Beveilig je Windows 10-pc met deze gratis virusscanners
Lange tijd was Microsofts beveiligingsprogramma zo lek als een mandje, maar tegenwoordig neemt Microsoft de veiligheid van zijn gebruikers wél serieus. Sterker nog, Windows ontving van het gerenommeerde onderzoeksinstituut AV-TEST op bijna alle punten de maximale score. Wie louter het welzijn van de computer belangrijk vindt, heeft dus geen antiviruspakket van een commerciële aanbieder nodig. Vertrouw je liever niet op Windows Defender? Ook bekende namen als Bitdefender en Kaspersky bieden gratis virusscanners aan.
1 Status Windows Defender
Het inschakelen van Windows Defender heeft weinig om het lijf. Dit onderdeel bevindt zich namelijk standaard al in Windows 10. Als je geen ander antiviruspakket hebt geïnstalleerd, is dit beveiligingsprogramma automatisch actief. Klik achtereenvolgens op Start / Instellingen / Bijwerken en beveiliging / Windows-beveiliging / Windows-beveiliging openen. Windows Defender verschijnt nu in een eigen venster. Het programma houdt nauwlettend de status van het systeem in de gaten. Zie je bij de onderdelen groene vinkjes staan, dan is de pc-beveiliging momenteel op orde.
©PXimport
2 Computer scannen
Voor de veiligheid van het systeem is het verstandig om regelmatig een scan uit te voeren. Microsoft Defender neemt op jouw verzoek binnen mum van tijd de meest kritische gebieden onder de loep. Klik hiervoor op Virus- en bedreigingsbeveiliging en Snelle scan. Het programma controleert in hooguit enkele minuten duizenden bestanden. Na afloop zie je in hoeverre Windows Defender bedreigingen heeft ontdekt. Voor extra veiligheid kun je ook alle bestanden van de pc controleren. Klik in dat geval op Scanopties en markeer het onderdeel Volledige scan. Bevestig met Nu scannen.
©PXimport
3 Specifieke bestanden
Wellicht wil je een specifieke map controleren op bedreigingen. Selecteer in het lijstje met scanopties Aangepaste scan en klik op Nu scannen. Je bladert vervolgens naar de betreffende bestandslocatie, waarna je bevestigt met Map selecteren. Windows Defender inspecteert de inhoud van de opgegeven map. Je kunt ook een enkel bestand scannen. Dat is handig voor het geval je iets van internet hebt geplukt, waarbij je het niet helemaal vertrouwt. Klik met de rechtermuisknop op het bewuste bestand en kies Scannen met Windows Defender. Het programma voert de controle vliegensvlug uit.
©PXimport
4 Offline scan
Soms kan Windows Defender schadelijke software niet ongedaan maken. Bij agressieve malware dient dat bijvoorbeeld vaak buiten het besturingssysteem om te gebeuren. Vermoed je dat een geïnfecteerd programma het systeem belemmert? Voer dan een offline scan buiten de Windows 10-omgeving uit. Belangrijk is dat je openstaande programma’s en documenten eerst netjes afsluit. Selecteer in het lijstje met scanopties onderaan Windows Defender Offline-scan en bevestig met Nu scannen / Scannen. Nadat de computer opnieuw is opgestart, verschijnt Windows Defender in de herstelomgeving. De scan duurt zo’n vijftien minuten. Na afloop start de computer opnieuw op.
©PXimport
5 Scanresultaten
Als je in de vorige stap een offline scan hebt uitgevoerd, verschijnen er daarvan geen resultaten in beeld. Vanzelfsprekend wil je graag weten of Windows Defender schadelijke programma’s heeft gevonden. Je bekijkt achteraf alsnog de scanresultaten. Open Windows Defender via Start / Instellingen / Bijwerken en beveiliging / Windows-beveiliging / Windows-beveiliging openen en navigeer naar Virus- en bedreigingsbeveiliging / Bedreigingsgeschiedenis. Bij het onderdeel Laatste scan bekijk je hoeveel bestanden het programma heeft gecontroleerd. Verder zie je ook in hoeverre er bedreigingen zijn gevonden en of er bestanden in quarantaine zijn geplaatst. In dat laatste geval bewaart Windows Defender kwaadaardige gegevens in een geïsoleerde omgeving, zodat ze geen schade meer kunnen aanrichten.
