ID.nl logo
Pimp je rechtermuisknop
© Reshift Digital
Zekerheid & gemak

Pimp je rechtermuisknop

Vrijwel iedereen die actief is op een computer, doet dat met behulp van een muis. En tenzij je uitsluitend werkt op een Mac, zul je de rechtermuisknop ook regelmatig gebruiken. En hoewel we die knop vrijwel allemaal gebruiken, zijn er nog heel veel functies waar lang niet iedereen van weet. Tijd om de kracht van de rechtermuisknop uit te lichten!

Tip 01: Alternatief startmenu

Het menu Start is de plek in Windows waar je naartoe gaat wanneer je programma’s wilt starten, het Configuratiescherm wilt openen, het menu Instellingen wilt bekijken enzovoort. Het menu is praktisch, maar ook ontzettend uitgebreid. Het is dan ook goed om te weten dat de rechtermuisknop een soortgelijk menuutje tevoorschijn kan toveren, maar dan véél compacter en voorzien van snelkoppelingen naar de belangrijkste plekken in Windows. Het enige wat je hoeft te doen, is met de rechtermuisknop klikken op het menu Start en het alternatieve menu zal openen. Wanneer je deze eenmaal een keer hebt gebruikt, zul je zien dat je dit menu vaker zult oproepen dan je zou denken.

©PXimport

Tip 02: Tegels aanpassen

Wanneer je het reguliere menu Start opent (dus met de linkermuisknop) zie je de tegels waarmee je programma’s opent. Windows heeft die tegels voor je ingedeeld en de afmeting gegeven die het daarvoor geschikt acht. Maar dat wil natuurlijk niet zeggen dat je je bij die indeling hoeft neer te leggen. Juist dankzij de rechtermuisknop heb je behoorlijk wat controle over het uiterlijk van dit menu. Wanneer je met de rechtermuisknop op een tegel klikt, zie je onder meer de optie Formaat wijzigen. Wanneer je hierop klikt, kun je het formaat naar wens aanpassen. Je ziet overigens ook de optie Meer, deze geeft je nog veel meer controle over wat een tegel allemaal doet en kan.

©PXimport

Tip 03: Op de taakbalk

Er zijn programma’s die we maar heel af en toe openen in Windows, maar er zijn ook programma’s die we vrijwel elke keer starten als we in Windows werken. Denk hierbij aan je browser, Microsoft Word enzovoort. Wanneer je een programma gestart hebt, dan verschijnt het in de taakbalk en kun je het eenvoudig activeren, waar je ook bent in Windows. Sluit je het programma, dan verdwijnt het programma weer van de taakbalk en dat is nu net wat je eigenlijk niet wilt wanneer je het programma vaak gebruikt. Immers, als je het weer wilt starten, zul je daarvoor het startmenu weer moeten openen. Zou het niet handig zijn als de app gewoon op de taakbalk bleef staan? Je hoeft alleen maar met de rechtermuisknop te klikken op het pictogram van het gewenste programma op de taakbalk en vervolgens te kiezen voor Aan taakbalk vastmaken. Zodra je dit hebt gedaan zal het programma niet meer verdwijnen. Heb je spijt van die beslissing, dan herhaal je deze handeling en kies je voor Van taakbalk losmaken.

©PXimport

Je kunt recente bestanden openen nog voor je het programma start

-

Tip 04: Recente bestanden

We blijven nog heel even in het menu Start, want er is nóg een heel handige functie die je kunt activeren met behulp van je rechtermuisknop. Stel dat je Microsoft Word regelmatig gebruikt en je hebt onlangs aan een document gewerkt waaraan je nu weer verder wilt werken. Wat je dan waarschijnlijk doet, is Word starten (dat kan dus al sneller met behulp van tip 3) en daarna het bestand zoeken tussen je recente bestanden. Maar dat kan dus veel sneller. Wanneer je in het menu Start (of op de taakbalk) met de rechtermuisknop klikt op het pictogram van het programma dat je wilt starten, dan krijg je direct een lijst te zien met bestanden die je onlangs hebt geopend in dat programma. Op die manier kun je dus het programma starten, terwijl direct het juiste bestand geopend wordt. Efficiënter dan dit wordt het niet. Overigens werkt dit ook voor je browser, al gaat het dan om pagina’s die je onlangs bezocht hebt.

