Je hebt boeiende verhalen die je graag wilt delen met anderen. Zit schrijven niet in je bloed, maar is vertellen wel helemaal je ding? Maak er dan audioverhalen van en zorg dat iedereen je podcasts makkelijk kan vinden.

In 2024 bestaat de podcast alweer twintig jaar. De term ‘podcast’ is een combinatie van Apples draagbare mediaspeler iPod en ‘broadcast’, dat uitzenden betekent. Een podcast is een reeks digitale audiobestanden die de luisteraar kan downloaden of streamen. Tegenwoordig omvatten podcasts ook vaak videobeelden. Dit worden ‘videopodcasts’ of kortweg ‘vodcasts’ noemt. In dit artikel richten we ons op het maken en verspreiden van audiopodcasts. Veel van de beschreven stappen zijn ook van toepassing op vodcasts. We gaan alleen niet verder in op de specifieke video-elementen.

Voor wie nieuw is met podcasts, leggen we eerst uit waar je deze vindt. Het is namelijk nuttig om vertrouwd te raken met het medium voordat je er zelf aan begint. Daarna behandelen we het productieproces: de voorbereiding, de benodigde materialen en tools en het opnemen van de podcast. Tot slot bespreken we hoe je je podcast online plaatst, zodat anderen je creaties gemakkelijk vinden en beluisteren. Er is dus wat werk aan de winkel. 

Criteria

Voordat je begint is het aan te raden om een breed scala aan podcasts te beluisteren. Dit gaat wellicht het makkelijkst via je smartphone. Er zijn hiervoor diverse apps beschikbaar. Let bij het kiezen voor een app op diverse aspecten, zoals de prijs, het gebruiksgemak, het aanbod en de zoekfunctionaliteit. Belangrijk is verder dat de app je in staat stelt je te abonneren op podcasts. Daarmee verschijnen nieuwe afleveringen automatisch.

Een limietinstelling voor opslag is nuttig om te voorkomen dat je apparaat snel vol raakt. Het is een plus als je een afspeellijst van favoriete podcasts kunt samenstellen. Audio-optimalisatiefunctionaliteiten, zoals het verbeteren van het stemgeluid of het overslaan van stiltes, zijn vaak ook handige extra’s.

Voorbeelden

Voor zowel iOS als Android is Pocket Casts een gratis optie. Deze app heeft een overzichtelijke interface. Hierop zie je direct op welke podcasts je bent geabonneerd en welke je al hebt beluisterd. Een goed alternatief voor iOS is Overcast; er is een gratis en een betaalde Premium-versie. Deze app ondersteunt slimme afspeellijsten en biedt de optie om korte clips van podcasts met medegebruikers te delen. Een andere sterke keuze is Downcast voor iOS, bekend om zijn uitgebreide functionaliteiten. Voor Android-gebruikers is er Podcast Addict, een gratis maar eenvoudige app. DoggCatcher (3,19 euro) biedt meer mogelijkheden.

Als je liever geen aparte app gebruikt, kun je terecht bij populaire muziekstreamingdiensten, zoals Spotify, Apple (Podcasts), Google (Podcasts) en Deezer. Deze diensten bieden zowel mobiele apps als web- of desktopversies, waardoor je podcasts ook eenvoudig via je pc kunt beluisteren. Verschillende van de genoemde mobiele apps hebben overigens ook een desktop- of webvariant.

Chatbots

Met een breed scala aan podcasts als inspiratiebron (je favoriete televisiestation en krant bieden ze vast ook aan), ben je nu klaar om zelf aan de slag te gaan. Belangrijk is dat je een duidelijk idee hebt van je onderwerp en doelgroep, vooral als je van plan bent meerdere afleveringen te maken.

AI-chatbots kunnen een waardevol hulpmiddel zijn bij het brainstormen, het ontwikkelen van verhaallijnen en het bedenken van titels. Platforms zoals ChatGPT, Copilot en Gemini (voorheen: Bard), geven je met gerichte prompts nuttige ideeën. Gemini is bijvoorbeeld bijzonder behulpzaam in het creëren van verhaallijnen voor opeenvolgende podcastafleveringen. Bij de volgende prompt gaf de chatbot ons meteen een bruikbare structuur, voor elke aflevering: “Ik wil een podcast maken over omgaan met je hond, zoals een goede verzorging, gezonde voeding, allerlei leervormen enzovoort. Ik voorzie een vijftal afleveringen, telkens van circa 15 minuten. Waarover kan ik het (nog) zoal hebben in deze podcastreeks?”.

Informatie

Chatbots kunnen inderdaad gebruikt worden voor het opzoeken van informatie, maar het is belangrijk om alert te zijn op onjuiste informatie (hallucinaties), bevooroordeelde informatie (bias) en auteursrechtenkwesties. Voor het raadplegen van betrouwbare bronnen zijn peer-reviewed bronnen aan te bevelen. Voor wetenschappelijke podcasts kan de plug-in ScholarAI nuttig zijn. Die biedt toegang tot een database van tweehonderd miljoen hoofdzakelijk Engelstalige artikelen. Dit is gratis tot vijfentwintig verzoeken per week voor betaalde versies van ChatGPT en Copilot.

Voor het overzichtelijk beheren van verzamelde informatie kun je diverse tools gebruiken. Microsoft OneNote, Evernote of Google Keep zijn populaire keuzes. Een onbekendere, maar handige app is TreeSheets. Dit is een wat eigenzinnige combinatie van een spreadsheet, tekstverwerker, takenplanner en mindmaptool.

Lees ook ons artikel over TreeSheets: TreeSheets: een kruising tussen het beste van Word en Excel

Zet je ook hier graag AI in? Bekijk dan zeker Notion AI. Daarmee kun je bestanden en gegevens van andere apps importeren, zoals Word, Evernote en Google Docs. En je kunt inhoud laten genereren, denk aan samenvattingen van verslagen, notities organiseren en data visualiseren.

Opzet

Je hebt nu alle benodigde informatie verzameld en deze in een logische structuur gegoten, mogelijk verdeeld over meerdere afleveringen. Nu is je script gereed om te worden omgezet in boeiende podcasts. Afhankelijk van je opzet zijn er diverse methoden en hulpmiddelen voor het productieproces.

Voor een solopodcast, waarbij één persoon spreekt, is offline werken aan te raden om internetproblemen te vermijden. Dit is ook mogelijk voor podcasts met meerdere sprekers, maar hier is online produceren vaak handiger. Doe je dit toch offline, dan raden we je voor een professioneel resultaat een audio-interface aan. Hieronder volgen enkele specifieke aanbevelingen voor je podcasthardware.

Benodigdheden

Voor een optimale podcastopname kies je een ruimte die goed is geïsoleerd, zodat je geen storende geluiden van buitenaf en een galm hebt. Je kunt eventueel geluidsabsorberende wandpanelen plaatsen. Het is essentieel dat je beschikt over een betrouwbare pc of laptop en over een kwalitatieve koptelefoon, bij voorkeur een met noise cancelling om imperfecties beter te horen.

Een goede microfoon is cruciaal. Overweeg een dynamische microfoon voor minder gevoeligheid en minimale vervorming bij hoge geluidsniveaus, of eventueel een condensatormicrofoon, als je vooral ook meer subtiele en hogere geluiden wilt opnemen. Op https://podcast.adobe.com vind je een handige Mic Check die verschillende geluidsaspecten controleert.

Voorbeelden van kwalitatieve, dynamische usb-microfoons zijn de Joby Wavo POD en de Sennheiser Profile Streaming Set, inclusief arm.

Een microfoonarm (vanaf circa 30 euro) is aan te raden voor nauwkeurige positionering, evenals een popfilter (tussen de 10 en 40 euro) om ongewenste plofgeluiden tijdens het spreken te onderdrukken.

Bij opnamen met meerdere personen is een audio-interface met multitrackrecording aan te bevelen. Hierop sluit je de nodige microfoons aan (met een xlr-connector), zodat je elke stem apart kunt beluisteren en bewerken. Voorbeelden zijn de Focusrite Scarlett 2i2 4th Gen (ongeveer 200 euro) en de duurdere Rode RODECaster Pro II (zo’n 670 euro).

