De Apple iPhone Xs is een opgevoerde uitvoering van de iPhone X die in 2017 verscheen. De iPhone Xs heeft een betere processor, camera en scherm ten opzichte van zijn voorganger. Maar maakt dat de iPhone Xs ook de beste smartphone?

Met de iPhone X uit 2017 vierde Apple de tiende verjaardag van de smartphone, met het beste wat Apple te bieden heeft. Dat leek teleurstellend weinig, innovatie was ver te zoeken en in onze review waren we daarom ook niet wildenthousiast. Maar dat Apple weer leider werd op de smartphonemarkt was wel te merken aan de concurrentie, die in een wedstrijd verzeild te lijken zijn geraakt wie de iPhone X het beste kan namaken. Zowel goede keuzes als slechte eigenschappen worden bijna slaafs overgenomen, waardoor 2018 tot nu toe het jaar is van de smartphones met gekopieerde ontwerpen, scherminkepingen, breekbare glazen behuizingen, Androidskins die lijken op iOS en het zonder fatsoenlijke argumenten weghalen van koptelefoonpoorten. Neem bijvoorbeeld de Huawei P20 Pro, Asus Zenfone 5 en de OnePlus 6: ik ben ervan overtuigd dat deze smartphones er heel anders uit hadden gezien als de iPhone X niet uit was gekomen. Het toont wel aan dat de innovatie die we verwachten van een nieuwe iPhone helemaal niet nodig is. Bovendien zit de meeste innovatie in iOS, dat vooral dankzij ARKit slimme augmented reality-functies brengt. Bijvoorbeeld voor games of het meten van objecten in je omgeving.

©PXimport

©PXimport

©PXimport

iPhone Xs

Het is dan ook geen grote verrassing dat de iPhone Xs (je spreekt uit: tien s) ook geen grote vernieuwingen kent. Bovendien, alle S-uitvoeringen van de iPhone waren in feite een opgevoerde versie van hun voorganger. Kijk bijvoorbeeld naar de iPhone 4S, 5S en 6S, die qua uiterlijk vrijwel identiek waren aan hun voorganger. Hiermee hebben we overigens ook de wat knullige naamkeuze verklaard, want je bent geneigd ‘extra small’ te lezen. Hetzelfde geldt voor de iPhone Xs, sterker nog: het hoesje van de iPhone X past zelfs om de Xs. Het ontwerp is hetzelfde gebleven, met de inkeping bovenin het indrukwekkende 5,8 inch oledscherm. Helaas heeft Apple wel vastgehouden aan een glazen behuizing, ondanks dat de iPhone X de boeken in ging als meest breekbare smartphone ooit. Natuurlijk claimt Apple dat het glas minder breekbaar is en begrijp ik dat een metalen behuizing draadloos opladen onmogelijk maakt. Maar glas is altijd breekbaar en iPhone-reparaties zijn een Apple-melkkoe die je graag vermijdt. Een hoesje is absolute noodzaak om de iPhone Xs te beschermen tegen valpartijen... en oncharmante vette vingerafdrukken.

De iPhone Xs komt in twee uitvoeringen. De ene uitvoering is identiek aan de iPhone X, maar er is ook een grotere uitvoering: de iPhone Xs Max. Hier wordt de naamkeuze overigens al helemaal onhandig. De Max-uitvoering beschikt over een enorm 6,5 inch beeldscherm. De specificaties en camera zijn verder gelijk aan de Xs. Maar natuurlijk is de prijs wel hoger, en laten we die olifant in de kamer ook meteen uit de weg ruimen: de prijzen van de iPhone Xs (vanaf 1159 euro) en Xs Max (1259) zijn op geen enkele manier te verantwoorden. De Xs Max met 512GB opslagruimte kost zelfs 1659 euro. Misschien heb je deze prijzen er wel voor over, maar waard zijn het de iPhones absoluut niet. Zo heeft Xiaomi zelfs een marketingstunt: het XS pakket, waarbij je voor 1100 euro een goede smartphone, fitnessarmband, smartwatch, laptop en bluetooth headset krijgt. Apple lijkt niet alleen uit de bocht te vliegen met de prijzen, maar geeft nog gas ook.

