De installatie van alternatieve roms is nog altijd populair onder Android-gebruikers, vooral door het falende updatebeleid van veel fabrikanten. Maar maakt dit je toestel veiliger of levert het juist gevaren op? En hoe houd je de controle over wat er gebeurt? We geven antwoord op die vragen met o.a. LineageOS als voorbeeld.

Er is een enorm aanbod aan alternatieve (‘custom’) roms voor Android, met LineageOS als een van de bekendste. We maken er graag gebruik van op wat oudere smartphones en tablets, zoals de zes jaar oude Samsung Galaxy Note 8.0. LineageOS v14.4 brengt de tablet naar het niveau van Android 7.1.2. Maar de kernel, in feite het hart van Android, is op versie 3.0.101 blijven hangen. Die kernelversie is ongeveer net zo oud als het toestel zelf. Wat betekent dat vanuit beveiligingsoogpunt?

De kernel van Android is gebaseerd op de Linux-kernel, een complex stuk software met meer dan 21 miljoen regels programmacode. Hierin worden dagelijks ongeveer 10 bugs met potentieel beveiligingsprobleem opgelost. Het duurt vaak lang voordat computersystemen zo’n nieuwe kernel ontvangen, waardoor bugs in de praktijk zo’n vijf jaar overleven. Bij Android speelt dat probleem ook. Daar komt bij dat aanpassingen aan de kernel veel tijd vergen. Vooral op het gebied van energiebeheer, netwerken en drivers (sd-kaart, usb en chipsets) wordt code toegevoegd.

Het belang van een recente kernel blijft bij Android vaak onderbelicht. Er is namelijk een duidelijke trend dat aanvallers zich de afgelopen jaren steeds meer op de kernel zijn gaan richten. Het helpt dat veel bugs in de Linux-kernel niet op Android van toepassing zijn én dat in het besturingssysteem zelf – met name in Android 8.0 – aanpassingen zijn gedaan die aanvallen op de kernel veel moeilijker maken.

Strengere eisen

Fabrikanten kregen bij Android lange tijd vrij spel bij de keuze van een kernel. We zien ook 3.x nog op veel toestellen, zoals 3.18 die officieel End Of Life (eol) is. Sinds Android 8.0 (Oreo) worden eisen gesteld aan de kernelversie, al gelden die niet bij updates (bijvoorbeeld van Nougat naar Oreo). In de praktijk blijven fabrikanten vaak bij de kernel waarmee het toestel oorspronkelijk is uitgerust. Alternatieve roms gebruiken vrijwel altijd diezelfde kernel met wat modificaties.

Dit alles komt hoofdzakelijk doordat chipsetbouwers als Qualcomm en Nvidia veel zogenaamde ‘out-of-tree’-code toevoegen aan de kernel om hun hardware volledig te ondersteunen. De broncode daarvan is vaak niet openbaar en chipsetbouwers werken zelden mee om nieuwe kernels te ondersteunen. Fabrikanten zijn zelf ook niet happig op het uitbrengen van nieuwe kernels, uit angst voor stabiliteitsproblemen.

©PXimport

Wat het uitbrengen van updates voor bestaande toestellen een stuk gemakkelijker kan gaan maken, is het project genaamd Treble. De modulaire opzet hierin zorgt ervoor dat toestelspecifieke software, zoals de drivers, losstaat van de kernel. Fabrikanten hoeven hierdoor geen code te herschrijven en testen om een update aan te bieden. Alle toestellen die zijn uitgeleverd met Android 8 (Oreo) moeten over Project Treble beschikken. De update naar Android 9 (Pie) liet zien dat Project Treble effect heeft: op heel veel toestellen kon de update direct worden geïnstalleerd.

Alternatieve roms

Vooral als de toestelfabrikant zelf geen updates meer uitbrengt ben je beter af met een alternatieve rom dan het origineel. LineageOS is een goede en populaire optie waarvan bovendien de broncode openbaar is. Zoals veel alternatieve roms is LineageOS gebaseerd op het Android Open Source Project (aosp). Toestellen moeten aan een flinke lijst technische eisen voldoen voordat ze officieel LineageOS mogen voeren, waarbij zeker ook aan veiligheid is gedacht.

Belangrijke veiligheidsmechanismen zoals SELinux zijn standaard actief en je zult tijdens de ondersteuningsperiode ook snel veiligheidsupdates ontvangen. Begin maart 2019 verscheen release 16 op basis van Android 9 (Pie) dat officieel voor meer dan dertig toestellen beschikbaar is. Veel – vooral oudere toestellen – vallen wel buiten de boot of moeten het met een eerdere release stellen.

Heb je een niet-ondersteund toestel dan geeft een zoektocht op bijvoorbeeld xda-developers.com vaak nog wel wat onofficiële alternatieve roms. Veel daarvan hebben ook weer LineageOS als basis. De installatie vanaf zo’n onbekende bron heeft wel een extra risico. Je hebt ook veel minder garanties dat alles werkt, dus het is verstandig dit goed uit te zoeken.

