ID.nl logo
Review Philips Fidelio L4 - Niet de allerbeste, maar wel ontzettend goed
Huis

Review Philips Fidelio L4 - Niet de allerbeste, maar wel ontzettend goed

Ondanks de hoge prijskaartjes van high-end koptelefoons is de concurrentie voor de Philips Fidelio L4 moordend. De markt wordt steeds groter om twee redenen: mensen besteden meer aan koptelefoons en meer fabrikanten wagen zich aan premium modellen. Met een prijs van 349 euro zit Philips onder marktleider Sony, maar zijn er nog meer onderscheidende factoren?

Fantastisch
Conclusie

Op zo’n straffe markt als premium koptelefoons moet je van goeden huize komen om indruk te maken. In een bubbel maakt de Philips Fidelio L4 indruk op alle fronten: comfort, kwaliteit én connectiviteit. De audio klinkt in de volle breedte en diepte aangenaam en gedetailleerd, maar in vergelijking met het topmodel van Sony komt het middensegment toch wat minder goed aan bod. Ook is de actieve ruisonderdrukking niet op vergelijkbaar niveau, maar hij komt wel dicht in de buurt. Zonder direct vergelijkingsmateriaal zul je daar als luisteraar echter weinig van meekrijgen. Ten opzichte van het vorige model is er meer dan genoeg verbeterd om een upgrade te rechtvaardigen, al is dat alleen maar omdat de Philips Fidelio L4 zo veel beter zit. Het comfort van de synthetisch leren oorkussens is ongeëvenaard, en de passieve ruisreductie die daaraan vastklemt ook. De app is daarnaast zeer overzichtelijk en het is fijn dat je altijd een (netjes meegeleverde) audiokabel als back-up hebt wanneer de accu leeg is. Is dit de beste high-end koptelefoon van 2023? Dat niet, maar we zijn er zeker van dat-ie toch zeker in menig topdrielijstje terechtkomt.

Plus- en minpunten
  • Enorm comfortabel
  • Moderne audiocodecs
  • Warme en heldere klanken
  • Gebruiksvriendelijke app
  • Accuduur
  • Mooie prijs
  • Audio- en usb-c-kabel
  • Niet op te vouwen
  • Middensegment valt soms wat weg

Hoewel steeds meer audiofabrikanten met premium koptelefoons komen aanzetten, zien we ook dat bestaande merken er minimaal twee tot drie jaar over doen om opvolgers te presenteren. Dat is een prima trend. Niet alleen omdat je dan minder de neiging hebt om wederom honderden euro’s uit te geven aan nieuwe on-ears, maar ook omdat de stappen dan te klein zijn om een upgrade te rechtvaardigen. De laatste Fidelio binnen de L-serie verscheen eind 2021; dat is drie jaar geleden. Die voorganger kun je online al vinden voor 150 euro, terwijl de Fidelio L4 349 euro kost.

In vergelijking met de vorige variant heeft Philips wat noemenswaardige verbeteringen doorgevoerd. De zelfontworpen 40mm-driver is nu voorzien van een grafeencoating, die voor minder audiovervorming moet zorgen. Bovendien moeten de hogere en middentonen helderder klinken dan voorheen. Daarnaast is er ondersteuning voor bluetooth 5.3, waardoor je toegang krijgt tot multipoint-audio en verbeterd energiebeheer, maar ook audiocodecs LC3 en LDAC. Tot slot kun je nog gewoon muziek beluisteren via een audio- of usb-c-kabel, in beide gevallen gewoon in hi-res.

Comfortabele cups en hoofdband

De Philips Fidelio L4 beschikt over nieuw ontworpen oorcups. Ze zijn gemaakt van synthetisch leer en blijven lang comfortabel zitten. Dat merk je vanaf het eerste moment dat je de koptelefoon opzet. Zelfs met kleine oorbellen in merk je geen ongemak. Ze zitten meteen goed. Datzelfde geldt voor de hoofdband. Die is relatief dun, maar dik op de plek die ertoe doet: boven op het hoofd. De band en oorcups zetten geen druk op het hoofd en trekken ook niet aan je haren. Waar je wel rekening mee moet houden: je kunt de Fidelio L4 niet opvouwen, waardoor je altijd een flinke case bij je draagt.