©PXimport

©PXimport

Bouwkwaliteit

Die prijsstijgingen kunnen ze zich veroorloven, want veel iPhone-gebruikers blijven comfortabel in het Apple-ecosysteem. iMessage, iCloud, FaceTime, Apple Music... Apple weet gebruikers met zijn diensten als geen ander vast te houden, waardoor veel iPhone-bezitters zich bij de oriëntatie voor een nieuwe smartphone niet afvragen welke smartphone ze het beste kunnen kopen, maar welke iPhone de beste keuze is. En bij de iPhone Xs krijg je het beste wat Apple te bieden heeft. Dat zie je al wanneer je het toestel aan zet, het oledscherm is fantastisch: heel natuurgetrouw afgesteld en helder genoeg om een hele kamer mee te verlichten. Bijna de gehele voorkant van de iPhone bestaat uit scherm, door de schermranden dun te houden en dankzij de eerder genoemde scherminkeping (ook wel notch genoemd). Ook is de minimale rand aan de onderkant van het scherm het vermelden waard. Andere fabrikanten hebben hier een dikkere schermrand, vanwege de schermaansluitingen. Omdat Apple het scherm in de behuizing gebogen laat aflopen kunnen de aansluitingen weggestopt worden en is de schermrand ook aan de onderzijde van minimale grootte. Nieuw is dit niet, de iPhone X beschikte hier ook al over, maar nog altijd zijn andere fabrikanten niet in staat geweest om dit te kopiëren. Het laat zien dat de bouwkwaliteit erg indrukwekkend is... en nog waterdicht ook.

Aan de onderkant van de behuizing vind je natuurlijk Apple’s Lightning-aansluiting uit 2012. Helaas heeft Apple nog niet de moed om deze aansluiting te vervangen met usb-c, zoals dat het wel durfde met de Macbooks en wellicht op termijn door de EU gedwongen gaat worden om deze universele aansluiting te gebruiken. Apple, het bedrijf dat voor miljarden Beats Audio heeft gekocht en Airpods verkoopt, houd natuurlijk ook de koptelefoonpoort weg van de iPhone. Omdat Apple nu ook gestopt is met de verkoop van de iPhone SE en iPhone 6s, zijn er überhaupt geen iPhones meer te krijgen met een 3,5 mm aansluiting. Wie zijn koptelefoon bedraad aansluit is aangewezen op een dongel, die overigens niet meer in de doos zit. Deze moet je er dus nog los bij kopen.

De geluidskwaliteit uit het speakertje van toestel zelf is wel wat verbeterd en in stereo, maar echt een enorme vooruitgang merk je niet.

©PXimport

©PXimport

Razendsnel

Misschien wel het meest onder de indruk ben ik van hoe vlot de iPhone Xs werkt. iOS 12 en Apple’s eigen A12 Bionic-chipset laten de benchmarks door het dak schieten. Het is echter de praktijk die telt en niet de benchmark-steekproef, maar ook in dagelijks gebruik is er nagenoeg geen vertraging. Of je nu een zware AR-game start of in de camera tussen verschillende portretmodi schakelt: het gaat vloeiend. Ik merkte alleen bij de AR-app Meten op, dat de iPhone wat langer nodig had om de omgeving te analyseren, oppervlaktes te herkennen en de maten daarvan te berekenen. Het configureren van Face ID verliep ook soepel, alleen hier merkte ik opeens op dat het toestel gloeiend heet werd.

Met de accuduur van de iPhone Xs loopt Apple nog altijd achter op de concurrentie. Ga ervan uit dat de accu een dag mee gaat, maar daarna wordt het wel tijd om hem aan de lader te hangen. Wellicht komt het omdat de accucapaciteit van de iPhone nog altijd een slagje lager is dan zijn concurrenten. De iPhone Xs heeft een capaciteit van 2658 mAh, terwijl smartphones met een goede accuduur over 3500 à 4000 mAh accucapaciteit beschikken. Sterker nog, de iPhone X van vorig jaar had een hogere capaciteit van 2716 mAh. Dat leidt ook tot meer oplaadcyclussen en daarmee op lange termijn ook tot een accu die sneller slijt. Het is jammer dat Apple hier nog altijd niet in mee weet te komen.

