Weinig mensen zijn gezegend met een aparte ruimte voor een thuisbioscoop. Films worden doorgaans gewoon in de woonkamer bekeken. Dat is zeker geen straf, de televisies van nu zijn veel beter en vooral veel groter dan vroeger. Voor het geluid combineer je zo'n tv steeds vaker met een onopvallende soundbar. Wil je ook een thuisbioscoop inrichten, lees dan onze tips voor optimaal beeld en geluid.

De huiskamer is de plek waar de meesten van ons films en series kijken. De televisie speelt in veel huiskamers dan ook een centrale rol. De ideale opstelling en bijvoorbeeld kijkafstand voor iedere situatie bestaat niet, uiteindelijk bepaal jij wat je prettig en mooi vindt staan in je woonkamer. Wel zijn er diverse richtlijnen die je kunt gebruiken als uitgangspunt bij het bepalen van de opstelling.

Minimale kijkafstand

Het grote voordeel van de bioscoop is het grote beeld en misschien wil je daarom thuis ook een zo groot mogelijk beeld. Feitelijk ben je dan op zoek naar de afstand waarop je de pixels niet meer kunt tellen. In het geval van een Full-HD-televisie vermenigvuldig je hiervoor de maat van je televisie met 1,6.

Televisiematen worden uitgedrukt in inches, terwijl wij natuurlijk de afstand in centimeters willen weten. Daarom vermenigvuldig je de waarde nog een keer met 2,54. De formule om voor de kleinste kijkafstand voor een Full-HD-televisie is televisiemaat × 1,6 × 2,54. In het geval van een 50inch-televisie kom je daarmee tot een kijkafstand van 203,2 centimeter.

4K-UHD-televisies bieden zowel horizontaal als verticaal twee keer zoveel pixels waardoor je veel dichterbij kunt zitten. De formule voor het bepalen van de optimale scherpte voor 4K UHD is dan ook televisiemaat x 0,8 x 2,54. Je komt uitgaande van een 50inch-televisie hiermee op een kijkafstand van 101,6 centimeter. Maar je hebt natuurlijk profijt van de extra scherpte ten opzichte van een 50inch-Full-HD-televisie in het hele gebied tussen 101,6 en 203,2 centimeter.

Tip: Moet je de tv zelf nog in huis halen en zoek je kooptips? Dit is onze top 10 televisies!

Optimale kijkafstand tv

Je ziet dat je voor het optimale beeld dus best dicht op je televisie mag zitten. Je zit in de praktijk al snel een stuk verder en je kunt wat dat betreft daarom zeker in het geval van een 4K-UHD-televisie bijna geen té grote televisie kopen. Daarom kun je ook bij een 4K-televisie het beste minimaal de afstand aanhouden die geldt als optimale scherpte voor een Full-HD-televisie, dus de beeldschermdiagonaal vermenigvuldigen met 1,6.

Met deze afstand vul je ongeveer 30 graden van je blikveld met de televisie, iets dat aangeraden wordt door de SMPTE (Society for Motion Picture and Television Engineers). Deze afstand is heel geschikt voor televisieseries, films en sport.

Wanneer je voornamelijk informatieve programma’s zoals nieuwsuitzendingen of talkshows kijkt, dan kun je beter iets verder zitten. Denk aan 2 tot 2,5 keer de diagonaal van je scherm. Je kunt op basis van deze richtlijnen natuurlijk niet alleen de optimale kijkafstand voor je huidige televisie bepalen, maar ook welke maat je echt nodig hebt als je een nieuwe televisie koopt.

Kijkhoogte

De hoogte waarop je televisie is gepositioneerd, is minstens net zo belangrijk als de kijkafstand. Tegenwoordig wordt een televisie vaak aan de muur gehangen. Hang hem dan vooral niet te hoog, iets dat je in de praktijk helaas vaak ziet. Een televisie hoog ophangen oogt misschien mooi als deze uitstaat, maar is het bijna een garantie op pijn in je nek als je daadwerkelijk gaat kijken.

