Heb je last van een pc die niet optimaal presteert? Of vertoont juist andere apparatuur in je thuisnetwerk mankementen? Dan is het vaak flink speuren naar de oorzaak van het probleem, met een goede gereedschapskist aan tools voor je pc weet je precies of alle onderdelen in (en aan) je computer naar behoren werken.

1 Speccy

Staat er Windows 32 of 64 bit op je systeem? Welke processor en welke chipset zitten er in? Als je de exacte specificaties van je eigen of andermans computer zoekt: met Speccy haal je die gegevens snel boven water. Speccy geeft een samenvatting van de inhoud van het systeem. Je ziet in één oogopslag het geïnstalleerde besturingssysteem, de processor, het geheugen enzovoort. Via tabbladen aan de zijkant kun je verder inzoomen op de onderdelen om gedetailleerde systeeminformatie boven water te krijgen. Ook randapparatuur en het netwerk hebben eigen tabbladen.

©PXimport

2 CPU-Z

Met CPU-Z haal je snel naar boven welk type processor en in de computer zit. Je krijgt alle gegevens van de socket op het moederbord tot de verschillende ondersteunde instructiesets. Minstens zo handig, zeker voor wie een OEM-systeem heeft, je ziet welk type moederbord je hebt. Handig als je snel wilt weten welke nieuwe drivers je kunt gebruiken.

©PXimport

3 Core Temp

Ieder recent moederbord kan de temperaturen van de cpu lezen. Maar voor de meest nauwkeurige aanduiding van de temperatuur is de ingebouwde digital thermal sensor van de processor nodig. Het tooltje Core Temp leest deze sensor uit en geeft per processorkern precies weer wat de huidige temperatuur is. Core Temp kan zowel met AMD- als met Intel-processoren overweg. Je krijgt gelijk in het overzicht te zien welk type processor er in het systeem zit. Via add-ons kun je Core Temp verder uitbreiden, bijvoorbeeld met mogelijkheden om de temperatuur op afstand uit te lezen.

©PXimport

4 Prime95

Heb je regelmatig blauwe schermen en vraag je je af of de processor de oorzaak van het probleem is? Dan kun je met Prime95 direct antwoord op die vraag krijgen. Dit programma is eigenlijk geschreven om grote priemgetallen te achterhalen. Prime95 is een programma dat computers over de hele wereld gebruikt om te rekenen totdat er een priemgetal met 100.000.000 decimalen is ontdekt. Daarmee is een behoorlijke prijs te winnen. Prime95 is in zoverre niet gratis dat je afstand doet van deze prijs als jouw computer het getal in kwestie weet te berekenen. Je kunt het wel gratis inzetten om de processor extreem te belasten en zo te kijken of de computer dat aankan.

©PXimport

5 CrystalDiskInfo

Hoe gaat het met de harde schijf? CrystalDiskInfo geeft op basis van de s.m.a.r.t.-status informatie over alle harde schijven in je systeem. Je kunt de temperatuur in de gaten houden en zien of er andere problemen zich aan het ontwikkelen zijn. Deze toepassing kan automatisch een geluidsmelding geven of een e-mail sturen als problemen zich voordoen. De interface is lekker overzichtelijk. Alle relevante gegevens staan bovenaan, de twee belangrijkste waarden (gezondheid en temperatuur) zelfs heel prominent. Met een klik op de pijl kun je snel schakelen tussen verschillende harde schijven in het systeem.

©PXimport

6 Recuva

Met Recuva kun je eenvoudig bestanden terughalen, zelfs als je de prullenbak al hebt geleegd. Wie verstandig is, installeert deze gratis toepassing voordat problemen zich voordoen. Zo niet, dan loop je bij installatie het risico je verwijderde bestandsresten te overschrijven. Ben je een bestand kwijt, dan start je Recuva en loodst een wizard je door de stappen heen. Deze tool werkt op harde schijven, usb-sticks en geheugenkaarten. Naast herstelmogelijkheden krijg je ook een optie waarmee je bestanden zo verwijdert dat zelfs Recuva ze niet meer kan terugvinden.

©PXimport

7 Duplicate File Finder

Het niemand verbazen dat op bijna iedere harde schijf behoorlijk wat gegevens dubbel staan. De Duplicate File Finder van Auslogics helpt je deze dubbele bestanden opsporen. Je start direct met een wizard waarin je aangeeft of je naar veelplegers qua doublures wilt zoeken of alle bestanden onder de loep wilt nemen. In de opvolgende stappen kun je in nog meer detail zoeken en aangeven hoe veilig dubbele bestanden verwijderd moeten worden. Vanuit het zoekoverzicht kun je vervolgens de resultaten zelf nalopen voor je ze verwijderd.

