Wat waren de afgelopen dagen een helse achtbaanrit. id Software heeft met Doom een shooter afgeleverd die ook na het einde nog nagalmt in je gamerzintuigen. Niet omdat het verhaal nou zo indrukwekkend is, of de multiplayer uitblinkt, maar omdat de game zo ontzettend lekker wegschiet.

Natuurlijk horen wij ook de kritieken van verstokte fans dat dit niet de oude Doom is. Maar tegen die mensen kunnen we alleen maar zeggen: laat het los en geniet. De jaren negentig zijn voorbij. Geen platte pixels meer, maar Cacodemons die er daadwerkelijk uitzien als weerzinwekkende, zwevende monsters met gloeiend blauw plasma in hun keelgat. Want als er iets is dat Doom perfect doet, dan is het wel de illusie van Mars vol met demonen op een overtuigende en meeslepende manier vertalen naar je systeem. Total War: Warhammer - Totale overwinning

©PXimport

Zelden was demonen knallen op Mars zo overtuigend.

De game biedt ook meer dan alleen maar de donkere, duistere Doom-sfeer. Wie verder kijkt dan de het grafische spektakel en de legendarische naam, moet ook zien dat Doom vooral een vermakelijke shooter is geworden. Eentje die zijn status eer aan doet, zeker als je kijkt naar het singleplayergedeelte. De game is in zijn basis een vrij recht-toe-recht-aan-shooter, maar weet door de juiste toevoegingen een hele eigen sfeer neer te zetten, die bovendien heel erg doet denken aan het origineel. Daar hoort dus ook een flinterdun verhaallijntje bij die ook in deze Doom nauwelijks boven de gemiddelde B-film uitkomt. Is dat erg? Niet echt, want in Doom speelt de actie de hoofdrol. Samen met blood & gore.

Overigens waarderen we de moeite die id heeft gestoken in de manier waarop ze het matige verhaal alsnog proberen te vertellen tijdens de campagne. Dankzij niet al te lange tussenscènes, audio-opnames en wat kleine datalogs krijg je een aardig idee van wat er allemaal gebeurd is op Mars en waarom iedereen toch zo boos is, zonder dat je al teveel uit de actie wordt gehaald. Daarnaast zorgt de manier waarop je personage zich gedraagt er ook voor dat je dit keer wat meer gevoel hebt bij de onbekende Doom Marine.

Vol gas

Maar, zoals gezegd, speelt de actie de hoofdrol in Doom en blijft het die ook spelen tot het einde. De game plaatst je iedere keer weer in de perfecte omgeving om ongegeneerd demonen af te knallen op de manier die het beste bij jou past. De game past de bekende formule van de bekende kill-chambers toe waarbij je iedere keer vast komt te zitten in een afgebakend gedeelte waar je pas uit mag als je alle aanwezige vijanden hebt vernietigd. Het is een formule die zwaar leunt op herhaling en ook in Doom valt niet te ontkennen dat deze aanpak na een paar uur niet echt meer verrast. Vooral in het eerste gedeelte van de game, wanneer je nog niet al je wapens hebt, voel het allemaal generiek en herhalend aan.

Ben je wat verder in de game en zit je rugzak vol met wapens, dan compenseert Doom dat gevoel van herhaling echter ruimschoots en op geheel eigen wijze. Normaal gesproken zou je in een willekeurige andere shooter een goede plek uitzoeken om zo alle vijanden van een afstandje om te leggen, maar in Doom word je bijna gedwongen om frontaal de aanval te zoeken. Uiteraard liggen er, net zoals in de oude games, overal pick-ups, waardoor je jezelf al straffend en achteruitlopend een weg door de levels schiet. Deze pick-ups zijn echter niet genoeg om je van voldoende munitie en bescherming te voorzien.

©PXimport

De formule leunt op herhaling maar wordt gecompenseerd door variatie en intensiviteit.

Wil je meer, dan moet je gebruik maken van de nieuwe Glory Kills die je iedere keer wanneer je er een uitvoert, van nieuwe munitie en gezondheid voorzien. Glory Kills zijn eigenlijk een soort van fatalities die je op iedere demoon kunt uitvoeren zodra je deze voldoende verzwakt hebt. Gaan ze blauw knipperen, dan zijn ze klaar voor zo'n glorieuze eind-move. Sta je dichtbij genoeg, dan verandert het blauw in oranje en kun je met slechts een druk op de knop zijn kop inslaan met zijn eigen arm of een buik openritsen met een hoorn. Er zijn belachelijk veel variaties en het maakt de game behoorlijk intens.

Behalve het feit dat een Glory Kill zelfs na de honderdste keer nog leuk is om naar te kijken, zorgen ze er bovendien voor dat je constant de aanval zoekt. Combineer dit met, in vergelijking met hedendaagse shooters, een hoog speltempo en je hebt een game waar je het grootste gedeelte van de tijd met het gas vol open speelt. Dit alles wordt begeleid door een dijk van een soundtrack, bestaande uit dikke gitaarriffs en opzwepende bas, waardoor het allemaal nog harder en sneller aanvoelt en je eigenlijk alleen nog maar de drang hebt om te blijven schieten op alles wat beweegt terwijl je als een dolle zo'n kill chamber doorkruist. Hebben we trouwens ook al gezegd dat wanneer je de kettingzaag gebruikt, je nog veel meer munitie en gezondheid krijgt? Zoals gezegd: vol gas dus!

Dancing with the stars

Vooral indrukwekkend is de manier waarop id Software je door de game heen sleurt op een bijna hypnotische wijze. Doom is niet bang om zoveel en zo vaak mogelijk alles uit de kast te trekken. Dat betekent enerzijds dat je al vrij vroeg in de game bijna je hele arsenaal en zowat alle monsters voorbij hebt zien komen. Anderzijds betekent het ook dat in sommige kill chambers daardoor alle registers worden opengetrokken en je niet raar moet opkijken wanneer er twee Pinky's, zes Cacodemons, vier Revenants, twee Barons of Hell en als toetje nog een duo Mancubi voor je neus staan.

Omdat dit vaker gebeurt, voelt zelfs deze chaos na een tijdje voorspelbaar aan. Het zorgt er echter ook voor dat je iedere keer als het gebeurt, je in een soort van trance en op pure adrenaline alles en iedereen aan gort begint te knallen. In een bijna harmonieuze dans van double jumps, Glory Kills, een strafe hier, een strafe daar en een laatste sprong naar die broodnodige Quad damage. Op deze momenten is het intens genieten van Doom.

Overigens compenseert id die soms wat voorspelbare kill chambers met een fraai stukje open leveldesign. De game begint op dit vlak wat minimaal, maar al na een paar uur spelen krijg je levels voorgeschoteld waar je in de eerste instantie niet weet waar je het zoeken moet. Buiten dat ze er gelikt en angstaanjagend uitzien, zijn ze ook mooi ontworpen en zitten ze technisch uitstekend in elkaar. Vooral de spelers die alles willen ontdekken (en geloof ons, er zitten heel wat Easter Eggs en verborgen kamers in) kunnen makkelijk een dik uur doorbrengen in sommige levels. De verborgen kamers worden vaak op sublieme, doch subtiele wijze verstopt waardoor het zoeken naar deze plekjes al een feestje op zich wordt.

©PXimport

De levels kennen meer dan genoeg geheimen.

Doom ontspringt de dans van de moderne shooter overigens niet. Integendeel, buiten de intense vuurgevechten en het rondrennen door eindeloze gangen vol bloed hebben de makers nieuwe elementen toegevoegd in de vorm van upgrades en Rune power-ups. Vooral je wapens tellen een flink aantal upgrades die zorgen voor een veelzijdig wapenarsenaal. Dat de balans van de wapens niet altijd even goed is (zo zijn de miniraketten op je machinegeweer een goede vervanger voor je rakettenwerper en is de BFG9000 behoorlijk overpowered), was voor ons slechts een klein smetje. In Doom kun je gewoon zelf kiezen welke wapens je gebruikt en uitbouwt, want uiteindelijk krijg je met ieder wapen de demonen onder de duim. Als je maar lang genoeg schiet. Verder kent de game zogenaamde Rune-challenges. Een dozijn uitdagingen die naast handige upgrades (zoals meer bonussen bij een Glory Kill) voor fikse uitdagingen kunnen zorgen en een fijn tussendoortje voor al het fijne, en minder fijne, schietwerk zijn.

Matige online multiplayer

We zijn dus enthousiast over het singleplayergedeelte van Doom. Maar dat betekent niet dat we dat automatisch zijn over de multiplayer. De bèta was aardig, maar nu we eenmaal de singleplayermodus hebben gespeeld, komen we daar toch een beetje op terug. Online doet Doom weinig om boven de middelmaat uit te komen, met standaard gamemodi en de bekende opties om het uiterlijk van je speler aan te passen. Op het geinige Freeze Tag na is er weinig vernieuwends te vinden.

Het grootste euvel vinden is echter niet het gebrek aan vernieuwing in de multiplayer, daar onttrekt bijna geen enkele shooter zich aan in deze tijden. Het grootste gebrek is het gemis van de chaos, snelheid en actie uit de singleplayer. De keuze voor een vaste weapon loadout breekt de game uiteindelijk toch op, omdat hierdoor nooit het gevoel ontstaat dat je ergens je best voor moet doen. Wat is er nou leuk aan een online potje Doom als iedereen al een shotgun en een raketwerper heeft?

Daarnaast zijn de Demon Runes die her en der verspreidt liggen, gewoonweg te sterk. Wanneer één team de Demon Rune te vaak in zijn bezit heeft, dan weet je eigenlijk al dat zij de wedstrijd gaan winnen. Daarnaast is ook hier de balans in de wapens zoek en komen er vooral veel Vortex Rifles en Shotguns voorbij. Het laatste euvel, en misschien wel de ergste van allemaal, wordt gevormd door de belachelijk lange laadtijden. Soms zit je minutenlang te wachten tot het volgende potje, waardoor die geweldige flow en snelheid van de singleplayer in de multiplayer nauwelijks een voet aan de grond krijgt.

©PXimport

Helaas ontbreekt het bij de multiplayer aan chaos, snelheid en actie.

Maak je eigen Doom-level

Tot slot verdient de SnapMap-modus wat speciale aandacht. Hoewel ook hier de laadtijden niet mals zijn, is dat het wachten wel waard. De hoeveelheid content en de bijzonder intuïtieve mapmaker zelf zijn twee vermakelijke toevoegingen op de intenste singleplayermodus. De mapmaker is zo handig dat je binnen no-time al een behoorlijk pittig leveltje Doom in elkaar sleutelt. Stop je er nog meer tijd en training in, dan is alleen je eigen fantasie een belemmering in wat je wel of niet kan bouwen. De bouwblokken, functies en een hele sloot aan manieren om zaken zoals demonen, deuren, objecten en zelfs geluid te activeren zijn legio en bovendien eenvoudig te plaatsen.

Een klein rondje langs de al gebouwde levels toont al direct de ware potentie van SnapMap. Zo kwamen we al diverse remakes van de originele Doom-levels tegen, evenals een Music Maker en een level met alleen maar Barons of Hell en de BFG9000. De meest opvallende was echter Harvest Doom, waarin je 'gewassen' moet verbouwen om zo twee Mancubi te kweken, die vervolgens moeten zorgen dat je genoeg kracht hebt om het einde van een mijn te bereiken. Dat we het level niet konden uitspelen, omdat we ergens vast bleven zitten, deed niets af aan het feit dat de gedachte achter dit level bijzonder origineel en grappig is. Harvest Doom is bovendien een perfect schoolvoorbeeld van wat we de komende tijd kunnen verwachten in de krochten van SnapMap.

Conclusie

Doom is niet de beste shooter ooit. Maar wat hebben we genoten van de game. Van de vele verwijzingen naar het origineel, maar evenzoveel van de belachelijk chaotische gevechten op locaties die het je dun door de broek laten lopen. Doom is gewoon weer Doom, in ietwat modern jasje, en daar zijn we id Software zeer dankbaar voor.

Fairphone lanceert de vernieuwde Fairbuds XL. Deze modulaire koptelefoon belooft nu ook het geluid en comfort te bieden dat je voor 249 euro mag verwachten. Met nieuwe drivers en zachtere oorkussens pakt de fabrikant de eerdere kritiekpunten aan. Handig: je kunt je oude model zelf eenvoudig upgraden.

De Nederlandse fabrikant Fairphone heeft deze week de vernieuwde versie van de Fairbuds XL gepresenteerd. Deze modulaire koptelefoon is een doorontwikkeling van het model dat in 2023 werd gelanceerd. Waar de eerste generatie vooral een statement maakte op het gebied van repareerbaarheid, belooft deze nieuwe versie ook op audiogebied en draagcomfort een inhaalslag te maken. De koptelefoon is daardoor ontworpen om jarenlang mee te gaan en is per direct verkrijgbaar.

©Fairphone

Verbeterde audiokwaliteit en materialen

De belangrijkste upgrade ten opzichte van de voorganger zit in de geluidsweergave en het fysieke ontwerp. De nieuwe Fairbuds XL beschikt over 40 mm dynamische drivers en ondersteuning voor aptX HD, wat moet zorgen voor een gedetailleerder geluidsbeeld en high-res audio via bluetooth. Fairphone heeft daarnaast gekeken naar de feedback over het draagcomfort. De nieuwe modellen zijn uitgerust met zachtere oorkussens van 'birdseye-mesh' en een ademende hoofdband, waardoor de koptelefoon ook tijdens langere luistersessies prettig moet blijven zitten. Het design is beschikbaar in de kleuren Forest Green en Horizon Black.

Modulair ontwerp voor lange levensduur

Wat de Fairbuds XL onderscheidt in de markt van consumentenelektronica is de verregaande modulariteit. De koptelefoon is opgebouwd uit negen losse modules die door de gebruiker zelf te vervangen zijn. Dit betekent dat bij een defect of slijtage niet het hele apparaat weggedaan hoeft te worden, maar dat onderdelen zoals de batterij, de oorkussens of de hoofdband eenvoudig vervangen kunnen worden. Technisch biedt het apparaat verder dual-point connectiviteit, een IP54-certificering voor spatwaterdichtheid en een accuduur tot 30 uur.

Zoals gebruikelijk bij het Amsterdamse bedrijf ligt de nadruk sterk op duurzaamheid en eerlijke materialen. De koptelefoon bestaat voor ongeveer 50 procent uit gerecyclede grondstoffen, waaronder gerecycled aluminium en zeldzame aardmaterialen in de magneten. Ook wordt er bij de assemblage gebruikgemaakt van fabrieken die draaien op zonne-energie en investeert het bedrijf in leefbare lonen voor fabrieksarbeiders.

©Fairphone

Compatibel met het vorige model

Een opvallende keuze van Fairphone is de compatibiliteit met de eerste generatie Fairbuds XL. De fabrikant benadrukt dat technologie moet meegroeien met de gebruiker. Bezitters van het 2023-model hoeven daarom geen volledig nieuwe koptelefoon aan te schaffen om te profiteren van de geluidsverbeteringen. De nieuwe drivers zijn namelijk ook als los onderdeel verkrijgbaar en kunnen eenvoudig in het oude model worden geïnstalleerd. Hiermee voegt Fairphone daadwerkelijk de daad bij het woord wat betreft het verlengen van de levensduur van elektronica.

©Fairphone

Prijs en beschikbaarheid

De vernieuwde Fairbuds XL is per direct verkrijgbaar in Nederland. De adviesprijs voor de koptelefoon bedraagt 249 euro. Hij is te koop via de webwinkel van Fairphone en bij geselecteerde retailers.

Een parfum is meer dan een lekker luchtje; het is je onzichtbare visitekaartje. De juiste geur kan je stemming versterken, je zelfvertrouwen een boost geven en direct vertellen wie jij bent. Maar hoe vind je een geur die echt bij jouw persoonlijkheid past?

Zeg me wat je draagt, ik zeg wie je bent

Geuren zijn de snelste weg naar onze emoties. Ruik je versgebakken brood, dan sta je in gedachten direct in een warme keuken. Ruik je zonnebrandcrème, dan voel je het strand. Parfums werken precies zo: ze communiceren iets over jou, zonder dat je een woord zegt.

Door een parfum te kiezen dat aansluit bij je karakter, versterk je je uitstraling. Welk type ben jij?

Persoonlijkheidstypen en bijpassende geuren

Hieronder vind je een overzicht van veelvoorkomende persoonlijkheidstypen en welke geuren daar goed bij aansluiten.

1. De romanticus (dromerig & gevoelig)

Ben je creatief, nostalgisch en gevoelig ingesteld? Dan voel jij je waarschijnlijk het prettigst bij zachte, ronde geuren. Bloemige en poederachtige noten omhullen je als een warme deken en passen perfect bij jouw zachtaardige karakter. Zoek naar: roos, jasmijn, viooltjes, vanille en lelie.

Voor dames:
Chloé - Chloé Eau de Parfum: de ultieme romantische geur. Ruikt naar een vers boeket rozen met een poederige, schone ondertoon.
Marc Jacobs - Daisy: Speels, zacht en dromerig. Met noten van viooltjes en aardbei is dit een lichte, vrolijke bloemengeur.

Voor heren:
Dior - Dior Homme: een zeldzame herengeur met iris. Hierdoor is hij zacht, poederig en verfijnd (in plaats van typisch 'mannelijk' stoer).
Prada - L'Homme: schoon, luchtig en zacht. Ruikt naar luxe zeep en verse bloemen (neroli/iris), perfect voor de gevoelige man.

2. De power-persoonlijkheid (krachtig & zelfverzekerd)

Jij komt een ruimte binnen en mensen hebben het door. Je staat stevig in je schoenen en houdt niet van poespas. Houtachtige en kruidige geuren sluiten hier naadloos op aan. Ze hebben een diepe, stabiele basis die autoriteit en rust uitstraalt. Zoek naar: Sandelhout, cederhout, leer, patchouli en zwarte peper.

Voor dames:
Chanel - Coco Mademoiselle: een moderne klassieker met karakter. De combinatie van frisse sinaasappel en krachtige patchouli straalt pure klasse en zelfvertrouwen uit.
Tom Ford - Black Orchid: niet voor muurbloempjes. Een zware, aardse geur met truffel en pure chocolade. Je vult er de kamer mee.

Voor heren:
Hermès - Terre d’Hermès: ruikt naar aarde, hout en sinaasappel. Een hele stabiele, volwassen geur die autoriteit uitstraalt zonder te schreeuwen.
Dior - Sauvage: extreem populair vanwege zijn kracht. Peperig en fris; een geur die zegt: "Ik ben er."

3. Het mysterie (sensueel & raadselachtig)

Houd je ervan om niet direct het achterste van je tong te laten zien? Ben je gek op de avond en subtiele verleiding? Dan zijn Oriëntaalse geuren jouw match. Deze zijn vaak rijk, zwaar en gelaagd. Zoek naar: Amber, wierook, muskus, kaneel en exotische kruiden.

Voor dames:
Yves Saint Laurent - Black Opium: een verslavende mix van zwarte koffie en vanille. Donker, zoet en perfect voor de avond.
Dior - Hypnotic Poison: de naam zegt het al. Een betoverende, zware geur met amandel, karwij en vanille. Zeer verleidelijk.

Voor heren:
Viktor&Rolf - Spicebomb: een explosie van kruiden (peper, kaneel) en tabak. Warm en kruidig, maar met een mysterieuze diepte.
Armani - Code: een geraffineerde mix van tonkaboon en leer. Glad, donker en een tikkeltje geheimzinnig.

4. De zonnestraal (speels & spontaan)

Ben jij de optimist van de groep, altijd vrolijk en ongecompliceerd? Zware geuren passen vaak niet bij jouw energie. Jij bloeit op van frisse, fruitige noten die licht en uitnodigend zijn. Zoek naar: Perzik, appel, framboos, zwarte bes en citrusbloesem.

Voor dames:
DKNY - Be Delicious: het bekende 'groene appeltje'. Fris, fruitig en ongecompliceerd. Echt een energieboost.
Giorgio Armani - My Way: een vrolijk boeket van witte bloemen en citrus. Heel open, zoet en uitnodigend.

Voor heren:
Versace - Eros: een luide, vrolijke geur met munt, appel en vanille. Jong, energiek en een echte allemansvriend.
Paco Rabanne - 1 Million: bekend om de goudstaaf-flacon. Zoet, kruidig en fruitig. Een geur met een knipoog die het leven viert.

5. De avonturier (energiek & sportief)

Stilzitten is niets voor jou. Je houdt van buitenlucht, actie en nieuwe ervaringen. Daar past geen bedwelmende geur bij, maar juist iets dat energie geeft. Aquatische (water) geuren en citrus zijn jouw beste vrienden. Zoek naar: Bergamot, grapefruit, munt, zeewater en groene thee.

Voor dames:
Giorgio Armani - Acqua di Gioia: geïnspireerd op de zee. Ruikt naar munt, citroen en water. Heerlijk fris en opwekkend.
Davidoff - Cool Water Woman: een klassieker die ruikt naar de oceaan en frisse meloen. Voor vrouwen die liever buiten zijn dan binnen.

Voor heren:
Giorgio Armani - Acqua di Giò: waarschijnlijk de bekendste 'watergeur' ter wereld. Ruikt naar zeewater, wind en limoen.
Issey Miyake - L'Eau d'Issey Pour Homme: een unieke, scherpe frisheid dankzij de Japanse yuzu (citrusvrucht). Strak, modern en heel energiek.

©africa-studio.com (Olga Yastremska and Leonid Yastremskiy) - stock.adobe.com

Begrijp wat je koopt: de opbouw van een geur

Heb je wel eens een parfum gekocht dat in de winkel heerlijk rook, maar thuis tegenviel? Grote kans dat je alleen de topnoten hebt geroken. Een parfum is opgebouwd als een piramide:

1: Topnoten (de binnenkomer)
Dit is wat je de eerste 10 tot 15 minuten ruikt. Vaak fris en licht (citrus), bedoeld om je aandacht te trekken. Topnoten vervliegen snel.
2: Hartnoten (de kern)
Zodra de topnoten verdwijnen, komt het 'hart' naar boven. Dit is de ware geur van het parfum, vaak bloemig of kruidig. Dit blijf je enkele uren ruiken.
3: Basisnoten (de blijver)
Dit is wat er aan het einde van de dag nog op je huid zit. Zware ingrediënten zoals hout, muskus en vanille die zorgen voor diepte.

💡Tip: Koop een parfum nooit direct na het opspuiten. Wandel de winkel uit, doe boodschappen en ruik na een uur nog eens. Pas dan weet je hoe het parfum écht ruikt.

Eau de toilette of eau de parfum?

Op de flacon staan vaak termen die iets zeggen over de sterkte (en de prijs):
Eau de Cologne: zeer licht, vervliegt snel (3-5% geurstoffen). Lekker wanneer je je even wilt opfrissen.
Eau de Toilette (EDT): de meest verkochte variant. Fris en geschikt voor dagelijks gebruik (5-10% geurstoffen).
Eau de Parfum (EDP): sterker en blijft langer hangen (10-20% geurstoffen). Je hebt er minder van nodig, maar het is vaak duurder.
Parfum / Extrait: Zeer geconcentreerd en kostbaar. Een paar druppels ruik je de hele dag.

Zo voorkom je een miskoop: 4 gouden tips

Tot slot: hoe hak je de knoop door in de parfumerie?
1. Test op je huid (niet op een papiertje) Een papieren strookje heeft geen pH-waarde en geen hormonen. Jouw huid wel. Door je lichaamschemie kan een parfum bij jou heel anders ruiken dan bij je beste vriendin. Spray altijd op je pols om te weten hoe de geur op jou reageert.
2. Niet wrijven! Een klassieke fout: sprayen op de polsen en ze dan tegen elkaar wrijven. Niet doen! Door de wrijving maak je de geurmoleculen kapot, waardoor de topnoten sneller verdwijnen en de geurbalans verstoord raakt. Gewoon laten drogen aan de lucht.
3. Maximaal drie geuren Na drie verschillende parfums is je neus 'vermoeid' en kun je geuren niet meer goed onderscheiden. Ruik tussendoor even aan je eigen kleding (of aan koffiebonen als ze die hebben staan) om je neus te neutraliseren.
4. Kijk naar wat je al hebt Weet je niet waar je moet beginnen? Kijk naar de flesjes die je al hebt staan of opgebruikt hebt. Google de geurnoten van je favoriet (bijvoorbeeld op een website als Fragrantica) en zoek naar nieuwe parfums die dezelfde ingrediënten bevatten. Of kijk naar geuren in huis die je fijn vindt. Houd je van lavendel in je wasmiddel of vanille in je kaarsen? Dat zijn goede uitgangspunten.