Sony smartphones zijn altijd heel herkenbaar. De toestelbenaming is daarentegen volkomen ontspoord. Neem de Xperia XZ1, onmiskenbaar Sony en de naam is heeft de aantrekkingskracht van een wiskundeformule.

Ja, Sony maakt nog altijd smartphones. Daar waar andere smartphonefabrikanten over elkaar heen rollen met specificaties en extra functies in hun smartphonelijnen, blijft Sony een beetje achter. Ook de Xperia-verkoopcijfers zijn niet ‘je van het’ geweest de afgelopen jaren, waardoor Sony-telefoons langzaam uit het straatbeeld en uit de hoofden lijken te verdwijnen.

Design

Het ontwerp is al jaren ongeveer gelijk en de aanpassingen aan Android zijn minimalistisch. Wat overigens niet als minpunt gezien hoef te worden. Integendeel, de Xperia XZ1 draait al op Android 8.0 (Oreo) en het ontwerp is nog altijd fraai, maar om eerlijk te zijn wel wat verouderd.

De metalen behuizing heeft een fraaie kromming om de zijkanten van het toestel en de boven- en onderkant lijken wat rechter afgesneden. Hierdoor heeft het ontwerp ook wat weg van de Lumia-smartphones van weleer. Toch is het een echt Sony-toestel, dat slank is en van een stevige (waterdichte) bouwkwaliteit, met aan de onderkant een usb-c-poort, bovenop gewoon een koptelefoonaansluiting en aan de rechterkant een unieke sluiter- en aanknop, waarbij in laatstgenoemde een vingerafdrukscanner verwerkt zit. Wat mij betreft de beste plek voor een vingerafdrukscanner, ongeacht je het toestel in je linker- of rechterhand vastpakt.

Ondanks dat oogt de Xperia XZ1 wel wat verouderd. Niet alleen is het ontwerp van Sony de afgelopen jaren min of meer gelijk gelijk gebleven, ook heeft het toestel ontzettend dikke randen (bezels) rondom het scherm. Het scherm heeft een diagonaal van 5,2 inch (13 cm), maar heeft verder een flink formaat. Andere fabrikanten weten in ongeveer een gelijke behuizing een veel groter scherm te passen, zoals de Samsung Galaxy S8, Huawei Mate 10 Pro en de OnePlus 5T, die een scherm van (bijna) 6 inch hebben. Met een iets langwerperige beeldverhouding, dat wel.

©PXimport

©PXimport

©PXimport

HDR-scherm

Dat 5,2 inch-scherm is voorzien van een full-HD resolutie (1920x1080). Prima voor normaal gebruik, maar mocht je de Xperia XZ1 ook voor VR willen gebruiken, dan is het toch wat onscherp. De Xperia XZ1 is ook de eerste smartphone met een HDR-scherm. Hiermee zou het toestel in staat zijn nog meer kleuren en een beter contrast weer te geven. Ik heb intussen bijna het hele

(van Sony zelf nota bene) bekeken op het HDR-scherm van de XZ1 en de OnePlus 5T (zonder HDR dus) ernaast. Maar ik moet zeggen dat HDR (vooralsnog) op een smartphone vooral marketing is. Verschil is nauwelijks te zien, enkel wanneer je twee toestellen naast elkaar houdt merk je dat je door de betere kleurweergave en contrast alles wat gedetailleerder en verfijnder oogt. Mooi hoor. En begrijp me niet verkeerd, het scherm van de XZ1 is puik. Maar verwacht niet teveel van HDR.

Specificaties

Intern is alles dik in orde. Een snelle Snapdragon 835-processor, vergezeld door 4GB aan werkgeheugen zijn zat om het toestel vlot te laten werken. Er is 64GB opslag beschikbaar, dat je gewoon kunt uitbreiden met een geheugenkaartje.

Accu

Op papier valt de accucapaciteit wat tegen: 2.700 mAh. De meeste concurrenten beschikken over een capaciteit van 3.000 of meer. In praktijk valt het gelukkig te overzien. Je kunt een dag met een volle acculading doen, met een beetje moeite lukt anderhalve dag ook wel. Dat is indrukwekkend voor de beschikbare accucapaciteit, maar het had fijn geweest als Sony het toestel had voorzien van een iets grotere accu.

