Als je je internetverkeer wilt beveiligen via een vpn-verbinding, kun je een vpn-app gebruiken. Die installeer je dan op je pc of je smartphone. Maar daarmee zijn lang niet al je apparaten beveiligd. Dat kan wél door een vpn op je router te installeren. Maar wat zijn de beste vpn-routers van het moment?

Een vpn-verbinding loopt vaak via een speciale app of programma op je computer, smartphone en tablet. Dat werkt prima, maar is niet zonder nadelen. Zo werken de meeste vpn’s niet op slimme tv’s, waardoor die kwetsbaar blijven. Een vpn-app heeft bovendien een nadelige invloed op de accuduur van mobiele toestellen, zoals je telefoon of laptop. Tot slot moet je niet vergeten de vpn-verbinding actief te houden.

Deze nadelen maken een router met vpn-ondersteuning een interessant alternatief. Voordelen? Je internetverkeer is altijd beveiligd, de accu van je mobiele toestel gaat langer mee en je kunt de vpn-verbinding gebruiken op apparaten die er standaard niet geschikt voor zijn. Dat laatste betekent bijvoorbeeld dat je het (grotere) Amerikaanse Netflix-aanbod op je smart-tv kunt bekijken.

Welke vpn?

In onze zoektocht naar de beste vpn vertelden we je al over de talrijke aanbieders die er zijn. Voor installatie op een router staan we even extra stil bij ExpressVPN en NordVPN.

Fabrikanten van vpn-geschikte routers raden doorgaans ExpressVPN aan vanwege de compatibiliteit en het gebruiksgemak. De dienst biedt onbeperkte bandbreedte en is inclusief apps voor de router, computer, smartphone en tablet. Een jaarabonnement kost zo’n 90 euro en biedt een maand ‘niet goed, geld terug’-garantie. ExpressVPN heeft naar eigen zeggen snelle servers in 94 landen, registreert geen activiteiten of verbindingen en ondersteunt anonieme betalingen via onder meer Bitcoin.

ExpressVPN werkt op routers van onder meer ASUS, D-Link, TP-Link, Linksys en Netgear. Let er wel op dat lang niet alle modellen van deze merken (toegankelijke) ondersteuning voor een vpn bieden.

Net als ExpressVPN is NordVPN een vpn-dienst die geschikt is voor ondersteunde routers. Zo’n router moet OpenVPN ondersteunen, en dan specifiek als client. NordVPN werkt onder meer met routers van ASUS WRT, GL.iNET en routers met OpenWRT, en gebruikt de speciale FlashRouter-app. Via deze app zet je de vpn-verbinding van de router aan en uit, wissel je tussen servers en kun je de killswitch gebruiken (die verbreekt de internetverbinding met al je apparaten als het internet wegvalt).

NordVPN zegt meer dan 5500 servers in 58 landen te hebben en niet aan ‘loggen’ te doen. De vpn-dienst werkt via een router ook met apparaten die standaard geen vpn ondersteunen. Van een Roku-stick en Apple TV tot smart-tv en gameconsoles. Een NordVPN-account werkt op je router én is inclusief apps voor je apparaten, voor als je niet thuis bent. Een jaarabonnement kost 75 euro; voor drie jaar toegang betaal je 111 euro en heb je een maand ‘niet goed, geld terug’-garantie.

Andere aanbevolen vpn’s voor routers zijn PrivateVPN, IPVanish en CyberGhost. Al deze vpn-diensten zijn betaald en inclusief apps voor al je andere apparaten en een (verschillende) ‘niet goed, geld terug’-periode. Heb je een keuze gemaakt, dan kun je de vpn op een van de volgende routers installeren.

Linksys WRT3200ACM

©PXimport

De Linksys WRT3200ACM is een slimme keuze voor wie een vpn-router zonder gedoe wil. Dit model draait OpenWRT, waarbij de software is geoptimaliseerd voor de populaire vpn-dienst ExpressVPN. Schaf via de site van ExpressVPN een abonnement aan, vul de activatiecode in op het admin-deel van de router en de vpn is direct geactiveerd. De WRT3200ACM kan onder meer wisselen tussen servers, werkt met meer dan acht apparaten tegelijk en haalt in de praktijk vpn-snelheden van om en nabij de 40 Mbit/s.

