Ongeveer 18 procent van de stroom die je verbruikt, komt voor rekening van de koelkast en vriezer. Als je dit koude duo niet op de juiste manier gebruikt en onderhoudt, zijn het echte energieverslinders. Gelukkig zijn er een aantal eenvoudige trucjes om het verbruik binnen de perken te houden.

Lees ook: Koopwijzer 5 zuinige koelkasten met energielabel A

Opletten bij de aankoop

Combi of niet?

Heb je weinig plaats, dan kies je waarschijnlijk voor de combinatie van een koelkast met diepvriezer. Maar aan die keuze zijn ook nadelen verbonden. Het vriesvak van een koelkast is geen echte diepvriezer. Het is bedoel voor ijsblokjes en om voedingsmiddelen een korte tijd te bewaren, maar het is niet hetzelfde als een diepvriezer. Zo’n vriescompartiment verdubbelt trouwens het energieverbruik van het toestel. Wil je toch een combimodel, dan zijn er koelkast-diepvriezers op de markt met twee compressoren die apart van elkaar werken. Hierdoor kun je de temperatuur beter regelen.

Liever kist dan kast (als je de ruimte hebt)

Bovendien is een diepvrieskist beter geïsoleerd dan een diepvrieskast. De kist verbruikt 15 tot 25 procent minder elektriciteit dan de diepvrieskast.  

Bekijk ook: Energiezuinige koelkasten met Black Friday-korting op Kieskeurig

Energieklasse

Het energielabel voor koelkasten en koel-vriescombinaties heeft een nieuw jasje gekregen. Voortaan worden gewoon de eerste zeven letters van het alfabet gebruikt. De extra plustekens voor bijvoorbeeld A+, A++ en A+++ zijn verdwenen, want die waren alleen maar verwarrend voor de consument. Bij koelkasten vanaf 2019 loopt de energieklasse nu van A (meest efficiënt) tot en met G. Bij diepvriezers en oudere koelkasten loopt de schaal van A+++ (meest efficiënt) tot en met F.

De nieuwe regelgeving geldt voor de Europese consumenten en zal ook worden toegepast in landen die geen lid zijn van de Europese Unie (bijvoorbeeld Noorwegen, Zwitserland).

Ook interessant: Energielabels lezen

©Andrey Popov

De energielabels zijn ondertussen vereenvoudigd.

Jaarlijks verbruik

Op het energielabel lees je ook het jaarlijks verbruik in kWh. Om te weten hoeveel je dit kost, deel je dit getal gewoon door vier. Dat getal komt flink in de buurt van hoeveel euro dit betekent op je energiefactuur. 

Het juiste volume

Stem het volume van de koelkast en diepvriezer af op de grootte van het gezin. Woon je alleen, dan heb je geen groot kastmodel nodig: dat zou te veel loze ruimte in de koelkast betekenen en een onnodig hoog energieverbruik. Een klein tafelmodel volstaat op zijn beurt dan weer niet voor een groot gezin.

De juiste plek om je koelkast of vriezer neer te zetten

Niet bij een bron van warmte

Let op waar je deze toestellen plaatst. Zet ze dus niet naast een radiator, een oven of in het volle zonlicht. Een koeltoestel plaats je niet naast een verwarmingstoestel, logisch!

Bekijk ook: Energiezuinige vriezers met Black Friday-korting op Kieskeurig

Let op de omgevingstemperatuur

Zo’n toestel is ontworpen voor een bepaalde omgevingstemperatuur. Dat lees je in de klimaatklasse. Plaats geen koelkast of diepvriezer daar waar de temperatuur lager is dan 10°C. Heb je nog een plekje in de garage of het schuurtje? Houd er rekening mee dat niet iedere koelkast geschikt is voor zo’n koude omgeving. In de klimaatklasse van het apparaat lees je zowel de minimale als maximale omgevingstemperatuur van de koelkast. Een model met klimaatklasse SN-T werkt goed in ruimtes tussen de 10° en 43° Celsius. Je vindt de klimaatklasses in de handleiding en op het label in de koelkast. Meestal vind je deze sticker door een groentebak weg te halen. Het label is meestal onderaan aan de zijkant van de koelkast geplakt. Staat een koelkast in een ruimte staat die kouder is dan de minimale omgevingstemperatuur, dan heeft het toestel meer moeite om de inhoud te koelen. Hetzelfde geldt voor de maximale omgevingstemperatuur.

Aan de hand van de klimaatklasse kun je de minimum en maximum omgevingstemperatuur aflezen in onderstaande tabel. 

Let op de temperatuurinstelling 

Voor een koelkast is de temperatuur tussen 4 en 5°C ideaal. Voor de diepvriezer is dat -18°C. Iedere graad die je kouder instelt, doet het verbruik met 5 tot 10 procent toenemen. Soms heeft de diepvriezer een boost-functie waarmee je de temperatuur laat dalen tot -24°C. Hierdoor kun je sneller grote hoeveelheden invriezen. Als je deze boost-functie gebruikt, vergeet dan zeker niet om het toestel enkele uren later opnieuw in te stellen op de normale werkingstemperatuur van -18°C. Om het helemaal goed te doen, moet je dit met een thermometer controleren.  

©Dalius Baranauskas

De temperatuurregeling heeft ook een belangrijke invloed op het energieverbruik.