Camera

Al jaren stellen Xperia’s me teleur op smartphone-cameragebied. Ik merk vooral heel erg veel ruis en bewegingsonscherpte op, en dat is zonde, want niet alleen heeft Sony fantastische camera’s, ook zijn ze leverancier van smartphone-cameralenzen van vrijwel alle andere grote smartphonefabrikanten, waaronder Samsung en Apple, die beide bekend staan om hun beste smartphonecamera. Waarom Sony niet mee kan komen is me daarom een raadsel, zouden ze hun eigen lenzen softwarematig niet goed afgestemd krijgen?

Zoals je na het lezen van de vorige alinea wellicht al vermoedde. Ook de enkele camera van de Xperia XZ1 is niet heel indrukwekkend. Qua functies wel, de slowmotion-videomogelijkheid werkt goed, evenals de mogelijkheid om het object waarop je focust automatisch te volgen. Zelfs de app biedt een goede balans, waarbij gevorderde fotografen en gewone plaatjesschieters snel de optimale foto maken.

De kwaliteit van de foto’s komt gewoonweg niet helemaal mee met toestellen in dezelfde prijsklasse. Dat is blijft verwonderlijk. Vooral wanneer er veel tegenlicht is, of weinig licht, dan blijft er weinig detail zichtbaar, treed er ruis op en is er bewegingsonscherpte. Terwijl kleuren juist doorgaans mooi worden weergegeven. Vooral als de lichtomstandigheden wel goed zijn en de beweging beperkt blijft.

Oreo zonder Treble

Op softwaregebied zit het met Sony altijd wel goed. Dat wordt onderstreept door het feit dat de Xperia XZ1 tijdens zijn aankondiging dit najaar de eerste smartphone was met Android 8.0 (Oreo). Bovendien blijft Android behoorlijk intact gelaten, Sony voelt gelukkig niet de noodzaak om aan alle schroefjes te draaien van het besturingssysteem.

Android Oreo kent een belangrijke vernieuwing: Treble. Hiermee wordt de kern van Android als het ware gescheiden van de rest van het besturingssysteem, waardoor Google in staat is zelf deze kern van updates te blijven voorzien. Wanneer fabrikanten dit ondersteunen is dat goed voor de veiligheid van Androidgebruikers. Helaas ondersteund de Xperia XZ1 Treble voorlopig niet. Dat is wel jammer.

Een ander minpuntje van Android op de Xperia XZ1 is dat Sony bloatware op het toestel zet. Natuurlijk zijn er talrijke Sony-apps, dat is het probleem niet. Vervelend is wel dat je een overbodige AVG-virusscanner op je toestel aantreft. Het feit dat het Android-systeem de AVG-app ook meteen als zwaar achtergrondproces identificeert maakt de bloatware gênant.

3D maker

Nieuw is de 3D maker-app. Met deze app kun je objecten en personen via de camera in 3D vastleggen. Bijvoorbeeld om op de pc of in AR te hergebruiken of om in 3D af te drukken. Een leuke toevoeging, alhoewel je vaak moet oefenen voordat je een beetje goed resultaat hebt. Het is jammer dat de Xperia XZ1 niet over een dubbele camera beschikt, want dan zou het toestel beter in staat moeten zijn diepte vast te herkennen en dus het object beter vast te leggen. Vooralsnog is de 3D maker nog een gimmick, maar zeker leuk om eens mee te spelen.

©PXimport

©PXimport

Prijs

De Xperia XZ1 kost op het moment van schrijven zo’n 630 euro. Dat is net even te prijzig, vooral als je je bedenkt dat je voor minder geld ook uitstekende toestellen kunt krijgen als de OnePlus 5T, Nokia 8 en zelfs de Galaxy S8 van Samsung is naar een gelijk prijspunt gedaald. Het zal mij persoonlijk niet verbazen als de Xperia XZ1 in relatief korte tijd behoorlijk in prijs daalt, dus mocht je het toestel in de aanbieding voorbij zien komen, dan is de Xperia een veilige keuze. Maar meer dan 600 euro is deze smartphone niet waard.

