Je gegevens zijn tegenwoordig veel meer waard dan je wellicht denkt. Hoe meer men over je weet, hoe meer geld men aan je kan verdienen en daar hoef je niet eens voor gehackt te worden. Ook op je smartphone is veel informatie te vergaren. Tijd om dat in te perken. We kijken naar de privacy-opties van iOS.

GPS uitschakelen

Locatievoorzieningen zijn een handige functie waarmee apps als Google Maps bijvoorbeeld kunnen zien waar je je bevindt. Samengevat geven ze apps toestemming om je gps te gebruiken. Dat is voor sommige apps essentieel, maar voor andere totaal niet nodig. Toch zijn er veel apps die (voor marketingdoeleinden) je locatie opvragen, terwijl dat voor de functionaliteit helemaal niet hoeft. Gelukkig kun je dat aanpassen.

Druk op Instellingen en vervolgens op Privacy, Locatievoorzieningen. Je kunt hier in één klap alles uitzetten, maar dat is zonde. In plaats daarvan kun je voor elke app aangeven of en zo ja op welke momenten deze toegang mag hebben tot je gps. Dat bespaart ook nog eens een hoop batterij.

Camera-instellingen

Wanneer je een app voor het eerst start, krijg je soms de vraag of deze je camera mag gebruiken of toegang mag hebben tot je foto’s. Voor een app als Instagram of WhatsApp is dat begrijpelijk, want anders kun je geen foto’s maken of uploaden vanuit de app. Er zijn echter ook veel apps die om toegang vragen, terwijl er totaal geen functie in de app zit waarvoor dat nodig is. Die apps zijn verdacht en zouden geen toegang moeten hebben tot je foto’s of camera.

Om je privacy te beschermen, kun je die toegang eenvoudig weer intrekken. Druk op Instellingen en vervolgens op Foto’s om de toegang in te trekken voor apps. Hetzelfde doe je bij de optie Camera in de Instellingen.

Privacy gaat natuurlijk over meer dan bedrijven en ontwikkelaars die iets willen met je gegevens. Privacy betekent ook dat wat je binnenshuis zegt, ook binnenshuis moet blijven. Soms lekken gesprekken echter toch uit, op manieren die we niet altijd voorzien. Live foto’s bijvoorbeeld. Het internet staat vol met verhalen van mensen die een lompe opmerking maakten tijdens het schieten van een foto, maar vergeten waren dat ze live foto’s ingeschakeld hadden.

Kortom, de ontvangers van die foto konden precies horen wat er werd gezegd. Live foto’s kun je eenvoudig uitschakelen door voor het nemen van een foto te drukken op het cirkeltje met nog twee cirkels daar omheen.

©PXimport

©PXimport

Toegang tot microfoon

Toegang tot je camera en foto’s kan gevoelig zijn, maar toegang tot je microfoon nog veel meer. Immers, een microfoon hoeft niet gericht te zijn op wat je doet om gevoelige informatie op te vangen. Het zou toch vervelend zijn als apps hun advertenties afstemmen op informatie die ze hebben opgevangen via je microfoon (en dat is absoluut niet ondenkbaar).

Gelukkig is dat eenvoudig te voorkomen. Druk op Instellingen en vervolgens op Microfoon om bepaalde apps de toegang tot je microfoon te ontzeggen .

Ad tracking

We leven in een wereld waarin we constant in de gaten worden gehouden, zodat bedrijven weten aan wie ze hun advertenties moeten richten. Hoewel dat niet altijd een slechte zaak is, kunnen we ons goed voorstellen dat je dat helemaal geen fijn idee vindt.

Om hier iets aan te doen, druk je op Instellingen en vervolgens op Privacy, Reclame. Daar kun je de optie Beperk reclametracking inschakelen. Je krijgt dan nog steeds advertenties en reclame te zien, maar niet langer gebaseerd op wat je doet. Je kunt ook nog drukken op Stel reclame-ID opnieuw in om de informatie die men reeds heeft, te wissen.

iMessages verwijderen

De komst van iMessage heeft de manier waarop we berichten met elkaar uitwisselen volledig veranderd. Het feit dat die berichten in iCloud kunnen worden opgeslagen en overal kunnen worden geopend met het juiste wachtwoord is fantastisch, maar ook gevaarlijk. iCloud-accounts zijn niet ongevoelig voor hacks, en je wilt niet dat je berichten op straat komen te liggen.

