Wat is een slimme lamp en welke lampen zijn er?

Mogelijk ben je al in aanraking gekomen met het concept van de slimme lamp. Iemand uit je vriendenkring roept ineens “Hey Google, doe de lampen in de eetkamer aan”, of rommelt wat op zijn of haar smartphone, waarna er ineens lampen aanspringen. Soms merk je niet eens dat slimme lampen hun werk doen, bijvoorbeeld wanneer ze aan gaan via een vooraf ingesteld schema. Dan zit je op de bank koffie te drinken met gezelschap, terwijl je je ineens realiseert dat het buiten donker en binnen licht is. Zonder dat je zelf iets hebt hoeven regelen daarvoor.

Wat is een slimme lamp?

Wanneer je die concepten begrijpt, dan weet je eigenlijk meteen al wat een slimme lamp precies is en kan betekenen in jouw leven. Maar we gaan toch nog even naar de basis. Een slimme lamp is een lamp die via wifi of bluetooth te bedienen is. Ze passen meestal in de lampenhouders die je her en der in huis hebt staan of hangen, waardoor je geen nieuwe accessoires hoeft aan te schaffen. Je vervangt een slimme lamp zoals je een oude led- of misschien nog wel gloeilamp zou vervangen: je draait het oude peertje eruit en draait de nieuwe lamp in de houder.

Nadat je een slimme lamp installeert, kun je hem via de app van het merk instellen. De app gaat op zoek naar zojuist geïnstalleerde lampen en voegt die toe nadat ze gevonden zijn. Vervolgens kun je een aantal dingen doen. Je kunt een lamp in- en uitschakelen, met een druk op een digitale knop. Maar je kunt ze ook bedienen met een accessoire, zoals een knop die via hetzelfde systeem gekoppeld is aan de slimme verlichting in huis. Waarom is dat nodig? Nou, om de slimme lamp te laten werken, moet de standaardschakelaar altijd op ‘aan’ staan.

Want alleen dan kan het systeem achter de slimme lamp een seintje geven dat een lamp aan of uit staat of van kleur of helderheid verandert. Verder kun je een schema instellen, zodat de lampen aanspringen op het moment dat de zon ondergaat (of op andere vasten tijden) en uitgaan wanneer je ongeveer gaat slapen. Het systeem achter een slimme lamp kan overigens verschillen. Soms is dat bluetooth, soms is dat wifi – twee termen waar je wellicht bekend mee bent. Maar het kan ook zijn dat je te maken krijgt met Zigbee of Z-Wave; dit zijn smarthomeprotocollen.

Met of zonder hub?

Wanneer je een systeem van slimme lampen via een hub aan je draadloze wifi-netwerk verbindt, dan bedien je die in feite via wifi. Je smartphone of tablet stuurt dan een signaal, vanuit de app, via wifi naar de router. De router stuurt hem door naar de hub en de hub bedient vervolgens de lamp. Geen ingewikkeld of tijdrovend proces, want de handelingen worden vrijwel direct uitgevoerd. Mocht je geen hub nodig hebben, dan kan het ook zijn dat je je lampen direct via wifi aanstuurt. Dan moet je elke lamp dus apart toevoegen aan het draadloze netwerk in huis.

Beide systemen hebben zo hun voor- en nadelen. Wanneer je een hub gebruikt, dan kleeft daar meestal een beperking in de vorm van een maximaal aantal lampen aan vast. De verbinding is en blijft dan wel snel, aangezien alle seintjes van de router naar een hub gaan, die dan verder de boel regelt. Wanneer je een systeem zonder hub gebruikt, dan scheelt dat een stekker in huis. Ook heb je dan een minder grote beperking, omdat een router mogelijk meer apparaten ondersteunt. Maar ondertussen wordt het dan wel druk op je netwerk, waardoor eigenlijk alles trager kan verlopen.

Of je nou voor een systeem met of zonder hub kiest, de voordelen zijn duidelijk. Op toegankelijke wijze kun je allerlei lampen in huis aansturen: zowel handmatig als automatisch. Daarnaast kunnen ze meer kleuren laten zien dan ‘domme’ lampen en kun je ook de helderheid aanpassen. Verder is het zo dat je geld kunt besparen. Slimme lampen zijn namelijk ook led-lampen, die een stuk efficiënter omgaan met energie dan ouderwetse lampen. Het nadeel is dat dergelijke systemen aanvullen een dure grap kan zijn, maar dat is afhankelijk van het systeem dat je uitkiest.

Accessoires, lampsoorten en smarthomesystemen

Specifieke merken bieden verschillende accessoires, lampsoorten en ondersteuning voor smarthomesystemen aan. Zo kun je schakelaars kopen die verschillende functies aanbieden, zoals in- en uitschakelen of van kleur of helderheid veranderen. Daarnaast kun je soms ook kiezen voor slimme stekkers binnen hetzelfde systeem, waardoor je ook lampen kunt toevoegen waarvan nog geen slimme lampensoort bestaat. Je stopt dan de stekker van die lamp in het slimme contactpunt, voegt de accessoire toe en kunt hem vervolgens opnemen in je routines of schema’s.