©PXimport
Windows Defender in Systeemvak
Windows Defender nestelt zich normaal gesproken rechtsonder in het systeemvak. Je herkent dit programma aan het witte schild. Zie je een groen vinkje, dan is de status van de computer in orde. Klik erop om het programmavenster te openen. Voor het rechtstreeks uitvoeren van bepaalde taken kun je er ook met de rechtermuisknop op klikken. Op die manier voer je bijvoorbeeld een snelle scan uit of controleer je op nieuwe beveiligingsupdates. Bevindt Windows Defender zich niet in het Systeemvak? Ga naar Start / Instellingen / Persoonlijke instellingen / Taakbalk en scrol een stukje omlaag. Klik onder Systeemvak op Selecteren welke pictogrammen op de taakbalk worden weergegeven. Je activeert ten slotte de schakelaar achter Windows Security notification icon.
6 Meldingen beheren
Een heikel punt van veel antivirusprogramma’s is dat ze gebruikers veelvuldig storen met allerlei meldingen. Ook Windows Defender toont standaard diverse notificaties, bijvoorbeeld zodra er een scan is afgerond of wanneer er een bedreiging is gevonden. Je bepaalt zelf welke meldingen je wel of niet te zien krijgt. Klik vanuit het hoofdvenster van Windows Defender linksonder op Instellingen. Via Meldingen beheren zet je de schakelaar onder Informatieve meldingen ontvangen desgewenst uit. Het beveiligingsprogramma laat je nu zoveel mogelijk met rust. Je geeft eventueel aan welke meldingen je wel wilt ontvangen. Blijf je graag op de hoogte van eventuele gevaren, dan vink je bijvoorbeeld de optie Bedreigingen gevonden, maar u hoeft niet onmiddellijk te reageren aan.
©PXimport
We hebben een prachtig online cursus gemaakt voor Windows 10. Tezamen met een 180 pagina’s tellend boek, kom je alles te weten over dit besturingsysteem. Met extra oefenvragen om je kennis te toetsen en duidelijke videotutorials waar de geavanceerde onderdelen van Windows 10 nog eens extra voor je worden uitgelegd.
7 Bescherming ransomware
Ransomware-aanvallen veroorzaken de afgelopen jaren in computerland veel overlast. Cybercriminelen proberen via deze methode systemen te gijzelen en losgeld bij hun slachtoffers los te peuteren. Met behulp van Windows Defender kunnen gebruikers zich daartegen wapenen. In het hoofdvenster klik je op Virus- en bedreigingsbeveiliging, waarna je onderaan kiest voor Bescherming tegen ransomware beheren. Activeer vervolgens onder Controlled folder access de schakelaar en bevestig met Ja. Via Beschermde mappen / Ja / Een beveiligde map toevoegen wijs je naar eigen inzicht de belangrijkste bestandslocaties aan die je grondig tegen ransomware wilt beschermen. Standaard beveiligt Windows overigens al enkele mappen. Wanneer een verdacht programma de bestanden wil versleutelen, steekt Windows Defender daar een stokje voor.
©PXimport
8 Veilige programma’s
Soms is een programma volkomen veilig, maar blokkeert Windows Defender alsnog de toegang tot een bepaalde bestandslocatie. Denk bijvoorbeeld aan een fotobewerker die een afbeelding binnen een specifieke map wil wijzigen. Zit het beveiligingsprogramma de werking van een betrouwbare applicatie in de weg? Navigeer vanuit het hoofdvenster naar Virus- en bedreigingsbeveiliging / Bescherming tegen ransomware beheren / Een app toestaan via Controlled Folder Access en bevestig met Ja. Via Een toegestane app toevoegen / Onlangs geblokkeerde apps verschijnt er een lijst met programma’s die Windows Defender momenteel blokkeert. Klik voor de programmanaam op het plusteken. Staat de bewuste software er niet bij? Voeg de applicatie dan via de optie Door alle apps bladeren alsnog aan de lijst met vertrouwde programma’s toe.
©PXimport
9 Beveiligingsupdates
Zoals ieder antivirusprogramma gebruikt ook Windows Defender speciale lijsten om bedreigingen vroegtijdig te herkennen. Deze lijsten heten virusdefinities. Microsofts beveiligingsprogramma haalt dagelijks verse updates binnen. Dat gebeurt op wisselende tijden. Als alternatief biedt Windows Defender gebruikers de mogelijkheid om handmatig naar nieuwe virusdefinities te zoeken. Je weet dan zeker dat de computer tegen de recentste bedreigingen is beschermd. Ga naar Virus- en bedreigingsbeveiliging en bekijk onder Updates van virus- en bedreigingsbeveiliging wanneer de virusdefinities zijn bijgewerkt. Is dat al even geleden? Klik dan op Controleren op updates / Naar updates zoeken.