Het is dan ook interessant om ervoor te zorgen dat je berichten automatisch verdwijnen na verloop van tijd. Om dat te realiseren druk je op Instellingen, Berichten en vervolgens op Bewaar berichten. Daar kun je precies bepalen hoe lang berichten bewaard moeten worden voordat ze automatisch verdwijnen.

©PXimport

©PXimport

VPN voor iPhone instellen

Dit is een onderwerp dat veel mensen ingewikkeld vinden, maar in werkelijkheid valt het mee. En echt aan te raden om te doen. Een vpn (virtual private network) zorgt ervoor dat je internetverbinding versleuteld via andere servers loopt, zodat je niet te traceren bent. Dit is vooral handig als je je vaak op onbeveiligde openbare netwerken bevindt, waar hackers op kinderlijk eenvoudige wijze je gegevens kunnen achterhalen.

Een goede dienst hiervoor is Express VPN. Je betaalt daar nog geen zeven euro per maand voor een vpn, en de site legt je precies uit hoe je hun VPN op iOS installeren kunt. Dat lijkt misschien een flink bedrag, maar het valt in het niet met de schade die je oploopt wanneer er gevoelige (financiële) gegevens buitgemaakt kunnen worden bij het gebruik van openbare wifi.

Datatoegang bepalen

Hoe zit het met de informatie die niet live gedeeld wordt, maar die is opgeslagen op je smartphone, zoals je agenda, contactpersonen enzovoort? Ook hiertoe vragen apps vaak zonder reden toegang en het is helaas al maar wát vaak gebeurd dat apps hier misbruik van hebben gemaakt - bijvoorbeeld door je contactpersonen te benaderen of door te verkopen.

Om dit uit te schakelen ga je naar Instellingen en scrol je omlaag tot je de apps ziet die geïnstalleerd zijn op je iPhone. Druk daarop om te zien tot welke andere apps deze toegang hebben en beperk die toegang waar nodig.

Wachtwoord of pin?

Het is natuurlijk superfijn en veilig dat je je telefoon kunt beschermen met Touch ID of Face ID, maar die beveiliging kan nog altijd omzeild worden met je pincode. En voor wie je een beetje goed kent is een pincode niet altijd lastig te raden. Het is dan ook verstandig om een wachtwoord te gebruiken in plaats van een pincode.

Je doet dat door te navigeren naar Instellingen en vervolgens naar Face ID en toegangscode of Touch ID en toegangscode, afhankelijk van wat voor toestel je bezit. Druk nu op Wijzig toegangscode en daarna onderin op Toegangscodeopties. Je kunt dan aangeven dat je een alfanumeriek wachtwoord wilt, en zo kun je je wachtwoord zo complex maken als je prettig vindt.

©PXimport

©PXimport

Privacy-opties in Safari

We hadden al wat opties aangepast met betrekking tot het volgen van je gedrag op je iPhone, maar ook je browser, Safari, heeft nog een aantal instellingen op dit gebied. Om deze te bekijken druk je op Instellingen en vervolgens op Safari. In het menu dat verschijnt, zie je allerlei opties die je kunt aanpassen om je privacy meer te waarborgen. Zo kun je uitschakelen dat websites je kunnen volgen, maar je kunt er ook voor kiezen om alle cookies te blokkeren die websites proberen op je iPhone te installeren.

Dat laatste is heel effectief, maar niet altijd handig, omdat websites soms cookies nodig hebben om goed te kunnen functioneren. Tot slot kun je in dit overzicht ook aangeven dat je een andere zoekmachine wilt gebruiken dan Google, mocht je (terecht) bezorgd zijn over de hoeveelheid gegevens die Google over je verzamelt en bewaart.

Als je alles uit je staafmixer wilt halen, moet je wel weten hoe je ermee om moet gaan. Met deze tips krijg je niet alleen de beste (lees: lekkerste) resultaten, maar gaat je staafmixer ook langer mee. Win-win! 

Lees ook: Dit kun je allemaal (nog meer) met een staafmixer

Tip 1: Ingrediënten voorsnijden

Hoewel staafmixers erg krachtig kunnen zijn, hebben ze ook relatief kleine mesjes. In tegenstelling tot bijvoorbeeld een blender kan het voor een staafmixer daarom lastig zijn om grote stukken goed en gelijkmatig te verpulveren. Je kunt je staafmixer dus een handje helpen door je ingrediënten van tevoren in kleinere stukken te snijden. Hiermee verklein je de kans op klonten of stukjes in je soep of saus én raken de messen minder snel overbelast. 

