"This is what you're doing", begint Sean Murray, creatief brein achter de game No Man's Sky. Wat volgt is de demo waar iedereen sinds de aankondiging van No Man's Sky op heeft zitten wachten. Het is de opsomming van gameplay-elementen waar we op hoopten bij een oneindige game.

No Man's Sky heeft verhaal. No Man's Sky heeft vreemde talen die je stap voor stap moet leren. No Man's Sky heeft 2001-achtige monoliths met vreemde inscripties. No Man's Sky leeft. No Man's Sky heeft npc's om gesprekken mee te voeren, al kan zo'n gesprek gauw ongemakkelijk worden als je de taal niet begrijpt. No Man's Sky heeft basissen en fabrieken waar je in kunt breken om unieke 'productrecepten' te stelen. Voor drugs, bijvoorbeeld. Lees ook: Alienware Steam Machine review - Je pc als spelcomputer.

Maar No Man's Sky heeft ook een wanted-level à la GTA. Breek je in bij zo'n fabriek, dan worden sentinels gealarmeerd en proberen ze je overhoop te knallen. Knal je hen overhoop, dan stijgt je wanted-level en roepen ze de hulp in van sterkere beschermengelen. Knal je te lang door, dan overhit je ruimtepistool.

No Man's Sky heeft een survival-element. Op sommige planeten is het zo koud dat je ruimtepak niet voldoende bescherming biedt en je dus al gauw bevriest. Op sommige planeten is het zo warm dat je constant de schaduw op moet zoeken om niet in vlammen op te gaan. Is er niet voldoende schaduw, dan gebruik je guns en granaten om een loopgraaf te terraformen. Waar is het veilig? Waar is het onveilig? Welke upgrades heb ik nodig om een Orchids to Dusk-scenario te voorkomen?

©PXimport

Je kunt basissen en fabrieken bezoeken voor recepten.

Veredelde X-Wing

Wat we al wisten is dat je kunt handelen in No Man's Sky. Hoe je dat doet wisten we nog niet. Veel planeten barsten van het leven, levend in procedureel gegenereerde gebouwen, gebouwd in dorpjes. De taal leren om te kunnen handelen is belangrijk. Naar verloop van tijd begin je er goed op te staan bij een ras. Leden van dat ras zijn dan meer geneigd met je te handelen, delen hun technologie en vragen lagere prijzen voor hun producten. Niet elk ras is zo handelswillig overigens; sommige schieten je liever overhoop.

©PXimport

Elke planeet die je bezoekt heeft een eigen klimaat.

Om te handelen, moet je iets te verhandelen hebben. No Man's Sky heeft asteroïden die je mijnt, nederzettingen die je plundert, materialen die je verzamelt op de verschillende planeten. Verzamel je te veel, dan krijg je de lokale sentinels achter je aan. Alle materialen gebruik je om je jumpdrive, je pak, je ruimteschip, je wapens te upgraden. No Man's Sky heeft geen vaste tech-tree, maar blueprints die je gebruikt om upgrades en items te craften. No Man's Sky geeft je geen missies of objectives, maar zonder die jumpdrive kom je je eerste planetenstelsel niet uit.

©PXimport

Elk ruimteschip heeft andere eigenschappen.

No Man's Sky heeft verschillende soorten ruimteschepen. De een is een veredelde X-Wing, de ander meer geschikt voor handel, weer een volgende is een verkenner bij uitstek. No Man's Sky heeft miljarden planeten om te verkennen. Ben je de eerste menselijke speler op zo'n planeet, dan heb jij het recht om die planeet en al zijn flora en fauna namen te geven. No Man's Sky heeft een galaxy map onvergelijkbaar met die van Mass Effect, zo immens. No Man's Sky heeft survival, combat, handel en exploratie. Einde presentatie.

©PXimport

Als je een nieuwe planeet ontdekt, kan je alles wat leeft een naam geven.