Camera

Waar je bij een iPhone gegarandeerd goed mee zit is de camera. Hoewel de toestellen niet meer als beste uit de bus komen in onze cameratests, valt de iPhone-camera steevast op door zijn natuurgetrouwe kleuren. Vooral bij portretfoto’s is dat natuurlijk een enorm voordeel. Zo ook bij de dualcam van de iPhone Xs: foto’s zijn indrukwekkend goed. Vooral in daglicht maakt de camera schitterende foto’s, misschien wel beter dan zijn concurrenten. In lastige lichtsituaties lijkt de dualcam van de iPhone Xs toch net even wat mindere foto’s te maken dan bijvoorbeeld een Galaxy S9+ of Huawei P20 Pro. Bijvoorbeeld bij heftig tegenlicht ‘lekt’ het licht over de donkere vlakken in de schaduw, wat in de nabewerking ook niet te corrigeren valt. In donkere omgevingen is er nauwelijks ruis of bewegingsonscherpte te bemerken, wat op zich positief klinkt. De camera ziet echter gewoonweg minder dan de smartphonecamera’s van Samsung en Huawei. Dat komt niet alleen omdat de iPhone wat ‘conservatiever’ is in zijn automatische instellingen, maar ook omdat het diafragma wat hoger ligt dan zijn concurrenten. Hierdoor kan de lens technisch gezien wat minder licht opvangen.

©PXimport

©PXimport

©PXimport

Daglicht, kunstlicht en avond

De dubbele camera van de iPhone Xs werkt zoals je gewend bent van de dualcams van de iPhone X en Plus-uitvoeringen van de iPhone. Een telelens en groothoeklens werken samen, bijvoorbeeld door in te kunnen zoomen zonder kwaliteitsverlies. Ook kun je prachtige portretfoto’s maken met scherptediepte-effect. Hierbij kun je nu ook met een schuifje de vervaging op de achtergrond configureren. Omdat de iPhone Xs ontzettend natuurgetrouwe foto’s maakt, zijn de portretten zeer indrukwekkend. De toneellicht-portretmodi, die de achtergrond zwart maken kunnen alleen nog wat beter afgesteld worden. Gezichtscontouren en haren werden vaak net even te snel ook zwart weggepoetst.

De selfiecamera is ook erg natuurgetrouw, en hoewel je logischerwijs een klein kwaliteitsverschil merkt met de camera’s aan de achterzijde kun je hier als doe-het-zelfer ook erg mooie portretfoto’s mee maken.

Deze selfiecamera wordt ook gebruikt voor Face ID, de gezichtsontgrendeling van de iPhone. Deze werkt soepeler dan ooit. Ook lukt het me niet om het om de tuin te leiden. Desondanks zou ik voor gevoelige data en authenticatie voor bankzaken toch eerder kiezen voor een pincode of (sterk) wachtwoord.

©PXimport

©PXimport

Conclusie

De conclusie is wellicht wat voorspelbaar: ondanks dat er weinig vernieuwing te vinden is in de iPhone Xs (en grotere Xs Max) zijn het de beste smartphones van het moment en Apple is hiermee het leidende voorbeeld voor de andere smartphone-makers. De prijs is echter zo overdreven hoog dat het op geen enkele manier in verhouding staat met wat je ervoor terugkrijgt. Daardoor kun je de beste smartphone ook weer niet aanbevelen, wat eigenaardig tegenstrijdig is.

Smarthome-apparaten zijn handig, maar vaak ook relatief prijzig. Dan wil je natuurlijk niet dat de fabrikant na een paar jaar de ondersteuning stopt. Daar hoef je niet bang voor te zijn als je spullen koopt die gebruikmaken van standaarden die door iedereen gebruikt kunnen worden. Wij hebben allerlei smarthome-spullen voor je gezocht die werken met open standaarden, zoals Zigbee, Z-Wave of wifi, die je daardoor met een eigen systeem als Home Assistant of Homey kunt gebruiken.

5x Beveiliging

Aqara Deur en Raam Sensor T1

Aqara is een fabrikant van smarthomeproducten die bedoeld zijn om te gebruiken in combinatie met een eigen hub, maar vaak gebruikmaken van Zigbee. Zo is de Deur en Raam Sensor T1 een compact deur- of raamcontact die je via Zigbee kunt koppelen met onder andere Home Assistant. Je plakt de twee delen van de sensor met bijgeleverde tape op je raam of deur, waarna gedetecteerd kan worden of je raam of deur openstaat. De sensor werkt op een CR1632-knoopcel die ongeveer twee jaar meegaat.

