Zeker in combinatie met mobiele apparatuur als smartphones en laptops zijn draden niet heel handig. Gelukkig is er met bluetooth een technologie waarmee je allerlei apparatuur draadloos met elkaar kunt verbinden. Lees hier over het ontstaan ervan en de recente ontwikkelingen.

Bluetooth is een draadloze technologie voor korte afstanden die bedoeld is om kabels te vervangen. In 1994 was Ericsson op zoek naar een goedkope radioverbinding voor communicatie tussen mobiele telefoons en andere apparaten. De Nederlandse elektrotechnicus Jaap Haartsen is één van de uitvinders van deze technologie die aanvankelijk MC-Link heette. Ook andere fabrikanten waren bezig met soortgelijke radiotechnologie en besloten de krachten te bundelen. In 1998 werd door Ericsson, Intel, Nokia, Toshiba en IBM de Bluetooth Special Interest Group (SIG) opgericht.

De naam bluetooth is aanvankelijk als codenaam bedacht door Jim Kardach van Intel en is afkomstig van koning Harald Bluetooth die verschillende Deense stammen verenigde in één koninkrijk. Bluetooth zou hetzelfde doen voor communicatieprotocollen en ze verenigen in één standaard. De technologie zou PAN (Personal Area Networking) gaan heten, maar toen er probleem waren om dat als merk te registeren werd uiteindelijk gekozen voor de codenaam. Het bluetooth-logo is een combinatie van de runen Hagall en Bjarkan, de initialen van Harald Bluetooth.

Basic Rate (BR) en Low Energy (LE)

Hoewel bluetooth een standaard is, zijn er feitelijk twee soorten bluetooth: Basic Rate (BR) en Low Energy (LE). Het klassieke BR heeft een snelheid van 721,2 Kbit/s en is in versie 2.0 uitgebreid met het optionele EDR dat een snelheid van 2.1 Mbit/s mogelijk maakt. Daarnaast kan door het klassieke bluetooth sinds versie 3.0 optioneel een veel hogere snelheid van 24 Mbit/s gebruikt worden. De data wordt dan niet via de bluetooth-verbinding, maar via een 802.11-verbinding verzonden. Dit is de radiotechnologie die ook voor wifi gebruikt wordt.

De tweede variant van bluetooth is Low Energy (LE) die sinds bluetooth 4.0 aan de standaard is toegevoegd. LE is een extra energiezuinige en goedkopere versie van bluetooth en maakt gebruik van een aparte radio. Fitness-trackers zoals die van Fitbit maken gebruik van LE. De energiezuinige variant had aanvankelijk een snelheid van 1 Mbit/s, maar sinds Bluetooth 5 kan de LE-variant een snelheid van 2 Mbit/s halen. Een fabrikant die bluetooth integreert in een apparaat kan zelf kiezen welke varianten gebruikt worden. Verwarrend is dat er in bluetooth 5 qua marketing geen onderscheid meer wordt gemaakt tussen het normale bluetooth en bluetooth LE.

Vergunningsvrije frequentieband

Bluetooth en Bluetooth LE maken beide gebruik van de vergunningsvrije 2,4GHz-band die ook gebruikt wordt voor magnetrons, wifi en andere draadloze protocollen. In het geval van bluetooth is de frequentieband verdeeld in 80 kanalen van ieder 1 MHz. Bluetooth gebruikt frequency hopping waarbij het de data in pakketjes verdeelt en vervolgens afwisselend over één van de kanalen stuurt. Dankzij Adaptive Frequency-Hopping (AFH) kan bluetooth herkennen welke kanalen overlap en dus storing hebben met andere gebruikers (zoals wifi in de 2,4GHz-band) en deze kanalen uitsluiten bij het hoppen.

Er worden bij de huidige bluetooth-varianten met ondersteuning voor AFH 800 hops per seconde gemaakt. Bluetooth LE gebruikt dezelfde frequentieband als bluetooth, maar verdeelt deze in veertig 2MHz-kanalen. Bluetooth LE is hierdoor niet compatibel met bluetooth BR/EDR. Net als het normale bluetooth maakt bluetooth LE gebruik van frequency hopping om de datapakketjes te versturen.