©PXimport

8 WinDirStat

WinDirStat is bepaald geen jonge toepassing, maar nog steeds heel nuttig en het werkt ook op Windows 10. Deze toepassing analyseert de harde schijf en brengt vervolgens grafisch in beeld hoeveel bestanden erop staan en hoe groot die ten opzicht van elkaar zijn. Vanuit het openingsscherm zijn de bestanden met kleur gecodeerd naar de map waar ze in staan. Klik je op een verzameling bestanden, dan zoom je in naar die map, en worden de bestanden per onderliggende map getoond. Dat maakt het heel makkelijk om snel te zien welke bestanden en mappen de meeste ruimte op de harde schijf innemen.

©PXimport

9 Furmark

Met Furmark belast je je videokaart om te kijken wat hij aankan. Vanuit het overzichtsscherm zie je direct hoeveel videokaarten er in het systeem zitten en welke typen kaarten dat zijn. Je kunt aangeven of je een stresstest of een benchmark wilt doen. Met een stresstest kun je kijken of je systeem de volledige belasting van de videokaart aankan. Handig als je probeert te achterhalen of blauwe schermen door dit onderdeel veroorzaak worden. De scores van de benchmarks kun je gebruiken bij het overklokken van een systeem en om te zien hoe snel jouw computer is ten opzichte van die van anderen.

©PXimport

10 Fraps

Fraps is een oude bekende voor fanatieke gamers. Deze applicatie laat zien hoeveel frames per seconde de videokaart op een gegeven moment kan genereren. De applicatie loopt in een hoek van het scherm mee terwijl een game draait. Dit maakt het mogelijk om snel te zien wanneer een spel qua snelheid in de problemen komt. Al voordat het beeld gaat stotteren, zien we de fps naar beneden gaan. Deze applicatie wordt niet alleen gebruikt om problemen op te sporen, maar ook om de relatieve videosnelheid van een computer te bepalen. Fraps bevat daarnaast ook een onderdeel om schermopnamen mee te maken.

©PXimport

11 3DMark Basic Edition

Als je je videokaart aan een serieuze test wilt blootstellen en gelijk de resultaten wilt vergelijken met die van anderen, dan is 3DMark Basic Edition een mooie tool. Met deze versie kun je de professionele tests van Futuremark op je systeem loslaten. Na afloop krijg je een testrapport dat je kunt vergelijken met dat van andere gebruikers wereldwijd. Net als Furmark kun je 3DMark gebruiken om te kijken of je systeem zoveel grafische belasting wel aankan. Zie je steeds een blauw scherm bij het uitvoeren van deze test, dan is er een goede kans dat de videokaart in je systeem niet naar behoren werkt.

©PXimport

12 Revo Uninstaller Free

De de-installatieroutine van Windows laat niet altijd alles even schoon achter. Revo Uninstaller Free gebruik je onder meer als vervanger van Apps verwijderen in Windows 10. Het probeert applicaties zo volledig mogelijk van je computer af te gooien. Daarnaast vinden we een aantal extra schoonmaakgereedschappen om onder meer restanten van oude de-installaties te verwijderen. Revo biedt in de gratis versie mogelijkheden om door te gaan met een betaalde variant die nog meer opties biedt om zowel harde schijf als de Windows-installatie weer helemaal aan kant te krijgen.

©PXimport

13 CCleaner

CCleaner is al zo lang populair dat het bijna heiligschennis is om er negatief over te schrijven. Dat imago heeft een deuk opgelopen toen bleek dat de 32bit-versie met malware geïnfecteerd was. Inmiddels zou Piriform (tegenwoordig onderdeel van Avast) weer schone software moeten aanbieden. Het idee achter CCleaner is dat je de computer versnelt door ongebruikte onderdelen te verwijderen. Wie dit in praktijk test ontdekt dat het eigenlijk weinig concrete snelheidswinst oplevert. Wel is het een heel handige toepassing om snel de computer op te schonen van cookies, tijdelijke internetbestanden en andere overbodige rommel.

