Sony heeft een goede naam als het op koptelefoons aankomt. De Sony WH-1000XM5 heeft de uitdaging om deze reputatie hoog te houden, de concurrentie voor te blijven en zijn hoge prijs te verantwoorden. Of dat lukt lees je in deze Sony WH-1000XM5 review.

Hoewel de serienaam van Sony’s populaire koptelefoons onverklaarbaar lijkt, is Sony gelukkig wel consistent met de benaming van de koptelefoons. De Sony WH-1000XM5 volgt de WH-1000XM4 op. Kortom, de vijfde generatie van de Sony-koptelefoon. Opvallend is dat de nieuw-geïntroduceerde koptelefoons steeds flink aan de prijs zijn en de voorgaande generatie juist weer scherp (af)geprijsd wordt. Zo staat Sony steevast stevig in de markt met een topmodelkoptelefoon én een koptelefoon die uitstekend scoort met zijn prijs-kwaliteitsverhouding.

De Sony WH-1000XM5 wordt hoog in de markt gezet: 420 euro. Dat is nog een slagje duurder dan de startprijs van de Sony WH-1000XM4 van twee jaar terug. Laatstgenoemde had een prijskaartje van 379 euro en kost nu ongeveer 240 euro (hoewel deze al eens goedkoper in de aanbieding voorbijgekomen is). En die XM4 is ook helemaal geen verkeerde keuze, in onze koptelefoontest kwam hij onlangs nog als winnaar uit de bus.

Nieuwe stijl

Toch vaart Sony een nieuwe koers met deze vijfde generatie koptelefoon. Allereerst met het ontwerp, waarbij afgestapt wordt van de gelijkwaardige ontwerpen van vorige generaties. De WH-1000XM5 lijkt wat meer weg te hebben van de AirPods Max van Apple en Bose’s Noice Cancelling 700. Zonder dat er sprake is van kopieerwerk.

In tegenstelling tot wat de prijs doet vermoeden en anders dan de Apple-koptelefoon heeft Sony voor deze koptelefoon geen hoogwaardige materialen gebruikt voor de behuizing. Deze is van mat kunststof gemaakt. Hoewel dit de koptelefoon erg licht maakt, wat wel zo comfortabel is, mis ik een beetje de luxe uitstraling van een hoogwaardige, prijzige koptelefoon. Ook is de koptelefoon niet spatwaterbestendig. Het draagcomfort is in orde: dankzij het gewicht, de band rust met leren kussentjes op de oren en hoofd en de koptelefoon sluit goed over de oren af zonder te drukken.

Het lichte gewicht heeft natuurlijk ook zijn voordelen als je de koptelefoon meeneemt. De reisetui van de koptelefoon is wel een slagje groter. Dat komt omdat deze koptelefoon, in tegenstelling tot vorige generaties, niet inklapbaar is.

©PXimport

©PXimport

©PXimport

De Sony-koptelefoon naast de Bose Noise Cancelling 700 (rechts) en de WH-1000XM4.

Luistergenot

Wie de specificaties erbij pakt valt op dat de drivergrootte kleiner is dan bij de vorige koptelefoongeneratie: 30mm. Doorgaans impliceert een grote driver betere audiokwaliteit. Sony legt uit: “De speciaal ontworpen driverunit van 30 mm met zachte rand verbetert de Noise Cancelling, vooral in lage frequentiebereiken, zodat u van muziek kunt genieten zonder omgevingsgeluid. De koolstofcomposiet zorgt voor een lichte stevige koepel en verbetert de helderheid van het geluid, vooral bij een hoog frequentiebereik.”

Overige specificaties zijn zoals je mag verwachten van een topkoptelefoon: een impedantie van 48 ohm en frequentieresponse van 20 tot 40.000 hertz (20.000 wanneer je via bluetooth luistert). Qua bluetooth-codecs worden zowel AAC als LDAC (tot max 990kbps ondersteund); de hoogst mogelijke geluidsbeleving.

 Let echter wel op dat als je de optie inschakelt om de koptelefoon met meerdere apparaten te verbinden LDAC niet beschikbaar is en wordt teruggeschakeld naar het minderwaardige SBC. De luisterervaring verschilt daarmee behoorlijk, afhankelijk van je instellingen en afhankelijk van het apparaat waarmee je verbindt. Verbind je met je laptop, dan merk je ook dat de geluidskwaliteit veel lager is omdat Windows geen LDAC of AAC ondersteunt.

Wanneer je met LDAC of AAC luistert merk je dat de koptelefoon een bijzonder goede geluidskwaliteit biedt. Het geluid klinkt verfijnd, vooral in de hoge- en middentonen zijn alle details goed hoorbaar omdat het basgeluid op geen enkele manier overstemd. Zonder dat basgeluid slap klinkt. Ten opzichte van de XM4 (met zijn grotere driver) merk je dat deze WH-1000XM5 iets minder krachtig klinkt, maar wel veel gebalanceerder en natuurlijker.

©PXimport

©PXimport

©PXimport

©PXimport

©PXimport

©PXimport

©PXimport

Ruisonderdrukking

De koptelefoon is voorzien van maarliefst acht microfoons. Waarvan de helft gebruikt worden voor spraak, waaronder telefoongesprekken of videogesprekken via je favoriete apps. De vier overgebleven microfoons zorgen dat de ruis herkend wordt en weggefilterd, waardoor deze koptelefoon één van de beste is voor (video)bellen: je blijft uitstekend verstaanbaar. Zelfs in drukke omgevingen.

De ruisonderdrukking is natuurlijk ook van toepassing op het geluid. Deze werkt net even een stukje beter dan de WH-1000XM4 en de AirPods Max. In drukke omgevingen zul je echter nog wel wat meekrijgen. Wil je echt zo min mogelijk van je omgeving meekrijgen, dan is Bose nog altijd heer en meester met de QuietComfort 45 en Noise Cancelling 700 koptelefoons.

De ambient modus, die omgevingsgeluid juist doorlaat, is ook sterk verbeterd. Het is zelfs mogelijk om gesprekken te voeren met de koptelefoon op. Maar zo indrukwekkend als de Apple AirPods Max is deze koptelefoon nét niet. Handig is wel de spreek-om-te-chatten-functie: wanneer de microfoons oppikken dat je praat, gaat de ambient modus automatisch aan en de muziek (of luisterboek en podcast) automatisch op pauze.

Deze luistermodi hebben wel een effect op de accuduur, die iets korter is dan de vorige generatie van de koptelefoon. Met ruisonderdrukking maximaal 30 uur. Zo’n tien uur langer als je zonder ambient modus of ruisonderdrukking luistert.

Slimme functies

Vooral als je de Headphones-app erbij pakt merk je dat er veel slimme functies ingebouwd zijn. Zou noemde ik al de Spreek-om-te-chatten-mogelijkheid. Ook kun je de geluidsafstelling personaliseren, audiokwaliteit beheren en desgewenst de spraakassistent configureren. De 360-audio functie, die een meer ruimtelijke beleving biedt, weet nog niet echt te overtuigen. Hoewel daar zeker voor films en games potentie in zit.

Ook kun je in de app de handige bediening configureren. Deze werkt met tikjes en veegjes op de oorschelp, en hoewel dit niet nieuw is, zou ik geen koptelefoon meer willen zonder.

Toch zijn er een paar eigenaardigheden. Bijvoorbeeld dat je moet kiezen tussen meerdere verbonden apparaten óf hoge geluidskwaliteit. Ook ontbreekt de handige NFC-chip, waarmee je je telefoon koppelt aan de koptelefoon door ze even tegen elkaar aan te tikken.

©PXimport

©PXimport

©PXimport

©PXimport

©PXimport

Alternatieven voor de Sony WH-1000XM5

Deze Sony WH-1000XM5 neemt het stokje van zijn voorganger over als beste all-round koptelefoon. Het geluid is verfijnder, gesprekskwaliteit hoger en de ruisonderdrukking is beter. De WH-1000XM4 is echter een veel slimmere deal door zijn lagere prijs. Ook heeft die koptelefoon een wat krachtiger geluid, wat wellicht de zware muziekluisteraars iets meer kan bekoren.

Andere alternatieven zijn de Bose QuietComfort 45 en Noise Cancelling 700 koptelefoons, als je een tandje vooruit wilt op gebied van ruisonderdrukking. Hoewel deze koptelefoons op alle andere gebieden niet tippen aan de Sony-koptelefoon.

De Apple AirPods Max zijn een alternatief die voor een vergelijkbare prijs wél dat hoogwaardige gevoel meegeven dat je mag verwachten. Tevens is de ambientmodus van de Apple-koptelefoon zeer indrukwekkend. De AirPods hebben ook een iets hogere geluidskwaliteit als je op Apple-apparatuur muziek luistert. Daar wringt de schoen, want qua geluidskwaliteit en functionaliteit op andere verbonden apparatuur is dat beduidend minder.

Conclusie: Sony WH-1000XM5 kopen?

De Sony WH-1000XM5 is de beste all-round koptelefoon die je kunt kopen. Alleen mag je voor de prijs net even wat meer luxe verwachten dan dit niet-waterdichte kunststof ontwerp. Vooral op het gebied van ruisonderdrukking, gesprekskwaliteit, omgevingsgeluidmodus en verfijnder geluid is de koptelefoon er hoorbaar op vooruit gegaan ten opzichte van de Sony WH-1000XM4, die op zijn beurt weer steeds interessanter wordt als een betaalbaar alternatief.

Amazon introduceerde kortgeleden een nieuwe generatie slimme speakers, waaronder de hier besproken Echo Dot Max. Volgens de fabrikant levert deze bescheiden luidspreker een verbeterde audiokwaliteit, terwijl de microfoon naar verluidt nauwkeuriger spraakopdrachten verwerkt. Met een adviesprijs van 109,99 euro is het ook nog eens een van de goedkopere smartspeakers in de markt. Hoog tijd voor een review!

Vergeleken met de voorgaande Echo Dot-speaker uit 2022 is het design ietwat op de schop gegaan. De behuizing oogt weliswaar nog altijd als een bolletje met als verschil dat er aan de voorzijde een stukje is 'afgesneden'. Je treft hier twee volumetoetsen en een aan-uitknop voor de microfoon. Rondom dit bedieningspaneel bevindt zich een blauwgekleurde ledring. Verder zit er aan de achterzijde een ingang voor de bijgesloten voedingsadapter.

©Maikel Dijkhuizen

Lichtgewicht wifi-speaker zonder accu

De bolvormige behuizing heeft een diameter van amper elf centimeter. Ondanks deze geringe afmetingen leent de wifi-speaker zich voornamelijk voor binnengebruik. Dit nieuwe model heeft namelijk, net zoals bij eerdere generaties het geval was, weer geen accu. Een gemiste kans, want de compacte constructie van 505 gram is in principe handzaam genoeg om ook als mobiele bluetooth-speaker te dienen.

De door ons geteste paarse uitvoering heeft naar onze smaak een nogal kitscherige uitstraling. Gelukkig is de Amazon Echo Dot Max er ook in een wit en grijs jasje. Die zien er al heel wat chiquer uit en zullen in jouw woonkamer niet misstaan. Het grootste deel van de kunststof behuizing is voorzien van een laagje stof. Dit materiaal voelt niet zo stevig aan zoals we bij veel bluetooth-speakers van onder andere JBL tegenkomen. Nou is dat niet zo'n probleem, want ten opzichte van weerbestendige speakers heeft dit exemplaar natuurlijk minder te lijden.

©Maikel Dijkhuizen

Verbinden en luisteren

De configuratie en bediening van het apparaat gebeurt via de Amazon Alexa-app op een smartphone. Dat gaat erg vlot. Na verbinding met wifi downloadt de Echo Dot Max eerst een firmwareupdate. In de behuizing zit trouwens een rappe wifi6E-adapter, waardoor het apparaat overweg kan met de snelste draadloze netwerken. Al met al duurt de configuratie slechts enkele minuten.

Je koppelt Spotify of een andere muziekdienst eenvoudig aan je Amazon-account. Zeg vervolgens hardop waarnaar je wilt luisteren. Met een spraakopdracht als “Alexa, speel Coldplay” hoor je binnen enkele ogenblikken de bijbehorende deuntjes. Gebruik je stem ook om bijvoorbeeld een liedje te skippen of het volume te wijzigen. De microfoon is zéér gevoelig. Zelfs zacht uitgesproken (fluister)opdrachten op enkele meters afstand verwerkt de speaker zonder morren.

Lees ook: Van mobiel naar desktop: waarom je Spotify op je pc moet proberen

De behuizing is weliswaar compact, maar toch slaagde Amazon erin om een tweeter en woofer te integreren. Kijken we binnen dezelfde prijscategorie naar de enigszins vergelijkbare Apple HomePod Mini, dan biedt dit nieuwe model van Amazon dus een extra audiodriver. Voor zo'n kleine speaker in deze prijsklasse hoef je uiteraard geen wonderen te verwachten, maar voor het opzetten van een achtergrondmuziekje voldoet dit product prima. Met name de hoge tonen klinken erg helder. Als we geconcentreerd luisteren, horen we ook een beetje bas. Deze lage tonen zijn ietwat ondervertegenwoordigd. Verder gaat het geluid op een hoog volume galmen en vervormen.

