ID.nl logo
Checklist: Zo vind je de beste grafische kaart voor iedere gamer
© PXimport
Zekerheid & gemak

Checklist: Zo vind je de beste grafische kaart voor iedere gamer

Als je graag games speelt, loont het om te investeren in een betere videokaart. Je kunt dan nieuwe games draaien zonder dat je krijgt te maken met vervelende haperingen. Tegenwoordig is gpu-kracht helemaal niet meer zo kostbaar. We leggen uit welke grafische kaart past bij jouw computergebruik.

Tip 01: Grafische kaart

Ieder apparaat met een scherm heeft een videochip aan boord. Deze videochip zet processen om naar een beeldsignaal. Via geavanceerde berekeningen bouwt de grafische kaart een beeld op. Voor eenvoudige computertaken met een statisch beeld, is er relatief weinig rekenwerk vereist om een beeldsignaal vanaf de videokaart naar het scherm te verzenden. Voor geen enkele videochip is het lezen van een webpagina of tekstverwerken in Word een probleem. Het kijken van films, bewerken van video's en spelen van games zijn een ander verhaal.

Er zijn dan meer meer berekeningen vereist om razendsnel nieuwe beelden op te bouwen. Je hebt in dat geval dus een rappe videokaart nodig. Bij een traag exemplaar zijn haperingen op het scherm helaas onvermijdelijk. Om die reden is het spelen van 3D-games met een spotgoedkope videokaart niet mogelijk. Gelukkig vervang je de videokaart in een desktop vrij eenvoudig voor een beter exemplaar. Daarnaast is het vaak mogelijk om een extra videokaart in de systeemkast te monteren.

©PXimport

Tip 01 Bij een desktop-pc kun je de videokaart gemakkelijk vervangen.

Tip 02: Upgraden?

Of het zin heeft om je huidige videokaart te vervangen, hangt af van verschillende factoren. Allereerst is je pc-gebruik erg belangrijk. Welke games en grafische software wil je op het systeem installeren? Kijk even welke hardware-eisen het videospel of programma vereist en controleer daarna in hoeverre je huidige systeem daaraan voldoet. Zo heeft een game als Far Cry 4 of GTA 5 een veel snellere videokaart nodig dan een simpel puzzelspelletje.

Vaak staan er minimale en aanbevolen pc-eisen vermeld. Voor een vloeiende weergave van de beelden ga je bij voorkeur uit van de aanbevolen pc-eisen. Houd er verder rekening mee dat ook de overige hardwarespecificaties op niveau moeten zijn. Dat geldt met name voor de processor en het werkgeheugen. Het heeft bijvoorbeeld geen zin om een supersnelle grafische kaart te monteren, terwijl je processor het allemaal niet kan bijbenen. Bij moderne pc's in het middensegment is de videokaart vaak de achilleshiel van het systeem, waardoor vervanging van dit onderdeel meestal voldoende is om de grafische prestaties op te krikken.

©PXimport

Tip 02 In de pc-eisen van een game of programma ontdek je welke videokaart je minimaal nodig hebt.

Huidige videokaart

Heb je geen idee welke grafische kaart er momenteel in je desktop zit? Open het Configuratiescherm en ga naar Hardware en geluiden / Apparaatbeheer. Zodra je dubbelklikt op Beeldschermadapters, verschijnen het merk en typenummer in beeld. Dubbelklik daarop om details over het onderdeel weer te geven.

©PXimport

Via het hulpprogramma Apparaatbeheer kom je er simpel achter wat je huidige videokaart is.

Tip 03: Geïntegreerde chip

Desktops die je kant-en-klaar in de winkel koopt, zijn vaak uitgerust met een geïntegreerde videochip. Dit houdt in dat de videochip op het moederbord of in de processor is geïntegreerd. Bij nieuwe pc's is de videochip eigenlijk altijd onderdeel van de processor. Het voordeel is dat je eenvoudige pc-werkzaamheden kunt uitvoeren zonder dat je extra geld hoeft uit te geven aan een losse videokaart. De vandaag de dag ontwikkelde geïntegreerde videochips zijn zelfs zo goed, dat je er ook games mee kunt spelen.