©PXimport

Tip 05: Vensters ordenen

In een ideale wereld gebruiken we natuurlijk maar één programma tegelijkertijd. In werkelijkheid ligt dat iets anders. Zo heb je vaak een browser open om iets op internet te vinden, je mailprogramma om mails te lezen en te schrijven en daarnaast nog andere programma’s waarmee je bezig bent. Je kunt die programma’s natuurlijk allemaal één voor één openen, maar het kan juist ook heel praktisch zijn om alle programma’s als een mozaïek over het bureaublad te verdelen, zodat ze elkaar niet overlappen en je de inhoud van al deze programma’s tegelijkertijd kunt zien. Nu kun je ze natuurlijk allemaal met de hand gaan verslepen en groter en kleiner schalen, maar ten eerste is dat een hels karwei en ten tweede is het helemaal niet nodig. De rechtermuisknop maakt het mogelijk: het enige wat je hoeft te doen is met rechts klikken op de taakbalk en vervolgens kiezen voor Vensters naast elkaar weergeven. Windows zal vervolgens alle vensters schalen en verschuiven, zodat ze allemaal keurig verdeeld zijn over je bureaublad. Wanneer je een venster sluit, herhaal je deze stap gewoon, zodat de vensters opnieuw verdeeld worden.

©PXimport

Tip 06: Wel/geen werkbalken

Een andere handige functie van de rechtermuisknop, is het bepalen van de elementen die worden getoond op de taakbalk onderin. Die balk lijkt op het eerste gezicht één geheel, maar in werkelijkheid is het een balk die gevuld is met allerlei werkbalken. Wanneer je met de rechtermuisknop op de taakbalk klikt en vervolgens klikt op Werkbalken, dan zie je de onderdelen die in Windows (kunnen) worden getoond en waarvan jij kunt aangeven of je ze wel of niet wilt zien. Op deze manier kun je de taakbalk eenvoudig wat rustiger maken en aanpassen aan de zaken die jij daadwerkelijk gebruikt. Door met rechts te klikken op de taakbalk en te kiezen voor Taakbalkinstellingen kun je ook aangeven dat je wilt dat de taakbalk automatisch uit beeld verdwijnt wanneer je hem niet gebruikt (of dat handig is of irritant, dat hangt van je voorkeuren af). In deze Taakbalkinstellingen kun je de taakbalk nog veel verder naar je hand zetten. Denk aan de locatie van de taakbalk: hij kan namelijk net zo goed aan de zijkant of bovenkant van het scherm worden weergegeven, maar je kunt bijvoorbeeld ook aangeven dat je niet wilt dat de vensters uit één programma (bijvoorbeeld Word-documenten) worden gecombineerd in één taakbalkpictogram.

©PXimport

Tip 07: Scherminstellingen

De volgende tips draaien om de dingen die je met de rechtermuisknop kunt doen in Windows Verkenner, maar voordat we die mogelijkheden opsommen willen we je nog één handige tip geven over wat je met de rechtermuisknop kunt doen in de interface van Windows. Naast met rechts klikken op het startmenu en de taakbalk, kun je ook rechtsklikken op (een lege plek op) het bureaublad van Windows. Wanneer je dit doet, kun je handelingen uitvoeren zoals het sorteren (en het bepalen van de weergave) van de pictogrammen op je bureaublad, maar het biedt je ook een snelkoppeling naar het aanpassen van de beeldscherminstellingen. Wanneer je met de rechtermuisknop klikt op een lege plek op het bureaublad en kiest voor Beeldscherminstellingen, dan krijg je handige opties, zoals het in- en uitschakelen van de nachtmodus, het aanpassen van de resolutie, het aanpassen van de grootte van tekst (onder de pictogrammen), maar ook voor het instellen van bijvoorbeeld een tweede beeldscherm. Natuurlijk vind je deze opties ook allemaal via het Configuratiescherm, maar op deze manier zitten alle opties direct onder de knop en dat is toch nét even wat sneller.

©PXimport

Tip 08: Afbeeldingen draaien

Het rechtsklikmenu wordt ook wel het contextmenu genoemd en de reden daarvoor is dat het menu zich aanpast aan de context waarin het wordt geactiveerd. Dat heb je in de vorige stappen al gemerkt (elke rechtsklik leidde tot een ander menu) en in Windows Verkenner gaat dat nog een stapje verder, omdat de inhoud van het menu wordt bepaald door de software die je hebt geïnstalleerd. Om die reden zul je in onze screenshots opties zien staan die jij op je computer wellicht niet hebt en dat is niet erg. De opties die we voor Verkenner behandelen, zijn de opties die iedereen heeft, omdat ze onderdeel uitmaken van de basisconfiguratie van Windows.