Overigens werkt de router ook met andere vpn-diensten via het OpenVPN-protocol. Je kunt met de WRT3200ACM ook gebruikmaken van het tor-netwerk. De router heeft vier gigabit-ethernetpoorten en een eSata-/usb2.0-combipoort om randapparatuur en opslagmedia aan te sluiten. De maximumsnelheid op de 2,4GHz-band bedraagt 600 Mbit/s en op de 5GHz-band 2,6 Gbit/s. De totale snelheid van deze wifi5-router (802.11ac) bedraagt hiermee 3,2 Gbit/s. Je bedient de (instellingen van de) router via de Linksys Smart wifi-app.

AVM Fritz!Box 7590 International

©PXimport

De Fritz!Box 7590 International van AVM is geen doorsnee vpn-router. Net als veel andere vpn-routers ondersteunt dit model vpn-server en vpn-client, net als vpn pass-through. Je kunt hem dus voor veel verschillende toepassingen gebruiken, al gaat wrt gebruiken wat lastiger dan op sommige andere routers in dit artikel. Daar staat tegenover dat deze Fritz!Box allerlei functies biedt die je niet terugvindt op concurrerende routers.

Zo kun je twee bekabelde telefoons op deze wifi-router met ingebouwd dsl-modem (tot 300 Mbit/s) aansluiten. Een ingebouwd dect-basisstation maakt het mogelijk om andere toestellen te verbinden en er is zelfs een compleet antwoordapparaat aanwezig. Je kunt daarnaast je Google-adresboek aan de Fritz!Box koppelen om eenvoudiger door contacten te bladeren. In totaal ondersteunt de Fritz!Box 7590 zes draadloze telefoons.

De router heeft vier gigabit-ethernetpoorten en biedt daarmee een maximale internetsnelheid van 1733 Mbit/s via de 5GHz-band. De 2,4GHz-band gaat tot 800 Mbit/s. Randapparatuur sluit je aan op de twee usb3.0-poorten. De Frit!Box ondersteunt een meshnetwerk en kan dus samenwerken met andere geschikte Fritz-apparaten om een uitgebreider en beter wifi-netwerk te realiseren. De fabrikant biedt allerlei software om alles uit de router te halen.

GL.iNet GL-MT300N-V2

©PXimport

De GL-MT300N-V2 is een draagbare router gericht op vakanties of zakenreizen. Je verbindt het routertje met een (openbaar) wifi-netwerk via een ethernetkabel, wifi-repeater, usb-modem of via tethering. De router onderscheidt zich met zijn compacte afmetingen, geringe gewicht (40 gram) en scherpe prijs van zo’n twee tientjes. Hij is onder meer te koop via Amazon.

Stroom krijgt de router van een powerbank of standaard micro-usb-stekker. De GL-MT300N-V2 heeft OpenVPN- en WireGuards-clients vooraf geïnstalleerd en draait op OpenWRT met een aangepaste softwareschil van de fabrikant. Via het admin-paneel op de site kun je allerlei instellingen aanpassen en een vpn-dienst op routerniveau toevoegen. GL.iNet claimt dat de router geschikt is voor meer dan twintig vpn-diensten.

De router ondersteunt naast wifi ook 3G en 4G via tethering, heeft twee ethernetpoorten en een usb2.0-poort om een extern opslagmedium te verbinden. De maximale internetsnelheid van de router bedraagt 300 Mbit/s. GL.iNet voorziet de draagbare router van een eenvoudige kunststof behuizing, maar biedt ook vier ontwerpen aan voor DIY-fans.

ASUS RT-AX88U

©PXimport

De ASUS RT-AX88U is een van de beste routers die je als vpn-client kunt gebruiken. Dat wil zeggen dat je de router verbinding met je vpn-dienst kunt laten maken, waarna de router verbinding met je apparaten maakt. Die gebruiken op deze manier direct een vpn-verbinding.