Bij veel Intel Core-processors is bijvoorbeeld standaard de videochip Intel HD Graphics 4600 meegeleverd. Hiermee lukt het om games te spelen die niet de allerhoogste eisen stellen aan het systeem, zoals FIFA 15 en De Sims 4. Videobewerken en films kijken is al helemaal geen probleem. Deze videochip kun je vergelijken met een instapmodel van een losse videokaart. Gebruik je een processor uit het hogere prijssegment, dan is de kans groot dat er een betere videochip is meegeleverd. De Intel Iris Pro Graphics 5200 kan bijvoorbeeld de meeste moderne games weergeven. Houd er rekening mee dat je met een geïntegreerde videochip lang niet altijd in de beste kwaliteit kunt gamen. Zo is het bij veel titels noodzakelijk om handmatig de spelinstellingen te verlagen naar een beperkte framerate (beelden per seconde). Gamen in Full HD of hoger is met zelfs met de nieuwste geïntegreerde videochip doorgaans niet mogelijk.

©PXimport

Tip 03 Recente Intel-processors beschikken over een geïntegreerde videochip.

Tip 04: Losse videokaart

Wil je graag gamen zonder dat je concessies hoeft te doen? Je monteert dan het beste een losse videokaart in de computer. Losse modellen hebben meer rekenkracht dan de meeste geïntegreerde videochips, waardoor de grafische prestaties beter zijn. Via een insteekkaart bevestig je deze component in de desktop. Tegenwoordig gaat dat meestal via een PCI Express x16-slot. Voordat je een nieuwe grafische kaart aanschaft, controleer je natuurlijk eerst of er voldoende ruimte vrij is op het moederbord. Hoe duurder de kaart is, hoe meer plek het onderdeel binnen de systeemkast inneemt.

Belangrijk is dat je beoogde videokaart goed aansluit op je wensen. Je hebt de keuze tussen twee basisfabrikanten, namelijk AMD en GeForce (NVIDIA). Andere merken, zoals MSI en Sapphire, leggen vervolgens hun eigen schil om het component heen. Voor een middenklasser betaal je ongeveer tachtig à negentig euro. Hiermee lukt het voornamelijk om eenvoudige games te spelen of gemiddelde spelinstellingen te selecteren in geavanceerde videospelletjes. Wil je in Full HD gamen met de hoogste spelinstellingen? Je hebt dan een videokaart van minimaal 150 euro nodig. Twee uitstekende grafische kaarten tegen een betaalbare prijs zijn de GeForce GTX 750 Ti en de AMD Radeon R9 270.

©PXimport

Tip 04 De AMD Radeon R9 270 is relatief goedkoop, terwijl je er de nieuwste games mee kunt spelen.

Tip 05: DirectX

DirectX is de programmeertaal waarmee de meeste gameontwikkelaars werken. Wanneer je games op de pc wilt spelen, is het belangrijk dat je videokaart de nieuwste versie ondersteunt. Momenteel is dat DirectX 11. De verwachting is dat Microsoft in de loop van 2015 versie 12 uitbrengt. Zodra je een nieuwe videokaart aanschaft, mag je ervan uitgaan dat de hardware met de meest recente versie van deze programmeertaal overweg kan. Werp voor de zekerheid even een blik in de specificaties. Verder brengen fabrikanten van videokaarten soms nieuwe drivers uit met ondersteuning voor de laatste DirectX-versie. Enkele grafische kaarten hebben zelfs al ondersteuning voor versie 12 ingebouwd, zoals de ASUS Strix GeForce GTX 970.

©PXimport

Tip 05 Een hogere DirectX-versie zorgt ook voor een betere beeldkwaliteit in games.

Gamen met je laptop

Als je graag op verschillende plekken games speelt, ligt het gebruik van een laptop voor de hand. Helaas heeft een doorsnee notebook te weinig gpu-kracht om videospelletjes fatsoenlijk weer te geven. Goedkope laptops hebben een eenvoudige videochip die is ingebouwd in de processor. Wanneer je meer geld uitgeeft, is er vaak wel een losse videokaart aanwezig. Het hangt er maar net vanaf of de hardware krachtig genoeg is om games in een redelijke kwaliteit weer te geven.