Bluetooth-profielen

Bluetooth maakt gebruik van zogenoemde profielen die specificeren op welke manier en met welke mogelijkheden de bluetoothverbinding gebruikt kan worden. De profielen moeten door zowel de zender als ontvanger ondersteund worden. Voorbeelden van profielen zijn het Advanced Audio Distribution Profile (A2DP) dat wordt gebruikt om audio te streamen, en Audio/Video Remote Control Profile (AVRCP) dat gebruikt wordt om apparatuur via bluetooth te bedienen. Hierdoor kun je bijvoorbeeld met je hoofdtelefoon de muziekweergave op je smartphone bedienen.

Het Hands-free Profile (HFP) en Headset Profile zijn bedoeld voor carkits en draadloze headsets om mee te bellen. De profielen bevatten mogelijkheden om de telefoon te bedienen. Bluetooth LE kent zijn eigen profielen die grotendeels gericht zijn op andere toepassingen zoals gezondheidszorg, sport en sensoren. Zo is er bijvoorbeeld het Heart Rate Profile (HRP) bedoeld voor hartslagmeting.

Geluidscodecs

Bluetooth word in de praktijk veel voor draadloze overdracht van muziek gebruikt. Hiervoor wordt het eerder genoemde A2DP-profiel gebruikt. Dat wil echter niet zeggen dat de geluidskwaliteit altijd hetzelfde is, want het A2DP-profiel kan verschillende audio-codecs gebruiken om de geluidsoverdracht te comprimeren. Het A2DP-profiel maakt standaard gebruik van de Sub Band Codec om geluid te versturen. Deze relatief eenvoudige codec moet verplicht geïmplementeerd worden.

Naast SBC kunnen echter optioneel (betere) codecs gebruikt worden die dankzij een efficiëntere compressie of hogere bitrate een betere geluidskwaliteit bieden. Deze betere codecs moeten door zowel de zender als ontvanger ondersteund worden. Is dat niet het geval, dan wordt SBC gebruikt.

©PXimport

De bekendste betere codec is aptX (HD) en deze wordt door veel Android-apparaten ondersteund. iPhones vanaf de iPhone 7 ondersteunen naast SBC ook de AAC-codec over bluetooth. Sony heeft met LDAC zijn eigen audiocodec die voornamelijk gebruikt wordt op Sony-producten. Android kan in potentie meerdere alternatieve codecs ondersteunen. Is dat het geval, dan kun je zelf kiezen welke codec je voorkeur heeft.

Ook sommige afspeelapparatuur ondersteunt meerdere van deze betere codecs. Wil je dus een hoofdtelefoon of draadloze luidspreker aanschaffen, controleer dan welke betere codec door zowel je smartphone als luidspreker of hoofdtelefoons ondersteund worden.

De toekomst

Bluetooth was tot nu toe vooral een technologie voor verbindingen met mobiele telefoons, maar het is de bedoeling dat het breder ingezet gaat worden. De nieuwe mogelijkheden van bluetooth die eind 2016 geïntroduceerd werden met Bluetooth 5 zijn grotendeels gericht op Internet of Things. Zo heeft de energiezuinige variant BLE met 2 Mbit/s een twee keer zo hoge snelheid en is het bereik van BLE vier keer zo groot geworden.

Bluetooth is hiermee geschikter voor bijvoorbeeld beacons. Dit zijn energiezuinige bluetoothzenders waarmee onder andere de locatie van apparaten in gebouwen gevolgd kan worden. Handig om te weten wie in een kantoor of winkelcentrum aanwezig is, maar ook thuis kunnen beacons van pas komen. Zo weet een slim huis in de toekomst wellicht dankzij beacons precies waar je bent.

In tegenstelling tot normale bluetoothapparatuur is het niet nodig om te pairen met de beacons. Volgens de SIG staat bluetooth nog maar aan het begin van zijn Internet of Things-ontwikkeling.

