ID.nl logo
Doom - Knetterhard en knettergoed
© Reshift Digital
Huis

Doom - Knetterhard en knettergoed

Wat waren de afgelopen dagen een helse achtbaanrit. id Software heeft met Doom een shooter afgeleverd die ook na het einde nog nagalmt in je gamerzintuigen. Niet omdat het verhaal nou zo indrukwekkend is, of de multiplayer uitblinkt, maar omdat de game zo ontzettend lekker wegschiet.

Natuurlijk horen wij ook de kritieken van verstokte fans dat dit niet de oude Doom is. Maar tegen die mensen kunnen we alleen maar zeggen: laat het los en geniet. De jaren negentig zijn voorbij. Geen platte pixels meer, maar Cacodemons die er daadwerkelijk uitzien als weerzinwekkende, zwevende monsters met gloeiend blauw plasma in hun keelgat. Want als er iets is dat Doom perfect doet, dan is het wel de illusie van Mars vol met demonen op een overtuigende en meeslepende manier vertalen naar je systeem. Total War: Warhammer - Totale overwinning

©PXimport

Zelden was demonen knallen op Mars zo overtuigend.

De game biedt ook meer dan alleen maar de donkere, duistere Doom-sfeer. Wie verder kijkt dan de het grafische spektakel en de legendarische naam, moet ook zien dat Doom vooral een vermakelijke shooter is geworden. Eentje die zijn status eer aan doet, zeker als je kijkt naar het singleplayergedeelte. De game is in zijn basis een vrij recht-toe-recht-aan-shooter, maar weet door de juiste toevoegingen een hele eigen sfeer neer te zetten, die bovendien heel erg doet denken aan het origineel. Daar hoort dus ook een flinterdun verhaallijntje bij die ook in deze Doom nauwelijks boven de gemiddelde B-film uitkomt. Is dat erg? Niet echt, want in Doom speelt de actie de hoofdrol. Samen met blood & gore.

Overigens waarderen we de moeite die id heeft gestoken in de manier waarop ze het matige verhaal alsnog proberen te vertellen tijdens de campagne. Dankzij niet al te lange tussenscènes, audio-opnames en wat kleine datalogs krijg je een aardig idee van wat er allemaal gebeurd is op Mars en waarom iedereen toch zo boos is, zonder dat je al teveel uit de actie wordt gehaald. Daarnaast zorgt de manier waarop je personage zich gedraagt er ook voor dat je dit keer wat meer gevoel hebt bij de onbekende Doom Marine.

Vol gas

Maar, zoals gezegd, speelt de actie de hoofdrol in Doom en blijft het die ook spelen tot het einde. De game plaatst je iedere keer weer in de perfecte omgeving om ongegeneerd demonen af te knallen op de manier die het beste bij jou past. De game past de bekende formule van de bekende kill-chambers toe waarbij je iedere keer vast komt te zitten in een afgebakend gedeelte waar je pas uit mag als je alle aanwezige vijanden hebt vernietigd. Het is een formule die zwaar leunt op herhaling en ook in Doom valt niet te ontkennen dat deze aanpak na een paar uur niet echt meer verrast. Vooral in het eerste gedeelte van de game, wanneer je nog niet al je wapens hebt, voel het allemaal generiek en herhalend aan.

Ben je wat verder in de game en zit je rugzak vol met wapens, dan compenseert Doom dat gevoel van herhaling echter ruimschoots en op geheel eigen wijze. Normaal gesproken zou je in een willekeurige andere shooter een goede plek uitzoeken om zo alle vijanden van een afstandje om te leggen, maar in Doom word je bijna gedwongen om frontaal de aanval te zoeken. Uiteraard liggen er, net zoals in de oude games, overal pick-ups, waardoor je jezelf al straffend en achteruitlopend een weg door de levels schiet. Deze pick-ups zijn echter niet genoeg om je van voldoende munitie en bescherming te voorzien.

©PXimport

De formule leunt op herhaling maar wordt gecompenseerd door variatie en intensiviteit.

