlijk de nieuwe standaard, maar 120 Hz is ook al sneller dan normaal. Een scherm met een TN-panel kan sneller schakelen en snelle gamingschermen maken doorgaans dan ook gebruik van een TN-paneel.

Bij nieuwere monitoren zie je de termen FreeSync en G-sync terugkomen. Een videokaart berekent en genereert de beelden van de games en stuurt deze naar de monitor. Het komt weleens voor dat de monitor die beelden niet snel genoeg kan verwerken. Dat veroorzaakt een vertraging in het opbouwen van het beeld, bijvoorbeeld wanneer tijdens het weergeven van een frame het volgende frame alweer wordt aangeboden. Het effect is dat er dan ‘tearing’ optreedt: het beeld wordt in de breedte als het ware opgescheurd in stukjes. Dat komt je gameplay natuurlijk niet ten goede. Om dit op te lossen bieden grafische kaarten al jaren V-sync waarbij de verversing van het beeld gesynchroniseerd wordt met het scherm. Het nadeel hiervan is dat een grafische kaart dan altijd precies 60 frames moet renderen.

Kan je grafische kaart een keer geen 60 frames per seconde produceren omdat het spel te zwaar is, dan kan het spel gaan stotteren of worden weergegeven op een lager aantal frames per seconde. Om die reden hebben zowel NVIDIA als AMD technieken in het leven geroepen om dit synchronisatieprobleem op te lossen. AMD doet dat met FreeSync terwijl NVIDIA het G-Sync noemt. Bij beide technieken wordt de verversingssnelheid van het scherm aangepast aan de grafische kaart. Zo heb je altijd een optimaal aantal frames per seconde, ook 45 frames per seconde kunnen bijvoorbeeld vloeiend weergeven worden. In principe doen beide functies even goed hun werk, wel moet een scherm hier specifiek ondersteuning voor bieden en zul je dus het juiste scherm voor jouw grafische kaart moeten kopen.

©PXimport

Instap-game-pc

Om een mooie en snelle gamecomputer in elkaar te kunnen zetten hoef je niet overdreven veel geld uit te geven. Voor het bedrag dat je neerlegt voor een goede laptop, kun je namelijk ook een snelle game-pc bouwen en dat is dan inclusief de pc-kast. Kies voor een instap-game-pc voor een systeemkast die groot genoeg is om later nog extra hardware te plaatsen. Zorg bijvoorbeeld voor genoeg uitsparingen voor een tweede videokaart, mocht je later besluiten om gebruik te maken van een SLI- of CrossFire-configuratie.

Systeemkast en voeding

Voor een instap-gamecomputer hoeft de systeemkast niet heel veel extra’s te bieden (zoals een bijzonder ontwerp), maar het is wel prettig als je de kast makkelijk open krijgt om de apparatuur in te bouwen of later onderdelen te vervangen. Kies in dat geval voor een simpele behuizing, waarvan je alleen één zijde hoeft open te maken om binnen te komen. Bij voorkeur een kliksysteem zonder schroeven. Voor een eenvoudige gamecomputer volstaat een 400watt-voeding prima.

Processor, moederbord en geheugen

De keuze voor het moederbord is afhankelijk van het merk en type processor dat je kiest. In grove lijnen is de keuze makkelijk: AMD of Intel. Als je niet al te veel geld wilt uitgeven aan een processor, dan is AMD de meest voor de hand liggende keuze. AMD heeft de laatste jaren interessante processors in het assortiment voor een fractie van de prijs die je voor een snelle Intel-processor betaalt. De AMD FX-6300 op 3,5 GHz (4,1 GHz in Turbo-modus) is bijvoorbeeld een aantrekkelijk en betaalbaar model. Deze processor heeft zes kernen en is voorzien van 8 MB cache. AMD-moederborden zijn er volop, de besproken AMD-processor maakt gebruik van een AM3+-slot, dus bij de aanschaf van een moederbord is dat iets waar je op moet letten. Een moederbord met AM3+-slot, twee PCI-Express-sloten, 7.1-on-board audio, vijf SATA3-aansluitingen en twee keer usb 3.0, kost je iets meer dan 100 euro.

Komen we op het geheugen: eigenlijk kan een gemiddelde pc niet meer af met minder dan 4 GB werkgeheugen. Zeker als je een 64bit-versie van Windows 10 gebruikt, is minimaal 8 GB werkgeheugen aan te raden, en is dat aantal prima geschikt voor het spelen van games. Als je kiest voor een AMD-processor, kun je overigens alleen gebruikmaken van DDR3-geheugen. Vanaf de nieuwe Zen-processors van AMD – die hoogstwaarschijnlijk pas eind 2016 op de markt komen – wordt DDR4 ondersteund. Voor 8 GB geheugen ben je zo’n zes tientjes kwijt.

