Vrijwel iedereen die actief is op een computer, doet dat met behulp van een muis. En tenzij je uitsluitend werkt op een Mac, zul je de rechtermuisknop ook regelmatig gebruiken. En hoewel we die knop vrijwel allemaal gebruiken, zijn er nog heel veel functies waar lang niet iedereen van weet. Tijd om de kracht van de rechtermuisknop uit te lichten!

Tip 01: Alternatief startmenu

Het menu Start is de plek in Windows waar je naartoe gaat wanneer je programma’s wilt starten, het Configuratiescherm wilt openen, het menu Instellingen wilt bekijken enzovoort. Het menu is praktisch, maar ook ontzettend uitgebreid. Het is dan ook goed om te weten dat de rechtermuisknop een soortgelijk menuutje tevoorschijn kan toveren, maar dan véél compacter en voorzien van snelkoppelingen naar de belangrijkste plekken in Windows. Het enige wat je hoeft te doen, is met de rechtermuisknop klikken op het menu Start en het alternatieve menu zal openen. Wanneer je deze eenmaal een keer hebt gebruikt, zul je zien dat je dit menu vaker zult oproepen dan je zou denken.

©PXimport

Tip 02: Tegels aanpassen

Wanneer je het reguliere menu Start opent (dus met de linkermuisknop) zie je de tegels waarmee je programma’s opent. Windows heeft die tegels voor je ingedeeld en de afmeting gegeven die het daarvoor geschikt acht. Maar dat wil natuurlijk niet zeggen dat je je bij die indeling hoeft neer te leggen. Juist dankzij de rechtermuisknop heb je behoorlijk wat controle over het uiterlijk van dit menu. Wanneer je met de rechtermuisknop op een tegel klikt, zie je onder meer de optie Formaat wijzigen. Wanneer je hierop klikt, kun je het formaat naar wens aanpassen. Je ziet overigens ook de optie Meer, deze geeft je nog veel meer controle over wat een tegel allemaal doet en kan.

©PXimport

Tip 03: Op de taakbalk

Er zijn programma’s die we maar heel af en toe openen in Windows, maar er zijn ook programma’s die we vrijwel elke keer starten als we in Windows werken. Denk hierbij aan je browser, Microsoft Word enzovoort. Wanneer je een programma gestart hebt, dan verschijnt het in de taakbalk en kun je het eenvoudig activeren, waar je ook bent in Windows. Sluit je het programma, dan verdwijnt het programma weer van de taakbalk en dat is nu net wat je eigenlijk niet wilt wanneer je het programma vaak gebruikt. Immers, als je het weer wilt starten, zul je daarvoor het startmenu weer moeten openen. Zou het niet handig zijn als de app gewoon op de taakbalk bleef staan? Je hoeft alleen maar met de rechtermuisknop te klikken op het pictogram van het gewenste programma op de taakbalk en vervolgens te kiezen voor Aan taakbalk vastmaken. Zodra je dit hebt gedaan zal het programma niet meer verdwijnen. Heb je spijt van die beslissing, dan herhaal je deze handeling en kies je voor Van taakbalk losmaken.

©PXimport

Tip 04: Recente bestanden

We blijven nog heel even in het menu Start, want er is nóg een heel handige functie die je kunt activeren met behulp van je rechtermuisknop. Stel dat je Microsoft Word regelmatig gebruikt en je hebt onlangs aan een document gewerkt waaraan je nu weer verder wilt werken. Wat je dan waarschijnlijk doet, is Word starten (dat kan dus al sneller met behulp van tip 3) en daarna het bestand zoeken tussen je recente bestanden. Maar dat kan dus veel sneller. Wanneer je in het menu Start (of op de taakbalk) met de rechtermuisknop klikt op het pictogram van het programma dat je wilt starten, dan krijg je direct een lijst te zien met bestanden die je onlangs hebt geopend in dat programma. Op die manier kun je dus het programma starten, terwijl direct het juiste bestand geopend wordt. Efficiënter dan dit wordt het niet. Overigens werkt dit ook voor je browser, al gaat het dan om pagina’s die je onlangs bezocht hebt.