Aeotec Multipurpose Sensor

De Aeotec Multipurpose Sensor is in eerste instantie een deur- of raamcontact waarmee je kunt detecteren of een raam of deur open of dicht is. Aeotec heeft daarnaast een temperaratuursensor en accelerometer ingebouwd. Hierdoor kan de Multipurpose Sensor de temperatuur en de hoek van de sensor detecteren, maar ook trillingen. Met die hoek kun je bijvoorbeeld bepalen of een raam in de kiepstand openstaat, terwijl trillingen naast inbraakdetectie voor allerlei dingen gebruikt kunnen worden.

De sensor communiceert via Zigbee en werkt op een CR2450-knoopcelbatterij die het ongeveer een jaar uithoudt.

IKEA Vallhorn

Het grootste voordeel van de IKEA Vallhorn is de prijs, want voor 10 euro heb je een bewegingssensor die je kunt koppelen via Zigbee. Veel van IKEA’s slimme producten gebruiken Zigbee voor communicatie met de eigen hub. De bewegingssensor heeft een ingebouwde timer die je kunt instellen op één of vijf minuten waarmee de status na het verstrijken van die tijd weer op geen beweging wordt gezet.

Je kunt hem neerzetten, maar de behuizing is ook voorzien van gaten waarmee je hem aan de muur kunt monteren. De IKEA Vallhorn werkt op twee AAA-baterijen waarbij je het best oplaadbare batterijen kunt gebruiken. Een nadeel is dat de behuizing door deze normale batterijen vrij groot is.

©PER LIEDBERG

Aeotec Sirene 6

De Aeotec Siren 6 is een sirene die gebruikmaakt van Z-Wave. Het apparaat kan hard geluid maken en lichtsignalen geven als er alarm is, maar je kunt hem ook voor andere doeleinden gebruiken. Het is namelijk mogelijk om verschillende geluiden te programmeren waardoor de speaker ook te gebruiken is voor bijvoorbeeld een deurbel of andere situatie waarin je een melding wilt horen. De sirene werkt op een netspanningsadapter, maar is voorzien van een back-upbaterij voor wanneer de stroom uitvalt.

Philips Hue Motion Sensor

De Hue Motion Sensor is uiteraard bedoeld voor Philips’ eigen Hue-bridge, maar maakt gebruik van Zigbee en je kunt hem ook koppelen met andere smarthome-systemen. Het grootste voordeel van de Hue Motion Sensor is dat de compacte behuizing een fraai uiterlijk heeft. Behalve neerzetten, kun je hem ook aan de muur monteren, bijvoorbeeld bovenaan in een hoek je van het plafond. De sensor werkt op twee AAA-batterijen.

3x Rookmelder

FIBARO Smoke Sensor 2

Uiteraard is het primaire doel van een rookmelder om bij brand jouw leven te redden als je thuis bent en de Fibaro Smoke Sensor 2 waarschuwt daarom met licht- en geluidsignalen als er rook gedetecteerd wordt. Daarnaast wordt een signaal verstuurd naar je smarthome-systeem. Er wordt hiervoor gebruikgemaakt van Z-Wave, dus die draadloze standaard moet dus wel ondersteund worden door je smarthome-systeem. Deze rookmelder werkt op een verwisselbare CR123A-batterij die ongeveer twee jaar meegaat.

KlikAanKlikUit ZSDR-850

Ook als je Zigbee gebruikt, is er een geschikte rookmelder voor Home Assistant of andere smarthome-systemen in de vorm van de KlikAanKlikUit ZSDR-850. Hoewel je dit merk waarschijnlijk kent van zijn 433MHz-producten, maakt de fabrikant tegenwoordig ook Zigbee-producten. Dezelfde producten worden ook onder de merknaam Trust verkocht.

De rookmelder heeft een luid alarm van 85 dB, dat afgaat als rook gedetecteerd wordt. Hij werkt op een verwisselbare CR123A-batterij, die volgens de fabrikant zo’n drie jaar meegaat. De rookmelder geeft uiteraard ook een luid geluidssignaal als er rook gedetecteerd wordt.

Shelly Plus Smoke

Heb je geen Zigbee- of Z-Wave-radio in je smarthome-systeem, dan kun je terecht bij de Shelly Plus Smoke. Deze rookmelder gebruikt wifi voor de verbinding met onder andere Home Assistant.

Ook de rookmelder heeft een verwisselbare CR123A-batterij, die volgens de fabrikant vijf jaar meegaat. Dat lijkt ons wat optimistisch, zorg er bij iedere rookmelder voor dat je een reservebatterij op voorraad hebt, zodat je deze direct kunt vervangen als de batterij leeg is.

