Steeds vaker zien we mensen met een tablet fotograferen. En hoewel wij nog niet echt aan het straatbeeld kunnen wennen, is het helemaal niet zo gek. Je bent met je tablet namelijk prima in staat om foto's te maken.

De camera van de iPad is wat minder goed dan van de nieuwste iPhone, maar hij is zeker goed genoeg om (op vakantie) foto's mee te maken om die bijvoorbeeld online te delen. In deze cursus leren we je hoe je betere foto's kunt maken. Dus niet alleen richten en klikken, maar nét dat stapje meer. Lees ook: Je foto's gratis bewerken doe je met deze 20 fotoprogramma's.

Camera-app van de iPad

Als je foto's wilt maken met je iPad, dan kun je prima gebruikmaken van de app die Apple standaard op het apparaat zet: Camera. Deze app krijgt met iedere iOS-update weer wat meer mogelijkheden. Rechts in beeld stel je de modus in. Je kiest hier voor video of foto. Je kunt ook vierkante foto's maken, waarmee Apple inspeelt op het standaard beeldformaat van de bekende app Instagram. Wil je je omgeving in beeld brengen, dan kun je ook gemakkelijk een panoramabeeld creëren.

Tijdens het fotograferen kun je inzoomen door met twee vingers uit elkaar te bewegen. Wel moeten we hier een kanttekening bij plaatsen: het is digitale zoom. Het is als het ware een uitsnede van je hele foto, dus met minder pixels en dus een mindere kwaliteit.

Boven de ontspanknop zie je een timer waarmee je bepaalt of de foto direct genomen moet worden, of pas na 3 of 10 seconden. Ook zie je HDR staan, daarover later meer. Helemaal bovenin kun je nog schakelen naar de camera aan de voorzijde om een foto van jezelf te maken.

Vind je het prettig om een raster in beeld te zien om je te helpen bij de compositie van je foto, ga dan naar de instellingen van je iPad, kies Foto's en Camera en zet bij Camera de schuif achter Raster aan. Je ziet dit niet in je foto's terug.

©PXimport

In navolging van Instagram kun je voor een vierkant beeldformaat kiezen.

Andere apps

Wil je meer mogelijkheden dan de standaard-app je biedt, dan zijn er natuurlijk alternatieve apps. Veel zeer gewaardeerde camera-apps voor iOS zijn helaas alleen voor de iPhone beschikbaar; kennelijk zijn app-makers nog niet echt overtuigd van de iPad als fotocamera. Gelukkig zíjn er wel goede apps voor de iPad.

Met de app Hydra kun je zeer gedetailleerde foto's maken, de app haalt alles uit de iPad-camera en kan zelfs foto's van 20 megapixel samenstellen. Bovendien kun je inzoomen zonder kwaliteitsverlies, en kan de app ook supergoed HDR-foto's maken. Het werkt wel alleen bij stillevens en het liefst op statief.

Camera Awesome (de app toont als Camera! wanneer hij op je iPad staat) is een gratis app vol met handige functies. Zo zie je of je je camera rechthoudt (ten opzichte van de horizon), kun je diverse compositierasters toevoegen én kun je kiezen uit een (beperkt) aantal filters.

Wil je tijdens het maken van je foto's eigenlijk alleen een filter toevoegen, of een collage samenstellen? Camu is een simpele en doeltreffende app hiervoor, en nog gratis ook.

©PXimport

Een waterpasje in beeld én gelijk een filter tijdens het fotograferen? Het kan met Camera Awesome.

Hydra

Score: ****

Prijs: € 4,99

Omvang: 11,6 MB

Camera Awesome

Score: ****

Prijs: Gratis (+ in-app-aankopen)

Omvang: 48,4 MB

Camu

Score: ****

Prijs: Gratis (+ in-app-aankopen)

Omvang: 21,6 MB

Accessoires

Gebruik je je iPad echt veel om te fotograferen, dan loont het om wat accessoires aan te schaffen. Je hebt bijvoorbeeld extra lenzen voor bijvoorbeeld macro of groothoek. Ook kan een statief goed van pas komen, en kun je een externe ontspanknop gebruiken.