Conclusie

De Xperia XZ1 is een oerdegelijk toestel, dat wat verouderd oogt door zijn ontwerp en dikke schermranden. Hij draait op de recentste Androidversie en het scherm is keurig, maar verwacht niet teveel van de HDR. De camera stelt echter nog wat teleur. Al met al is de XZ1 een prima keuze, wanneer hij nog wat in prijs zakt.

Amazon introduceerde kortgeleden een nieuwe generatie slimme speakers, waaronder de hier besproken Echo Dot Max. Volgens de fabrikant levert deze bescheiden luidspreker een verbeterde audiokwaliteit, terwijl de microfoon naar verluidt nauwkeuriger spraakopdrachten verwerkt. Met een adviesprijs van 109,99 euro is het ook nog eens een van de goedkopere smartspeakers in de markt. Hoog tijd voor een review!

Vergeleken met de voorgaande Echo Dot-speaker uit 2022 is het design ietwat op de schop gegaan. De behuizing oogt weliswaar nog altijd als een bolletje met als verschil dat er aan de voorzijde een stukje is 'afgesneden'. Je treft hier twee volumetoetsen en een aan-uitknop voor de microfoon. Rondom dit bedieningspaneel bevindt zich een blauwgekleurde ledring. Verder zit er aan de achterzijde een ingang voor de bijgesloten voedingsadapter.

©Maikel Dijkhuizen

Lichtgewicht wifi-speaker zonder accu

De bolvormige behuizing heeft een diameter van amper elf centimeter. Ondanks deze geringe afmetingen leent de wifi-speaker zich voornamelijk voor binnengebruik. Dit nieuwe model heeft namelijk, net zoals bij eerdere generaties het geval was, weer geen accu. Een gemiste kans, want de compacte constructie van 505 gram is in principe handzaam genoeg om ook als mobiele bluetooth-speaker te dienen.

De door ons geteste paarse uitvoering heeft naar onze smaak een nogal kitscherige uitstraling. Gelukkig is de Amazon Echo Dot Max er ook in een wit en grijs jasje. Die zien er al heel wat chiquer uit en zullen in jouw woonkamer niet misstaan. Het grootste deel van de kunststof behuizing is voorzien van een laagje stof. Dit materiaal voelt niet zo stevig aan zoals we bij veel bluetooth-speakers van onder andere JBL tegenkomen. Nou is dat niet zo'n probleem, want ten opzichte van weerbestendige speakers heeft dit exemplaar natuurlijk minder te lijden.

©Maikel Dijkhuizen

Verbinden en luisteren

De configuratie en bediening van het apparaat gebeurt via de Amazon Alexa-app op een smartphone. Dat gaat erg vlot. Na verbinding met wifi downloadt de Echo Dot Max eerst een firmwareupdate. In de behuizing zit trouwens een rappe wifi6E-adapter, waardoor het apparaat overweg kan met de snelste draadloze netwerken. Al met al duurt de configuratie slechts enkele minuten.

Je koppelt Spotify of een andere muziekdienst eenvoudig aan je Amazon-account. Zeg vervolgens hardop waarnaar je wilt luisteren. Met een spraakopdracht als “Alexa, speel Coldplay” hoor je binnen enkele ogenblikken de bijbehorende deuntjes. Gebruik je stem ook om bijvoorbeeld een liedje te skippen of het volume te wijzigen. De microfoon is zéér gevoelig. Zelfs zacht uitgesproken (fluister)opdrachten op enkele meters afstand verwerkt de speaker zonder morren.

Lees ook: Van mobiel naar desktop: waarom je Spotify op je pc moet proberen

De behuizing is weliswaar compact, maar toch slaagde Amazon erin om een tweeter en woofer te integreren. Kijken we binnen dezelfde prijscategorie naar de enigszins vergelijkbare Apple HomePod Mini, dan biedt dit nieuwe model van Amazon dus een extra audiodriver. Voor zo'n kleine speaker in deze prijsklasse hoef je uiteraard geen wonderen te verwachten, maar voor het opzetten van een achtergrondmuziekje voldoet dit product prima. Met name de hoge tonen klinken erg helder. Als we geconcentreerd luisteren, horen we ook een beetje bas. Deze lage tonen zijn ietwat ondervertegenwoordigd. Verder gaat het geluid op een hoog volume galmen en vervormen.