3x Tuinverlichting

Philips Hue Buitensensor

Wil je de buitenverlichting niet de hele tijd laten branden, maar wel als er beweging gedetecteerd wordt? Dan heeft Philip met de Hue Buitensensor een bewegingssensor in het assortiment die je dankzij een weerbestendige behuizing buiten kunt gebruiken.

De bewegingssensor is in eerste instantie bedoeld om te koppelen aan een Hue Bridge, maar maakt gebruik van Zigbee en is hiermee ook direct te koppelen aan Home Assistant. De sensor werkt op twee AA-batterijen, die minimaal twee jaar meegaan.

Innr Outdoor Smart Pedestal Light Colour

De Innr Outdoor Smart Pedestal Light Colour is een setje van drie lichtpaaltjes waarmee je verlichting in ieder denkbare kleur kunt maken met een lichtopbrengst van maximaal 230 lumen per paaltje.

De paaltjes zijn voorzien van scherpe punten die je in de grond of een plantenbak kunt prikken. De lampen zelf werken op 24volt-gelijkspanning, er wordt een adapter meegeleverd die je in een stopcontact steekt. Als de meegeleverde kabels te kort zijn, levert Innr verlengkabels in twee of vijf meter. Verbinden doe je via het Zigbee-protocol.

Philips Hue Impress Sokkellamp

Philips levert diverse Hue-buitenlampen, waaronder deze Impress-buitenlamp op sokkel. Er is zowel een variant die je direct op de netspanning aansluit als in een variant die je aansluit op een 24volt-adapter. Beide varianten hebben een lichtopbrengst van maximaal 1180 lumen en kosten hetzelfde.

Voor de laagspanningsvariant moet je de benodigde buitenvoeding wel los aanschaffen, waarbij de goedkoopste 40watt-variant 50 euro kost en genoeg is om bijvoorbeeld vijf Impress-buitenlampen op sokkels van energie te voorzien.

4x Schakelen

Sonoff ZBMiniL2

Met een inbouwmodule kun je een wandschakelaar slim maken en zo normale lampen opnemen in je smarthome. Veel inbouwmodules hebben een nuldraad nodig, maar zo’n draad ontbreekt in de meeste inbouwdozen voor wandschakelaars. Gelukkig hoeft een draad trekken niet per se, want de Sonoff ZBMiniL2 vereist geen nuldraad.

De inbouwmodule gebruikt Zigbee en is lekker compact, waardoor hij achter de meeste wandschakelaars moet passen.

Innr Outdoor Smart Plug

Met een slimme stekker kun je allerlei apparaten schakelen via je smarthome-systeem, waaronder lampen. Ook buiten kan zo’n slimme stekker handig zijn, bijvoorbeeld voor kerstverlichting. Een willekeurige slimme stekker buiten gebruiken is natuurlijk niet zo’n goed idee, maar de Innr Outdoor Smart Plug met Zigbee is wel ontworpen voor buiten en is spatwaterdicht.

Let er op dat deze slimme stekker met randaarde maximaal een belasting van 10 ampère (2300 watt) aan kan.

Fibaro Walli Outlet

Je kunt een wandcontactdoos slim maken met een inbouwmodule, maar er bestaan ook complete slimme wandcontactdozen, zoals de Walli Outlet van Fibaro. Dit slimme stopcontact maakt gebruik van Z-Wave, en is er in een witte of zwarte uitvoering.

Fibaro levert het stopcontact inclusief afdekraam, maar de Walli Outlet is ook compatibel met schakelmateriaal van andere fabrikanten. Behalve schakelen kan de Walli Outlet ook het energieverbruik meten en wordt dit ook getoond middels een gekleurde ring.

EcoDim Draadloze schakelaar

EcoDim maakt onder andere diverse smarthome-producten met Zigbee of Z-Wave. De fabrikant heeft onder andere Zigbee-schakelaars in het assortiment, in een witte of zwarte uitvoering. Ze werken draadloos als een afstandsbediening en je kunt ze dus over al tegen de muur bevestigen, maar ze passen ook over een inbouwdoos. De schakelaars zijn er met één, twee of vier groepen, zodat je ook in een kamer met meerdere lampen toch een wandbediening kunt gebruiken.

4x Binnenklimaat

IKEA Vindstyrka

Voor een dashboard is het handig als je voor iedere kamer gegevens hebt als de temperatuur en luchtvochtigheid. Daar kun je de IKEA Vindstyrka voor gebruiken, die je kunt koppelen via Zigbee. De Vindstyrka meet fijnstof, de temperatuur en de luchtvochtigheid. Ook wordt aangegeven of vluchtige organische stoffen toe- of afnemen. Handig is dat deze luchtkwaliteitssensor ook zijn eigen schermpje heeft.

Awair Element

De Awair Element is een prettig ontworpen kastje dat de luchtkwaliteit in de gaten houdt en sensors heeft voor de temperatuur, luchtvochtigheid, CO2, luchtige organische stoffen en fijnstof. Het apparaat heeft een ingebouwd ‘scherm’ bestaande uit leds waarmee je de verschillende waarden kunt aflezen.

Awair-apparaten communiceren via wifi en gebruik je eigenlijk met een eigen app en clouddienst. Je kunt echter instellen dat Home Assistant het apparaat lokaal kan benaderen via een API-functie.

Lees ook: Slimme luchtkwaliteitsmeter: zo meet en verbeter je de luchtkwaliteit in huis

Aqara Temperature and Humidity Sensor T1

Wil je de temperatuur en luchtvochtigheid onopvallend in de gaten houden, dan heeft Aqara met de Temperature and Humidity Sensor een compacte optie. De behuizing heeft een afmeting van slechts 3,6 bij 3,6 centimeter en is nog geen centimeter plat. Een perfect apparaatje dus om op een onopvallende plek op de muur te plakken.

De sensor werkt op een CR2032-knoopcelbatterij, die zo’n twee jaar meegaat. Daarbij zijn ze ook nog eens redelijk betaalbaar, waardoor je je hele huis in de gaten kunt houden.

IKEA Badring

De IKEA Badring maakt gebruik van Zigbee voor de communicatie en detecteert waterlekkage. Leg hem dus onder je wasmachine, in je keukenkastje of andere plekken waar het risico op waterlekkage groot is en voorkom de schade die lekkage altijd veroorzaakt. Uiteraard kun je IKEA-sensors ook gebruiken in combinatie met IKEA’s eigen smarthome-systeem.

LG blijft verbetert de oled-techniek nog veel verder en dat werpt dit jaar eindelijk zijn vruchten af. De LG OLED EVO 65G56LS is uitgerust met een nieuw type oled-paneel dat aanzienlijk meer piekhelderheid en kleurbereik levert. Daarnaast heeft LG webOS 25 uitgerust met een aantal AI-functies die het gebruiksgemak moeten verbeteren.

De nieuwe G-serie van LG is verkrijgbaar in twee versies. Een met een centrale voet in doos zoals ons testmodel, te herkennen aan de letters ‘LS’ achteraan en een model met een meegeleverde wandbeugel, die modellen hebben de letters ‘LW’ achteraan. De G-reeks mikt nog steeds in eerste instantie op wandmontage. Het toestel zelf is 24mm diep, dat lijkt misschien veel, maar die dikte heeft het wel over het hele oppervlak. Er is geen behuizing voor elektronica die verder uitsteekt. De rand is afgewerkt met een zilverkleurige strip, en dat geeft deze tv van opzij bekeken echt een premium look. De wandbeugel is verstelbaar, je kunt het toestel beperkt links en rechts draaien. De voet kun je monteren in twee posities, hoog en laag, in de hoge positie is er ruim plaats voor een soundbar. Het moet gezegd ook op een tv-meubel ziet hij er prima uit, wandmontage is zeker geen verplichting. 

Aansluitingen

De selectie aansluitingen die LG gebruikt is al enige tijd onveranderd gebleven, maar is dan ook erg goed. Met vier hdmi-poorten die allemaal de maximale hdmi 2.1-bandbreedte (48Gbps) leveren, zitten gamers in ieder geval gebeiteld. Verdere gamingfuncties zijn ALLM, 4K120 en VRR (AMD FreeSync en NVIDIA G-Sync). PC-gamers kunnen zelfs tot 4K165 gaan, dat is een duidelijke upgrade ten opzichte van vorig jaar. Input-lag is altijd een sterk punt geweest bij LG, dat is dit jaar niet anders, in 4K60 meten we 10,5ms, in 2K120 zelfs maar 5,5ms. Op poort 2 kan je ARC/eARC gebruiken, gamers die een soundbar willen aansluiten, houden nog steeds drie volwaardige HDMI-poorten over. 