De RT-AX88U is geschikt voor een groot huis en heeft acht antennes: vier voor de 2,4GHz- en vier voor de 5GHz-band. De router ondersteunt zowel OpenVPN-server als OpenVPN-client en werkt daarom met vpn-diensten als ExpressVPN. Dankzij de 802.11ax-connectiviteit kan de router enorm hoge wifisnelheden doorsturen naar geschikte apparaten, waaronder nieuwe premium smartphones.

ASUS levert de RT-AX88U met een levenslang abonnement op AiProtection Pro, digitale beveiligingssoftware van Trend Micro. De router heeft acht gigabit-lan-poorten en is geschikt voor AiMesh. Dat laatste betekent dat je de RT-AX88U kunt koppelen aan andere geschikte ASUS-routers voor een mesh-opstelling.

D-Link DIR-885L/R

©PXimport

D-Link heeft bij het ontwerpen van de DIR-885L/R goed gekeken naar het lieveheersbeestje, dat kan haast niet anders. Deze router is bijna drie jaar te koop en dus niet het nieuwste model met de laatste functies. Daar staat tegenover dat hij met minder dan 200 euro goed betaalbaar is en voorlopig nog updates krijgt.

De DIR-885L/R biedt vier ethernetpoorten met een totale maximuminternetsnelheid van 3,1 Gbit/s: 1 Gbit/s op de 2,4GHz-band en 2,1 Gbit/s op de 5GHz-band, verdeeld over vier antennes. Deze wifi5-router (802.11ac) bevat ook een usb3.0-poort om randapparatuur aan te sluiten. De installatie van de DIR-885L/R is eenvoudig en dankzij de opensource-software (DD-WRT) kun je allerlei aanpassingen doen. Je favoriete vpn-dienst koppelen is daar een van.

Zo versleutelt de router al het internetverkeer naar je apparaten; van je smartphone en laptop tot gameconsole en tablet. Let op: D-Link schrijft op zijn website dat bij het installeren van aangepaste firmware de productgarantie vervalt. Dat doe je dus op eigen risico – niet ideaal. De DIR-88L/R werkt via een app van D-Link, die verschillende functies bevat om de werking van de router naar eigen wens aan te passen.

Netgear Nighthawk AC1750

©PXimport

De Netgear Nighthawk AC1750 is een wifi5-router (802.11ac) met vier ethernetpoorten die op 5 GHz een maximale internetsnelheid van 1,3 Gbit/s bieden. Op de 2,4GHz-band is dat 450 Mbit/s. De router ondersteunt vpn-diensten als ExpressVPN en biedt gratis een aangepaste url om je eigen ftp-server op te zetten. Dat is een fijne optie die niet alle routers aanbieden.

Netgear levert de AC1750 met een usb3.0-poort en de mogelijkheid om de router met je stem te bedienen via Google Assistent. Wie zich niet comfortabel voelt bij een mogelijk op de achtergrond meeluisterend Google, kan de spraakbediening uiteraard uitschakelen. Bij aanschaf van de router krijg je toegang tot drie apps van Netgear.

De Nighthawk-app biedt de nodige instellingen om de AC1750 naar eigen smaak te gebruiken. Met de Circle-app kun je als ouder instellen welke websites of hele websitecategorieën je kind niet mag gebruiken. Om je apparaten veilig te houden, kun je ten slotte gebruikmaken van de Netgear Armor-app.

Keezel 2.0

©PXimport

Een router met vpn-functie is handig voor thuis of op kantoor, maar je hebt er onderweg weinig aan. De Nederlandse bedenkers van Keezel kwamen in 2017 daarom met een draagbaar routertje dat verbindt met openbare wifi-netwerken en je via zijn eigen wifi-netwerk veiliger laat internetten. Vorig jaar verscheen de Keezel 2.0. De internetsnelheid is beperkt tot 5 Mbit/s, je kunt gebruikmaken van zestien wereldwijde vpn-servers en de phishing-filters worden wekelijks geüpdatet.

Voor 60 euro per jaar koop je een premium-abonnement waarbij de internetsnelheid maximaal 18 Mbit/s bedraagt, je de keuze hebt uit meer dan duizend vpn-servers en elke dag nieuwe phishing-filters krijgt. Een levenslang abonnement kost 400 euro.

