Ondanks de hoge prijskaartjes van high-end koptelefoons is de concurrentie voor de Philips Fidelio L4 moordend. De markt wordt steeds groter om twee redenen: mensen besteden meer aan koptelefoons en meer fabrikanten wagen zich aan premium modellen. Met een prijs van 349 euro zit Philips onder marktleider Sony, maar zijn er nog meer onderscheidende factoren?

Hoewel steeds meer audiofabrikanten met premium koptelefoons komen aanzetten, zien we ook dat bestaande merken er minimaal twee tot drie jaar over doen om opvolgers te presenteren. Dat is een prima trend. Niet alleen omdat je dan minder de neiging hebt om wederom honderden euro’s uit te geven aan nieuwe on-ears, maar ook omdat de stappen dan te klein zijn om een upgrade te rechtvaardigen. De laatste Fidelio binnen de L-serie verscheen eind 2021; dat is drie jaar geleden. Die voorganger kun je online al vinden voor 150 euro, terwijl de Fidelio L4 349 euro kost.

In vergelijking met de vorige variant heeft Philips wat noemenswaardige verbeteringen doorgevoerd. De zelfontworpen 40mm-driver is nu voorzien van een grafeencoating, die voor minder audiovervorming moet zorgen. Bovendien moeten de hogere en middentonen helderder klinken dan voorheen. Daarnaast is er ondersteuning voor bluetooth 5.3, waardoor je toegang krijgt tot multipoint-audio en verbeterd energiebeheer, maar ook audiocodecs LC3 en LDAC. Tot slot kun je nog gewoon muziek beluisteren via een audio- of usb-c-kabel, in beide gevallen gewoon in hi-res.

Comfortabele cups en hoofdband

De Philips Fidelio L4 beschikt over nieuw ontworpen oorcups. Ze zijn gemaakt van synthetisch leer en blijven lang comfortabel zitten. Dat merk je vanaf het eerste moment dat je de koptelefoon opzet. Zelfs met kleine oorbellen in merk je geen ongemak. Ze zitten meteen goed. Datzelfde geldt voor de hoofdband. Die is relatief dun, maar dik op de plek die ertoe doet: boven op het hoofd. De band en oorcups zetten geen druk op het hoofd en trekken ook niet aan je haren. Waar je wel rekening mee moet houden: je kunt de Fidelio L4 niet opvouwen, waardoor je altijd een flinke case bij je draagt.

Mocht je een high-end koptelefoon zoeken die je kunt opvouwen, waardoor die wellicht net even wat makkelijker mee op reis kan, dan zit je bij de Teufel Real Blue Pro of bijvoorbeeld de Sony WH-1000XM4 (dus niet de meest recente versie) goed.

Op de koptelefoon zitten drie knopjes waarmee je de Fidelio L4 in- en uitschakelt, bluetooth regelt, de actieve ruisonderdrukking (de)activeert en de Google Assistent aanspreekt. Ook is er aanraakbediening, die niet helemaal lekker werkt. De cups reageren niet altijd goed op je veegbewegingen. Je kunt ze niet aanpassen, maar wel uitschakelen via de app.

Indrukwekkende actieve ruisonderdrukking

De app is simpel maar doeltreffend. In beeld staan meteen de meest belangrijke opties, zoals omgevingsregeling (voor het weren of juist doorlaten van het geluid om je heen) en het geluidseffect. Dat is de equalizeroptie die je geactiveerd hebt. Ook staat er naar welke muziek je luistert en kun je die muziek bedienen. Met een simpele tik op het geluidseffect open je de equalizer, die drie opties biedt. Maar als je wilt kun je ook zelf een indeling selecteren, die je dus baseert op je eigen voorkeur. Bovendien kun je de ruisonderdrukking lager of hoger instellen, of op je omgeving laten reageren.

Die actieve ruisonderdrukking heeft eveneens een update gekregen. Philips heeft de microfoons, die het omgevingsgeluid meten, namelijk naar de achterkant verplaatst. Het idee is dat je daardoor minder last hebt van de wind, en dat is ook zo. Mocht er toch veel wind staan, dan past de koptelefoon zijn gevoeligheid daar automatisch op aan. Over het algemeen weet de koptelefoon heel veel geluiden buiten de deur te houden.

Het is niet zo dat je helemaal niets meer van je omgeving meekrijgt. En in binnen geïsoleerd gebruik maakt de Philips Fidelio L4 daadwerkelijk indruk met de prestaties op het gebied van actieve ruisonderdrukking. Die staat niet ver bij de kwaliteit van Sony vandaan, maar komt tegelijkertijd niet in de buurt van de Bose QuietComfort 45. Wel is duidelijk dat Philips de audioweergave heeft ontworpen met de ruisonderdrukking in het achterhoofd. De muziek vervormt namelijk totaal niet wanneer je de optie activeert. Sterker nog, wij gaven tijdens het reviewen de voorkeur om Active Noise Cancelling (ANC) standaard te activeren.

Indrukwekkend warm en helder

Je hoort nagenoeg geen verschil wanneer ANC uit of aan staat. Wanneer je er – in het kader van een recensie – echt op gaat letten, hoor je wel een kleine boost in de warmte van het geluid wanneer je de actieve ruisonderdrukking inschakelt. De muziek klinkt voller en aangenamer, waardoor het bijna zonde is om omgevingsgeluid door te laten komen, maar dat is in sommige situaties natuurlijk nog steeds wenselijk, bijvoorbeeld wanneer je aan het verkeer deelneemt. Maar in de meeste gevallen activeer je de actieve ruisonderdrukking gewoon om je af te sluiten van je omgeving, en dan is het fijn om te weten dat de audio goed klinkt.

Over het algemeen heeft de Philips Fidelio L4 een indrukwekkend brede, heldere en warme soundstage. In principe hoef je geen equalizer te gebruiken voor een aangename, fijne en gedetailleerde geluidservaring. Tijdens het luisteren heb je niet het idee dat je iets mist of dat er bepaalde elementen worden afgesneden. Dat heb je bijvoorbeeld wel (in bepaalde mate) bij de Teufel Real Blue Pro. Daar trekken de hogere tonen aan het kortste eind, maar gezien de doelgroep hoeft dat geen probleem te zijn. De hogere tonen krijgen van de Fidelio L4 echter volop de ruimte.

Tik je binnen de app toch een keer op de optie Geluidseffect, bijvoorbeeld Bas, dan begint de Philips Fidelio L4 zijn spierballen te laten zien. Die optie geeft muziek meer kracht, terwijl dat niet ten koste gaat van wat er hogerop gebeurt. De tonen in het midden komen wel naar voren, maar verliezen wat van hun aanwezigheid. Dan hebben we nog Treble, dat de basweergave juist weer flink vermindert. Dat kan voor sommige liedjes fijn zijn, terwijl de algemene ervaring wint aan helderheid en breedte. Ook hier merken we dat de middentonen dan direct minder aanwezig zijn.

Middentonen verdwijnen het snelst

De optie waar we het meest over te spreken zijn, is Krachtig. Die laat zien dat de optie Bas in feite nog beter kan klinken. Daar waar nummers in Bas nog wat rommelige geluidseffecten ten gehore kunnen brengen (omdat de breedte bewaard blijft), zorgt Krachtig ervoor dat de ervaring persoonlijk en intiem klinkt. Je levert wat in op hogere tonen en zaken die zich in het midden afspelen, maar die fijne, warme baslaag en de helderheid bovenaan zijn o zo lekker om naar te luisteren. Uiteraard is het afhankelijk van je eigen muzieksmaak; dat maakt koptelefoons ook zo persoonlijk.

Over het algemeen lever je met de Philips Fidelio L4 dus iets in op het middensegment. Maar de tonen onderaan en bovenop klinken uitmuntend. Ga je de L4 vergelijken met bijvoorbeeld de eerdergenoemde XM5, dan merk je dat die koptelefoon meer detail ten gehore brengt. En dat ook bijzonder goed doet – de audio klinkt vrijwel niet rommelig. Echter, zonder direct vergelijkingsmateriaal merk je weinig van de nadelen. En voor zo’n recensie letten we uiteraard op de kleinste oneffenheden. Als op zichzelf staand product klinkt de Philips Fidelio L4 fenomenaal.

Mooie troef in handen

Die fenomenale geluidskwaliteit heeft de Philips Fidelio te danken aan de audiocodecs LDAC en LC3. Daarnaast zijn SBC en AAC aanwezig, maar dat zijn basale codecs waar nagenoeg elke koptelefoon over beschikt. LDAC is interessant, omdat je daarmee toegang krijgt tot de hoogste audiokwaliteit van dit moment. Die technologie is ontwikkeld door Sony en derhalve ook aanwezig op koptelefoons van dat merk. LC3 is een wat recentere techniek, die nog het meest vergelijkbaar is met aptX Adaptive. De connectiekwaliteit bepaalt hoe hoog de sample rate van de koptelefoon is.

Dat is met name handig (en nodig) vanwege de ondersteuning voor bluetooth-le (low energy). Dankzij die bluetoothstandaard verbruikt de koptelefoon minder energie, zonder dat dat ten koste hoeft te gaan van de audiokwaliteit. De kwaliteit is niet vergelijkbaar met LDAC, maar nog steeds aangenaam luisterbaar. Bovendien heeft LC3 als voordeel dat je meerdere koptelefoons aan één bron kunt koppelen, waardoor je dus samen met andere mensen naar dezelfde muziek kunt luisteren of film kunt kijken. Maar dan moet iedereen wel beschikken over een koptelefoon die dat ondersteunt.

Verder is het zo dat de Philips Fidelio L4 de muziek pauzeert wanneer je de koptelefoon afzet en dat je hem automatisch kunt uitschakelen na een bepaalde periode. Heb je een lange reis voor de boeg en vind je het dan lekker om in slaap te vallen met je favoriete muziek op de achtergrond? Dan verbruikt de koptelefoon in elk geval geen energie wanneer je eenmaal slaapt, omdat die dan is uitgeschakeld. De accu gaat, met ANC ingeschakeld, tot 40 uur mee (50 uur zonder ANC), wat ook meer is dan het Sony-alternatief. Opladen duurt 2 uur (of 15 minuten voor 6 uur luisterplezier).

Conclusie

Op zo’n straffe markt als premium koptelefoons moet je van goeden huize komen om indruk te maken. In een bubbel maakt de Philips Fidelio L4 indruk op alle fronten: comfort, kwaliteit én connectiviteit. De audio klinkt in de volle breedte en diepte aangenaam en gedetailleerd, maar in vergelijking met het topmodel van Sony komt het middensegment toch wat minder goed aan bod. Ook is de actieve ruisonderdrukking niet op gelijk niveau, maar hij komt wel enorm dicht in de buurt. Zonder direct vergelijkingsmateriaal zul je daar als luisteraar echter weinig van meekrijgen.

Ten opzichte van het vorige model is er meer dan genoeg verbeterd om een upgrade te rechtvaardigen, al is dat alleen maar omdat de Philips Fidelio L4 zo veel beter zit. Het comfort van de synthetisch leren oorkussens is ongeëvenaard, en de passieve ruisreductie die daaraan vastklemt ook. De app is ontzettend overzichtelijk en het is superfijn dat je altijd een, overigens meegeleverde audiokabel, als back-up hebt wanneer de accu leeg is. Is dit de beste high-end koptelefoon van 2023? Dat niet, maar we zijn er zeker van dat die toch zeker in menig top-drie-lijstjes terechtkomt.

De verkiezingen lijken nog ver weg, maar voor je het weet is het 29 oktober. Om te bepalen welke partij het best bij je past, bestaan er al jaren hulpmiddelen als StemWijzer en Kieskompas. Bij de juiste partij uitkomen is misschien niet zo lastig, maar: op welke persoon ga je stemmen? Een nieuwe AI-tool helpt je daarbij door het werk van Kamerleden zelf naast elkaar te zetten.

BeleidsRadar bundelt meer dan een miljoen parlementaire documenten in één omgeving. Denk aan Kamervragen, moties, stemmingen en debatbijdragen. Je kunt daar op twee manieren mee aan de slag: via gestructureerde overzichten per thema, zoals klimaat, zorg of onderwijs, of via een open gesprek met de assistent waarin je je vraag gewoon in het Nederlands stelt. Bij elk antwoord krijg je verwijzingen naar de brondocumenten, zodat je kunt doorklikken en zelf controleren.

De tool richt zich primair op zittende Kamerleden, omdat daarover de meeste concrete parlementaire data beschikbaar is. Voor nieuwe kandidaten zoekt de AI-assistent in andere bronnen, zoals gemeenteraden, Provinciale Staten of verkiezingsprogramma's.

Zo werkt het in de praktijk

Je start op https://beleidsradar.nl/kamerleden. Kies een thema of een Kamerlid, of stel een vraag in natuurlijke taal. Vraag je bijvoorbeeld: "Welke Kamerleden zijn voor verhoging of koppeling van de pensioenleeftijd aan de levensverwachting?", dan vat de assistent samen welke partijen en Kamerleden zich daar in het verleden voor uitspraken, met links naar wetsvoorstellen, moties en stemmingen. Het gaat dus om wat er daadwerkelijk is ingediend of gesteund, niet om losse uitspraken in de media.

Wil je juist inzoomen op een persoon, dan zie je per Kamerlid waar hij of zij veel aan werkt en hoe er in de afgelopen periode is gestemd. Dat geeft snel gevoel bij iemands dossierkennis en prioriteiten.

Geen kant-en-klaar stemadvies

Verwacht geen pasklare steminstructie als "Ben je voor een lagere pensioenleeftijd, kies dan kandidaat X". De assistent helpt je vooral om relevante stukken te vinden en verbanden te zien. Bij heel specifieke vragen kan het systeem soms nog geen direct antwoord geven. Op een vraag als "Wie stemde vóór de motie van Soepboer en Grinwis over subsidies voor verduurzaming van veerdiensten?" kwam er geen kant-en-klaar overzicht. Je kunt dan wel meteen doorklikken naar de motie zelf, waarna je de stemming handmatig kunt nalopen. Zie de dienst dus als hulpmiddel om je te verdiepen, niet als adviesmachine die vertelt waar je op moet stemmen.

Voor wie is deze tool interessant?

BeleidsRadar is vooral iets voor kiezers die verder willen kijken dan partijprogramma's of campagnebeloftes. Wil je weten wat een Kamerlid in de afgelopen periode concreet heeft gedaan, dan helpt dit systeem om feiten boven tafel te krijgen. Zo kun je je beter oriënteren op de persoon achter de partij.

Transparantie en controle

Kunstmatige intelligentie maakt fouten en is nooit volledig neutraal. Daarom toont BeleidsRadar bij elke reactie de gebruikte bronnen. Dat helpt bij controle en maakt duidelijk waar conclusies vandaan komen. Blijf zelf scherp: vergelijk meerdere documenten, kijk naar de context van een stemverklaring en weeg recente ontwikkelingen mee.

Toegang en periode

De dienst is gratis te gebruiken tot en met 29 oktober. Je kunt dagelijks vijf gesprekken voeren met de assistent en daarnaast door de thematische overzichten bladeren. Beginpunt: https://beleidsradar.nl/kamerleden.

Met de nieuwe Tensor G5-chip voor slimmere AI-functies, een helderder scherm en Pixelsnap voor magnetische accessoires probeert Google je te overtuigen een Pixel 10 Pro aan te schaffen. Maar met een adviesprijs van minimaal 1099 euro kan dat nog lastig worden.

De Google Pixel 10 Pro behoudt het herkenbare ontwerp van zijn voorgangers, met de horizontale camerabalk en platte zijkanten. De constructie bestaat uit een aluminium frame en een beschermlaag van Gorilla Glass Victus 2 aan de voor- en achterzijde. Het toestel beschikt daarnaast over een IP68-certificering voor stof- en waterbestendigheid. Naast de nieuwe kleuren Jade (lichtgroen) en Porselein (roomwit) heeft de 10 Pro een functionele toevoeging: Pixelsnap. Dit is een magnetisch systeem voor draadloze Qi2-opladers (vergelijkbaar met MagSafe op iPhone).

Het toestel is uitgerust met een Super Actua oleddisplay van 6,3 inch. Het scherm heeft een variabele verversingssnelheid die kan oplopen tot 120 Hz. Dat resulteert in een vloeiende weergave van bewegende beelden. Google heeft de maximale piekhelderheid verhoogd naar 3300 nits. Daardoor kun je in vrijwel elke omgeving goed zien wat er op het scherm gebeurt, zelfs wanneer het buiten erg zonnig is. De resolutie en overige basisspecificaties van het scherm zijn verder gelijk gebleven ten opzichte van de Pixel 9 Pro van een jaar eerder.

©Wesley Akkerman

©Wesley Akkerman

Nieuwe Tensor-processor

De nieuwste Pixel wordt aangedreven door de Tensor G5-processor, die (uiteraard) geoptimaliseerd is voor AI-taken en soepele prestaties levert bij dagelijks gebruik. Hoewel de chip een duidelijke verbetering is ten opzichte van zijn voorganger, loopt-ie toch achter op wat de concurrentie te bieden heeft, zoals Samsung en Apple. Dat is in de praktijk gelukkig zelden merkbaar, behalve bij zeer zware games. Standaard is het toestel uitgerust met een ruime 16 GB aan werkgeheugen, waardoor multitasking geen enkel probleem vormt voor de Pixel 10 Pro.

Het toestel beschikt bovendien over een 4870mAh-batterij die het gemakkelijk een dag volhoudt. Opladen kan met een vermogen van 30 watt, waarmee je de batterij in ongeveer anderhalf uur volledig oplaadt. Een belangrijke vernieuwing is, zoals gezegd, de ondersteuning voor de Qi2-standaard voor draadloos opladen. Dankzij het ingebouwde Pixelsnap-magneetsysteem kun je de telefoon eenvoudig uitlijnen met ondersteunde draadloze laders. Veel reeds beschikbare magnetische accessoires werken gewoon met de Pixel 10-lijn.

©Wesley Akkerman

©Wesley Akkerman

Veel ontbrekende functies

De Pixel 10 Pro draait op Android 16 en mag daarnaast rekenen op zeven jaar aan software- en beveiligingsupdates (net zoals de andere Pixels). Dat garandeert een lange levensduur met toegang tot toekomstige functies en de nieuwste beveiliging. De nieuwe Android-versie kenmerkt zich door veel kleine aanpassingen door te voeren. De verschillende iconen in de statusbalk ogen wat voller en speelser, terwijl de toevoeging van transparante elementen het systeem wat levendiger maakt. Het strakke en saaie karakter is daardoor verdwenen.

Verder valt vooral op dat de Pixel 10 Pro zijn potentie in Nederland niet waarmaakt. Jaarlijks presenteert Google een hoop AI-functies die de aanschaf voor een Pixel kunnen maken of breken, maar die zijn zelden beschikbaar in de Benelux. Opties die nu schitteren in afwezigheid zijn Magic Cue, Ask Photos en Live Call Translate. Hoewel, die laatstgenoemde functie wérkt technisch gezien wel in de Benelux, maar niet in de lokale talen. Die kun je dus alleen in het Engels gebruiken, wat de inzetbaarheid op dagelijks niveau drastisch vermindert.

100x inzoomen of AI?

Verder is de Google Pixel 10 Pro uitgerust met een bekend en veelzijdig camerasysteem, bestaande uit een hoofdcamera van 50 megapixel en een ultragroothoeklens en telelens met 5x optische zoom (allebei 48 megapixel). Hoewel de hardware grotendeels ongewijzigd is ten opzichte van vorig jaar, is de fotokwaliteit nog altijd indrukwekkend. Dankzij Googles geavanceerde beeldverwerking levert het toestel onder de meeste lichtomstandigheden scherpe, consistente en gedetailleerde foto's met een uitstekend dynamisch bereik. Zo kennen we de Pixel.

Een nieuwe functie is de 100x Pro Res Zoom, die AI gebruikt om objecten op grote afstand dichterbij te halen. De resultaten hiervan zijn wisselend: de functie kan effectief zijn voor landschappen of architectuur, maar heeft de neiging om details zoals tekst onjuist te reconstrueren (eigenlijk zoals veel AI-diensten dat nu ook al doen). In situaties met weinig licht neemt de algehele prestatie van het camerasysteem af, met name bij de ultragroothoek- en telelens. Ook de videokwaliteit in het donker blijft een aandachtspunt voor het toestel.

Pixel 10 Pro kopen?

Hoewel Google best wat vraagt voor het toestel en de Pixel 10 Pro op behoorlijk wat punten achterloopt op de concurrentie, zijn we toch enthousiast over het apparaat. De 10 Pro is namelijk een capabele en compacte smartphone, die lekker in de hand ligt en perfect presteert voor alledaags taken. Zo eerlijk moeten we dan ook weer zijn. Het beeldscherm laat weinig te wensen over, de foto's komen over het algemeen goed uit de verf en de batterijduur is acceptabel. We laden onze smartphones meestal toch wel elke dag of anderhalve dag op.

Ja, de Pixel 10 Pro mist flink wat AI-functies in Nederland. Maar veel mensen verzetten zich nog altijd tegen dergelijke functionaliteit, waardoor ze die ook niet zullen missen. Dan ligt de focus op software (die veel speelser en duidelijker is) en algemene cameraprestaties, en op die vlakken scoort Google gewoon goed. Een ander nadeel is dan misschien nog de oplaadsnelheid, maar ook daar kun je prima omheen werken. Het allergrootste struikelblok is en blijft de prijs. Voor minimaal 1099 euro krijg je bij de concurrentie, technisch gezien, meer waar voor je geld.