Ondanks de hoge prijskaartjes van high-end koptelefoons is de concurrentie voor de Philips Fidelio L4 moordend. De markt wordt steeds groter om twee redenen: mensen besteden meer aan koptelefoons en meer fabrikanten wagen zich aan premium modellen. Met een prijs van 349 euro zit Philips onder marktleider Sony, maar zijn er nog meer onderscheidende factoren?

Hoewel steeds meer audiofabrikanten met premium koptelefoons komen aanzetten, zien we ook dat bestaande merken er minimaal twee tot drie jaar over doen om opvolgers te presenteren. Dat is een prima trend. Niet alleen omdat je dan minder de neiging hebt om wederom honderden euro’s uit te geven aan nieuwe on-ears, maar ook omdat de stappen dan te klein zijn om een upgrade te rechtvaardigen. De laatste Fidelio binnen de L-serie verscheen eind 2021; dat is drie jaar geleden. Die voorganger kun je online al vinden voor 150 euro, terwijl de Fidelio L4 349 euro kost.

In vergelijking met de vorige variant heeft Philips wat noemenswaardige verbeteringen doorgevoerd. De zelfontworpen 40mm-driver is nu voorzien van een grafeencoating, die voor minder audiovervorming moet zorgen. Bovendien moeten de hogere en middentonen helderder klinken dan voorheen. Daarnaast is er ondersteuning voor bluetooth 5.3, waardoor je toegang krijgt tot multipoint-audio en verbeterd energiebeheer, maar ook audiocodecs LC3 en LDAC. Tot slot kun je nog gewoon muziek beluisteren via een audio- of usb-c-kabel, in beide gevallen gewoon in hi-res.

Comfortabele cups en hoofdband

De Philips Fidelio L4 beschikt over nieuw ontworpen oorcups. Ze zijn gemaakt van synthetisch leer en blijven lang comfortabel zitten. Dat merk je vanaf het eerste moment dat je de koptelefoon opzet. Zelfs met kleine oorbellen in merk je geen ongemak. Ze zitten meteen goed. Datzelfde geldt voor de hoofdband. Die is relatief dun, maar dik op de plek die ertoe doet: boven op het hoofd. De band en oorcups zetten geen druk op het hoofd en trekken ook niet aan je haren. Waar je wel rekening mee moet houden: je kunt de Fidelio L4 niet opvouwen, waardoor je altijd een flinke case bij je draagt.

Mocht je een high-end koptelefoon zoeken die je kunt opvouwen, waardoor die wellicht net even wat makkelijker mee op reis kan, dan zit je bij de Teufel Real Blue Pro of bijvoorbeeld de Sony WH-1000XM4 (dus niet de meest recente versie) goed.

Op de koptelefoon zitten drie knopjes waarmee je de Fidelio L4 in- en uitschakelt, bluetooth regelt, de actieve ruisonderdrukking (de)activeert en de Google Assistent aanspreekt. Ook is er aanraakbediening, die niet helemaal lekker werkt. De cups reageren niet altijd goed op je veegbewegingen. Je kunt ze niet aanpassen, maar wel uitschakelen via de app.

Indrukwekkende actieve ruisonderdrukking

De app is simpel maar doeltreffend. In beeld staan meteen de meest belangrijke opties, zoals omgevingsregeling (voor het weren of juist doorlaten van het geluid om je heen) en het geluidseffect. Dat is de equalizeroptie die je geactiveerd hebt. Ook staat er naar welke muziek je luistert en kun je die muziek bedienen. Met een simpele tik op het geluidseffect open je de equalizer, die drie opties biedt. Maar als je wilt kun je ook zelf een indeling selecteren, die je dus baseert op je eigen voorkeur. Bovendien kun je de ruisonderdrukking lager of hoger instellen, of op je omgeving laten reageren.

Die actieve ruisonderdrukking heeft eveneens een update gekregen. Philips heeft de microfoons, die het omgevingsgeluid meten, namelijk naar de achterkant verplaatst. Het idee is dat je daardoor minder last hebt van de wind, en dat is ook zo. Mocht er toch veel wind staan, dan past de koptelefoon zijn gevoeligheid daar automatisch op aan. Over het algemeen weet de koptelefoon heel veel geluiden buiten de deur te houden.