De Keezel is kleiner dan je smartphone, ondersteunt 2,4 GHz en 5 GHz, en werkt op een ingebouwde 8000mAh-accu. Keezel belooft een accuduur van 20 uur. Je kunt het routertje ook gebruiken als powerbank om je smartphone mee op te laden. De Keezel kan maximaal twaalf apparaten tegelijk verbinden, biedt onbeperkt internet en bevat een optionele adblocker om online-advertenties uit te schakelen. Voor deze functies maakt het niet uit of je wel of geen abonnement hebt. Als er geen wifi-netwerk beschikbaar is, kun je ook een (los verkrijgbare) 4G-dongel of ethernet-usb-adapter op de Keezel aansluiten.

TP-Link Archer C2300

©PXimport

Zoek je een vpn-router, maar kun of wil je geen honderden euro’s uitgeven? Dan is de TP-Link Archer C2300 een interessant model. Deze router is zo goedkoop omdat hij al bijna drie jaar te koop is en qua prestaties en functies niet kan tippen aan de nieuwste modellen van honderden euro;s. Logisch, en helemaal geen probleem. De Archer C2300 ondersteunt gewoon 2.4GHz en 5GHz wifi, haalt goede snelheden en bevat vier ethernetpoorten.

Dankzij de ondersteuning voor Link Aggregation kun je twee poorten combineren om een maximale snelheid van 2gbps te bereiken. Een usb 3.0-poort laat je een externe harde schijf aansluiten om media te delen met apparaten op je thuisnetwerk. De router ondersteunt OpenVPN en is geschikt voor meerdere vpn-diensten. TP-Link’s VPN Acceleration-techniek zou de internetsnelheid verhogen ten opzichte van een normale vpn-verbinding. Volgens de fabrikant gebeurt dit zonder in te leveren op de veiligheids- en privacyfuncties van de vpn-verbinding.

Je bedient de Archer C2300 via de TP-Link Tether-app. Het HomeCare-pakket van TP-Link en Trend Micro biedt onder meer antivirus en ouderlijk toezicht voor de router, en dus voor alle apparaten die ermee verbonden zijn.

De OnePlus 15 is een premium smartphone met een megabatterij en dat merk je. Je kunt dit toestel bijna twee volle dagen gebruiken voordat je hem moet opladen, ook bij intensiever gebruik. Een mooi pluspunt, maar wat heeft de telefoon nog meer te bieden? Je leest het in deze OnePlus 15-review.

Het klopt dat er na de OnePlus 13 geen 14 is verschenen. Volgens OnePlus is de 15 niet één, maar twee generaties beter en heet hij daarom de 15. Dat is mooie marketingpraat, want het getal 14 is in thuisland China een ongeluksgetal en wordt daarom vermeden in hotels, adressen en dus ook smartphoneseries. De 15 is dus gewoon de opvolger van de 13, maar voert wel degelijk boeiende vernieuwingen door.

©Rens Blom

Enorme accu...

De reusachtige batterij springt het meest in het oog. De OnePlus 13 had al een bovengemiddeld grote accucapaciteit van 6000 mAh, maar in de 15 zit een 7300mAh-accu. De topsmartphone heeft daarmee ook een veel grotere accu dan de Apple iPhone 17 Pro Max (4823 mAh), Samsung Galaxy S25 Ultra (5000 mAh), Google Pixel 10 Pro XL (5200 mAh) en vrijwel alle andere vlaggenschepen. Enkel Oppo's nieuwe Find X9 Pro – die een adviesprijs heeft van 1299 euro – gaat met zijn 7500mAh-accu de OnePlus 15 voorbij.

Leidt die enorme accu in de OnePlus 15 ook tot een geweldige accuduur? Ja, gelukkig wel. Wij kunnen de smartphone zonder zorgen een hele lange dag intensief gebruiken en dan is hij zeker nog niet leeg als we naar bed gaan. Bij regulier gebruik kun je deze telefoon prima twee dagen gebruiken voordat je laat op de tweede avond een oplader nodig hebt.