Videokaart

In de videokaart mag je best investeren, ook als je een eenvoudige game-pc wilt bouwen. Videokaarten zijn er in overvloed, maar ook hier domineren twee grafische chipmakers de markt: NVIDIA en AMD. Als je een videokaart koopt, hoef je je eigenlijk geen zorgen meer te maken of een bepaalde game er wel of niet op draait. Het verschil zit ‘m eigenlijk vooral in de snelheid waarop je een game kunt spelen. Alle kaarten ondersteunen de huidige gametechnieken en –functies voor de diverse effecten die in games worden gebruikt.

Let bij aankoop op de hoeveelheid geheugen die een videokaart heeft. Het is niet zo dat een videokaart met meer geheugen per se sneller is, maar het is wel zo dat er dan meer informatie tegelijkertijd kan worden opgeslagen. In het videogeheugen worden onder meer de texturen opgeslagen en het wordt als buffer gebruikt om frames op het scherm weer te geven. Hoe meer opslagcapaciteit, hoe meer texturen er klaargezet kunnen worden, en hoe sneller het geheugen deze gegevens doorstuurt naar de processor des te sneller het beeld wordt opgebouwd.

Speel je games op zwaardere instellingen, dan worden er meer data in het videogeheugen opslagen, en kies je voor een videokaart met meer geheugen. Voor eenvoudige games volstaat een videokaart met 2 GB echter prima.

Bij videokaarten kun je ook nog kiezen uit een passief of actief gekoelde versie. Passief gekoelde kaarten zijn een stuk stiller, maar werken doorgaans op een lagere kloksnelheid. De kans bestaat dat het systeem wordt afgesloten wanneer een videokaart met een passieve koeling te heet wordt. Bij een actief gekoelde kaart die warm wordt zal de ventilator harder gaan draaien, wat resulteert in meer lawaai, maar er niet voor zorgt dat midden in het spelen van een spel je computer uitschakelt.

Opslag

Als je voor snelheid gaat, kies je voor een SSD. Ten opzichte van een traditionele harde schijf, betaal je wel nog een aardig bedrag per GB. Daarom is voor een instap-gamecomputer een combinatie van een betaalbare kleinere SSD voor het besturingssysteem en je programma’s, en een conventionele harde schijf voor al je games en eventuele andere bestanden, een goede configuratie. Neem bijvoorbeeld een 240GB-SSD als opstart- en programmaschijf en een conventionele harde schijf van 1 TB voor al je andere data. Heb je nog veel oudere games op dvd? Dan mag een dvd-station natuurlijk ook niet ontbreken.

©PXimport

Voorbeeldconfiguratie instap-gamecomputer

Normale gamer

Als je vooral wat zware games speelt die toch wat kracht van je systeem vragen, dan kun je er voor kiezen om wat meer te investeren in de hardware. Het is niet meer dan logisch dat hoe sneller jouw systeem is, des te beter je games draaien. Als je iets meer te besteden hebt, dan kies je voor een snellere processor, meer geheugen en een betere videokaart. Ook in opslag investeer je iets meer. Je wilt immers ook al je spellen op een snelle SSD opslaan zodat ze lekker vlot opstarten en de levels snel worden geladen.

Systeemkast en voeding

Hoe krachtiger je pc is, hoe zwaarder de voeding moet zijn. Of in andere woorden: hoe meer apparaten je in of aan je computer hebt aangesloten en hoe energievretender, des te hoger het wattage dat nodig is om al die onderdelen van stroom te voorzien. De videokaart zal doorgaans het meest verbruiken, gemiddeld tussen de 120 en 150 watt. Tel daarbij het moederbord en de processor, de ventilators en extra aangesloten apparatuur op en je komt al rond de 300 watt. Een voeding moet bovendien de pieken kunnen opvangen, bijvoorbeeld wanneer de videokaart tijdens het spelen van een zware game meer van de voeding vraagt. Voor een gemiddelde game-pc is een 500watt-exemplaar voldoende.

De systeemkast mag voor een dergelijke configuratie iets groter zijn. Kies bijvoorbeeld een midi-tower die genoeg ruimte biedt voor minstens een ATX-moederbord en extra bays voor een harde schijf en een dvd- of blu-ray-speler. Handig is ook dat je aan de voorzijde van de kast aansluitingen hebt voor usb en audio, zodat je een externe harde schijf of een hoofdtelefoon makkelijk aan de voorkant kunt aansluiten. Bij veel moederborden is het mogelijk om door middel van een kabel de aansluitingen aan de voorkant van de systeemkast te verbinden. Een goede kast is de Aerocool Aero-1000, waar je die aansluitingen bovenop aan de voorkant van de kast vindt. Hierdoor kan de kast onder je bureau en kun je toch makkelijk bij de aansluitingen.

