Om de accu van je elektrische auto van stroom te voorzien, kun je gebruikmaken van laadpalen. Maar wat zijn dat precies, en hoe gaat het opladen aan zo'n paal eigenlijk in zijn werk? In dit artikel geven we antwoord op vijf veelgestelde vragen over laadpalen.

Wat is een laadpaal?

Met een laadpaal kun je je elektrische auto opladen. De laadpaal bevat een gleuf met een stopcontact. Daarin kun je je autostekker stoppen, zodat er stroom richting de auto-accu kan worden geleverd. Laadpalen zie je veel op openbare locaties, zoals in de buurt van winkels, of bij kantoren. In dat geval heb je doorgaans een laadpas of smartphone-app nodig, waarmee je je bij een laadpaal kunt identificeren. De manier waarop je betaalt, kan afhangen per laadpasafnemer. Bij de een is het een maandelijks abonnement, bij de ander een afgepast bedrag per laadsessie.

Je kunt ook thuis een eigen laadpaal (laten) installeren. Hoewel het prima mogelijk is om door middel van een zogenoemde 'granny-charger' je auto via een gewoon stopcontact op te laden, gaat dat vanwege de beperkte stroomsterkte wel een stuk langzamer. Ook leidt dat tot wel 24 procent aan laadverlies en dus hogere laadkosten. Laad je vaak thuis, dan is het voordeliger om een echte thuislader aan te schaffen.

©VisualArtStudio

Hoe werkt een laadpaal?

De werking van een laadpaal is eigenlijk heel simpel: je plugt de stekker aan de ene kant in je auto en de andere kant in de laadpaal. Vervolgens scan je (als je bij een openbare laadpaal staat) je laadpas, waarna het oplaadproces automatisch begint. Die elektrische stroom om de accu op te laden is afkomstig van het stroomnet. Reguliere laadpalen werken op wisselstroom. Alle stroom die van het elektriciteitsnet komt (en dus voor de elektrische apparaten in huis wordt gebruikt) is wisselstroom, aangezien dergelijke stroom makkelijk transporteerbaar is.

Accu's maken daarentegen gebruik van gelijkstroom. Om een auto op te kunnen laden, moet de wisselstroom dus worden omgevormd tot gelijkstroom. Zo'n omvormer zit standaard in elektrische auto's ingebouwd. De hoeveelheid energie die je via een thuisaansluiting naar je auto kunt brengen, is lager dan bij een DC-snellader. Daardoor duurt het opladen van EV's via een AC-lader flink langer.

Welke soorten laadpalen zijn er?

Er zijn diverse categorieën laadpalen. De grootste twee zijn de openbare laadpalen en de laadpalen voor thuis. Eerstgenoemde heb je in twee hoofdvarianten: gewone en snellaadpalen. Snelladers leveren gelijkstroom in plaats van wisselstroom (zie vorige paragraaf), waardoor het laden veel sneller kan. Wel is dat hierdoor ongeveer 0,20 cent per kWh duurder, want deze manier van laden is complexer en kost veel vermogen uit het netwerk.

En dan de laadpalen voor thuis, ook wel 'wallboxes' genoemd (als ze niet aan een paal vastzitten, maar op de muur worden geplaatst). Die kunnen onderling flink verschillen. Zo heb je versies met één of meerdere aansluitpunten, verschillende laadvermogens en met wel of geen vaste kabel. Ook de keuze tussen een 'standaard' Plug & Charge-laadpaal of een 'slimme' laadpaal (zie volgende paragraaf) is een lastige, maar belangrijke afweging. In dit artikel vind je een aantal handige tips bij de keuze van een laadpaal. Houd er verder ook rekening mee dat niet elke laadpaal geschikt is voor elke auto, zoals we in dit andere artikel hebben uitgediept.

Kun je een laadpaal thuis laten plaatsen? Check hier het aanbod bij Coolblue.

Wat is een slimme laadpaal?

Slimme laadpalen zijn laadpalen die alleen stroom verbruiken op momenten dat het rustig is op het stroomnet. Gedurende die daluren liggen de stroomtarieven lager, maar doordat er alleen op selectieve momenten opgeladen wordt, duurt het laden vaak wel iets langer. Als je je auto een nacht lang kan laten opladen, maakt dat niet uit en is het een win-winsituatie; jij betaalt minder voor het opladen en het stroomnet wordt minder zwaar belast. Door middel van een app kun je bovendien instellen wanneer je auto naar jouw idee is volgeladen, zodat daar rekening mee gehouden wordt.

Als je thuis zonnepanelen hebt, kun je er dankzij het gebruik van slimme laadpalen voor kiezen om zo veel mogelijk met zonne-energie op te laden, zodat grotendeels 'gratis' is. Verder maken veel slimme laadpalen gebruik van 'Dynamic Load Balancing'. Dat houdt in dat er rekening wordt gehouden met de elektriciteitscapaciteit van je woning. Als andere apparaten in huis veel energie verbruiken, kan de laadpaal ervoor kiezen om tijdelijk minder stroom voor het opladen van de auto te gebruiken, zodat overbelasting en een eventuele stroomstoring voorkomen kunnen worden.

Overigens zitten veel van de genoemde 'slimme' functies vaak wel achter een betaald abonnement, waardoor je naast de aanschaf van een slimme laadpaal (die al duurder is dan een Plug & Charge-laadpaal) vastzit aan maandelijkse aanvullende kosten. Of dat het waard is, is natuurlijk een persoonlijke afweging.

Hoe snel kan ik mijn auto opladen met een laadpaal?

De snelheid waarmee je via een laadpaal kan laden, hangt af van een hoop factoren: het type auto, het type laadpaal, het weer enzovoorts. De twee grootste factoren zijn het laadvermogen en de accucapaciteit. Om bij de eerstgenoemde te beginnen: het laadvermogen hangt af van de stroomsterkte en of je met 1-fase of met 3-fase kunt laden. Over het algemeen hebben thuislaadpalen bij 1-fase een laadvermogen van 3,6 kW en bij 3-fase een vermogen van 11 kW. Hoewel openbare laadpalen vrijwel altijd 3-fase-laden ondersteunen, hangt dat bij thuisladers af van de elektriciteitsaansluiting in huis. Daarnaast moet je auto nog zijn voorzien van een 3-fase-omvormer.

Maar goed, dan weten we nog niet hoelang het duurt om een auto op te laden. Dat hangt namelijk ook nog af van de accucapaciteit van de auto. Op basis van dit overzicht van de accucapaciteit van elektrische auto's bedraagt de gemiddelde capaciteit ongeveer 70 kWh. Om uit te rekenen hoelang het ongeveer duurt om een auto op te laden, moet je de accucapaciteit delen door het laadvermogen.

Stel dat je accucapaciteit 70 kWh is en het laadvermogen 11 kW, dan duurt het dus ongeveer 6 uur en 22 minuten om de auto op te laden. Maar dan hebben we externe factoren niet meegewogen; zo duurt het standaard langer om een auto op te laden in de winter (zie ook 10 veelgestelde vragen over het opladen van je elektrische auto in de winter). Het blijft dus een ruwe schatting.

©Believe_In_Me

Wil je een laadpaal thuis laten plaatsen? 
Check hier het aanbod bij Coolblue!

Gebruikers die deze week Facebook of Instagram openen, krijgen ineens een keuze voorgeschoteld: wil je betalen om geen advertenties meer te zien, of blijf je het gratis gebruiken mét advertenties? Die keuze is vanaf nu verplicht. Sinds november 2023 bood Meta al de mogelijkheid om een betaald abonnement zonder advertenties te nemen, maar tot nu toe was dat geheel vrijblijvend. Wat betekent die verplichte keuze precies? En kun je, als je niet wilt betalen, nog steeds zelf bepalen wat je te zien krijgt?

Waarom moet je nu ineens kiezen?

Meta voert deze verplichte keuze door vanwege aangescherpte Europese privacyregels. De wetgever stelt strengere eisen aan hoe bedrijven data mogen gebruiken voor advertentiedoeleinden. Een gratis dienst met gepersonaliseerde advertenties mag alleen als de gebruiker daar bewust toestemming voor geeft. Meta zet de gebruiker daarom voor het blok: betalen voor een advertentievrije ervaring, of toestemming geven voor het gebruik van je gegevens.

De betaalde abonnementsvorm: wat houdt het in?

Wie zich abonneert op de advertentievrije versie van Facebook en Instagram betaalt 7,99 euro per maand via de app, of 5,99 euro via een browser. Dit bedrag geldt voor één account in het zogeheten Accountcentrum. Wil je meerdere accounts advertentievrij gebruiken, dan betaal je daar extra voor. Meta belooft dat je gegevens in dat geval niet verwerkt worden voor advertentiedoeleinden. Je gebruikt de platformen dan volledig zonder gepersonaliseerde advertenties.

©Meta

Niet betalen? Dit doet Meta dan met je gegevens

Kies je ervoor om Facebook en Instagram gratis te blijven gebruiken, dan geef je Meta toestemming om je gegevens te gebruiken voor advertenties. Het gaat dan om gepersonaliseerde advertenties, gebaseerd op je profiel, gedrag op het platform en je interacties met andere websites en apps. Je huidige ervaring blijft grotendeels hetzelfde, maar de verwerking van je gegevens valt voortaan onder strengere Europese regels.

Je kunt later ook kiezen voor advertenties met minder personalisatie. Deze optie gebruikt minder van je gegevens en is iets privacyvriendelijker, maar laat nog steeds advertenties zien. Meta gebruikt dan geen informatie meer over je gedrag op andere sites of eerdere interacties binnen hun platformen. In plaats daarvan worden alleen basisgegevens gebruikt, zoals je leeftijd, geslacht, locatie en activiteit op dat moment. Deze instelling kun je op elk moment inschakelen via het menu Advertentie-instellingen, onder het kopje dat gaat over personalisatie en gegevensgebruik.

©Videoland

Hoe houd je invloed op wat je te zien krijgt?

Ook als je kiest voor de gratis versie van Facebook of Instagram, kun je nog wel degelijk invloed uitoefenen op de advertenties die je te zien krijgt.

Advertentie-instellingen beheren

Ga naar de instellingen van je Facebook- of Instagram-account en zoek naar Advertentievoorkeuren of Advertentie-instellingen. Hier krijg je een overzicht van de interesses die Meta aan jouw profiel heeft gekoppeld. Je kunt deze interesses bewerken, verwijderen of toevoegen. Door dit te doen, geef je Meta een duidelijker beeld van wat je wel en niet relevant vindt. Je kunt ook instellen dat je geen advertenties meer wilt op basis van je activiteit op andere websites en apps.

Advertenties verbergen, rapporteren of de herkomst begrijpen

Bij elke advertentie verschijnt een menu met de optie Waarom zie ik deze advertentie?. Als je daarop klikt, zie je welke informatie Meta heeft gebruikt om jou die advertentie te tonen. Denk aan je interesses, je leeftijd, locatie of het feit dat je eerder een bepaalde pagina hebt bezocht. Vanuit dat scherm kun je direct instellingen aanpassen of interesses verwijderen die niet (meer) bij je passen. Als je een advertentie ziet die je niet interesseert of ongepast vindt, kun je deze ook verbergen of rapporteren. Klik op de drie puntjes bij de advertentie en kies voor Advertentie verbergen of Deze advertentie rapporteren.

Merken of onderwerpen blokkeren

Daarnaast kun je in je advertentie-instellingen specifieke merken of onderwerpen blokkeren die je liever niet voorbij ziet komen. Dit zorgt er niet voor dat advertenties verdwijnen, maar wel dat ze iets minder willekeurig aanvoelen en beter aansluiten op wat je zelf belangrijk of prettig vindt.

Alternatieven: gratis en advertentievrij?

Als de ontwikkelingen bij Facebook en Instagram je zorgen baren en je liever geen advertenties ziet én niet wilt betalen, zijn er maar weinig alternatieven. Volledig gratis, advertentievrije sociale media zijn zeldzaam. De meeste platformen draaien op advertentie-inkomsten of het gebruik van data. Er zijn wel opties die het anders aanpakken. Mastodon, onderdeel van het Fediverse, werkt bijvoorbeeld met open-sourceprincipes en wordt beheerd door community's. Hier zie je weinig tot geen advertenties, maar het bereik is kleiner en de ervaring anders. Ook kun je specifieke niche-platforms of forums opzoeken die zonder advertenties draaien dankzij donaties of vrijwilligers.