... laadt ook snel op

Opladen kan via usb-c of draadloos. Beide methoden komen met een addertje onder het gras. Bedraad opladen kan namelijk met een duizelingwekkende 120 watt, maar alleen als je zelf de juiste OnePlus-adapter koopt. Via een andere goede usb-c-adapter is het laden beperkt tot 36 watt. Niet langzaam, maar ook niet indrukwekkend snel. Voor draadloos geldt hetzelfde. Met een draadloze OnePlus-lader kun je met 50 watt laden, met een andere moderne oplader langzamer. Let erop dat de smartphone geen magnetisch draadloos opladen ondersteunt, tenzij je een geschikt hoesje (met ingebouwde magneetring) koopt. Met zo'n hoesje, bijvoorbeeld van OnePlus zelf, kun je de OnePlus 15 wél aan een MagSafe-oplader hangen. Dat werkt prima, kunnen we uit ervaring zeggen.

©Rens Blom

Bloedsnelle hardware

In een nieuwe premium smartphone verwacht je de beste, nieuwste hardware. OnePlus maakt die belofte waar. De OnePlus 15 draait als een van de eerste telefoons op de Qualcomm Snapdragon 8 Elite Gen 5-processor en die is bloedsnel. Zeker in combinatie met 16 GB werkgeheugen en 512 GB opslagcapaciteit in ons testtoestel. Dit is overigens de duurdere configuratie (1099 euro). In de basisversie (949 euro) zit 12 GB en 256 GB – ook ruim voldoende.

©Rens Blom

Het ontwerp van de smartphone laat eveneens een fijne indruk achter. De OnePlus 15 houdt comfortabel vast, heeft een geweldige vingerafdrukscanner in het display en beschikt over een prachtig oledscherm. Het scherm is met 6,78 inch aan de grote kant, waardoor je het toestel moeilijk met één hand kunt gebruiken. Op de linkerzijkant zit een speciale knop om AI-functies te starten. Als je dat niets vindt, zit de knop niet in de weg.

©Rens Blom

Goede camera's

De OnePlus 15 heeft een hoofdcamera, groothoekcamera en zoomcamera, allemaal met 50megapixel-sensoren. De camera's zijn goed en veelzijdig, maar jammer genoeg niet echt beter dan die van de OnePlus 13. Het nieuwe vlaggenschip moet ook concurrenten als de iPhone 17 Pro en Google Pixel 10 Pro voor zich dulden, met name als het gaat om ver inzoomen en de groothoeklens. Storend? Naar onze mening niet, tenzij je de beste camerasmartphone van dit moment zoekt. Dan is de OnePlus 15 niet de topper voor jou.

Hieronder zetten we een paar fotoseries gemaakt met de OnePlus 15 op een rijtje.

©Rens Blom

©Rens Blom

Updatebeleid kan nog steeds beter

OnePlus heeft zijn updatebeleid voor dure smartphones in de afgelopen jaren verbeterd, maar kan met de OnePlus 15 nog steeds niet tippen aan sommige concurrenten. Het toestel krijgt vier jaar Android-upgrades en zes jaar beveiligingsupdates. Samsung, Apple en Google geven hun dure telefoons zeven jaar complete updates. Bijzonder is dat de Oppo Find X9 Pro vijf om zes jaar updates krijgt, terwijl Oppo en OnePlus zusterbedrijven zijn en dezelfde ColorOS-softwareschil gebruiken. Alhoewel, OnePlus noemt zijn schil OxygenOS. In de praktijk verschilt de software echter nauwelijks met de ColorOS-schil van de Oppo Find X9 Pro, die we na de OnePlus 15 getest hebben.

©Rens Blom

Conclusie: OnePlus 15 kopen?

De OnePlus 15 is een premium smartphone met iets minder goede camera's en een korter updatebeleid dan sommige concurrenten, maar zet daar een fantastische accuduur en bloedsnelle prestaties tegenover. De adviesprijs vanaf 949 euro vinden we voor een vlaggenschip sympathiek.