Zorg er daarom voor dat het midden van het scherm ongeveer op ooghoogte is gepositioneerd. Uiteraard doe je dat ook als je de televisie op de voet op een televisiemeubel zet.

Lees ook: Zo sluit je je televisie correct aan

©Gorodenkoff Productions OU

Beter geluid

Voor de ultieme filmbeleving is goed geluid net zo belangrijk als goed beeld. Helaas is het geluid dat de gemiddelde televisie produceert vaak niet heel goed. De ingebouwde speakers zijn prima om een gewoon televisieprogramma te volgen, maar voor het kijken van films en series waarin spraak, geluidseffecten en muziek tegelijkertijd weergegeven worden, schieten ze al snel te kort.

De eenvoudigste oplossing voor het verbeteren van de geluidskwaliteit is een soundbar. De eenvoudigste soundbars doen niet veel meer dan het weergeven van stereogeluid in een betere kwaliteit dan de ingebouwde speakers van je televisie. Duurdere soundbars voegen daar een virtuele surroundweergave aan toe, terwijl de topmodellen verkocht worden in combinatie met losse surroundluidsprekers voor een echte surroundervaring.

Uiteraard kun je ook nog steeds kiezen voor een echte surroundset in de vorm van een receiver gecombineerd met losse luidsprekers. Dat heeft wel veel meer impact op je woonkamer, wat deels het succes van de soundbar verklaart.

Tip: Moet je de soundbar nog aanschaffen maar weet je niet welke? Dit zijn onze favoriete soundbars van het moment.

Soundbar plaatsen

In de basis is een soundbar eenvoudig te plaatsen en aan te sluiten. Vrijwel iedere moderne soundbar sluit je met één HDMI-kabel aan op je televisie. Vervolgens leg je de soundbar op je televisiemeubel of je monteert hem tegen de muur.

Let er wel op dat je de soundbar niet in een vakje van je televisiemeubel plaatst. Dat oogt opgeruimd, maar komt de geluidskwaliteit vaak niet ten goede. Veel soundbars zijn namelijk voorzien van extra luidsprekers aan de zijkant voor een breder (surround)geluidbeeld en de duurdere modellen met ondersteuning voor Dolby Atmos hebben zelfs luidsprekers bovenop voor de hoogtekanalen.

Zou je zo’n soundbar opsluiten in een vakje, dan kan het geluid niet meer vrij naar de juiste richtingen kaatsen.

©SENKI - stock.adobe.com

Surroundspeakers

Waar de eerste soundbars naast een betere geluid voornamelijk gemak boden als alternatief voor een echte surroundset, worden ook soundbars langzamerhand wat ingewikkelder. Want aan een moderne soundbar is vaak een subwoofer gekoppeld en ook de surroundspeakers zie je steeds vaker.

In tegenstelling tot bij een traditionele surroundset is het plaatsen van de voorste speakers eenvoudig: die zijn in de soundbar verwerkt. Je zet de surroundspeakers een stukje achter je luisterpositie neer, zo’n 20 tot 50 centimeter is aan te raden en je zet de speakers in een hoek van ongeveer 110 graden schuin op je luisterpositie gericht. Qua hoogte moet je de surroundspeakers positioneren op oorhoogte of een stukje hoger.

In een woonkamer moet je vaak een compromis maken. Zo kan het onhandig zijn om luidsprekers op een standaard achter je bank te zetten. In de praktijk kun je de surroundspeakers ook best wat verder weg zetten, bijvoorbeeld aan de muur die zich een stuk naar achteren bevindt. Andersom kan het natuurlijk ook zo zijn dat je bank helemaal tegen de muur aanstaat, positioneer de luidsprekers dan naast je.

Subwoofer

Bij een soundbar dient de subwoofer vaak niet alleen voor de zeer lage geluidseffecten van het LFE-kanaal (Low Frequency Effects) in de geluidstrack van films of series, maar ook ter ondersteuning van de lage tonen in het normale geluid. De luidprekers in een soundbar zijn vergeleken met bijvoorbeeld vloerstaanders namelijk relatief klein waardoor de laagweergave wel wat hulp kan gebruiken. In principe zijn lage tonen niet te lokaliseren en zou het dus niet moeten uitmaken waar je een subwoofer plaatst.