De absolute basis (kopiëren en plakken) slaan we even over, maar daarnaast zijn er nog heel veel andere interessante opties. Wist je bijvoorbeeld dat je een afbeelding kunt draaien zonder deze te openen? Het enige wat je hiervoor hoeft te doen, is met rechts op de afbeelding van je keuze te klikken en in het rechtsklikmenu te kiezen voor Rechtsom draaien of Linksom draaien. Wanneer je de bestanden bekijkt in pictogrammenmodus, zie je het effect van je handeling direct in de thumbnail. Extra handig: dit werkt dus ook als je meerdere afbeeldingen tegelijk selecteert.

©PXimport

Tip 09: Bestandsversies

Foutjes die je in Windows in bestanden maakt, zijn meestal terug te draaien. Maar eerst moet je aan Windows vertellen dat je van die mogelijkheid gebruik wilt maken. Dit doe je door te klikken op het menu Start en Instellingen te kiezen. Kies nu voor Bijwerken en beveiliging en daarna voor Back-up. Geef vervolgens aan dat je automatisch back-ups wilt maken van je bestanden. Wanneer er nu in de toekomst iets misgaat met een bestand (je slaat bijvoorbeeld een Word-document op en je komt er twee dagen later achter dat de oudere versie beter was), dan navigeer je simpelweg naar dit bestand in Windows Verkenner en klik je erop met de rechtermuisknop. Kies vervolgens voor Vorige versies terugzetten en kies de versie die hoort bij de datum die je wilt terugzetten. En voilà, je oude bestand is hersteld.

©PXimport

Tip 10: Bestanden delen

Of het nu gaat om bestanden waar je aan werkt, of foto’s of video’s die je graag aan iemand wilt laten zien; er zullen momenten zijn waarop je bestanden met anderen wilt delen. Je kunt dan je mailprogramma starten, een mail opstellen, het bestand als bijlage toevoegen en het vervolgens versturen, maar het kan ook een stuk efficiënter. Wanneer je naar het bestand navigeert in Windows Verkenner en je klikt erop met de rechtermuisknop, dan zul je een optie zien genaamd Kopiëren naar. Wanneer je hierop klikt, dan zie je een lijst met opties waarnaar je het bestand kunt kopiëren. Als je diensten als Dropbox of OneDrive gebruikt, dan zul je deze opties hier ook tussen zien, wat natuurlijk handig is voor het delen. Maar je zult hier ook de optie E-mailgeadresseerde tussen zien. Klik je hierop, dan opent je standaard mailprogramma, waarbij dit bestand direct als bijlage is toegevoegd. Dat scheelt je weer een paar muisklikken. Staat de optie van je keuze niet in de lijst, klik dan op Delen in het rechtsklikmenu in plaats van op Kopiëren naar. In deze lijst vind je net weer wat andere opties.

©PXimport

Tip 11: Comprimeren

Er wordt vaak gedacht dat je een extern programma als WinZip, WinRAR of 7Zip moet installeren om bestanden te kunnen comprimeren en decomprimeren. Maar deze technologie is gewoon onderdeel van Windows, al zit ze bijzonder goed verstopt. Het was handiger geweest als de optie comprimeren ook gewoon rechtstreeks in het rechtsklikmenu zou zitten, maar deze functie zit helaas nog een stapje verder weg. Selecteer de bestanden die je wilt comprimeren en rechtsklik op je selectie. Kies nu wederom de optie Kopiëren naar (hoe onlogisch dat ook lijkt) en klik op Gecomprimeerde (gezipte) map. Windows zal de bestanden zonder verdere vragen combineren in een gecomprimeerd zip-bestand.

©PXimport

Tip 12: Snelkoppelingen

Snelkoppelingen zijn handige manieren om jezelf snel toegang te geven tot bestanden en mappen in Windows die je vaak gebruikt. Een snelkoppeling kun je bijvoorbeeld toevoegen aan het linkerdeelvenster in Windows Verkenner, of op het bureaublad of de taakbalk, zodat je snel kunt openen wat je wilt. Zo’n snelkoppeling is met de rechtermuisknop ook bijzonder snel gemaakt. Klik met rechts op het bestand of de map waar je snel toegang tot wilt en kies voor Snelkoppeling maken. De snelkoppeling die wordt aangemaakt krijgt de naam van het origineel, plus het woord snelkoppeling. Vind je dat niet mooi, dan kun je dat verhelpen door met de rechtermuisknop te klikken op de snelkoppeling en te kiezen voor Naam wijzigen. Wanneer je tevreden bent met je snelkoppeling, kun je deze heel eenvoudig verslepen naar de taakbalk, zodat je vanaf nu maar één muisklik nodig hebt om het bestand of de map van je keuze te openen.