Wil je meer, dan moet je gebruik maken van de nieuwe Glory Kills die je iedere keer wanneer je er een uitvoert, van nieuwe munitie en gezondheid voorzien. Glory Kills zijn eigenlijk een soort van fatalities die je op iedere demoon kunt uitvoeren zodra je deze voldoende verzwakt hebt. Gaan ze blauw knipperen, dan zijn ze klaar voor zo'n glorieuze eind-move. Sta je dichtbij genoeg, dan verandert het blauw in oranje en kun je met slechts een druk op de knop zijn kop inslaan met zijn eigen arm of een buik openritsen met een hoorn. Er zijn belachelijk veel variaties en het maakt de game behoorlijk intens.

Behalve het feit dat een Glory Kill zelfs na de honderdste keer nog leuk is om naar te kijken, zorgen ze er bovendien voor dat je constant de aanval zoekt. Combineer dit met, in vergelijking met hedendaagse shooters, een hoog speltempo en je hebt een game waar je het grootste gedeelte van de tijd met het gas vol open speelt. Dit alles wordt begeleid door een dijk van een soundtrack, bestaande uit dikke gitaarriffs en opzwepende bas, waardoor het allemaal nog harder en sneller aanvoelt en je eigenlijk alleen nog maar de drang hebt om te blijven schieten op alles wat beweegt terwijl je als een dolle zo'n kill chamber doorkruist. Hebben we trouwens ook al gezegd dat wanneer je de kettingzaag gebruikt, je nog veel meer munitie en gezondheid krijgt? Zoals gezegd: vol gas dus!

Dancing with the stars

Vooral indrukwekkend is de manier waarop id Software je door de game heen sleurt op een bijna hypnotische wijze. Doom is niet bang om zoveel en zo vaak mogelijk alles uit de kast te trekken. Dat betekent enerzijds dat je al vrij vroeg in de game bijna je hele arsenaal en zowat alle monsters voorbij hebt zien komen. Anderzijds betekent het ook dat in sommige kill chambers daardoor alle registers worden opengetrokken en je niet raar moet opkijken wanneer er twee Pinky's, zes Cacodemons, vier Revenants, twee Barons of Hell en als toetje nog een duo Mancubi voor je neus staan.

Omdat dit vaker gebeurt, voelt zelfs deze chaos na een tijdje voorspelbaar aan. Het zorgt er echter ook voor dat je iedere keer als het gebeurt, je in een soort van trance en op pure adrenaline alles en iedereen aan gort begint te knallen. In een bijna harmonieuze dans van double jumps, Glory Kills, een strafe hier, een strafe daar en een laatste sprong naar die broodnodige Quad damage. Op deze momenten is het intens genieten van Doom.

Overigens compenseert id die soms wat voorspelbare kill chambers met een fraai stukje open leveldesign. De game begint op dit vlak wat minimaal, maar al na een paar uur spelen krijg je levels voorgeschoteld waar je in de eerste instantie niet weet waar je het zoeken moet. Buiten dat ze er gelikt en angstaanjagend uitzien, zijn ze ook mooi ontworpen en zitten ze technisch uitstekend in elkaar. Vooral de spelers die alles willen ontdekken (en geloof ons, er zitten heel wat Easter Eggs en verborgen kamers in) kunnen makkelijk een dik uur doorbrengen in sommige levels. De verborgen kamers worden vaak op sublieme, doch subtiele wijze verstopt waardoor het zoeken naar deze plekjes al een feestje op zich wordt.

©PXimport

De levels kennen meer dan genoeg geheimen.

Doom ontspringt de dans van de moderne shooter overigens niet. Integendeel, buiten de intense vuurgevechten en het rondrennen door eindeloze gangen vol bloed hebben de makers nieuwe elementen toegevoegd in de vorm van upgrades en Rune power-ups. Vooral je wapens tellen een flink aantal upgrades die zorgen voor een veelzijdig wapenarsenaal. Dat de balans van de wapens niet altijd even goed is (zo zijn de miniraketten op je machinegeweer een goede vervanger voor je rakettenwerper en is de BFG9000 behoorlijk overpowered), was voor ons slechts een klein smetje. In Doom kun je gewoon zelf kiezen welke wapens je gebruikt en uitbouwt, want uiteindelijk krijg je met ieder wapen de demonen onder de duim. Als je maar lang genoeg schiet. Verder kent de game zogenaamde Rune-challenges. Een dozijn uitdagingen die naast handige upgrades (zoals meer bonussen bij een Glory Kill) voor fikse uitdagingen kunnen zorgen en een fijn tussendoortje voor al het fijne, en minder fijne, schietwerk zijn.