Notebooks in het hogere prijssegment hebben veelal de GeForce GTX 850M aan boord. Dat is een prima kaart om recente games mee te spelen op gemiddelde of hoge instellingen. De meeste GeForce-kaarten met een lager typenummer kunnen nieuwe videospelletjes alleen op lage instellingen afspelen. Wie het grondig wil aanpakken, schaft het beste een gamelaptop aan. Deze machines hebben een groot scherm, krachtige processor, veel werkgeheugen en een goede videokaart in huis. Hiermee kun je in Full HD gamen met de hoogste framerate. Wel hangt er vaak een fors prijskaartje aan, van ruim duizend euro.

©PXimport

MSI heeft een speciale lijn met gamenotebooks uitgebracht, de GT Series.

Tip 06: Geheugenchips

Bij het kiezen van een geschikte videokaart is het handig wanneer je op de hoogte bent van enkele technische eigenschappen. Het videogeheugen (VRAM) is een belangrijke specificatie. De processor van de videokaart wordt graphics processing unit of gpu genoemd; deze berekent uit computerdata verschillende beelden en zet die vervolgens klaar voor je monitor. Het videogeheugen bewaart de beelden tijdelijk, waarna ze één voor één worden gebruikt om het scherm te verversen. Zeker bij het spelen van games genereert de gpu razendsnel nieuwe plaatjes.

Het is dan ook essentieel dat het videogeheugen hiervoor voldoende ruimte bevat, want anders zie je haperingen op het scherm. Speel je eenvoudige games op een lage framerate, dan heb doorgaans aan 1 GB geheugen voldoende. Fanatieke gamers die zonder beperkingen willen spelen, kunnen het beste een videokaart met minimaal 2 GB aanschaffen. Sommige games vereisen overigens nog meer videogeheugen. Let verder ook op wat voor geheugenchips de videokaart bevat. Een grafische kaart met GDDR5-geheugenchips werkt lekker snel. Houd er overigens rekening mee dat een geïntegreerde videochip geen eigen videogeheugen heeft. Hiervoor legt de videochip namelijk deels beslag op het werkgeheugen van de pc. Deze technologie heeft logischerwijs een nadelig effect op de prestaties van het systeem.

©PXimport

Tip 06 GDDR5-geheugenchips zijn een stuk sneller dan voorgaande types.

Tip 07: Kloksnelheid

De processor van de videokaart genereert uit een enorme hoeveelheid computerdata beelden voor de monitor. Hoe snel de gpu kan rekenen, is afhankelijk van de kloksnelheid. In de specificaties van iedere videokaart staat met een getal aangegeven wat de kloksnelheid precies is. De eenheid hiervoor is megahertz (MHz) of gigahertz (GHz). Hoe hoger de kloksnelheid, hoe sneller de videokaart kan rekenen. Voor het spelen van geavanceerde games in de beste beeldkwaliteit is een kloksnelheid van minimaal 850 MHz geen overbodige luxe.

De GeForce GTX 750 Ti is een betaalbare grafische kaart die aan deze eisen voldoet. Videokaarten worden in de fabriek op een standaardwaarde ingesteld, terwijl ze in werkelijkheid vaak een hogere klokfrequentie aankunnen. Eigenhandig de kloksnelheid opvoeren brengt risico's met zich mee. Gelukkig zijn er steeds meer grafische kaarten die tijdens zware grafische werkzaamheden automatisch een hogere kloksnelheid activeren.

©PXimport

Tip 07 De kloksnelheid van de gpu bepaalt grotendeels de rekenkracht van de videokaart.

Pc-eisen controleren

Weet je niet zeker of jouw pc een bepaalde game kan draaien? Surf dan eens naar de webpagina www.systemrequirementslab.com. Onder Search for a game selecteer je in de lijst het videospel dat je wilt spelen. Eventueel gebruik je hiervoor de zoekfunctie. Kies voor Can You Run It en markeer de optie Automatic Detection. Het is hiervoor wel een vereiste dat Java op je systeem is geïnstalleerd. Bevestig vervolgens met Start. Via Run voer je de Java-applicatie uit. Onder Minimum en Recommended zie je in hoeverre het systeem voldoet aan de minimale en aanbevolen systeemeisen. Bij een negatief advies lees je onderaan in het rapport welke hardware hiervoor verantwoordelijk is.

©PXimport

De website Can YOU Run it vergelijkt de pc-eisen van een bepaalde game met de specificaties van je systeem.

