Sony heeft een goede naam als het op koptelefoons aankomt. De Sony WH-1000XM5 heeft de uitdaging om deze reputatie hoog te houden, de concurrentie voor te blijven en zijn hoge prijs te verantwoorden. Of dat lukt lees je in deze Sony WH-1000XM5 review.

Hoewel de serienaam van Sony’s populaire koptelefoons onverklaarbaar lijkt, is Sony gelukkig wel consistent met de benaming van de koptelefoons. De Sony WH-1000XM5 volgt de WH-1000XM4 op. Kortom, de vijfde generatie van de Sony-koptelefoon. Opvallend is dat de nieuw-geïntroduceerde koptelefoons steeds flink aan de prijs zijn en de voorgaande generatie juist weer scherp (af)geprijsd wordt. Zo staat Sony steevast stevig in de markt met een topmodelkoptelefoon én een koptelefoon die uitstekend scoort met zijn prijs-kwaliteitsverhouding.

De Sony WH-1000XM5 wordt hoog in de markt gezet: 420 euro. Dat is nog een slagje duurder dan de startprijs van de Sony WH-1000XM4 van twee jaar terug. Laatstgenoemde had een prijskaartje van 379 euro en kost nu ongeveer 240 euro (hoewel deze al eens goedkoper in de aanbieding voorbijgekomen is). En die XM4 is ook helemaal geen verkeerde keuze, in onze koptelefoontest kwam hij onlangs nog als winnaar uit de bus.

Nieuwe stijl

Toch vaart Sony een nieuwe koers met deze vijfde generatie koptelefoon. Allereerst met het ontwerp, waarbij afgestapt wordt van de gelijkwaardige ontwerpen van vorige generaties. De WH-1000XM5 lijkt wat meer weg te hebben van de AirPods Max van Apple en Bose’s Noice Cancelling 700. Zonder dat er sprake is van kopieerwerk.

In tegenstelling tot wat de prijs doet vermoeden en anders dan de Apple-koptelefoon heeft Sony voor deze koptelefoon geen hoogwaardige materialen gebruikt voor de behuizing. Deze is van mat kunststof gemaakt. Hoewel dit de koptelefoon erg licht maakt, wat wel zo comfortabel is, mis ik een beetje de luxe uitstraling van een hoogwaardige, prijzige koptelefoon. Ook is de koptelefoon niet spatwaterbestendig. Het draagcomfort is in orde: dankzij het gewicht, de band rust met leren kussentjes op de oren en hoofd en de koptelefoon sluit goed over de oren af zonder te drukken.

Het lichte gewicht heeft natuurlijk ook zijn voordelen als je de koptelefoon meeneemt. De reisetui van de koptelefoon is wel een slagje groter. Dat komt omdat deze koptelefoon, in tegenstelling tot vorige generaties, niet inklapbaar is.

©PXimport

©PXimport

©PXimport

De Sony-koptelefoon naast de Bose Noise Cancelling 700 (rechts) en de WH-1000XM4.

Luistergenot

Wie de specificaties erbij pakt valt op dat de drivergrootte kleiner is dan bij de vorige koptelefoongeneratie: 30mm. Doorgaans impliceert een grote driver betere audiokwaliteit. Sony legt uit: “De speciaal ontworpen driverunit van 30 mm met zachte rand verbetert de Noise Cancelling, vooral in lage frequentiebereiken, zodat u van muziek kunt genieten zonder omgevingsgeluid. De koolstofcomposiet zorgt voor een lichte stevige koepel en verbetert de helderheid van het geluid, vooral bij een hoog frequentiebereik.”

Overige specificaties zijn zoals je mag verwachten van een topkoptelefoon: een impedantie van 48 ohm en frequentieresponse van 20 tot 40.000 hertz (20.000 wanneer je via bluetooth luistert). Qua bluetooth-codecs worden zowel AAC als LDAC (tot max 990kbps ondersteund); de hoogst mogelijke geluidsbeleving.

 Let echter wel op dat als je de optie inschakelt om de koptelefoon met meerdere apparaten te verbinden LDAC niet beschikbaar is en wordt teruggeschakeld naar het minderwaardige SBC. De luisterervaring verschilt daarmee behoorlijk, afhankelijk van je instellingen en afhankelijk van het apparaat waarmee je verbindt. Verbind je met je laptop, dan merk je ook dat de geluidskwaliteit veel lager is omdat Windows geen LDAC of AAC ondersteunt.