©PXimport

14 AutoRuns

Wat start er allemaal als Windows wordt gestart? Het tooltje AutoRuns van Microsoft brengt in beeld wat er opstart en kan daarbij automatisch de standaard Microsoft-onderdelen verbergen. Dat geeft je de mogelijkheid om applicaties van derden die met Windows mee willen starten daarvan te weerhouden. AutoRuns geeft een zeer uitgebreide weergave van alle mogelijke applicaties die zichzelf starten wanneer je Windows aanzet.

©PXimport

15 PRTG Network Monitor

Met PRTG Network Monitor houd je overzicht op wat er op je netwerk gebeurt. Het is professionele software waarvan wij de gratis variant gebruiken. Bedrijven gebruiken het om grote, complexe netwerkinfrastructuur in de gaten houden. Dat doen ze door softwaresensoren op verschillende onderdelen (servers, routers, etc.) te plaatsen. Detecteert één van de sensoren een probleem, dan gaat er een alarm uit en kan de beheerder actie ondernemen. De gratis versie van PRTG Network Monitor heeft een limiet van maximaal 100 sensoren. Daarna moeten we (stevig) betalen. Dat is geen probleem: voor overzicht in een normaal thuisnetwerk is 100 meer dan genoeg.

©PXimport

Het is herfst, en dat betekent spinnen. Niet alleen buiten, maar ook binnen. Daar kun je flink van schrikken. Toch is er geen reden tot paniek. Spinnen zijn juist nuttig: ze vangen muggen, vliegen en andere hinderlijke insecten. Nederlandse spinnen zijn bovendien niet gevaarlijk voor mensen. Wil je ze toch liever niet in huis? Dit kun je doen!

Dat je in het najaar meer spinnen ziet, is trouwens logisch. De mannetjesspinnen zijn dan op zoek naar een vrouwtje. Of het nu mannetjes of vrouwtjes zijn, voor allemaal geldt: ze zijn snel, maar niet gevaarlijk. Je kunt ze makkelijk vangen, zolang je maar rustig blijft.

Geen paniek! Vangen en vrijlaten doe je zo

De eenvoudigste methode daarvoor is nog steeds het bekende glas met een stukje stevig papier, bijvoorbeeld een bierviltje. Zet een stevig glas over de spin en schuif er een kartonnetje of papiertje onder. Til het geheel voorzichtig op, houd het goed gesloten en zet de spin buiten op enkele meters van je huis neer. Hoe verder, hoe kleiner de kans dat hij terug naar binnen kruipt.

Er bestaan ook speciale spinnenvangers: lange stelen met zachte borsteltjes of buisjes met een opvangreservoir. Handig als je liever wat afstand bewaart. Oefen eerst even, zodat je zeker weet hoe het werkt. Een spin doorspoelen of bespuiten met insectenspray kun je beter niet doen: er zijn betere, diervriendelijkere manieren om van ze af te komen.

©LeoniekvanderVlietPhotography

Waar komen spinnen binnen?

Spinnen kiezen niet bewust voor jouw woonkamer, maar volgen vaak insecten die aangetrokken worden door licht of warmte. Via kieren langs kozijnen, onder deuren of door ventilatieopeningen vinden ze hun weg naar binnen. Ook via spullen uit de schuur of garage kunnen ze mee naar binnen komen. Door deze routes af te sluiten of te controleren, verklein je de kans dat ze binnen belanden.

Voorkomen is ….

Hieronder lees je wat je in het algemeen kunt doen om insecten en spinnen buiten te houden. Ook kijken we specifiek naar bepaalde ruimtes in je huis.

Algemeen

Inspecteer je hele woning systematisch door langs plintnaden, kozijnen en doorvoeren te lopen. Dicht kieren af en vervang versleten tochtstrips. Plaats fijnmazig rvs-gaas voor ventilatieopeningen en maak ventilatieroosters jaarlijks schoon. Horren monteren voor ramen en deuren scheelt ook al een hoop.

Woonkamer

In de woonkamer trekken lampen vaak insecten aan, en daarmee ook spinnen. Plaats lampen niet direct bij de buitendeur en gebruik eventueel warmere lichtkleuren die minder insecten lokken – wit licht bevat namelijk veel UV- en blauwe componenten, echte insect-magneten. Ruim regelmatig achter kasten en banken op: rommelige hoeken bieden ideale plekken voor webben.

Slaapkamer

Zet bij warm weer het raam open met een hor ervoor. Zo ventileer je goed zonder dat spinnen en insecten naar binnen glippen. Trek ook gordijnen geregeld open en dicht; spinnen houden van rustige, donkere hoekjes.

Badkamer

Door de hoge luchtvochtigheid is de badkamer aantrekkelijk voor insecten en dus voor spinnen. Laat de ruimte goed drogen na het douchen (zet daar bijvoorbeeld de mechanische ventilatie voor aan of zet een raam een stukje open) en haal spinrag direct weg.

Kelder en berging

Dit zijn favoriete plekken voor grote huisspinnen. Ze houden van koelere, vochtige plekken waar ze met rust gelaten worden. Controleer leidingen en kieren, dicht openingen en zorg dat er niet te veel losse spullen op de grond staan.

Van huisspin tot kruisspin: zo herken je ze

Gevaarlijke spinnen? Die komen in Nederland eigenlijk niet voor. Maar dat maakt de angst er niet minder om. Herkennen wat voor spin je ziet, kan dan echt helpen. In september en oktober zie je binnenshuis vooral mannetjes van huisspinnen rondstruinen, terwijl vrouwtjes in hun web blijven. Met een app zoals ObsIdentify (voor Android en iOS) kun je eenvoudig een foto maken en direct zien om welke soort het gaat. Ook de webvorm geeft aanwijzingen: een strak wielweb, een trechter of een slordig matje is vaak soortspecifiek. Door je in de soorten te verdiepen, leer je dat de grote, donkere spinnen in huis simpelweg rondzwervende mannetjes zijn die een partner zoeken. Niets om bang voor te zijn dus!

Top 5 huisspinnen in Nederland

De kruisspin, Araneus diadematus, is jaar in jaar uit de publieksfavoriet én meest geteld; je herkent hem aan het lichte kruis op het achterlijf en het grote wielweb langs schuttingen en raamkozijnen. De grote trilspin, Pholcus phalangioides, hangt met lange poten onder het plafond en trilt heftig bij onraad; je vindt hem vaak in rustige hoekjes binnen. De gewone en grote huisspinnen, Eratigena-soorten, bouwen trechterwebben achter kasten en in kelders. De venstersectorspin, Zygiella x-notata, spant bij ramen een wielweb met een 'hapje' eruit; vaak zie je die in gevelhoeken. De herfsthangmatspin, Metellina segmentata, maakt kleine hangmatwebjes in struiken en rond tuinen en wordt regelmatig bij huizen gezien. De exacte volgorde varieert per jaar en telling, maar deze soorten staan steevast hoog in Nederlandse spinnentellingen.

©Anton Derkach | Iuliia - stock.adobe.com

Veelgestelde vragen over spinnen in huis

Zijn spinnen in Nederland giftig?

De spinnen die je binnenshuis tegenkomt, zoals huisspinnen of trilspinnen, zijn niet gevaarlijk. Ze kunnen hooguit bijten als ze in het nauw komen, maar dat gebeurt zelden en is vergelijkbaar met een muggenprik: een klein rood plekje dat snel verdwijnt. Ook buitenshuis leven er in Nederland geen gevaarlijk giftige spinnen voor mensen.

Kruipen spinnen in je slaap in je mond of oren?

Dit is een hardnekkige mythe. Spinnen zijn schuwe dieren die juist contact met mensen vermijden. Het idee dat ze in je slaap in je mond of oor kruipen is een broodjeaapverhaal. Ze lopen hooguit langs je bed op zoek naar een rustig hoekje, maar hebben geen enkele reden om een mens als schuilplek te gebruiken.

Waarom zie je vooral in de herfst zoveel spinnen?

In nazomer en herfst gaan mannetjes-huisspinnen op zoek naar een vrouwtje. Omdat ze rondzwerven, zie je ze vaker in kamers en gangen lopen. Vrouwtjes blijven meestal in hun web en vallen daardoor minder op. De seizoenspiek heeft dus alles te maken met hun voortplantingscyclus.

Kunnen spinnen eitjes in huis leggen?

Ja, spinnen kunnen in huis eizakjes maken. Meestal gebeurt dat in rustige hoekjes of achter meubels. De jongen verspreiden zich na het uitkomen en veel halen de volwassen leeftijd niet. Door webben en eizakjes regelmatig weg te halen met de stofzuiger, houd je de aantallen eenvoudig onder controle.

Helpt het om spinnen weg te houden met pepermuntolie of azijn?

Er circuleren veel huismiddeltjes die zouden helpen, maar er is weinig bewijs dat spinnen echt wegblijven van bepaalde geuren. Belangrijker is het dichten van kieren, plaatsen van horren en regelmatig opruimen. Dat heeft aantoonbaar meer effect dan een schaaltje azijn of een oliebrandertje.