Offline tools

Bij offline opnamen is het gebruik van goede opnamesoftware belangrijk. Professionele opties, zoals Adobe Audition of Avid Pro Tools Artist, zijn beschikbaar. Alleen deze abonnementen kunnen prijzig zijn. Gelukkig zijn er ook gratis alternatieven, zoals Ocenaudio, WavePad of het populaire Audacity. Met de laatste kun je eenvoudig audio bewerken, zoals trimmen, knippen en verplaatsen. Je kunt audio ook optimaliseren, bijvoorbeeld door klikgeluiden of ruis te verwijderen. Verder kun je diverse creatieve effecten toepassen.

Voor het exporteren van audio voor podcasts bevelen de makers van Audacity aan om mp3-codering met een constante bitrate-modus (CBR) te gebruiken. Voor alleen stemopnamen is mono voldoende, waarbij 96 kilobit per seconde kan volstaan. Is er ook muziek, dan is 192 kilobit per seconde in stereo aan te raden. Voor streaming valt 256 kilobit per seconde niet aan te bevelen.

Online extra’s

Heb je achtergrondmuziek of geluiden nodig, dan kun je hiervoor terecht bij diverse online collecties, zoals Freesound, Incompetech, ccMixter, Bensound en Free Music Archive. Houd er wel rekening mee dat sommige attributie vereisen of beperkingen hebben voor commercieel gebruik.

Je kunt ook de AI-audiogenerator Soundraw inzetten. Nadat je de lengte van de muziektrack, tempo, genre, stemming en thema hebt ingesteld, kun je al direct verschillende tracks beluisteren, of vergelijkbare muziek opvragen. Downloaden kan helaas alleen met een betaald abonnement, vanaf 16,99 dollar per maand. Voor stemopnamen kun je de gratis tool Enhance Speech van Adobe Podcast uitproberen. Die verbetert op basis van AI merkbaar de geluidskwaliteit. Ook wordt je opname van storende achtergrondgeluiden verlost. Je haalt het resultaat op als wav-bestand. Er zijn gratis convertors die je audio vervolgens naar mp3 kunnen omzetten, zoals VSDC Free Audio Converter.

Hosting

Nu je een of meer podcastafleveringen klaar hebt, is de volgende stap deze online beschikbaar maken. Je wilt dat luisteraars ze eenvoudig kunnen vinden en zich erop kunnen abonneren via hun favoriete podcastapp. Hoewel je de audiobestanden in principe op een online opslagplaats kun zetten, zoals cloudopslag of webruimte, vereist dit het zelf creëren van een rss-feed 2.0 met specifieke parameters. Dit heb je nodig voor de koppeling met andere platforms en zogeheten podcast directories. Daar vertellen we zo meer over.

Je server byterange moet ook verzoeken kunnen verwerken, eventueel in combinatie met adaptieve streamingtechnologieën, zoals HLS (HTTP Live Streaming).

Het is daarom aan te raden een hostingplatform te gebruiken dat specifiek op podcasting is gericht. Er zijn verschillende opties, zoals PodBean, Fusebox, Captivate, Simplecast en Buzzsprout. Zulke platforms bieden vaak extra diensten; onder meer eenvoudige koppelingen naar podcastdirectories, analyse en statistieken, mogelijkheden voor monetisatie en ondersteuning bij marketing en promotie.

Buzzsprout

Buzzsprout is een gebruiksvriendelijk platform en prima geschikt als voorbeeld. Het biedt een gratis optie met tot twee uur upload per maand, met een retentie van maximaal negentig dagen. Ook zijn er betaalde abonnementen, vanaf 12 dollar per maand, met meer mogelijkheden.

Selecteer om te beginnen Get Started Free, registreer je en klik je op Create MyPodcast. Kies voor I’m a New Podcaster en voer een passende titel en omschrijving in. Bevestig met Done. Let’s start podcasting. Voor het uploaden van een aflevering, klik je op Upload a New Episode en selecteer je het audiobestand van je podcast.

Voeg een titel en beschrijving toe voor deze aflevering. Je kunt hier ook een footer en een bijbehorende afbeelding (podcastartwork) uploaden, eventueel via een directe link naar de online dienst Canva. Onderaan is er een link voor extra informatie, zoals artiestgegevens en metatags. Kies voor PublishImmediately (of eventueel Schedule for Future) en bevestig met Save Episode Details. Je podcast is nu te vinden bij Episodes en staat online. Met Upload a New Episode kun je meer afleveringen toevoegen.