©PXimport

13 Anders klikken

Tot slot nog een paar handige klik-opties. Om het rechtermuisknopmenu op een laptop met een touchpad op te roepen, kun je met twee vingers het vlak aanraken. Gebruik je een losse (moderne) muis, dan zijn er nog meer opties. Zo kun je een tabblad sluiten door er met het scrollwiel op te klikken (dus niet scrollen maar echt indrukken). Er zijn ook muizen die nog veel meer knoppen hebben waaraan je functies kunt toekennen, zoals terugbladen in je geschiedenis, een actie ongedaan maken of supersnel naar het einde van een pagina scrollen.

©PXimport

▼ Volgende artikel
Wat doet 120 Hz voor je televisie of monitor, en heb je het wel echt nodig?
© ER | ID.nl
Huis

Wat doet 120 Hz voor je televisie of monitor, en heb je het wel echt nodig?

Als je de specificatielijst van een moderne televisie of monitor bekijkt, zie je achter het kopje 'verversingssnelheid' vaak een getal staan gevolgd door 'Hz'. Jarenlang was 50 of 60 Hz de standaard, maar tegenwoordig pronken fabrikanten met 100, 120 of zelfs 144 Hz. Klinkt sneller, en sneller is meestal beter, maar wat betekent het nou eigenlijk voor jouw kijkervaring? Is het een noodzaak voor iedereen, of vooral leuk voor fanatieke gamers?

Om te begrijpen wat die Hertz (Hz) doet, moet je een televisie of monitor niet zien als een statisch schilderij, maar als een soort digitale flipbook. Het beeld dat je ziet, wordt immers continu opnieuw opgebouwd. Een standaard 60Hz-scherm ververst het beeld 60 keer per seconde. Dat is voor het menselijk oog snel genoeg om een vloeiende beweging waar te nemen bij normaal tv-kijken, zoals het nieuws of een dramaserie. Een 120Hz-scherm doet dat dus dubbel zo vaak: 120 keer per seconde.

©DC Studio

Waarom zou je meer beelden per seconde willen?

Het grootste voordeel van een hogere verversingssnelheid is soepelheid. Hoe meer beelden er per seconde worden getoond, hoe vloeiender bewegingen eruitzien. Bij 60 Hz kunnen snelle acties soms wat schokkerig ogen of last hebben van bewegingsonscherpte, ook wel 'motion blur' genoemd. Bij 120 Hz blijven details scherp, zelfs als de camera snel draait of als er bijvoorbeeld een raceauto voorbij raast. Daarnaast voelt de besturing van games directer aan. Tussen het moment dat je een knop indrukt en het moment dat je actie op het scherm ziet, zit minder tijd. Dat verschil in milliseconden lijkt verwaarloosbaar, maar je brein pikt het direct op als een responsievere ervaring.

Het verschil tussen 120 en 144 Hz (en hoger)

Terwijl 120 Hz de nieuwe gouden standaard is voor televisies, zie je bij computermonitors vaak getallen als 144 Hz, 165 Hz of zelfs 240 Hz en hoger. Het principe blijft hetzelfde, maar de toepassing verschilt. 120 Hz is de limiet voor de huidige generatie spelcomputers, zoals de PlayStation 5 en Xbox Series X. Televisies richten zich daarom specifiek op dat getal. Pc-gamers hebben echter vaak krachtiger videokaarten die nóg meer beelden per seconde kunnen produceren. Daarom zie je monitors met 144 Hz of meer.

Is het verschil tussen 120 en 144 Hz zichtbaar? Voor de gemiddelde gebruiker nauwelijks. Waar de stap van 60 naar 120 Hz een wereld van verschil is die bijna iedereen direct ziet, is de stap naar 144 Hz of hoger vooral voer voor professionele e-sporters die elke mogelijke fractie van een seconde winst nodig hebben. Voor de consument die een monitor zoekt voor thuisgebruik en gaming, is alles boven de 120 Hz doorgaans een uitstekende keuze.

©ER | ID.nl

Heb jij het nodig?

Het antwoord op die vraag hangt volledig af van wat je met je scherm doet; of dat nu een tv of een gamemonitor is. Kijk je voornamelijk lineaire televisie, films en series via streamingdiensten? Dan is een 120Hz-scherm geen harde noodzaak, aangezien films doorgaans in 24 beelden per seconde worden geschoten. Toch hebben 100/120Hz-panelen in televisies vaak wel een betere beeldkwaliteit en kunnen ze die films rustiger weergeven dan goedkopere 60Hz-panelen.