Matige online multiplayer

We zijn dus enthousiast over het singleplayergedeelte van Doom. Maar dat betekent niet dat we dat automatisch zijn over de multiplayer. De bèta was aardig, maar nu we eenmaal de singleplayermodus hebben gespeeld, komen we daar toch een beetje op terug. Online doet Doom weinig om boven de middelmaat uit te komen, met standaard gamemodi en de bekende opties om het uiterlijk van je speler aan te passen. Op het geinige Freeze Tag na is er weinig vernieuwends te vinden.

Het grootste euvel vinden is echter niet het gebrek aan vernieuwing in de multiplayer, daar onttrekt bijna geen enkele shooter zich aan in deze tijden. Het grootste gebrek is het gemis van de chaos, snelheid en actie uit de singleplayer. De keuze voor een vaste weapon loadout breekt de game uiteindelijk toch op, omdat hierdoor nooit het gevoel ontstaat dat je ergens je best voor moet doen. Wat is er nou leuk aan een online potje Doom als iedereen al een shotgun en een raketwerper heeft?

Daarnaast zijn de Demon Runes die her en der verspreidt liggen, gewoonweg te sterk. Wanneer één team de Demon Rune te vaak in zijn bezit heeft, dan weet je eigenlijk al dat zij de wedstrijd gaan winnen. Daarnaast is ook hier de balans in de wapens zoek en komen er vooral veel Vortex Rifles en Shotguns voorbij. Het laatste euvel, en misschien wel de ergste van allemaal, wordt gevormd door de belachelijk lange laadtijden. Soms zit je minutenlang te wachten tot het volgende potje, waardoor die geweldige flow en snelheid van de singleplayer in de multiplayer nauwelijks een voet aan de grond krijgt.

©PXimport

Helaas ontbreekt het bij de multiplayer aan chaos, snelheid en actie.

Maak je eigen Doom-level

Tot slot verdient de SnapMap-modus wat speciale aandacht. Hoewel ook hier de laadtijden niet mals zijn, is dat het wachten wel waard. De hoeveelheid content en de bijzonder intuïtieve mapmaker zelf zijn twee vermakelijke toevoegingen op de intenste singleplayermodus. De mapmaker is zo handig dat je binnen no-time al een behoorlijk pittig leveltje Doom in elkaar sleutelt. Stop je er nog meer tijd en training in, dan is alleen je eigen fantasie een belemmering in wat je wel of niet kan bouwen. De bouwblokken, functies en een hele sloot aan manieren om zaken zoals demonen, deuren, objecten en zelfs geluid te activeren zijn legio en bovendien eenvoudig te plaatsen.

Een klein rondje langs de al gebouwde levels toont al direct de ware potentie van SnapMap. Zo kwamen we al diverse remakes van de originele Doom-levels tegen, evenals een Music Maker en een level met alleen maar Barons of Hell en de BFG9000. De meest opvallende was echter Harvest Doom, waarin je 'gewassen' moet verbouwen om zo twee Mancubi te kweken, die vervolgens moeten zorgen dat je genoeg kracht hebt om het einde van een mijn te bereiken. Dat we het level niet konden uitspelen, omdat we ergens vast bleven zitten, deed niets af aan het feit dat de gedachte achter dit level bijzonder origineel en grappig is. Harvest Doom is bovendien een perfect schoolvoorbeeld van wat we de komende tijd kunnen verwachten in de krochten van SnapMap.

Conclusie

Doom is niet de beste shooter ooit. Maar wat hebben we genoten van de game. Van de vele verwijzingen naar het origineel, maar evenzoveel van de belachelijk chaotische gevechten op locaties die het je dun door de broek laten lopen. Doom is gewoon weer Doom, in ietwat modern jasje, en daar zijn we id Software zeer dankbaar voor.