De keuze is aan jou

Betalen, de advertenties voor lief nemen of je account opzeggen: de keuze is aan jou. En dat is geen makkelijke keuze. Blijf je bij de gratis versies van Facebook en Instagram? Met de tips in dit artikel kun je in ieder geval nog een beetje grip op je eigen tijdlijn houden.

Lees ook: Je Facebook-account deactiveren of verwijderen

Als je een inbouwoven of magnetron wilt plaatsen, begint alles met het opmeten van de nis, oftewel de uitsparing in je keukenkast waar het apparaat in moet komen. Die afmetingen moeten tot op de millimeter kloppen, anders past je nieuwe oven of magnetron niet. Hoe je dat aanpakt en waar je op moet letten, lees je hier. Geen stress: het is makkelijker dan het lijkt!

Wat zijn nismaten eigenlijk?

De nismaten van je keuken zijn de binnenafmetingen van de ruimte waarin je de oven of magnetron wilt inbouwen. Je meet dus niet het apparaat zelf, maar de kast waar hij in moet komen. De nismaten bestaan uit drie onderdelen: hoogte, breedte en diepte. De meeste inbouwapparaten zijn afgestemd op standaardmaten, maar er zijn ook uitzonderingen – vooral als je keuken iets ouder is of als je kiest voor een compact model.

Een oven past meestal in een nis van 60 centimeter breed. De hoogte varieert, afhankelijk van het soort apparaat. Zo zijn inbouwovens meestal 60 centimeter hoog, maar compacte modellen van 45 centimeter komen ook vaak voor. Magnetrons hebben doorgaans een hoogte van 38 of 45 centimeter. Combimagnetrons – de handige alleskunners – vallen meestal in de categorie van 45 centimeter hoog.

Zo meet je de nismaten op

De hoogte van de nis meet je van de bovenkant tot de onderkant van de uitsparing. Gebruik een rolmaat en trek die strak – zo krijg je een nauwkeurige meting. Dit is vooral belangrijk bij het kiezen tussen een compacte oven of een standaardmodel.

De breedte van de nis meet je van de linker- naar de rechterkant. Ook hierbij geldt: strak meten voor een betrouwbaar resultaat. De meeste apparaten hebben een standaardbreedte van 60 centimeter, maar het is altijd slim om te controleren wat jouw keuken precies toelaat.

De diepte van de nis is de afstand van de voorkant van de kast tot de achterwand. Zet je rolmaat dus helemaal achterin de nis en trek hem naar voren toe. De meeste ovens en magnetrons passen met een diepte van zo’n 55 tot 60 centimeter, maar ook hier geldt: meten is weten.

Het opmeten gaat het makkelijkst als de nis leeg is – dus als er geen apparaat meer in zit. Zo weet je zeker dat je met de juiste afmetingen werkt.

©Surachetsh

Wat past het beste bij jou?

Heb je je nismaten eenmaal duidelijk in beeld, dan kun je gericht gaan zoeken. Kook en bak je graag en wil je graag taarten, ovenschotels of braadstukken maken? Dan is een volwaardige inbouwoven precies wat je nodig hebt. Gebruik je de oven vooral voor opwarmen, ontdooien of simpele gerechten, dan is een magnetron waarschijnlijk voldoende.

Wil je het beste van beide werelden in één apparaat? Dan is een combimagnetron een slimme keuze. Die heeft de functies van zowel een oven als een magnetron en bespaart je daarmee ruimte – handig, zeker in kleinere keukens.

Klaar om te kiezen?

Als je de afmetingen van je nis goed hebt gemeten én weet welk type apparaat het best bij jouw kookstijl past, kan het eigenlijk niet meer misgaan. Je bent klaar om een oven of magnetron uit te zoeken die niet alleen perfect in je keuken past, maar ook perfect bij jou.