Ben je echter een gamer? Dan is het antwoord volmondig ja. De nieuwste spelcomputers en moderne videokaarten zijn gemaakt om die hoge snelheden te benutten. Games spelen soepeler, zien er scherper uit tijdens actiescènes en je reageert sneller op wat er gebeurt. Als je nu een nieuwe tv of monitor koopt met het oog op de toekomst en gaming, is 120 Hz of hoger eigenlijk een vereiste op je wensenlijstje. Let er bij televisies wel op dat je beschikt over een HDMI 2.1-aansluiting, want alleen die kabel kan de enorme hoeveelheid data van 4K-beeld met 120 Hz verwerken.

Drie tv's met 120 Hz of meer

De meeste high-end tv's van dit moment ondersteunen 120 Hz voor spelcomputers (PS5/Xbox Series X) en gaan zelfs tot 144 Hz als je ze aan een krachtige gaming-pc hangt.

Als we kijken naar de huidige generatie televisies, kunnen we niet om de LG OLED evo C5 heen. Dit is de gloednieuwe opvolger van de populaire C4 en wordt gezien als de standaard voor gamers en filmliefhebbers. Hij beschikt over vier HDMI 2.1-poorten die de volle 144 Hz ondersteunen, wat hem toekomstbestendig maakt voor pc-gamers, terwijl hij naadloos samenwerkt met de PlayStation 5 en Xbox Series X op 120 Hz. Het nieuwe paneel heeft een nog hogere helderheid dan zijn voorganger, waardoor HDR-beelden nog meer impact hebben.

Daarnaast is de Samsung OLED S95F een absolute blikvanger in de winkels. Waar Samsung vorig jaar hoge ogen gooide met de S95D, doet de F-serie er nog een schepje bovenop met een vernieuwde antireflectielaag die nog beter werkt in lichte kamers. Dit model combineert de diepe zwartwaarden van OLED met de intense kleuren van Quantum Dots. Ook dit scherm ondersteunt verversingssnelheden tot 144 Hz en beschikt over de uitgebreide Gaming Hub van Samsung, waarmee je zelfs zonder console games kunt streamen.

Voor wie liever geen OLED wil, is de Samsung Neo QLED QN90F de meest courante keuze in het high-end lcd-segment. Dit 2025-model maakt gebruik van geavanceerde Mini-LED-technologie, waardoor de helderheid veel hoger ligt dan bij OLED-schermen. Dat maakt hem ideaal voor een zonovergoten woonkamer. Met een verversingssnelheid die oploopt tot 144 Hz en een extreem lage invoervertraging, is dit voor veel competitieve gamers de favoriete keuze.

Drie monitors met 120 Hz of meer

Bij monitors ligt de standaard tegenwoordig al hoger dan 120 Hz, omdat snelheid de uitkomst van een potje schieten of racen bepaalt. Deze modellen zijn populair op Kieskeurig.

Op het gebied van monitoren zien we dat 240 Hz langzaam de nieuwe standaard wordt voor de serieuze gamer. Een model dat momenteel erg goed scoort op Kieskeurig is de LG UltraGear 27GR83Q. Dit is een 27-inch IPS-scherm met een razendsnelle verversingssnelheid van 240 Hz. In tegenstelling tot oudere modellen biedt dit scherm een extreem snelle responstijd van 1 milliseconde, waardoor je in snelle shooters geen last hebt van wazige beelden. Het is een van de meest complete monitoren van dit moment die zowel voor pc als console geschikt is.

Zoek je de absolute top in beeldkwaliteit, dan is de Samsung Odyssey G6 (G60SD) een model dat je veel ziet. Dit is een moderne OLED-monitor met een verversingssnelheid van maar liefst 360 Hz. Hoewel dat misschien overkill klinkt, zorgt de combinatie van de OLED-techniek en deze snelheid voor een ongekend vloeiende en scherpe ervaring. Het scherm heeft bovendien een nieuw koelsysteem waardoor de kans op inbranden – een angst bij oudere OLED-monitoren – aanzienlijk is verkleind.

Voor wie een beperkter budget heeft maar wel snelheid wil, is de MSI MAG 27CQ6F een actuele hardloper. Dit is een gebogen scherm (Curved) met een snelheid van 180 Hz, wat net dat beetje extra soepelheid geeft ten opzichte van de standaard 144 Hz-schermen. Het paneel biedt een hoog contrast en is daarmee een uitstekende instapper voor wie zijn game-ervaring wil upgraden zonder direct de hoofdprijs te betalen.