Toch blijkt dat er in de praktijk vaak wel verschil hoorbaar is tussen verschillenden plekken in de kamer. Het maakt niet uit of je hem links of rechts van je luisterpositie neerzet. Vaak wordt er gekozen voor een hoek van de kamer naast de televisie. Zorg er wel voor dat de subwoofer niet helemaal tegen de muur staat, maar zet hem een stukje van de muur af.

Aansluiten

Voor het aansluiten van een soundbar op je televisie is er nog maar één aansluiting die er toe doet: HDMI. Je sluit de HDMI-kabel aan op de aansluiting op je televisie die is aangemerkt als ARC of eARC. Hierbij wordt ook het geluid van bronnen die je via HDMI op je televisie aansluit doorgegeven naar je soundbar. Veel soundbars hebben daarom ook geen extra HDMI-ingangen meer.

Heeft je soundbar wel een HDMI-ingang en heb je een oudere televisie zonder eARC, dan kan het wel verstandig zijn om het apparaat waarmee je films afspeelt toch op de soundbar aan te sluiten. Zo weet je zeker dat alle geavanceerde codes goed doorkomen. Oudere televisies met alleen ARC ondersteunen moderne codecs als Dolby Atmos niet.

Sommige (instap-)soundbars zijn helemaal niet voorzien van HDMI en sluit je via een optische s/pdif-aansluiting (TOSLink) aan op je televisie. Ook in dat geval sluit je alle andere bronnen op je televisie aan. In dat geval zal surroundgeluid van HDMI-ingangen op je televisie vaak niet goed worden doorgegeven.

Het geluid van apps die op het smart-tv-platform van je televisie zelf draaien zullen wel in surround weergegeven worden, maar moderne codecs als Dolby Atmos zullen niet worden weergegeven. Het blijft beperkt tot Dolby Digital.

Met een prijskaartje van 399 euro is de Dyson V8 Cyclone een van de meest betaalbare draadloze steelstofzuigers van het Britse merk. Je haalt hiervoor een redelijk compacte maar krachtige huishoudhulp in huis, die een aantal duidelijke kanttekeningen heeft.

De Dyson V8 heeft een nieuw ontwerp gekregen. Weg is de trekker die je constant moet indrukken om het apparaat te laten zuigen. In plaats daarvan beschikt hij voortaan over een handige aan-uitknop. Daarnaast zit een moduswisselaar, die met verschillende kleuren aangeeft welke zuigstand je gebruikt. Opvallend is ook dat Dyson voor de V8 Cyclone geen spannende kleuren voor de plastic onderdelen gebruikt. In plaats daarvan zien we een combinatie van kaki, rood, grijs en zwart; het geheel valt daardoor minder op.

©Wesley Akkerman

De nieuwe Dyson V8 Cyclone

De nieuwe V8 levert 30 procent meer zuigkracht en een 50 procent langere accuduur. In de laagste zuigstand houdt hij het tot 60 minuten vol. Helaas ontbreekt een handig lcd-scherm (dat wel op duurdere modellen zit) voor de resterende accutijd; ook hier moet je het doen met iets te simpele led-indicators. Onderop zit een nieuwe vloerzuigmond, die Dyson de 'Motorbar' noemt. Die moet dankzij het gebruik van speciale kammetjes effectief zijn tegen vastzittende haren, maar de stofzuiger moet het verder ook zonder moderne functies doen zoals lasers of stofsensoren.

Met slechts 2,7 kilogram is de Dyson V8 Cyclone lekker licht en wendbaar, waardoor je moeiteloos vloeren en zelfs hoekjes op het plafond schoonhoudt. Het stofreservoir (540 milliliter) heeft een handig uitwerpsysteem waarbij je het vuil niet hoeft aan te raken. Toch zijn we niet helemaal tevreden over alle eigenschappen van de zuigmodule. Het handvat is namelijk smal en klein, waardoor je grip bij langer gebruik oncomfortabel is. Ook kan het bij je duim gaan schuren. Dit is waarschijnlijk de minst ergonomische Dyson die we op de redactie hebben getest.

©Wesley Akkerman

Dyson V8 Cyclone in de praktijk

Gelukkig biedt de Dyson V8 Cyclone met 297 air-watts in de Boost-stand een flinke verbetering in zuigkracht (ten opzichte van zijn voorganger). De standaardmodus levert 79 aW en dat is voor ons ruim voldoende voor dagelijkse taken. Vooral het vloerkleed moet eraan geloven: haren, kruimels en ander vuil worden daar moeiteloos uit gezogen. Op hardere vloeren stelt de Cyclone eveneens niet teleur, al valt er wel één ding op. Wanneer je de stofzuiger oppakt nadat je bijvoorbeeld wat kruimels of korrels opzuigt, kan het zijn dat er een paar uit de mond vallen.

Daarnaast missen we een zachte(re) borstel op de Dyson V8 Cyclone. De huidige zuigmond ratelt namelijk hard over de vloer, wat niet zo prettig is voor (onder)buren in een flat- of appartementsgebouw of slapende kinderen. En dat terwijl de motor zelf stiller is dan verwacht. Gelukkig neemt de zuigmond moeiteloos allerlei soorten haren op en raken die niet in de borstel verstrengeld. Ook goed om te weten: de Cyclone past zijn zuigkracht niet automatisch aan, zoals duurdere modellen dat wel doen, waardoor je dat dus zelf in de gaten moet houden. Geen groot probleem, maar toch.

©Wesley Akkerman

Batterij en accessoires

Zoals gezegd gaat de batterij maximaal een uurtje mee wanneer je de zuinigste modus inschakelt. Anders moet je rekening houden met ongeveer een halfuur in de normale stand. Zet je de Boost-modus aan en laat je die aanstaan, dan is het binnen tien minuten wel gedaan. Geen vreemde scores als je kijkt naar het formaat en de behoorlijk indrukwekkende zuigkracht. Een groot pluspunt is daarnaast dat je de accu kunt verwisselen. Daardoor kun je de levensduur aanzienlijk verlengen door mettertijd een nieuwe batterij aan te schaffen.

Je krijgt trouwens twee accessoires bij aanschaf van de Dyson de V8 Cyclone: een kierenzuiger en een gemotoriseerde miniborstel. Hoewel dat misschien wat karig lijkt vergeleken met eerdere modellen, zijn oude V8-hulpstukken compatibel (mocht je die nog hebben). In de praktijk blijkt de basisset echter compleet genoeg. De kierenzuiger werkt goed voor meubels en lastige hoeken, terwijl de miniborstel onmisbaar is voor trappen, matrassen en bekleding. Ondanks het beperkte pakket biedt de stofzuiger dus voldoende opties voor de meeste huishoudens.

©Wesley Akkerman

Dyson V8 Cyclone kopen?

De Dyson V8 Cyclone is een geslaagde steelstofzuiger voor wie krachtige prestaties zoekt zonder overbodige luxe. Vooral op tapijt en bekleding komt hij sterk naar voren, en ook het verwijderen van haren gaat hem goed af. Het harde, smalle handvat en de wat stugge vloermond voelen niet altijd even prettig aan, maar dat past deels bij de prijsklasse. Jammer is ook het ontbreken van een lcd-display met handige informatie, al is dat net als het gebrek aan een automatische zuigstand goed te overzien. Alles bij elkaar is dit een betrouwbaar basismodel dat doet wat hij moet doen.

In de winter loopt de energierekening al snel op. De droger gaat vaker aan omdat de was buiten niet droogt, en omdat we vaker thuis koken en eten gaat ook de vaatwasser vaker aan. Ook de wasmachine draait op volle toeren, want nat weer en dikke kleding leveren extra was op. Hét moment dus om even stil te staan bij het energieverbruik van deze drie apparaten. Met wat kleine aanpassingen zorg je voor een zichtbaar (gunstig!) verschil op je stroomrekening.

