ID.nl logo
Zes manieren om surround-geluid in je woonkamer te krijgen
© bowers-wilkins.com
Huis

Zes manieren om surround-geluid in je woonkamer te krijgen

Surroundgeluid voegt heel wat toe aan beleving van films, tv-series, games en zelfs muziek. Maar welke opties heb je om surroundgeluid naar je woonkamer te brengen? Dat zetten we even op een rij.

In dit artikel bekijken we zes manieren om in je woonkamer surroundgeluid te krijgen. Elke optie heeft natuurlijk zijn voor- en nadelen. Wat die goede en slechte kanten zijn, geven we ook mee.

  1. Soundbar
  2. Multiroom-toestellen
  3. Tv’s met eigen soundbars
  4. Draadloze speakers (LG, Philips)
  5. AV-receiver
  6. Home theatre-systeem

Wat is het nut van surroundgeluid?

Iedereen wil surroundgeluid. Maar wat krijg je dan eigenlijk? Het ultieme qua surroundervaring krijg je in de bioscoop. In een goed afgeregelde en grote cinemazaal zijn er tientallen speakers aangebracht die geluidseffecten rond je positioneren. Het idee is dat de filmmuziek en de geluidseffecten op zo’n manier worden gebracht dat je nog meer betrokken wordt bij het beeld en het verhaal. 

Denk daarbij aan de krakende vloerplanken in een hoekje die bij een horrorfilm misschien wijzen op een zombie die zich schuilthoudt. Of de intense muziek die speelt om de spanning op te drijven. Maar ook aan de stadsgeluiden die hoog boven je hangen en die een nachtelijke clandestiene ontmoeting tussen twee spionnen nog sfeervoller maken. Of de vuurschoten in de verte die je in een Battle Royale-game op het spoor brengen van een groepje tegenstanders. Kortom, geluid dat correct rond je wordt gepositioneerd doet heel veel qua beleving.

Surroundgeluid werkt het best als jij in het midden zit van de geluidsbubbel. Met de nieuwste surroundtechnologie (Dolby Atmos en DTS:X) kunnen geluidseffecten langs alle kanten op je afkomen. Ook van bovenaf. Dolby Atmos en DTS:X worden daarom ook 3D-geluid genoemd. Maar hoe krijg je nu surroundgeluid bij je thuis? Want tientallen speakers plaatsen is wellicht geen optie …

©JBL

Een soundbar

Soundbars zijn de populairste oplossing om het tv-geluid te verbeteren. Je hebt kleine en grote soundbars, met veel verschillen qua mogelijkheden en specificaties. Dat levert ook heel uiteenlopende geluidskwaliteit en ervaringen op.  

Het begint wel altijd bij een lang toestel dat je voor tv plaatst of mee aan de muur hangt. Sommige soundbars komen met een aparte subwoofer die bassen produceert. Deze sub verbindt doorgaans draadloos met de soundbar. Ten slotte zijn er steeds meer soundbars die je kunt uitbreiden met twee extra luidsprekers die je naast en achter de bank parkeert. Deze achterspeakers zitten bij duurdere modellen erbij in de doos, bij andere uitvoeringen moet je ze apart bijkopen.

De allergoedkoopste soundbars leveren stereo. Van deze kleine toestellen mag je geen echte surround verwachten. Ze zijn vooral bedoeld om bij kleinere tv’s met heel slecht geluid wat meer volume en betere verstaanbaarheid van spraak mogelijk te houden. Voor surroundliefhebbers wordt het heel wat interessanter bij iets duurdere modellen vanaf ongeveer 300 euro. Vanaf dat prijsniveau kun je van een soundbar verwachten dat hij een surroundervaring (poogt) te bieden. 

©Eigen beeld

Wat grotere modellen hebben daarbij het voordeel dat ze geluid breder uitsturen. Vanaf circa 700-800 euro kom je soundbars tegen die allerlei slimme technieken inzetten om geluid van de muren te laten weerkaatsen. Zo krijg je de indruk dat er speakers naast en achter je staan. Hoe goed dit echt presteert, hangt wel sterk af van de vorm en inrichting van je kamer. De duurste soundbars leveren het beste resultaat. Dat komt omdat ze werken met extra speakers om geluidseffecten beter te positioneren in de kamer.

De voordelen van een soundbar? Een soundbar is relatief goedkoop (naargelang het model), eenvoudig te installeren en neemt niet zoveel plaats in. Het grote nadeel is dat een soundbar niet altijd omhullend geluid geeft. Je moet toch gauw voor een duurder model kiezen als je echt surroundgeluid wilt. De dure modellen met extra speakers en draadloze subwoofer nemen dan weer extra plaats in.

Multiroom-toestellen

Sonos is wellicht de bekendste fabrikant van speakers en soundbars met multiroom-functionaliteit.  Maar het is zeker niet de enige. Je hebt onder meer Harman Kardon met de Citation-producten en HEOS van Denon en Marantz.