▼ Volgende artikel
Waarom QD-OLED voor veel gamers de beste keus is
© ID.nl
Huis

Waarom QD-OLED voor veel gamers de beste keus is

QD-OLED is steeds vaker terug te vinden in gamingmonitoren. Waar deze techniek eerst vooral was voorbehouden aan het hogere segment, zie je steeds vaker in modellen die voor een veel bredere groep gamers betaalbaar zijn. De vraag is natuurlijk of je dat verschil in beeldkwaliteit ook echt merkt tijdens het spelen. In dit artikel lees je hoe QD-OLED werkt en wanneer je het verschil in de praktijk merkt.

In dit artikel

In dit artikel lees je wat QD-OLED precies is en waarom deze schermtechniek vooral bij gamen zichtbaar voordeel biedt. We leggen uit hoe QD-OLED verschilt van traditionele lcd-panelen, wat je merkt bij snelle actie en donkere scènes, en hoe het zit met helderheid, HDR en reflecties. Ook besteden we aandacht aan burn-in en de beschermingsmechanismen die moderne QD-OLED-monitoren gebruiken. Tot slot lees je voor welk type gamer QD-OLED het meest geschikt is en wanneer een Mini-LED-monitor een logisch alternatief kan zijn.

Lees ook: Lcd versus oled: wat is het verschil en welke televisie moet je kiezen?

Wat QD-OLED anders maakt

Een traditioneel LCD-paneel werkt met achtergrondlicht dat door meerdere lagen heen moet voordat je een beeld ziet. Dat kost tijd en maakt dat zwart nooit volledig zwart wordt. QD-OLED laat die tussenlagen achterwege. Elke pixel geeft zelf licht en schakelt onafhankelijk van de rest. Daardoor reageert het beeld direct. De quantum-dot-laag zet het blauwe OLED-licht om in diepe en zuivere kleuren. Het voelt alsof je condens van een raam veegt: zodra de waas verdwijnt, zie je het beeld helder en zonder vertraging.

©ID.nl

Vloeiende beelden bij snelle actie

Die directe pixelreactie merk je vooral wanneer je snelle spellen speelt. Omdat pixels vrijwel meteen overschakelen naar een nieuwe kleurstand, blijven objecten die over het scherm vliegen scherp in beeld. In shooters, racespellen en andere games waarbij snelheid telt, bijvoorbeeld voetbalgames, ontstaat daardoor een rustiger beeld met minder bewegingsonscherpte. Je ogen hoeven zich minder vaak aan te passen. Daardoor raken ze minder snel vermoeid en houd je makkelijker overzicht, ook wanneer je langere tijd achter elkaar speelt.

©ID.nl

Zicht in donkere scènes

QD-OLED blinkt uit in donkere scènes. Pixels die geen licht hoeven te geven, staan volledig uit en leveren een diep zwart dat je bij LCD-panelen zelden ziet. Doordat heldere elementen hier direct naast kunnen staan zonder dat ze licht lekken, ontstaat een sterk contrast dat schaduwen en lichte accenten duidelijker scheidt. Daardoor verdwijnen grijze waasjes in schaduwhoeken en blijven contouren van objecten helder zichtbaar. Vooral in stealth-games, horrorspellen en shooters waarin je tegenstanders soms alleen als silhouet ziet, levert dat een tastbaar voordeel op.

©ID.nl

Kleurrijk zonder overdrijven

De quantum-dot-laag zorgt voor een breed kleurbereik waardoor lichteffecten, huidtinten en subtiele schaduwen goed zichtbaar blijven. Veel QD-OLED-monitoren tonen kleuren standaard wat verzadigd, vooral in de felste modi. In een sRGB- of filmmodus wordt het beeld zachter en natuurgetrouwer, wat beter aansluit bij fotobewerking en dagelijks gebruik. Zodra je de juiste modus gebruikt, lopen kleuren vloeiend in elkaar over en blijven ze gelijkmatig, terwijl uitgesproken elementen zoals neon en magie juist duidelijk opvallen. Dat merk je niet alleen in games, maar ook wanneer je foto's bewerkt of films kijkt.