Aan lampsoorten hebben we echter geen gebrek. Je hebt standaardlampen met standaardaansluitingen zoals je die al kent, zoals E27 of E14. Maar er zijn ook lichtstrips, led-balken, plafondlampen (zowel hangend als direct aan het plafond), vloerlampen, bureaulampen, muurdecoratie en spotlights. Je hebt lampen die je alleen binnen kunt gebruiken, lampen die voor buiten geschikt zijn en lampen die je kunt optillen en werken op een accu. Die neem je dan gewoon overal mee naartoe waar je wil en zijn bovendien gewoon via de app in te stellen.

Tot slot behandelen we nog kort enkele smarthomesystemen. Dit zijn slimme systemen waar je allerlei andere producten onder kunt scharen. Zo heb je Google Home, waardoor je via de Google Assistent commando’s kunt geven. Ook is er HomeKit van Apple, waar Siri tot je dienst staat. En dan hebben we nog uitgebreidere systemen als Homey of Home Assistant, evenals de doe-het-zelvers van IFTTT (If This Then That). Samsung heeft bijvoorbeeld nog SmartThings. Dit klinkt allemaal heel ingewikkeld en daarom is Matter uitgevonden: hét protocol dat de versplintering tegengaat.

De slimme lamp en zijn systemen

Slimme lampen vind je in allerlei slimme systemen. Alle systemen hebben voor- en nadelen, hoge en lage prijzen en verschillend aanbod als het om lampsoorten gaat. Hieronder kijken we naar de meest populaire systemen voor slimme lampen van dit moment, inclusief een actueel aanbod met linkjes naar interessante artikelen op ID.nl. Denk dan aan reviews, maar ook aan achtergrondartikelen. Vergeet ook niet het meest recente aanbod te blijven checken.

Philips Hue

Het meest bekend merk van dit moment is waarschijnlijk Philips Hue. Dit is tevens één van de meest uitgebreide systemen van dit moment, bestaande uit tal van lampsoorten en accessoires. Ook ondersteunt Philips Hue ontzettend veel smarthomesystemen en heb je de optie uit bediening via wifi (maar in feite Zigbee) of bluetooth. Via de app kun je alles regelen: van kleuren tot helderheid en van bediening tot schema’s. Met een uitgebreid aanbod voor zowel binnen als buiten, kun je haast niet misgaan met dit systeem – mits je bereid bent diep in de buidel te tasten.

Review: Philips Hue Centris

Review Philips Hue Wall Switch

Wiz

Wiz is eigenlijk een zustermerk van Philips Hue, die samen onder moederbedrijf Signify opereren. Wiz biedt eveneens een uitgebreid binnenaanbod van lampen aan, heeft een app waarmee je veel zaken kunt regelen, heeft enkele accessoires en is meestal iets goedkoper in de aanschaf ten opzichte van Philips Hue. Het systeem is te bedienen via wifi (zonder Zigbee) of bluetooth. Daardoor zijn er iets minder opties beschikbaar. Maar daar is de prijs dan ook neer.

Nieuws: SpaceSense van Wiz doet lampen zelf aan of uit

Nanoleaf

Nanoleaf is een modulair lichtssysteem. Je neemt verschillende panelen, in verscheidene vormen, af bij het bedrijf en kunt vervolgens een vorm op de muur aanmaken. De panelen zijn allemaal afzonder in te stellen en bieden in de app patronen aan die je kunt visualiseren. Dit is meer ter aanvulling van een coole setup of huiskamerindeling en minder bedoeld als standaard slimme verlichting voor in huis. De starterkits zijn vrij prijzig, waardoor dit systeem niet voor iedereen is. Maar mocht je wat geld willen uitgeven aan de presentatie van een kamer, dan misstaat dit systeem niet. Gelukkig ondersteunt Nanoleaf enkele systemen als Google Assistent en HomeKit.

Lifx

Lifx is een Philips Hue-alternatief dat gebruikmaakt van wifi. De lampen ondersteunen tot duizend verschillende wittinten en tot zestien miljoen kleuren. Je hebt deze lampen in allerlei soorten en maten, die je allemaal via een app of stemassistent bedient. Het mooiste aan dit systeem voor de slimme lamp is dat er heel veel toffe functies in de app gebakken zitten, waardoor je de lampen bijvoorbeeld op de maat van de muziek kunt laten reageren. Je betaalt daar wel flink voor.

Innr

Innr is een merk voor slimme lampen dat voor op de portemonnee let. De lampen zijn snel en eenvoudig in te stellen en zelfs op te nemen binnen het Zigbee-netwerk van Philips Hue. Daardoor heb je een alternatief voor de prijzige lampen van dat systeem. Mocht je dat niet zien zitten en gewoon helemaal voor Innr willen gaan, geen probleem: dan haal je gewoon de Innr Bridge in huis. Je hebt de keuze uit een flink aantal soorten lampen, dus aan variatie geen gebrek.

IKEA

De Zweedse meubelmaker IKEA heeft eveneens een slim systeem voor lampen: Tradfri. Dit is waarschijnlijk de goedkoopste speler op de markt, met ook het kleinste aanbod. Mocht je een bestaand systeem even snel willen uitbreiden met een simpele, doch slimme lamp, dan kun je even snel de Ikea binnenlopen er eentje scoren.

Ben je zelf ook benieuwd naar slimme verlichting voor in huis? Hier vind je een hoop interessante producten!