©PXimport

Tip 05: Vensters ordenen

In een ideale wereld gebruiken we natuurlijk maar één programma tegelijkertijd. In werkelijkheid ligt dat iets anders. Zo heb je vaak een browser open om iets op internet te vinden, je mailprogramma om mails te lezen en te schrijven en daarnaast nog andere programma’s waarmee je bezig bent. Je kunt die programma’s natuurlijk allemaal één voor één openen, maar het kan juist ook heel praktisch zijn om alle programma’s als een mozaïek over het bureaublad te verdelen, zodat ze elkaar niet overlappen en je de inhoud van al deze programma’s tegelijkertijd kunt zien. Nu kun je ze natuurlijk allemaal met de hand gaan verslepen en groter en kleiner schalen, maar ten eerste is dat een hels karwei en ten tweede is het helemaal niet nodig. De rechtermuisknop maakt het mogelijk: het enige wat je hoeft te doen is met rechts klikken op de taakbalk en vervolgens kiezen voor Vensters naast elkaar weergeven. Windows zal vervolgens alle vensters schalen en verschuiven, zodat ze allemaal keurig verdeeld zijn over je bureaublad. Wanneer je een venster sluit, herhaal je deze stap gewoon, zodat de vensters opnieuw verdeeld worden.

©PXimport

Tip 06: Wel/geen werkbalken

Een andere handige functie van de rechtermuisknop, is het bepalen van de elementen die worden getoond op de taakbalk onderin. Die balk lijkt op het eerste gezicht één geheel, maar in werkelijkheid is het een balk die gevuld is met allerlei werkbalken. Wanneer je met de rechtermuisknop op de taakbalk klikt en vervolgens klikt op Werkbalken, dan zie je de onderdelen die in Windows (kunnen) worden getoond en waarvan jij kunt aangeven of je ze wel of niet wilt zien. Op deze manier kun je de taakbalk eenvoudig wat rustiger maken en aanpassen aan de zaken die jij daadwerkelijk gebruikt. Door met rechts te klikken op de taakbalk en te kiezen voor Taakbalkinstellingen kun je ook aangeven dat je wilt dat de taakbalk automatisch uit beeld verdwijnt wanneer je hem niet gebruikt (of dat handig is of irritant, dat hangt van je voorkeuren af). In deze Taakbalkinstellingen kun je de taakbalk nog veel verder naar je hand zetten. Denk aan de locatie van de taakbalk: hij kan namelijk net zo goed aan de zijkant of bovenkant van het scherm worden weergegeven, maar je kunt bijvoorbeeld ook aangeven dat je niet wilt dat de vensters uit één programma (bijvoorbeeld Word-documenten) worden gecombineerd in één taakbalkpictogram.

©PXimport

Tip 07: Scherminstellingen

De volgende tips draaien om de dingen die je met de rechtermuisknop kunt doen in Windows Verkenner, maar voordat we die mogelijkheden opsommen willen we je nog één handige tip geven over wat je met de rechtermuisknop kunt doen in de interface van Windows. Naast met rechts klikken op het startmenu en de taakbalk, kun je ook rechtsklikken op (een lege plek op) het bureaublad van Windows. Wanneer je dit doet, kun je handelingen uitvoeren zoals het sorteren (en het bepalen van de weergave) van de pictogrammen op je bureaublad, maar het biedt je ook een snelkoppeling naar het aanpassen van de beeldscherminstellingen. Wanneer je met de rechtermuisknop klikt op een lege plek op het bureaublad en kiest voor Beeldscherminstellingen, dan krijg je handige opties, zoals het in- en uitschakelen van de nachtmodus, het aanpassen van de resolutie, het aanpassen van de grootte van tekst (onder de pictogrammen), maar ook voor het instellen van bijvoorbeeld een tweede beeldscherm. Natuurlijk vind je deze opties ook allemaal via het Configuratiescherm, maar op deze manier zitten alle opties direct onder de knop en dat is toch nét even wat sneller.