©PXimport

Processor, moederbord en geheugen

Qua moederborden en processors heb je – als je echt goede prestaties wilt – de keuze uit verschillende Intel-configuraties. Intel-processors van de nieuwste generatie zijn daar uitstekend geschikt voor, maar je hoeft ook niet al te diep in de buidel te tasten voor een snelle processor. Speel je games waarbij de framerate belangrijk is en wil je die games kunnen spelen op vrij hoge instellingen en 1080p-resolutie, dan raden we je een Intel Core i5-processor aan uit de zogeheten Skylake-serie. Met een quadcore Core i5-6500 op 3,2 GHz kun je prima de nieuwste games spelen. Als snelheid van belang is, kies je voor een moederbord dat geschikt is voor DDR4-geheugen. Onze keuze valt daarbij op de ASUS H170 Pro Gaming.

Dit moederbord biedt een prima prijs-kwaliteitverhouding. Het bord is niet geschikt voor een SLI- of CrossFire-opstelling met twee of meerdere grafische kaarten, maar dat raden we sowieso niet aan voor een gemiddelde game-pc.

We noemden het geheugen al even. Een moederbord geschikt voor DDR4-geheugen is enkele tientjes duurder dan een DDR3-moederbord, maar het geheugen zelf heeft bijna dezelfde prijs. Voor een gemiddelde gamecomputer kun je prima af met 8 GB geheugen. Het voordeel van DDR4-geheugen is dat het energiezuiniger is dan DDR3-geheugen, en sneller is in het verwerken van gegevens: gemiddeld tussen de 30 en 50 procent. Voor 8 GB DDR4-geheugen – we kiezen hier voor twee 4GB-modules van Corsair – ben je zo’n 43 euro kwijt. Op het door ons gekozen moederbord zijn er nog twee sloten vrij, handig als je later nog eens 8 GB wilt bijplaatsen.

Grafische kaart

Voor de iets zwaardere games of wanneer je je spellen graag op een wat hogere resolutie en met een betere grafische kwaliteit wilt kunnen spelen, kun je het best extra investeren in de videokaart. Je kunt kiezen uit een scala modellen, beginnend bij enkele tientjes tot wel duizend euro. Die krachtige kaart moet natuurlijk ook wel in verhouding zijn tot de snelheid van je systeem: het heeft geen zin om een extreem snelle videokaart aan te schaffen als blijkt dat de rest van de computer de bottleneck is. Bouw je een pc om zonder zorgen in Full HD te gamen, dan kun je het beste kiezen voor één van de topmodellen van de vorige generatie als de NVIDIA GTX 980. Let wel: de meeste grafische kaarten nemen – door de omvang van het koelblok – twee slots in beslag.

Opslag

Om al je games te kunnen installeren en de opgeslagen spellen te kunnen bewaren, heb je aardig wat opslagruimte nodig. Houd er rekening mee dat games zo’n 50 tot 70 GB in beslag kunnen nemen. Kies daarom voor een schijf met een flinke capaciteit, en bij voorkeur natuurlijk een SSD. De prijzen van SSD’s dalen steeds verder, waardoor ook de grotere opslagcapaciteiten aantrekkelijk worden.

Voorbeeldconfiguratie gemiddelde game-pc

De ultieme gamecomputer

Bij het samenstellen van een ultieme gamecomputer doe je geen concessies op de hardware, maar zorg je voor rappe onderdelen en bouw je een machine die alle games op de hoogst mogelijke instellingen kan draaien. Daar mag je dan ook best wat in investeren.

Systeemkast en voeding

Systeemkasten voor gamers zijn er in overvloed en je kunt het zo gek of bijzonder maken als je zelf wilt. Belangrijker dan de vormgeving is de toegepaste manier van koelen. Hoe groter de kast, des te beter de warmte kan worden afgevoerd. Veel gaming-kasten hebben bovendien grote, langzaam draaiende ventilators die stil zijn en de warmte op diverse plekken uit de kast afvoeren; essentieel voor een zware game-pc. Als je je computer echt stil wilt maken, dan kun je kiezen voor een waterkoelingssysteem. Let op: niet alle systeemkasten beschikken over de juiste aansluitpunten om zo’n koelingssysteem te monteren. Voor een mooie full-tower-kast ben je zo’n 100 euro kwijt.

Voor een game-pc waarbij je nu of misschien later gebruik wilt maken van twee videokaarten via een SLI- of CrossFire-configuratie, kun je het best kiezen voor een voeding van 750 watt. Dan is er voldoende speling om eventuele piekvragen van de hardware op te vangen. Een goede 750watt-voeding kost rond de 80 euro.