Bij ID.nl zijn we gek op producten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt. Daarom speurt de redactie een aantal keer per week naar zulke deals. Deze keer in de categorie klussen en (ver)bouwen: vijf goede cirkelzagen voor een redelijke prijs.

Een cirkelzaag is bedoeld voor het maken van rechte, snelle sneden in hout, plaatmateriaal, kunststof en soms zelfs metaal. Je gebruikt 'm bijvoorbeeld om planken op maat te zagen, laminaat passend te krijgen of meubels te bouwen. Dankzij het roterende zaagblad kun je nauwkeurig werken, zeker in combinatie met een geleiderail of parallelgeleider. Veel modellen bieden ook de mogelijkheid tot verstekzagen, wat handig is voor hoeken of afwerkingen.

Bosch PKS 55 A

De Bosch PKS 55 A is een eenvoudige cirkelzaag die geschikt is voor standaard klussen in en om het huis. Hij werkt op netstroom en heeft een vermogen van 1200 watt. De zaagdiepte is instelbaar tot maximaal 55 mm bij 90 graden, en 38 mm bij 45 graden, waarmee je houten planken, panelen en plaatmateriaal netjes kunt zagen. De machine is uitgerust met een parallelgeleider voor rechte sneden en een doorzichtige zaaglijnindicator (CutControl), wat helpt om op de lijn te blijven zonder extra hulpmiddelen. Bij het zagen wordt het zaagsel automatisch opgevangen in een geïntegreerde opvangbox, wat het werkvlak redelijk schoon houdt. Deze zaag wordt geleverd met een standaard hardmetalen zaagblad, en het wisselen van het blad gebeurt met een inbussleutel. Voor wie af en toe wil zagen zonder veel poespas, is dit een praktische keuze.

Zaagbladdiameter: 160 mm
Zaagdiepte: 55 mm bij 90°, 38 mm bij 45°
Verstek mogelijk: ja, tot circa 45

Metabo KS 55 FS

De Metabo KS 55 FS is een cirkelzaag die vooral praktisch is voor wie regelmatig nauwkeurig wil zagen in hout. Wat deze zaag onderscheidt, is de meegeleverde geleiderail, die je helpt om rechte sneden te maken zonder losse linialen of hulpstukken. Met een vermogen van 1200 watt en een zaagblad van 160 mm is hij krachtig genoeg voor de meeste klussen rond het huis of op de werkplaats. De maximale zaagdiepte bedraagt 55 mm bij 90 graden en 39 mm bij 45 graden, wat voldoende is voor planken, multiplex of zelfs lichte balken. Je kunt de zaaghoek makkelijk instellen en de machine is voorzien van een aansluiting voor stofafzuiging. Het geheel wordt geleverd in een robuuste kunststof koffer, samen met de geleiderail en toebehoren zoals een parallelaanslag en inbussleutel. Alles bij elkaar een goed uitgeruste zaag voor wie graag strak en gecontroleerd werkt.

Zaagbladdiameter: 160 mm
Zaagdiepte: 55 mm bij 90°, 39 mm bij 45°
Verstek mogelijk: ja, tot 47°

Makita HS7601J

Deze cirkelzaag van Makita is een netstroommodel met een vermogen van 1200 watt. Hij is geschikt voor rechte zaagsneden in hout, multiplex of spaanplaat en biedt een maximale zaagdiepte van 66 mm bij 90 graden en 46 mm bij 45 graden. Het ontwerp is compact en relatief licht, waardoor hij goed hanteerbaar is, ook voor langere zaagklussen. De aluminium zool en beschermkap zijn stevig maar licht, wat bijdraagt aan het gebruiksgemak. Je kunt een stofzuiger aansluiten op de achterzijde voor schoner werken. De machine wordt geleverd in een stevige M‑Box koffer en is standaard voorzien van een zaagblad van 190 mm. De softstartfunctie zorgt ervoor dat de zaag rustig op gang komt, wat veiliger werkt en de kans op wegspringen vermindert.

Zaagbladdiameter: 190 mm
Zaagdiepte: 66 mm bij 90°, 46 mm bij 45°
Verstek mogelijk: ja, tot 45°

Makita DSS501ZJ

De DSS501ZJ is een compacte accucirkelzaag van Makita voor lichtere zaagklussen. Hij werkt op het Makita 18 V LXT-platform, dus handig als je al andere Makita-accu’s hebt: die kun je erop gebruiken. De zaag is ontworpen voor kleinere materialen zoals latten, laminaat en dunne planken, en heeft een zaagdiepte van 51 mm bij 90 graden. Door zijn lage gewicht (rond de 2,7 kg zonder accu) is hij goed te hanteren, ook boven schouderhoogte of op lastig bereikbare plekken. De voetplaat is kantelbaar tot 45 graden, wat verstekzagen mogelijk maakt. Hij wordt geleverd in een Makita-koffer (Makpac), maar zonder accu of lader. Dit model is bedoeld voor situaties waarin draagbaarheid en snelheid belangrijker zijn dan kracht of doorzaagcapaciteit.

Zaagbladdiameter: 136 mm
Zaagdiepte: 51 mm bij 90°, 35 mm bij 45°
Verstek mogelijk: ja, tot circa 50°

DeWalt DCS573NT‑XJ

Deze DeWalt cirkelzaag is bedoeld voor wie zonder snoer wil werken en toch kracht nodig heeft. Het apparaat werkt op een 18 V XR-accu (niet meegeleverd), waardoor je flexibel kunt werken zonder beperkt te worden door een kabel. De zaag heeft een zaagdiepte tot 65 mm bij 90 graden en 50 mm bij 45 graden, wat voldoende is voor het meeste standaard timmerwerk. Dankzij de 190 mm zaagbladen kun je er door plaatmateriaal, planken en balken zagen zonder dat je de machine hoeft te forceren. Het magnesium zaagbladdeksel en de basis zorgen voor een lichte maar stevige constructie. De softstart en elektronische motorrem verhogen de veiligheid. De ingebouwde aansluiting voor stofafzuiging helpt het werkoppervlak overzichtelijk te houden, vooral bij binnengebruik.

Zaagbladdiameter: 190 mm
Zaagdiepte: 67 mm bij 90°, 51 mm bij 45°
Verstek mogelijk: ja, tot 57°

Phishing was ooit makkelijk te herkennen: aan het slechte taalgebruik, vreemde afzenders (hallo Nigeriaanse prins!) en wazige logo's kon je meteen zien dat er iets niet klopte. Maar die tijd is voorbij. Dankzij AI kunnen oplichters nu overtuigende voicemails, video's en realtime chatsimulaties genereren die niet van echt te onderscheiden zijn. Dit kun je doen om jezelf te beschermen tegen deze nieuwe vormen van digitale oplichting.

Partnerbijdrage - in samenwerking met Bitdefender

Een nieuwe generatie digitale oplichting

AI verandert fundamenteel hoe cybercriminelen te werk gaan. Met voice-cloning kunnen ze iemands stem nabootsen op basis van een kort fragment. Deepfake-video werkt vergelijkbaar, maar dan met beeld: gezichten, lipbewegingen en mimiek worden digitaal gegenereerd of aangepast om jou te misleiden. Ook phishingmails worden met AI foutloos opgesteld, compleet met correcte opmaak, echte logo's en overtuigende toon. Webshops, bankomgevingen of overheidsportalen worden visueel nagebouwd tot in de kleinste details.

Criminelen zetten deze technieken steeds vaker in voor gerichte oplichting: een 'familielid' dat via WhatsApp om geld vraagt, een oplichter die zich voordoet als recruiter en via een deepfake-video een sollicitatiegesprek voert (om vervolgens geld of persoonlijke gegevens van de sollicitant los te krijgen) of een zogenaamde bekende die op sociale media een link deelt naar een schimmige webshop of crypto-site. Wat je ziet of hoort lijkt echt – en dat maakt het risico groot.

©Mdv Edwards

Waarom klassieke waarschuwingen niet meer werken

Lang was het advies: let op spelfouten, controleer de afzender en klik nooit zomaar op links. Maar in een tijd waarin AI moeiteloos professionele teksten schrijft en complete identiteiten nabootst, is dat niet meer genoeg. Phishingmails zijn strak vormgegeven en afgestemd op de ontvanger, inclusief gepersonaliseerde aanhef en inhoud die aansluit bij je recente activiteiten of interesses.

En het blijft niet bij mailtjes alleen. Oplichters gebruiken AI ook voor het genereren van spraakberichten en video. Daarbij zetten ze zoveel mogelijk kanalen in om slachtoffers te maken. Waar ze bij 'traditionele' kanalen als mail, sms en WhatsApp vooral kiezen voor korte berichten die urgent overkomen (Als je je bankrekening niet verifieert wordt je rekening afgesloten of Mam, help! Ik heb nú geld nodig!) kiezen ze op sociale media als Facebook, Instagram en LinkedIn een andere benadering. Daar creëren ze nep-profielen met AI-gegenereerde foto's en content, waarmee ze je vertrouwen proberen te winnen. Is dat gelukt, dan proberen ze daar misbruik van te maken via frauduleuze aanbiedingen of verzoeken om geld. Omdat er op sociale media zoveel persoonlijke informatie te vinden is, kunnen ze hun aanpak nauwkeurig afstemmen op het slachtoffer – met verwijzingen naar interesses, gezamenlijke vrienden of recente gebeurtenissen, waardoor het verhaal extra geloofwaardig lijkt.

Juist door die multichannel-aanpak is het lastiger geworden om alert te blijven. Je krijgt een alarmerend bericht via sms, terwijl op LinkedIn een geloofwaardig profiel je een vriendschapsverzoek stuurt. Of je wordt gebeld door een stem die klinkt als je dochter, vlak nadat je een verdachte e-mail hebt genegeerd. Die combinatie van persoonlijke timing, verschillende kanalen en slimme psychologische trucs maakt dat je sneller meegaat in het verhaal, zonder eerst goed na te denken.

©terovesalainen

Bitdefender Scam Copilot: wapen tegen AI-scams

Om gebruikers te helpen wapenen tegen deze moderne vorm van cybercrime heeft Bitdefender Scam Copilot ontwikkeld. Deze functie, beschikbaar in onder meer Bitdefender Premium Security, analyseert berichten, websites, meldingen en interacties op je apparaten in realtime. Scam Copilot detecteert oplichting niet alleen op basis van bekende patronen, maar gebruikt ook gedragsanalyse en AI om nieuwe, nog onbekende scams te herkennen.

Staat er een verdachte link in een bericht? Wordt een bericht verstuurd vanaf een domein dat sterk lijkt op een vertrouwd adres, maar subtiele afwijkingen bevat? Scam Copilot geeft direct een waarschuwing, nog voordat je klikt of reageert. Dat geldt ook voor verdachte formulieren, foute inlogpagina's en frauduleuze verzoeken die via sociale media of chat-apps worden verstuurd.

Daarnaast helpt Scam Copilot je om alerter te worden. Twijfel je of iets echt is of niet? Je kunt teksten, links of screenshots laten analyseren door de ingebouwde chatbot en krijgt je direct duidelijkheid of het te vertrouwen is – of dat het om een scam gaat.

Zo ontstaat er een slimme beveiligingslaag die zich aanpast aan de nieuwste technieken van criminelen. Scam Copilot werkt bovendien op al je apparaten: van smartphone tot laptop, op Android, iOS, macOS en Windows. 

Digitale bescherming op alle fronten

Bitdefender Premium Security biedt uitgebreide bescherming tegen de moderne dreigingen van nu. Naast Scam Copilot krijg je toegang tot een wachtwoordmanager, onbeperkt VPN-verkeer en automatische monitoring van datalekken. Zo voorkom je dat inloggegevens op straat komen te liggen, of dat je ongemerkt verbinding maakt met een nepwebsite.

Cybercrime verandert razendsnel, maar met de juiste tools kun je risico's voorblijven. Scam Copilot is geen overbodige luxe, maar een onmisbare digitale hulp in een tijd waarin je niet altijd meer op alleen je ogen en oren kunt vertrouwen.