Het is niet zo dat je helemaal niets meer van je omgeving meekrijgt. En in binnen geïsoleerd gebruik maakt de Philips Fidelio L4 daadwerkelijk indruk met de prestaties op het gebied van actieve ruisonderdrukking. Die staat niet ver bij de kwaliteit van Sony vandaan, maar komt tegelijkertijd niet in de buurt van de Bose QuietComfort 45. Wel is duidelijk dat Philips de audioweergave heeft ontworpen met de ruisonderdrukking in het achterhoofd. De muziek vervormt namelijk totaal niet wanneer je de optie activeert. Sterker nog, wij gaven tijdens het reviewen de voorkeur om Active Noise Cancelling (ANC) standaard te activeren.

Indrukwekkend warm en helder

Je hoort nagenoeg geen verschil wanneer ANC uit of aan staat. Wanneer je er – in het kader van een recensie – echt op gaat letten, hoor je wel een kleine boost in de warmte van het geluid wanneer je de actieve ruisonderdrukking inschakelt. De muziek klinkt voller en aangenamer, waardoor het bijna zonde is om omgevingsgeluid door te laten komen, maar dat is in sommige situaties natuurlijk nog steeds wenselijk, bijvoorbeeld wanneer je aan het verkeer deelneemt. Maar in de meeste gevallen activeer je de actieve ruisonderdrukking gewoon om je af te sluiten van je omgeving, en dan is het fijn om te weten dat de audio goed klinkt.

Over het algemeen heeft de Philips Fidelio L4 een indrukwekkend brede, heldere en warme soundstage. In principe hoef je geen equalizer te gebruiken voor een aangename, fijne en gedetailleerde geluidservaring. Tijdens het luisteren heb je niet het idee dat je iets mist of dat er bepaalde elementen worden afgesneden. Dat heb je bijvoorbeeld wel (in bepaalde mate) bij de Teufel Real Blue Pro. Daar trekken de hogere tonen aan het kortste eind, maar gezien de doelgroep hoeft dat geen probleem te zijn. De hogere tonen krijgen van de Fidelio L4 echter volop de ruimte.

Tik je binnen de app toch een keer op de optie Geluidseffect, bijvoorbeeld Bas, dan begint de Philips Fidelio L4 zijn spierballen te laten zien. Die optie geeft muziek meer kracht, terwijl dat niet ten koste gaat van wat er hogerop gebeurt. De tonen in het midden komen wel naar voren, maar verliezen wat van hun aanwezigheid. Dan hebben we nog Treble, dat de basweergave juist weer flink vermindert. Dat kan voor sommige liedjes fijn zijn, terwijl de algemene ervaring wint aan helderheid en breedte. Ook hier merken we dat de middentonen dan direct minder aanwezig zijn.

Middentonen verdwijnen het snelst

De optie waar we het meest over te spreken zijn, is Krachtig. Die laat zien dat de optie Bas in feite nog beter kan klinken. Daar waar nummers in Bas nog wat rommelige geluidseffecten ten gehore kunnen brengen (omdat de breedte bewaard blijft), zorgt Krachtig ervoor dat de ervaring persoonlijk en intiem klinkt. Je levert wat in op hogere tonen en zaken die zich in het midden afspelen, maar die fijne, warme baslaag en de helderheid bovenaan zijn o zo lekker om naar te luisteren. Uiteraard is het afhankelijk van je eigen muzieksmaak; dat maakt koptelefoons ook zo persoonlijk.

Over het algemeen lever je met de Philips Fidelio L4 dus iets in op het middensegment. Maar de tonen onderaan en bovenop klinken uitmuntend. Ga je de L4 vergelijken met bijvoorbeeld de eerdergenoemde XM5, dan merk je dat die koptelefoon meer detail ten gehore brengt. En dat ook bijzonder goed doet – de audio klinkt vrijwel niet rommelig. Echter, zonder direct vergelijkingsmateriaal merk je weinig van de nadelen. En voor zo’n recensie letten we uiteraard op de kleinste oneffenheden. Als op zichzelf staand product klinkt de Philips Fidelio L4 fenomenaal.

Mooie troef in handen

Die fenomenale geluidskwaliteit heeft de Philips Fidelio te danken aan de audiocodecs LDAC en LC3. Daarnaast zijn SBC en AAC aanwezig, maar dat zijn basale codecs waar nagenoeg elke koptelefoon over beschikt. LDAC is interessant, omdat je daarmee toegang krijgt tot de hoogste audiokwaliteit van dit moment. Die technologie is ontwikkeld door Sony en derhalve ook aanwezig op koptelefoons van dat merk. LC3 is een wat recentere techniek, die nog het meest vergelijkbaar is met aptX Adaptive. De connectiekwaliteit bepaalt hoe hoog de sample rate van de koptelefoon is.

Dat is met name handig (en nodig) vanwege de ondersteuning voor bluetooth-le (low energy). Dankzij die bluetoothstandaard verbruikt de koptelefoon minder energie, zonder dat dat ten koste hoeft te gaan van de audiokwaliteit. De kwaliteit is niet vergelijkbaar met LDAC, maar nog steeds aangenaam luisterbaar. Bovendien heeft LC3 als voordeel dat je meerdere koptelefoons aan één bron kunt koppelen, waardoor je dus samen met andere mensen naar dezelfde muziek kunt luisteren of film kunt kijken. Maar dan moet iedereen wel beschikken over een koptelefoon die dat ondersteunt.

Verder is het zo dat de Philips Fidelio L4 de muziek pauzeert wanneer je de koptelefoon afzet en dat je hem automatisch kunt uitschakelen na een bepaalde periode. Heb je een lange reis voor de boeg en vind je het dan lekker om in slaap te vallen met je favoriete muziek op de achtergrond? Dan verbruikt de koptelefoon in elk geval geen energie wanneer je eenmaal slaapt, omdat die dan is uitgeschakeld. De accu gaat, met ANC ingeschakeld, tot 40 uur mee (50 uur zonder ANC), wat ook meer is dan het Sony-alternatief. Opladen duurt 2 uur (of 15 minuten voor 6 uur luisterplezier).

Conclusie

Op zo’n straffe markt als premium koptelefoons moet je van goeden huize komen om indruk te maken. In een bubbel maakt de Philips Fidelio L4 indruk op alle fronten: comfort, kwaliteit én connectiviteit. De audio klinkt in de volle breedte en diepte aangenaam en gedetailleerd, maar in vergelijking met het topmodel van Sony komt het middensegment toch wat minder goed aan bod. Ook is de actieve ruisonderdrukking niet op gelijk niveau, maar hij komt wel enorm dicht in de buurt. Zonder direct vergelijkingsmateriaal zul je daar als luisteraar echter weinig van meekrijgen.

Ten opzichte van het vorige model is er meer dan genoeg verbeterd om een upgrade te rechtvaardigen, al is dat alleen maar omdat de Philips Fidelio L4 zo veel beter zit. Het comfort van de synthetisch leren oorkussens is ongeëvenaard, en de passieve ruisreductie die daaraan vastklemt ook. De app is ontzettend overzichtelijk en het is superfijn dat je altijd een, overigens meegeleverde audiokabel, als back-up hebt wanneer de accu leeg is. Is dit de beste high-end koptelefoon van 2023? Dat niet, maar we zijn er zeker van dat die toch zeker in menig top-drie-lijstjes terechtkomt.

In de rubriek Waar voor je geld gaan we op zoek naar leuke aanbiedingen of producten met bijzondere eigenschappen. Dit keer hebben we een selectie van vijf 65-inch televisies voor je, met uiteenlopende prijzen van zo'n 800 tot 1.600 euro, voor ieder budget dus.

LG OLED65C46LA

Met de LG OLED65C46LA haal jij een televisie in huis die een groot 65‑inch scherm combineert met de uitstekende contrasten van OLED. Elke pixel kan individueel oplichten of uitstaan, zodat zwarte beelden echt donker worden en er geen achtergrondverlichting nodig is. In de praktijk levert dat scherp beeld en een prettige kijkhoek op, waardoor je zelfs vanuit de hoek van je woonkamer naar films of series kunt kijken. De 4K‑resolutie (3.840 × 2.160 pixels) zorgt ervoor dat ondertitels en fijne details bij natuurdocumentaires of sportwedstrijden scherp blijven.

Dankzij het 120 Hz‑paneel worden snelle bewegingen vloeiend weergegeven, wat vooral bij games of sport handig is. De tv draait op LG’s WebOS‑systeem; daarmee kun je eenvoudig navigeren tussen apps zoals Netflix, Disney+ en YouTube. Vier HDMI 2.1‑poorten bieden ruimte voor gameconsoles en randapparatuur. Ook beschikt de tv over eARC voor het doorgeven van geluid naar een externe soundbar.

Samsung QE65Q73D

Als je graag een groot scherm wilt met levendige kleuren, dan is de Samsung QE65Q73D een model om naar te kijken. Deze QLED‑televisie heeft eveneens een schermdiagonaal van 165 centimeter, maar maakt gebruik van een Quantum‑Dot laag om licht om te zetten in een breed kleurvolume. Hierdoor zijn kleuren uit films, series of games aanwezig zonder dat je zelf iets hoeft bij te stellen. Met een verversingssnelheid van 100 Hz worden bewegingen soepel weergegeven en dankzij de Motion Xcelerator 120 Hz‑functie profiteer je bij gameconsoles die hogere verversingsfrequenties ondersteunen.

De 4K AI‑upscaler in Samsungs Quantum‑processor schaalt beelden op tot de volledige Ultra‑HD‑resolutie, zodat je oudere HD‑films scherper ervaart. Het besturingssysteem Tizen biedt toegang tot apps en streamingdiensten en je kunt via SmartThings andere

slimme apparaten bedienen. Er zijn vier HDMI‑poorten en wifi aan boord en energieklasse E geeft aan dat het verbruik gemiddeld is voor een groot QLED‑scherm.

LG OLED65G45LW

De LG OLED65G45LW uit 2024 is een zogeheten Gallery‑model, bedoeld om strak tegen de muur te hangen. Het scherm is slechts enkele centimeters dik, zodat het toestel in je interieur opgaat. Binnenin zit een OLED evo‑paneel met 4K‑resolutie, waardoor elk beeldpunt individueel wordt aangestuurd en kleurenkrachtig zijn. De televisie ondersteunt een verversingssnelheid van 120 Hz en biedt daardoor vloeiende beelden bij sport of snel bewegende films.

Via vier HDMI‑2.1‑aansluitingen kun je gameconsoles aansluiten en profiteren van variabele refresh rates. WebOS 8 vormt de basis voor het smart‑platform; hiermee navigeer je door apps en diensten en kun je via spraakassistenten als Google Assistant of Amazon Alexa de tv bedienen. De set wordt geleverd met een wandbeugel, zodat hij strak tegen de muur bevestigd kan worden.

LG OLED65B42LA

In de B‑serie van LG vind je de OLED65B42LA, een toestel dat in 2024 op de markt kwam. Deze televisie biedt de voordelen van OLED – elk pixel kan apart aan of uit – maar in een iets betaalbaarder segment dan de G‑ of C‑series. Het 65‑inch scherm combineert een 4K‑resolutie met een verversingssnelheid van 120 Hz. Hierdoor zijn bewegingen bij games of sportprogramma’s soepel en blijven details scherp.

WebOS maakt het mogelijk om streamingapps en live‑tv makkelijk te combineren en je kunt de tv bedienen met de meegeleverde Magic Remote. De televisie heeft vier HDMI‑poorten voor randapparatuur en ondersteunt eARC voor lossless audiotransport naar een soundbar of receiver. Door het slanke ontwerp staat de tv op twee subtiele pootjes of kun je hem aan de muur hangen via een VESA‑beugel.

Sony XR‑65A80L

Sony’s XR‑65A80L combineert een 65‑inch OLED‑scherm met het Google TV‑platform. Hierdoor kun je eenvoudig door streamingapps scrollen en de tv koppelen aan je Google‑account. Het XR‑paneel gebruikt Sony’s Cognitive Processor XR, die beelden analyseert en optimaliseert voor contrast en kleur. Met een vernieuwingsfrequentie van 120 Hz en ondersteuning voor HDMI 2.1 zijn snelle games of films geen probleem; variabele refresh rates en Auto Low Latency worden ondersteund.

De luidsprekers zitten achter het scherm verwerkt zodat het geluid direct uit het beeld lijkt te komen; met ondersteuning voor Dolby Atmos sluit je ook eenvoudig een soundbar aan. Vier HDMI‑poorten, wifi en Bluetooth zorgen voor verbinding met randapparatuur, en via de ingebouwde microfoon kun je spraakopdrachten geven. Dankzij de ingebouwde standaard kun je de tv neerzetten of via VESA aan de muur hangen. Het 55-inch model van deze televisie is eerder door ID.nl getest.

Gezellig, zo'n avondje gourmetten. Maar na afloop blijft er op het gourmetstel vaak aangebakken vet, gesmolten kaas en saus achter. Logisch dat je niet meteen zin hebt om de boel schoon te maken. Als je het slim aanpakt, is alles binnen een half uurtje weer schoon!

Laten afkoelen, maar wacht niet te lang

Zet het gourmetstel na gebruik uit en trek de stekker uit het stopcontact. Laat het geheel afkoelen tot het handwarm is. Wacht je te lang, dan koeken vet en kaas vast en wordt schoonmaken lastiger. Haal losse onderdelen zoals pannetjes, spatels en bakplaatjes eraf voordat je begint met schoonmaken.

Losse onderdelen schoonmaken

Gourmetpannetjes en bakplaatjes hebben meestal een antiaanbaklaag. Die blijft het mooist als je ze niet hardhandig schoon schrobt. Leg ze in warm water met een beetje afwasmiddel en laat ze tien tot vijftien minuten weken. Aangekoekte resten laten dan vanzelf los. Gebruik daarna een zachte spons of borstel en spoel alles goed af. Controleer altijd even de handleiding: sommige onderdelen kun je in de vaatwasser doen, andere juist niet.

©Saskia van Weert

Zo maak je het elektrische deel veilig schoon

Terwijl de pannetjes, spatels en losse bakplaatjes staan te weken, ga je door met het verwarmingselement. Dat element zelf mag nooit nat worden. Zie je vetspetters of etensresten, veeg die dan weg met keukenpapier zodra het gourmetstel is afgekoeld. Voor hardnekkiger vuil gebruik je een licht vochtige doek met een klein beetje afwasmiddel. Knijp de doek goed uit en zorg dat er geen water bij het snoer of in openingen komt. Droog alles direct na met een schone doek.

De bak- of grillplaat weer vetvrij krijgen

Heeft je gourmetstel een losse bak- of grillplaat, haal dan eerst het overtollige vet weg met keukenpapier. Leg de plaat vervolgens in warm water, zodat aangekoekte resten kunnen losweken. Is de bakplaat vast onderdeel van het gourmetstel, dan kun je deze uiteraard niet in water onderdompelen. Neem in dat geval de plaat af met een licht vochtige doek zodra hij is afgekoeld, eventueel met een beetje afwasmiddel. Zo voorkom je dat vet tijdens het schoonmaken uitsmeert. Gebruik vooral geen schuursponsjes of schrapers om het vet weg te krijgen, want die beschadigen de coating en zorgen ervoor dat eten de volgende keer sneller blijft plakken. 

Vergeet je tafel niet!

Vetspetters en gemorste saus zijn bijna niet te voorkomen. Leg daarom vooraf een afwasbaar tafelkleed of gebruik een papieren tafelkleed. Dat kan na het gourmetten rechtstreeks de vuilnisbak in. Houd tijdens het eten keukenpapier of doekjes bij de hand om gemorste resten meteen weg te vegen. Is de tafel toch vies geworden, neem hem dan zo snel mogelijk af met warm water en een mild schoonmaakmiddel.

Schoon wegzetten voor de volgende keer

Laat alle onderdelen volledig drogen voordat je het gourmetstel opbergt. Berg je alles nog vochtig op in de doos of kast, dan kunnen er snel muffe geurtjes ontstaan. Bewaar pannetjes en platen apart van elkaar, eventueel met een vel keukenpapier ertussen. Berg pannetjes en platen apart op, eventueel met een velletje keukenpapier ertussen. Zo voorkom je krassen. Zo is het volgende keer alleen nog maar een kwestie van de boel weer tevoorschijn halen en lekker gaan eten. Veel gourmetplezier!