©PXimport

Tip 08: Afbeeldingen draaien

Het rechtsklikmenu wordt ook wel het contextmenu genoemd en de reden daarvoor is dat het menu zich aanpast aan de context waarin het wordt geactiveerd. Dat heb je in de vorige stappen al gemerkt (elke rechtsklik leidde tot een ander menu) en in Windows Verkenner gaat dat nog een stapje verder, omdat de inhoud van het menu wordt bepaald door de software die je hebt geïnstalleerd. Om die reden zul je in onze screenshots opties zien staan die jij op je computer wellicht niet hebt en dat is niet erg. De opties die we voor Verkenner behandelen, zijn de opties die iedereen heeft, omdat ze onderdeel uitmaken van de basisconfiguratie van Windows.

De absolute basis (kopiëren en plakken) slaan we even over, maar daarnaast zijn er nog heel veel andere interessante opties. Wist je bijvoorbeeld dat je een afbeelding kunt draaien zonder deze te openen? Het enige wat je hiervoor hoeft te doen, is met rechts op de afbeelding van je keuze te klikken en in het rechtsklikmenu te kiezen voor Rechtsom draaien of Linksom draaien. Wanneer je de bestanden bekijkt in pictogrammenmodus, zie je het effect van je handeling direct in de thumbnail. Extra handig: dit werkt dus ook als je meerdere afbeeldingen tegelijk selecteert.

©PXimport

Tip 09: Bestandsversies

Foutjes die je in Windows in bestanden maakt, zijn meestal terug te draaien. Maar eerst moet je aan Windows vertellen dat je van die mogelijkheid gebruik wilt maken. Dit doe je door te klikken op het menu Start en Instellingen te kiezen. Kies nu voor Bijwerken en beveiliging en daarna voor Back-up. Geef vervolgens aan dat je automatisch back-ups wilt maken van je bestanden. Wanneer er nu in de toekomst iets misgaat met een bestand (je slaat bijvoorbeeld een Word-document op en je komt er twee dagen later achter dat de oudere versie beter was), dan navigeer je simpelweg naar dit bestand in Windows Verkenner en klik je erop met de rechtermuisknop. Kies vervolgens voor Vorige versies terugzetten en kies de versie die hoort bij de datum die je wilt terugzetten. En voilà, je oude bestand is hersteld.

©PXimport

Tip 10: Bestanden delen

Of het nu gaat om bestanden waar je aan werkt, of foto’s of video’s die je graag aan iemand wilt laten zien; er zullen momenten zijn waarop je bestanden met anderen wilt delen. Je kunt dan je mailprogramma starten, een mail opstellen, het bestand als bijlage toevoegen en het vervolgens versturen, maar het kan ook een stuk efficiënter. Wanneer je naar het bestand navigeert in Windows Verkenner en je klikt erop met de rechtermuisknop, dan zul je een optie zien genaamd Kopiëren naar. Wanneer je hierop klikt, dan zie je een lijst met opties waarnaar je het bestand kunt kopiëren. Als je diensten als Dropbox of OneDrive gebruikt, dan zul je deze opties hier ook tussen zien, wat natuurlijk handig is voor het delen. Maar je zult hier ook de optie E-mailgeadresseerde tussen zien. Klik je hierop, dan opent je standaard mailprogramma, waarbij dit bestand direct als bijlage is toegevoegd. Dat scheelt je weer een paar muisklikken. Staat de optie van je keuze niet in de lijst, klik dan op Delen in het rechtsklikmenu in plaats van op Kopiëren naar. In deze lijst vind je net weer wat andere opties.