Uitstekend
Conclusie

Doom ---- **Ontwikkelaar:** id Software **Platform:** Pc, PlayStation 4, Xbox One (Getest op PS4) **Prijs:** € 39,99 voor pc, € 49,99 voor consoles **Website:** [www.doom.com](http://doom.com/en-us/)

Plus- en minpunten
  • Voelt als Doom
  • Belachelijk veel actie
  • Leveldesign
  • Veel herhaling
  • Multiplayer blijft achter
▼ Volgende artikel
Slimmer overstappen zorgverzekering 2026: pak dubbel voordeel met CashbackXL
© ID.nl
Zekerheid & gemak

Slimmer overstappen zorgverzekering 2026: pak dubbel voordeel met CashbackXL

Naar verwachting stappen dit jaar weer ruim 1,2 miljoen mensen over van zorgverzekering. Verstandig, maar het kan nóg slimmer. Wie overstapt via CashbackXL profiteert namelijk dubbel: je bespaart op de premie én ontvangt cashback-punten die je kunt inwisselen voor keiharde euro's.

We zitten midden in het overstapseizoen. Tot en met 31 december heb je de tijd om je huidige zorgverzekering op te zeggen en een nieuwe te kiezen. De ontevredenheid over de hoge premies is voor velen de belangrijkste reden om te wisselen. Daarnaast kiezen steeds meer mensen voor een minder uitgebreide aanvullende verzekering om de kosten te drukken. Er valt vaak honderden euro's per jaar te besparen door simpelweg te vergelijken. Maar waarom zou je genoegen nemen met alléén een lagere premie?

Punten scoren (en cashen!)

Als je via CashbackXL overstapt, ontvang je voor elke nieuw afgesloten zorgverzekering bij de grote vergelijkers Poliswijzer.nl, Zorgkiezer en Overstappen.nl 2.750 punten. Deze punten zijn geld waard: 1 punt staat gelijk aan € 0,01. Dit betekent dat je per overstap € 27,50 extra voordeel pakt.
Of je nu kiest voor a.s.r., VGZ Bewuzt, OHRA, Zilveren Kruis Ziezo of een van de vele andere verzekeraars uit de lijst: als je via de juiste vergelijker overstapt, pak je die bonus mee. In onderstaand overzicht zie je bij welke vergelijker je moet zijn voor een specifieke verzekeraar.

💡Slimme tip: zo krijg je meerdere cashbacks op één adres

Stappen jij en je partner allebei over? Let dan even goed op. Normaal gesproken geldt de regel: één cashback per vergelijker, per adres/gezin. Maar daar is een slimme oplossing voor. Wil je voor meerdere gezinsleden een cashback ontvangen? Sluit de verzekeringen dan af bij verschillende vergelijkers.

Voorbeeld: Jij sluit je nieuwe verzekering af via Poliswijzer.nl (2.750 punten) en je partner sluit af via Overstappen.nl (ook 2.750 punten). Zo ontvang je op hetzelfde adres twee keer de cashback!

Belangrijk om te weten: geduld wordt beloond

Overstappen doe je vóór 1 januari, maar de controle duurt even. Zorgverzekeraars keuren de aanvragen namelijk pas definitief in april 2026. Het duurt dus even voordat de punten in je account op 'goedgekeurd' staan, maar dat is het wachten waard.

Voorwaarden puntenactie zorgverzekering 2026

Wil je in aanmerking komen voor deze actie, lees dan onderstaande voorwaarden even aandachtig door:

• Je moet 18 jaar of ouder zijn.
• Het moet gaan om een nieuwe verzekering (als je verlengt bij je huidige verzekeraar (ook al sluit je een andersoortige verzekering af) dan geldt dat hier niet als overstappen.
• Alle genoemde cashbacks gelden altijd voor elk eigen risico.