Grondstoffen en nederzettingen

En dan moet je het zelf maar doen. "Planeten hebben geen GameFAQs", lacht Murray. Dus ga je scannen. Op zoek naar nederzettingen, die er misschien wel helemaal niet zijn. Op zoek naar de unieke grondstoffen en diersoorten die de planeet rijk is. Als in Metal Gear grijp je je verrekijker om de horizon af te stropen. Je vindt een observatorium in de verte en vliegt erheen. Je landt, mijnt wat plutonium en ontdekt een nieuwe diersoort die je 'penishoofd' noemt (de uiteindelijke game krijgt een viezewoordenfilter; onze demo had die nog niet).

Je stapt het observatorium binnen en verrek, een

alien heet je welkom. Je begrijpt alleen niks van wat hij zegt. Je gokt een van de vier antwoorden in de hoop op een positieve reactie. Hij heeft geen zin meer om met je te handelen en vraagt torenhoge prijzen voor de wapens die je heel graag wilt hebben. Beter leer je eerst die taal voordat je nog zo'n gesprek aangaat.

©PXimport

Sociaal zijn loont in No Man's Sky.

Buiten is het inmiddels donker. Je vindt een zendmast, activeert 'm en een enorm gebied op de planeet wordt gescand. Er verschijnen blauwe, rode, groene icoontjes. Elk icoontje staat voor een interessante plek waar iets te doen is. Maar inmiddels is al een kwartier verstreken van het half uur speeltijd. Dus roep je je ruimteschip op (wat resources kost en alleen mogelijk is bij bepaalde basissen), start je de motoren en vlieg je laadtijdloos door de dampkring het wijde universum in.

Iedereen doet iets anders

Juist wanneer je

begint na te zingen, word je overhoop geknald. Ruimtepiraten. Dacht je dat No Man's Sky je op je gemakje door zijn oneindigheid liet vliegen? Niets is minder waar. De ruimte is een onherbergzame non-plek. Je richt, je lockt, je schiet je belagers overhoop. Sturen is geen kwestie van Elite Dangerous, maar gewoon weggelegd voor iedereen. No Man's Sky is geen hardcore spacesim, maar een arcade-ish ruimtegame. Helaas heb je een handelsschip. Dat kantelt en stuurt net wat minder lekker. Je voelt je walrus in een dogfight.

'Verderop' zijn planeten. No Man's Sky vertelt je dat het een half uur vliegen is naar de dichtstbijzijnde, maar dat half uur heb je niet. Met L1 en R1 activeer je een boost. Terwijl je door je brandstofvoorraad heen brandt arriveer je binnen een halve minuut op je plek van bestemming. Je penetreert de dampkring en bedenkt je: wow, ik had nog uren op die vorige planeet kunnen doorbrengen. Tweede gedachte: wow, No Man's Sky heeft nog wel heel erg last van pop-in. Voor je neus verschijnen grote en kleine details uit het niets; grote vlakken blauw en groen verspringen naar oceaan en dichtbebost gebied. De framerate kakt in. Je schiet een diep gat in de grond en valt door het 'level'. Het is de prijs van de omvang van No Man's Sky. Je hoopt dat de komende vier maanden voldoende zijn om de game af te krijgen.

©PXimport

In No Man's Sky heb je geen levens, maar je verliest spullen wanneer je doodgaat.

Dichter bij de grond zie je helemaal niets. Het gebied wordt geteisterd door heftige zuurregens. Er schieten tentakels uit de grond en als je niet gauw onderdak vindt of weer wegvliegt is je avontuur snel ten einde. "Je hebt oneindig veel levens", vertelt de medewerker van Hello Games, "maar je verliest spullen wanneer je doodgaat."

Je springt snel weer in je vliegtuigje en samen met de ontwikkelaar merk je op dat alle spelers om je heen op compleet andere plekken zijn beland. Iedereen doet iets anders. De één wil alles weten over de planeet waar hij begon, de ander wil zoveel mogelijk planeten bezoeken binnen een half uur. En weer een ander blijft ver weg van de planeten en begeeft zich in de ruimte om handel te drijven, ruimtekaravanen aan te vallen en asteroïden te mijnen. Of gewoon van het uitzicht te genieten. De medewerker vindt het fascinerend: "We zien mensen dingen doen die we zelf nog niet eens hadden bedacht."

©PXimport

Je bent vrij om te gaan en staan waar je wilt.

De prijs van onbegrensde vrijheid

En dan is de tijd op. Je wilt door, maar moet nog wachten tot juni. De vragen beginnen door je hoofd te spelen. Hoe lang blijft dit leuk? Wil je op planten blijven knallen om grondstoffen te verzamelen? Hoe spannend is de vijfde planeet waar je op landt? En de honderdste? En de vijfduizendste? Wanneer slaat de ruimtemoeheid toe? Is No Man's Sky uitdagend genoeg? En: komt de game op tijd af?

Een speelsessie van een half uur en een indrukwekkende presentatie geven op die vragen geen antwoord. Enkele zorgen zijn weggenomen: ja, er is meer dan genoeg te doen in No Man's Sky. Nee, je bent niet alleen maar aan het rondvliegen om planeten gekke namen te geven. Andere spelers kun je tegenkomen, zij het in ghost-vorm.

Voorlopige conclusie

Je weet nu: No Man's Sky is alles. Het is een first-person shooter, rpg, spacesim en nog veel meer. Het is een sandbox groter dan je je ooit voor kunt stellen. Het is onbegrensde vrijheid. Maar hoe leuk is onbegrensde vrijheid? Minecraft roept enthouasiast 'heel leuk!', maar Minecraft draait meer om creativiteit dan No Man's Sky. No Man's Sky vertrouwt op je nieuwsgierigheid. Wie die nieuwsgierigheid ontbeert gaat zich eerder oneindig vervelen.

Dit artikel is tot stand gekomen in samenwerking met Gamer.nl

Je staat in de parfumerie en ziet drie flacons die er bijna identiek uitzien. De naam is hetzelfde en het merk is hetzelfde, maar het prijsverschil tussen die drie is groot. Dat komt doordat er eigenlijk drie verschillende varianten zijn: parfum, eau de parfum en eau de toilette. Hoewel het verleidelijk is om simpelweg op het prijskaartje af te gaan, is het slim om te weten wat je precies koopt. De verschillen tussen die drie zijn namelijk groter dan je denkt. Hoe dat precies zit, lees je hier.

Om de juiste keuze te maken, moet je eerst begrijpen hoe een geur eigenlijk in elkaar zit. In de basis bestaat elk luchtje uit een mengsel van alcohol, water en geurstoffen (ook wel parfumolie genoemd). De alcohol fungeert als de drager: zodra je sprayt, verdampt de alcohol en blijven de geurstoffen achter op je huid. Het grote onderscheid tussen de verschillende varianten zit hem puur in de concentratie van die parfumolie. De vuistregel is simpel: hoe hoger het percentage geurstoffen, hoe intenser de geur is en hoe langer je er plezier van hebt.

Parfum (extrait de parfum)

Als we het in de volksmond hebben over 'parfum', bedoelen we vaak gewoon een lekker luchtje. Maar in de officiële termen is parfum (of extrait de parfum) de meest pure en kostbare variant die je kunt kopen. Met een concentratie aan geurstoffen die meestal tussen de 20 en 40 procent ligt, is dit de absolute topklasse.

Omdat de concentratie zo hoog is, bevat deze variant relatief weinig alcohol. Dit maakt puur parfum vaak een uitstekende keuze voor mensen met een gevoelige huid, omdat alcohol de huid kan uitdrogen. De geur is vol, diep en blijft met gemak de hele dag - en vaak zelfs de volgende ochtend nog - hangen. Je hebt er extreem weinig van nodig; vaak wordt parfum daarom niet in een sprayfles verkocht, maar in een klein flesje waarmee je een paar druppels op de huid dept.

Eau de parfum (EDP)

Kijk je in het badkamerkastje van de gemiddelde Nederlander, dan is de kans groot dat je daar een eau de parfum aantreft. Met een geurconcentratie van 15 tot 20 procent biedt deze variant de gulden middenweg. Het is minder zwaar en olieachtig dan puur parfum, maar krachtig genoeg om een hele werkdag of een avond uit mee te gaan. Meestal blijft een eau de parfum zo'n zes tot acht uur goed waarneembaar.

Eau de parfum richt zich vaak op de zogenoemde 'hartnoten' van een geur. Dit zijn de geuren die tevoorschijn komen nadat de eerste alcohol is verdampt. Hierdoor is de geur vaak wat dieper en warmer, wat hem geschikt maakt voor zowel dagelijks gebruik als speciale gelegenheden.

Eau de toilette (EDT)

De term 'eau de toilette' klinkt chique, maar betekent letterlijk 'toiletwater'. Dit stamt uit de tijd dat men deze geur gebruikte om zich in de ochtend mee op te frissen ('toilet maken'). Deze variant is met een percentage van 5 tot 15 procent geurstoffen een stuk lichter en vluchtiger dan (eau de) parfum.

Waar een eau de parfum de diepte in gaat, focust een eau de toilette zich meestal op de toptonen. Dit zijn vaak frisse citrus- of fruitgeuren die je direct ruikt bij het sprayen, maar die ook sneller vervliegen. Een eau de toilette blijft gemiddeld drie tot vijf uur hangen. Het is dan ook een goede keuze voor mensen die niet van zware, bedwelmende geuren houden, of voor gebruik op kantoor waar je je collega's niet wilt overweldigen. Houd er wel rekening mee dat je deze geur halverwege de dag waarschijnlijk even opnieuw moet aanbrengen.

Prijs versus kwaliteit: wat is nu echt goedkoper?

Het lijkt een simpele rekensom: een grote fles eau de toilette is aan de kassa vaak goedkoper dan een klein flesje eau de parfum. Toch kan die goedkopere fles op de lange termijn duurkoop zijn. Omdat eau de toilette sneller vervliegt, heb je de neiging om royaal te sprayen en dit gedurende de dag te herhalen. Hierdoor gaat de fles veel sneller leeg.

Bij een eau de parfum of puur parfum is de aanschafprijs hoger, maar heb je aan één keer een beetje aanbrengen in de ochtend vaak genoeg voor de hele dag. Je doet dus aanzienlijk langer met de flacon.

Wanneer draag je wat?

Als je twijfelt over welke variant je moet kopen, laat dit dan afhangen van het seizoen en de gelegenheid. Warmte versterkt namelijk geur. In de zomer, wanneer je huid warm is, kan een zwaar parfum al snel te overheersend en plakkerig aanvoelen. Een lichte, frisse eau de toilette is dan perfect. In de winter is het juist andersom: kou zorgt ervoor dat geuren minder goed vrijkomen en snel wegvallen. In die maanden, en zeker 's avonds tijdens een diner of feestje, komt een rijkere eau de parfum of parfum veel beter tot zijn recht.

Haal alles uit je geur

Heb je eenmaal je keuze gemaakt, dan wil je natuurlijk dat je zo lang mogelijk lekker ruikt. Een veelgemaakte fout is het wrijven van de polsen na het sprayen. Doe dit niet; door de wrijving creëer je warmte die de geurmoleculen kapotmaakt, waardoor vooral de frisse toptonen direct verdwijnen en de geur vlakker wordt.

Daarnaast hecht parfum slecht op een droge huid. Wil je dat je geur echt lang blijft hangen? Smeer je huid dan eerst in met een geurloze bodylotion of een crème uit dezelfde geurlijn voordat je gaat sprayen. De vetten in de crème houden de geurstoffen vast, zodat jij - of je nu kiest voor eau de toilette of parfum - de hele dag heerlijk ruikt.

Traditionele oordopjes sluiten luisteraars af van hun omgeving, maar JBL gooit het met zijn nieuwe Sense Pro over een andere boeg. Het minispeakertje van dit zogenoemde open ear-model bevindt zich namelijk pal voor jouw gehoorgang. Met name in het verkeer is dat wel zo veilig, want tijdens het luisteren hoor je óók omgevingsgeluid. We nemen de proef op de som.

De JBL Sense Pro is een interessant product voor mensen die reguliere oordopjes niet zo prettig vinden zitten. Je hoeft deze apparaatjes namelijk niet in je oor te proppen. Met behulp van flexibele siliconen oorhaken blijven ze goed op hun plek zitten. Dankzij het zachte materiaal ervaar je tijdens lange luistersessies niet zo gauw irritaties. De Sense Pro zit erg comfortabel in de ronding van je oor. Bedenk wel dat je deze in-ears bij bepaalde activiteiten enigszins voelt wiebelen, bijvoorbeeld wanneer je wild met je hoofd draait of tijdens het sporten. Logisch, want de behuizing zit tenslotte niet klem in jouw gehoorgang. Het is een kwestie van wennen.

©Maikel Dijkhuizen

Accu en bediening

Zodra deze bluetooth-oordopjes na enige oefening eenmaal goed op hun plek zitten, kan het luisteren beginnen. Met een luistertijd van ongeveer acht uur op een enkele batterijlading houdt de Sense Pro het lang vol. De inbegrepen oplaadcase bevat een accu met een capaciteit van nog eens dertig uur. Na slechts tien minuten opladen kunnen de oortjes er weer vier uur tegenaan. Kortom, je hebt onderweg of op afgelegen plekken niet zo snel te maken met lege accu's.

De IP54-gecertificeerde behuizing is spatwaterdicht. Laat ze in de regen dus lekker zitten. Het linker- en rechteroordopje bevatten een klein aanraakpaneeltje. Tik eenmaal aan de linkerkant om het volume harder te zetten en tik tweemaal voor een zachter geluid. Je raakt het rechteroordopje aan om muziek te pauzeren en liedjes te skippen. Via het bedieningspaneel beantwoord je ook nog inkomende oproepen. Voor handsfree gesprekken zijn er maar liefst vier microfoons ingebouwd. Al met al werkt de bediening prima, zodat je jouw smartphone in je zak of tas kunt laten zitten.

©Maikel Dijkhuizen

Gedetailleerd geluid

Op audiovlak heeft JBL zijn zaakjes goed voor elkaar. De Sense Pro levert een kraakhelder geluid met een hoge detaillering. Zelfs bij het luisteren van bombastische muziekstukken zijn alle instrumenten duidelijk te horen. Met de standaard geluidsinstellingen blijft het basniveau voor muziekgenres als hiphop en dance wel iets achter. Geen probleem, want in de JBL Headphones-app pas je het geluid naar eigen smaak aan. Activeer bijvoorbeeld de equalizerinstelling 'Bass' of zelfs 'Extreme Bass'.

Als je graag naar films en series kijkt, komt de ondersteuning voor ruimtelijk geluid goed van pas. Zet in dat geval de optie 'Spatial Sound' aan en ervaar meer audio-effecten. Een nadeel is dat personen in jouw omgeving het geluid afkomstig van de Sense Pro wellicht kunnen horen. Dat komt door de open constructie van de oordopjes. Overigens geldt dit met name wanneer je het volume hoog hebt staan.

©Maikel Dijkhuizen

JBL Sense Pro kopen?

Zoek je in-ears met een goed geluid die jouw oren niet volledig afsluiten van de omgeving? Als je de hoge adviesprijs van 179,99 euro voor lief neemt, bevelen we de JBL Sense Pro van harte aan. Deze oordopjes zitten comfortabel en laten zich eenvoudig bedienen. Bovendien bieden ze ook nog eens een hoge audiokwaliteit en lange accuduur. De Sense Pro is in vijf kleurstellingen te koop.