Helderheid en HDR in perspectief

QD-OLED heeft op het gebied van helderheid flinke stappen gezet ten opzichte van eerdere OLED-generaties. In HDR-games kunnen lichte delen krachtig oplichten zonder dat fel zacht of dof oogt; explosies, glinsteringen op water en fel tegenlicht komen daardoor beter tot hun recht. Toch is het goed om te weten dat deze techniek niet alle beperkingen wegneemt. De helderheid van QD-OLED hangt sterk af van de schermvulling. Bij SDR (standaard dynamisch bereik, het normale helderheidsniveau voor dagelijkse pc-taken) op een volledig wit scherm ligt de helderheid meestal rond de 200 tot 250 nits. Bij kleinere, heldere onderdelen kan dit oplopen richting 400 tot 500 nits. In HDR kunnen pieken van 1000 tot 1300 nits worden bereikt, maar die waarden gelden vooral voor kleine accenten en niet voor het hele scherm. Mini-LED-monitoren houden hogere helderheidsniveaus langer vast, wat in fel verlichte kamers zichtbaar voordeel geeft in extreme highlights. QD-OLED compenseert veel daarvan met perfect zwart, waardoor het contrast wel krachtig blijft (zie ook kader QD-OLED versus Mini-LED) .

Reflecties in daglicht

De meeste QD-OLED-monitoren hebben een glanzende afwerking. Dat helpt bij de kleurweergave en het contrast, maar maakt het paneel gevoeliger voor reflecties bij daglicht. Daarnaast ontbreekt een polarisatiefilter. Daardoor kunnen zwartwaarden in fel licht een paarse of grijze waas krijgen: het diepe zwart wordt zichtbaar opgelicht, meer dan bij een gewone spiegeling. Dat drukt het contrast in een goed verlichte kamer en kan afleiden bij gamen. Gebruik je de monitor vooral in een donkere of gelijkmatig verlichte ruimte, dan speelt dit nauwelijks. In kamers met veel direct zonlicht of grote ramen komt een matte Mini-LED-monitor daarom vaak rustiger over.

©ID.nl

Minimale inputvertraging

Naast de snelle pixelreacties is ook de invoervertraging laag. Moderne QD-OLED-modellen reageren direct op elke muisbeweging en elke controlleractie. Vooral in competitieve shooters is dat een voordeel, omdat elke handeling zonder merkbare vertraging op het scherm verschijnt. 

QD-OLED versus Mini-LED

QD-OLED en Mini-LED worden vaak naast elkaar genoemd, maar het zijn fundamenteel verschillende technieken. QD-OLED is zelflichtend: elke pixel geeft zijn eigen licht en kan volledig uit. Dat levert perfect zwart, zeer snelle pixelreacties en sterk contrast op, wat vooral bij games met veel beweging en donkere scènes zichtbaar voordeel geeft.

Mini-LED is een verfijnde vorm van LCD. Het paneel gebruikt duizenden kleine leds als achtergrondverlichting die in zones worden gedimd. Daardoor kan een Mini-LED-scherm hoge helderheid over grote delen van het scherm vasthouden, wat prettig is in fel verlichte kamers en bij HDR met veel lichtaccenten. Zwart is hierbij wel afhankelijk van lokale dimming en nooit volledig uitgeschakeld zoals bij OLED.

Kort gezegd blinkt QD-OLED uit in contrast, snelheid en beeldrust in donkere omgevingen, terwijl Mini-LED praktischer is bij veel omgevingslicht, wanneer dezelfde elementen of onderdelen langdurig in beeld staat en als hoge helderheid belangrijk is.

Burn-in en levensduur

Burn-in blijft bij elke OLED-variant een punt van aandacht, al zijn moderne QD-OLED-schermen duidelijk verder dan eerdere generaties. Ze gebruiken meerdere beschermingsmechanismen die de belasting door statische beelden beperken. Voor normaal gamegebruik werkt dat in de praktijk goed en blijft het risico klein.

Dat neemt niet weg dat enige nuance op zijn plaats is. Gebruik je een monitor dagelijks vele uren voor taken met veel vaste elementen, zoals spreadsheets, fotobewerkingspanelen of het steeds terugkerende HUD van één game, dan is de kans op inbranden groter dan bij LCD- of Mini-LED-panelen. Afwisseling in wat je op het scherm toont en af en toe even pauze nemen helpt om het paneel langer in goede staat te houden. Even pauze nemen is ook voor jezelf goed trouwens!

Wat voor beschermingstechnieken kun je tegenkomen?