©Maikel Dijkhuizen

Smartspeaker met Alexa

Lange tijd legde Alexa van Amazon het af tegen de spraakassistenten van Google en Apple, maar sinds 2024 verstaat Alexa eindelijk ook Nederlands. Daarmee is de Echo Dot Max een serieus alternatief voor smartspeakers van de eerdergenoemde merken. Je kunt in de Alexa-app onder andere een wekker, timer, herinnering, agenda-afspraak en boodschappenlijst instellen.

De behuizing heeft een temperatuursensor, zodat je naar de kamertemperatuur kunt vragen. Je kunt ook allerlei andere verzoeken doen. Vraag bijvoorbeeld naar de weersverwachting of naar de leeftijd van een BN'er. Helaas gaat niet iedere stemopdracht even vlekkeloos. Zo weigert ons testmodel om een overzicht van het laatste nieuws af te spelen.

Een nuttige optie is dat je in huis andere smarthome-apparaten met Alexa-ondersteuning kunt bedienen, zoals slimme lampen, stekkers en thermostaten. Dat werkt eveneens via spraakopdrachten. Misschien komt de geïntegreerde aanwezigheidssensor goed van pas, zodat de smartspeaker geschikte apparaten zelfstandig kan in- en uitschakelen.

Amazon Echo Dot Max kopen?

Zoek je een slimme luidspreker met een redelijke audiokwaliteit voor het luisteren van achtergrondmuziek? Dan is de Amazon Echo Dot Max een interessante kandidaat. Dankzij een zeer gevoelige microfoon laat je allerlei stemopdrachten op deze smartspeaker los. Meestal verwerkt de Echo Dot Max probleemloos deze commando's, al gaat er soms ook weleens iets fout.

Heb je een pc met weinig opslagruimte dan loont het wellicht om in Windows 11 de bestandscompressie in te schakelen. Dan hebben we het niet over zip-archieven, maar de NTFS-compressie waarmee je bestanden, mappen en zelfs volledige schijven kunt verkleinen.

Eerst een waarschuwing

Dankzij compressie is het mogelijk om meer data op te slaan op dezelfde ruimte. In Windows 11 kun je NTFS (New Technology File System) aanspreken. Het nadeel van deze methode is dat het extra rekenkracht vraagt iedere keer dat je zo'n gecomprimeerd bestand opent. Hetzelfde gebeurt wanneer je na de bewerking het bestand sluit en er recompressie wordt toegepast. Gebruik deze methode dus voor data die je lange tijd niet gebruikt en waar extra laadtijd nauwelijks hinderlijk is.

Je kunt op deze manier ook een volledige schijf comprimeren, maar we raden af om dit met de opstartschijf te doen. Gebruik deze functie niet op usb-sticks en alleen op snelle schijven zoals ssd's. Het prestatieverlies zou teveel doorwegen. Bij jpg-afbeeldingen of mp3- of mp4-mediabestanden is de winst verwaarloosbaar.

Map comprimeren

Open Windows Verkenner en navigeer naar de map waarvan je de inhoud wilt verkleinen. Klik met de rechtermuisknop op de map en in het snelmenu selecteer je Eigenschappen. Open het tabblad Algemeen en klik op Geavanceerd. Bij de Geavanceerde kenmerken zie je onderaan Compressie en versleutelingskenmerken. Plaats een vinkje bij Inhoud comprimeren om schijfruimte vrij te maken. Klik op OK en klik daarna op Toepassen.

Selecteer indien nodig de optie Wijzigingen toepassen op deze map, submappen en bestanden en klik op de OK-knop. Net zoals voorheen kun je zo'n map openen en de bestanden bekijken in Verkenner. Om de volledige map te decomprimeren, open je opnieuw de Eigenschappen en volg je de beschreven stappen.

Station comprimeren

Het is mogelijk om een volledige schijf te comprimeren. Open Windows Verkenner en klik op Deze pc in het linkerdeelvenster. Klik met de rechtermuisknop op de opslagschijf die je wilt comprimeren. Selecteer onder het gedeelte Apparaten en stations de optie Eigenschappen. Daarna kun je opnieuw de optie aanvinken: Dit station comprimeren om schijfruimte te besparen.