Tip 2: Let op het vermogen

Het is altijd belangrijk om rekening te houden met het vermogen van je staafmixer, want dat bepaalt welke ingrediënten het apparaat kan pureren. Het pureren van harde ingrediënten zoals noten of ongekookte groenten met een staafmixer met een laag vermogen gaat hoogstwaarschijnlijk niet lukken. Of het lukt wel, maar met een overbelaste motor tot gevolg. Voor harde ingrediënten is vaak een vermogen van minstens 600 watt nodig. Wil je vaak en veel gaan pureren, kies dan voor een vermogen van minstens 1000 watt. Maar let ook op het toerental, oftewel het aantal rotaties per minuut (RPM). Een staafmixer kan namelijk een laag vermogen hebben, maar wél een toerental van minstens 10.000 RPM. Dan is hij alsnog krachtig genoeg om harde ingrediënten te pureren. 

©Khaletski Siarhei | goffkein.pro

Tip 3: Niet te lang pureren

Lang achter elkaar pureren is funest voor de messen en de motor van een staafmixer. Beter is om in pulsen te pureren, waarbij je de motor tussen het pureren door steeds een paar seconden laat rusten. Vooral bij dikkere mengsels, zoals notenpasta, smoothies en dikke soepen, is dit belangrijk. Het is afhankelijk van het vermogen van een staafmixer hoe lang hij achter elkaar kan pureren. Vaak staat dit aangegeven bij de specificaties. Heb je geen idee? Pureer zachte ingrediënten dan niet langer dan 1,5 minuut en harde ingrediënten niet langer dan 45 seconden. Maakt je staafmixer een raar geluid of wordt hij erg warm, stop dan meteen met pureren. Dit zijn signalen dat het apparaat overbelast is. 

Tip 4: De juiste snelheid

De meeste staafmixers hebben meerdere snelheidsstanden en dat is niet zonder reden. Zo heb je voor het fijn pureren van dikkere mengsels en harde ingrediënten vaak een hogere snelheid nodig dan voor lichte bereidingen. En de turbostand kan handig zijn om harde ingrediënten kort maar krachtig te verpulveren of om een extra gladde soep te maken. Soms wil je een combi van snelheden gebruiken. Je begint bijvoorbeeld met een lage snelheid om spatten in de keuken te voorkomen en bouwt vervolgens geleidelijk op naar een hogere snelheid voor een glad resultaat. 

Tip 5: Ronddraaiende beweging

Beweeg je je staafmixer tijdens het pureren altijd gewoon op en neer? Op zich niks mis mee, want pureren doet het apparaat toch wel. Maar wil je zeker weten dat je geen plekken overslaat, maak dan tijdens het op en neer gaan óók een cirkelvormige beweging. Want op een mayonaise met klontjes zit natuurlijk niemand te wachten. 

©VI Studio

Tip 6: Schoonmaken

Een staafmixer neemt je veel werk uit handen, maar daar moet je wel iets voor terugdoen. Een staafmixer die niet goed schoongemaakt wordt, zal sneller vastlopen door aangekoekte etensresten. De motor moet dan tijdens het pureren harder werken en zal waarschijnlijk sneller overbelast raken. Daarnaast is een vieze staafmixer natuurlijk niet zo hygiënisch. Wil je geen bacteriën en nare geurtjes in je verse soep, maak je staafmixer dan na elk gebruik goed schoon. Dat kost je nauwelijks moeite: laat het apparaat even draaien in een maatbeker met warm water en wat afwasmiddel of doe hem, als dat kan, in de vaatwasser.

Tijdens het persevent van Sony op het Europese hoofdkwartier in Weybrigde in het Verenigd Koninkrijk werden de nieuwe soundbars en tv's van 2025 aangekondigd. Het bedrijf zegt het misschien niet met zoveel woorden, maar de boodschap is duidelijk: minder frequente updates van alle modellen, en miniled blijft de technologie voor het topmodel.