Tip 08: Uitgangen

Voordat je een nieuwe videokaart aanschaft, bepaal je eerst hoe je de monitor(en) wilt aansluiten. Afhankelijk van welke videokaart je op het oog hebt, zijn er namelijk verschillende uitgangen beschikbaar. VGA is voor hedendaagse computertaken niet interessant, omdat de overdracht analoog is. DVI en HDMI zijn tegenwoordig het gangbaarst. Hiermee lukt het om in een hoge resolutie te gamen. Je vindt deze aansluitingen dan ook op nagenoeg iedere videokaart. Vooral wanneer je twee schermen wilt gebruiken, is het zinvol om te weten welke uitgangen je wilt gebruiken. De meeste merken leveren overigens een adapter mee, zodat je bijvoorbeeld een HDMI-kabel op een DVI-poort kunt aansluiten. Verder hebben steeds meer grafische kaarten een DisplayPort-aansluiting, eveneens erg geschikt om in een hoge resolutie te gamen.

©PXimport

Tip 08 DVI, HDMI en DisplayPort zijn erg geschikt voor games.

Tip 09: Ventilator

Bij een krachtige videokaart hoort ook een goede koeling. Door het snelle rekenwerk ligt namelijk oververhitting op de loer. Voor gamers ontwikkelde grafische kaarten hebben dan ook één of meer ventilators. Hierdoor worden de gpu en het videogeheugen niet te heet. Bedenk goed dat een videokaart met één of meer ventilators doorgaans meer geluid produceert. Verder is het onderdeel een stuk dikker, waardoor het veel plek inneemt binnen de behuizing. Videokaarten met relatief weinig gpu-kracht maken veelal gebruik van passieve koeling. Via een speciaal ribprofiel wordt de hitte dan aan de omringende lucht afgegeven. Als je vaak games speelt of andere grafische werkzaamheden uitvoert, raden we aan om een videokaart met minimaal één ventilator te nemen.

©PXimport

Tip 09 De meeste losse videokaarten maken gebruik van actieve koeling via een ventilator.

Koopsuggesties

Videokaarten zijn in allerlei soorten en maten verkrijgbaar. Om je enigszins op weg te helpen, zetten we drie grafische kaarten op een rij.

MSI N730-4GD3

De MSI N730-4GD3 is een betaalbare videokaart van ongeveer tachtig euro. MSI heeft om de GeForce GT 730 een eigen schil gefabriceerd. De kloksnelheid is met 750 MHz niet al te hoog, waardoor je geen zware games op de beste instellingen kunt spelen. Schroef je de framerate een stukje terug, dan geven de meeste videospelletjes geen problemen. De N730-4GD3 maakt gebruik van 4 GB DDR3-geheugen om de grafische beelden tijdelijk te bewaren. Je verbindt een monitor met de videokaart via een VGA-, DVI- of HDMI-aansluiting.

©PXimport

Sapphire R9 280 3GB GDDR5 OC DUAL-X with Boost

Deze videokaart biedt uitstekende prestaties voor een reële prijs van zo'n 180 euro. De grafische chip is de Radeon R9 280 van AMD. Hieraan is een kloksnelheid van 850 MHz met 3 GB GDDR5-geheugen gekoppeld. Indien nodig kun je met behulp van meegeleverde software de kloksnelheid opschroeven naar maximaal 940 MHz. Via DisplayPort, HDMI en tweemaal DVI sluit je één of meer schermen aan. Voor de koeling heeft Sapphire twee ventilators geïntegreerd. Deze grafische kaart is in staat om alle moderne games in de hoogste resolutie weer te geven.

©PXimport

ASUS Strix GeForce GTX 980

Gamefanaten met een ruim budget kunnen de peperdure ASUS Strix GeForce GTX 980 overwegen. Deze videokaart heeft een opgevoerde gpu met een kloksnelheid van 1279 MHz. Verder is er 4 GB GDDR5-geheugen ingebouwd. Voor de aansluiting van één of meer monitoren heb je keuze uit maar liefst vijf poorten, namelijk eenmaal DVI, eenmaal HDMI en driemaal DisplayPort. Dit product is gebaseerd op de GeForce GTX 980, het huidige topmodel van NVIDIA. Hiermee kun je probleemloos geavanceerde games in de beste kwaliteit spelen, waarbij er zeer veel details zichtbaar zijn. De videokaart is voor ongeveer zeshonderd euro verkrijgbaar.