©PXimport

Tip 11: Comprimeren

Er wordt vaak gedacht dat je een extern programma als WinZip, WinRAR of 7Zip moet installeren om bestanden te kunnen comprimeren en decomprimeren. Maar deze technologie is gewoon onderdeel van Windows, al zit ze bijzonder goed verstopt. Het was handiger geweest als de optie comprimeren ook gewoon rechtstreeks in het rechtsklikmenu zou zitten, maar deze functie zit helaas nog een stapje verder weg. Selecteer de bestanden die je wilt comprimeren en rechtsklik op je selectie. Kies nu wederom de optie Kopiëren naar (hoe onlogisch dat ook lijkt) en klik op Gecomprimeerde (gezipte) map. Windows zal de bestanden zonder verdere vragen combineren in een gecomprimeerd zip-bestand.

©PXimport

Tip 12: Snelkoppelingen

Snelkoppelingen zijn handige manieren om jezelf snel toegang te geven tot bestanden en mappen in Windows die je vaak gebruikt. Een snelkoppeling kun je bijvoorbeeld toevoegen aan het linkerdeelvenster in Windows Verkenner, of op het bureaublad of de taakbalk, zodat je snel kunt openen wat je wilt. Zo’n snelkoppeling is met de rechtermuisknop ook bijzonder snel gemaakt. Klik met rechts op het bestand of de map waar je snel toegang tot wilt en kies voor Snelkoppeling maken. De snelkoppeling die wordt aangemaakt krijgt de naam van het origineel, plus het woord snelkoppeling. Vind je dat niet mooi, dan kun je dat verhelpen door met de rechtermuisknop te klikken op de snelkoppeling en te kiezen voor Naam wijzigen. Wanneer je tevreden bent met je snelkoppeling, kun je deze heel eenvoudig verslepen naar de taakbalk, zodat je vanaf nu maar één muisklik nodig hebt om het bestand of de map van je keuze te openen.

©PXimport

13 Anders klikken

Tot slot nog een paar handige klik-opties. Om het rechtermuisknopmenu op een laptop met een touchpad op te roepen, kun je met twee vingers het vlak aanraken. Gebruik je een losse (moderne) muis, dan zijn er nog meer opties. Zo kun je een tabblad sluiten door er met het scrollwiel op te klikken (dus niet scrollen maar echt indrukken). Er zijn ook muizen die nog veel meer knoppen hebben waaraan je functies kunt toekennen, zoals terugbladen in je geschiedenis, een actie ongedaan maken of supersnel naar het einde van een pagina scrollen.

©PXimport

Bij ID.nl zijn we dol op kwaliteitsproducten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt. Een paar keer per week speuren we binnen een bepaald thema naar zulke deals. Gek op Italiaans eten? Kijk dan eens naar een pizzarette: een elektrische tafeloven waarbij iedereen aan tafel zijn eigen mini-pizza's kan beleggen en bakken. Wij vonden er vijf voor je.

Een pizzarette is een elektrische tafeloven met een terracotta koepel, vergelijkbaar met gourmetten. Iedereen aan tafel belegt zijn eigen mini-pizza en schuift deze via openingen in de oven. Binnen enkele minuten heb je een versgebakken, krokante pizza. Het is een gezellige, sociale manier om samen te eten. Wij vonden vijf mooie modellen voor een gezellige avond voor minder dan 100 euro.

Emerio PO‑115848 Pizzarette

Dit model van Emerio is geschikt voor zes personen maar heeft een iets ander ontwerp. De terracottadom is gecombineerd met een stevige kunststof basis met antislipvoetjes. Het apparaat gebruikt ongeveer 1200 watt, wat betekent dat de pizzarette snel op temperatuur komt. De bakplaat is voorzien van een antiaanbaklaag waardoor deeg niet blijft plakken en je weinig tot geen olie nodig hebt. Je kunt de pizzarette niet alleen voor pizza gebruiken; met de zes bijgeleverde spatels maak je ook minipannenkoekjes of wraps. Bovenop de dom bevinden zich kleine openingen zodat stoom kan ontsnappen, wat een knapperige korst bevordert. Een controlelampje laat zien wanneer de oven klaar is voor gebruik.

Review.nlis hét testpanel-platform van Kieskeurig.nl waar je als consument de unieke kans krijgt om de nieuwste producten, zoals elektronica en huishoudelijke apparaten, uitgebreid thuis te proberen. Het concept is eenvoudig: je meldt je aan voor specifieke testacties die jou aanspreken. Word je geselecteerd, dan ontvang je het product om het enkele weken in je eigen omgeving te gebruiken.

In ruil voor deze ervaring deel je jouw ongezouten, eerlijke mening in een review om andere kopers te helpen. Na de testperiode is het zelfs soms mogelijk om het product met een mooie korting over te nemen.

Ariete 919 pizzaoven

Wat deze pizzarette uniek maakt, is de speciale 'Pre-Bake' functie op de platte bovenkant van de handgemaakte terracotta koepel. Hiermee bak je het deeg kort voor voordat je het belegt, wat garandeert dat je pizza’s een perfecte, krokante bodem krijgen en niet zompig worden door de tomatensaus. De poreuze terracotta koepel absorbeert bovendien vocht tijdens het bakken, wat bijdraagt aan die authentieke steenoven-smaak. Dankzij het krachtige vermogen van 1500 Watt zijn de creaties in slechts enkele minuten gaar en knapperig. De set is compleet uitgevoerd met acht geïsoleerde bakspatels en een handige deeguitsteker, zodat je direct aan de slag kunt. Of het nu voor een kinderfeestje is of een uitgebreid diner, met deze Emerio Pizzarette wordt samen eten een culinair feestje zonder gedoe.

Emerio PO‑115985 Pizzarette

Voor kleinere gezelschappen is er de Emerio PO‑115985. Deze compacte pizzarette is ontworpen voor vier personen en heeft een vermogen van 900 watt. Net als bij de andere modellen zorgt een terracottadom voor een gelijkmatige warmteverdeling. De bakplaat is voorzien van een antiaanbaklaag waardoor je deeg of andere ingrediënten eenvoudig omdraait. Het apparaat wordt geleverd met vier hittebestendige spatels en heeft ventilatieopeningen om overtollige stoom af te voeren. Met dit toestel bak je niet alleen pizza’s; je kunt er ook kleine broodjes of taartjes mee maken. Doordat het model compacter is, neemt het minder ruimte in op tafel.

Tristar PZ‑9160 Pizza Festa Gourmet

De Tristar PZ‑9160 onderscheidt zich doordat hij drie functies combineert: pizza’s bakken, raclette en gourmetten. Dit tafeltoestel van 1800 watt heeft een grote ronde bakplaat waarboven je een terracottadom plaatst voor pizza’s. Onder dezelfde kap kun je ook kleine pannetjes gebruiken voor kaas of vlees; ze zijn voorzien van een antiaanbaklaag en worden verlicht door een indicatielampje. De temperatuur stel je handmatig in via een draaiknop en een controlelampje geeft aan wanneer het toestel warm is. De set wordt geleverd met zes spatels, zodat je met zes personen kunt koken. Dankzij de antislipvoetjes blijft de unit stabiel op tafel. De PZ‑9160 is sinds 2021 verkrijgbaar.

Emerio Pizzarette PO‑1158471

De Emerio PO‑1158471 is de vierpersoonsversie van de bekende pizzarette. Dit apparaat verbruikt ongeveer 1100 watt en heeft een keramische bakplaat met een antiaanbaklaag, zodat pizza’s niet vastplakken. De terracottadom zorgt voor een gelijkmatige warmte en een knapperige korst. Openingen aan de bovenkant laten stoom ontsnappen en voorkomen dat de pizza te vochtig wordt. Bij de set krijg je vier spatels met geïsoleerde handvatten. Omdat dit model kleiner is, neemt het niet veel plaats in op tafel en is het ook geschikt voor kleinere huishoudens. De pizzarette is geschikt voor gebruik met kant‑en‑klare pizzabodems of zelfgemaakt deeg.

Hoewel wachtwoordloze technieken als toegangssleutels snel terrein winnen, doe je er voorlopig goed aan slim om te gaan met je huidige wachtwoorden. De tips en (gratis) tools in dit artikel helpen je bij het opzetten van degelijk wachtwoordbeheer.

Cloudbeheer

Telkens hetzelfde wachtwoord gebruiken voor meerdere apps en diensten is sterk af te raden, maar verschillende complexe wachtwoorden onthouden lukt haast niet zonder een wachtwoordbeheerder. Een degelijke, gratis optie is het opensource Bitwarden. Kies eerst een hoofdwachtwoord en installeer daarna de desktop-app, browserextensies (voor automatisch invullen) en/of de mobiele app. Je wachtwoordkluis wordt end-to-end versleuteld in de cloud bewaard en wordt via je account gesynchroniseerd. Kies bij voorkeur bitwarden.eu als serverlocatie. Je kunt ook creditcards en andere gevoelige gegevens in je kluis bewaren.

Lokaal beheer

Bitwarden is een uitstekende wachtwoordmanager, maar functies als TOTP-authenticatie (Time-based One-Time Password) zijn alleen beschikbaar in de betaalde versie. Misschien stoort het je ook dat je wachtwoordkluis in de cloud wordt opgeslagen. Een gratis, opensource-alternatief is KeePassXC. Deze bewaart alles lokaal in een versleuteld bestand, van wachtwoorden en creditcards tot notities. De app werkt volledig offline, ondersteunt ook TOTP-authenticatie en vult inloggegevens automatisch in via een browserextensie. Wil je toch synchronisatie, dan kun je de database delen via een cloudopslagdienst als Google Drive of Dropbox, of met Syncthing.

Algoritme

Bij wachtwoordbeheerders als Bitwarden en KeePassXC worden je wachtwoorden opgeslagen. LessPass pakt het anders aan. Deze bewaart niets, maar genereert je wachtwoorden telkens opnieuw via een algoritme op basis van je hoofdwachtwoord, gebruikersnaam en sitenaam. Uit veiligheidsoverwegingen gebruik je hiervoor liefst de browserextensie of mobiele app, zodat alles lokaal gebeurt. Omdat nergens iets wordt opgeslagen, is dit systeem veilig, maar je moet bij elke herberekening wel exact dezelfde gegevens ingeven. Automatisch invullen of ondersteuning voor notities ontbreekt helaas.

Browsers

Gebruik je bijna uitsluitend je browser voor allerlei aanmeldingen, dan kun je ook de ingebouwde wachtwoordbeheerfunctie gebruiken. Deze zit in de meeste Chromium-browsers en in Firefox. In Chrome ga je naar Instellingen / Jij en Google / Synchronisatie en Google-services. Schakel de functie in en zorg dat bij Beheren wat je synchroniseert ook Wachtwoorden en toegangssleutels is aangevinkt. Wil je liever niet synchroniseren, dan kun je wachtwoorden ook handmatig exporteren en importeren via Instellingen / Automatisch invullen en wachtwoorden / Google Wachtwoordmanager. Kies daar Instellingen en Wachtwoorden exporteren. Je kunt het opnieuw inladen via Wachtwoorden importeren. Verwijder eventueel het csv-bestand na gebruik. Firefox biedt vergelijkbare opties.

2FA

Zelfs met een degelijke wachtwoordbeheerder blijven wachtwoorden een zwakke schakel: ze zijn te eenvoudig, je vergeet of verliest ze, je geeft ze in op phishing-sites of malware onderschept ze. Daarom is het aangeraden om 2FA, oftewel tweestapsverificatie, te activeren. Daarbij is naast je wachtwoord een extra factor nodig, zoals een pincode, TOTP, sms, pushmelding, biometrie of een beveiligingssleutel. Een handig overzicht van sites en diensten die 2FA ondersteunen, met info over de gebruikte methoden en links naar de instelinstructies, vind je op https://2fawebsites.github.io en op de thematische https://2fa.directory.

Authenticator

Er bestaan meerdere verificatiemethoden voor 2FA, maar vrijwel alle diensten ondersteunen verificatie zowel via sms als via TOTP. Bij TOTP is geen internet of gsm-netwerk nodig, wat het minder kwetsbaar maakt voor onderschepping of sim-swapping. Om zulke codes te genereren heb je een TOTP-authenticator-app nodig. Goede gratis opties zijn Google Authenticator, Microsoft Authenticator (ondersteunt geen wachtwoordbeheer en autofill meer), Aegis Authenticator en Authy. Alle vier ondersteunen TOTP en bieden een back-upfunctie. Wil je je codes exporteren, dan lukt dit het best met Google of Aegis. Deze laatste is ook opensource, maar is enkel beschikbaar voor Android. Authy is veelzijdigst, want bruikbaar op Android, iOS, macOS en Windows.

Herstelcodes

De meeste diensten met 2FA laten je ook herstelcodes gebruiken. Deze bieden een uitweg als je tijdelijk geen toegang hebt tot andere aanmeldopties, bijvoorbeeld bij verlies van je smartphone. Bewaar deze herstelcodes tevens digitaal, zoals in het notitiegedeelte van je favoriete wachtwoordmanager, in een versleutelde VeraCrypt-container of in een versleuteld cloudbestand. Bij Google vind je tot 10 herstelcodes via https://myaccount.google.com/security, bij Back-upcodes. Bij Microsoft is dit beperkt tot één code: ga naar https://account.microsoft.com/security, klik op Beheren hoe ik me aanmeld en kies Een nieuwe code genereren.

Gehackt?

Het is verstandig om regelmatig te controleren of een van je login-id's al in een online datalek voorkomt. Dit kan via Have I Been Pwned. Hier vul je e-mailadres in en je ziet meteen hoeveel en welke datalekken er zijn. Klik bovenaan op Notify Me voor een gratis melding zodra je adres in een nieuw lek opduikt. Klik op Passwords om te controleren of een wachtwoord reeds voorkomt in een datalek.

In Chrome kun je via chrome://password-manager/checkup?start=true eveneens een wachtwoordcheck uitvoeren. Je ziet ook hoeveel wachtwoorden zwak zijn of worden hergebruikt.

Anti-phishing

Wachtwoorden bieden weinig bescherming tegen phishing-sites, dus zorg ervoor dat je hiertegen zo goed mogelijk beveiligd bent. In je browser, zoals Chrome, ga je naar Instellingen, kies Privacy en beveiliging / Beveiliging en activeer bij voorkeur Geoptimaliseerde beveiliging bij Safe Browsing, of anders Standaardbeveiliging. Daarnaast kun je via DNS phishing-sites al blokkeren voor ze laden. Een optie is het gebruik van de nieuwe Europese publieke DNS4EU-resolvers. Kies hier voor Protective resolution (86.54.11.1 en 86.54.11.201), eventueel aangevuld met kinderbescherming en/of advertentieblokkering. Op de site vind je stap-voor-stap-instructies.

E-mailadres

Veel diensten laten je een e-mailadres opgeven ingeval je je wachtwoord vergeet of je account wordt geblokkeerd. Je ontvangt dan een mail om je identiteit te bevestigen en een herstellink te krijgen. Gebruik hiervoor liefst niet je hoofdadres, want als iemand dat via een datalek bemachtigt, kan die herstelmails onderscheppen en je accounts via wachtwoordherstel overnemen. Je kiest dus beter een apart e-mailadres dat je nergens anders voor gebruikt. Bij Google kun je dit instellen op https://myaccount.google.com/security, bij Herstelmailadres.