Wanneer je met LDAC of AAC luistert merk je dat de koptelefoon een bijzonder goede geluidskwaliteit biedt. Het geluid klinkt verfijnd, vooral in de hoge- en middentonen zijn alle details goed hoorbaar omdat het basgeluid op geen enkele manier overstemd. Zonder dat basgeluid slap klinkt. Ten opzichte van de XM4 (met zijn grotere driver) merk je dat deze WH-1000XM5 iets minder krachtig klinkt, maar wel veel gebalanceerder en natuurlijker.

©PXimport

©PXimport

©PXimport

©PXimport

©PXimport

©PXimport

©PXimport

Ruisonderdrukking

De koptelefoon is voorzien van maarliefst acht microfoons. Waarvan de helft gebruikt worden voor spraak, waaronder telefoongesprekken of videogesprekken via je favoriete apps. De vier overgebleven microfoons zorgen dat de ruis herkend wordt en weggefilterd, waardoor deze koptelefoon één van de beste is voor (video)bellen: je blijft uitstekend verstaanbaar. Zelfs in drukke omgevingen.

De ruisonderdrukking is natuurlijk ook van toepassing op het geluid. Deze werkt net even een stukje beter dan de WH-1000XM4 en de AirPods Max. In drukke omgevingen zul je echter nog wel wat meekrijgen. Wil je echt zo min mogelijk van je omgeving meekrijgen, dan is Bose nog altijd heer en meester met de QuietComfort 45 en Noise Cancelling 700 koptelefoons.

De ambient modus, die omgevingsgeluid juist doorlaat, is ook sterk verbeterd. Het is zelfs mogelijk om gesprekken te voeren met de koptelefoon op. Maar zo indrukwekkend als de Apple AirPods Max is deze koptelefoon nét niet. Handig is wel de spreek-om-te-chatten-functie: wanneer de microfoons oppikken dat je praat, gaat de ambient modus automatisch aan en de muziek (of luisterboek en podcast) automatisch op pauze.

Deze luistermodi hebben wel een effect op de accuduur, die iets korter is dan de vorige generatie van de koptelefoon. Met ruisonderdrukking maximaal 30 uur. Zo’n tien uur langer als je zonder ambient modus of ruisonderdrukking luistert.

Slimme functies

Vooral als je de Headphones-app erbij pakt merk je dat er veel slimme functies ingebouwd zijn. Zou noemde ik al de Spreek-om-te-chatten-mogelijkheid. Ook kun je de geluidsafstelling personaliseren, audiokwaliteit beheren en desgewenst de spraakassistent configureren. De 360-audio functie, die een meer ruimtelijke beleving biedt, weet nog niet echt te overtuigen. Hoewel daar zeker voor films en games potentie in zit.

Ook kun je in de app de handige bediening configureren. Deze werkt met tikjes en veegjes op de oorschelp, en hoewel dit niet nieuw is, zou ik geen koptelefoon meer willen zonder.

Toch zijn er een paar eigenaardigheden. Bijvoorbeeld dat je moet kiezen tussen meerdere verbonden apparaten óf hoge geluidskwaliteit. Ook ontbreekt de handige NFC-chip, waarmee je je telefoon koppelt aan de koptelefoon door ze even tegen elkaar aan te tikken.

©PXimport

©PXimport

©PXimport

©PXimport

©PXimport

Alternatieven voor de Sony WH-1000XM5

Deze Sony WH-1000XM5 neemt het stokje van zijn voorganger over als beste all-round koptelefoon. Het geluid is verfijnder, gesprekskwaliteit hoger en de ruisonderdrukking is beter. De WH-1000XM4 is echter een veel slimmere deal door zijn lagere prijs. Ook heeft die koptelefoon een wat krachtiger geluid, wat wellicht de zware muziekluisteraars iets meer kan bekoren.

Andere alternatieven zijn de Bose QuietComfort 45 en Noise Cancelling 700 koptelefoons, als je een tandje vooruit wilt op gebied van ruisonderdrukking. Hoewel deze koptelefoons op alle andere gebieden niet tippen aan de Sony-koptelefoon.

De Apple AirPods Max zijn een alternatief die voor een vergelijkbare prijs wél dat hoogwaardige gevoel meegeven dat je mag verwachten. Tevens is de ambientmodus van de Apple-koptelefoon zeer indrukwekkend. De AirPods hebben ook een iets hogere geluidskwaliteit als je op Apple-apparatuur muziek luistert. Daar wringt de schoen, want qua geluidskwaliteit en functionaliteit op andere verbonden apparatuur is dat beduidend minder.

Conclusie: Sony WH-1000XM5 kopen?

De Sony WH-1000XM5 is de beste all-round koptelefoon die je kunt kopen. Alleen mag je voor de prijs net even wat meer luxe verwachten dan dit niet-waterdichte kunststof ontwerp. Vooral op het gebied van ruisonderdrukking, gesprekskwaliteit, omgevingsgeluidmodus en verfijnder geluid is de koptelefoon er hoorbaar op vooruit gegaan ten opzichte van de Sony WH-1000XM4, die op zijn beurt weer steeds interessanter wordt als een betaalbaar alternatief.

Op papier (!) voegt de Amazon Kindle Paperwhite niet ontzettend veel toe. Maar de aanpassingen kunnen wel waardevol zijn voor iedereen die al jaren een (verouderde) Kindle-versie heeft. Wat brengt de 2024-variant?

We vallen meteen met de deur in huis. Mocht je de 2021-versie van de Amazon Kindle Paperwhite gekocht hebben, dan zal de stap naar de 2024-variant te klein zijn om opnieuw 180 euro uit te geven aan een (eerlijk is eerlijk: voortreffelijke) e-reader. Maar als jouw Kindle uit 2018 of eerder komt, dan is het wél tijd om de overstap te maken. De Amazon Kindle van de twaalfde generatie heeft namelijk twee belangrijke en waardevolle aanpassingen.

Ten eerste is het systeem nu tot 25 procent sneller. Amazon geeft weinig informatie vrij over de processor en andere specificaties; maar als je een oude en nieuwe Kindle naast elkaar houdt, merk je dat verschil. Het menu reageert vlotter op je aanrakingen, waardoor je minder lang hoeft te wachten. Dit is met name merkbaar wanneer je iets moet intypen, als je een boek zoekt bijvoorbeeld.

Daarnaast is het scherm ten opzichte van de 2021-editie is het scherm met een inch gegroeid. Er past nu net wat meer op het scherm: wat ons betreft betekent dat vooral meer leesplezier. Dat hij daardoor een paar gram zwaarder en wat groter is dan de voorgaande Paperwhite mag eigenlijk geen naam hebben. Met een gewicht van 211 gram en een scherm van 7 inch blijft de 2024-variant namelijk nog steeds een e-reader die niet zwaar of ontzettend groot is. Het is nog steeds een compact apparaat dat je vrijwel overal mee naartoe kunt nemen.

©Wesley Akkerman

Kleine frustratie

Het apparaat ligt lekker in de hand, maar is tevens ontzettend glad waardoor we een hoesje eigenlijk verplicht vinden. Zo voorkom je dat je de e-reader stevig vast wilt houden, waardoor je mogelijk met je duim op het e-inkt-scherm tikt.

Tikken op het scherm betekent dat je van pagina wisselt in een boek of comic. Dat wil je natuurlijk niet per ongeluk doen, want dat kan je een beetje uit het lezen halen. Het is geen groot probleem, maar wel een kleine smet op de ervaring. Verder hebben we weinig aan te merken op het ontwerp. Onderop zit de knop waarmee je hem uit de slaapstand haalt. Ook zit hier de usb-c-poort waarmee je hem oplaadt. De accu kan het tot drie maanden uithouden.

©Wesley Akkerman

(Bijna) hetzelfde, verbeterd

Net als bij andere Kindle-modellen kun je de kwaliteit van het scherm aanpassen op je eigen zicht. Zo heb je verschillende niveaus van helderheid, die er zowel in de avond als overdag prima uitzien. Daarnaast ben je in staat de warmte van het scherm te veranderen. Dan maak je de digitale pagina's in feite meer geel dan wit, maar dat vinden we geen groot probleem. Na een seconde is je zicht daaraan gewend en lees je de woorden prettig van het schermpje. Ook de contrastverhouding is nu hoger. Dat zie je voornamelijk wanneer je comics of graphic novels leest. Een verbetering waarvan we zeggen: meer dan welkom. Maar...

©Wesley Akkerman

Oude(re) Kindle vervangen of niet?

...Ondanks de verbeteringen wat betreft snelheid, schermgrootte en de hierboven beschreven contrastverhouding is de sprong tussen de variant uit 2021 en deze uit 2024 ook weer niet zó groot dat we meteen roepen dat je er nu een moet bestellen. Ja, de ervaring is beter – maar ook weer niet zó veel beter.

Daarnaast is het jammer dat Amazon de Amazon Kindle Paperwhite voorziet van slechts 16 GB aan opslagruimte. Nu zal dat voor je verzameling oude en nieuwe boeken en novels meer dan voldoende zijn, maar fans van audioboeken kunnen beter naar een model kijken met iets meer ruimte. De Paperwhite Signature Edition heeft bijvoorbeeld 32 GB aan opslagruimte, maar kost met 199 euro ook meteen twee tientjes meer.

©Wesley Akkerman

Een Kindle zoals verwacht

Het zal niemand verrassen dat de Amazon Kindle Paperwhite presteert zoals verwacht. Zoals altijd kun je heel fijn je boeken lezen op dit apparaat, zonder vermoeide ogen. De interface is toegankelijk en boeken aanschaffen is zo gepiept. Dat kan direct op de e-reader, met een Amazon-account, of via de website. Dan worden ze naar de e-reader gestuurd. Gekochte boeken worden verder netjes gepresenteerd op het thuisscherm van het apparaat. Zoals altijd is het ook mogelijk gratis epubs met een omweg naar het product te sturen.

Het apparaat biedt een aantal opties voor het aanpassen van de tekstgrootte en het lettertype, maar voelt tegelijkertijd ook een beetje beperkt. We zien graag meer opties in het menu staan. Daarnaast is het jammer dat de nieuwe Paperwhite geen koptelefoonaansluiting heeft en dat je voor luisterboeken bent aangewezen op bluetooth – zeggen we in het kader van veelzijdigheid.

©Wesley Akkerman

Amazon Kindle Paperwhite kopen?

Hoewel we enthousiast zijn over de Amazon Kindle Paperwhite (2024) en de aanpassingen zeker de moeite waard vinden, betekent dat niet dat we iedereen met een 2021-model aanraden om over te stappen – want daarvoor zijn de stappen te klein. Maar heb je een veel ouder model, dan kun je dat met een gerust hart wél doen. De basis is vertrouwd gebleven, en ondanks een paar kleine minpunten is dit zeker geen miskoop.

Of het nu gaat om pizza's, ijs of zelf ingevroren maaltijden: een goede vriezer is onmisbaar. Maar kies je voor een vrieskast, vrieskist of koelvriescombinatie? In dit artikel zetten we de verschillen op een rij, zodat jij de beste keuze kunt maken.

Lees ook: Hier moet je op letten bij de aanschaf van een nieuwe vriezer

Voordat je je zoektocht naar het juiste model vriezer start, is het belangrijk om te bepalen hoeveel vriesruimte je nodig hebt. Het zou zonde zijn als je een duur apparaat in de keuken of schuur hebt staan dat uiteindelijk te weinig opbergruimte blijkt te hebben, of juist een apparaat dat altijd maar tot de helft gevuld is en daardoor onnodig veel energie verbruikt. Of je nu een vrieskast, vrieskist of koelvriescombinatie kiest: voor alle modellen geldt dat je zo'n 50 liter vriesruimte per persoon rekent. Bestaat jouw huishouden uit vier mensen, dan heb je dus een vriezer met een inhoud van minstens 200 liter nodig. Met z'n tweeën heb je vaak genoeg aan 100 tot 150 liter.