Geen beweging

Heb je geen statief mee en is er ook geen object in de buurt om de iPad tegenaan te laten leunen? Zorg dan dat je de iPad stevig met twee handen vasthoudt. Zet je benen stevig op de grond en houd even je adem in bij het afdrukken. Zit jouw vinger in de buurt van de volumeknop(pen) als je de iPad vasthoudt? Weet dan dat je die ook kunt gebruiken om de foto te maken. Omdat je niet op de voorkant van de iPad drukt, heb je hierbij vaak nog minder last van beweging.

Scherpstellen

Waarschijnlijk stelt je iPad automatisch scherp op het goede deel van de foto, maar als dit niet gebeurt, dan kun je ook zelf een plek op het beeld aantikken om op scherp te stellen. Er verschijnt een vierkantje en de camera focust op de juiste plek. Als je je vinger wat langer op het scherm houdt, wordt de focus vastgezet. Handig als je op dezelfde plek wilt blijven scherpstellen. Dit trucje geldt ook voor video. Je krijgt er mooiere video's door!

Het scherpstelpunt bepaalt ook de belichting van je foto. Stel je dus scherp op een heel licht onderwerp, dan zal de iPad de belichting daarop aanpassen. Wil je de foto zelf nog even lichter of donkerder maken, dan kan dit door na het scherpstellen naar boven (lichter) of naar beneden (donkerder) te vegen. Je ziet het zonnetje naast het vierkantje verschuiven.

©PXimport

Je kunt het scherpstelpunt en de belichting handmatig aanpassen tijdens het fotograferen.

Belichting

Overdag buiten kan de iPad echt prima foto's maken. Bij minder licht heeft het apparaat er wat meer problemen mee. Scherpstellen wordt dan lastiger en je ziet meer ruis in je foto's terug wat een korrelig beeld oplevert. Als je binnen fotografeert, zorg dan dat je wat lampen aandoet en de gordijnen opent. De camera zal zich zelf aanpassen aan het gekleurde licht van lampen, zodat de foto's waarheidsgetrouwe kleuren hebben.

Pas ook op voor tegenlicht, dat wil zeggen: fotografeer het liefste niet direct naar een lichtbron toe. Dat is natuurlijk een tip die voor iedere camera geldt, maar de camera van de iPad heeft hier wat meer last van dan een gemiddelde (compact)camera. Wanneer je bijvoorbeeld een portret van iemand wilt maken, zorg dan dat er geen felle lichtbron (de zon, binnenverlichting, een muur vol met lampjes enzovoort) achter de persoon is. Als je namelijk tegen het licht in fotografeert, krijg je alleen het silhouet van de persoon, of een sterk overbelichte achtergrond. Als de lichtbron zich achter jou of aan de zijkant bevindt, krijg je veel mooiere beelden.

HDR

Wij zijn sowieso geen fan van het gebruik van een flitser bij het nemen van foto's (je krijgt vaak een 'platte' foto met harde verlichting), en met de iPad kan het niet eens. Hoe krijg je dan wel een goede belichting bij weinig licht? Je kunt natuurlijk een zaklampje op je onderwerp richten, maar je kunt ook HDR gebruiken. Dit staat voor High Dynamic Range, en in deze modus worden er razendsnel meerdere foto's gemaakt met verschillende belichtingen, die daarna worden samengevoegd. De lichte delen zijn dan wat minder snel overbelicht, donkere delen hebben wat meer detail. De iPad heeft dit standaard, tik maar eens op het knopje HDR. Voor HDR heb je heel goede extra apps. We noemden net al Hydra, die zeer uitgebreide mogelijkheden heeft. Een wat goedkopere app die ook echt goede resultaten biedt is Pro HDR X. Je kunt hier na het maken van de foto nog de mate van het HDR-effect instellen en diverse andere bewerkingen uitvoeren.