Processor, moederbord en geheugen

Wanneer je op zoek bent naar de snelste game-pc, dan ben je wellicht geneigd om te kiezen voor de snelste processor. Dat is momenteel een exemplaar uit Intels begin dit jaar gelanceerde Broadwell E-platform. Dit is een reeks Core i5- en Core i7-processors, met zes of acht kernen (hexa- of octacore). De bijbehorende chipset kan ook meer PCI Express-lanes aansturen, zodat je drie of meer videokaarten kunt gebruiken.

Toch raden we je het dure Broadwell E-platform niet aan. Games zijn niet geoptimaliseerd voor meer dan vier cores en de kloksnelheden van het goedkopere mainstream Skylake-platform zijn hoger. Kortom: een snelle Intel Core i7-Skylake is meer dan voldoende. De Core i7-6700 op 3,4 GHz heb je voor 229 euro. Intel levert in sommige gevallen een eenvoudige koeler voor de processor mee, maar we raden je aan om te kiezen voor een beter exemplaar. Bijvoorbeeld een mini-waterkoeler, zoals de Cooler Master Seidon 120V Rev. 2. Dit is een klein model koeler, speciaal geschikt voor Intel-processors en gemakkelijk te monteren.

Een tikje meer geheugen voor een zwaardere game-pc is ook geen overbodige luxe. Kies voor 16 GB DDR4-geheugen, dan weet je zeker dat je goed zit. Bij voorkeur kies je voor modules die voorzien zijn van koelblokken, zodat de warmte beter wordt afgevoerd.

De keuze voor een moederbord is ook voor een snelle game-pc van belang. Kies voor een moederbord dat beschikt over de Intel Z170-chipset. Die biedt de nieuwste mogelijkheden, zoals ondersteuning voor de snelste M.2-SSD’s (zie Opslag), het snellere DDR4-geheugen en de volle bandbreedte van 32 Gbit/s op de PCI Express-bus.

©PXimport

Grafische kaart

Bij de grafische kaarten geldt een beetje hetzelfde als bij de processors. Op het moment van schrijven heeft de NVIDIA GeForce GTX 1080-videokaart de beste kaart in handen als het aankomt op de prestaties en functionaliteit. Alle GTX 1080-kaarten worden geleverd met 8 GB GDDR5X-geheugen, een snellere variant van GDDR5. Ook kun je eenvoudig meerdere monitoren aansluiten op de twee of drie DisplayPort-uitgangen en één of twee HDMI-poorten. De prijs ligt echter hoog, en de 200 euro goedkopere GTX 1070 heeft ook prima prestaties. Het verschil is de lagere kloksnelheid van de GTX 1070 en toegepaste cores: de GeForce 1080 heeft er 2560, de GeForce 1070 doet het met 1920. Bovendien zijn beide kaarten geschikt voor het weergeven en spelen van virtualreality-games in combinatie met een VR-bril. Je kunt dus wat ons betreft ook prima af met de aanzienlijk goedkopere GeForce GTX 1070.

Opslag

Iedere SSD is snel, maar de manier waarop een SSD wordt aangesloten op je moederbord kan echt het verschil maken. Je kunt gebruikmaken van een gewone 2,5inch-SSD die op de SATA3-poort een doorvoersnelheid haalt van maximaal 6 Gbit/s. Er zijn ook moederborden die voorzien zijn van een M.2-slot. Dit is een speciaal formaat voor SSD’s die direct in het moederbord geprikt worden. Behalve dat dit ruimte scheelt, kan er dan gebruik worden gemaakt van de veel snellere PCI Express-interface. De doorvoersnelheid ligt dan veel hoger ten opzichte van een SSD op de SATA3-poort. Dat betekent dat games, programma’s en het besturingssysteem die op zo’n M.2-SSD geïnstalleerd zijn, op zich stukken sneller starten.

In de praktijk maakt het toch niet zo heel veel uit en in een desktop-pc kun je prima kiezen voor een goedkopere 2,5inch-SATA-SSD. Wil je wel het snelste van het snelste, dan kies je wel voor een M.2-SSD. Let dan wel goed op, want de controllers van sommige goedkopere M.2-SSD’s maken nog gewoon gebruik van de SATA3-standaard, waardoor je nog steeds de lagere snelheid hebt. De snellere – volledig PCI Express-gecertificeerde – M.2-SSD’s hebben de extra aanduiding NVMe (Non-Volatile Memory Express). Een voorbeeld van een dergelijke SSD is Samsungs SSD 950. Moederborden met een Intel Z170-chipset zijn het best geschikt voor deze SSD’s. Nadeel: de capaciteit van M.2-SSD’s is momenteel beperkt tot 512 GB en dat heeft alles te maken met de omvang van het kaartje waarop de geheugenchips zijn geplaatst. Dat is wellicht te weinig voor het besturingssysteem, je programma’s en al je games.

©PXimport

Voorbeeldconfiguratie ultieme gamecomputer

Vragen over hoe je je pc het beste configureert? Stel hem in ons gloednieuwe Techcafé!