Wat is het?Wat doet het?
Screensaver (schermbeveiliging)Dimt het scherm bij langdurig stilstaand beeld en herstelt de helderheid automatisch zodra er weer beweging is, om inbranden te voorkomen.
Pixel orbiting (pixelverschuiving)Verschuift het beeld continu minimaal op pixelniveau zodat vaste elementen nooit exact op dezelfde plek blijven staan.
Pixel refresh (pixelverversing)Start een onderhoudscyclus waarbij het paneel zichzelf corrigeert om slijtage en beginnende inbranding te verminderen.
Auto Warning (automatische waarschuwing)Geeft na een bepaalde gebruiksduur automatisch een melding om een pixel refresh uit te voeren.
Logos protection (logobescherming)Herkent vaste logo's in beeld en verlaagt daar lokaal de helderheid om inbranden te beperken.
Boundary dimmer (randdimming)Dimt automatisch delen van het scherm met zwarte balken of sterke helderheidsverschillen, bijvoorbeeld bij afwijkende beeldverhoudingen.
Taskbar dimmer (taakbalkdimming)Verlaagt specifiek de helderheid van de taakbalk om langdurige statische weergave op die plek te beperken.
Thermal protection (thermische beveiliging)Past de helderheid automatisch aan wanneer de monitor te warm wordt, om oververhitting en paneelslijtage te voorkomen.

©AGON by AOC

AGON by AOC PRO OLED AG276QKD2

Voorbeeld: bescherming in de praktijk

Veel QD-OLED-monitoren combineren verschillende beschermingsmechanismen om het risico op burn-in te beperken. In onderstaande tabel zie je bijvoorbeeld wat je kunt vinden in een aantal recente modellen uit de AGON PRO line-up van AOC. Je kunt al deze functies zelf in- en uitschakelen en je kunt de intensiteit ervan aanpassen. Dat betekent dat je zelf kunt bepalen hoe sterk de bescherming is.

Techniek ⬇ / Model ➡AG276QKD2AG276UZDAG346UCDAG276QZD2
Screen saverJa: Off / Slow / FastJa: Off / Slow / FastJa: Off / Slow / FastJa: Off / Slow / Fast
Pixel orbitingJa: Off / Weak / Medium / StrongJa: Off / Weak / Medium / StrongJa: Off / Weak / Medium / StrongJa: Off / Weak / Medium / Strong
Pixel refreshJa: On / OffJa: On / OffJa: On / OffJa: On / Off
Auto WarningJa: On / OffJa: On / OffJa: On / OffJa: On / Off
Logos ProtectionJa: Off / 1 / 2 / 3 / 4Ja: Off / 1 / 2Ja: Off / 1 / 2Ja: Off / 1 / 2
Boundary dimmerJa: Off / 1 / 2 / 3 / 4Ja: Off / 1 / 2 / 3Ja: Off / 1 / 2 / 3Ja: Off / 1 / 2 / 3
Taskbar dimmerJa: Off / 1 / 2 / 3 / 4Ja: Off / 1 / 2 / 3Ja: Off / 1 / 2 / 3Ja: Off / 1 / 2 / 3
Thermal protectionJa: Off / OnJa: Off / OnJa: Off / OnJa: Off / On

Voor wie QD-OLED vooral interessant is

Gamers die veel snelle actie spelen, halen het meeste uit QD-OLED. De voordelen van de techniek zijn in elk genre zichtbaar, maar vallen vooral op in shooters en racespellen, waar tempo en directe reacties tellen. Ook filmische games die sterk leunen op licht-donkercontrasten winnen zichtbaar aan sfeer en detail.

Conclusie

QD-OLED combineert diepe zwartwaarden met snelle pixelreacties en een breed kleurbereik. Dat zorgt voor een vloeiend beeld in snelle games en meer overzicht in donkere scènes. HDR komt overtuigend tot zijn recht, al blijven Mini-LED-schermen beter overeind bij zeer hoge helderheid en fel daglicht. Inbranden blijft een punt van aandacht wanneer hetzelfde element lange tijd in beeld staat, maar moderne modellen beschikken over uitgebreide beschermingsmaatregelen. Voor veel gamers is QD-OLED daarmee een goede keuze: snel, sfeervol en klaar voor de komende jaren.

QD, OLED en QD-OLED

OLED
Elke pixel geeft zelf licht. Daardoor zijn zwartwaarden diep en schakelt het beeld snel. Geschikt voor gaming en films, met aandacht voor burn-in bij langdurig statisch beeld.

QD (Quantum Dots)
Quantum dots zetten licht om in pure, heldere kleuren. Ze worden ingezet om kleurvolume en helderheid te verbeteren.

QD-OLED
Combineert de zelflichtende OLED-pixelstructuur met een quantum-dot-laag. Je krijgt diepe zwarttinten, snelle reactie en een breed kleurbereik. Het is een balans tussen snelheid, helderheid en kleurprecisie die goed aansluit bij moderne games.