©PXimport

Bij Pro HDR X kun je zelf drie belichtingspunten kiezen. Na het maken van de foto kun je onder meer de intensiteit van het effect bepalen.

Pro HDR X

Score: *****

Prijs: € 1,99

Omvang: 1,3 MB

Formaat

In welk formaat wil je fotograferen, staand of liggend? Veel landschapsfoto's worden liggend gemaakt, zodat je meer van de omgeving in beeld kunt brengen, maar voor die hoge kerk kun je de iPad beter draaien naar de staande (portret)stand. We zagen ook dat je vierkante foto's kunt maken, ook hiermee kun je experimenteren. Het hangt dus erg af van je onderwerp hoe je de iPad houdt, er is geen 'beste' stand. Met één uitzondering: wil je je foto's achteraf verwerken in een filmpje, dan kun je beter allemaal liggende foto's maken. Zo voorkom je brede zwarte randen in je filmpje.

Goed kijken

Nu je weet hoe je technisch een goede foto maakt, ben je nog geen goede fotograaf. Er is namelijk een verschil tussen een kiekje en een boeiende foto. Een kiekje maken is (zeker op vakantie!) helemaal niet erg, maar je foto's zullen zich niet onderscheiden van vele andere. Hoe doe je dat dan wel?

Door geen momentopname te maken maar na te denken over wat je wilt uitbeelden. Mag er per se niemand voor je beeld langslopen, of kun je ook juist laten zien hoe druk het er is en hoe de lokale bevolking zich kleedt? Fotografeer je een mooie zonsondergang, of is een foto van dat verliefde stelletje dat van de zonsondergang geniet bijzonderder? Durf ook andere standpunten in te nemen. Ga bijvoorbeeld door je knieën om dat dat mooie landschap door de grashalmen heen te zien. Klim tijdens dat feest op een stoel om over de hoofden heen te kunnen kijken. Houd de iPad scheef om mooie lijnen in architectuur te ontdekken. Kortom: durf wat uit te proberen en wijk af van de gebaande paden. Dan kom je vast thuis met foto's waarvan iedereen zegt: "ik zou willen dat ik die gemaakt had."

©PXimport

Neem eens een ander standpunt in!

Als je alles uit je staafmixer wilt halen, moet je wel weten hoe je ermee om moet gaan. Met deze tips krijg je niet alleen de beste (lees: lekkerste) resultaten, maar gaat je staafmixer ook langer mee. Win-win! 

Lees ook: Dit kun je allemaal (nog meer) met een staafmixer

Tip 1: Ingrediënten voorsnijden

Hoewel staafmixers erg krachtig kunnen zijn, hebben ze ook relatief kleine mesjes. In tegenstelling tot bijvoorbeeld een blender kan het voor een staafmixer daarom lastig zijn om grote stukken goed en gelijkmatig te verpulveren. Je kunt je staafmixer dus een handje helpen door je ingrediënten van tevoren in kleinere stukken te snijden. Hiermee verklein je de kans op klonten of stukjes in je soep of saus én raken de messen minder snel overbelast. 

Tip 2: Let op het vermogen

Het is altijd belangrijk om rekening te houden met het vermogen van je staafmixer, want dat bepaalt welke ingrediënten het apparaat kan pureren. Het pureren van harde ingrediënten zoals noten of ongekookte groenten met een staafmixer met een laag vermogen gaat hoogstwaarschijnlijk niet lukken. Of het lukt wel, maar met een overbelaste motor tot gevolg. Voor harde ingrediënten is vaak een vermogen van minstens 600 watt nodig. Wil je vaak en veel gaan pureren, kies dan voor een vermogen van minstens 1000 watt. Maar let ook op het toerental, oftewel het aantal rotaties per minuut (RPM). Een staafmixer kan namelijk een laag vermogen hebben, maar wél een toerental van minstens 10.000 RPM. Dan is hij alsnog krachtig genoeg om harde ingrediënten te pureren. 