Slim plannen loont

Wie een slimme meter of dynamisch energietarief heeft, kan precies zien wanneer stroom het goedkoopst is. Door het programma van je wasmachine, droger of vaatwasser daarop af te stemmen, draai je letterlijk op de voordeligste momenten. Veel moderne apparaten hebben een startuitstelknop, waarmee je eenvoudig plant dat een was 's nachts of vroeg in de ochtend klaar is.

Heb je geen dynamisch contract, dan is het slim om eerst te kijken of jouw leverancier een piek- en daltarief hanteert. Bij een dubbeltariefmeter geldt het lagere tarief meestal alleen tussen ongeveer 23.00 en 07.00 uur, niet standaard in het weekend. Even checken bij je energieleverancier voorkomt verrassingen.

Wassen op lagere temperatuur

De grootste energiebesparing zit in de temperatuur van het waswater. Een was van 30 graden is meestal voldoende schoon, zeker met de huidige wasmiddelen die ook bij lage temperatuur goed werken. Alleen bij sterk vervuilde was of handdoeken kan een hogere stand nodig zijn. Een wasbeurt op 60 graden of af en toe een machinereiniger houdt de trommel fris en voorkomt vetluis - een kookwas op 90 graden is bij moderne machines niet meer nodig.

Een andere eenvoudige stap is de wasmachine pas te laten draaien als hij goed vol is. Een halve was verbruikt bijna evenveel energie als een volle: zonde. Ook de juiste dosering helpt: te veel wasmiddel kan op den duur zeepresten achterlaten, waardoor de machine harder moet werken.

Droger of droogrek?

De droger is een onmisbare hulp in de winter, maar verbruikt veel stroom. Centrifugeer je was daarom eerst op de hoogste stand, zodat er minder vocht overblijft. Hoe droger het de trommel ingaat, hoe korter het droogprogramma duurt. Warmtepompdrogers verbruiken het minst stroom, al bespaar je nog meer door de was af en toe op te hangen. In een goed geventileerde kamer, bijvoorbeeld bij de verwarming, droogt het prima zonder dat je ernaar hoeft om te kijken.

De vaatwasser slim inzetten

Een vaatwasser verbruikt vooral energie om water te verwarmen. Kies daarom het eco-programma: dat duurt wat langer, maar gebruikt minder stroom en water doordat het water op lagere temperatuur wordt verwarmd. Grote etensresten kun je beter even wegschrapen, maar spoel servies niet voor onder de kraan - dat is onnodig en verspilt warm water. Licht aangekoekte pannen en schalen vormen voor moderne vaatwassers echt geen probleem.

Wie zonnepanelen heeft, kan de vaatwasser het beste overdag laten draaien, zodat de stroom direct uit eigen opwekking komt. Ook hier geldt dat een startuitstelknop handig is: je plant eenvoudig in dat het programma start zodra de zon op het dak staat.

Onderhoud maakt echt verschil

Goed onderhoud klinkt saai, maar heeft een direct effect op het energieverbruik. Een verstopt filter, kalk in de sproeiarmen of pluis in de droger laten apparaten harder werken dan nodig. Zet ze af en toe op een onderhoudsprogramma of gebruik een speciale reiniger. Dat voorkomt niet alleen geurtjes, maar zorgt ook dat de machine weer zo goed (lees: zo zuinig) mogelijk zijn werk kan doen.

Kleine aanpassingen, harde euro's

Energie besparen is vooral een optelsom van gewoontes. Door slimmer te plannen, de juiste temperatuur te kiezen en je apparaten schoon te houden, daalt het verbruik ongemerkt. En misschien nog belangrijker: je verlengt de levensduur van apparaten die het dagelijks zwaar te verduren hebben. Daarmee bespaar je ook op de langere termijn.