Daarnaast heb je een aantal multiroom-platformen die door verschillende merken worden gebruikt. Play-Fi en BluOS zijn de meest voorkomende. Al kan het goed zijn dat je nog nooit van die namen hebt gehoord. Ze worden immers door fabrikanten ingebouwd in hun eigen toestellen. BluOS heeft overigens zijn eigen merk, Bluesound, dat naadloos samenwerkt met BluOS-apparaten van derden. Play-Fi is dan weer te vinden bij merken als Loewe, Onkyo en Philips. Ook hier kun je producten van verschillende merken combineren. 

©Sonos

De multiroom-merken die we hier aanhalen zijn allemaal in de eerste plaats ontworpen om muziekspeakers en -toestellen door het hele huis via één app te bedienen. Maar bij elk merk vind je ook oplossingen voor beter tv-geluid. Bij Sonos, HEOS, Harman Kardon, Play-Fi én BluOS vind je telkens soundbars die je kunt uitbreiden met draadloze speakers om een echt surroundverhaal te creëren. Bij de meeste aanbieders vind je eveneens een multiroom-versterker (zoals de Sonos Amp of Harman Kardon Citation Amp) die je met eigen speakers kunt combineren én beschikt over een HDMI-aansluiting voor je tv.

Het nadeel van deze toestellen is dat ze vaak wat duurder zijn. Bij sommige, zoals Sonos of Harman Kardon, ben je ook gebonden aan één merk. Play-Fi en BluOS zijn op dat vlak iets vrijer. Je kunt wel rekenen op een goede app-bediening en een vlotte installatie. Bij multiroom-merken kun je ook op je eigen ritme werken. Je hoeft dus niet alles in één keer te kopen, maar je kunt later bijvoorbeeld speakers toevoegen aan een soundbar.

Tv’s met vaste soundbars

Sta je op punt een nieuwe tv te kopen? Dan heb je nog een andere optie. Hoewel televisies over het algemeen geen denderend geluid produceren, zijn er wel uitzonderingen op de regel. Bij sommige tv-bouwers vind je toestellen met buitengewone geïntegreerde soundbars. Meestal wordt hierbij een audiomerk betrokken.

©Philips.com

Sommige Philips-tv's komen met een Bowers & Wilkins-soundbar.

Philips bijvoorbeeld, werkt hiervoor samen met Brits hifi-merk Bowers & Wilkins. Panasonic haalt dan weer kennis bij z’n zustermerk Technics, terwijl TCL op Onkyo leunt om het ingebouwde audiosysteem te verbeteren. Sony doet het weer anders: de duurdere Bravia-modellen zijn voorzien van Acoustic Surface-technologie, waarbij het glas van het scherm functioneert als grote tv-speaker. Zelfs stereo is mogelijk.

Veel van deze tv-toestellen scoren prima qua geluidsbeleving. Een mooie hifi-naam op de doos is echter geen garantie dat het ook echt goed is. Daarom is het zeker de moeite om reviews na te lezen als je zo’n toestel in het vizier hebt.

Het grote voordeel van deze toestellen is dat je snel klaar bent. Je pakt de tv uit en het geluid is meteen in orde. Of je echt surroundgeluid zult ervaren, dat hangt van het apparaat af. Een aardig minpunt is dat het bijna altijd over topmodellen gaat. Je spreekt dus over televisies uit een hoger prijssegment.

Draadloze speakers aan je tv

Minder bekend is dat je aan bepaalde televisies rechtstreeks draadloze speakers kunt koppelen. We hebben het dan niet over bluetooth-speakers. Die kun je inderdaad met de meeste tv-toestellen koppelen. Maar dan geniet je enkel van stereogeluid en heb je soms lipsync-problemen. Bij sommige modellen van LG kun je echter ook WiSA-speakers verbinden. Dat zijn draadloze speakers van merken zoals Bang & Olufsen, System Audio of Klipsch die in hoge kwaliteit audio ontvangen. Je hebt daarvoor enkel, naast WiSA-speakers, een WiSA-usb-zender nodig. Ook Bang & Olufsen en Hisense bieden WiSA-ondersteuning.

©Eigen beeld

Op LG-tv's kun je twee tot vijf WISA-speakers aansluiten.

Met WiSA-speakers kun je stereo-opstellingen bouwen, maar ook 5.1 of 5.1.2 is mogelijk. Heb je geen compatibele televisie? Dan kun je in de plaats met een WiSA-hub werken die via HDMI aan je tv hangt. Het gaat dan meestal om een klein kastje dat je achter de televisie kunt verstoppen. Het kastje verbindt dan draadloos met de speakers. WiSA-speakers bestaan zowel als losse luidsprekers en als muurspeakers.

Iets soortgelijks krijg je ook bij Sony’s HT-A9. Ook hier werk je met een compact toestel dat met een HDMI-kabel aan je tv hangt. Deze hub verbindt draadloos met vier draadloze speakers die je vrij in de kamer kunt plaatsen. Slimme software meet waar ze staan en past de weergave aan om Dolby Atmos-geluid te bieden.

Een laatste optie vind je bij Philips. De Philips-tv’s met Play-Fi kun je dankzij deze software koppelen met een losse subwoofer en Play-Fi-speakers om zo surroundgeluid te krijgen. Philips zelf biedt de nodige producten aan, maar je kunt ook werken met speakers van derden.

Echt goedkoop is deze optie niet. Draadloze WiSA-speakers zijn bijvoorbeeld prijziger, en je vindt de optie enkel bij dure tv's. De geluidskwaliteit is wel heel goed. Omdat er geen kabels nodig zijn (buiten stroom), kun je ook iets interieurvriendelijke krijgen. De Play-Fi-optie bij Philips is wat omslachtiger, maar laat je wel snel en relatief goedkoop upgraden.

Een AV-receiver

Een AV-receiver is wellicht het ingewikkeldste audiotoestel dat je kunt kopen. Het biedt versterking voor vijf, zeven, negen of zelfs meer aparte kanalen. Elk kanaal verbind je met een andere luidspreker. Je doet dus hetzelfde als in de bioscoop: je plaatst luidsprekers op (min of meer) vaste posities in de kamer. Denk aan links en rechts van het scherm, maar ook een middenspeakers achter een projectiescherm of onder de tv, telkens een speaker links en rechts van je zitplaats, en eventueel luidsprekers aan het plafond. 

©Denon

AV-receivers gaan van slanke modellen tot deze ultieme 15.4-model van Denon.

Er is gelukkig wat flexibiliteit mogelijk. Zo kun je werken met losse luidsprekers, muurspeakers of inbouwspeakers. Of een mix van deze types. Ook bevat een AV-receiver veel software, waaronder functies die kunnen compenseren voor een minder ideale plaatsing van de luidsprekers.

Aan een AV-receiver hangen veel nadelen. Het toestel zelf kost wel wat én je moet nog investeren in heel wat speakers. Al die apparatuur moet je ook nog eens in de kamer geplaatst krijgen. En dan er is nog de bekabeling. Een AV-receiver is ook relatief complex, al zijn er merken zoals Denon en Marantz die het instellen eenvoudiger proberen te maken. Aan de pluszijde staat een groot voordeel: indien juist ingesteld, ervaar je echt surroundgeluid zoals in de bioscoop. De meeste AV-receivers zijn ook krachtig als het gaat om streaming en muziek afspelen.

©Canton.de

Een home cinema-pakket kan bestaan uit speakers en een receiver. Maar soms moet je de receiver zelf apart aanschaffen.

Een home cinema-pakket

Vind je het idee van ‘echt’ surroundgeluid geleverd door een AV-receiver en losse speakers leuk – maar kan het gewoon niet? Dan is er nog een tussenoplossing die veel van de voordelen biedt: een alles-in-één-pakket waarbij je een eenvoudigere receiver en bijhorende speakers in één doos vindt. Het gaat dan vaak om eerder compacte luidsprekers of modellen met een slank design. Die passen dan misschien beter in een kleinere woonkamer. 

Het is wel wat oppassen bij heel goedkope pakketten; de afwerking en geboden geluidskwaliteit is niet altijd denderend. Sommige surroundsystemen zijn ook eerder afgestemd op gaming en pc’s, minder op tv-kijken in de woonkamer. Maar ook gevestigde merken als Canton, Teufel en Yamaha bieden dergelijke handige bundels aan. 


Dit zijn de vijf populairste soundbars van dit moment.

Top 5 populaire soundbars

Powered by Kieskeurig.nl

▼ Volgende artikel
Negen manieren om je cyberhygiëne op orde te brengen
© Serhii_Akhtemiichuk | Ахтем - stock.adobe.com
Huis

Negen manieren om je cyberhygiëne op orde te brengen

Digitale dreigingen worden steeds slimmer en moeilijker te herkennen. Een virusscanner of firewall alleen houdt ze niet meer tegen. Onze digitale voetafdruk groeit immers met elk nieuw apparaat, account of slimme toepassing in huis. Wie veilig wil blijven, moet structureel te werk gaan: cyberhygiëne hoort bij je dagelijkse gewoonten. In dit artikel lees je negen manieren om die routine op te bouwen en je digitale leven beter te beschermen.

Dit gaan we doen

In dit artikel laten we negen manieren zien om je digitale weerbaarheid op te bouwen. Bij elke manier zie je wat je kunt instellen én welk gedrag daarbij helpt. Ze vormen samen een stevige basis voor een digitale routine die vooral voorkomt dat problemen ontstaan. Want voorkomen is... juist!