©Khaletski Siarhei | goffkein.pro

Tip 3: Niet te lang pureren

Lang achter elkaar pureren is funest voor de messen en de motor van een staafmixer. Beter is om in pulsen te pureren, waarbij je de motor tussen het pureren door steeds een paar seconden laat rusten. Vooral bij dikkere mengsels, zoals notenpasta, smoothies en dikke soepen, is dit belangrijk. Het is afhankelijk van het vermogen van een staafmixer hoe lang hij achter elkaar kan pureren. Vaak staat dit aangegeven bij de specificaties. Heb je geen idee? Pureer zachte ingrediënten dan niet langer dan 1,5 minuut en harde ingrediënten niet langer dan 45 seconden. Maakt je staafmixer een raar geluid of wordt hij erg warm, stop dan meteen met pureren. Dit zijn signalen dat het apparaat overbelast is. 

Tip 4: De juiste snelheid

De meeste staafmixers hebben meerdere snelheidsstanden en dat is niet zonder reden. Zo heb je voor het fijn pureren van dikkere mengsels en harde ingrediënten vaak een hogere snelheid nodig dan voor lichte bereidingen. En de turbostand kan handig zijn om harde ingrediënten kort maar krachtig te verpulveren of om een extra gladde soep te maken. Soms wil je een combi van snelheden gebruiken. Je begint bijvoorbeeld met een lage snelheid om spatten in de keuken te voorkomen en bouwt vervolgens geleidelijk op naar een hogere snelheid voor een glad resultaat. 

Tip 5: Ronddraaiende beweging

Beweeg je je staafmixer tijdens het pureren altijd gewoon op en neer? Op zich niks mis mee, want pureren doet het apparaat toch wel. Maar wil je zeker weten dat je geen plekken overslaat, maak dan tijdens het op en neer gaan óók een cirkelvormige beweging. Want op een mayonaise met klontjes zit natuurlijk niemand te wachten. 

©VI Studio

Tip 6: Schoonmaken

Een staafmixer neemt je veel werk uit handen, maar daar moet je wel iets voor terugdoen. Een staafmixer die niet goed schoongemaakt wordt, zal sneller vastlopen door aangekoekte etensresten. De motor moet dan tijdens het pureren harder werken en zal waarschijnlijk sneller overbelast raken. Daarnaast is een vieze staafmixer natuurlijk niet zo hygiënisch. Wil je geen bacteriën en nare geurtjes in je verse soep, maak je staafmixer dan na elk gebruik goed schoon. Dat kost je nauwelijks moeite: laat het apparaat even draaien in een maatbeker met warm water en wat afwasmiddel of doe hem, als dat kan, in de vaatwasser.

Tijdens het persevent van Sony op het Europese hoofdkwartier in Weybrigde in het Verenigd Koninkrijk werden de nieuwe soundbars en tv's van 2025 aangekondigd. Het bedrijf zegt het misschien niet met zoveel woorden, maar de boodschap is duidelijk: minder frequente updates van alle modellen, en miniled blijft de technologie voor het topmodel.

 De 2023 A95L qd-oled-tv heeft twee jaar in het aanbod gestaan, ondanks het feit dat er vorig jaar wel degelijk een nieuw paneel beschikbaar was. In 2025 krijgt het model wel een update. De Bravia 8 II - te lezen als Bravia 8 Mark 2 - zal uitgerust zijn met het nieuwste (3e generatie) qd-oled-paneel van Samsung Display. Sony claimt dat dit paneel een 25% hogere piekhelderheid zal leveren ten opzichte van de A95L. Als we kijken naar wat Samsung Display (de panelfabrikant) claimde op CES, dan kan dit paneel tot 4.000 nits piekhelderheid leveren. We vermoeden dat Sony daar onder zal blijven, het merk is over het algemeen wat voorzichtiger en pusht zijn oled-panelen niet tot het uiterste op het gebied van piekhelderheid. Opmerkelijk genoeg vermeldde Sony expliciet dat de Bravia 8 II goedkoper zal zijn dan de A95L, maar concrete prijzen zijn er nog niet. De Bravia 8 II zal beschikbaar zijn in 55 en 65 inch.