Zo werkt de zorgverzekerings-cashback

Wil jij 2026 financieel goed beginnen? Volg dan deze stappen voor de perfecte tracking:

1. Maak een account aan op CashbackXL.
2. Klik bovenaan in de blauwe balk op Zorgverzekering 2026.
3. Bekijk in het overzicht welke verzekeraar via welke vergelijker (Poliswijzer, Zorgkiezer of Overstappen) beschikbaar is.
4. Klik op de link en start de vergelijking. Let op: accepteer alle cookies op de site van de vergelijker en zet je adblocker uit. Dit is noodzakelijk om de punten te kunnen registreren.
5. Sluit de verzekering af.
6. Je aankoop wordt geregistreerd en na goedkeuring in april 2026 kun je jouw punten verzilveren in euro's.

Waarom je CashbackXL kunt vertrouwen

CashbackXL is de grootste cashback-site van Nederland. De site registreert 97 procent van alle aankopen succesvol en scoort op Kiyoh een klantwaardering van een 9,0. Je ontvangt je uitbetaling maandelijks (of wanneer jij wilt, zonder minimumbedrag), krijgt de hoogste cashback-percentages en kunt terecht bij een toegankelijke klantenservice.

▼ Volgende artikel
Dit wil je weten over tweestapsverificatie, óók zonder je smartphone
© Looker_Studio - stock.adobe.com
Huis

Dit wil je weten over tweestapsverificatie, óók zonder je smartphone

Je inloggegevens alleen met een wachtwoord beveiligen is vragen om problemen. Steeds meer diensten en apps bieden daarom tweefactorauthenticatie (2FA) aan, of ze verplichten dit zelfs. Naast een wachtwoord heb je dan een tweede factor nodig. Vaak gebruik je hiervoor je smartphone, maar wat doe je als je (tijdelijk) geen telefoon hebt?

Dit artikel in het kort

Tweestapsverificatie (2FA) beschermt je accounts beter dan alleen een wachtwoord. Vaak gebruik je hiervoor je smartphone, maar dat hoeft niet. In dit artikel lees je hoe je ook zonder telefoon veilig kunt inloggen. Zo ontdek je hoe desktop-authenticators zoals Proton of KeePassXC werken, hoe je een hardwaresleutel zoals een YubiKey instelt, en hoe je back-upcodes aanmaakt voor noodgevallen. Ook wordt uitgelegd wat een digitale en fysieke token precies doen en hoe toegangssleutels (passkeys) een alternatief vormen voor klassieke wachtwoorden.

Wachtwoorden kun je vergeten, of ze worden gehackt. Daarom is het niet handig om de toegang tot een dienst of app alleen met een wachtwoord te beveiligen. Voor meer veiligheid voeg je daar een tweede authenticatiemethode aan toe. We hebben het over het aanmelden via 2FA (tweefactorauthenticatie oftewel tweestapsverificatie).

Bij 2FA heb je naast iets wat je weet, meestal een wachtwoord, ook iets wat je 'hebt' of 'bent' nodig om in te loggen. Zo'n tweede factor is vaak een unieke, eenmalige code via een authenticator-app op je smartphone. Het kan ook een sms-code, pushmelding, hardwaresleutel of een biometrische beveiliging zijn. Zo kan een aanvaller met je wachtwoord niet binnendringen, want hij heeft ook die tweede factor nodig. Een geraden of gelekt wachtwoord is dus niet meer voldoende, wat de veiligheid verhoogt.

Smartphone

Veel 2FA-oplossingen werken via een smartphone, bijvoorbeeld met de authenticator-app van Authy, Google of Microsoft, of via sms-berichten naar je telefoon. Dit is handig, maar er zijn ook nadelen. Je hebt altijd je telefoon nodig en bij een lege batterij, verlies of diefstal kom je mogelijk niet bij je accounts. Ook al je je in een gebied zonder mobiel bereik bevindt, is het lastig of onmogelijk om een sms te ontvangen.

2FA via sms is bovendien kwetsbaar voor praktijken als sim-swapping. Hierbij zet een aanvaller jouw telefoonnummer om naar een eigen simkaart om zo sms-codes te ontvangen. Je smartphone kan ook besmet raken (via phishing) met malware. Ook daarmee kan een aanvaller andere 2FA-codes onderscheppen.