Bij ID.nl zijn we gek op producten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt. Daarom gaan we een paar keer per week voor je op zoek naar zulke aanbiedingen. Met Kerst en Oud en Nieuw voor de deur is het weer tijd om te bedenken wat je wil gaan eten. Wat dacht je van fondueen? Met deze vijf fonduesets maak je indruk op je vrienden en familie.

Met een fondueset smelt je de lekkerste kazen en dep je je broodje of vlees in bouillon of kaas. Fonduesets zijn de ultieme sfeermakers voor de feestdagen, of het nu met vrienden is of familie en of je kiest voor romige kaas, bouillon of chocolade; het is op en top genieten. Een absolute must-have voor elke levensgenieter en perfect voor de feestdagen. Wij vonden vijf betaalbare fonduesets voor je.

Boska Elektrische Fondueset Pro - 8 personen

De Boska Elektrische Fondueset Pro is ontworpen voor liefhebbers van kaas‑ en vleesfondue. De set bestaat uit een geëmailleerde gietijzeren pot met een inhoud van circa 2,15 liter, waardoor je genoeg ruimte hebt voor een volledige kaasfondue of bouillon. Het verwarmingselement is elektrisch en beschikt over een instelbare thermostaat; hierdoor kun je de temperatuur naar wens aanpassen voor verschillende soorten fondue. Een handig indicatielampje laat zien wanneer het element aan staat. De pot staat op een stevige basis en heeft een extra lang snoer van twee meter, zodat je hem makkelijk midden op tafel plaatst. Bij de set worden acht fonduevorken geleverd die zijn voorzien van gekleurde markeringen. De combinatie van gietijzer en emaille zorgt voor een gelijkmatige warmteverdeling en eenvoudige reiniging.

Swissmar Lausanne 11‑delige fondueset - 6 personen

De Zwitserse fabrikant Swissmar levert met de Lausanne een 11‑delige fondueset die is gericht op traditioneel fonduen. De set bestaat uit een koperen pan met een geëmailleerde binnenkant en een zware RVS‑branderschaal. Doordat koper de warmte snel opneemt en verdeelt, is de fondue snel op temperatuur. De pan staat op een robuuste stalen houder waarin een brander met regelaar zit; hiermee pas je de vlamsterkte aan voor kaas‑, bouillon‑ of chocoladefondue. In de doos zitten verschillende accessoires, waaronder zes vorkjes en een branderschaal. Deze set is niet elektrisch, waardoor je hem zelfs buiten of op de camping kunt gebruiken.

Mäser Fondueset - 4 personen

De fondueset van Mäser bestaat uit een roestvrijstalen pan met bijbehorende brander. Roestvrij staal is slijtvast en eenvoudig te reinigen; je kunt de pan na gebruik in de vaatwasser zetten. De set heeft een inhoud van rond één liter, voldoende voor een kaas‑ of chocoladefondue voor een klein gezelschap. Er worden meerdere fonduevorkjes meegeleverd met gekleurde puntjes om ze te onderscheiden. Dankzij de stevige basis staat de pan stabiel op tafel, terwijl de gelijkmatige warmteverdeling voorkomt dat de inhoud aanbrandt. Omdat het geen elektrisch toestel is, gebruik je de brander met brandgel of spiritus.

Baumalu 385050 fondueset - 6 personen

Deze fondueset van Baumalu bestaat uit een zware gietijzeren pan die op een decoratieve houten plaat staat. Gietijzer houdt de warmte goed vast en is geschikt voor zowel kaas‑ als chocoladefondue. De bijgeleverde brander plaats je onder de pan; je regelt de vlamsterkte met een draaiknop. Omdat de pot stevig op de houten plaat staat, blijft hij stabiel en kras je niet op de tafel. In de set zitten fonduevorkjes met houten handvatten.

Tristar FO‑1107 Fonduepan - 8 personen

De Tristar FO‑1107 is een elektrische fondueset met een inhoud van ongeveer 1,5 liter. Je gebruikt deze pan voor verschillende soorten fondue, zoals kaas, bouillon of chocolade. Het verwarmingselement levert circa 1000 watt en heeft een instelbare thermostaat, zodat je de temperatuur kunt aanpassen aan het type fondue. Een indicatielampje geeft aan wanneer het apparaat actief is. De pan heeft een antiaanbaklaag, een cool‑touch handgreep en staat op een antislipvoet voor extra stabiliteit. Er worden acht fonduevorkjes meegeleverd en door de ring bovenop blijven de vorkjes op hun plek tijdens het fonduen.

Papieren facturen, garantiebonnetjes, contracten en andere documenten slingeren al snel overal rond. Waarom niet alles digitaal bewaren, zodat je het in enkele klikken terugvindt? In dit artikel vind je gratis tools en praktische tips om je administratie te scannen, te taggen, doorzoekbaar te maken en veilig op te slaan zonder veel gedoe.