 De 2023 A95L qd-oled-tv heeft twee jaar in het aanbod gestaan, ondanks het feit dat er vorig jaar wel degelijk een nieuw paneel beschikbaar was. In 2025 krijgt het model wel een update. De Bravia 8 II - te lezen als Bravia 8 Mark 2 - zal uitgerust zijn met het nieuwste (3e generatie) qd-oled-paneel van Samsung Display. Sony claimt dat dit paneel een 25% hogere piekhelderheid zal leveren ten opzichte van de A95L. Als we kijken naar wat Samsung Display (de panelfabrikant) claimde op CES, dan kan dit paneel tot 4.000 nits piekhelderheid leveren. We vermoeden dat Sony daar onder zal blijven, het merk is over het algemeen wat voorzichtiger en pusht zijn oled-panelen niet tot het uiterste op het gebied van piekhelderheid. Opmerkelijk genoeg vermeldde Sony expliciet dat de Bravia 8 II goedkoper zal zijn dan de A95L, maar concrete prijzen zijn er nog niet. De Bravia 8 II zal beschikbaar zijn in 55 en 65 inch.

©Eric Beeckmans | ID.nl

De Bravia 5 en Bravia 3

Verder naar onder in de line-up worden de Bravia 5 en Bravia 3 aangekondigd, ze vervangen respectievelijk de X90L en de X75WL. De Bravia 5 wordt uitgerust met de XR-processor (ook te vinden op de hogere modellen) en een XR Backlight Master Drive, een miniled-achtergrondverlichting die zes keer meer zones zal gebruiken dan de X90L. Hij zal beschikbaar zijn in 55, 65, 75,85, en 98 inch. De Bravia 3 is een instap 4K-model met direct led-achtergrondverlichting en de X1-processor. Dit model zal beschikbaar zijn in 43, 50, 55, 65, 75, en 85 inch. Beide modellen ondersteunen Dolby Vision en Dolby Atmos.

Demo's van nieuwe modellen

Sony toonde een aantal demonstraties van de nieuwe modellen, in vergelijking met een aantal concurrenten (dat waren uiteraard 2024-modellen). De Bravia 8 II stond opgesteld naast de voorganger de A95L, een Sony referentie studiomonitor, en een LG G4 en Samsung S95D. Zowel in Vivid Mode als de Filmmaker Mode (of vergelijkbaar want Sony gebruikt geen Filmmaker Mode) liet de Bravia 8 II een sterke indruk na. Zijn beelden leunen erg dicht tegen de studioreferentie aan. Kleuren in zeer heldere accenten zijn beter, en donkere gradaties worden nauwkeuriger weergegeven.

De Bravia 5 stond opgesteld naast een X85L (wat overigens een ietwat vreemde vergelijking is, want het toestel vervangt de X90L) en een Samsung QN85D. De XR Backlight Master Drive geeft de Sony flink wat extra helderheid en een duidelijke verbetering in contrast. Sony toonde ook een nieuwe techniek voor ruisonderdrukking bij oude bronnen (SD-content zoals Friends). Dat presteerde in sommige gevallen goed, maar liet in andere gevallen meer ruis zien. Mogelijk verfijnt Sony dit nog voordat het model op de markt komt. Het feit dat de testen in Vivid beeldmode gedaan werden, maakt de vergelijking ook moeilijk, vermits fabrikanten daar vaak veel vrijheid nemen.

Audioverwerking, beeldverwerking en Studio Calibrated

Op het gebied van beeldverwerking liet Sony dit keer geen belangrijke nieuwigheden zien. Ons oordeel over het nieuwe ruisonderdrukkingsalgoritme dat tijdens de Bravia 5 demo getoond werd, laten we nog even achterwege totdat we het zelf kunnen testen. De Bravia 3 heeft een nieuw algoritme voor beeldkwaliteit, maar dat werd alleen in Vivid-mode getoond en dat is een test waaruit weinig op te maken valt.  

©Eric Beeckmans | ID.nl

Sony benadrukte verder nog de aanwezigheid van Voice Zoom 3 op de Bravia 8 II en Bravia 5. Daarmee kan de processor nauwkeurig stem of dialogen isoleren van de rest van de audio. Zo kun je die selectief versterken (voor film kijken ’s avonds) of verzwakken (om de commentator bij sport wat stiller te maken).

De tagline van Sony, ‘Cinema is coming home', wil de fabrikant garanderen met een aantal Studio Calibrated beeldmodes: Netflix Adaptive Calibrated Mode, Prime Video Calibrated Mode en Sony Pictures Core Calibrated Mode. Die modi zijn specifiek in samenwerking met de respectievelijke streamingdienst opgezet. Voor alle andere content is er de ‘Professional’-beeldmode.