©Maikel Dijkhuizen

Smartspeaker met Alexa

Lange tijd legde Alexa van Amazon het af tegen de spraakassistenten van Google en Apple, maar sinds 2024 verstaat Alexa eindelijk ook Nederlands. Daarmee is de Echo Dot Max een serieus alternatief voor smartspeakers van de eerdergenoemde merken. Je kunt in de Alexa-app onder andere een wekker, timer, herinnering, agenda-afspraak en boodschappenlijst instellen.

De behuizing heeft een temperatuursensor, zodat je naar de kamertemperatuur kunt vragen. Je kunt ook allerlei andere verzoeken doen. Vraag bijvoorbeeld naar de weersverwachting of naar de leeftijd van een BN'er. Helaas gaat niet iedere stemopdracht even vlekkeloos. Zo weigert ons testmodel om een overzicht van het laatste nieuws af te spelen.

Een nuttige optie is dat je in huis andere smarthome-apparaten met Alexa-ondersteuning kunt bedienen, zoals slimme lampen, stekkers en thermostaten. Dat werkt eveneens via spraakopdrachten. Misschien komt de geïntegreerde aanwezigheidssensor goed van pas, zodat de smartspeaker geschikte apparaten zelfstandig kan in- en uitschakelen.

Amazon Echo Dot Max kopen?

Zoek je een slimme luidspreker met een redelijke audiokwaliteit voor het luisteren van achtergrondmuziek? Dan is de Amazon Echo Dot Max een interessante kandidaat. Dankzij een zeer gevoelige microfoon laat je allerlei stemopdrachten op deze smartspeaker los. Meestal verwerkt de Echo Dot Max probleemloos deze commando's, al gaat er soms ook weleens iets fout.

Heb je een pc met weinig opslagruimte dan loont het wellicht om in Windows 11 de bestandscompressie in te schakelen. Dan hebben we het niet over zip-archieven, maar de NTFS-compressie waarmee je bestanden, mappen en zelfs volledige schijven kunt verkleinen.

Eerst een waarschuwing

Dankzij compressie is het mogelijk om meer data op te slaan op dezelfde ruimte. In Windows 11 kun je NTFS (New Technology File System) aanspreken. Het nadeel van deze methode is dat het extra rekenkracht vraagt iedere keer dat je zo'n gecomprimeerd bestand opent. Hetzelfde gebeurt wanneer je na de bewerking het bestand sluit en er recompressie wordt toegepast. Gebruik deze methode dus voor data die je lange tijd niet gebruikt en waar extra laadtijd nauwelijks hinderlijk is.

Je kunt op deze manier ook een volledige schijf comprimeren, maar we raden af om dit met de opstartschijf te doen. Gebruik deze functie niet op usb-sticks en alleen op snelle schijven zoals ssd's. Het prestatieverlies zou teveel doorwegen. Bij jpg-afbeeldingen of mp3- of mp4-mediabestanden is de winst verwaarloosbaar.

Map comprimeren

Open Windows Verkenner en navigeer naar de map waarvan je de inhoud wilt verkleinen. Klik met de rechtermuisknop op de map en in het snelmenu selecteer je Eigenschappen. Open het tabblad Algemeen en klik op Geavanceerd. Bij de Geavanceerde kenmerken zie je onderaan Compressie en versleutelingskenmerken. Plaats een vinkje bij Inhoud comprimeren om schijfruimte vrij te maken. Klik op OK en klik daarna op Toepassen.

Selecteer indien nodig de optie Wijzigingen toepassen op deze map, submappen en bestanden en klik op de OK-knop. Net zoals voorheen kun je zo'n map openen en de bestanden bekijken in Verkenner. Om de volledige map te decomprimeren, open je opnieuw de Eigenschappen en volg je de beschreven stappen.

Station comprimeren

Het is mogelijk om een volledige schijf te comprimeren. Open Windows Verkenner en klik op Deze pc in het linkerdeelvenster. Klik met de rechtermuisknop op de opslagschijf die je wilt comprimeren. Selecteer onder het gedeelte Apparaten en stations de optie Eigenschappen. Daarna kun je opnieuw de optie aanvinken: Dit station comprimeren om schijfruimte te besparen.