Konami's voetbalreeks is de afgelopen jaren druk bezig met een comeback en lijkt dit jaar klaar om FIFA van de troon te stoten. Met het San Siro-stadium op de achtergrond spelen we alvast een vroege versie van PES 2017.

Het is nog té vroeg om te spreken over nieuwe gameplaymodi en licenties, daarom kijken we ook naar het belangrijkste: de daadwerkelijke gameplay, oftewel hoe speelt de game? Lees ook: Doom - Knetterhard en knettergoed.

Real Touch

Daar de gameplay van PES 2016 vorig jaar al als een huis stond is het geen verrassing dat PES 2017 hier overduidelijk op voortbouwt. De gameplay voelt bekend, maar is toch anders dankzij de toevoeging van de zogenaamde 'Real Touch'. Het aannemen, dribbelen en passen per individuele speler voelt hierdoor anders aan. Een verschil dat we meteen merken bij een kleinere speler zoals Santi Carzola en iets grotere spelers zoals Mesut Ozil. In combinatie met een reeks van nieuwe toegevoegde animaties voelt de bal hierdoor vrijer en volgt deze minder afgebakende paden.

©PXimport

Het aannemen van en dribbelen met de bal is niet voor elke speler even makkelijk.

Dit zorgt voor een realistischer spel dat ook van invloed is op passes. De snelheid van de bal en speler, hoe hard de bal wordt geraakt, waar met welk deel van de voet de bal wordt geraakt: het is allemaal van invloed. Op het eerste gezicht is die invloed minimaal, maar voor een ervaren speler iets wat direct opvalt. De controle over de bal is hierdoor vele malen groter en het leveren van een perfecte pass zorgt hierdoor voor nog meer voldoening.

Wat tevens direct opvalt is dat de keepers, na jarenlang een hekel punt te zijn geweest, flink op de schop zijn gegaan. In PES 2017 zijn deze beter dan ooit tevoren. Tijdens onze speelsessie stuitten we geen enkele keer op rare fratsen. Allesbehalve: keepers reageren adequater dan ooit, pakken de ballen die ze moeten hebben en staan razendsnel op voor een tweede of derde redding. Een verademing. Dit geldt evenzo voor de scheidsrechters die veel beter op overtredingen reageren, zonder de flow uit het spel te halen.

©PXimport

De keepers in PES 2017 zijn eindelijk flink op de schop gegaan.

Tiki-taka

PES 2017 biedt ook veel meer strategische hulpmiddelen om zelf invloed uit te oefenen op de wedstrijd. Eén van deze zijn de geavanceerde instructies die vooraf aan de wedstrijd ingesteld kunnen worden. Zo is op aanvallend gebied Tiki-taka voetbal in te stellen, waarbij de prioriteit ligt op het blijven passen van de bal. Spelers nemen hiervoor ook actief betere posities in en rennen niet zomaar de ruimte in. Weer een andere strategie is False Full Backs, waarbij backs uit hun traditionele positie kruipen en naar het midden van het veld bewegen. Hierdoor krijgt het team tijdelijk meer spelers in het centrum.

In verdedigend opzicht is het bijvoorbeeld mogelijk om 'de bus te parkeren' en zoveel mogelijk spelers voor het doel te positioneren. Of het zogenaamde Gegenpressing in te stellen en bij balverlies heel erg veel druk te zetten, iets wat wel veel vraagt van het uithoudingsvermogen. Tijdens de wedstrijd zijn er vier van deze vooraf ingestelde instructies te activeren en dit levert een veel dynamischer spel op.

Dat geldt eveneens voor hoekschoppen, waarbij het mogelijk is om zowel aanvallend als defensief per speler instructies te geven. Een andere strategische optie is de mogelijkheid om tijdens het spelen in één keer van heel verdedigend naar zeer aanvallend te veranderen. Een optie die PES spelers van het eerste uur zondermeer herkennen van jaren terug.

©PXimport

Tijdens corners kun je spelers individuele instructies geven.

AI

De allergrootste verandering in PES 2017 lijkt echter die van de kunstmatige intelligentie te zijn. Bij wedstrijden tegen de computer leert deze gedurende de wedstrijd jouw spel en past daarop zijn tactiek aan. Komen alle aanvallen via de vleugels, dan worden deze extra afgedekt en ook overmatig gebruik van een sterspeler, zoals Antoine Griezmann, levert een dubbele mandekking op. Het zorgt ervoor dat ook ervaren spelers op de hoogste moeilijkheidsgraad nog uitdaging weten te vinden.

Waar we de afgelopen jaren bij vroege versies die aan het einde van de zomer verschenen vaak nog onze twijfels hadden, is de staat van de versie die wij speelden al van een indrukwekkend niveau. De Fox Engine maakt dit jaar bovendien een behoorlijke stap vooruit. Dat is vooral te zien in de kleine details: de ademwolkjes in de winter, regendruppels die van het net af spatten, het claimen van een corner bij een achterbal, de spuitbuslijnen bij vrije trappen die langzaam vervagen en de tv-kabels die langs het veld liggen. Ook andere kleine toevoegingen stemmen ons enthousiast, van de licentie van Arsenal tot bijgewerkte menu's met kleine foto's van spelers. Het levert een veelbelovend beeld op van een game die pas in het najaar moet verschijnen.

Gamer.nl speelde een vroege versie van PES 2017 op de PlayStation 4. PES 2017 verschijnt later dit jaar voor pc, PlayStation 4, Xbox One, PlayStation 3 en Xbox 360.

De Motorola Edge 70 volgt de recente trend van dunne, lichte smartphones, maar dan met een zachter prijskaartje van net geen 800 euro. Hoewel het geen directe concurrent is van vlaggenschepen als de S25 Edge, bewijst de Edge 70 dat een uniek premium ontwerp niet de hoofdprijs hoeft te kosten.

Met een dikte van nét iets minder dan 6 millimeter en een gewicht van slechts 159 gram is de Edge 70 een van de lichtste en slankste telefoons op de markt. Desondanks voelt het toestel niet goedkoop aan, en dat is te danken aan een stevig aluminium chassis en een op nylon geïnspireerde bekleding. De Edge 70 biedt bovendien uitstekende duurzaamheid: hij heeft een MIL-STD-810H-certificering (MIL staat voor military grade), IP68- en IP69-ratings én is voorzien van Gorilla Glass 7i.

Het 6,7-inch amoledscherm heeft een resolutie van 2712 bij 1220 pixels en een adaptieve verversingssnelheid van 1 tot 120 Hz. Het vlakke oledpaneel biedt daarnaast een hoog contrast. Vooral de levendige, licht verzadigde kleuren, mogelijk gemaakt door de Pantone-nabewerking, vallen positief op. Het enige nadeel aan het display is de laag geplaatste vingerafdrukscanner; om die te gebruiken moet je je duim in een oncomfortabele positie buigen.

©Wesley Akkerman

Uitstekende middenklasser

De Edge 70 wordt aangedreven door de middenklasse Qualcomm Snapdragon 7 Gen 4-processor, bijgestaan door 12 GB werkgeheugen en 256 GB aan opslagruimte. Vooral de cpu is op papier minder krachtig dan die van de duurdere vlaggenschepen, maar in de praktijk maakt dat weinig uit. Apps worden snel geopend en multitasking gaat het apparaat goed af. Een groot voordeel is dat de processor niet erg heet wordt onder hoge druk en zijn werk dus zonder morren doet.

Een ander voordeel is dat de 4800mAh-batterij het opvallend lang volhoudt; zelfs bij matig tot zwaar gebruik is dat al snel een volledige dag. Daarmee overtreft hij de duurdere concurrentie van Samsung en Apple. Opladen gaat eveneens vlot, met 68 W bedraad, waardoor je binnen 50 minuten weer een volledig opgeladen batterij hebt. Ook op dit punt scoort Motorola flink wat punten.

©Wesley Akkerman

©Wesley Akkerman

Typisch Motorola

Traditioneel doet Motorola het goed op het gebied van software dankzij de bijna stock Android 16-ervaring. Helaas treffen we deze keer behoorlijk wat bloatware aan en zijn er advertenties zichtbaar in de weerapp; dubieus voor een toestel van 800 euro. Tijdens de installatie word je bovendien meermaals gevraagd om voorgestelde apps te installeren. En als je daar nee op zegt, kom je alsnog applicaties tegen waar je niet om vroeg, zoals TikTok en Perplexity AI.

Wat betreft ondersteuning kan de Motorola Edge 70 rekenen op vier Android-upgrades (tot Android 20) en vijf jaar aan beveiligingspatches. Hoewel dat voldoende is voor een middenklasser, blijft het wel iets achter bij de langere support die Samsung en Google bieden. Daarnaast voelt Moto AI nog aan als een achtergesteld project. De functies werken niet allemaal in het Nederlands, waardoor de AI-knop op het toestel eigenlijk nog maar weinig waarde heeft.

Foto's maken gaat prima

Het camerasysteem bestaat uit een 50MP-hoofdcamera met optische beeldstabilisatie, een 50MP-ultragroothoeklens en een 50MP-selfiecamera. Bij voldoende licht leveren deze camera's prettig ogende foto's met een ruim dynamisch bereik. Vooral in het donker verrast het toestel: dankzij de grote sensoren blijven beelden helder en gedetailleerd. Jammer is wel dat de software kleuren soms te nadrukkelijk verzadigt, waardoor foto's iets minder natuurlijk overkomen. Voor gebruik op sociale media zijn ze echter meer dan prima.

Toch kent het camerasysteem duidelijke beperkingen. Video's kunnen slechts in 4K met 30 fps worden opgenomen, terwijl beeldstabilisatie alleen werkt bij 1080p en 30 fps. Daarnaast kan de handmatige scherpstelling onverwacht invloed hebben op de helderheid. En doordat er geen telelens aanwezig is, ben je volledig aangewezen op digitale zoom. Begrijpelijk gezien de slanke behuizing van de Edge 70, maar alsnog een teleurstellend compromis.

Motorola Edge 70 kopen?

De Motorola Edge 70 is een slimme aankoop als je een slank en licht toestel zoekt voor minder dan 1000 euro. De bouwkwaliteit, het scherm, de lange batterijduur en de robuustheid maken dit een fijne smartphone voor dagelijks gebruik. Ondanks de bloatware en de onvolwassen Moto AI bewijst dit toestel dat je geen duur vlaggenschip nodig hebt voor een vooruitstrevend ontwerp en vlotte prestaties.

Bij ID.nl zijn we gek op producten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt. Een paar keer per week speuren we daarom binnen een bepaald thema naar zulke deals. Op zoek naar een betaalbare smartphone, maar dan wel eentje met een virtuele simkaart? De redactie van ID.nl is voor je op zoek gegaan naar smartphones met een prijskaartje van onder de 400 euro.

Met een eSim ben je niet meer afhankelijk van een fysiek simkaartje en heb je geen gepriegel meer met het plaatsen van je sim in de telefoon. Je kunt daardoor snel van provider wisselen zonder gedoe. Dit bespaart niet alleen tijd, maar ook ruimte in je apparaat. Perfect voor wie veel reist, omdat je eenvoudig internationale abonnementen kunt activeren. Daarnaast kun je op die manier ook gebruik maken van meerdere telefoonnummers op een enkel toestel, bijvoorbeeld eentje voor werk en prive.

Samsung Galaxy A26 5G

De Galaxy A26 5G combineert een slank ontwerp met krachtige prestaties. Het 6,7-inch FHD+ Super AMOLED-display biedt levendige kleuren en vloeiende beelden dankzij de 120 Hz verversingssnelheid. Onder de motorkap bevindt zich de Exynos 1380-chipset, ondersteund door 4 tot 8 GB RAM, wat zorgt voor soepele multitasking.

De 50 MP hoofdcamera met optische beeldstabilisatie legt scherpe foto's vast, zelfs bij weinig licht. Met een batterijcapaciteit van 5000 mAh en IP67-certificering is dit toestel zowel duurzaam als betrouwbaar. Bovendien belooft Samsung tot zes jaar beveiligingsupdates, wat de levensduur van het apparaat verlengt

Redmi Note 13 Pro

De Redmi Note 13 Pro 5G is een krachtpatser in het middensegment. Met een indrukwekkende 200 MP hoofdcamera met optische beeldstabilisatie leg je elk detail vast. Het 6,67-inch AMOLED-display met een resolutie van 1220x2712 pixels en een verversingssnelheid van 120 Hz zorgt voor een meeslepende kijkervaring.

Aangedreven door de Snapdragon 7s Gen 2-chipset en beschikbaar met tot 16 GB RAM, biedt dit toestel uitstekende prestaties. De 5100 mAh batterij ondersteunt 67W snelladen, waardoor je snel weer op pad kunt.​

Motorola Moto G35 5G

De Motorola Moto G35 5G biedt solide prestaties voor een betaalbare prijs. Het 6,72-inch LCD-scherm met een verversingssnelheid van 120 Hz zorgt voor vloeiende beelden. De 50 MP Quad Pixel-camera levert scherpe foto's, zelfs bij weinig licht.

Met een batterijcapaciteit van 5000 mAh en ondersteuning voor 5G-connectiviteit blijf je de hele dag verbonden. Hoewel de Unisoc T760-processor niet de snelste is, biedt het toestel voldoende kracht voor dagelijks gebruik

Sony Xperia 10 VI

De Sony Xperia 10 VI is een compacte smartphone met een focus op multimedia. Het 6,1-inch FHD+ OLED-scherm met een 21:9 beeldverhouding is ideaal voor het bekijken van films. Aangedreven door de Snapdragon 6 Gen 1-chipset en uitgerust met 8 GB RAM, biedt het toestel soepele prestaties.

De 48 MP hoofdcamera legt gedetailleerde foto's vast, terwijl de 5000 mAh batterij zorgt voor langdurig gebruik. Met IP68-certificering is het toestel bestand tegen water en stof

Samsung Galaxy A35 5G

De Galaxy A35 5G biedt premium functies in een betaalbaar jasje. Het 6,6-inch FHD+ Super AMOLED-display met een verversingssnelheid van 120 Hz zorgt voor heldere en vloeiende beelden. De 50 MP hoofdcamera met optische beeldstabilisatie legt scherpe foto's vast, terwijl de 13 MP selfiecamera zorgt voor duidelijke zelfportretten.

Aangedreven door de Exynos 1380-chipset en beschikbaar met tot 12 GB RAM, biedt het toestel krachtige prestaties. De 5000 mAh batterij ondersteunt 25W snelladen, en Samsung belooft tot vijf jaar beveiligingsupdates.