Het kan ook zijn dat je geen smartphone voor je werk hebt en dat je je privételefoon liever niet gebruikt voor werkgerelateerde 2FA-authenticaties. Je kunt er natuurlijk ook nog bewust voor kiezen om geen eigen smartphone te hebben.

Gelukkig bestaan er veilige alternatieven om je ook zonder smartphone via 2FA aan te kunnen melden, zoals de rest van dit artikel duidelijk maakt.

Lees ook: Waarom je beter geen sms voor tweestapsverificatie kunt gebruiken

Een eenmalige code via een (mobiele) authenticator-app is een van de populairste 2FA-verificatiemethoden.

Desktop-authenticator

Veel mensen gebruiken als tweede factor een eenmalige code via een authenticator-app. Daarvoor bestaan verschillende gratis mobiele apps, maar je kunt ook je desktop of laptop inzetten. Je hoeft geen virtuele Android-omgeving op te zetten met een tool als BlueStacks om zo bijvoorbeeld de mobiele Android-authenticator van Google of Microsoft te kunnen draaien. Installeer gewoon de desktopversies, zoals het Zwitserse Proton of het Zweedse Yubico.

We vertellen je in het kort hoe je hiermee bij Google aanmeldt. De procedure bij andere diensten en apps gaat op een vergelijkbare manier. Surf naar https://myaccount.google.com en open Beveiliging. Kies Tweestapsverificatie en zorg dat deze is ingeschakeld. Klik bij tweede stap op Authenticator en daarna op Authenticator instellen. Er verschijnt een QR-code, maar voor je desktop-app klik je op Kun je de code niet scannen. Je krijgt nu de nodige gegevens om de geheime sleutel (zie kader Werking digitale token) handmatig in te voeren.

Als je dit in je authenticator-app hebt ingesteld (zie de alineaProton Authenticator), klik je op Volgende en voer je de code in die de app genereert. Je kunt nu definitief tweestapsverificatie bij Google aanzetten. Bij de volgende aanmeldingen voer je nu voortaan naast je wachtwoord ook de gevraagde code in.

De tweestapsverificatie bij Google is geactiveerd, met (voorlopig alleen) een authenticatorcode als tweede factor.

Proton Authenticator

We nemen Proton Authenticator voor Windows als voorbeeld (ook beschikbaar voor macOS en Linux). De installatie bedraagt slechts enkele muisklikken. Start daarna de app start op en klik op Create new code. Vul bij Title bijvoorbeeld Google account in en plak de sleutel van 32 tekens in het veld Secret.

Bij Issuer kun je Google opgeven. Via Advanced options pas je eventueel instellingen aan als de dienst specifieke eisen heeft voor het aantal cijfers (standaard 6), tijdsinterval (standaard 30 seconden), algoritme (standaard SHA1) of type (standaard TOTP, maar kies STEAM voor het Steam-gameplatform van Valve). Klik op Save code om de code toe te voegen.

Via het tandwielpictogram kun je onder meer je codes back-uppen, exporteren, importeren en ook synchroniseren tussen apparaten via een gratis Proton-account. Na het aanmaken verschijnt de code in het hoofdvenster, met een geanimeerd pictogram dat de resterende geldigheidsduur toont. Je hoeft deze code nu maar bij de juiste dienst in te vullen als tweede factor, naast je wachtwoord.

Via Proton Authenticator voeg je een TOTP-code toe aan Googles 2FA-verificatieproces.

Werking digitale token

De meeste mensen gebruiken een digitaal token als tweede factor, zoals een pushmelding of een eenmalige cijfercode. Dit laatste wordt ook wel TOTP genoemd (Time-based One-Time Password) en werkt als volgt.

Bij het instellen van 2FA genereert de dienst een unieke geheime sleutel. Deze wordt één keer met je authenticator-app gedeeld via een QR-code of handmatige invoer. Zowel de server van de dienst als je authenticator-app gebruiken deze sleutel samen met het actuele tijdstip om met dezelfde wiskundige formule een code van meestal 6 cijfers te berekenen. Zo'n code blijft standaard dertig seconden geldig. Zodra je deze code invoert, vergelijkt de server deze met zijn eigen berekening. Is er een match, dan weet de server dat jij de juiste geheime sleutel hebt en dat de code actueel is, waarna je kunt inloggen.