©PXimport

Met een prijskaartje van 399 euro is de Dyson V8 Cyclone een van de meest betaalbare draadloze steelstofzuigers van het Britse merk. Je haalt hiervoor een redelijk compacte maar krachtige huishoudhulp in huis, die een aantal duidelijke kanttekeningen heeft.

De Dyson V8 heeft een nieuw ontwerp gekregen. Weg is de trekker die je constant moet indrukken om het apparaat te laten zuigen. In plaats daarvan beschikt hij voortaan over een handige aan-uitknop. Daarnaast zit een moduswisselaar, die met verschillende kleuren aangeeft welke zuigstand je gebruikt. Opvallend is ook dat Dyson voor de V8 Cyclone geen spannende kleuren voor de plastic onderdelen gebruikt. In plaats daarvan zien we een combinatie van kaki, rood, grijs en zwart; het geheel valt daardoor minder op.

©Wesley Akkerman

De nieuwe Dyson V8 Cyclone

De nieuwe V8 levert 30 procent meer zuigkracht en een 50 procent langere accuduur. In de laagste zuigstand houdt hij het tot 60 minuten vol. Helaas ontbreekt een handig lcd-scherm (dat wel op duurdere modellen zit) voor de resterende accutijd; ook hier moet je het doen met iets te simpele led-indicators. Onderop zit een nieuwe vloerzuigmond, die Dyson de 'Motorbar' noemt. Die moet dankzij het gebruik van speciale kammetjes effectief zijn tegen vastzittende haren, maar de stofzuiger moet het verder ook zonder moderne functies doen zoals lasers of stofsensoren.

Met slechts 2,7 kilogram is de Dyson V8 Cyclone lekker licht en wendbaar, waardoor je moeiteloos vloeren en zelfs hoekjes op het plafond schoonhoudt. Het stofreservoir (540 milliliter) heeft een handig uitwerpsysteem waarbij je het vuil niet hoeft aan te raken. Toch zijn we niet helemaal tevreden over alle eigenschappen van de zuigmodule. Het handvat is namelijk smal en klein, waardoor je grip bij langer gebruik oncomfortabel is. Ook kan het bij je duim gaan schuren. Dit is waarschijnlijk de minst ergonomische Dyson die we op de redactie hebben getest.

©Wesley Akkerman

Dyson V8 Cyclone in de praktijk

Gelukkig biedt de Dyson V8 Cyclone met 297 air-watts in de Boost-stand een flinke verbetering in zuigkracht (ten opzichte van zijn voorganger). De standaardmodus levert 79 aW en dat is voor ons ruim voldoende voor dagelijkse taken. Vooral het vloerkleed moet eraan geloven: haren, kruimels en ander vuil worden daar moeiteloos uit gezogen. Op hardere vloeren stelt de Cyclone eveneens niet teleur, al valt er wel één ding op. Wanneer je de stofzuiger oppakt nadat je bijvoorbeeld wat kruimels of korrels opzuigt, kan het zijn dat er een paar uit de mond vallen.

Daarnaast missen we een zachte(re) borstel op de Dyson V8 Cyclone. De huidige zuigmond ratelt namelijk hard over de vloer, wat niet zo prettig is voor (onder)buren in een flat- of appartementsgebouw of slapende kinderen. En dat terwijl de motor zelf stiller is dan verwacht. Gelukkig neemt de zuigmond moeiteloos allerlei soorten haren op en raken die niet in de borstel verstrengeld. Ook goed om te weten: de Cyclone past zijn zuigkracht niet automatisch aan, zoals duurdere modellen dat wel doen, waardoor je dat dus zelf in de gaten moet houden. Geen groot probleem, maar toch.

©Wesley Akkerman

Batterij en accessoires

Zoals gezegd gaat de batterij maximaal een uurtje mee wanneer je de zuinigste modus inschakelt. Anders moet je rekening houden met ongeveer een halfuur in de normale stand. Zet je de Boost-modus aan en laat je die aanstaan, dan is het binnen tien minuten wel gedaan. Geen vreemde scores als je kijkt naar het formaat en de behoorlijk indrukwekkende zuigkracht. Een groot pluspunt is daarnaast dat je de accu kunt verwisselen. Daardoor kun je de levensduur aanzienlijk verlengen door mettertijd een nieuwe batterij aan te schaffen.

Je krijgt trouwens twee accessoires bij aanschaf van de Dyson de V8 Cyclone: een kierenzuiger en een gemotoriseerde miniborstel. Hoewel dat misschien wat karig lijkt vergeleken met eerdere modellen, zijn oude V8-hulpstukken compatibel (mocht je die nog hebben). In de praktijk blijkt de basisset echter compleet genoeg. De kierenzuiger werkt goed voor meubels en lastige hoeken, terwijl de miniborstel onmisbaar is voor trappen, matrassen en bekleding. Ondanks het beperkte pakket biedt de stofzuiger dus voldoende opties voor de meeste huishoudens.

©Wesley Akkerman

Dyson V8 Cyclone kopen?

De Dyson V8 Cyclone is een geslaagde steelstofzuiger voor wie krachtige prestaties zoekt zonder overbodige luxe. Vooral op tapijt en bekleding komt hij sterk naar voren, en ook het verwijderen van haren gaat hem goed af. Het harde, smalle handvat en de wat stugge vloermond voelen niet altijd even prettig aan, maar dat past deels bij de prijsklasse. Jammer is ook het ontbreken van een lcd-display met handige informatie, al is dat net als het gebrek aan een automatische zuigstand goed te overzien. Alles bij elkaar is dit een betrouwbaar basismodel dat doet wat hij moet doen.

In de winter loopt de energierekening al snel op. De droger gaat vaker aan omdat de was buiten niet droogt, en omdat we vaker thuis koken en eten gaat ook de vaatwasser vaker aan. Ook de wasmachine draait op volle toeren, want nat weer en dikke kleding leveren extra was op. Hét moment dus om even stil te staan bij het energieverbruik van deze drie apparaten. Met wat kleine aanpassingen zorg je voor een zichtbaar (gunstig!) verschil op je stroomrekening.

Slim plannen loont

Wie een slimme meter of dynamisch energietarief heeft, kan precies zien wanneer stroom het goedkoopst is. Door het programma van je wasmachine, droger of vaatwasser daarop af te stemmen, draai je letterlijk op de voordeligste momenten. Veel moderne apparaten hebben een startuitstelknop, waarmee je eenvoudig plant dat een was 's nachts of vroeg in de ochtend klaar is.

Heb je geen dynamisch contract, dan is het slim om eerst te kijken of jouw leverancier een piek- en daltarief hanteert. Bij een dubbeltariefmeter geldt het lagere tarief meestal alleen tussen ongeveer 23.00 en 07.00 uur, niet standaard in het weekend. Even checken bij je energieleverancier voorkomt verrassingen.

Wassen op lagere temperatuur

De grootste energiebesparing zit in de temperatuur van het waswater. Een was van 30 graden is meestal voldoende schoon, zeker met de huidige wasmiddelen die ook bij lage temperatuur goed werken. Alleen bij sterk vervuilde was of handdoeken kan een hogere stand nodig zijn. Een wasbeurt op 60 graden of af en toe een machinereiniger houdt de trommel fris en voorkomt vetluis - een kookwas op 90 graden is bij moderne machines niet meer nodig.

Een andere eenvoudige stap is de wasmachine pas te laten draaien als hij goed vol is. Een halve was verbruikt bijna evenveel energie als een volle: zonde. Ook de juiste dosering helpt: te veel wasmiddel kan op den duur zeepresten achterlaten, waardoor de machine harder moet werken.

Droger of droogrek?

De droger is een onmisbare hulp in de winter, maar verbruikt veel stroom. Centrifugeer je was daarom eerst op de hoogste stand, zodat er minder vocht overblijft. Hoe droger het de trommel ingaat, hoe korter het droogprogramma duurt. Warmtepompdrogers verbruiken het minst stroom, al bespaar je nog meer door de was af en toe op te hangen. In een goed geventileerde kamer, bijvoorbeeld bij de verwarming, droogt het prima zonder dat je ernaar hoeft om te kijken.

De vaatwasser slim inzetten

Een vaatwasser verbruikt vooral energie om water te verwarmen. Kies daarom het eco-programma: dat duurt wat langer, maar gebruikt minder stroom en water doordat het water op lagere temperatuur wordt verwarmd. Grote etensresten kun je beter even wegschrapen, maar spoel servies niet voor onder de kraan - dat is onnodig en verspilt warm water. Licht aangekoekte pannen en schalen vormen voor moderne vaatwassers echt geen probleem.

Wie zonnepanelen heeft, kan de vaatwasser het beste overdag laten draaien, zodat de stroom direct uit eigen opwekking komt. Ook hier geldt dat een startuitstelknop handig is: je plant eenvoudig in dat het programma start zodra de zon op het dak staat.

Onderhoud maakt echt verschil

Goed onderhoud klinkt saai, maar heeft een direct effect op het energieverbruik. Een verstopt filter, kalk in de sproeiarmen of pluis in de droger laten apparaten harder werken dan nodig. Zet ze af en toe op een onderhoudsprogramma of gebruik een speciale reiniger. Dat voorkomt niet alleen geurtjes, maar zorgt ook dat de machine weer zo goed (lees: zo zuinig) mogelijk zijn werk kan doen.

Kleine aanpassingen, harde euro's

Energie besparen is vooral een optelsom van gewoontes. Door slimmer te plannen, de juiste temperatuur te kiezen en je apparaten schoon te houden, daalt het verbruik ongemerkt. En misschien nog belangrijker: je verlengt de levensduur van apparaten die het dagelijks zwaar te verduren hebben. Daarmee bespaar je ook op de langere termijn.