©Eric Beeckmans | ID.nl

De Bravia 5 en Bravia 3

Verder naar onder in de line-up worden de Bravia 5 en Bravia 3 aangekondigd, ze vervangen respectievelijk de X90L en de X75WL. De Bravia 5 wordt uitgerust met de XR-processor (ook te vinden op de hogere modellen) en een XR Backlight Master Drive, een miniled-achtergrondverlichting die zes keer meer zones zal gebruiken dan de X90L. Hij zal beschikbaar zijn in 55, 65, 75,85, en 98 inch. De Bravia 3 is een instap 4K-model met direct led-achtergrondverlichting en de X1-processor. Dit model zal beschikbaar zijn in 43, 50, 55, 65, 75, en 85 inch. Beide modellen ondersteunen Dolby Vision en Dolby Atmos.

Demo's van nieuwe modellen

Sony toonde een aantal demonstraties van de nieuwe modellen, in vergelijking met een aantal concurrenten (dat waren uiteraard 2024-modellen). De Bravia 8 II stond opgesteld naast de voorganger de A95L, een Sony referentie studiomonitor, en een LG G4 en Samsung S95D. Zowel in Vivid Mode als de Filmmaker Mode (of vergelijkbaar want Sony gebruikt geen Filmmaker Mode) liet de Bravia 8 II een sterke indruk na. Zijn beelden leunen erg dicht tegen de studioreferentie aan. Kleuren in zeer heldere accenten zijn beter, en donkere gradaties worden nauwkeuriger weergegeven.

De Bravia 5 stond opgesteld naast een X85L (wat overigens een ietwat vreemde vergelijking is, want het toestel vervangt de X90L) en een Samsung QN85D. De XR Backlight Master Drive geeft de Sony flink wat extra helderheid en een duidelijke verbetering in contrast. Sony toonde ook een nieuwe techniek voor ruisonderdrukking bij oude bronnen (SD-content zoals Friends). Dat presteerde in sommige gevallen goed, maar liet in andere gevallen meer ruis zien. Mogelijk verfijnt Sony dit nog voordat het model op de markt komt. Het feit dat de testen in Vivid beeldmode gedaan werden, maakt de vergelijking ook moeilijk, vermits fabrikanten daar vaak veel vrijheid nemen.

Audioverwerking, beeldverwerking en Studio Calibrated

Op het gebied van beeldverwerking liet Sony dit keer geen belangrijke nieuwigheden zien. Ons oordeel over het nieuwe ruisonderdrukkingsalgoritme dat tijdens de Bravia 5 demo getoond werd, laten we nog even achterwege totdat we het zelf kunnen testen. De Bravia 3 heeft een nieuw algoritme voor beeldkwaliteit, maar dat werd alleen in Vivid-mode getoond en dat is een test waaruit weinig op te maken valt.  

©Eric Beeckmans | ID.nl

Sony benadrukte verder nog de aanwezigheid van Voice Zoom 3 op de Bravia 8 II en Bravia 5. Daarmee kan de processor nauwkeurig stem of dialogen isoleren van de rest van de audio. Zo kun je die selectief versterken (voor film kijken ’s avonds) of verzwakken (om de commentator bij sport wat stiller te maken).

De tagline van Sony, ‘Cinema is coming home', wil de fabrikant garanderen met een aantal Studio Calibrated beeldmodes: Netflix Adaptive Calibrated Mode, Prime Video Calibrated Mode en Sony Pictures Core Calibrated Mode. Die modi zijn specifiek in samenwerking met de respectievelijke streamingdienst opgezet. Voor alle andere content is er de ‘Professional’-beeldmode.

Tweejaarlijkse cyclus en miniled als toptechnologie

Net als vorig jaar heeft Sony alleen een deel van line-up vernieuwd. Dat is een aanpak die we toejuichen, want het maakt de verbeteringen die een nieuw model krijgt veel duidelijker. Sony kan daar eventueel nog wel van afwijken, bijvoorbeeld als een model het slecht doet in de markt. Maar we hopen dat dit voorbeeld navolging krijgt.

De 2024 Bravia 9 - een miniled-model - geldt nog steeds als het topmodel, ondanks de vernieuwde Bravia 8 II QD-OLED. Sterker nog, Sony kondigde voor volgend jaar een RGB-miniled technologie aan die duidelijk voorbestemd is om het nieuwe topmodel te worden.

Wat is een rgb-miniled achtergrondverlichting?

De achtergrondverlichting is het onderdeel van een lcd-tv dat licht produceert. Dat kunnen witte leds zijn, maar een moderne premium lcd-tv gebruikt doorgaans talloze minileds die blauw licht produceren, dat via een quantum dot-folie wordt omgezet naar wit licht. De leds worden onderverdeeld in zones die de processor individueel kan aansturen om het contrast te verbeteren. In donkere zones dimt hij het licht, in heldere zones kan hij de leds sterker aansturen. Om kleur te produceren wordt elke pixel met behulp van een kleurfilter opgedeeld in een rode, groene en blauwe subpixel.

©Sony

RGB-miniled technologie vervangt dit systeem door trio's van rode, groene en blauwe minileds te gebruiken die samen wit licht creëren, waardoor de quantum dot-laag overbodig wordt. Omdat er nog steeds veel minder leds dan pixels zijn, blijft het kleurenfilter nodig om per pixel de juiste kleuren te creëren. Net zoals bij een huidige miniled-tv worden de leds onderverdeeld in zones om het contrast te verbeteren.

©Sony

Maar deze technologie kan nog een stapje verder gaan. Als de processor detecteert dat er in een bepaalde zone enkel groen licht nodig, dan kan hij de rode en blauwe leds uitschakelen. Dat is alvast veel efficiënter dan het overbodige licht weg te filteren.

Wachten tot 2026 voor nog rijkere, helderdere kleuren

Sony claimt dat dit soort achtergrondverlichting een piekhelderheid van 4.000 nits en kleurbereik van 99 % P3 kan bereiken en 90% Rec.2020. Dat is een flinke upgrade ten opzichte van de beste tv’s die momenteel wel 4000 nits halen, maar eerder 95% P3 en 75% Rec.2020 leveren. Concreet kan een rgb-miniled veel helderdere kleuren tonen, die toch erg intens zijn.

©Sony

Daarnaast zijn ook meer nauwkeurige kleurgradaties mogelijk, en dat zowel in heel donkere als heel heldere tinten. Een aangezien meer en meer filmmakers vaak erg donkere scènes gebruiken, zou dat een welkome verbetering zijn. De technologie heeft nog twee extra voordelen. Ze is schaalbaar naar grote tv-maten. En een rgb-miniled tv zou ook een betere kijkhoek hebben, al liet Sony niet weten hoe dat gerealiseerd wordt. Sony zal een eerste model vermoedelijk in 2026 lanceren.

Ook bij audio een beperkt aantal nieuwe modellen

Net als bij de televisies worden ook de audioproducten niet meer elk jaar vernieuwd zo blijkt. Vorig jaar kreeg de top van het aanbod een make-over, dit jaar is de onderste helft aan de beurt. De Bravia Theatre Bar 6 is een 3.1.2 soundbar met subwoofer. De Bravia Theatre System 6 is een 5.1 soundbar met bijgeleverde surroundluidsprekers en subwoofer. Beide ondersteunen Dolby Atmos, DTS:X, Voice Zoom 3. We kregen een korte demo van de vernieuwde Bravia Bar 6, die een duidelijk vollere en stevigere klank produceerde dan de voorganger.

©Eric Beeckmans | ID.nl

Daarnaast zijn er ook twee optionele accessoires. De Bravia Theatre Rear 8 bestaat uit één paar draadloze surroundluidsprekers die je kunt gebruiken om de Bar 6 uit te breiden. De Bravia Theatre Sub 7 is een compacte draadloze subwoofer van 100W.

Bekijk andere Sony-tv's op Kieskeurig.nl: