Wat waren de afgelopen dagen een helse achtbaanrit. id Software heeft met Doom een shooter afgeleverd die ook na het einde nog nagalmt in je gamerzintuigen. Niet omdat het verhaal nou zo indrukwekkend is, of de multiplayer uitblinkt, maar omdat de game zo ontzettend lekker wegschiet.

Natuurlijk horen wij ook de kritieken van verstokte fans dat dit niet de oude Doom is. Maar tegen die mensen kunnen we alleen maar zeggen: laat het los en geniet. De jaren negentig zijn voorbij. Geen platte pixels meer, maar Cacodemons die er daadwerkelijk uitzien als weerzinwekkende, zwevende monsters met gloeiend blauw plasma in hun keelgat. Want als er iets is dat Doom perfect doet, dan is het wel de illusie van Mars vol met demonen op een overtuigende en meeslepende manier vertalen naar je systeem. Total War: Warhammer - Totale overwinning

©PXimport

Zelden was demonen knallen op Mars zo overtuigend.

De game biedt ook meer dan alleen maar de donkere, duistere Doom-sfeer. Wie verder kijkt dan de het grafische spektakel en de legendarische naam, moet ook zien dat Doom vooral een vermakelijke shooter is geworden. Eentje die zijn status eer aan doet, zeker als je kijkt naar het singleplayergedeelte. De game is in zijn basis een vrij recht-toe-recht-aan-shooter, maar weet door de juiste toevoegingen een hele eigen sfeer neer te zetten, die bovendien heel erg doet denken aan het origineel. Daar hoort dus ook een flinterdun verhaallijntje bij die ook in deze Doom nauwelijks boven de gemiddelde B-film uitkomt. Is dat erg? Niet echt, want in Doom speelt de actie de hoofdrol. Samen met blood & gore.

Overigens waarderen we de moeite die id heeft gestoken in de manier waarop ze het matige verhaal alsnog proberen te vertellen tijdens de campagne. Dankzij niet al te lange tussenscènes, audio-opnames en wat kleine datalogs krijg je een aardig idee van wat er allemaal gebeurd is op Mars en waarom iedereen toch zo boos is, zonder dat je al teveel uit de actie wordt gehaald. Daarnaast zorgt de manier waarop je personage zich gedraagt er ook voor dat je dit keer wat meer gevoel hebt bij de onbekende Doom Marine.

Vol gas

Maar, zoals gezegd, speelt de actie de hoofdrol in Doom en blijft het die ook spelen tot het einde. De game plaatst je iedere keer weer in de perfecte omgeving om ongegeneerd demonen af te knallen op de manier die het beste bij jou past. De game past de bekende formule van de bekende kill-chambers toe waarbij je iedere keer vast komt te zitten in een afgebakend gedeelte waar je pas uit mag als je alle aanwezige vijanden hebt vernietigd. Het is een formule die zwaar leunt op herhaling en ook in Doom valt niet te ontkennen dat deze aanpak na een paar uur niet echt meer verrast. Vooral in het eerste gedeelte van de game, wanneer je nog niet al je wapens hebt, voel het allemaal generiek en herhalend aan.

Ben je wat verder in de game en zit je rugzak vol met wapens, dan compenseert Doom dat gevoel van herhaling echter ruimschoots en op geheel eigen wijze. Normaal gesproken zou je in een willekeurige andere shooter een goede plek uitzoeken om zo alle vijanden van een afstandje om te leggen, maar in Doom word je bijna gedwongen om frontaal de aanval te zoeken. Uiteraard liggen er, net zoals in de oude games, overal pick-ups, waardoor je jezelf al straffend en achteruitlopend een weg door de levels schiet. Deze pick-ups zijn echter niet genoeg om je van voldoende munitie en bescherming te voorzien.

©PXimport

De formule leunt op herhaling maar wordt gecompenseerd door variatie en intensiviteit.

Wil je meer, dan moet je gebruik maken van de nieuwe Glory Kills die je iedere keer wanneer je er een uitvoert, van nieuwe munitie en gezondheid voorzien. Glory Kills zijn eigenlijk een soort van fatalities die je op iedere demoon kunt uitvoeren zodra je deze voldoende verzwakt hebt. Gaan ze blauw knipperen, dan zijn ze klaar voor zo'n glorieuze eind-move. Sta je dichtbij genoeg, dan verandert het blauw in oranje en kun je met slechts een druk op de knop zijn kop inslaan met zijn eigen arm of een buik openritsen met een hoorn. Er zijn belachelijk veel variaties en het maakt de game behoorlijk intens.

Behalve het feit dat een Glory Kill zelfs na de honderdste keer nog leuk is om naar te kijken, zorgen ze er bovendien voor dat je constant de aanval zoekt. Combineer dit met, in vergelijking met hedendaagse shooters, een hoog speltempo en je hebt een game waar je het grootste gedeelte van de tijd met het gas vol open speelt. Dit alles wordt begeleid door een dijk van een soundtrack, bestaande uit dikke gitaarriffs en opzwepende bas, waardoor het allemaal nog harder en sneller aanvoelt en je eigenlijk alleen nog maar de drang hebt om te blijven schieten op alles wat beweegt terwijl je als een dolle zo'n kill chamber doorkruist. Hebben we trouwens ook al gezegd dat wanneer je de kettingzaag gebruikt, je nog veel meer munitie en gezondheid krijgt? Zoals gezegd: vol gas dus!

Dancing with the stars

Vooral indrukwekkend is de manier waarop id Software je door de game heen sleurt op een bijna hypnotische wijze. Doom is niet bang om zoveel en zo vaak mogelijk alles uit de kast te trekken. Dat betekent enerzijds dat je al vrij vroeg in de game bijna je hele arsenaal en zowat alle monsters voorbij hebt zien komen. Anderzijds betekent het ook dat in sommige kill chambers daardoor alle registers worden opengetrokken en je niet raar moet opkijken wanneer er twee Pinky's, zes Cacodemons, vier Revenants, twee Barons of Hell en als toetje nog een duo Mancubi voor je neus staan.

Omdat dit vaker gebeurt, voelt zelfs deze chaos na een tijdje voorspelbaar aan. Het zorgt er echter ook voor dat je iedere keer als het gebeurt, je in een soort van trance en op pure adrenaline alles en iedereen aan gort begint te knallen. In een bijna harmonieuze dans van double jumps, Glory Kills, een strafe hier, een strafe daar en een laatste sprong naar die broodnodige Quad damage. Op deze momenten is het intens genieten van Doom.

Overigens compenseert id die soms wat voorspelbare kill chambers met een fraai stukje open leveldesign. De game begint op dit vlak wat minimaal, maar al na een paar uur spelen krijg je levels voorgeschoteld waar je in de eerste instantie niet weet waar je het zoeken moet. Buiten dat ze er gelikt en angstaanjagend uitzien, zijn ze ook mooi ontworpen en zitten ze technisch uitstekend in elkaar. Vooral de spelers die alles willen ontdekken (en geloof ons, er zitten heel wat Easter Eggs en verborgen kamers in) kunnen makkelijk een dik uur doorbrengen in sommige levels. De verborgen kamers worden vaak op sublieme, doch subtiele wijze verstopt waardoor het zoeken naar deze plekjes al een feestje op zich wordt.

©PXimport

De levels kennen meer dan genoeg geheimen.

Doom ontspringt de dans van de moderne shooter overigens niet. Integendeel, buiten de intense vuurgevechten en het rondrennen door eindeloze gangen vol bloed hebben de makers nieuwe elementen toegevoegd in de vorm van upgrades en Rune power-ups. Vooral je wapens tellen een flink aantal upgrades die zorgen voor een veelzijdig wapenarsenaal. Dat de balans van de wapens niet altijd even goed is (zo zijn de miniraketten op je machinegeweer een goede vervanger voor je rakettenwerper en is de BFG9000 behoorlijk overpowered), was voor ons slechts een klein smetje. In Doom kun je gewoon zelf kiezen welke wapens je gebruikt en uitbouwt, want uiteindelijk krijg je met ieder wapen de demonen onder de duim. Als je maar lang genoeg schiet. Verder kent de game zogenaamde Rune-challenges. Een dozijn uitdagingen die naast handige upgrades (zoals meer bonussen bij een Glory Kill) voor fikse uitdagingen kunnen zorgen en een fijn tussendoortje voor al het fijne, en minder fijne, schietwerk zijn.

Matige online multiplayer

We zijn dus enthousiast over het singleplayergedeelte van Doom. Maar dat betekent niet dat we dat automatisch zijn over de multiplayer. De bèta was aardig, maar nu we eenmaal de singleplayermodus hebben gespeeld, komen we daar toch een beetje op terug. Online doet Doom weinig om boven de middelmaat uit te komen, met standaard gamemodi en de bekende opties om het uiterlijk van je speler aan te passen. Op het geinige Freeze Tag na is er weinig vernieuwends te vinden.

Het grootste euvel vinden is echter niet het gebrek aan vernieuwing in de multiplayer, daar onttrekt bijna geen enkele shooter zich aan in deze tijden. Het grootste gebrek is het gemis van de chaos, snelheid en actie uit de singleplayer. De keuze voor een vaste weapon loadout breekt de game uiteindelijk toch op, omdat hierdoor nooit het gevoel ontstaat dat je ergens je best voor moet doen. Wat is er nou leuk aan een online potje Doom als iedereen al een shotgun en een raketwerper heeft?

Daarnaast zijn de Demon Runes die her en der verspreidt liggen, gewoonweg te sterk. Wanneer één team de Demon Rune te vaak in zijn bezit heeft, dan weet je eigenlijk al dat zij de wedstrijd gaan winnen. Daarnaast is ook hier de balans in de wapens zoek en komen er vooral veel Vortex Rifles en Shotguns voorbij. Het laatste euvel, en misschien wel de ergste van allemaal, wordt gevormd door de belachelijk lange laadtijden. Soms zit je minutenlang te wachten tot het volgende potje, waardoor die geweldige flow en snelheid van de singleplayer in de multiplayer nauwelijks een voet aan de grond krijgt.

©PXimport

Helaas ontbreekt het bij de multiplayer aan chaos, snelheid en actie.

Maak je eigen Doom-level

Tot slot verdient de SnapMap-modus wat speciale aandacht. Hoewel ook hier de laadtijden niet mals zijn, is dat het wachten wel waard. De hoeveelheid content en de bijzonder intuïtieve mapmaker zelf zijn twee vermakelijke toevoegingen op de intenste singleplayermodus. De mapmaker is zo handig dat je binnen no-time al een behoorlijk pittig leveltje Doom in elkaar sleutelt. Stop je er nog meer tijd en training in, dan is alleen je eigen fantasie een belemmering in wat je wel of niet kan bouwen. De bouwblokken, functies en een hele sloot aan manieren om zaken zoals demonen, deuren, objecten en zelfs geluid te activeren zijn legio en bovendien eenvoudig te plaatsen.

Een klein rondje langs de al gebouwde levels toont al direct de ware potentie van SnapMap. Zo kwamen we al diverse remakes van de originele Doom-levels tegen, evenals een Music Maker en een level met alleen maar Barons of Hell en de BFG9000. De meest opvallende was echter Harvest Doom, waarin je 'gewassen' moet verbouwen om zo twee Mancubi te kweken, die vervolgens moeten zorgen dat je genoeg kracht hebt om het einde van een mijn te bereiken. Dat we het level niet konden uitspelen, omdat we ergens vast bleven zitten, deed niets af aan het feit dat de gedachte achter dit level bijzonder origineel en grappig is. Harvest Doom is bovendien een perfect schoolvoorbeeld van wat we de komende tijd kunnen verwachten in de krochten van SnapMap.

Conclusie

Doom is niet de beste shooter ooit. Maar wat hebben we genoten van de game. Van de vele verwijzingen naar het origineel, maar evenzoveel van de belachelijk chaotische gevechten op locaties die het je dun door de broek laten lopen. Doom is gewoon weer Doom, in ietwat modern jasje, en daar zijn we id Software zeer dankbaar voor.

Ninja pakt het concept van airfryers met de CRISPi helemaal anders aan. In plaats van een groot apparaat met bakmanden, is dit een compact geheel van glazen schalen waarop je een pod plaatst waar de hitte uit komt. Is dit een handig alternatief? ID.nl test het.