Vrieskast

Een vrieskast lijkt door zijn verticale model veel op een koelkast, met als verschil dat de gehele kast bedoeld is om te vriezen. De binnenkant van een vrieskast bestaat dan ook uitsluitend uit lades. Het fijne daaraan is dat een vrieskast erg overzichtelijk is: als je ervoor staat, zie je in één oogopslag welke producten waar liggen. Dat is anders bij een vrieskist, waarin diepvriesproducten op elkaar gestapeld liggen in één groot vriesvak. Ook kun je in een vrieskast over het algemeen erg veel producten kwijt, in tegenstelling tot bijvoorbeeld het compacte vriesgedeelte van een koelvriescombinatie. Vrieskasten zijn er ook in tafelmodellen, die ideaal zijn voor kleinere keukens of huishoudens. Een tafelmodel plaats je bijvoorbeeld onder het keukenblad, waardoor hij geen extra ruimte in je keuken inneemt.

©carballo

Vrieskist

Iets minder populair dan de vrieskast en koelvriescombinatie is de vrieskist: een liggende vriezer met een deksel bovenop. Het voordeel van dit type vriezer is ook meteen een nadeel: een vrieskist is erg groot, waardoor hij niet in de gemiddelde keuken past. Vrieskisten scoren ook op esthetisch gebied wat minder hoog, waardoor de meeste mensen dit apparaat sowieso niet snel in de keuken zouden plaatsen. Toch kunnen vrieskisten juist vanwege hun grote formaat ontzettend handig zijn. Bijvoorbeeld als je vaak in bulk koopt, hobbykok bent, een moestuin hebt of in de zomer veel ijsjes of ijsblokjes wilt bewaren. Sommige vrieskisten hebben zelfs een netto inhoud van 600 liter! Als je ruimte overhebt in je schuur of garage en vaak voedsel invriest, is een vrieskist dus zeker het overwegen waard. Vrieskisten zijn daarnaast relatief goedkoop én energiezuinig, omdat de kou na het openen van het deksel direct weer terug in de kist 'valt'. Het apparaat hoeft na openen dus niet extra hard te werken om de vriesruimte weer op de juiste temperatuur te krijgen.

Lees ook: Een vrieskast in de schuur of garage? Een koud kunstje!

©Vinícius Bacarin

Koelvriescombinatie

Veruit de meeste huishoudens hebben een koelvriescombinatie: een koelkast en vriezer ineen. De vriezer bevindt zich meestal boven of onder het koelgedeelte. Zo'n koelvriescombinatie is natuurlijk hartstikke handig, want het bespaart een hoop ruimte in de keuken. Ook is een koelvriescombinatie over het algemeen goedkoper dan een losse koelkast en vriezer. En omdat er maar één compressor hoeft te draaien, is een koelvriescombinatie vaak ook energiezuiniger dan twee losse apparaten bij elkaar. Maar zo'n twee-in-één-apparaat heeft ook een nadeel: je kunt er veel minder diepvriesproducten in kwijt dan in een losse vrieskast of -kist. Vaak beslaat de koelruimte het grootste gedeelte van het apparaat, en blijven er drie tot vijf lades over voor het vriezen. Voor een gemiddeld gezin dat af en toe wat invriest is dat meestal wel voldoende. Heb je meer vriesruimte nodig, bijvoorbeeld omdat je vaak aanbiedingen koopt of aan mealpreppen doet? Dan heb je aan een koelvriescombinatie mogelijk niet genoeg en is een vrieskast of -kist voor jou een beter idee.

©Indofootage

Extra functies

Als je eenmaal besloten hebt voor welk type vriezer je gaat, zou je ook nog kunnen kijken welke functies je wilt dat het apparaat heeft. Veel moderne vrieskasten, -kisten en koelvriescombinaties beschikken over allerlei slimme functies die helpen om voedsel langer vers te houden en het apparaat efficiënt te laten werken. Zo hoef je met No Frost nooit meer te ontdooien, is de snelvriesfunctie handig voor het snel invriezen van nieuwe boodschappen en voorkomt een deuralarm dat warme lucht de vriezer binnendringt. Bij vrieskisten is binnenverlichting extra belangrijk, zodat je niet eindeloos hoeft te graaien als je een product zoekt. Let ook op het energielabel van je nieuwe vriezer, want vriezers vreten behoorlijk wat stroom. Wil je een zo zuinig mogelijk apparaat, ga dan voor een vriezer met energielabel C of hoger (tot A). Je kunt ook het energieverbruik in kWh/jaar gebruiken om apparaten te vergelijken; dit geeft het absolute verbruik van een vriezer aan.