©PXimport

▼ Volgende artikel
Waar voor je geld: 5 veelzijdige camera's voor rondom het huis
Zekerheid & gemak

Waar voor je geld: 5 veelzijdige camera's voor rondom het huis

Bij ID.nl zijn we dol op kwaliteitsproducten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt. Daarom speuren we een paar keer per week binnen een bepaald thema naar zulke deals. Dit keer: beveiligingscamera's voor rondom het huis.

Met een beveligingscamera houd je je woning rondom in de gaten wanneer je er niet bent of bijvoorbeeld slaapt. De camera's kunnen video's opnemen, maar daarvoor heb je meestal wel een abonnement nodig. Voordeel is dan wel dat je de beelden overal ter wereld kunt terugkijken. Wij vonden vijf modellen, waarvan je er bij een aantal ook nog een extra camera bij krijgt.

Ring Stick Up Cam Battery (2 pack)

De Ring Stick Up Cam is een veelzijdige camera die je zowel binnen als buiten kunt gebruiken. De camera is volledig draadloos en je hoeft alleen maar de opgeladen batterij in de camera te schuiven en de camera te verbinden met je wifi-netwerk via de Ring-app. Omdat de camera draadloos is, kun je hem op vrijwel elke plek zetten, hangen of monteren. Of je nu je huisdieren in de gaten wilt houden in de woonkamer of een oogje in het zeil wilt houden op je oprit, het kan allemaal. De camera geeft heldere beelden in 1080p en heeft ingebouwd nachtzicht, zodat je ook in het donker goed kunt zien wat er gebeurt. Als er beweging wordt gedetecteerd, krijg je indien gewenst direct een melding op je telefoon. De camera heeft ook tweerichtingsspraak, waardoor je kunt communiceren met bezoekers of ongewenste gasten kunt laten weten dat ze gezien worden. Om video's op te slaan en terug te kijken, heb je wel een Ring Protect-abonnement nodig.

Eufy SoloCam S220

Deze camera van Eufy is een ideale oplossing voor wie op zoek is naar een camera zonder gedoe met maandelijkse kosten. Deze camera heeft een ingebouwde batterij én een zonnepaneel. Door het zonnepaneel hoef je de camera bijna nooit handmatig op te laden, want slechts een paar uur zonlicht per dag is al voldoende om hem van stroom te voorzien. De camera is volledig draadloos en eenvoudig te installeren, perfect voor buiten aan een schutting of muur. De beelden zijn in 2K-resolutie, wat zorgt voor een scherpe weergave. De SoloCam S220 heeft een lokaal geheugen van 8 GB, wat betekent dat je al je beelden direct op de camera opslaat. Zo heb je geen abonnement nodig om beelden te bewaren of terug te kijken. Een ingebouwde AI-technologie zorgt ervoor dat de camera het verschil ziet tussen mensen, dieren en voertuigen, zodat je alleen relevante meldingen krijgt.

Google Nest Cam

Deze camera van Google is een veelzijdige optie die zowel binnen als buiten kan worden gebruikt. Het draadloze ontwerp met batterij maakt de installatie heel flexibel, want je bent niet afhankelijk van een stopcontact in de buurt. De Google Nest Cam is weerbestendig en kan dus tegen een stootje van de elementen. De Nest Cam heeft slimme functies, zoals het herkennen van personen, dieren en voertuigen, waardoor je alleen de meldingen ontvangt die je belangrijk vindt. Je krijgt direct een seintje op je telefoon via de Google Home app. De camera biedt 24/7 live-weergave en je kunt de gebeurtenisgeschiedenis van de afgelopen drie uur gratis terugkijken. Wil je langer terugkijken of extra functies, zoals gezichtsherkenning, dan is een abonnement op Nest Aware nodig.