Directories

Op het tabblad Players van Buzzsprout kun je de code vinden om je podcast op je website of blog te plaatsen. Om je podcast ook toegankelijk te maken via verschillende podcastdiensten en -apps, moet je de rss-feed delen met podcastdirectories.

Hoewel je dit handmatig kunt doen bij elke dienst, vereenvoudigt een platform als Buzzsprout dit proces. Je kunt de rss-feed van je podcast bekijken bij Podcast Info en dan RSS Feed. Klik eventueel ook even op de url en kies Paginabronbekijken in je browser, maar dit is niet noodzakelijk. Ga in plaats naar het tabblad Directories, waar je een lijst vindt met diensten, zoals Apple Podcasts, Spotify, GooglePodcasts en iHeartRadio. Klik op Get Listed bij de gewenste directory en volg de instructies.

Voor Apple Podcasts klik je op Get Listed en vervolgens op Launch ApplePodcasts Connect Website. Log in met je Apple ID of maak er gratis een aan. Je RSSFeed URL verschijnt dan automatisch. Klik op Add, vul de gevraagde gegevens in en druk op Publish. Na goedkeuring wordt je podcast opgenomen en verschijnt ook de knop Listed naast Apple Podcasts in het tabblad Directories, inclusief een link naar je podcast-aflevering.

Online productie

Het online produceren van podcasts is een handig alternatief voor als je met meerdere personen werkt die niet fysiek kunnen samenkomen. Je hebt nog steeds een goede microfoon en een geschikte ruimte nodig. Een online studio, zoals die van Adobe Podcast, biedt mogelijkheden voor opnemen, bewerken en optimaliseren direct vanuit je browser. Je vindt Adobe Podcast via https://podcast.adobe.com. Er is alleen helaas een wachtlijst. Alternatieven zijn Spotify for Podcasters (voorheen Anchor), PodBean, Riverside en Zencastr. De laatste is vooral handig bij het doen van interviews.

Riverside biedt uitgebreide opties voor audio en video. Maak een account aan, vul je profiel in en kies voor Upload recording of Go to studio. Geef toestemming voor het gebruik van je microfoon (en camera) en bevestig met Join Studio. Riverside neemt lokaal op en uploadt je audio vervolgens naar de online studio. Bekijk je opnamen via View Recordings. De betaalde versie (15 dollar per maand) biedt extra’s, zoals het verwijderen van watermerken, meerdere deelnemers en de mogelijkheid om live te streamen naar verschillende platforms en sociale media.

Je staat in de parfumerie en ziet drie flacons die er bijna identiek uitzien. De naam is hetzelfde en het merk is hetzelfde, maar het prijsverschil tussen die drie is groot. Dat komt doordat er eigenlijk drie verschillende varianten zijn: parfum, eau de parfum en eau de toilette. Hoewel het verleidelijk is om simpelweg op het prijskaartje af te gaan, is het slim om te weten wat je precies koopt. De verschillen tussen die drie zijn namelijk groter dan je denkt. Hoe dat precies zit, lees je hier.

Om de juiste keuze te maken, moet je eerst begrijpen hoe een geur eigenlijk in elkaar zit. In de basis bestaat elk luchtje uit een mengsel van alcohol, water en geurstoffen (ook wel parfumolie genoemd). De alcohol fungeert als de drager: zodra je sprayt, verdampt de alcohol en blijven de geurstoffen achter op je huid. Het grote onderscheid tussen de verschillende varianten zit hem puur in de concentratie van die parfumolie. De vuistregel is simpel: hoe hoger het percentage geurstoffen, hoe intenser de geur is en hoe langer je er plezier van hebt.

Parfum (extrait de parfum)

Als we het in de volksmond hebben over 'parfum', bedoelen we vaak gewoon een lekker luchtje. Maar in de officiële termen is parfum (of extrait de parfum) de meest pure en kostbare variant die je kunt kopen. Met een concentratie aan geurstoffen die meestal tussen de 20 en 40 procent ligt, is dit de absolute topklasse.

