Sony heeft een goede naam als het op koptelefoons aankomt. De Sony WH-1000XM5 heeft de uitdaging om deze reputatie hoog te houden, de concurrentie voor te blijven en zijn hoge prijs te verantwoorden. Of dat lukt lees je in deze Sony WH-1000XM5 review.

Hoewel de serienaam van Sony’s populaire koptelefoons onverklaarbaar lijkt, is Sony gelukkig wel consistent met de benaming van de koptelefoons. De Sony WH-1000XM5 volgt de WH-1000XM4 op. Kortom, de vijfde generatie van de Sony-koptelefoon. Opvallend is dat de nieuw-geïntroduceerde koptelefoons steeds flink aan de prijs zijn en de voorgaande generatie juist weer scherp (af)geprijsd wordt. Zo staat Sony steevast stevig in de markt met een topmodelkoptelefoon én een koptelefoon die uitstekend scoort met zijn prijs-kwaliteitsverhouding.

De Sony WH-1000XM5 wordt hoog in de markt gezet: 420 euro. Dat is nog een slagje duurder dan de startprijs van de Sony WH-1000XM4 van twee jaar terug. Laatstgenoemde had een prijskaartje van 379 euro en kost nu ongeveer 240 euro (hoewel deze al eens goedkoper in de aanbieding voorbijgekomen is). En die XM4 is ook helemaal geen verkeerde keuze, in onze koptelefoontest kwam hij onlangs nog als winnaar uit de bus.

Nieuwe stijl

Toch vaart Sony een nieuwe koers met deze vijfde generatie koptelefoon. Allereerst met het ontwerp, waarbij afgestapt wordt van de gelijkwaardige ontwerpen van vorige generaties. De WH-1000XM5 lijkt wat meer weg te hebben van de AirPods Max van Apple en Bose’s Noice Cancelling 700. Zonder dat er sprake is van kopieerwerk.

In tegenstelling tot wat de prijs doet vermoeden en anders dan de Apple-koptelefoon heeft Sony voor deze koptelefoon geen hoogwaardige materialen gebruikt voor de behuizing. Deze is van mat kunststof gemaakt. Hoewel dit de koptelefoon erg licht maakt, wat wel zo comfortabel is, mis ik een beetje de luxe uitstraling van een hoogwaardige, prijzige koptelefoon. Ook is de koptelefoon niet spatwaterbestendig. Het draagcomfort is in orde: dankzij het gewicht, de band rust met leren kussentjes op de oren en hoofd en de koptelefoon sluit goed over de oren af zonder te drukken.

Het lichte gewicht heeft natuurlijk ook zijn voordelen als je de koptelefoon meeneemt. De reisetui van de koptelefoon is wel een slagje groter. Dat komt omdat deze koptelefoon, in tegenstelling tot vorige generaties, niet inklapbaar is.

©PXimport

©PXimport

©PXimport

De Sony-koptelefoon naast de Bose Noise Cancelling 700 (rechts) en de WH-1000XM4.

Luistergenot

Wie de specificaties erbij pakt valt op dat de drivergrootte kleiner is dan bij de vorige koptelefoongeneratie: 30mm. Doorgaans impliceert een grote driver betere audiokwaliteit. Sony legt uit: “De speciaal ontworpen driverunit van 30 mm met zachte rand verbetert de Noise Cancelling, vooral in lage frequentiebereiken, zodat u van muziek kunt genieten zonder omgevingsgeluid. De koolstofcomposiet zorgt voor een lichte stevige koepel en verbetert de helderheid van het geluid, vooral bij een hoog frequentiebereik.”

Overige specificaties zijn zoals je mag verwachten van een topkoptelefoon: een impedantie van 48 ohm en frequentieresponse van 20 tot 40.000 hertz (20.000 wanneer je via bluetooth luistert). Qua bluetooth-codecs worden zowel AAC als LDAC (tot max 990kbps ondersteund); de hoogst mogelijke geluidsbeleving.

 Let echter wel op dat als je de optie inschakelt om de koptelefoon met meerdere apparaten te verbinden LDAC niet beschikbaar is en wordt teruggeschakeld naar het minderwaardige SBC. De luisterervaring verschilt daarmee behoorlijk, afhankelijk van je instellingen en afhankelijk van het apparaat waarmee je verbindt. Verbind je met je laptop, dan merk je ook dat de geluidskwaliteit veel lager is omdat Windows geen LDAC of AAC ondersteunt.

Wanneer je met LDAC of AAC luistert merk je dat de koptelefoon een bijzonder goede geluidskwaliteit biedt. Het geluid klinkt verfijnd, vooral in de hoge- en middentonen zijn alle details goed hoorbaar omdat het basgeluid op geen enkele manier overstemd. Zonder dat basgeluid slap klinkt. Ten opzichte van de XM4 (met zijn grotere driver) merk je dat deze WH-1000XM5 iets minder krachtig klinkt, maar wel veel gebalanceerder en natuurlijker.

©PXimport

©PXimport

©PXimport

©PXimport

©PXimport

©PXimport

©PXimport

Ruisonderdrukking

De koptelefoon is voorzien van maarliefst acht microfoons. Waarvan de helft gebruikt worden voor spraak, waaronder telefoongesprekken of videogesprekken via je favoriete apps. De vier overgebleven microfoons zorgen dat de ruis herkend wordt en weggefilterd, waardoor deze koptelefoon één van de beste is voor (video)bellen: je blijft uitstekend verstaanbaar. Zelfs in drukke omgevingen.

De ruisonderdrukking is natuurlijk ook van toepassing op het geluid. Deze werkt net even een stukje beter dan de WH-1000XM4 en de AirPods Max. In drukke omgevingen zul je echter nog wel wat meekrijgen. Wil je echt zo min mogelijk van je omgeving meekrijgen, dan is Bose nog altijd heer en meester met de QuietComfort 45 en Noise Cancelling 700 koptelefoons.

De ambient modus, die omgevingsgeluid juist doorlaat, is ook sterk verbeterd. Het is zelfs mogelijk om gesprekken te voeren met de koptelefoon op. Maar zo indrukwekkend als de Apple AirPods Max is deze koptelefoon nét niet. Handig is wel de spreek-om-te-chatten-functie: wanneer de microfoons oppikken dat je praat, gaat de ambient modus automatisch aan en de muziek (of luisterboek en podcast) automatisch op pauze.

Deze luistermodi hebben wel een effect op de accuduur, die iets korter is dan de vorige generatie van de koptelefoon. Met ruisonderdrukking maximaal 30 uur. Zo’n tien uur langer als je zonder ambient modus of ruisonderdrukking luistert.

Slimme functies

Vooral als je de Headphones-app erbij pakt merk je dat er veel slimme functies ingebouwd zijn. Zou noemde ik al de Spreek-om-te-chatten-mogelijkheid. Ook kun je de geluidsafstelling personaliseren, audiokwaliteit beheren en desgewenst de spraakassistent configureren. De 360-audio functie, die een meer ruimtelijke beleving biedt, weet nog niet echt te overtuigen. Hoewel daar zeker voor films en games potentie in zit.

Ook kun je in de app de handige bediening configureren. Deze werkt met tikjes en veegjes op de oorschelp, en hoewel dit niet nieuw is, zou ik geen koptelefoon meer willen zonder.

Toch zijn er een paar eigenaardigheden. Bijvoorbeeld dat je moet kiezen tussen meerdere verbonden apparaten óf hoge geluidskwaliteit. Ook ontbreekt de handige NFC-chip, waarmee je je telefoon koppelt aan de koptelefoon door ze even tegen elkaar aan te tikken.

©PXimport

©PXimport

©PXimport

©PXimport

©PXimport

Alternatieven voor de Sony WH-1000XM5

Deze Sony WH-1000XM5 neemt het stokje van zijn voorganger over als beste all-round koptelefoon. Het geluid is verfijnder, gesprekskwaliteit hoger en de ruisonderdrukking is beter. De WH-1000XM4 is echter een veel slimmere deal door zijn lagere prijs. Ook heeft die koptelefoon een wat krachtiger geluid, wat wellicht de zware muziekluisteraars iets meer kan bekoren.