Kunnen huisspinnen springen of vliegen?

Nee, de huisspinnen die je binnenshuis tegenkomt kunnen niet springen of vliegen. Ze lopen of klimmen via draden. Soms zie je kleine jonge spinnen wel zweven aan een draadje; dat heet 'ballooning'. Dan gebruiken ze een draad als zweeflijn in de wind. Bij volwassen huisspinnen gebeurt dat niet binnenshuis. 

Wat moet ik doen als ik een spin echt niet durf te vangen?

Vraag iemand anders om te helpen of gebruik een lange spinnenvanger waarmee je voldoende afstand houdt. Als dat niet lukt, kun je de deur naar de buitenruimte openen en wachten tot het dier zelf naar buiten trekt. Het belangrijkste is kalm blijven: spinnen zijn sneller bang voor jou dan andersom.

In oktober staat de tuin in het teken van de overgang naar de koude maanden. Planten hebben nog steeds zorg nodig en ook het onderhoud vraagt aandacht. Dit is het moment om alles klaar te maken, zodat je tuin de winter goed doorkomt.

Bescherm de tuin tegen vorst

Met dalende temperaturen is het belangrijk om alles te beschermen tegen vorstschade. Laat de tuinslang volledig leeglopen en berg hem op, zodat er geen water in achterblijft. Draai vervolgens de buitenkraan dicht. Schaf vliesdoek of noppenfolie aan om gevoelige planten te beschermen zodra het gaat vriezen.

Planten en bollen voor een wintertuin

Wie in de winter ook kleur wil behouden, kan nu groenblijvende varens, lage heesters en kerstrozen planten. Voorjaarsbollen zoals sneeuwklokjes, kievitsbloemen en bosanemonen moeten direct de grond in, omdat ze snel uitdrogen. Ook winterjasmijn of knoflook zijn nu aan de beurt. Bedek de grond daarna met een laag bladeren.

In hangmanden kun je winterviolen, bollen en klimop zetten voor wat extra kleur. Rozen plant je alvast voor het nieuwe seizoen. Tulpen die niet in de grond kunnen overwinteren, zet je in bollenbakken. Andere bloembollen plaats je bij vaste planten die qua kleur en bloeitijd goed bij elkaar passen. Geprepareerde hyacinten zet je in glazen binnen om vroeg van hun bloemen te genieten.

Oogsten in de herfst – én zaaien in de moestuin

Oktober is de maand van de oogst. Peren en appels haal je nu van de boom; maak er moes of taart van. Pompoenen en sierkalebassen zijn ook rijp. Laat altijd een stuk steel zitten, dan blijven ze langer goed. Bewaar ze koel en vorstvrij. In de moestuin zaai je nog veldsla, pluksla of spinazie. Kies wel voor winterharde soorten. Groenten die niet tegen kou kunnen, zoals paksoi, koolrabi, bloemkool en broccoli, oogst je voor de winter.

©encierro - stock.adobe.com

Onderhoud in oktober

Struiken, rozen en hagen hebben nog baat bij wat mest. In de border en moestuin kan eventueel kalk gestrooid worden. Blijf onkruid weghalen zodat het in het voorjaar niet uit de hand loopt. Plantensteunen kunnen de schuur in; maak ze schoon voordat je ze opbergt.

Zomerbollen zoals dahlia's, bloemriet en Abessijnse gladiolen moeten gerooid worden na de eerste nachtvorst. Controleer ook potten en bakken: zorg dat de afwateringsgaten open zijn zodat regenwater goed kan weglopen.

Snoeien in oktober

Ramblerrozen knip je bij door lange scheuten wat in te korten. Oktober is ook geschikt voor het snoeien van berk, esdoorn en kastanje, maar doe dit niet later dan eind november, want de sapstromen van deze bomen komen al vroeg op gang. Appel- en perenbomen kunnen eveneens gesnoeid worden.

©maxbelchenko

Het gazon winterklaar maken

Geef het gras dit najaar nog een laatste beurt. Verticuteer om mos en dood gras te verwijderen en lucht in de bodem te brengen. Maai het gras nog een keer, maar laat het niet te kort worden. Steek de randen bij en hark het gevallen blad weg, zodat het gras niet verstikt onder een bladerdeken en in het voorjaar weer gezond kan uitlopen.