Het voorgenomen opheffen van XS4ALL zou voor KPN wel eens veel kostbaarder kunnen blijken dan de efficiëntie die het ooit zou kunnen opleveren.

XS4ALL bestaat al sinds de dagen dat KPN nog analoge telefoon leverde en geen benul had wat dat internet eigenlijk was. XS4ALL is het laatste restje dat herinnert aan die begintijd. Maar de commotie die ontstond gaat over veel meer dan nostalgie en emotie. De diepgewortelde banden met de hackersgemeenschap zorgen niet alleen voor een ethische meerwaarde, maar zorgen ook voor een technische koploperspositie. Die zou je juist kunnen uitbuiten, in plaats van te elimineren.

Historisch trackrecord

Het trackrecord van XS4ALL is legendarisch. XS4ALL procedeerde met complexe en principiële rechtszaken tegen Stichting Brein en Scientology, het richtte de digitale burgerrechtenbeweging Bits of Freedom op, komt op voor privacy en veiligheid, heeft diepe worstels in de hackersgemeenschap. Kortom, XS4ALL staat dicht bij internetzaken die ons allemaal raken.

KPN’s trackrecord is anders. Het bedrijf incorporeerde eerder internetprovider Planet. Het historisch relevante nieuwsarchief werd vrijwel direct weggegooid. Het bedrijf vecht geen principiële rechtszaken in ieders belang tot de bodem uit en doet niet mee met de gezamenlijke wasstraat tegen DDoS-aanvallen van providers. Wel maakte het zich in het kader van Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen druk over privacy door op een bijeenkomst te vragen wanneer ik het wél goed zou vinden als mijn gegevens voor andere doelen wordt gebruikt. Een principieel ander uitgangspunt dus.

Niet hetzelfde

KPN denkt dat de bedrijven wel in elkaar te schuiven zijn. Wie op de KPN-website komt merkt wat het verkoopargument is: ‘goedkoop’ en ‘voordeel’, terwijl XS4ALL als boodschap uitdraagt: ‘beste provider’ en ‘kwaliteit’. In het geval van ‘voordelig’ Telfort, is het opheffen van het merk te begrijpen, maar bij XS4ALL niet. Het technisch beheer en de zakelijke infrastructuur zijn anders. Maar het is ook méér dan dat: de cultuur, het activisme, het zelfstandige; dát zijn de elementen die XS4ALL zo sterk maken. En die je juist terug moet geven.

©PXimport

De Raad van Bestuur zal XS4ALL en hun fans ongetwijfeld zien als een stel ‘internethippies’. Maar de mix van zakelijkheid en idealisme is een krachtige: een internetpetitie krijgt op het moment van schrijven al steun van meer dan 45.000 mensen (bijna 20 procent van het klantenbestand van XS4ALL), de media-aandacht is wel erg langdurig en er is een actiecomité gestart met kennis van actievoeren, geld en een concreet plan. De Italiaans-Colombiaanse bestuursvoorzitter van KPN botst hier met een stuk Nederlandse cultuur. En Hollandse zakelijkheid: wij weten hier dondersgoed hoe je een winstgevend bedrijf nóg winstgevender kunt maken.

Innovatie

Groei, wat aandeelhouders graag willen, is niet vanzelfsprekend. Met een koers die al een jaar tussen de twee en drie euro schommelt (waar deze ooit ruim 43 euro was) ontbreekt geld om echt verder in glasvezel te investeren. Kennelijk is de situatie zo nijpend dat KPN grijpt naar de ‘efficiencyslag’. Zitten aandeelhouders daarop te wachten? Of willen zij een innoverend KPN zien dat met XS4ALL – bijvoorbeeld – een gouden kans heeft nu de kabelmarkt opengaat?

Amazon introduceerde kortgeleden een nieuwe generatie slimme speakers, waaronder de hier besproken Echo Dot Max. Volgens de fabrikant levert deze bescheiden luidspreker een verbeterde audiokwaliteit, terwijl de microfoon naar verluidt nauwkeuriger spraakopdrachten verwerkt. Met een adviesprijs van 109,99 euro is het ook nog eens een van de goedkopere smartspeakers in de markt. Hoog tijd voor een review!

Vergeleken met de voorgaande Echo Dot-speaker uit 2022 is het design ietwat op de schop gegaan. De behuizing oogt weliswaar nog altijd als een bolletje met als verschil dat er aan de voorzijde een stukje is 'afgesneden'. Je treft hier twee volumetoetsen en een aan-uitknop voor de microfoon. Rondom dit bedieningspaneel bevindt zich een blauwgekleurde ledring. Verder zit er aan de achterzijde een ingang voor de bijgesloten voedingsadapter.

©Maikel Dijkhuizen

Lichtgewicht wifi-speaker zonder accu

De bolvormige behuizing heeft een diameter van amper elf centimeter. Ondanks deze geringe afmetingen leent de wifi-speaker zich voornamelijk voor binnengebruik. Dit nieuwe model heeft namelijk, net zoals bij eerdere generaties het geval was, weer geen accu. Een gemiste kans, want de compacte constructie van 505 gram is in principe handzaam genoeg om ook als mobiele bluetooth-speaker te dienen.

De door ons geteste paarse uitvoering heeft naar onze smaak een nogal kitscherige uitstraling. Gelukkig is de Amazon Echo Dot Max er ook in een wit en grijs jasje. Die zien er al heel wat chiquer uit en zullen in jouw woonkamer niet misstaan. Het grootste deel van de kunststof behuizing is voorzien van een laagje stof. Dit materiaal voelt niet zo stevig aan zoals we bij veel bluetooth-speakers van onder andere JBL tegenkomen. Nou is dat niet zo'n probleem, want ten opzichte van weerbestendige speakers heeft dit exemplaar natuurlijk minder te lijden.

©Maikel Dijkhuizen

Verbinden en luisteren

De configuratie en bediening van het apparaat gebeurt via de Amazon Alexa-app op een smartphone. Dat gaat erg vlot. Na verbinding met wifi downloadt de Echo Dot Max eerst een firmwareupdate. In de behuizing zit trouwens een rappe wifi6E-adapter, waardoor het apparaat overweg kan met de snelste draadloze netwerken. Al met al duurt de configuratie slechts enkele minuten.

Je koppelt Spotify of een andere muziekdienst eenvoudig aan je Amazon-account. Zeg vervolgens hardop waarnaar je wilt luisteren. Met een spraakopdracht als “Alexa, speel Coldplay” hoor je binnen enkele ogenblikken de bijbehorende deuntjes. Gebruik je stem ook om bijvoorbeeld een liedje te skippen of het volume te wijzigen. De microfoon is zéér gevoelig. Zelfs zacht uitgesproken (fluister)opdrachten op enkele meters afstand verwerkt de speaker zonder morren.

Lees ook: Van mobiel naar desktop: waarom je Spotify op je pc moet proberen

De behuizing is weliswaar compact, maar toch slaagde Amazon erin om een tweeter en woofer te integreren. Kijken we binnen dezelfde prijscategorie naar de enigszins vergelijkbare Apple HomePod Mini, dan biedt dit nieuwe model van Amazon dus een extra audiodriver. Voor zo'n kleine speaker in deze prijsklasse hoef je uiteraard geen wonderen te verwachten, maar voor het opzetten van een achtergrondmuziekje voldoet dit product prima. Met name de hoge tonen klinken erg helder. Als we geconcentreerd luisteren, horen we ook een beetje bas. Deze lage tonen zijn ietwat ondervertegenwoordigd. Verder gaat het geluid op een hoog volume galmen en vervormen.

©Maikel Dijkhuizen

Smartspeaker met Alexa

Lange tijd legde Alexa van Amazon het af tegen de spraakassistenten van Google en Apple, maar sinds 2024 verstaat Alexa eindelijk ook Nederlands. Daarmee is de Echo Dot Max een serieus alternatief voor smartspeakers van de eerdergenoemde merken. Je kunt in de Alexa-app onder andere een wekker, timer, herinnering, agenda-afspraak en boodschappenlijst instellen.

De behuizing heeft een temperatuursensor, zodat je naar de kamertemperatuur kunt vragen. Je kunt ook allerlei andere verzoeken doen. Vraag bijvoorbeeld naar de weersverwachting of naar de leeftijd van een BN'er. Helaas gaat niet iedere stemopdracht even vlekkeloos. Zo weigert ons testmodel om een overzicht van het laatste nieuws af te spelen.

Een nuttige optie is dat je in huis andere smarthome-apparaten met Alexa-ondersteuning kunt bedienen, zoals slimme lampen, stekkers en thermostaten. Dat werkt eveneens via spraakopdrachten. Misschien komt de geïntegreerde aanwezigheidssensor goed van pas, zodat de smartspeaker geschikte apparaten zelfstandig kan in- en uitschakelen.

Amazon Echo Dot Max kopen?

Zoek je een slimme luidspreker met een redelijke audiokwaliteit voor het luisteren van achtergrondmuziek? Dan is de Amazon Echo Dot Max een interessante kandidaat. Dankzij een zeer gevoelige microfoon laat je allerlei stemopdrachten op deze smartspeaker los. Meestal verwerkt de Echo Dot Max probleemloos deze commando's, al gaat er soms ook weleens iets fout.

Heb je een pc met weinig opslagruimte dan loont het wellicht om in Windows 11 de bestandscompressie in te schakelen. Dan hebben we het niet over zip-archieven, maar de NTFS-compressie waarmee je bestanden, mappen en zelfs volledige schijven kunt verkleinen.

Eerst een waarschuwing

Dankzij compressie is het mogelijk om meer data op te slaan op dezelfde ruimte. In Windows 11 kun je NTFS (New Technology File System) aanspreken. Het nadeel van deze methode is dat het extra rekenkracht vraagt iedere keer dat je zo'n gecomprimeerd bestand opent. Hetzelfde gebeurt wanneer je na de bewerking het bestand sluit en er recompressie wordt toegepast. Gebruik deze methode dus voor data die je lange tijd niet gebruikt en waar extra laadtijd nauwelijks hinderlijk is.

Je kunt op deze manier ook een volledige schijf comprimeren, maar we raden af om dit met de opstartschijf te doen. Gebruik deze functie niet op usb-sticks en alleen op snelle schijven zoals ssd's. Het prestatieverlies zou teveel doorwegen. Bij jpg-afbeeldingen of mp3- of mp4-mediabestanden is de winst verwaarloosbaar.

Map comprimeren

Open Windows Verkenner en navigeer naar de map waarvan je de inhoud wilt verkleinen. Klik met de rechtermuisknop op de map en in het snelmenu selecteer je Eigenschappen. Open het tabblad Algemeen en klik op Geavanceerd. Bij de Geavanceerde kenmerken zie je onderaan Compressie en versleutelingskenmerken. Plaats een vinkje bij Inhoud comprimeren om schijfruimte vrij te maken. Klik op OK en klik daarna op Toepassen.

Selecteer indien nodig de optie Wijzigingen toepassen op deze map, submappen en bestanden en klik op de OK-knop. Net zoals voorheen kun je zo'n map openen en de bestanden bekijken in Verkenner. Om de volledige map te decomprimeren, open je opnieuw de Eigenschappen en volg je de beschreven stappen.

Station comprimeren

Het is mogelijk om een volledige schijf te comprimeren. Open Windows Verkenner en klik op Deze pc in het linkerdeelvenster. Klik met de rechtermuisknop op de opslagschijf die je wilt comprimeren. Selecteer onder het gedeelte Apparaten en stations de optie Eigenschappen. Daarna kun je opnieuw de optie aanvinken: Dit station comprimeren om schijfruimte te besparen.