Eerste indruk

De CRISPi pakt airfryen anders aan: geen dichte mand, maar glazen zogeheten Tempware-schalen met daaraan vastgemaakt handgrepen. Daar bovenop klem je de PowerPod (verwarming + ventilator). In Europa geeft Ninja 1700 watt op als vermogen; dat is meer dan de 1500 watt die het apparaat in de VS heeft.

In de doos vind je een kleine kom van ongeveer 1,4 liter en een grote kom van ongeveer 3,8 liter, beide met zogeheten Crisper Plates om in de schalen te leggen, en bijpassende deksels. Ook levert Ninja een full-colour instructie- en inspiratieboekje mee, met uitgebreide uitleg over de werking, voorbeeldrecepten en tabellen met instellingen en baktijden voor zowel de kleine als de grote schaal. Ninja lijkt de kleine schaal vooral te hebben bedoeld voor snacks en bijvoorbeeld lunchgerechten voor één persoon, terwijl de grote schaal eerder voor avondeten bedoeld is.

©Saskia van Weert

Ninja benadrukt op meerdere plekken dat de CRISPi en de schalen niet alleen bedoeld zijn om eten te airfryen, maar ook om voedsel te marineren. Doe er bijvoorbeeld kip en marinade in, sluit de schaal af met het deksel, zet alles in de koelkast, waarna je tegen etenstijd de kip erin bereidt. Of je dekt na het eten de kliekjes in de schaal af met het deksel en zet het geheel na afkoelen in de koelkast. Dat meervoudige gebruik is even een mindset die je jezelf als gebruiker moet aanleren.

Uitpakken en installatie

Het in elkaar zetten is niet moeilijk: na een eerste keer proberen is het duidelijk. De Crisper Plates moeten elk in hun bijpassende schaal worden gelegd. Ze hebben rubber pootjes aan alle vier de hoeken; deze moeten met de bolletjes omlaag in de schaal worden gelegd, zonder druk uit te oefenen. Druk je te hard of leg je de platen ondersteboven in de schalen, dan kunnen de pootjes loslaten, en die kun je daarna niet meer terugplaatsen.

Gebruik je de kleine schaal, dan plaats je de PowerPod er direct op. Gebruik je de grote schaal, dan zet je eerst de adapter op de schaal en klik je daar de PowerPod in.

Doordat de schalen van glas zijn, kun je in theorie via de zijkant de garing in de gaten houden. In de praktijk is het handiger om de pod tijdens het airfryen op te tillen en van boven te kijken. Dat is sowieso wel makkelijk, omdat je etenswaren tijdens het bakken doorgaans een aantal keer moet omdraaien voor optimaal resultaat.

Bediening en functies

De PowerPod heeft maar een paar drukknoppen. Met de ronde knop kies je een van de vier mogelijke standen: Air Fry, Roast, Recrisp (opnieuw krokant) en Keep Warm. Ninja geeft geen temperaturen op voor de verschillende standen. Air Fry is de hoogste stand met 185 graden, zo vonden we online. Roast is wat minder heet, bedoeld voor bijvoorbeeld vlees. Recrisp is bedoeld voor snacks die afgekoeld of koud zijn en die je wilt oppiepen, en Keep Warm is uiteraard bedoeld om eten op temperatuur te houden.

©Saskia van Weert

Met de ronde knop kies je de gewenste stand, met de plus- en minknop pas je de tijd aan, en met Start gaat alles van start, of juist niet. De opties lichten op zodra de PowerPod goed bevestigd is en je de stekker aansluit. Standaard staat de machine na het aanzetten op Air Fry en 10 minuten.

Alles werkt heel intuïtief. Is de tijd voorbij, dan hoor je een pieptoon en komt er 'End' in het display te staan. De CRISPi gaat niet automatisch uit; dat moet je zelf doen door de stopknop lang ingedrukt te houden of de stekker uit het stopcontact te halen. Doe je dat niet en zet je de Pod na het serveren van het eten weer terug op de schaal, dan begint hij weer doodleuk met 10 minuten Air Fry. Tijdens de testperiode haalden we de stekker daarom maar gewoon uit het stopcontact om stroomverspilling tegen te gaan.

Als je de pod tussentijds optilt om het eten te bekijken of te draaien, dan stopt de pod uiteraard wel. Hij gaat verder als je hem terugplaatst en op Start drukt.