Lees ook: Technische toolkits voor computerproblemen: dit heb je nodig

Bewust gedrag

Bewust digitaal gedrag vormt de basis van elke veilige IT-omgeving. Wie zijn gedrag niet afstemt op de huidige digitale risico's, blijft kwetsbaar, ongeacht hoe goed de tools zijn. Het herkennen van verdachte berichten, ook van bekende afzenders, is cruciaal. Phishing blijft namelijk een van de succesvolste aanvalsmethoden, onder meer via QR-phishing, deepfake-spraakberichten en clone-phishing (waarbij bestaande, legitieme e-mails worden nagebootst).

Klik nooit zomaar op links, zeker niet als er gevraagd wordt om in te loggen of te betalen. Houd de muisaanwijzer eerst boven een link om het adres te controleren en let op subtiele afwijkingen in domeinnamen. Let ook op bij onverwachte bijlagen of berichten met een opvallend dringende toon.

Denk ook bewust na over je digitale aanwezigheid. Zorg dat je sociale profielen niet standaard publiek zichtbaar zijn en deel persoonlijke info alleen als het echt nodig is. Regelmatig eens 'egosurfen', waarbij je je naam, alias of e-mailadres in een zoekmachine invoert, helpt om te zien wat publiek beschikbaar is. Beperk of verwijder deze informatie via instellingen of met verwijderverzoeken.

Urgentie en vreemde url's: dat moet je aan het denken zetten.

Moderne dreigingen

Hedendaagse cyberdreigingen zijn vaak uiteenlopend en complex. Beveiliging vraagt niet alleen om een technische aanpak, maar ook om enig inzicht in hoe zulke aanvallen verlopen. Zo worden met deepfakes (en cheapfakes) geloofwaardige audio- of videobestanden gemaakt, meestal via generatieve AI, waarin bijvoorbeeld leidinggevenden of kennissen worden nagebootst. Deze technieken worden ook gebruikt voor identiteitsfraude bij financiële transacties en social-mediaprofielen. Op onder meer www.mediawijsheid.nl/deepfake/ vind je hierover extra informatie. MFA-bypasses zijn juist gericht op het omzeilen van tweestapsverificatie, bijvoorbeeld via 'MFA fatigue' (slachtoffers overspoelen met pushmeldingen tot ze er uit frustratie toch één goedkeuren) of 'session hijacking' (met gestolen cookies nemen aanvallers een actieve surfsessie over zonder herauthenticatie). Daarnaast bestaan er sluwe phishingtechnieken, zoals vishing (voice-phishing met AI-spraaksynthese) en spear-phishing (hypergepersonaliseerde en daardoor geloofwaardige mails op basis van social-media-informatie). Bij zero-click-exploits hoeven slachtoffers zelfs niets te doen: vaak met behulp van AI worden onbekende kwetsbaarheden in besturingssystemen of apps opgespoord, zoals WhatsApp, waarna één malafide bericht al toegang of malware-installatie mogelijk maakt.

View post on TikTok

Authenticatie

Robuuste authenticatie is vaak de kern van digitale beveiliging. In tijden van datalekken en geautomatiseerde inlogpogingen volstaat een enkel wachtwoord helaas niet meer. Goede cyberhygiëne betekent daarom niet alleen sterke wachtwoorden gebruiken, maar ook structureel inzetten op tweefactorauthenticatie (2FA) en in bepaalde gevallen op alternatieve methoden gebruiken, zoals biometrie en softwarematige toegangssleutels (passkeys).

Om te vermijden dat je overal hetzelfde wachtwoord gebruikt, is een betrouwbare wachtwoordbeheerder onmisbaar. Kies voor een kluis die lokaal versleutelt of zero-knowledge-opslag biedt (alleen jij kunt de data zien). Degelijke en gratis opensource-opties zijn Bitwarden Personal en KeePass of KeePassXC. De kluis zelf beveilig je uiteraard met een sterke sleutelzin. Nieuwe wachtwoorden laat je bij voorkeur automatisch genereren en zijn telkens uniek.

Vrijwel alle degelijke diensten bieden tegenwoordig 2FA aan. Maak daar zeker gebruik van, want dit voegt een extra beveiligingslaag toe. TOTP-codes (time-based one-time passwords) via apps als Authy of de Authenticator-apps van Google of Microsoft zijn een veilige keuze. Voor kritieke accounts kun je fysieke tokens overwegen, zoals een Yubikey. Sms-codes kun je het beste vermijden, want deze zijn kwetsbaar voor sim-swapping. Biometrie gebruik je bij voorkeur alleen op apparaten waar de herkenning lokaal gebeurt, zonder dat er data naar externe servers gaan.

Steeds meer platformen, zoals Apple, Google en Microsoft, ondersteunen ook toegangssleutels. Deze bestaan uit een publieke en een private sleutel. Alleen de publieke wordt op de server opgeslagen; de private blijft lokaal en wordt geverifieerd via biometrie of pincode. Zo combineer je veiligheid met een zekere mate van gebruiksgemak.

Microsoft Authenticator: TOTP-verificatie voor 2FA.

Accountbeheer

Doordacht toegangsbeheer voorkomt dat ongewenste gebruikers, processen of apparaten toegang krijgen tot je gegevens of systemen. Door rollen te scheiden, rechten te beperken en geregeld te evalueren wie waar toegang toe heeft, verklein je het risico op misbruik.

Zo gebruik je voor dagelijkse taken bij voorkeur een standaardaccount zonder beheerrechten. Heb je in Windows op je laptop slechts één administratoraccount, maak dan eerst een tweede administratoraccount aan. Zet daarna het eerste om naar standaardgebruiker, zodat je vertrouwde profielmap en instellingen behouden blijven. Dit doe je via Instellingen / Accounts / Andere gebruikers / Account toevoegen, waar je ook het accounttype kunt wijzigen. Je kunt ook twee standaardaccounts gebruiken: een voor werk en een voor privé, waarbij het privéaccount geen toegang heeft tot zakelijke bestanden, e-mail of cloudmappen. Daarnaast kun je een extra standaardgebruiker aanmaken, eventueel zonder wachtwoord, voor gastgebruik. Verwijder accounts zodra ze overbodig zijn en vermijd het delen van je hoofdaccount. Als delen toch nodig is, zorg dan dat je de gegevens kunt monitoren en gebruik de beschikbare logboeken (zie ook de paragraaf Monitoren en scannen, onderaan dit artikel).

Voor dagelijks gebruik meld je je het beste als standaardgebruiker aan.

Toegangsbeheer

Werk je met meerdere gebruikers op je pc of gebruik je gedeelde mappen, dan kun je de toegang tot gegevens beperken door het instellen van specifieke machtigingen voor lezen en schrijven. Klik met rechts op een map of bestand in Verkenner, kies Eigenschappen en ga naar Beveiliging / Bewerken (voor lokale toegang) of naar Delen / Geavanceerd delen (voor netwerkshares).

Gescheiden omgevingen zijn ook nuttig voor apps als je browser. In Chromium-browsers zoals Chrome klik je rechtsboven op je profielafbeelding en kies Gastprofiel openen of Chrome-profiel toevoegen. Elk profiel gebruikt een eigen cache, instellingen, extensies en sessies. In Firefox open je de profielbeheerder via Windows-toets+R, waarna je de opdracht firefox.exe -p uitvoert.

Controleer ook regelmatig welke externe apps, diensten of apparaten toegang hebben tot je cloudaccounts van bijvoorbeeld Google of Microsoft.

Je kunt de toegang beperken, zowel op lokaal als op shareniveau.

Updates en patches

Software en firmware tijdig bijwerken is een van de beste manieren om je systemen veilig te houden, zeker omdat veel kwetsbaarheden al worden misbruikt voor ze publiek bekend zijn (zero-day-exploits). Automatiseer je updates dus waar mogelijk, niet alleen voor je besturingssysteem maar ook voor randapparatuur, NAS, router en IoT-apparaten.

Windows is standaard ingesteld om belangrijke updates en patches automatisch te downloaden en installeren. Laat dit zeker zo. Vergeet ook je gewone programma's niet: sommige programma's updaten automatisch (zoals browsers), maar lang niet alle programma's doen dit. Tools zoals Patch My PC Home Updater kunnen helpen, of je gebruikt een pakketbeheerder zoals Chocolatey of Winget. Een grafische tool zoals UniGetUI ondersteunt zelfs verschillende pakketbeheerders.

Patch My PC Home Updater herkent ongeveer vijfhonderd populaire programma's en werkt deze op gezette tijden zelf bij. UniGetUI ondersteunt wel tienduizend programma's en maakt het mogelijk om alle verouderde software met een muisklik te updaten.

Neem ook firmware mee in je updatebeleid, zoals deze van je router, BIOS/UEFI, printers en IoT-apparaten. Controleer enkele keren per jaar via de website van de fabrikant of via ingebouwde beheertools, zoals Synology DSM op een NAS, of er updates beschikbaar zijn.

Gevorderde gebruikers die veiligheid belangrijk vinden, kunnen ook CVE- en kwetsbaarheidsdatabanken (Common Vulnerabilities and Exposures) in de gaten houden, zeker bij software met frequente internet-interactie. Verwijder oude software zonder ondersteuning, en denk bijvoorbeeld ook aan extensies of scripts die je niet meer gebruikt, maar die nog wel actief zijn.

UniGetUI maakt batch-updates met één muisklik mogelijk.

Databeveiliging

Zonder degelijke gegevensbeveiliging blijven andere beveiligingsmaatregelen kwetsbaar. Documenten of informatie die veel privacygevoelige gegevens bevatten (zoals financiële of medische gegevens) horen niet onversleuteld op je pc of externe schijven te staan. Encryptie beschermt je data tegen ongewenste toegang, ook bij verlies of diefstal van het systeem.

Op Windows Home-systemen, met TPM en 'modern stand-by', kun je de systeemschijf automatisch versleutelen via Instellingen / Privacy en beveiliging / Apparaatversleuteling. Je moet wel aangemeld zijn met een Microsoft-account.

Deze functie is een vereenvoudigde vorm van BitLocker, beschikbaar in Windows Pro en hoger. BitLocker kan ook je datapartities, externe schijven en usb-sticks versleutelen. Een gratis alternatief is VeraCrypt, waarmee je ook aparte mappen of draagbare volumes kunt versleutelen. Je kunt zelfs een verborgen volume aanmaken, zodat niemand merkt dat er versleutelde data aanwezig zijn. De tool vraagt wat gewenning, maar online vind je uitgebreide documentatie.

Versleutelen is belangrijk, maar ruim ook geregeld oude, privacygevoelige bestanden op. In Windows open je het venster Instellingen en ga je via Systeem / Opslag naar Aanbevelingen vooropschoning om tijdelijke bestanden, downloads of prullenbakinhoud te wissen. Voor het onherroepelijk verwijderen van specifieke bestanden of mappen gebruik je een gratis tool zoals Eraser, die ook vrijgekomen ruimte op een harde schijf kan overschrijven. Wil je een volledige harde schijf wissen, bijvoorbeeld voor verkoop of donatie, gebruik dan DBAN. Voor ssd's gebruik je bij voorkeur de Secure Erase-tool van de fabrikant zelf, bijvoorbeeld Samsung Magician voor Samsung-ssd's.

Windows Home heeft op moderne computers een optie voor apparaatversleuteling.

Ook goed voor je privacy:

Een anti-meekijk-screenfilter voor je laptop of monitor

Back-ups

Je bent nooit honderd procent veilig, alle geïnstalleerde beveiligingen ten spijt. Daarom zou je eigenlijk altijd back-ups moeten maken. Regelmatig back-uppen beschermt je tegen gegevensverlies door fouten, defecten of malware, en je kunt relatief snel je systeem en gegevens herstellen zonder noemenswaardig dataverlies.

Er bestaan gelukkig degelijke en gratis tools waarmee je back-ups grotendeels kunt automatiseren. Deze ondersteunen bij voorkeur versleuteling, compressie en versiebeheer, werken met incrementele back-ups (alleen nieuwe of gewijzigde bestanden) en met deduplicatie (dubbele inhoud wordt slechts één keer opgeslagen). Duplicati en Kopia zijn hier uitstekende voorbeelden van, gratis en opensource. Duplicati heeft een gebruiksvriendelijke webinterface, terwijl Kopia wat technischer is, maar iets krachtiger dankzij het snapshot-systeem en efficiënter bij grote of veel bestanden.

Probeer waar mogelijk de 3-2-1-regel te volgen: bewaar minstens drie kopieën van je data op twee verschillende media, waarvan één op een andere fysieke locatie en minstens één offline. Dit is ook belangrijk met het oog op ransomware. Koppel daarom ook je externe back-upmedium los zodra de back-up klaar is.

Duplicati is een veelzijdige back-uptool met een overzichtelijke webinterface.

Netwerkbeveiliging

Tenzij je computer fysiek losgekoppeld is van internet en andere netwerken ('air-gapped'), mag je zeker niet voorbij gaan aan netwerkbeveiliging. Je router is doorgaans het toegangspunt tot je hele netwerk en verdient daarom je volle aandacht.

Begin met het wijzigen van het standaard beheerderswachtwoord naar een sterk exemplaar. Controleer geregeld op firmware-updates via de website van de fabrikant (zie ook de eerdere paragraaf Updates en patches). Schakel UPnP (Universal Plug and Play) uit om te vermijden dat applicaties ongecontroleerd poorten openen. Zet beheer op afstand uit als dat kan en beperk inkomend verkeer door enkel noodzakelijke poorten open te laten (zie ook de paragraaf Monitoren en scannen, onderaan dit artikel). Schakel ook ongebruikte netwerkdiensten of applicatie-interfaces uit.

Idealiter voorzie je je netwerkapparaten van gescheiden subnetten, zodat een kwetsbaarheid op het ene toestel niet automatisch andere bedreigt. Je kunt bijvoorbeeld een gastnetwerk op je router activeren voor bezoekers of onbekende apparaten. IoT-toestellen houd je het liefst apart van je hoofdnetwerk. Ondersteunt je router VLAN's (virtuele LAN's), dan kun je zelfs per apparaatcategorie aangepaste regels instellen, voor optimale databescherming.

De meeste routers hebben een ingebouwde firewall, maar deze is vaak beperkt. Gevorderde gebruikers kunnen extra beveiliging overwegen met een krachtigere oplossing, zoals OPNSense, waarmee je gedetailleerde regels kunt opstellen en netwerkverkeer logt. Daarnaast kun je een netwerkwijd DNS-filter gebruiken om ongewenste sites en advertenties op domeinnaamniveau te blokkeren. Tools zoals het multiplatform AdGuard Home of het cloudgebaseerde NextDNS zijn hiervoor uitstekend geschikt. Of je gebruikt eventueel publieke DNS-servers, zoals het recent gelanceerde DNS4EU, mede gefinancierd door de EU, met kant-en-klare filters tegen malware, advertenties en/of ongepaste inhoud.

Routerfuncties als UPnP zijn handig, maar niet veilig.

Monitoren en scannen

Binnen cyberhygiëne hoort ook het regelmatig scannen en monitoren van je netwerk en systemen. Voor Windows zijn er ingebouwde logboeken (klik met rechts op de startknop en kies Logboeken), die systeemfouten, softwareproblemen, aanmeldpogingen en beveiligingsincidenten bijhouden. Open hier Windows-logboeken / Systeem en sorteer op de kolom Niveau om sneller fouten en waarschuwingen te zien.

Scan ook geregeld je netwerkverbindingen. De tool Fing (beschikbaar voor mobiel en desktop) toont direct welke apparaten verbonden zijn. Via Security kun je bij Confirm devices aangeven welke je vertrouwt.

Een nuttige aanvulling is GlassWire, een gratis visuele firewall die toont welke apps waarmee verbinding maken en hoeveel data ze verbruiken. Voor diepgaande analyses is Wireshark de ongekroonde koning. Deze gratis sniffer toont welke data via welke netwerkprotocollen je systeem verzendt en ontvangt, waarmee je ongebruikelijke communicatie kunt traceren.

Je netwerkveiligheid hangt ook af van het sluiten van onnodige netwerkpoorten. Test dit van buitenaf, zoals een hacker doet, via GRC ShieldsUP! Klik op Proceed en dan op All Service Ports om gebruikelijke TCP-poorten te scannen. Zie je rode of blauwe vakjes, schakel dan onnodige services en eventuele poortdoorverwijzingen uit in je router tot alle vakjes groen kleuren.

Je kunt de netwerkpoorten ook van binnenuit scannen, zoals malware doet. Dit kan met het gratis Zenmap, de grafische interface van Nmap. Vul bij Target het ip-adres in en kies bij Profile bijvoorbeeld Quick scan plus.

Je doet er ook goed aan geregeld te controleren op mogelijke datalekken, zoals door database-hacks bij diensten waar je een account had. Je kunt je hiervoor aanmelden bij HaveIBeenPwned, via Notify Me.

Poorten 22 (ftp) en 80 (http) geven thuis, maar zijn wel gesloten.

▼ Volgende artikel
Waar voor je geld: 5 robuuste sporthorloges voor een mooie prijs
© www.peopleimages.com
Gezond leven

Waar voor je geld: 5 robuuste sporthorloges voor een mooie prijs

Bij ID.nl zijn we dol op kwaliteitsproducten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt. Een paar keer per week speuren we binnen een bepaald thema naar zulke deals. Ben je op zoek naar een betaalbaar sporthorloge? Vandaag hebben we vijf interessante modellen voor je gespot.

Xiaomi Smart Band 9

De onlangs verschenen Xiaomi Smart Band 9 is goedkoop en kent ook nog eens verrassend veel functies. Dit langwerpige sporthorloge is in de kleurstellingen zilver-wit, zwart en roze verkrijgbaar. Het amoledscherm van 1,62 inch biedt voldoende ruimte om diverse gegevens te tonen. Dankzij een respectabele resolutie van 192 × 490 pixels verschijnt alle informatie scherp in beeld – denk daarbij aan stappen, verbrande calorieën, weersverwachting en natuurlijk de tijd. Alle functies zijn via het aanraakscherm bereikbaar, want de Smart Band 9 heeft geen fysieke knoppen. De waterdichte behuizing weegt maar 15,8 gram (zonder bandje).

Kies in het menu tussen ruim 150 sportmodi en start vervolgens de training. Tijdens de inspanning kun je jouw hartslag in de gaten houden. Je koppelt de Smart Band 9 via bluetooth eenvoudig aan een smartphone. Laat het mobiele toestel vervolgens in je broek- of jaszak zitten, want inkomende notificaties verschijnen rechtstreeks op je pols. Een prettige eigenschap is dat je het scherm ook op zonovergoten plekken nog prima kunt lezen. Aan de hand van een lichtsensor kiest deze smartwatch automatisch de juiste helderheid. Ten slotte is de beschikbaarheid van meer dan tweehonderd wijzerplaten een leuk extraatje.

Garmin Instinct 2

Met deze relatief goedkope smartwatch van Garmin houd je nauwlettend jouw sportieve prestaties in de gaten. Je kunt de Instinct 2 zowel binnen als buiten dragen, want de robuuste behuizing is waterdicht tot een diepte van honderd meter. Op het ronde display van 176 × 176 pixels zie je onder meer de actuele hartslag, het aantal gezette stappen en de huidige snelheid. Er zijn ook een hoogtemeter en elektrisch kompas geïntegreerd. Onder leiding van diverse sport-apps doe je uiteenlopende trainingen. Je kunt bovendien na elke nacht de uitgebreide slaapmonitor bekijken.

Wanneer het sporthorloge met een smartphone is verbonden, zie je inkomende pushnotificaties voorbijkomen. De Instinct 2 bevat een energiezuinig zwart-witscherm. Dat komt de accuduur ten goede! De fabrikant claimt dan ook een batterijduur van zo'n 28 dagen in de smartwatchmodus. Het hier besproken model heeft een horlogekast van 45 millimeter. Als alternatief kun je een vergelijkbaar sporthorloge met een horlogekast van 40 millimeter kopen, de Garmin Instinct 2S.

Garmin Forerunner 255 Music

Ren, wandel of fiets je met een lekker muziekje nét wat steviger door? De Garmin Forerunner 255 Music is hiervoor bij uitstek geschikt. Je kunt namelijk nummers van Spotify, Deezer of YouTube Music downloaden en in het geheugen van deze smartwatch opslaan. Laat dus tijdens trainingen voortaan je smartphone thuisliggen en bedien de muziek vanaf je pols. Je hebt voor deze functie trouwens wel een betaald abonnement bij een van de genoemde muziekdiensten nodig. De Forerunner 255 Music heeft een horlogekast van 46 millimeter. Kies tussen een zwarte en witte uitvoering.

Op het ruime 1,3inch-kleurenscherm van 260 × 260 pixels zijn er een heleboel functies toegankelijk. Denk onder andere aan een calorieënteller, hartslagmeter, bloedzuurstofmeter, slaapmonitor, snelheidsmeter, stappenteller en stopwatch. De Forerunner 255 Music toont ook meldingen van een verbonden smartphone. Krijg je bijvoorbeeld een WhatsApp-bericht, dan gaat de weerbestendige behuizing kortstondig trillen. Tot slot gebruik je deze veelzijdige smartwatch ook om contactloos te betalen.

Lees ook: Dit zijn de 9 sporten waarmee je het makkelijkst afvalt

Polar Pacer Pro

Zoek je een licht sporthorloge met zéér veel functies? Kijk dan eens naar de Polar Pacer Pro. Wegens het gewicht van 41 gram voel je dit apparaatje amper zitten. In de horlogekast van 45 millimeter is er een 1,2inch-kleurenscherm van 240 × 240 pixels verwerkt. Het display is voorzien van Gorilla Glass en gaat dus niet zomaar stuk. Verder is de behuizing waterdicht tot een diepte van vijftig meter. In het menu staan er ruim 150 sportprofielen voor je klaar. Fijn is dat deze smartwatch ook allerlei 'exotische' sporten ondersteunt, zoals (kite)surfen, rolschaatsen en skiën. Zodra je een keuze hebt gemaakt, monitort de Pacer Pro diverse sportieve prestaties.

Onder de motorkap bevindt zich een gps-chip, zodat deze smartwatch overal ter wereld je locatie kan bepalen. Handig is dat je routes van de bekende app Komoot kunt synchroniseren. Kijk voor routeaanwijzingen voortaan op je pols. Verder werkt de Pacer Pro ook naadloos met de veelgebruikte sport-app Strava samen. Hoewel Polar in zijn eigen webwinkel een tarief van 349,90 euro hanteert, vragen diverse andere bekende webshops minder dan tweehonderd euro. Kies tussen de kleurstellingen zwart, wit en goud.

Samsung Galaxy Fit3

De Samsung Galaxy Fit3 schaf je voor minder dan zes tientjes aan! Dit goedkope sporthorloge is te koop in de kleurstellingen zwart, zilver-wit en roze. Ondanks zijn lage prijskaartje toont het langwerpige 1,6inch-amoledscherm van 256 × 402 pixels diverse gegevens. Zo zie je hoeveel stappen je hebt gezet. De achterzijde van de horlogekast heeft ook nog sensoren om je bloedzuurstof en hartslag te meten. Druk aan de zijkant op de homeknop en kies uit ruim honderd sportoefeningen. De Galaxy Fit3 analyseert desgewenst ook je slaapgedrag. Maak je onverhoopt een lelijke uitglijder? Dankzij valdetectie schakelt de polsassistent jouw SOS-contactpersonen in.

Dit lichtgewicht sporthorloge van 18,5 gram neem je overal mee naartoe. De IP68-gecertificeerde behuizing is namelijk volledig waterdicht. Verbind de Galaxy Fit3 via bluetooth met een smartphone voor nog meer functies. Je kunt dan bijvoorbeeld de muziekweergave bedienen en zien wie er belt. De smartwatch toont ook inkomende berichten. De oplaadbare batterij van 208 mAh gaat op een enkele acculading volgens Samsung tot dertien dagen mee.