©PXimport
10 SmartScreen-filter
Het zogeheten SmartScreen-filter is binnen Windows Defender een belangrijk onderdeel. Hiermee voorkomt het programma namelijk dat er schadelijke apps en bestanden op je computer terechtkomen. Verder zorgt het filter ook dat je met de browser Edge geen geïnfecteerde websites bezoekt. Met de standaardinstellingen geeft het SmartScreen-filter een waarschuwing bij een verdacht programma, bestand of webadres. Je kunt het filter ook strenger afstellen door schadelijke objecten direct te blokkeren. Ga vanuit het hoofdvenster van Windows Defender naar App- en browserbeheer. Bij Apps en bestanden controleren en SmartScreen voor Microsoft Edge markeer je de optie Blokkeren. Bevestig met Ja.
©PXimport
11 Bestanden uitsluiten
Het is vervelend wanneer Windows Defender een bestand, bestandsformaat of map niet vertrouwt, terwijl je zelf geen twijfels hebt. In dat geval voeg je het item in kwestie op eigen risico aan de uitzonderingenlijst toe. Het beveiligingsprogramma waarschuwt je dan in het vervolg niet meer. Ga binnen het hoofdvenster van Windows Defender naar Virus- en bedreigingsbeveiliging en klik onder Instellingen voor virus- en bedreigingsbeveiliging op Instellingen beheren. Je scrolt nu een stukje omlaag, waarbij je het onderdeel Uitsluitingen toevoegen of verwijderen aanklikt. Via Een uitsluiting toevoegen kies je voor Bestand, Map, Bestandstype of Proces. Blader naar de juiste locatie om een bestand of map te selecteren. Wil je een bestandstype als uitzondering instellen, dan geef je hiervan de juiste extensie op. Bevestig met Toevoegen.
©PXimport
12 Apparaten gezin
Zijn er meer machines met Windows 10 aan jouw Microsoft-account gekoppeld of sta je aan het hoofd van een gezinsgroep? Van een afstandje houd je eenvoudig de veiligheidsstatus van overige systemen in de gaten. Ga in Windows Defender naar Gezinsopties en klik onder De status en beveiliging van de apparaten van uw gezin controleren op Apparaten bekijken. Er opent een webpagina, waarbij je de gebruikersnaam en het wachtwoord van je Microsoft-account invult. Je ziet een overzicht van alle Windows 10-apparaten. Klik op een computernaam en bekijk de actuele status van Windows Defender. Je merkt direct wanneer er verdere veiligheidsmaatregelen nodig zijn.
©PXimport
We hebben een prachtig online cursus gemaakt voor Windows 10. Tezamen met een 180 pagina’s tellend boek, kom je alles te weten over dit besturingsysteem. Met extra oefenvragen om je kennis te toetsen en duidelijke videotutorials waar de geavanceerde onderdelen van Windows 10 nog eens extra voor je worden uitgelegd.
13 Actueel statusrapport
Windows Defender checkt voortdurend de gezondheidsstatus van de computer. Zo detecteert het programma een dreigend tekort aan opslagcapaciteit en eventuele problemen van de laptop-accu. Ook wanneer bepaalde software een update vereist, laat Windows Defender dat desgewenst weten. Gebruikers vragen namelijk op ieder moment een actueel statusrapport op. Klik in het hoofdvenster van Windows Defender op Apparaatprestaties en -status. Zie je alleen maar groene vinkjes, dan is de pc-status in orde. Een gele markering staat voor een waarschuwing. Klik erop om de aanbevolen oplossing te tonen.
©PXimport
14 Bitdefender installeren
Laat je Windows Defender liever links liggen, dan heb je keuze uit allerlei betaalde én gratis oplossingen. Tegenwoordig bieden verschillende bekende ontwikkelaars voor nop een virusscanner aan. Gebruikers profiteren daarmee van betrouwbare antivirussoftware, zodat malware en andere bedreigingen geen kans maken. Tegelijkertijd zijn dergelijke gratis programma’s wel behoorlijk uitgekleed. Aanvullende functies als een wachtwoordbeheerder, spamfilter en bestandsvernietiger zijn bijvoorbeeld veelal niet aanwezig. Maak je daar toch nooit gebruik van? Hier download je de gratis versie van Bitdefender. Dubbelklik op het gedownloade exe-bestand om aanvullende programmaonderdelen binnen te halen en de installatie uit te voeren. Mogelijk vraagt het programma om een herstart van de pc. Plaats onderaan het installatievenster een vinkje om de voorwaarden te accepteren en bevestig met Install.
©PXimport
15 Bitdefender-account
Bitdefender verplicht je om een account aan te maken, want anders kun je het programma niet gebruiken. Klik na de installatie op Sign in to Bitdefender en maak een account. Je vult hiervoor een naam, e-mailadres en wachtwoord in. Heb je al eens een programma van Bitdefender geïnstalleerd, dan kun je natuurlijk ook bestaande inloggegevens typen. Klik in dat laatste geval op Inloggen. Soms maakt Bitdefender reclame voor zijn betaalde beveiligingsproducten. Deze berichtgeving zet je in de accountinstellingen simpel uit. Klik rechtsboven op het tandwielpictogram en kies voor Account Info. Deactiveer vervolgens de schakelaar achter Display notifications with special offers.