Klein minpunt: je kunt niet twee kommen tegelijk gebruiken; er is één pod. Je kunt de pod natuurlijk wel eerst op de ene schaal zetten en meteen erna op de andere, maar dat zal meestal niet heel praktisch zijn.

Prestaties in de keuken

Tijdens de testperiode is de CRISPi voor werkelijk elk denkbaar doeleinde gebruikt. Niet alleen voor het bakken van diepvriessnacks en patat/friet, maar ook voor het opwarmen van worstenbroodjes, kip met marinade voor de tikka masala, speklapjes, aardappeltjes: alles lukte. Omdat de schalen compact zijn, is voorverwarmen eigenlijk niet nodig. Net als bij alle andere airfryers is het een kwestie van proberen welke stand en welke tijd de beste zijn.

De standen Roast en Air Fry worden in de praktijk het meest gebruikt. Air Fry omdat dit de heetste stand is, en Roast voor zaken die minder snel warm moeten worden, zoals kippenpoten en stukken vlees. Je kunt trouwens ook makkelijk tussendoor de instellingen aanpassen, bijvoorbeeld eerst een tijdje op Roast en daarna 'afgrillen' met Air Fry.

©Ninja

Naast de uitstekende prestaties valt ook het gemak op waarmee je de CRISPi er even bij pakt. Omdat hij klein is en de schalen van glas zijn, oogt hij niet massief, dus kan hij bij veel mensen vast gewoon op het aanrecht staan. Als je de Crisper Plates eruit haalt, kun je de kleine glazen schaal in de grote zetten, en dan de adapter en pod erbovenop. Je hebt dan een betrekkelijk klein stapeltje met bijna alle onderdelen bij elkaar.

©Ninja

Onder de kom en de Pod bevinden zich het hitteschild en een stel harde pootjes, waardoor je ze veilig op het aanrecht of een tafel parkeert. Ninja claimt dat dit ook direct na de bereiding kan, maar gezien de warmte hebben we dat maar niet gedaan. We zetten de pod en de schalen voor de zekerheid liever op onderzetters. De handgrepen blijven wel koel genoeg om de schalen zonder keukenhandschoenen op tafel te zetten.

Schoonmaken & materialen

De glazen kommen, deksels en adapter mogen in de vaatwasser. Glas neemt geen geurtjes op, dus het vuil weekt makkelijk los. De Crisper Plates hebben een (keramische) antiaanbaklaag en alles is PFAS-vrij.

Er is desondanks één schoonmaak-aandachtspunt. De handgrepen lopen onder de schalen door in het hitteschild, en er zit een opening tussen het glas en het zwarte hitteschild. Meerdere malen zaten er toch vegen of kruimels vast tussen het glas en het kunststof. Ik heb dit verwijderd door een lang mes te omwikkelen met keukenpapier en dat tussen de spleet te wringen. Het zou handig zijn als Ninja met een dunne ragger of iets anders zou komen om ook die spleet goed schoon te houden.

Water blijft er soms ook in staan vanuit de vaatwasser, dus om te drogen is het verstandig de schalen op een theedoek schuin tegen een wand te zetten, zodat de druppels eruit kunnen lopen.

Gebruikerservaringen (NL + internationaal)

Nederlandse gebruikers op fora en websites prijzen vooral het compacte formaat, het relatief geringe geluid en het feit dat je na het koken weinig afwas hebt. De CRISPi verdwijnt zó in een keukenkastje. Een terugkerend puntje is de condens die na het koken soms in de dekselrand blijft hangen; even droogmaken helpt. Ook zagen we regelmatig dat mensen in het begin moesten zoeken naar de juiste tijden, juist omdat je niet per graad kunt instellen.

In professionele reviews uit het buitenland wordt de CRISPi neergezet als een echte kleine-keukenwinnaar: ideaal voor snacks en restjes dankzij de Recrisp-stand. In metingen kwam de thermostaat af en toe zo'n 5 graden Celsius lager uit dan de ingestelde waarde, maar dat had weinig invloed op het eindresultaat. De draagbaarheid wordt overal genoemd: de PowerPod is licht en het geheel is makkelijk te verplaatsen.

©Saskia van Weert

Eindoordeel

De Ninja CRISPi onderscheidt zich met een andere benadering van airfryen: een compacte PowerPod boven op glazen Tempware-schalen met handgrepen. Het meervoudige gebruik (marineren, bereiden, bewaren) maakt de CRISPi functioneel buiten het daadwerkelijke airfryen om. De CRISPi pakt door zijn formaat bovendien snel op en is door zijn geringe omvang makkelijk op het aanrecht te laten staan; onderdelen zijn bovendien compact in elkaar te stapelen.

Er zijn aandachtspunten. Met één Pod kun je niet met twee schalen tegelijk werken, en wie graag per graad regelt, mist die fijnmazigheid. Door het glas kun je de garing volgen, maar in de praktijk is bovenlangs kijken het meest accuraat, te meer omdat tussentijds draaien voor het beste resultaat nodig blijft. Positief is dat schalen en deksels in de vaatwasser kunnen, het materiaal PFAS-vrij is en de handgrepen voldoende koel blijven om zonder handschoenen te serveren.

Alles bij elkaar is de Ninja CRISPi een logische keuze voor wie meestal één tot drie porties bereidt, restjes krokant wil opwarmen en waarde hecht aan glaswerk dat direct de koelkast in kan. Wie juist grote batches en precieze temperatuurregeling zoekt, is beter uit met een klassieke, grotere airfryer. Maar voor dagelijks, compact en veelzijdig gebruik overtuigt de CRISPi absoluut.

Standaard is de cloudopslag van Microsoft op alle Windows 11-apparaten ingeschakeld. Maar misschien is OneDrive niet je favoriete cloudplatform en wil je deze pauzeren, uitschakelen of zelfs verwijderen. Op deze manieren doe je dat.

Pauzeren

OneDrive slaat je gegevens op externe servers op. Zorgen over de privacy van je gegevens kan een reden zijn om deze cloudopslag uit te schakelen. Maar ook prestatieproblemen op een ouder systeem of het feit dat je inmiddels de opslaglimiet hebt bereikt, kunnen goede redenen zijn om OneDrive op non-actief te zetten. Via het OneDrive-menu kun je de synchronisatie pauzeren. Klik op de kleine pijl omhoog naast de wifi- en volumeknoppen in de rechterbenedenhoek van het bureaublad om het systeemvak te openen. Selecteer het OneDrive-pictogram en open dan de instellingen via de knop in vorm van het tandwieltje. Hier kun je de optie Synchroniseren onderbreken selecteren. Daarna bepaal je of je OneDrive 2, 8 of 24 uur wilt stopzetten.

Uitschakelen

Het is ook mogelijk om de OneDrive-app volledig uit te schakelen. Uiteraard stopt dan de synchronisatie totdat je de app opnieuw inschakelt of totdat je de pc opnieuw opstart. Klik weer op het OneDrive-pictogram in het systeemvak en open de instellingen. Vervolgens kies je opnieuw Synchroniseren onderbreken. Deze keer selecteer je geen tijdsduur, maar ga je onderaan naar de optie OneDrive afsluiten. Dan verschijnt een pop-upbericht met de vraag of je zeker bent, want dan stopt de synchronisatie en worden er niet langer back-ups in de cloud gemaakt. Klik nogmaals op OneDrive afsluiten om te bevestigen.

Verwijderen

Wil je voorkomen dat deze dienst ooit nog bestanden naar de cloud uploadt, dan kun je OneDrive ook definitief verwijderen. Ga naar het instellingenvenster van Windows. De snelste manier om daar te komen is om Windows-toets+I in te drukken. In het linkermenu klik je op Apps. Daarna selecteer je in het rechterdeel de optie Geïnstalleerde apps. Vervolgens krijg je een lijst van alle apps die op de pc geïnstalleerd zijn. Je kunt naar OneDrive zoeken via de zoekbalk of je scrolt door de alfabetische lijst tot je bij Microsoft OneDrive komt. Klik op de knop met de drie puntjes naast deze app en selecteer Verwijderen. Wanneer de knop Verwijderen er niet is of lichtgrijs is, kun je in de plaats daarvan de optie Wijzigen selecteren en vervolgens kiezen om de app uit te schakelen. Deze blijft dan permanent uitgeschakeld tot je besluit om OneDrive opnieuw in te schakelen.