Lees ook: Zo meld je phishing in Outlook en Gmail

Browserprofiel

Voor gevoelige accounts zoals online bankieren of je wachtwoordkluis kun je overwegen een apart browserprofiel te gebruiken. Malafide scripts of extensies uit je standaardprofiel worden zo niet geactiveerd. Zo beperk je ook tracering en fingerprinting, en voorkom je dat je per ongeluk ingelogd blijft, aangezien je in dat profiel geen andere sites bezoekt.

In Chrome maak je een nieuw profiel aan via het profielicoon rechtsboven. Kies Chrome-profiel toevoegen. Je kunt inloggen met een Google-account of klikken op Doorgaan zonder account. Kies een zoekmachine, vul een profielnaam in, selecteer een opvallend thema en klik op Klaar.

Aanmeldpogingen

Bij sommige diensten, zoals Google en Microsoft, ontvang je automatisch een e-mail of pushmelding zodra een nieuw apparaat of een nieuwe browser inlogt. Zo kun je snel ingrijpen, bijvoorbeeld door je wachtwoord aan te passen of verdachte sessies uit te loggen. Bij Google ga je naar https://myaccount.google.com/security. Scrol naar Je apparaten en klik op Apparaten beheren. Selecteer een sessie en kies Uitloggen. Bij Microsoft ga je naar https://account.microsoft.com/security en klik je op Mijn aanmeldactiviteiten weergeven.

Beveiligingssleutel

Je kunt een fysieke beveiligingssleutel (zoals de meeste YubiKeys) ook gebruiken om je wachtwoordkluis te openen in combinatie met je hoofdwachtwoord.

Installeer eerst Yubikey Manager en start dit programma. Ga naar Applications/OTP en klik op Configure bij een vrij slot. Kies Challenge-response en klik op Generate voor een geheime sleutel. Vink Require touch aan voor extra veiligheid. Bevestig met Finish.

Open vervolgens je database in KeePassXC en ga naar Database / Databasebeveiliging. Kies Aanvullende bescherming toevoegen / Challenge-Response toevoegen. Selecteer het juiste slot van je ingeplugde beveiligingssleutel en bevestig met OK.

Browserwachtwoorden

Gebruik je meerdere browsers en zoek je het wachtwoord van een specifieke site, wil je alle wachtwoorden exporteren voor import in een andere browser, of is je systeem gecrasht en wil je de wachtwoorden uit je browserprofielen halen? Dan kan het gratis WebBrowserPassView handig van pas komen (let op: je virusscanner kan een foutpositief geven). Pak het zip-bestand uit met het wachtwoord wbpv28821@ en start de portable app. Je krijgt een overzicht van alle gevonden sites en log-ins. Via Bestand / Geselecteerde items opslaan kun je exporteren naar diverse csv-formaten, zoals voor Chrome, KeePass en Firefox.

Toegangssleutels

Een mooie afsluiter lijkt ons een tip rond passkeys, oftewel toegangssleutels. Immers, steeds meer diensten (en wachtwoordmanagers) ondersteunen deze aanmeldmethode waarbij je geen wachtwoord meer hoeft in te voeren. Een passkey is een cryptografisch sleutelpaar: de publieke sleutel wordt bewaard bij de onlinedienst, terwijl de (afgeleide) private sleutel veilig op je toestel blijft, zoals je pc, smartphone of een fysieke beveiligingssleutel zoals een Yubikey.

Zo maak je een toegangssleutel aan bij Google. Ga naar https://g.co/passkeys en meld je aan. Klik twee keer op Toegangssleutel maken. Je toestel stelt nu een methode voor, zoals gezichtsherkenning, vingerafdruk of pincode. Bevestig de koppeling. Vanaf nu kun je je bij Google aanmelden vanaf dit toestel, zonder wachtwoord.