©PXimport
16 Volledige systeemscan
Het karige uiterlijk van Bitdefender Antivirus Free doet misschien anders vermoeden, maar je computer is bij dit programma wel degelijk in goede handen. De Roemeense ontwikkelaar heeft namelijk een hoge reputatie en de beveiligingssoftware kreeg van AV-TEST onlangs op alle punten de maximale score. Anders dan veel andere antivirussoftware kun je met Bitdefender Antivirus Free alleen de volledige pc scannen. Reserveer hiervoor dus voldoende tijd. Klik bovenaan op System Scan om deze taak te starten. Je volgt de voortgang in het hoofdvenster. Klik na afloop op System scan en bekijk de resultaten.
©PXimport
17 Los bestand scannen
Met een volledige systeemscan is je computer een behoorlijke tijd zoet. Wil je slechts een enkel bestand controleren, dan kan dat ook sneller. Sleep het betreffende bestand (of map) met ingedrukte muisknop naar het programmavenster en laat de muisknop vervolgens los. Binnen luttele seconden weet je of de boel veilig is. Constateert Bitdefender een bedreiging, dan plaatst het programma het bestand in quarantaine. Op die manier kan het geen schade aanrichten. Bitdefender analyseert verdachte bestanden op een later moment nogmaals, waarbij er mogelijk meer informatie over de data bekend is. Op basis hiervan wordt het bestand teruggeplaatst of definitief verwijderd.
©PXimport
18 Kaspersky installeren
Voor gratis begrippen biedt het Russische Kaspersky een uitgebreid antiviruspakket aan. Surf naar www.kaspersky.nl/free-cloud-antivirus om het programma Security Cloud – Free op te pikken. Dubbelklik op het exe-bestand en selecteer Nederlands als installatietaal. Via Doorgaan accepteer je met twee vinkjes de gebruikersvoorwaarden en het privacybeleid. Klik daarna op Accepteren / Bevestigen. Het programma vraagt of je behoefte hebt aan een wachtwoordmanager, zodat je inloggegevens veilig kunt opslaan. Maak een keuze en klik op Installeren / Ja. Na enkele minuten start het programma op. Via Toepassen / Gereed vraagt Kaspersky naar inloggegevens. Klik op Account aanmaken en volg de gratis registratieprocedure. Log ten slotte in.
©PXimport
19 Welke scan?
Nadat je bij Kaspersky Security Cloud – Free bent ingelogd, stellen de makers interessante functies aan je voor. Klik eerst op Doorgaan en daarna steeds op Volgende om alvast met enkele functies kennis te maken. Sluit af met Gereed. Via Database-update / Update starten haal je de nieuwste virusdefinities binnen. Als je de computer op bedreigingen wilt controleren, klik je in het hoofdvenster op Scannen. Maak nu een keuze tussen Volledige Scan, Snelle Scan, Selectieve Scan en Scan van externe apparaten. Wijs zo nodig een map of externe datadrager aan en klik op Scan starten. Het is ook mogelijk om een enkel bestand te controleren. Klik hierop met de rechtermuisknop en kies in het contextmenu voor Scannen op virussen.
©PXimport
20 Scanopties
Je past de scaninstellingen naar eigen inzicht aan, zoals het beveiligingsniveau en de gewenste actie na ontdekking van een bedreiging. Klik linksonder op het tandwielpictogram en ga naar Scannen. Bij het onderdeel Beveiligingsniveau kies je tussen Hoog, Aanbevolen of Laag. Geef bij Actie bij detectie van dreiging aan wat je met een verdacht bestand wilt doen, bijvoorbeeld een waarschuwing geven (melden), desinfecteren of verwijderen. Via Planning van scan voer je een snelle of volledige scan in het vervolg automatisch uit, zoals elke werkdag of ieder weekend.
©PXimport
21 Vpn-toegang
Kaspersky biedt gebruikers de gelegenheid om een vpn-verbinding op te zetten. Hiermee surf je anoniem over het web. Klik achtereenvolgens op Secure Connection / Openen / Verbinden en activeer in het dialoogvenster Kaspersky Secure Connection de grote schakelaar. Je surft nu onder een ander ip-adres. Met de gratis versie selecteert het programma een vpn-server uit een willekeurig land. De dagelijkse datalimiet voor internetverkeer bedraagt 200 MB. Als je een Kaspersky-account aan de vpn-functie koppelt, stijgt de daglimiet naar 300 MB.
©PXimport