Tweejaarlijkse cyclus en miniled als toptechnologie

Net als vorig jaar heeft Sony alleen een deel van line-up vernieuwd. Dat is een aanpak die we toejuichen, want het maakt de verbeteringen die een nieuw model krijgt veel duidelijker. Sony kan daar eventueel nog wel van afwijken, bijvoorbeeld als een model het slecht doet in de markt. Maar we hopen dat dit voorbeeld navolging krijgt.

De 2024 Bravia 9 - een miniled-model - geldt nog steeds als het topmodel, ondanks de vernieuwde Bravia 8 II QD-OLED. Sterker nog, Sony kondigde voor volgend jaar een RGB-miniled technologie aan die duidelijk voorbestemd is om het nieuwe topmodel te worden.

Wat is een rgb-miniled achtergrondverlichting?

De achtergrondverlichting is het onderdeel van een lcd-tv dat licht produceert. Dat kunnen witte leds zijn, maar een moderne premium lcd-tv gebruikt doorgaans talloze minileds die blauw licht produceren, dat via een quantum dot-folie wordt omgezet naar wit licht. De leds worden onderverdeeld in zones die de processor individueel kan aansturen om het contrast te verbeteren. In donkere zones dimt hij het licht, in heldere zones kan hij de leds sterker aansturen. Om kleur te produceren wordt elke pixel met behulp van een kleurfilter opgedeeld in een rode, groene en blauwe subpixel.

©Sony

RGB-miniled technologie vervangt dit systeem door trio's van rode, groene en blauwe minileds te gebruiken die samen wit licht creëren, waardoor de quantum dot-laag overbodig wordt. Omdat er nog steeds veel minder leds dan pixels zijn, blijft het kleurenfilter nodig om per pixel de juiste kleuren te creëren. Net zoals bij een huidige miniled-tv worden de leds onderverdeeld in zones om het contrast te verbeteren.

©Sony

Maar deze technologie kan nog een stapje verder gaan. Als de processor detecteert dat er in een bepaalde zone enkel groen licht nodig, dan kan hij de rode en blauwe leds uitschakelen. Dat is alvast veel efficiënter dan het overbodige licht weg te filteren.

Wachten tot 2026 voor nog rijkere, helderdere kleuren

Sony claimt dat dit soort achtergrondverlichting een piekhelderheid van 4.000 nits en kleurbereik van 99 % P3 kan bereiken en 90% Rec.2020. Dat is een flinke upgrade ten opzichte van de beste tv’s die momenteel wel 4000 nits halen, maar eerder 95% P3 en 75% Rec.2020 leveren. Concreet kan een rgb-miniled veel helderdere kleuren tonen, die toch erg intens zijn.

©Sony

Daarnaast zijn ook meer nauwkeurige kleurgradaties mogelijk, en dat zowel in heel donkere als heel heldere tinten. Een aangezien meer en meer filmmakers vaak erg donkere scènes gebruiken, zou dat een welkome verbetering zijn. De technologie heeft nog twee extra voordelen. Ze is schaalbaar naar grote tv-maten. En een rgb-miniled tv zou ook een betere kijkhoek hebben, al liet Sony niet weten hoe dat gerealiseerd wordt. Sony zal een eerste model vermoedelijk in 2026 lanceren.

Ook bij audio een beperkt aantal nieuwe modellen

Net als bij de televisies worden ook de audioproducten niet meer elk jaar vernieuwd zo blijkt. Vorig jaar kreeg de top van het aanbod een make-over, dit jaar is de onderste helft aan de beurt. De Bravia Theatre Bar 6 is een 3.1.2 soundbar met subwoofer. De Bravia Theatre System 6 is een 5.1 soundbar met bijgeleverde surroundluidsprekers en subwoofer. Beide ondersteunen Dolby Atmos, DTS:X, Voice Zoom 3. We kregen een korte demo van de vernieuwde Bravia Bar 6, die een duidelijk vollere en stevigere klank produceerde dan de voorganger.

©Eric Beeckmans | ID.nl

Daarnaast zijn er ook twee optionele accessoires. De Bravia Theatre Rear 8 bestaat uit één paar draadloze surroundluidsprekers die je kunt gebruiken om de Bar 6 uit te breiden. De Bravia Theatre Sub 7 is een compacte draadloze subwoofer van 100W.

Bekijk andere Sony-tv's op Kieskeurig.nl: