Wie op zeker speelt, wil graag een image van zijn harde schijf. Inclusief Windows met alle persoonlijke instellingen. Dat scheelt heel veel tijd als er onverhoopt een systeemcrash is en u 'opnieuw moet beginnen'. En het mooiste is, de software is gratis. Het hebben van een bootable image van de harde schijf is de beste 'schadevergoeding' voor als uw harde schijf het plotseling begeeft.

Wie op zeker speelt, wil graag een image van zijn harde schijf. Inclusief Windows met alle persoonlijke instellingen. Dat scheelt heel veel tijd als er onverhoopt een systeemcrash is en u 'opnieuw moet beginnen'. En het mooiste is, de software is gratis. Het hebben van een bootable image van de harde schijf is de beste 'schadevergoeding' voor als uw harde schijf het plotseling begeeft. Daarmee kunt u - ook wanneer Windows niet meer wil opstarten - het systeem snel en gemakkelijk herstellen. Inclusief alle persoonlijke instellingen. Er zijn kant en klare pakketten te koop voor deze actie. Maar wij hebben twee gratis programma's gevonden die tot hetzelfde resultaat leiden. Omdat de gehele operatie nogal uitvoerig is, splitsen we de workshop in twee delen. Voor het maken van een boot cd-rom is BartPE beschikbaar. En DriveImage XML halen we van stal voor het maken van de images. In deel 1 doorloopt de workshop de installatie van de gebruikte software en het maken van een image plus het weer terugzetten van dat image. In het volgende nummer komt deel 2, waarin u een image maakt van uw Windows met al zijn instellingen (bootable cd-rom) plus een beschrijving hoe u die gebruikt. De gebruikte tools zijn alleen geschikt voor Windows XP en Windows Server 2003. We wijzen u erop dat deze workshop vooral bedoeld is voor de wat verder gevorderde lezer, en dat het terugzetten van een image kan leiden tot het verlies van gegevens!

Stap 1

[afbeelding0]Als eerste downloaden we BartPE. Klik op de aangegeven link om naar een pagina met mirrors te gaan.

Stap 2

[afbeelding0]Op de mirror-pagina selecteert u een downloadlocatie dichtbij, bijvoorbeeld die van Xs4all. Klik op de downloadlink en sla het bestand op de harde schijf op. Wij plaatsen het bestand voor het gemak op het Bureaublad, maar misschien hebt u een aparte map Downloads.

Stap 3

[afbeelding0]Surf naar Runtime.org en klik op de link Download. Sla ook dit bestand op, op uw harde schijf, want dit is het programma DriveImage XML.

Stap 4

[afbeelding0]Download de plugin die nodig is om beide programma's goed te laten samenwerken. Ga hiertoe naar Runtime.org. Hier downloadt u de plug-in voor BartPE, door op de link DriveImage XML V1.1.8 te klikken. Dit bestand slaat u wederom op uw harde schijf op.

Stap 5

[afbeelding0]Om DriveImage XML te installeren dubbelklikt u op het opgeslagen bestand dixmlsetup.exe. In het eerste scherm klikt u op de knop Next. In het volgende scherm leest u de licentievoorwaarden en daarna vinkt u Yes, I agree with all the terms of this license agreement aan. Daarna klikt u weer op de knop Next. Vervolgens kiest u een installatiemap. Als u het niet zeker weet laat u de standaardwaarde staan. Klik op de knop Next. U kunt nu aangeven waar DriveImage XML in het menu Start zal verschijnen. Klik weer op de knop Next. Wederom klikt u op Next, deze keer om de installatie te starten. Nadat het programma geïnstalleerd is, klikt u op de knop Finish om de installatie af te ronden.

Stap 6

[afbeelding0]Start nu DriveImage XML op, als u de locatie in stap 8 niet hebt gewijzigd doet u dit via Start, Programma's, Runtime Software, DriveImage XML. In het welkomstscherm van DriveImage XML klikt u op Backup. U krijgt een overzicht te zien van de harde schijven in uw systeem. Daaronder toont een scherm allerlei details van de harde schijven. Selecteer de schijf waarvan u een image wilt maken en klik daarna op Next.

Stap 7

[afbeelding0]Een wizard verschijnt. U krijgt ter controle te zien van welke schijf u een image wilt maken. Als dat klopt, klikt u op Next.

Stap 8

[afbeelding0]Kies de map waarin u de image wilt opslaan. Bij voorkeur is dat op een andere schijf dan die waarvan u een image gaat maken. (Ons voorbeeld is wat dat betreft niet correct, wij maken een backup op dezelfde C-schijf. Maar dat kon even niet anders.) U kunt desgewenst de optie Compressed aanvinken, de image zal dan kleiner worden en u bespaart zo ruimte op de harde schijf. Het maken en terugzetten van de image in gecomprimeerde vorm duurt wel langer, maar het scheelt ruimte. Kies eventueel een bestandsnaam onder Filename en klik dan op Next.

Stap 9

[afbeelding0]DriveImage XML gaat nu aan het werk. Dat duurt al gauw een uur of langer. Eventueel krijgt u tijdens deze stap een melding van XP dat er nieuwe hardware gevonden is. Dit is een ‘harde schijf' die alleen virtueel bestaat. DriveImage XML heeft deze schijf nodig om een image te maken van bestanden die op dat moment in gebruik zijn. U installeert dan ook de Volume shadow copy hardware, waarna DriveImage XML verder kan met zijn werk. Als de image succesvol is aangemaakt, verschijnt er een dialoogvenster dat na vijf seconden weer verdwijnt. Daarna keert het programma terug naar het menu. Om te controleren of alles succesvol is verlopen, gaat u in Windows Verkenner naar de door u gekozen opslaglocatie. Daar treft u als het goed is een .xml, een .dat en meerdere .00x bestanden aan. Die laatste bestanden zijn per stuk even groot als een cd-rom van 650 megabyte. Als u wilt kunt u alle bestanden uit de opslaglocatie op cd-rom of dvd wegschrijven.Zo kunt u zelfs als er een probleem met de harde schijf is, altijd nog bij de image komen. Wegschrijven kunt u doen met het brandprogramma dat u altijd gebruikt.

Stap 10

[afbeelding0]Als u nog gewoon vanuit Windows kunt werken, maar toch een image wilt herstellen volgt u stap 10 tot en met 13. Let op: dit werkt niet als u de partitie met XP erop wilt herstellen. Daarvoor gaat u naar Stap 14 (zie dl 2). Start DriveImage XML en klik op Restore.

Stap 11

[afbeelding0]Klik meteen op Next. Er verschijnt een wizard. Klik op het map-icoontje en zoek het .xml bestand dat u eerder hebt aangemaakt. Klik daarna weer op Next.

Stap 12

[afbeelding0]Kies in het nieuwe venster de partitie die u wilt overschrijven.
Let op: alle data op de partitie verdwijnt, en wordt overschreven met de situatie zoals die was toen u de image aanmaakte. Alle bestanden die nieuw of gewijzigd zijn sinds het aanmaken van de image moet u wegschrijven naar een andere partitie of naar cd/dvd-rom, anders bent u die bestanden voorgoed kwijt!

Stap 13

[afbeelding0]Als u zeker bent dat u de juiste partitie hebt geselecteerd én alle bestanden van de doelpartitie hebt gered, klikt u op Next. Klik nogmaals op Next om de hersteloperatie te starten.

Hoewel wachtwoordloze technieken als toegangssleutels snel terrein winnen, doe je er voorlopig goed aan slim om te gaan met je huidige wachtwoorden. De tips en (gratis) tools in dit artikel helpen je bij het opzetten van degelijk wachtwoordbeheer.

Cloudbeheer

Telkens hetzelfde wachtwoord gebruiken voor meerdere apps en diensten is sterk af te raden, maar verschillende complexe wachtwoorden onthouden lukt haast niet zonder een wachtwoordbeheerder. Een degelijke, gratis optie is het opensource Bitwarden. Kies eerst een hoofdwachtwoord en installeer daarna de desktop-app, browserextensies (voor automatisch invullen) en/of de mobiele app. Je wachtwoordkluis wordt end-to-end versleuteld in de cloud bewaard en wordt via je account gesynchroniseerd. Kies bij voorkeur bitwarden.eu als serverlocatie. Je kunt ook creditcards en andere gevoelige gegevens in je kluis bewaren.

Lokaal beheer

Bitwarden is een uitstekende wachtwoordmanager, maar functies als TOTP-authenticatie (Time-based One-Time Password) zijn alleen beschikbaar in de betaalde versie. Misschien stoort het je ook dat je wachtwoordkluis in de cloud wordt opgeslagen. Een gratis, opensource-alternatief is KeePassXC. Deze bewaart alles lokaal in een versleuteld bestand, van wachtwoorden en creditcards tot notities. De app werkt volledig offline, ondersteunt ook TOTP-authenticatie en vult inloggegevens automatisch in via een browserextensie. Wil je toch synchronisatie, dan kun je de database delen via een cloudopslagdienst als Google Drive of Dropbox, of met Syncthing.

Algoritme

Bij wachtwoordbeheerders als Bitwarden en KeePassXC worden je wachtwoorden opgeslagen. LessPass pakt het anders aan. Deze bewaart niets, maar genereert je wachtwoorden telkens opnieuw via een algoritme op basis van je hoofdwachtwoord, gebruikersnaam en sitenaam. Uit veiligheidsoverwegingen gebruik je hiervoor liefst de browserextensie of mobiele app, zodat alles lokaal gebeurt. Omdat nergens iets wordt opgeslagen, is dit systeem veilig, maar je moet bij elke herberekening wel exact dezelfde gegevens ingeven. Automatisch invullen of ondersteuning voor notities ontbreekt helaas.

Browsers

Gebruik je bijna uitsluitend je browser voor allerlei aanmeldingen, dan kun je ook de ingebouwde wachtwoordbeheerfunctie gebruiken. Deze zit in de meeste Chromium-browsers en in Firefox. In Chrome ga je naar Instellingen / Jij en Google / Synchronisatie en Google-services. Schakel de functie in en zorg dat bij Beheren wat je synchroniseert ook Wachtwoorden en toegangssleutels is aangevinkt. Wil je liever niet synchroniseren, dan kun je wachtwoorden ook handmatig exporteren en importeren via Instellingen / Automatisch invullen en wachtwoorden / Google Wachtwoordmanager. Kies daar Instellingen en Wachtwoorden exporteren. Je kunt het opnieuw inladen via Wachtwoorden importeren. Verwijder eventueel het csv-bestand na gebruik. Firefox biedt vergelijkbare opties.

2FA

Zelfs met een degelijke wachtwoordbeheerder blijven wachtwoorden een zwakke schakel: ze zijn te eenvoudig, je vergeet of verliest ze, je geeft ze in op phishing-sites of malware onderschept ze. Daarom is het aangeraden om 2FA, oftewel tweestapsverificatie, te activeren. Daarbij is naast je wachtwoord een extra factor nodig, zoals een pincode, TOTP, sms, pushmelding, biometrie of een beveiligingssleutel. Een handig overzicht van sites en diensten die 2FA ondersteunen, met info over de gebruikte methoden en links naar de instelinstructies, vind je op https://2fawebsites.github.io en op de thematische https://2fa.directory.

Authenticator

Er bestaan meerdere verificatiemethoden voor 2FA, maar vrijwel alle diensten ondersteunen verificatie zowel via sms als via TOTP. Bij TOTP is geen internet of gsm-netwerk nodig, wat het minder kwetsbaar maakt voor onderschepping of sim-swapping. Om zulke codes te genereren heb je een TOTP-authenticator-app nodig. Goede gratis opties zijn Google Authenticator, Microsoft Authenticator (ondersteunt geen wachtwoordbeheer en autofill meer), Aegis Authenticator en Authy. Alle vier ondersteunen TOTP en bieden een back-upfunctie. Wil je je codes exporteren, dan lukt dit het best met Google of Aegis. Deze laatste is ook opensource, maar is enkel beschikbaar voor Android. Authy is veelzijdigst, want bruikbaar op Android, iOS, macOS en Windows.

Herstelcodes

De meeste diensten met 2FA laten je ook herstelcodes gebruiken. Deze bieden een uitweg als je tijdelijk geen toegang hebt tot andere aanmeldopties, bijvoorbeeld bij verlies van je smartphone. Bewaar deze herstelcodes tevens digitaal, zoals in het notitiegedeelte van je favoriete wachtwoordmanager, in een versleutelde VeraCrypt-container of in een versleuteld cloudbestand. Bij Google vind je tot 10 herstelcodes via https://myaccount.google.com/security, bij Back-upcodes. Bij Microsoft is dit beperkt tot één code: ga naar https://account.microsoft.com/security, klik op Beheren hoe ik me aanmeld en kies Een nieuwe code genereren.

Gehackt?

Het is verstandig om regelmatig te controleren of een van je login-id's al in een online datalek voorkomt. Dit kan via Have I Been Pwned. Hier vul je e-mailadres in en je ziet meteen hoeveel en welke datalekken er zijn. Klik bovenaan op Notify Me voor een gratis melding zodra je adres in een nieuw lek opduikt. Klik op Passwords om te controleren of een wachtwoord reeds voorkomt in een datalek.

In Chrome kun je via chrome://password-manager/checkup?start=true eveneens een wachtwoordcheck uitvoeren. Je ziet ook hoeveel wachtwoorden zwak zijn of worden hergebruikt.

Anti-phishing

Wachtwoorden bieden weinig bescherming tegen phishing-sites, dus zorg ervoor dat je hiertegen zo goed mogelijk beveiligd bent. In je browser, zoals Chrome, ga je naar Instellingen, kies Privacy en beveiliging / Beveiliging en activeer bij voorkeur Geoptimaliseerde beveiliging bij Safe Browsing, of anders Standaardbeveiliging. Daarnaast kun je via DNS phishing-sites al blokkeren voor ze laden. Een optie is het gebruik van de nieuwe Europese publieke DNS4EU-resolvers. Kies hier voor Protective resolution (86.54.11.1 en 86.54.11.201), eventueel aangevuld met kinderbescherming en/of advertentieblokkering. Op de site vind je stap-voor-stap-instructies.

E-mailadres

Veel diensten laten je een e-mailadres opgeven ingeval je je wachtwoord vergeet of je account wordt geblokkeerd. Je ontvangt dan een mail om je identiteit te bevestigen en een herstellink te krijgen. Gebruik hiervoor liefst niet je hoofdadres, want als iemand dat via een datalek bemachtigt, kan die herstelmails onderscheppen en je accounts via wachtwoordherstel overnemen. Je kiest dus beter een apart e-mailadres dat je nergens anders voor gebruikt. Bij Google kun je dit instellen op https://myaccount.google.com/security, bij Herstelmailadres.

Lees ook: Zo meld je phishing in Outlook en Gmail

Browserprofiel

Voor gevoelige accounts zoals online bankieren of je wachtwoordkluis kun je overwegen een apart browserprofiel te gebruiken. Malafide scripts of extensies uit je standaardprofiel worden zo niet geactiveerd. Zo beperk je ook tracering en fingerprinting, en voorkom je dat je per ongeluk ingelogd blijft, aangezien je in dat profiel geen andere sites bezoekt.

In Chrome maak je een nieuw profiel aan via het profielicoon rechtsboven. Kies Chrome-profiel toevoegen. Je kunt inloggen met een Google-account of klikken op Doorgaan zonder account. Kies een zoekmachine, vul een profielnaam in, selecteer een opvallend thema en klik op Klaar.

Aanmeldpogingen

Bij sommige diensten, zoals Google en Microsoft, ontvang je automatisch een e-mail of pushmelding zodra een nieuw apparaat of een nieuwe browser inlogt. Zo kun je snel ingrijpen, bijvoorbeeld door je wachtwoord aan te passen of verdachte sessies uit te loggen. Bij Google ga je naar https://myaccount.google.com/security. Scrol naar Je apparaten en klik op Apparaten beheren. Selecteer een sessie en kies Uitloggen. Bij Microsoft ga je naar https://account.microsoft.com/security en klik je op Mijn aanmeldactiviteiten weergeven.

Beveiligingssleutel

Je kunt een fysieke beveiligingssleutel (zoals de meeste YubiKeys) ook gebruiken om je wachtwoordkluis te openen in combinatie met je hoofdwachtwoord.

Installeer eerst Yubikey Manager en start dit programma. Ga naar Applications/OTP en klik op Configure bij een vrij slot. Kies Challenge-response en klik op Generate voor een geheime sleutel. Vink Require touch aan voor extra veiligheid. Bevestig met Finish.

Open vervolgens je database in KeePassXC en ga naar Database / Databasebeveiliging. Kies Aanvullende bescherming toevoegen / Challenge-Response toevoegen. Selecteer het juiste slot van je ingeplugde beveiligingssleutel en bevestig met OK.

Browserwachtwoorden

Gebruik je meerdere browsers en zoek je het wachtwoord van een specifieke site, wil je alle wachtwoorden exporteren voor import in een andere browser, of is je systeem gecrasht en wil je de wachtwoorden uit je browserprofielen halen? Dan kan het gratis WebBrowserPassView handig van pas komen (let op: je virusscanner kan een foutpositief geven). Pak het zip-bestand uit met het wachtwoord wbpv28821@ en start de portable app. Je krijgt een overzicht van alle gevonden sites en log-ins. Via Bestand / Geselecteerde items opslaan kun je exporteren naar diverse csv-formaten, zoals voor Chrome, KeePass en Firefox.

Toegangssleutels

Een mooie afsluiter lijkt ons een tip rond passkeys, oftewel toegangssleutels. Immers, steeds meer diensten (en wachtwoordmanagers) ondersteunen deze aanmeldmethode waarbij je geen wachtwoord meer hoeft in te voeren. Een passkey is een cryptografisch sleutelpaar: de publieke sleutel wordt bewaard bij de onlinedienst, terwijl de (afgeleide) private sleutel veilig op je toestel blijft, zoals je pc, smartphone of een fysieke beveiligingssleutel zoals een Yubikey.

Zo maak je een toegangssleutel aan bij Google. Ga naar https://g.co/passkeys en meld je aan. Klik twee keer op Toegangssleutel maken. Je toestel stelt nu een methode voor, zoals gezichtsherkenning, vingerafdruk of pincode. Bevestig de koppeling. Vanaf nu kun je je bij Google aanmelden vanaf dit toestel, zonder wachtwoord.

Fairphone lanceert de vernieuwde Fairbuds XL. Deze modulaire koptelefoon belooft nu ook het geluid en comfort te bieden dat je voor 249 euro mag verwachten. Met nieuwe drivers en zachtere oorkussens pakt de fabrikant de eerdere kritiekpunten aan. Handig: je kunt je oude model zelf eenvoudig upgraden.

De Nederlandse fabrikant Fairphone heeft deze week de vernieuwde versie van de Fairbuds XL gepresenteerd. Deze modulaire koptelefoon is een doorontwikkeling van het model dat in 2023 werd gelanceerd. Waar de eerste generatie vooral een statement maakte op het gebied van repareerbaarheid, belooft deze nieuwe versie ook op audiogebied en draagcomfort een inhaalslag te maken. De koptelefoon is daardoor ontworpen om jarenlang mee te gaan en is per direct verkrijgbaar.

©Fairphone

Verbeterde audiokwaliteit en materialen

De belangrijkste upgrade ten opzichte van de voorganger zit in de geluidsweergave en het fysieke ontwerp. De nieuwe Fairbuds XL beschikt over 40 mm dynamische drivers en ondersteuning voor aptX HD, wat moet zorgen voor een gedetailleerder geluidsbeeld en high-res audio via bluetooth. Fairphone heeft daarnaast gekeken naar de feedback over het draagcomfort. De nieuwe modellen zijn uitgerust met zachtere oorkussens van 'birdseye-mesh' en een ademende hoofdband, waardoor de koptelefoon ook tijdens langere luistersessies prettig moet blijven zitten. Het design is beschikbaar in de kleuren Forest Green en Horizon Black.

Modulair ontwerp voor lange levensduur

Wat de Fairbuds XL onderscheidt in de markt van consumentenelektronica is de verregaande modulariteit. De koptelefoon is opgebouwd uit negen losse modules die door de gebruiker zelf te vervangen zijn. Dit betekent dat bij een defect of slijtage niet het hele apparaat weggedaan hoeft te worden, maar dat onderdelen zoals de batterij, de oorkussens of de hoofdband eenvoudig vervangen kunnen worden. Technisch biedt het apparaat verder dual-point connectiviteit, een IP54-certificering voor spatwaterdichtheid en een accuduur tot 30 uur.

Zoals gebruikelijk bij het Amsterdamse bedrijf ligt de nadruk sterk op duurzaamheid en eerlijke materialen. De koptelefoon bestaat voor ongeveer 50 procent uit gerecyclede grondstoffen, waaronder gerecycled aluminium en zeldzame aardmaterialen in de magneten. Ook wordt er bij de assemblage gebruikgemaakt van fabrieken die draaien op zonne-energie en investeert het bedrijf in leefbare lonen voor fabrieksarbeiders.

©Fairphone

Compatibel met het vorige model

Een opvallende keuze van Fairphone is de compatibiliteit met de eerste generatie Fairbuds XL. De fabrikant benadrukt dat technologie moet meegroeien met de gebruiker. Bezitters van het 2023-model hoeven daarom geen volledig nieuwe koptelefoon aan te schaffen om te profiteren van de geluidsverbeteringen. De nieuwe drivers zijn namelijk ook als los onderdeel verkrijgbaar en kunnen eenvoudig in het oude model worden geïnstalleerd. Hiermee voegt Fairphone daadwerkelijk de daad bij het woord wat betreft het verlengen van de levensduur van elektronica.

©Fairphone

Prijs en beschikbaarheid

De vernieuwde Fairbuds XL is per direct verkrijgbaar in Nederland. De adviesprijs voor de koptelefoon bedraagt 249 euro. Hij is te koop via de webwinkel van Fairphone en bij geselecteerde retailers.