Ezviz BC1C

Met zijn indrukwekkende batterijduur onderscheidt de Ezviz BC1C zich. Volgens de fabrikant kan de camera tot wel 210 dagen meegaan op één oplaadbeurt. Deze camera is volledig draadloos, waardoor je hem overal kunt plaatsen waar je maar wilt, zowel binnen als buiten dankzij de weerbestendige behuizing. De Ezviz BC1C heeft een slimme AI die onderscheid maakt tussen personen en andere bewegingen, wat het aantal valse meldingen flink vermindert. De camera filmt in 1080p en beschikt over kleurennachtzicht, wat betekent dat je ook 's nachts heldere beelden in kleur krijgt, in plaats van de gebruikelijke zwart-wit weergave. Er is 32 GB ingebouwde opslag, dus je hebt geen extra geheugenkaart of abonnement nodig om je beelden te bewaren. Via de app kun je de live beelden bekijken, terugkijken en zelfs praten met mensen aan de andere kant via de tweerichtingsspraak. Dit maakt het makkelijk om bijvoorbeeld een bezorger instructies te geven.

Arlo Essential Wireless Camera + draadloze deurbel

De Arlo Essential is een draadloze buitencamera die ontworpen is voor eenvoud en effectiviteit. Je monteert hem in een handomdraai en verbindt hem via wifi met de Arlo-app. Met een batterijduur van 4 tot 6 maanden hoef je je niet continu druk te maken om de accu. De camera heeft een 130° brede kijkhoek en filmt in 2K-resolutie, zodat je een groot deel van je tuin of oprit in de gaten kunt houden. Een ingebouwde spotlight verlicht de omgeving bij beweging en zorgt voor heldere beelden, zelfs in het donker. De camera beschikt over een sirene die je op afstand kunt activeren om indringers af te schrikken. De beelden worden opgeslagen in de cloud, waar je met een Arlo Secure abonnement toegang toe hebt. De Arlo Essential Wireless Camera wordt aangeboden in een bundel met een extra draadloze deurbel van hetzelfde merk.

▼ Volgende artikel
JBL introduceert de Grip, een speaker zo klein als een blikje
© JBL
Huis

JBL introduceert de Grip, een speaker zo klein als een blikje

Een speaker die je zo in je handpalm kunt zetten, maar toch genoeg 'oomf' heeft om een feestje op poten te zetten. Dat is de nieuwe JBL Grip. Het apparaat is zo groot als een blikje bier (of frisdrank) en past dus makkelijk in een tas of aan je fiets. Toch moet hij genoeg vermogen, slimme functies en een stevig ontwerp bieden om mee te gaan op elk vrolijk avontuur.

De Grip levert 16 watt aan geluid en gebruikt een techniek die AI Sound Boost heet. Daarmee wordt de muziek live geanalyseerd en bijgesteld, zodat de bassen voller klinken zonder dat het geluid vervormt of kraakt. Wie zin heeft in meer volume kan twee speakers koppelen voor stereogeluid, of via Auracast meerdere modellen aan elkaar linken. Zo tover je het compacte speakertje al snel om tot een groter geluidssysteem.

©JBL

Gemaakt om mee te nemen

Met de geïntegreerde lus klik je de Grip eenvoudig vast aan een rugzak, een fiets of zelfs een kajak. Dankzij de IP68-classificatie kan hij bovendien tegen een spatje water, stofje stof of gewoon een stootje. Daarmee mikt JBL duidelijk op buitengebruik: festivals, stranddagen of een lange picknick in het park. De speaker is daarnaast licht en handzaam, waardoor je hem eigenlijk overal kwijt kunt.

Op de achterkant van het apparaatje zit subtiele verlichting die je via de JBL Portable-app kunt aanpassen. Kleuren en intensiteit kunnen worden afgestemd op je afspeellijst of de sfeer van het moment. Oké, het zal niet genoeg zijn om een heel feest van de benodigde verlichting te voorzien, maar het geeft nét een extra laagje beleving. Toch leuk.

©JBL

Accu en extra uurtjes

De Grip gaat ongeveer 12 uur mee op één lading. Wie langer door wil, kan Playtime Boost inschakelen, een functie die nog eens 2 uur extra uit de accu haalt. Daarbij past de speaker zich aan voor een harder en efficiënter geluid. Voor een dag buiten of een lange avond muziek draaien is dat een heel handige toevoeging.

De speaker verschijnt in zeven varianten, van neutraal zwart en wit tot paars, camo en felroze. Er is gekozen voor gerecycled plastic en een verpakking van FSC-gecertificeerd papier. Daarmee sluit de Grip aan bij de trend om dit soort gadgets duurzamer te maken. De adviesprijs bedraagt 99,99 euro en het model is direct verkrijgbaar via JBL.com en verschillende (web)winkels.