Wil je de opstelling zo netjes mogelijk houden, altijd mooi bij een premium tv, dan kun je de bijgeleverde IR-blaster gebruiken om brontoestellen te besturen met de LG-afstandsbediening, ook als die apparaten bijvoorbeeld in een kast staan. De G5 ondersteunt het WiSA-protocol (Wireless Speaker and Audio Association), maar is beperkt tot 2.1-configuraties. Daarmee is jammer genoeg geen draadloze surroundopstelling mogelijk. Alle kabels kun je via twee clips en twee verzonken kanalen wegleiden naar de voet. 

Nieuw oled-paneel, nieuw record

Nieuwe ontwikkeling op vlak van oled-technologie zijn niet uitzonderlijk. Twee jaar geleden introduceerde LG bijvoorbeeld oled-panelen met een laag microlenzen die voor een mooie verbetering in helderheid zorgden. Die microlenzen zijn op de G5 echter niet meer aanwezig. In ruil gebruikt dit model een gloednieuw paneel dat een andere opbouw van de oled-materialen gebruikt. Onder de naam OLED evo Met Brightness Booster Ultimate belooft de G5 hogere piekhelderheid en een breder kleurbereik. En dat blijken geen loze beloftes. Op het 10%-venster haalt de G5 2409 nits, en op een volledig wit beeld zelfs 356 nits. 

Dat alles gemeten in de uitstekend gekalibreerde HDR Filmmaker mode. Ter verduidelijking, dat is een 50 procent verbetering tegenover de G4 van vorig jaar, en voldoende om de kop van het oled-peloton aan te voeren. Vooral de verbetering op het volledig wit veld is impressionant. Daardoor moet de G5 nu de helderheid veel minder laten dalen als het beeld veel wit bevat, iets wat op vorige generaties nog merkbaar was. Ook het kleurbereik is weer groter geworden, en met 99,9% P3 is de G5 perfect uitgerust voor prachtige HDR-beelden. Het paneel had een uitstekende uniformiteit en weert zeer goed reflecties. De kijkhoek is prima.

De Filmmaker Mode is er voor wie minimale beeldverwerking wil, en de mooiste beelden getrouw aan de intentie. In SDR laat dat prachtige resultaten zien, maar de echte pracht van de G5 komt tevoorschijn bij HDR-beelden. Ook hier is de kalibratie nagenoeg perfect met enorm veel witdetail, intense kleuren, en dankzij de hoge piekhelderheid tintelende lichtaccenten. Kleuren worden goed bewaard als ze zeer helder zijn, dat dankt de tv aan het nieuwe paneel. Enkel in de donkerste beelden laat de G5 wat steken vallen. Er is veel schaduwdetail, maar in sommige beelden merken we veel ruis die het beeld ruw maakt en detail verbergt. In een ander geval was er wat blokvorming en bandvorming zichtbaar. We hopen dat LG nog wat aan de software kan sleutelen. 

Prima beeldverwerking

De Alpha11 beeldprocessor is aan zijn tweede generatie toe, maar nieuwe features lijken er niet te zijn. De upscaling en ruisonderdrukking zijn erg goed. In deinterlacing van 1080i-beeld merkten we op een testpatroon opnieuw een foutje waardoor kamvorming zichtbaar was, al bleek dat bij de meeste content niet tot problemen te leiden. Kleurstroken in zachte gradiënten elimineer je met de Vloeiende Gradatie-instelling, maar activeer die enkel als je het echt nodig acht, en dan alleen in de laagste stand. In een van onze testclips veegde die instelling ook wolken uit de lucht. Ook de dynamische tonemapping waar we gebruikelijk erg tevreden over zijn, laat je op dit model beter uit inactief.

Die maakte het beeld te helder, waardoor het aan contrast en impact verliest. Bovendien levert de G5 ook zonder dynamische tonemapping knap beeld. Goede punten waren er voor de bewegingsscherpte. Het oled-paneel laat nauwelijks of geen dubbele rand optekenen rond bewegende voorwerpen. Wie in 24Hz-filmmateriaal te veel last heeft van judder bij snelle camerabewegingen, activeert best TruMotion, bijvoorbeeld in ‘Cinematografische Beweging’ als je minimale invloed wenst. Maar ook hogere instellingen leverden goede resultaten, en de G5 toonde erg weinig beeldfouten zelfs met TruMotion in de Vloeiend-stand. 

Geen DTS-ondersteuning meer

Het is jammer, maar de G5 ondersteunt alleen nog maar Dolby Atmos, geen DTS meer. Vooral voor mensen met een uitgebreide bibliotheek Blu-ray schijven is dat een tegenvaller. Streaming gebruikt overwegend Dolby Atmos, dus daar weegt dat gebrek minder. De 60 Watt 4.2 kanaalsoplossing leek ons onveranderd. De klank is goed gebalanceerd, met een warm karakter en duidelijke baslijn. Zelfs surround is goed hoorbaar. Voor veel mensen zal dit volstaan, maar voor echte bioscoop audio zal een soundbar toch vereist zijn. Nieuw dit jaar is de Personal Sound Wizard. Die laat je een aantal keer in groepen van vier fragmenten horen met verschillende geluidsinstellingen, jij duidt aan wat je het best vindt klinken. Na de test bepaalt de processor op basis van je keuzes je geprefereerde klankinstellingen. Iets gelijkaardig bestond vorig jaar al voor beeld, maar we vinden dat je daar beter voor Filmmaker Mode of Cinema beeldmode kiest. Bij audio mogen persoonlijke voorkeuren wat meer doorwegen. 

WebOS 25, AI als persoonlijk hulpje

Kunstmatige intelligentie moet de nieuwe troef zijn van webOS 25, maar al deze nieuwe functies bleken niet te werken in het Nederlands. Voice ID, waarbij de tv je herkent op basis van je stem is nog niet beschikbaar in Nederlands. Maar ook andere functies, zoals de AI Chatbot die je moet helpen bij eenvoudige vragen zoals het aanpassen van beeldkwaliteit of aanbevelingen geven voor content, leek zelden te weten wat hij met onze vragen moest doen. LG kondigde ook generatieve kunst aan die je kan gebruiken in de screensaver, maar ook dit was nog niet beschikbaar. Nu missen we die AI-functies wel niet, de G5 is zo ook gebruiksvriendelijk, maar we hopen toch dat dit via software updates verbeterd wordt. 

In dit overzichtsartikel vind je alle informatie over webOS. WebOS 25 is van uitzicht niet echt veranderd op wat details na. Zo kan je live tv en HDMI-ingangen nu als tegels toevoegen in de rij met apps op het Home-scherm. Apps en Quick Cards die je niet gebruikt, kan je verbergen. Het app-aanbod is erg ruim en de G5 ondersteunt Airplay2 en Google Cast. LG toont helaas reclame op het Home-scherm en in de screensaver, lees in dit artikel hoe je reclame verwijdert.

De ‘Magic Remote’ heeft een nieuw ontwerp gekregen. Een rechthoekige vorm met afgeronde hoeken, en vooral minder toetsen. Weg zijn de cijfer- en kleurtoetsen, de volume- en kanaaltoetsen zijn nu kanteltoetsen. De mute-toets is verdwenen, muten doe je door de volume knop lang naar beneden te duwen. De ingangen-toets is vervangen door een Home Hub-toets, maar wanneer je die lang indrukt, toont de tv de ingangen. De aanwijsfunctie is gebleven, je kan de cursor op het scherm besturen door de afstandsbediening te bewegen. De afstandsbediening oogt moderner, en het gebruiksgemak is prima, maar we zouden hem niet beter noemen dan de oude versie. 

Conclusie

LG toont met de G5 dat er nog flink wat vooruitgang geboekt kan worden in oled-technologie. Perfect is deze tv echter nog niet, vooral in heel donkere beelden moet LG de software nog aanpassen om ruis en zichtbare gradaties te vermijden.  De OLED65G56LS haalt uit het nieuwe oled-paneel echter wel een indrukwekkende piekhelderheid, en erg ruim kleurvolume. We durven bijna zover gaan om te zeggen dat hij de klassieke zwakke punten van oled elimineert. Samen met de uitstekende kalibratie geniet je zo in Filmmaker Mode van bijna referentie beeldkwaliteit.

De ingebouwde luidsprekers leveren een aangename klank, wel jammer dat LG DTS-ondersteuning geschrapt heeft. De nieuwe AI-features in webOS 25 moeten duidelijk nog verder rijpen, voorlopig leveren ze geen meerwaarde, maar webOS blijft wel erg gebruiksvriendelijk. De nieuwe afstandsbediening sluit aan bij de moderne trend met minder toetsen. Gamers tot slot vinden op de G5 alles wat ze maar kunnen wensen. Dit is een topmodel, met een bijhorend prijskaartje, maar hij is het zeker waard.