Nu de ondersteuning voor Windows 10 echt gestopt is, zul je binnenkort toch echt moeten overstappen. Maar wat nu als je hardware ontoereikend is voor Windows 11 of als je helemaal geen zin hebt in dat systeem? Met Linux kun je alle kanten uit, dus bespreken we de interessantste varianten.

Een groot voordeel van Linux zijn de acceptabele systeemeisen, waardoor je in de praktijk ook nog volop plezier kunt halen uit oudere computers. Met het recente afscheid van Windows 10 bedenk je nu mogelijk wat je met de computer of laptop kunt doen en hoe je niet afhankelijk bent van een eventuele overstap naar Windows 11.

MX Linux

We beginnen met MX Linux. Dit is een goed voorbeeld van een Linux-distributie die niet al te hoge eisen aan de hardware stelt: minimaal een dualcore-processor van minstens 2 GHz en zo'n 15 GB vrije schijfruimte. Een intern geheugen van 1 GB is al voldoende om MX Linux te draaien. Behalve een 64bit-versie is er ook een 32bit-uitvoering beschikbaar, prettig voor oudere computers. Dat wordt gewaardeerd: MX Linux is een van de populairste Linux-distributies op dit moment.

Omgevingen

Verwacht niet te veel toeters en bellen op het gebied van gebruikersinterface. Dat heb je ook niet nodig voor alledaagse taken. Voor MX Linux zijn verschillende omgevingen beschikbaar. Ga je voor ultieme prestaties en functioneel gebruik, dan is Xfce een goede kandidaat. De omgeving heeft een eenvoudige opzet, maar stelt ook geen hoge eisen aan het systeem.

In de sectie MX Tools vind je een verzameling van handige programma's om de computer te onderhouden. Je kunt hier nieuwe gebruikers aanmaken en de opstartvolgorde van het systeem aanpassen, als je gebruikmaakt van meerdere besturingssystemen. Ook zijn er programma's waarmee je de computer kunt herstellen in geval van problemen. Via de sectie Setup installeer je aanvullende drivers en bijvoorbeeld codecs voor audio en video. 

Rijkere omgeving

Geef je de voorkeur aan een rijkere omgeving, dan kun je de KDE-omgeving gebruiken. Deze vertoont grote gelijkenis met een gemiddeld Windows-bureaubladomgeving en is relatief gebruiksvriendelijk. Ook is er veel ruimte voor het aanpassen van de omgeving aan je eigen smaak, bijvoorbeeld met aangepaste achtergronden en een pictogramset. Je kunt die zelf samenstellen of gebruikmaken van kant-en-klare thema's, wederom vergelijkbaar met Windows.

De derde omgeving – Fluxbox – combineert het beste van beide werelden: de snelheid van het eerder genoemde Xfce en de gebruiksvriendelijkheid van de KDE-omgeving. Dit maakt de omgeving geschikt voor iets oudere hardware, maar ook prima bruikbaar voor meer moderne hardware.

Standaardapps

MX Linux is standaard voorzien van een aantal apps waarmee je direct aan de slag kunt. Zo vinden we Firefox als browser en heeft MX Linux de Thunderbird-client voor e-mail. Ook is er een recente editie van het kantoorpakket LibreOffice vooraf geïnstalleerd. Voor het afspelen van audio en video hebben de makers het bekende VLC meegeleverd. Ook vind je Strawberry, een relatief uitgebreide muziekspeler, terug in de omgeving. Je kunt zelf aanvullende apps installeren via de MX Package Installer. De apps zijn onderverdeeld in verschillende categorieën, zoals Email, Games en Browser. Via het zoekvak bovenin kun je specifieke apps vinden.

Elementary OS

Visueel aantrekkelijk

Waar sommige Linux-distributies niet uitblinken in gebruiksvriendelijkheid of uiterlijk, onderscheidt Elementary OS zich van de rest. In onze ogen is dit een van de meest visueel aantrekkelijke Linux-versies op dit moment. Een deel van de omgeving doet sterk denken aan het uiterlijk van Apple-omgevingen. Zelf noemen de makers het de Pantheon-omgeving. Voor Elementary OS heb je een Intel Core i3 of vergelijkbare processor nodig, 4 GB intern geheugen en 32 GB vrije schijfruimte. Je kunt Elementary OS ook proberen zonder het eerst te installeren (zie ook het kader 'Probleemloos proberen' verderop in dit artikel).