Tip 1: Scanner

Stel, je wilt een hele reeks documenten digitaliseren, zoals garantiebewijzen of facturen. We gaan ervan uit dat je een scanner in huis hebt, eventueel als onderdeel van een all-in-one-printer. Zo’n toestel is goed geschikt voor stabiele, rechte scans, en een (soms optionele) documentinvoer maakt het extra handig bij grotere aantallen. Je scant het best op zo’n 300 dpi, in grijswaarden of kleur, en bewaart het resultaat bij voorkeur als pdf. Helaas genereert de meegeleverde scansoftware vaak alleen pdf’s met een afbeelding van de tekst, waardoor je die later niet kunt doorzoeken of kopiëren.

©OttoPles

Tip 2: NAPS2

Gebruik in dit geval beter scansoftware met geïntegreerde OCR, zoals het gratis en opensource NAPS2 (www.naps2.com, Windows, macOS en Linux). Start de app, klik op Nieuw profiel en op Apparaat kiezen om je scanner te selecteren. Je kunt kiezen uit drie drivertypes: WIA (ingebouwd in Windows, beperkt), TWAIN (krachtiger) en ESCL (voor moderne netwerk- of wifi-scanners, vergelijkbaar met Apple AirScan). Doorgaans kies je voor TWAIN. Stel de scanopties in en open Geavanceerd voor extra instellingen. Typ een profielnaam en bevestig met OK.

Klik nu op de knop OCR en download de gewenste talen, zoals Dutch en English. Plaats een vinkje bij PDFs doorzoekbaar maken middels OCR en kies taal en modus (Snel of Beste). Vink ook de andere opties aan en druk op Scannen.

Klik daarna op het pijlknopje bij PDF opslaan en kies PDF-instellingen. Vul bij Standaard bestandspad een bestandsnaam in – gebruik eventueel ‘placeholders’ als $(YY)-$(MM)-$(DD) – en kies bij Compatibiliteit bij voorkeur PDF/A, zoals PDF/A-2b. Dit formaat slaat namelijk alle lettertypes, kleurprofielen en structuurinformatie in het bestand zelf op, wat ‘garandeert’ dat je het document ook jaren later nog in zijn oorspronkelijke vorm te zien krijgt. Vink Onthoud deze instellingen aan, klik op OK, selecteer de scans en kies PDF opslaan. Het is trouwens ook mogelijk om een (niet-doorzoekbaar) pdf-bestand in NAPS2 te importeren, dit vervolgens te OCR’en en als PDF/A te bewaren.

Tip 3: Mobiel

Een vlakbedscanner is zeker handig, maar niet noodzakelijk, want je kunt tegenwoordig ook prima scannen met je smartphone. Met de juiste app wordt het beeld automatisch ge-OCR’d en indien nodig rechtgetrokken. Een van de betere apps is Adobe Scan, beschikbaar via www.kwikr.nl/adobescan of in de appstore van Android en iOS.

Installeer en start de app. De gratis versie volstaat meestal, al laat de betaalde versie (circa 10 euro per maand) je onder meer tot 100 pagina’s per bestand scannen (in plaats van 25) en pdf’s exporteren naar Office 365-formaten.

Meld je aan, bijvoorbeeld via je Google-account, en tik op Scan. Je kunt het resultaat onder meer uitsnijden, roteren en de helderheid en het contrast aanpassen. Kies Blijven scannen voor extra pagina’s of tik op PDF opslaan zodra je klaar bent. De pdf belandt standaard in je Adobe-account (https://acrobat.adobe.com), maar je kunt het bestand ook delen of (via Meer) bijvoorbeeld opslaan in Google Drive. Het pdf-bestand is standaard doorzoekbaar, controleer bij Voorkeuren of Tekstherkenning uitvoeren op opgeslagen PDF wel is ingeschakeld, maar het is geen PDF/A. Wil je dat, dan kun je het bestand alsnog omzetten met reeds eerder vermelde, gratis tools als NAPS2 of PDFCreator (zie ook kader ‘Pdf-printer’).

Tip 4: Tags koppelen

Om naderhand snel het gewenste document te kunnen terugvinden, zorg je er dus allereerst voor dat je documenten doorzoekbaar zijn (bij pdf’s kan dit via OCR: zie tip 2). Je kunt gerust ook zelf extra trefwoorden, zeg maar digitale kleefbriefjes, aan je documenten koppelen.

Met een tool als TagSpaces (www.tagspaces.org, Windows, macOS en Linux) tag je in één keer meerdere bestanden en mappen met eigen trefwoorden. Bestaande tags voeg je simpelweg toe door ze naar bestanden te slepen. TagSpaces heeft ook een krachtige zoekfunctie waarmee je snel documenten met de juiste tag(s) terugvindt.