©TvD | ID.nl

De achterliggende werking van een TOTP-systeem.

TOTP-wachtwoordmanager

Wachtwoorden zijn vooralsnog niet verdwenen (zie ook kader Zonder wachtwoord) en daarom is een wachtwoordmanager aan te raden. Zo hoef je al je wachtwoorden niet zelf te onthouden, voorkom je dat je ze achteloos noteert en vermijd je te veel dezelfde of simpele varianten.

Enkele wachtwoordmanagers ondersteunen ook TOTP-codes voor 2FA, zodat je geen aparte authenticator-app nodig hebt. Gratis opties voor Windows-desktop zijn onder meer Bitwarden en KeePassXC.

We nemen KeePassXC als voorbeeld, dat ook voor macOS en Linux beschikbaar is. Je installeert de tool met enkele muisklikken. Bij de eerste start klik je op Database aanmaken, voer je een naam en eventueel een omschrijving in. Klik daarna op Doorgaan. Laat de instellingen gerust ongewijzigd en klik op Doorgaan. Geef een sterk hoofdwachtwoord in (twee keer) en bevestig met Gereed. Kies een locatie voor de database en klik op Opslaan.

Voer in het hoofdvenster de accountgegevens in, zoals Titel, Gebruikersnaam, Wachtwoord en URL, en bevestig met OK. Het item wordt toegevoegd. Klik er met de rechtermuisknop op, kies TOTP / TOTP instellen en vul de Geheime sleutel in. Pas via Aangepaste instellingen eventueel de parameters aan en bevestig met OK. Om de TOTP-code te zien, kies je TOTP / TOTP (QR code) weergeven in het contextmenu.

Je kunt ook de KeePassXC-browserextensie downloaden en installeren om je online wachtwoorden en TOTP-codes automatisch in de browser in te vullen.

Ook wachtwoordbeheerder KeePassXC kan TOTP-codes genereren.

Hardwaresleutel

In plaats van een digitale sleutel kun je ook een fysieke hardwaresleutel gebruiken als tweede factor. Zo'n sleutel is extra veilig omdat deze via internet niet kan worden gekopieerd of gestolen. Ook phishers maken nauwelijks kans, want de sleutel is gekoppeld aan de originele website-url van de dienst. Zelfs als iemand je sleutel heeft, blijft je wachtwoord nodig en vaak ook een pincode of biometrie om de sleutel te gebruiken. Bij verlies rest meestal alleen een alternatieve tweede factor, zoals een TOTP-code of back-upcodes (zie hieronder), tenzij je een reservesleutel hebt.

We nemen als voorbeeld een YubiKey 5 NFC USB-A van Yubico (circa 60 euro). Dit kan ook een ander merk of type zijn, zoals Feitian, Nitrokey of SoloKeys. Ga in Windows 11 naar Instellingen, kies Accounts / Aanmeldingsopties en selecteer Beveiligingssleutel / Beheren. Plaats de sleutel in de pc en activeer deze. Klik op Toevoegen bij Pincode voor beveiligingssleutel. Je kunt ook de Yubico Authenticator downloaden die ook beschikbaar is voor macOS en Linux. Ga door met installeren en start als administrator op. Open nu Passkeys, klik op Set PIN, voer tweemaal een pincode in en klik op Save.

We nemen opnieuw Google als voorbeeld, waar je inmiddels tweestapsverificatie hebt ingeschakeld. Op de webpagina van je Google-account open je Beveiliging en klik je op Toegangssleutels en beveiligingssleutels. Kies + Toegangssleutel maken, klik op Ander apparaat gebruiken, selecteer Beveiligingssleutel en klik op Volgende en daarna op OK (twee keer). Voer de pincode van de sleutel in, bevestig met OK en activeer de sleutel. Deze is nu bruikbaar als tweede factor.

Bij Google maak je eenvoudig een toegangssleutel aan.