Mocht je een high-end koptelefoon zoeken die je kunt opvouwen, waardoor die wellicht net even wat makkelijker mee op reis kan, dan zit je bij de Teufel Real Blue Pro of bijvoorbeeld de Sony WH-1000XM4 (dus niet de meest recente versie) goed.

Op de koptelefoon zitten drie knopjes waarmee je de Fidelio L4 in- en uitschakelt, bluetooth regelt, de actieve ruisonderdrukking (de)activeert en de Google Assistent aanspreekt. Ook is er aanraakbediening, die niet helemaal lekker werkt. De cups reageren niet altijd goed op je veegbewegingen. Je kunt ze niet aanpassen, maar wel uitschakelen via de app.

Meld je aan voor het Koptelefoonwijzer Eindrapport 2024

Door het invullen van jouw naam en e-mailadres meld je je aan voor ontvangst van de Kieskeurig.nl Koptelefoonwijzer-resultaten. Tevens ben je ingeschreven voor de Kieskeurig.nl nieuwsbrief.

Indrukwekkende actieve ruisonderdrukking

De app is simpel maar doeltreffend. In beeld staan meteen de meest belangrijke opties, zoals omgevingsregeling (voor het weren of juist doorlaten van het geluid om je heen) en het geluidseffect. Dat is de equalizeroptie die je geactiveerd hebt. Ook staat er naar welke muziek je luistert en kun je die muziek bedienen. Met een simpele tik op het geluidseffect open je de equalizer, die drie opties biedt. Maar als je wilt kun je ook zelf een indeling selecteren, die je dus baseert op je eigen voorkeur. Bovendien kun je de ruisonderdrukking lager of hoger instellen, of op je omgeving laten reageren.

Die actieve ruisonderdrukking heeft eveneens een update gekregen. Philips heeft de microfoons, die het omgevingsgeluid meten, namelijk naar de achterkant verplaatst. Het idee is dat je daardoor minder last hebt van de wind, en dat is ook zo. Mocht er toch veel wind staan, dan past de koptelefoon zijn gevoeligheid daar automatisch op aan. Over het algemeen weet de koptelefoon heel veel geluiden buiten de deur te houden.

Het is niet zo dat je helemaal niets meer van je omgeving meekrijgt. En in binnen geïsoleerd gebruik maakt de Philips Fidelio L4 daadwerkelijk indruk met de prestaties op het gebied van actieve ruisonderdrukking. Die staat niet ver bij de kwaliteit van Sony vandaan, maar komt tegelijkertijd niet in de buurt van de Bose QuietComfort 45. Wel is duidelijk dat Philips de audioweergave heeft ontworpen met de ruisonderdrukking in het achterhoofd. De muziek vervormt namelijk totaal niet wanneer je de optie activeert. Sterker nog, wij gaven tijdens het reviewen de voorkeur om Active Noise Cancelling (ANC) standaard te activeren.

Indrukwekkend warm en helder

Je hoort nagenoeg geen verschil wanneer ANC uit of aan staat. Wanneer je er – in het kader van een recensie – echt op gaat letten, hoor je wel een kleine boost in de warmte van het geluid wanneer je de actieve ruisonderdrukking inschakelt. De muziek klinkt voller en aangenamer, waardoor het bijna zonde is om omgevingsgeluid door te laten komen, maar dat is in sommige situaties natuurlijk nog steeds wenselijk, bijvoorbeeld wanneer je aan het verkeer deelneemt. Maar in de meeste gevallen activeer je de actieve ruisonderdrukking gewoon om je af te sluiten van je omgeving, en dan is het fijn om te weten dat de audio goed klinkt.

Over het algemeen heeft de Philips Fidelio L4 een indrukwekkend brede, heldere en warme soundstage. In principe hoef je geen equalizer te gebruiken voor een aangename, fijne en gedetailleerde geluidservaring. Tijdens het luisteren heb je niet het idee dat je iets mist of dat er bepaalde elementen worden afgesneden. Dat heb je bijvoorbeeld wel (in bepaalde mate) bij de Teufel Real Blue Pro. Daar trekken de hogere tonen aan het kortste eind, maar gezien de doelgroep hoeft dat geen probleem te zijn. De hogere tonen krijgen van de Fidelio L4 echter volop de ruimte.

Tik je binnen de app toch een keer op de optie Geluidseffect, bijvoorbeeld Bas, dan begint de Philips Fidelio L4 zijn spierballen te laten zien. Die optie geeft muziek meer kracht, terwijl dat niet ten koste gaat van wat er hogerop gebeurt. De tonen in het midden komen wel naar voren, maar verliezen wat van hun aanwezigheid. Dan hebben we nog Treble, dat de basweergave juist weer flink vermindert. Dat kan voor sommige liedjes fijn zijn, terwijl de algemene ervaring wint aan helderheid en breedte. Ook hier merken we dat de middentonen dan direct minder aanwezig zijn.

Middentonen verdwijnen het snelst

De optie waar we het meest over te spreken zijn, is Krachtig. Die laat zien dat de optie Bas in feite nog beter kan klinken. Daar waar nummers in Bas nog wat rommelige geluidseffecten ten gehore kunnen brengen (omdat de breedte bewaard blijft), zorgt Krachtig ervoor dat de ervaring persoonlijk en intiem klinkt. Je levert wat in op hogere tonen en zaken die zich in het midden afspelen, maar die fijne, warme baslaag en de helderheid bovenaan zijn o zo lekker om naar te luisteren. Uiteraard is het afhankelijk van je eigen muzieksmaak; dat maakt koptelefoons ook zo persoonlijk.

Over het algemeen lever je met de Philips Fidelio L4 dus iets in op het middensegment. Maar de tonen onderaan en bovenop klinken uitmuntend. Ga je de L4 vergelijken met bijvoorbeeld de eerdergenoemde XM5, dan merk je dat die koptelefoon meer detail ten gehore brengt. En dat ook bijzonder goed doet – de audio klinkt vrijwel niet rommelig. Echter, zonder direct vergelijkingsmateriaal merk je weinig van de nadelen. En voor zo’n recensie letten we uiteraard op de kleinste oneffenheden. Als op zichzelf staand product klinkt de Philips Fidelio L4 fenomenaal.

Mooie troef in handen

Die fenomenale geluidskwaliteit heeft de Philips Fidelio te danken aan de audiocodecs LDAC en LC3. Daarnaast zijn SBC en AAC aanwezig, maar dat zijn basale codecs waar nagenoeg elke koptelefoon over beschikt. LDAC is interessant, omdat je daarmee toegang krijgt tot de hoogste audiokwaliteit van dit moment. Die technologie is ontwikkeld door Sony en derhalve ook aanwezig op koptelefoons van dat merk. LC3 is een wat recentere techniek, die nog het meest vergelijkbaar is met aptX Adaptive. De connectiekwaliteit bepaalt hoe hoog de sample rate van de koptelefoon is.

Dat is met name handig (en nodig) vanwege de ondersteuning voor bluetooth-le (low energy). Dankzij die bluetoothstandaard verbruikt de koptelefoon minder energie, zonder dat dat ten koste hoeft te gaan van de audiokwaliteit. De kwaliteit is niet vergelijkbaar met LDAC, maar nog steeds aangenaam luisterbaar. Bovendien heeft LC3 als voordeel dat je meerdere koptelefoons aan één bron kunt koppelen, waardoor je dus samen met andere mensen naar dezelfde muziek kunt luisteren of film kunt kijken. Maar dan moet iedereen wel beschikken over een koptelefoon die dat ondersteunt.

Verder is het zo dat de Philips Fidelio L4 de muziek pauzeert wanneer je de koptelefoon afzet en dat je hem automatisch kunt uitschakelen na een bepaalde periode. Heb je een lange reis voor de boeg en vind je het dan lekker om in slaap te vallen met je favoriete muziek op de achtergrond? Dan verbruikt de koptelefoon in elk geval geen energie wanneer je eenmaal slaapt, omdat die dan is uitgeschakeld. De accu gaat, met ANC ingeschakeld, tot 40 uur mee (50 uur zonder ANC), wat ook meer is dan het Sony-alternatief. Opladen duurt 2 uur (of 15 minuten voor 6 uur luisterplezier).

Conclusie

Op zo’n straffe markt als premium koptelefoons moet je van goeden huize komen om indruk te maken. In een bubbel maakt de Philips Fidelio L4 indruk op alle fronten: comfort, kwaliteit én connectiviteit. De audio klinkt in de volle breedte en diepte aangenaam en gedetailleerd, maar in vergelijking met het topmodel van Sony komt het middensegment toch wat minder goed aan bod. Ook is de actieve ruisonderdrukking niet op gelijk niveau, maar hij komt wel enorm dicht in de buurt. Zonder direct vergelijkingsmateriaal zul je daar als luisteraar echter weinig van meekrijgen.

Ten opzichte van het vorige model is er meer dan genoeg verbeterd om een upgrade te rechtvaardigen, al is dat alleen maar omdat de Philips Fidelio L4 zo veel beter zit. Het comfort van de synthetisch leren oorkussens is ongeëvenaard, en de passieve ruisreductie die daaraan vastklemt ook. De app is ontzettend overzichtelijk en het is superfijn dat je altijd een, overigens meegeleverde audiokabel, als back-up hebt wanneer de accu leeg is. Is dit de beste high-end koptelefoon van 2023? Dat niet, maar we zijn er zeker van dat die toch zeker in menig top-drie-lijstjes terechtkomt.

▼ Volgende artikel
Broodroosters anno nu: veel meer dan een paar sneetjes toast
© Lightfield Studios - stock.adobe.com
Huis

Broodroosters anno nu: veel meer dan een paar sneetjes toast

Of je nu trek hebt in toast met avocado en een gepocheerd eitje of in een klassieke tosti met ham en kaas: met het moderne broodrooster kan het allemaal. Benieuwd wat broodroosters anno nu zo bijzonder maakt? We vertellen je er alles over.

In het kort: Moderne broodroosters zijn echte alleskunners: naast het roosteren van brood gebruik je ze ook voor het maken van tosti's, het opwarmen van croissants en het ontdooien van bevroren brood. En ze kunnen vaak nog veel meer dan dat. In dit artikel lees je wat moderne broodroosters allemaal kunnen en in welk opzicht ze verschillen van de meer traditionele modellen.

Lees ook: 🥪 Gezonde tosti's om de hele middag op door te gaan

'Ouderwetse' broodroosters doen precies wat ze moeten doen. Je doet er één of twee sneetjes brood in, wacht een paar minuten en plop: daar heb je je perfect gebruinde en knapperige toast. Deze modellen zijn dankzij hun eenvoudige werking nog altijd bij veel mensen in trek, maar er er is ook steeds meer vraag naar modellen die meer kunnen dan alleen brood roosteren. Van het maken van tosti's tot het roosteren van bagels en croissants: met de nieuwste modellen heb je je tosti-ijzer of oven haast niet meer nodig! Veel modellen zijn daarnaast voorzien van allerlei handige extra's, zoals een ontdooifunctie en speciale sleuven voor extra groot of klein brood. En dan hebben we het nog niet eens over de vele bruiningsstanden op moderne broodroosters.

Bruiningsstanden 

Traditionele broodroosters zitten vaak lekker simpel in elkaar, met een draaiknop die je keuze biedt uit drie tot hoogstens vijf standen. Maar het beperkte aantal opties op deze modellen heeft wel als nadeel dat je niet altijd evenveel controle hebt over hoe bruin je sneetjes brood worden. Moderne broodroosters beschikken vaak over veel meer bruiningsstanden, gemiddeld tussen de zes en negen. De lagere standen zijn ideaal voor het licht roosteren van dun of oud brood, terwijl de hogere standen perfect zijn om brood donkerbruin te krijgen of om zwaarder brood zoals volkoren of roggebrood te roosteren. Sommige modellen hebben zelfs slimme sensoren die de dikte van het brood detecteren en op basis daarvan de roostertijd aanpassen. Handig! 

Ontdooifunctie

Brood ontdooien kan best een gedoe zijn. Op het aanrecht duurt het lang, voor gelijkmatig ontdooien in de oven moet je maar net de juiste instellingen weten en in de magnetron wordt bevroren brood snel slap. In een broodrooster met ontdooifunctie wordt het een stuk eenvoudiger. Het enige wat je hoeft te doen, is de bevroren sneetjes brood in het rooster te plaatsen en de ontdooistand te selecteren. Het broodrooster past vervolgens automatisch de tijd en temperatuur aan, zodat je brood gelijkmatig ontdooit zonder dat het verbrandt. Deze functie werkt ook goed voor bevroren croissants of andere kleine broodjes.

©Goffkein - stock.adobe.com

Hoeveelheid sleuven

Voor grotere gezinnen is een broodrooster met maar twee sleuven niet altijd handig. Zeker als jullie gezellig samen aan tafel willen eten, is het niet ideaal om steeds op je beurt te moeten wachten. Gelukkig zijn broodroosters er tegenwoordig in allerlei soorten en maten, met bijvoorbeeld ruimte voor vier sneetjes brood of speciale sleuven voor extra lang brood (denk aan zuurdesem of stokbrood) of breed brood (zelf gesneden brood of croissants en bagels). Sommige modellen beschikken over sleuven met liftfunctie voor kleine sneetjes brood, zodat je je handen niet hoeft te branden. Er zijn ook modellen met een enkele brede sleuf waarin je meerdere sneetjes brood naast elkaar plaatst. 

Extra functies

Naast de ontdooistand hebben moderne broodroosters vaak nog veel meer handige functies. Zoals een opwarmstand die brood alleen opwarmt zonder het te roosteren: handig voor overgebleven croissants of andere afgebakken broodjes. Of een sneltoastfunctie, die brood snel en efficiënt roostert als je haast hebt. Een warmhoudrooster komt mooi van pas als je veel sneetjes brood achter elkaar wilt roosteren: deze houdt je brood tot wel vijftien minuten warm. 

Ook voor tosti's en bagels hebben moderne broodroosters vaak speciale standen. De tosti-stand zorgt ervoor dat het brood langzaam wordt verhit zodat ondertussen de kaas kan smelten. Eventuele meegeleverde tostiklemmen voorkomen dat het een knoeiboel wordt in je broodrooster. De bagelstand is speciaal ontworpen om bagels perfect te roosteren, met een zachte buitenkant en een krokante binnenkant. 

©morkovkapiy - stock.adobe.com

Design

Als je ook de uitstraling van je broodrooster belangrijk vindt, bieden moderne broodroosters je meer dan genoeg keus. Broodroosters anno nu zijn namelijk allang niet meer alleen maar basic zwart of zilver. Steeds meer fabrikanten bieden modellen in stijlvolle kleuren, zoals zachtroze, mintgroen of lichtblauw. Of wat dacht je van een opvallend retromodel in felrood? Gerenommeerde merken als Russell Hobbs, KitchenAid en Smeg verkopen verschillende kwalitatieve broodroosters in een origineel design. Misschien geef je niks om design en ga je liever voor functionaliteit. In dat geval is een broodrooster met transparante zijkanten misschien wat voor jou: hiermee hou je tijdens het roosteren precies bij hoe bruin je sneetjes kleuren.

▼ Volgende artikel
Zo bespaar je flink met groenten, fruit en kruiden uit eigen tuin*
© encierro - stock.adobe.com
Huis

Zo bespaar je flink met groenten, fruit en kruiden uit eigen tuin*

Groenten, fruit en kruiden uit eigen tuin kunnen een flinke besparing opleveren. Zeker als je kiest voor soorten die in de winkel duur zijn, weinig verzorging vragen en jaar na jaar opnieuw groeien. Je hoeft er geen groene vingers voor te hebben en ook geen grote tuin. In dit artikel lees je welke planten slim zijn om te kweken, hoe je begint en waar je op moet letten om zoveel mogelijk uit je oogst te halen.

* Of van je eigen balkon natuurlijk

In dit artikel lees je: • Waarom zelf kweken geld bespaartWelke groenten je makkelijk zelf kweekt, ook in pottenWelke fruitplanten jarenlang opbrengst gevenOf je beter kruiden kunt kopen of zelf zaaienWelke kruiden goed groeien in pottenWanneer je het beste kunt zaaien of plantenHoe je je oogst beschermt tegen slakken, rupsen en vogelsWaarom avocado's kweken in Nederland nauwelijks zin heeftHoe je eenvoudig begint, ook zonder moestuin

Lees ook: Ingemaakt! 4 manieren om zelf thuis voedsel te conserveren

Waarom zelf kweken loont

In de supermarkt kunnen verse bessen, kruiden en biologische groenten behoorlijk aantikken. Een klein bosje rozemarijn kost al snel meer dan een euro, terwijl een rozemarijnplantje je jarenlang voorziet als je 'm goed behandelt. Ook courgettes, cherrytomaatjes en paprika's zijn flink aan de prijs, terwijl je ze zelf makkelijk kweekt, zelfs in een pot.

Daarnaast scheelt het in verpakkingsmateriaal, voorkom je verspilling en smaakt alles verser dan vers. Zelfs op een balkon of klein terras kun je met een paar bakken al behoorlijk wat opbrengen.

Groenten: veel opbrengst, dus dat bespaart geld!

Voor deze groenten heb je weinig ruimte of moeite nodig, terwijl ze wel een goede opbrengst geven.

1. Courgette

Courgette groeit snel, vraagt weinig aandacht en geeft veel vruchten. Eén plant kan je wekenlang oogst opleveren. Toegegeven, in de zomermaanden zijn ze best betaalbaar in de winkel. Maar juist door de grote opbrengst kun je er makkelijk ook iemand anders blij mee maken en je kunt ze inmaken voor de winter.

  • Zaaien: april binnen, mei buiten

  • Zon: veel zon

  • Grond: luchtige, voedzame grond

  • Let op: geef genoeg water, vooral bij warm weer

  • Oogsten: juli t/m september; regelmatig plukken stimuleert nieuwe groei

2. Cherrytomaten

Perfect voor op het balkon. In pot of in de volle grond.

  • Zaaien: maart binnen, uitplanten in mei

  • Zon: volle zon, uit de wind

  • Grond: goed doorlatend en rijk aan voeding

  • Let op: bind ze op en haal regelmatig dieven (zijscheuten) weg

  • Oogsten: juli t/m september; regelmatig plukken stimuleert nieuwe groei

3. Prei

Prei is populair en veelzijdig. Je kunt het hele jaar door zaaien, afhankelijk van de soort (zomer- of winterprei).

  • Zaaien: februari tot juni

  • Zon: zon of halfschaduw

  • Grond: losse, voedzame grond

  • Let op: plant jonge prei diep, dat zorgt voor lange witte stelen

  • Oogsten: juli t/m september; regelmatig plukken stimuleert nieuwe groei

4. Paprika

Paprika's doen het goed in een pot op een zonnig balkon of in een kas. Ze vragen iets meer aandacht, maar zijn het waard.

  • Zaaien: februari binnen

  • Zon: veel zon, liefst beschut

  • Grond: voedselrijke potgrond

  • Let op: paprika's houden van warmte – een kas of warm hoekje helpt enorm

  • Oogsten: augustus t/m oktober; zodra paprika's volledig gekleurd zijn oogsten

5. Rucola

Korte groeicyclus, dus je kunt meerdere keren per seizoen zaaien.

  • Zaaien: maart tot september

  • Zon: liefst halfschaduw, anders wordt het snel bitter

  • Grond: normale tuingrond, niet te droog

  • Let op: jonge rucola is het lekkerst – wacht niet te lang met oogsten

  • Oogsten: mei tot oktober; al 4-6 weken na zaaien

©Brent Hofacker

Fruit: planten voor jarenlange opbrengst

Met fruitstruiken of -bomen leg je de basis voor een structurele besparing. Na het eerste jaar begint de oogst, en die wordt vaak elk jaar groter.

1. Blauwe bes

Duur in de winkel, maar als struik jarenlang opbrengst.

  • Planten: november tot maart

  • Zon: volle zon

  • Grond: zure grond (meng turf door de aarde)

  • Let op: geef bij droogte water met regenwater (geen kalkrijk kraanwater)

  • Oogsten: juli t/m september; vruchten regelmatig plukken als ze volledig blauw zijn

2. Framboos

Geeft snel oogst, kan ook in grote pot op balkon.

  • Planten: najaar of vroeg voorjaar

  • Zon: liefst veel zon

  • Grond: goed doorlatend, voedzaam

  • Let op: snoei oude takken na de oogst voor meer vruchtvorming

  • Oogsten: juni t/m oktober; afhankelijk van ras, pluk zodra rijp

3. Aardbeien

Makkelijk, ook in hangpotten.

  • Planten: maart of augustus

  • Zon: volle zon

  • Grond: luchtige aarde, niet te nat

  • Let op: verjong elk jaar door nieuwe stekken te planten

  • Oogsten: juni t/m september; direct oogsten zodra ze volledig rood zijn

4. Vijg (in pot)

Zelfs op een balkon kun je een vijgenboom houden.

  • Planten: voorjaar

  • Zon: volle zon, beschut plekje

  • Grond: voedzame, goed doorlatende grond

  • Let op: bescherm bij strenge vorst

  • Oogsten: augustus t/m oktober; vijgen oogsten als ze zacht en volledig gekleurd zijn

©Valery Sheiko | draw05 - stock.adobe.com

Kruiden: kopen of zaaien?


Kopen: sneller en makkelijker

Bij kruiden als rozemarijn, tijm, munt en bieslook is een plantje van het tuincentrum of zelfs de supermarkt vaak de handigste optie.

  • Je hebt direct een oogstbare plant

  • Je ziet meteen of de plant gezond is

  • Je bespaart tijd, want kiemen duurt bij sommige soorten weken

  • Vooral houtige kruiden (rozemarijn, tijm) groeien langzaam uit zaad

Belangrijk is wel dat je supermarktplantjes niet als wegwerpkruid gebruikt. Verpot ze in voedzame aarde, geef ze licht, en knip regelmatig bij. Zo gaan ze makkelijk maanden (soms jaren) mee.

Zaaien: zinvol bij snelle groeiers

Kruiden als basilicum, koriander, dille en peterselie kun je prima zaaien, vooral als je ze in grotere hoeveelheden gebruikt.

  • Goedkoop: één zakje zaad geeft veel planten

  • Leuk om te doen in de lente

  • Je kunt steeds nieuwe rondes opkweken

Maar ook hier geldt: zaaien vraagt aandacht. Je hebt een warme, lichte plek nodig en moet zorgen dat de kiemplantjes niet uitdrogen of omvallen.

Kruiden: altijd vers binnen handbereik

Verse kruiden zijn duur, terwijl een plantje vaak jarenlang meegaat. Deze soorten zijn eenvoudig in onderhoud en groeien goed in potten.

1. Rozemarijn

  • Zon: volle zon

  • Grond: droge, arme grond

  • Let op: geef weinig water, winterhard tot -10 °C, snoei regelmatig takjes om groei compact te houden

  • Oogsten: het hele jaar

2. Tijm

  • Zon: veel zon

  • Grond: doorlatend, kalkrijk

  • Let op: snoei regelmatig voor compacte groei, regelmatig toppen

  • Oogsten: hele jaar door

3. Munt

  • Zon: halfschaduw of zon

  • Grond: vochtig, niet te droog

  • Let op: woekert, dus altijd in pot houden

  • Oogsten: maart t/m november; jonge blaadjes smaken het beste

4. Bieslook

  • Zon: halfschaduw tot zon

  • Grond: voedzaam, vochtig

  • Let op: bloeit in zomer, maar dan kun je nog steeds de stengels oogsten

  • Oogsten: maart t/m oktober; knip regelmatig voor verse aanwas

©stockcreations

Wanneer zaaien of planten?

GewasBinnen zaaienBuiten zaaienPlantenOogsten vanaf
Courgetteaprilmeimeijuli–sept
Cherrytomaatmaartmeimeijuli–sept
Preifebruari–maartapril–juni-juli–dec
Paprikafebruari–maartmeimeijuli–sept
Rucola-maart–sept-april–okt
Blauwe bes--nov–maartjuli–aug
Framboos--okt–mrtjuni–aug
Aardbei--maart/augjuni–juli
Vijg--voorjaaraug–okt
Rozemarijn-maart–julimaart–meihet hele jaar
Tijm-maart–julimaart–meihet hele jaar
Munt-maart–julimaart–meihet hele jaar
Bieslook-maart–julimaart–meihet hele jaar
Basilicummaart–meimei–juli-juni–sept
Koriandermaart–aprilapril–juni-mei–aug
Dillemaart–aprilapril–juni-mei–aug
Peterseliefebruari–aprilmaart–juli-mei–okt

Wat te doen tegen slakken, rupsen en vogels?

Zodra het groen gaat groeien, ontdekken ook dieren je tuin. Met deze tips houd je de schade beperkt:

Slakken:

  • Leg koperen munten rond potten of bedden

  • Zet schuilplaatsen zoals omgekeerde bloempotten om ze weg te vangen

  • Kies planten die slakken minder lekker vinden (zoals rozemarijn of tijm)

  • Zet een schoteltje met bier neer

Rupsen:

  • Controleer planten regelmatig op eitjes (onder bladeren)

  • Plant afrikaantjes of dille tussen je groenten – die trekken natuurlijke vijanden aan

  • Gebruik fijnmazig net als je veel last hebt

Vogels:

  • Span vogelnetten over bessenstruiken

  • Hang oude cd's of glimmend lint op om ze af te schrikken

  • Zet een nep-roofvogel in de buurt van je fruit

©APISIT Wilaijit

Kun je zelf avocado's kweken? Hoewel avocado's duur zijn in de winkel, is het niet realistisch om ze zelf te kweken met het idee dat je er ooit van zult oogsten. Je kunt de pit laten kiemen – bijvoorbeeld in een glas water of direct in potgrond – en daar groeit met wat geduld een mooie plant uit. Maar een echte avocado-oogst? Die blijft in Nederland vrijwel altijd uit. De boom heeft jaren nodig om vrucht te dragen, meestal tussen de zeven en tien jaar, en stelt hoge eisen aan temperatuur en licht. Buiten overleeft hij onze winters niet. Zelfs in een kas is het lastig om genoeg warmte en luchtvochtigheid te bieden. Daarbij komt dat veel soorten alleen vruchten dragen als er een tweede, genetisch afwijkende boom in de buurt staat voor kruisbestuiving. Leuk dus als groene kamerplant, maar niet als serieuze manier om geld te besparen op avocado's.

Begin klein, groei vanzelf

Je hoeft niet meteen een hele moestuin aan te leggen. Begin met drie bakken op je balkon of een paar vaste planten in een zonnig hoekje. Kies soorten die je vaak gebruikt en die je veel geld schelen in de winkel. Na een eerste jaar weet je wat werkt en kun je stap voor stap uitbreiden.

 

Moestuinzaden?

Heel veel keus