Omdat de concentratie zo hoog is, bevat deze variant relatief weinig alcohol. Dit maakt puur parfum vaak een uitstekende keuze voor mensen met een gevoelige huid, omdat alcohol de huid kan uitdrogen. De geur is vol, diep en blijft met gemak de hele dag - en vaak zelfs de volgende ochtend nog - hangen. Je hebt er extreem weinig van nodig; vaak wordt parfum daarom niet in een sprayfles verkocht, maar in een klein flesje waarmee je een paar druppels op de huid dept.

Eau de parfum (EDP)

Kijk je in het badkamerkastje van de gemiddelde Nederlander, dan is de kans groot dat je daar een eau de parfum aantreft. Met een geurconcentratie van 15 tot 20 procent biedt deze variant de gulden middenweg. Het is minder zwaar en olieachtig dan puur parfum, maar krachtig genoeg om een hele werkdag of een avond uit mee te gaan. Meestal blijft een eau de parfum zo'n zes tot acht uur goed waarneembaar.

Eau de parfum richt zich vaak op de zogenoemde 'hartnoten' van een geur. Dit zijn de geuren die tevoorschijn komen nadat de eerste alcohol is verdampt. Hierdoor is de geur vaak wat dieper en warmer, wat hem geschikt maakt voor zowel dagelijks gebruik als speciale gelegenheden.

Eau de toilette (EDT)

De term 'eau de toilette' klinkt chique, maar betekent letterlijk 'toiletwater'. Dit stamt uit de tijd dat men deze geur gebruikte om zich in de ochtend mee op te frissen ('toilet maken'). Deze variant is met een percentage van 5 tot 15 procent geurstoffen een stuk lichter en vluchtiger dan (eau de) parfum.

Waar een eau de parfum de diepte in gaat, focust een eau de toilette zich meestal op de toptonen. Dit zijn vaak frisse citrus- of fruitgeuren die je direct ruikt bij het sprayen, maar die ook sneller vervliegen. Een eau de toilette blijft gemiddeld drie tot vijf uur hangen. Het is dan ook een goede keuze voor mensen die niet van zware, bedwelmende geuren houden, of voor gebruik op kantoor waar je je collega's niet wilt overweldigen. Houd er wel rekening mee dat je deze geur halverwege de dag waarschijnlijk even opnieuw moet aanbrengen.

Prijs versus kwaliteit: wat is nu echt goedkoper?

Het lijkt een simpele rekensom: een grote fles eau de toilette is aan de kassa vaak goedkoper dan een klein flesje eau de parfum. Toch kan die goedkopere fles op de lange termijn duurkoop zijn. Omdat eau de toilette sneller vervliegt, heb je de neiging om royaal te sprayen en dit gedurende de dag te herhalen. Hierdoor gaat de fles veel sneller leeg.

Bij een eau de parfum of puur parfum is de aanschafprijs hoger, maar heb je aan één keer een beetje aanbrengen in de ochtend vaak genoeg voor de hele dag. Je doet dus aanzienlijk langer met de flacon.

Wanneer draag je wat?

Als je twijfelt over welke variant je moet kopen, laat dit dan afhangen van het seizoen en de gelegenheid. Warmte versterkt namelijk geur. In de zomer, wanneer je huid warm is, kan een zwaar parfum al snel te overheersend en plakkerig aanvoelen. Een lichte, frisse eau de toilette is dan perfect. In de winter is het juist andersom: kou zorgt ervoor dat geuren minder goed vrijkomen en snel wegvallen. In die maanden, en zeker 's avonds tijdens een diner of feestje, komt een rijkere eau de parfum of parfum veel beter tot zijn recht.

Haal alles uit je geur

Heb je eenmaal je keuze gemaakt, dan wil je natuurlijk dat je zo lang mogelijk lekker ruikt. Een veelgemaakte fout is het wrijven van de polsen na het sprayen. Doe dit niet; door de wrijving creëer je warmte die de geurmoleculen kapotmaakt, waardoor vooral de frisse toptonen direct verdwijnen en de geur vlakker wordt.

Daarnaast hecht parfum slecht op een droge huid. Wil je dat je geur echt lang blijft hangen? Smeer je huid dan eerst in met een geurloze bodylotion of een crème uit dezelfde geurlijn voordat je gaat sprayen. De vetten in de crème houden de geurstoffen vast, zodat jij - of je nu kiest voor eau de toilette of parfum - de hele dag heerlijk ruikt.

Traditionele oordopjes sluiten luisteraars af van hun omgeving, maar JBL gooit het met zijn nieuwe Sense Pro over een andere boeg. Het minispeakertje van dit zogenoemde open ear-model bevindt zich namelijk pal voor jouw gehoorgang. Met name in het verkeer is dat wel zo veilig, want tijdens het luisteren hoor je óók omgevingsgeluid. We nemen de proef op de som.

De JBL Sense Pro is een interessant product voor mensen die reguliere oordopjes niet zo prettig vinden zitten. Je hoeft deze apparaatjes namelijk niet in je oor te proppen. Met behulp van flexibele siliconen oorhaken blijven ze goed op hun plek zitten. Dankzij het zachte materiaal ervaar je tijdens lange luistersessies niet zo gauw irritaties. De Sense Pro zit erg comfortabel in de ronding van je oor. Bedenk wel dat je deze in-ears bij bepaalde activiteiten enigszins voelt wiebelen, bijvoorbeeld wanneer je wild met je hoofd draait of tijdens het sporten. Logisch, want de behuizing zit tenslotte niet klem in jouw gehoorgang. Het is een kwestie van wennen.

©Maikel Dijkhuizen

Accu en bediening

Zodra deze bluetooth-oordopjes na enige oefening eenmaal goed op hun plek zitten, kan het luisteren beginnen. Met een luistertijd van ongeveer acht uur op een enkele batterijlading houdt de Sense Pro het lang vol. De inbegrepen oplaadcase bevat een accu met een capaciteit van nog eens dertig uur. Na slechts tien minuten opladen kunnen de oortjes er weer vier uur tegenaan. Kortom, je hebt onderweg of op afgelegen plekken niet zo snel te maken met lege accu's.

De IP54-gecertificeerde behuizing is spatwaterdicht. Laat ze in de regen dus lekker zitten. Het linker- en rechteroordopje bevatten een klein aanraakpaneeltje. Tik eenmaal aan de linkerkant om het volume harder te zetten en tik tweemaal voor een zachter geluid. Je raakt het rechteroordopje aan om muziek te pauzeren en liedjes te skippen. Via het bedieningspaneel beantwoord je ook nog inkomende oproepen. Voor handsfree gesprekken zijn er maar liefst vier microfoons ingebouwd. Al met al werkt de bediening prima, zodat je jouw smartphone in je zak of tas kunt laten zitten.

©Maikel Dijkhuizen

Gedetailleerd geluid

Op audiovlak heeft JBL zijn zaakjes goed voor elkaar. De Sense Pro levert een kraakhelder geluid met een hoge detaillering. Zelfs bij het luisteren van bombastische muziekstukken zijn alle instrumenten duidelijk te horen. Met de standaard geluidsinstellingen blijft het basniveau voor muziekgenres als hiphop en dance wel iets achter. Geen probleem, want in de JBL Headphones-app pas je het geluid naar eigen smaak aan. Activeer bijvoorbeeld de equalizerinstelling 'Bass' of zelfs 'Extreme Bass'.

Als je graag naar films en series kijkt, komt de ondersteuning voor ruimtelijk geluid goed van pas. Zet in dat geval de optie 'Spatial Sound' aan en ervaar meer audio-effecten. Een nadeel is dat personen in jouw omgeving het geluid afkomstig van de Sense Pro wellicht kunnen horen. Dat komt door de open constructie van de oordopjes. Overigens geldt dit met name wanneer je het volume hoog hebt staan.

©Maikel Dijkhuizen

JBL Sense Pro kopen?

Zoek je in-ears met een goed geluid die jouw oren niet volledig afsluiten van de omgeving? Als je de hoge adviesprijs van 179,99 euro voor lief neemt, bevelen we de JBL Sense Pro van harte aan. Deze oordopjes zitten comfortabel en laten zich eenvoudig bedienen. Bovendien bieden ze ook nog eens een hoge audiokwaliteit en lange accuduur. De Sense Pro is in vijf kleurstellingen te koop.