Werking fysieke token

Je kunt als tweede factor ook een fysieke token gebruiken. Bij banken kan dit een klein kastje zijn dat codes genereert, maar het kan ook een hardwaresleutel zijn zoals een YubiKey. Zo'n sleutel koppel je aan je computer via usb of bij smartphones via bluetooth of NFC. Dit werkt als volgt.


Je koppelt de sleutel één keer aan je account, waarbij een uniek cryptografische sleutelpaar wordt aangemaakt. De publieke sleutel gaat naar de server van de dienst, terwijl de privésleutel veilig in het hardwaretoken blijft en deze nooit verlaat. Na het invoeren van je wachtwoord vraagt de server aan de sleutel om een unieke digitale handtekening te maken voor die specifieke aanmelding.

Jij bevestigt de aanvraag, bijvoorbeeld door het token te activeren. Vervolgens stuurt de sleutel de handtekening naar de server, die controleert of deze overeenkomt met de eerder opgeslagen publieke sleutel. Bij een match weet de server dat jij de echte sleutel bezit en kun je inloggen.

Onder meer Yubico heeft diverse hardwaretokens (YubiKey) in het aanbod.

Back-upcodes

We hebben nu al twee methoden om ons via een desktop-pc of laptop bij 2FA aan te melden: digitale TOTP-codes en een hardwaresleutel. Heb je ook een toegangssleutel, bijvoorbeeld gekoppeld aan je Windows Hello-inlogmethode, dan zijn het er zelfs drie opties. Al is dit eigenlijk geen klassieke 2FA maar een methode zonder wachtwoord (zie kader Zonder wachtwoord).

De meeste diensten die 2FA ondersteunen, bieden ook back-upcodes aan, hoewel deze eigenlijk bedoeld zijn als noodingreep. We raden je in elk geval aan deze te genereren of te downloaden en offline te bewaren, bijvoorbeeld in een kluis of andere water- en brandveilige plek. Laat ze zeker niet rondslingeren en deel ze nooit digitaal.

Voor je Google-account bijvoorbeeld werkt dit als volgt. Meld je opnieuw aan op je accountpagina, open Beveiliging, scrol naar beneden en klik op Back-upcodes en daarna op Back-upcodes genereren. Google maakt direct tien codes aan die je kunt downloaden en/of afdrukken. Dit is meestal voldoende om problematische aanmeldingen op te lossen. Je kunt op elk moment weer tien nieuwe codes aanmaken, waarmee de vorige tien codes automatisch ongeldig worden.

Google genereert tien back-upcodes die je goed dient te bewaren voor het geval er iets misgaat.

Zonder wachtwoord

2FA combineert dus iets dat je 'weet' (wachtwoord) met iets wat je 'hebt' (zoals een code of sleutel) of 'bent' (biometrie). Er komt ook steeds meer concurrentie van een oplossing zonder wachtwoord via zogeheten toegangssleutels (passkeys). Dit systeem is enkel gebaseerd op iets wat je 'hebt' (een hardwarematige of softwarematige sleutel), vaak gecombineerd met een vorm van biometrie.

Je hebt hierbij dus geen wachtwoord meer nodig. Je kunt direct inloggen met zo'n sleutel, meestal na een geslaagde vingerafdruk, gezichtsherkenning of pincode. Onderliggend werkt dit via de FIDO2-standaard met het hardwareprotocol CTAP2 en het webprotocol WebAuthn.

Op www.passkeys.io/ vind je een demonstratie en een lijst van enkele tientallen sites en apps die toegangssleutels als volledig wachtwoordalternatief ondersteunen. Nog meer diensten staan op https://passkeys.directory, een door de community beheerde lijst. De aanduiding MFA (Multi Factor Authenticatie) betekent hier dat toegangssleutels ook inzetbaar zijn als extra beveiligingslaag naast andere inlogmethodes. Zo kun je onder meer bij Google via een toegangssleutel, zoals een pincode, inloggen, zonder zelfs je wachtwoord te hoeven intikken.

Passkeys-directory: ook Google ondersteunt volop toegangssleutels.

Offline dingen veilig bewaren?

Haal een kluis in huis!