Handig zijn ook ‘smart tags’: je bepaalt dan zelf de criteria, waarna nieuwe bestanden automatisch de juiste tags krijgen. Deze tags kun je opslaan in aparte sidecar-bestanden (JSON) of je voegt ze achteraan de bestandsnaam toe: een bestand als aanpassing.pdf bijvoorbeeld wordt dan iets als aanpassing[huur indexering].pdf. De betaalde Pro-versie (42 euro per jaar) heeft enkele geavanceerde opties, zoals het toekennen van tags op basis van lokale AI-taalmodellen.

Tip 5: Tags zoeken

Vind je TagSpaces toch wat overkill, dan zijn er andere manieren om documenten van (doorzoekbare) trefwoorden te voorzien. Je kunt in Verkenner (met sneltoets F2) trefwoorden toevoegen aan de bestandsnaam, maar het kan ook anders. Klik met rechts op een bestand of selectie, kies Eigenschappen en open het tabblad Details. Afhankelijk van het bestandstype kun je hier tags toevoegen bij velden als Titel, Onderwerp, Labels, Categorieën en Opmerkingen. Dit werkt goed bij bijvoorbeeld Office-bestanden en afbeeldingen, maar pdf-documenten laten zich minder makkelijk taggen. Dit kan bijvoorbeeld wel bij het aanmaken van zo’n document vanuit NAPS2 of PDFCreator. Bij deze laatste kun je bij een profiel titel, auteur, onderwerp en trefwoorden meegeven.

Vanuit de Verkenner kun je vervolgens zoeken op deze tags, ook in pdf-bestanden (ook al zijn ze niet zichtbaar op het tabblad Details). Navigeer naar de juiste map of het station en typ in de zoekbalk van de Verkenner labels:<trefwoord>.

Werkt dit niet, dan ontbreekt waarschijnlijk een geschikt zoekfilter. Je kunt zo’n Adobe-IFilter alsnog installeren via deze link. Je kunt dit controleren vanuit het Configuratiescherm: open Indexeringsopties, klik op Geavanceerd en scrol op het tabblad Bestandstypen naar pdf. Daar hoort PDF Filter (of eventueel Reader Search Handler) te staan, en Eigenschappen en inhoud van het bestand indexeren moet zijn ingeschakeld. Zorg er tevens voor dat alle gewenste mappen zijn opgenomen bij Deze locaties beheren (via de knop Wijzigen).

Tip 6: Opslagstructuur

Je documenten zijn nu doorzoekbaar en mogelijk ook getagd, maar er is nog een derde belangrijk aspect: bewaar alles met logische bestandsnamen in een doordachte mappenstructuur.

Voor bestandsnamen plaats je de belangrijkste info, zoals projectnaam en/of datum, liefst vooraan. Gebruik de ISO-notatie (JJJJ-MM-DD), zodat je bestanden makkelijk chronologisch sorteert. Zoals vermeld in tips 4 en 5 kun je de naam aanvullen met trefwoorden, gescheiden door een koppelteken of onderstrepingsteken (vermijd spaties of speciale tekens). Eventueel voeg je achteraan een versienummer toe, zoals _v1. Een voorbeeld is 2025-08-31_Huurcontract_Appartement_v1.pdf.

Breng de bestanden onder in een logische structuur, bijvoorbeeld op datum, per project of klant, of per categorie (zoals Huis, Werk, Gezondheid, Financieel enzovoort). Je zult merken: dankzij consistente map- en bestandsnamen vind je documenten sneller terug.

Tip 7: Organisatietool

Je hebt een logische mappenhiërarchie opgezet, maar je moet natuurlijk ook zorgen dat documenten in de juiste map terechtkomen. Externe hulp van een organisatietool als het gratis Dropit (www.dropitproject.com, werkt nog onder Windows 11) of File Juggler (www.filejuggler.com, betaalde versie 44 euro) kan daarbij handig zijn. We bekijken kort deze laatste.

Start de geïnstalleerde tool op en klik op Add rule (of eerst op Add rule group als je de regels wilt categoriseren). Stel dat je alle pdf’s die in de map \gedeeld terechtkomen automatisch wilt verplaatsen op basis van trefwoorden. Vul dan Description in en klik op de knop met drie puntjes bij Monitor om de bronmap te kiezen. Via het tandwielpictogram kun je eventueel Examine everything regularly <frequentie> between checks instellen, wat ook goed werkt voor gedeelde netwerkmappen.

Klik daarna op de plus-knop bij If en stel het filtercriterium in, bijvoorbeeld: Any of the following / Other / PDF Properties / Keywords. Bevestig met Insert en geef het trefwoord op bij Contains / Text. Je kunt via de plus-knop extra filters instellen en kiezen tussen Any of All of the following.