Andere alternatieven zijn de Bose QuietComfort 45 en Noise Cancelling 700 koptelefoons, als je een tandje vooruit wilt op gebied van ruisonderdrukking. Hoewel deze koptelefoons op alle andere gebieden niet tippen aan de Sony-koptelefoon.

De Apple AirPods Max zijn een alternatief die voor een vergelijkbare prijs wél dat hoogwaardige gevoel meegeven dat je mag verwachten. Tevens is de ambientmodus van de Apple-koptelefoon zeer indrukwekkend. De AirPods hebben ook een iets hogere geluidskwaliteit als je op Apple-apparatuur muziek luistert. Daar wringt de schoen, want qua geluidskwaliteit en functionaliteit op andere verbonden apparatuur is dat beduidend minder.

Conclusie: Sony WH-1000XM5 kopen?

De Sony WH-1000XM5 is de beste all-round koptelefoon die je kunt kopen. Alleen mag je voor de prijs net even wat meer luxe verwachten dan dit niet-waterdichte kunststof ontwerp. Vooral op het gebied van ruisonderdrukking, gesprekskwaliteit, omgevingsgeluidmodus en verfijnder geluid is de koptelefoon er hoorbaar op vooruit gegaan ten opzichte van de Sony WH-1000XM4, die op zijn beurt weer steeds interessanter wordt als een betaalbaar alternatief.

De verkiezingen lijken nog ver weg, maar voor je het weet is het 29 oktober. Om te bepalen welke partij het best bij je past, bestaan er al jaren hulpmiddelen als StemWijzer en Kieskompas. Bij de juiste partij uitkomen is misschien niet zo lastig, maar: op welke persoon ga je stemmen? Een nieuwe AI-tool helpt je daarbij door het werk van Kamerleden zelf naast elkaar te zetten.

BeleidsRadar bundelt meer dan een miljoen parlementaire documenten in één omgeving. Denk aan Kamervragen, moties, stemmingen en debatbijdragen. Je kunt daar op twee manieren mee aan de slag: via gestructureerde overzichten per thema, zoals klimaat, zorg of onderwijs, of via een open gesprek met de assistent waarin je je vraag gewoon in het Nederlands stelt. Bij elk antwoord krijg je verwijzingen naar de brondocumenten, zodat je kunt doorklikken en zelf controleren.

De tool richt zich primair op zittende Kamerleden, omdat daarover de meeste concrete parlementaire data beschikbaar is. Voor nieuwe kandidaten zoekt de AI-assistent in andere bronnen, zoals gemeenteraden, Provinciale Staten of verkiezingsprogramma's.

Zo werkt het in de praktijk

Je start op https://beleidsradar.nl/kamerleden. Kies een thema of een Kamerlid, of stel een vraag in natuurlijke taal. Vraag je bijvoorbeeld: "Welke Kamerleden zijn voor verhoging of koppeling van de pensioenleeftijd aan de levensverwachting?", dan vat de assistent samen welke partijen en Kamerleden zich daar in het verleden voor uitspraken, met links naar wetsvoorstellen, moties en stemmingen. Het gaat dus om wat er daadwerkelijk is ingediend of gesteund, niet om losse uitspraken in de media.

Wil je juist inzoomen op een persoon, dan zie je per Kamerlid waar hij of zij veel aan werkt en hoe er in de afgelopen periode is gestemd. Dat geeft snel gevoel bij iemands dossierkennis en prioriteiten.

Geen kant-en-klaar stemadvies

Verwacht geen pasklare steminstructie als "Ben je voor een lagere pensioenleeftijd, kies dan kandidaat X". De assistent helpt je vooral om relevante stukken te vinden en verbanden te zien. Bij heel specifieke vragen kan het systeem soms nog geen direct antwoord geven. Op een vraag als "Wie stemde vóór de motie van Soepboer en Grinwis over subsidies voor verduurzaming van veerdiensten?" kwam er geen kant-en-klaar overzicht. Je kunt dan wel meteen doorklikken naar de motie zelf, waarna je de stemming handmatig kunt nalopen. Zie de dienst dus als hulpmiddel om je te verdiepen, niet als adviesmachine die vertelt waar je op moet stemmen.

Voor wie is deze tool interessant?

BeleidsRadar is vooral iets voor kiezers die verder willen kijken dan partijprogramma's of campagnebeloftes. Wil je weten wat een Kamerlid in de afgelopen periode concreet heeft gedaan, dan helpt dit systeem om feiten boven tafel te krijgen. Zo kun je je beter oriënteren op de persoon achter de partij.

Transparantie en controle

Kunstmatige intelligentie maakt fouten en is nooit volledig neutraal. Daarom toont BeleidsRadar bij elke reactie de gebruikte bronnen. Dat helpt bij controle en maakt duidelijk waar conclusies vandaan komen. Blijf zelf scherp: vergelijk meerdere documenten, kijk naar de context van een stemverklaring en weeg recente ontwikkelingen mee.

Toegang en periode

De dienst is gratis te gebruiken tot en met 29 oktober. Je kunt dagelijks vijf gesprekken voeren met de assistent en daarnaast door de thematische overzichten bladeren. Beginpunt: https://beleidsradar.nl/kamerleden.

Met de nieuwe Tensor G5-chip voor slimmere AI-functies, een helderder scherm en Pixelsnap voor magnetische accessoires probeert Google je te overtuigen een Pixel 10 Pro aan te schaffen. Maar met een adviesprijs van minimaal 1099 euro kan dat nog lastig worden.

De Google Pixel 10 Pro behoudt het herkenbare ontwerp van zijn voorgangers, met de horizontale camerabalk en platte zijkanten. De constructie bestaat uit een aluminium frame en een beschermlaag van Gorilla Glass Victus 2 aan de voor- en achterzijde. Het toestel beschikt daarnaast over een IP68-certificering voor stof- en waterbestendigheid. Naast de nieuwe kleuren Jade (lichtgroen) en Porselein (roomwit) heeft de 10 Pro een functionele toevoeging: Pixelsnap. Dit is een magnetisch systeem voor draadloze Qi2-opladers (vergelijkbaar met MagSafe op iPhone).

Het toestel is uitgerust met een Super Actua oleddisplay van 6,3 inch. Het scherm heeft een variabele verversingssnelheid die kan oplopen tot 120 Hz. Dat resulteert in een vloeiende weergave van bewegende beelden. Google heeft de maximale piekhelderheid verhoogd naar 3300 nits. Daardoor kun je in vrijwel elke omgeving goed zien wat er op het scherm gebeurt, zelfs wanneer het buiten erg zonnig is. De resolutie en overige basisspecificaties van het scherm zijn verder gelijk gebleven ten opzichte van de Pixel 9 Pro van een jaar eerder.

©Wesley Akkerman

©Wesley Akkerman

Nieuwe Tensor-processor

De nieuwste Pixel wordt aangedreven door de Tensor G5-processor, die (uiteraard) geoptimaliseerd is voor AI-taken en soepele prestaties levert bij dagelijks gebruik. Hoewel de chip een duidelijke verbetering is ten opzichte van zijn voorganger, loopt-ie toch achter op wat de concurrentie te bieden heeft, zoals Samsung en Apple. Dat is in de praktijk gelukkig zelden merkbaar, behalve bij zeer zware games. Standaard is het toestel uitgerust met een ruime 16 GB aan werkgeheugen, waardoor multitasking geen enkel probleem vormt voor de Pixel 10 Pro.

Het toestel beschikt bovendien over een 4870mAh-batterij die het gemakkelijk een dag volhoudt. Opladen kan met een vermogen van 30 watt, waarmee je de batterij in ongeveer anderhalf uur volledig oplaadt. Een belangrijke vernieuwing is, zoals gezegd, de ondersteuning voor de Qi2-standaard voor draadloos opladen. Dankzij het ingebouwde Pixelsnap-magneetsysteem kun je de telefoon eenvoudig uitlijnen met ondersteunde draadloze laders. Veel reeds beschikbare magnetische accessoires werken gewoon met de Pixel 10-lijn.

©Wesley Akkerman

©Wesley Akkerman

Veel ontbrekende functies

De Pixel 10 Pro draait op Android 16 en mag daarnaast rekenen op zeven jaar aan software- en beveiligingsupdates (net zoals de andere Pixels). Dat garandeert een lange levensduur met toegang tot toekomstige functies en de nieuwste beveiliging. De nieuwe Android-versie kenmerkt zich door veel kleine aanpassingen door te voeren. De verschillende iconen in de statusbalk ogen wat voller en speelser, terwijl de toevoeging van transparante elementen het systeem wat levendiger maakt. Het strakke en saaie karakter is daardoor verdwenen.

Verder valt vooral op dat de Pixel 10 Pro zijn potentie in Nederland niet waarmaakt. Jaarlijks presenteert Google een hoop AI-functies die de aanschaf voor een Pixel kunnen maken of breken, maar die zijn zelden beschikbaar in de Benelux. Opties die nu schitteren in afwezigheid zijn Magic Cue, Ask Photos en Live Call Translate. Hoewel, die laatstgenoemde functie wérkt technisch gezien wel in de Benelux, maar niet in de lokale talen. Die kun je dus alleen in het Engels gebruiken, wat de inzetbaarheid op dagelijks niveau drastisch vermindert.

100x inzoomen of AI?

Verder is de Google Pixel 10 Pro uitgerust met een bekend en veelzijdig camerasysteem, bestaande uit een hoofdcamera van 50 megapixel en een ultragroothoeklens en telelens met 5x optische zoom (allebei 48 megapixel). Hoewel de hardware grotendeels ongewijzigd is ten opzichte van vorig jaar, is de fotokwaliteit nog altijd indrukwekkend. Dankzij Googles geavanceerde beeldverwerking levert het toestel onder de meeste lichtomstandigheden scherpe, consistente en gedetailleerde foto's met een uitstekend dynamisch bereik. Zo kennen we de Pixel.

Een nieuwe functie is de 100x Pro Res Zoom, die AI gebruikt om objecten op grote afstand dichterbij te halen. De resultaten hiervan zijn wisselend: de functie kan effectief zijn voor landschappen of architectuur, maar heeft de neiging om details zoals tekst onjuist te reconstrueren (eigenlijk zoals veel AI-diensten dat nu ook al doen). In situaties met weinig licht neemt de algehele prestatie van het camerasysteem af, met name bij de ultragroothoek- en telelens. Ook de videokwaliteit in het donker blijft een aandachtspunt voor het toestel.

Pixel 10 Pro kopen?

Hoewel Google best wat vraagt voor het toestel en de Pixel 10 Pro op behoorlijk wat punten achterloopt op de concurrentie, zijn we toch enthousiast over het apparaat. De 10 Pro is namelijk een capabele en compacte smartphone, die lekker in de hand ligt en perfect presteert voor alledaags taken. Zo eerlijk moeten we dan ook weer zijn. Het beeldscherm laat weinig te wensen over, de foto's komen over het algemeen goed uit de verf en de batterijduur is acceptabel. We laden onze smartphones meestal toch wel elke dag of anderhalve dag op.

Ja, de Pixel 10 Pro mist flink wat AI-functies in Nederland. Maar veel mensen verzetten zich nog altijd tegen dergelijke functionaliteit, waardoor ze die ook niet zullen missen. Dan ligt de focus op software (die veel speelser en duidelijker is) en algemene cameraprestaties, en op die vlakken scoort Google gewoon goed. Een ander nadeel is dan misschien nog de oplaadsnelheid, maar ook daar kun je prima omheen werken. Het allergrootste struikelblok is en blijft de prijs. Voor minimaal 1099 euro krijg je bij de concurrentie, technisch gezien, meer waar voor je geld.