Extra veilige óf klassieke modus

Veel aandacht is besteed aan veiligheid en privacy. Dat merk je bijvoorbeeld met de Secure Session. Deze modus kun je activeren tijdens het aanmelden. Bij de Secure Session heeft elke app expliciet toestemming nodig om een taak uit te voeren, bijvoorbeeld toegang krijgen tot de fotomap of de camera. Dit is vergelijkbaar met de machtigingen die je op een mobiele telefoon per app kunt toekennen. Heb je hieraan geen behoefte en wil je de apps direct toegang geven tot 'alle' acties, dan kun je in Elementary OS ook nog kiezen voor de klassieke modus.

AppCenter

Standaard is in Elementary OS een volwassen set apps ingebouwd. Zo vind je onder meer apps voor het afspelen van audio en video, maar ook voor het werken met Office-documenten. Aanvullende apps installeer je via het onderdeel AppCenter. Handig is dat dit onderdeel ook toegang biedt tot de apps die je via Flathub kunt krijgen (over Flathub lees je elders in dit artikel).

Je kunt kiezen welke repository (bron) je wilt gebruiken: die van Elementary OS of Flathub. Ook in het AppCenter is de focus op veiligheid goed merkbaar: je leest welke rechten de app wil gebruiken (bijvoorbeeld het aanpassen van systeeminstellingen). Ook lees je op voorhand over eventuele compatibiliteitsproblemen of onderdelen die niet werken. Verder valt Elementary OS in positieve zin op qua toegankelijkheidsfuncties. Zo hebben de makers veel aandacht besteed aan navigatie met het toetsenbord (in plaats van afhankelijkheid van de muis) en screenreader-functionaliteit, waarbij de elementen op het scherm worden voorgelezen door een stem en je niet afhankelijk bent van het beeldscherm.

Meerdere omgevingen

Mogelijk gebruikte je in Windows verschillende bureaubladen, bijvoorbeeld om privé en werk gescheiden te houden. Die functionaliteit vinden we ook terug in de standaardomgeving van Elementary OS: voor elk type taak kun je een afgescheiden werkruimte met eigen bureaublad en pictogrammen maken. Ook biedt het een Niet storen-modus, die ervoor zorgt dat afleidende berichten tijdelijk worden gedempt. De omgeving beschikt ook over een beeld-in-beeldmodus, waarbij je bijvoorbeeld een video kunt afspelen terwijl je in Office een document aanpast.

Voor het gebruik van Elementary OS betaal je volgens de makers 'wat je ervoor kunt missen'. Op de website kun je een standaardbedrag (zoals 20 of 30 euro) of een aangepast bedrag opgeven.

Linux Mint

Interessante keuze

In de lijst met aantrekkelijke Linux-kandidaten mag Linux Mint niet ontbreken. Niet voor niets kun je bij ons regelmatig lezen over deze Linux-distributie. Zoek je bijvoorbeeld een opvolger voor Windows 10 en kun je door hardwarebeperkingen niet overstappen naar Windows 11, dan is Linux Mint een interessante keuze.

Het besturingssysteem stelt geen onredelijke eisen aan de computer: je hebt minimaal 2 GB werkgeheugen nodig (al is 4 GB aanbevolen) en kunt al aan de slag met 20 GB vrije schijfruimte (100 GB is aanbevolen). Prettig van Linux Mint is de lange ondersteuningsperiode. De meest recente versie van Linux Mint ('Xia') wordt tot 2029 ondersteund.

Net als bij het elders besproken MX Linux, kun je bij Linux Mint kiezen tussen verschillende omgevingen. Voor de beste ervaring kies je voor Cinnamon. Deze omgeving is het meest modern en kent een grote gelijkenis met Windows 10: handig voor de Windows-overstappers. Daarnaast kun je kiezen voor de Mate- en Xfce-omgeving. De omgeving Mate is beperkter en kent minder functies dan Cinnamon, vergt minder van de computer en is hierdoor geschikt voor oudere computers. Tot slot legt Xfce verreweg het minst beslag op de computer, maar biedt minder functies dan Mate en Cinnamon.