Leg nu de gewenste actie vast bij Then: klik op de plusknop, kies bijvoorbeeld Move file en vul de doelmap in bij to. Bewaar je filter met Save and close. Op het tabblad Rules klik je op de pijlknop naast je filter om het te activeren. Test het resultaat.

Tip 8: Zoektool

Zoals gezegd laat de ingebouwde zoektool in Windows je met de juiste filters en instellingen ook zoeken naar metadata, zoals trefwoorden in pdf’s. Met zoekfilters en operatoren zijn zelfs complexe opdrachten mogelijk, zoals labels:factuur auteur:Toon van Daele grootte:>300kB gewijzigdop:dit jaar. Echt gebruiksvriendelijk of handig is deze functie helaas niet. Je bent dan beter af met een tool als Agent Ransack (alias Filelocator Pro, www.mythicsoft.com/agentransack). Ook de gratis Lite-versie ondersteunt netwerkshares, Booleaanse operatoren, reguliere expressies en zoeken naar metadata via IFilter.

Start de tool, zet deze op Expert en open het tabblad Hoofd. Vul bij Bevat tekst je zoekterm in en bij Zoek in het gewenste station of de map. Eventueel kun je ook filters instellen voor Grootte en Gewijzigd Na / Voor. Op het tabblad Datum voeg je extra tijdsfilters toe en op het tabblad Opties vink je zeker Office en PDF documenten aan. Vul je bij Bevat tekst een pdf-trefwoord in, dan vindt Agent Ransack ook de bijbehorende bestanden. In het tabblad Treffers (rechtsonder) zie je bij gevonden bestanden bijvoorbeeld Keywords: <gezocht_trefwoord>. Met een dubbelklik open je meteen het bestand.

Tip 9: Back-ups

Je administratie digitaliseren is een goed idee, maar dit is pas veilig met een degelijke back-upstrategie. Het best hanteer je hier de 3-2-1-regel: drie datakopieën (hoofdversie en twee back-ups), op twee soorten media, waarvan minstens één kopie op een andere locatie. Zo bescherm je je data tegen hardwarestoringen, ransomware, brand en diefstal.

Een uitstekende gratis en opensource back-uptool is Duplicati (www.duplicati.com, Windows en macOS), die we zelf al jaren dagelijks geautomatiseerd gebruiken voor back-ups naar zowel een netwerkschijf (NAS) als de cloud (Google Drive).

Installeer het gedownloade msi-bestand. Klik na afloop met rechts op het programma-pictogram in het Windows-systeemvak en kies Open om het browserdashboard te starten. Verschijnt First Run Setup, klik dan op Yes en stel een wachtwoord in. Je kunt Duplicati in je browser openen via http://localhost:8200. Wil je ook toegang vanaf een andere pc in je netwerk, open Instellingen in Duplicati en vink Remote toegang toestaan aan, zodat het dashboard bereikbaar is via http://<intern_ip-adres>:8200. Klik vervolgens op +Back-up toevoegen, laat Een nieuwe back-up instellen geselecteerd en vul een naam in. Schakel bij opslag buiten je netwerk versleuteling in. Geef vervolgens doel- en bronlocatie op en bepaal wanneer en hoe vaak de back-up wordt uitgevoerd. Duplicati maakt standaard incrementele back-ups, waarbij alleen nieuwe of gewijzigde data worden opgeslagen, waardoor het back-upvolume beperkt blijft.

Tip 10: Beveiliging

Een goede back-upstrategie is cruciaal om je data veilig te bewaren, maar veiligheid draait ook om privacy. De beste manier om te voorkomen dat onbevoegden inzage krijgen in je (medische, financiële …) gegevens is versleuteling. In tip 9 vermeldden we al dat je in Duplicati back-ups automatisch kunt versleutelen met sterke AES-256-encryptie. Maar ook de data op je originele opslaglocatie wil je wellicht beveiligen.

Hiervoor kun je een gratis opensource-tool als VeraCrypt gebruiken, die naast containerbestanden ook complete partities of schijven kan versleutelen met sterke algoritmen als AES-256. We hebben niet de ruimte hier verder op in te gaan, maar hier vind je meer uitleg. Ook handig is Cryptomator om via je lokale synchronisatiemap data te versleutelen bij cloudopslagdiensten als Google Drive, OneDrive of Dropbox. Je vindt hier meer uitleg daarover.

Daarnaast kun je voor diverse documenttypes ook individuele bestanden beveiligen met een wachtwoord, al is dit vaak minder robuust dan een volledig versleutelde opslaglocatie. Dit kan bijvoorbeeld vanuit verschillende Office-applicaties, maar ook met pdf-tools zoals NAPS2 (bij PDF-instellingen vink je PDF versleutelen aan) en PDFCreator (bij Profielen, via Actie toevoegen / Versleuteling).