Naast Windows

Tijdens de installatie kun je ervoor kiezen om Linux Mint naast Windows te installeren (via de optie Installeer Linux Mint naast Windows Boot Manager) of juist een volledige overstap te maken (Wis schijf en installeer Linux Mint). Eenmaal geïnstalleerd, valt de gebruikersomgeving direct op: overzichtelijk en in veel opzichten vergelijkbaar met Windows. Ook valt het relatief grote aantal standaardapps op. Deze zijn toegankelijk via het Menu en ondergebracht in verschillende categorieën, bijvoorbeeld Kantoor voor Office-programma's en Geluid & Video voor audio- en videospelers.

Een belangrijk pluspunt van Linux Mint is de mogelijkheid om de gebruikersomgeving tot in detail naar je hand te zetten. Dat doe je via Menu, Voorkeuren. Bepaal hier onder meer het bureaublad, de pictogrammen en kies een thema, waarmee je het uiterlijk van Linux Mint in één keer aanpast, vergelijkbaar met Windows.

Zorin OS

Gebruiksvriendelijke optie

Zorin OS is ook een interessant alternatief voor Windows. De Linux-distributie biedt je een gebruiksvriendelijke omgeving en heeft wat betreft opzet veel weg van Windows 11. Er bestaan meerdere uitvoeringen van Zorin OS. Zorin OS Core mag je gratis gebruiken. Dit is een prima startpunt om te controleren of deze Linux-distributie je bevalt. Ben je tevreden, dan kom je echter al gauw uit bij het betaalde Zorin Pro. Je betaalt hiervoor een kleine 50 euro, maar krijgt met Pro toegang tot de eerdergenoemde Windows 11-achtige omgeving.

Als je op de website even doorklikt, kom je uit bij Zorin OS Lite. Zoals de naam al doet vermoeden, gaat het hier om een lichtgewicht uitvoering van het besturingssysteem, dat je kunt gebruiken op oudere hardware. Houd er wel rekening mee dat de Lite-versie verder niet meer wordt ontwikkeld. Voor de nieuwste versie van Zorin OS Core heb je een processor op 1 GHz, 1,5 GB intern geheugen en 15 GB schijfruimte nodig. Voldoet de computer aan deze minimale eisen, dan kies je voor het toekomstbestendige Core of de betaalde Pro-versie.

Android-integratie

In Zorin OS vind je Zorin Connect. Met deze optie kun je je Android-telefoon nauw integreren met de computer. Er wordt hierbij een beveiligde verbinding opgezet tussen de computer en de telefoon. Vervolgens kun je bestanden uitwisselen en worden meldingen van de telefoon ook in Zorin OS getoond. Bovendien kun je de computer deels bedienen met de telefoon. Bijvoorbeeld bij het afspelen van muziek en video's.

Appstore Flathub: meer software

Uiteraard wil je je computer voorzien van de nodige software. Een goed startpunt hiervoor is Flathub, een appstore voor Linux. Hoe je ermee aan de slag gaat, verschilt per distributie. In sommige distributies is de ondersteuning standaard ingebouwd, zoals in Linux Mint. In andere distributies moet je Flathub zelf instellen.

Ga naar https://flathub.org/setup en kies hier je Linux-versie. In het vak bovenin geef je de naam van de distributie op en klik je op het zoekresultaat voor verdere instructies. Ga hierna op zoek naar apps die je wilt installeren.

Prettig aan Flathub is dat je ziet wanneer een app door het platform is geverifieerd en je zeker weet uit welke bron de code afkomstig is. Elke pagina bevat aanvullende links zoals verwijzingen naar taalbestanden en veelgestelde vragen. Op de tab Statistics lees je hoe vaak de software is gedownload via Flathub.

P.S. Ook op een nieuwe laptop kun je natuurlijk Linux installeren. Op zoek naar een goedkope laptop? Op Kieskeurig.nl zie je de sterkste prijsdalers van het moment.