Dagelijks gebruik

Kliekjes eerst afkoelen

Een koelkast en vriezer zijn ideaal om kliekjes in te bewaren. Gerechten die nog warm zijn, laat je het beste afkoelen voordat je ze in de koelkast of diepvriezer zet. Het is belangrijk om de bakjes en zakjes goed af te sluiten. Hoe minder lucht er in zit, hoe minder moeite de koeling heeft om het koud te houden. Dat geldt zeker wanneer je ze in het vriesvak stopt.

Ontdooien in de koelkast

Wil je voedsel uit de diepvriezer laten ontdooien? Haal het dan 24 uur voordat je het nodig hebt uit de vriezer en laat het in de koelkast ontdooien. Tijdens dan ontdooien komt er kou vrij, waardoor je koelkast weer net een tikkeltje minder hard hoeft te werken. Ook is langzaam in de koelkast ontdooien veiliger op bacteriologisch vlak. 

Snel open en dicht

Een inkoppertje: open de deur zo kort mogelijk en sluit hem ook weer zo snel mogelijk. Uitgebreid nadenken over wat je vandaag alweer zult klaarmaken doe je dus beter niet met een geopende koelkastdeur. Sommige nieuwe modellen laten zelfs een geluidswaarschuwing horen wanneer je de deur niet snel genoeg dichtdoet. 

Driekwart vol

Een te volle koelkast verbruikt meer, maar een lege ook. Idealiter is de koelkast voor driekwart gevuld. Laat voldoende ruimte tussen de verschillende voedingsmiddelen. De koude lucht moet in de koelkast kunnen circuleren om alle voeding goed koel te kunnen houden. Zit er tijdelijk te weinig voedsel in het toestel, dan is het slim om de lege ruimtes te vullen met piepschuimblokken.

Voedsel in verpakking

Bewaar voedsel bij voorkeur in de verpakking. Hierdoor vermijd je dat de voedingsmiddelen uitdrogen en het voorkomt dat er zich een ijslaag vormt. 

Temperatuurzones

Houd rekening met de temperatuurzones in de koelkast. De koudste zone zit onderaan, boven de groentebakken.  Dit is dus de ideale plaats om voedingswaren te bewaren die snel bederven zoals vlees en vis. Bewaar dranken, kaas, boter en eieren in het bovenste deel.

Onderhoud

Rooster afstoffen

Verwijder het stof op het zwarte rooster aan de achterkant van de toestellen. Als zich daar een stoflaag heeft afgezet, produceert het toestel meer warmte en hierdoor stijgt het verbruik. 

Controleer de deurdichting

Sluit de deur niet meer helemaal goed? Je kunt dat testen met een blad papier. Stop het papier tussen de deur en sluit de deur. Als het papier niet tussen de deur klemt, dan deugen de dichtingen niet meer: misschien is er iets met de scharnieren of zijn de rubbers niet meer goed. Kijk of je ze kunt (laten) vervangen. Niet? Dan is dit is een signaal om na te denken over een nieuwe koelkast. 

Voorkom ijsvorming

Ontdooi de diepvriezer en het vriesvak regelmatig. Het is niet de meest aangename klus, maar het is wel noodzakelijk,  want elke 2 millimeter ijsvorming kost 10 procent meer energie! Doe dit dus twee, drie keer per jaar. Bij een gemiddelde koelkast met vriezer spaar je hiermee tien euro per jaar

©Ирина Швейн

Ontdooi het vriesvak regelmatig.

Leegmaken op vakantie

Ga je voor langere tijd weg, maak het toestel dan helemaal leeg. Maak het schoon met een desinfecterend product, laat de deur open staan en schakel het toestel uit. We hebben een uitgebreid stappenplan over hoe je je koelkast vakantieklaar maakt.

Bij ID.nl zijn we dol op kwaliteitsproducten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt. Een paar keer per week speuren we binnen een bepaald thema naar zulke deals. Ben je op zoek naar een goede inbouwvaatwasser met een scherpe prijs? Vandaag hebben we vijf interessante modellen voor je gespot.

Beko BDIN38440

Deze goedkope inbouwvaatwasser van Beko heeft plek voor veertien zogeheten couverts. Nuttig wanneer je een keer extra eters hebt, want alle borden, (soep)kommen, kopjes en bestek passen probleemloos in de BDIN38440. Voor messen, lepels en vorken levert de fabrikant een uitneembaar mandje mee. Handig voor het in- en uitladen. Heb je een open (woon)keuken, dan is het lage geluidsniveau van 44 decibel een pluspunt. Er schijnt een rood lampje op de vloer dat de status van de vaatwasser aangeeft. Hieraan zie je of de wascyclus nog bezig is.

Kort nadat het gekozen afwasprogramma is afgerond, opent vanzelf de deur. Hierdoor ontsnapt er vocht uit de vaatwasser. Het voordeel hiervan is dat je bijvoorbeeld plastic borden en broodtrommels niet naderhand hoeft te drogen. Vergeten om het apparaat aan te zetten? Start dan het zogeheten Fast+-programma en heb binnen korte tijd weer een schone vaat. Je kunt als alternatief ook een energiezuinige of extra hete wascyclus activeren. De Beko BDIN38440 past in een standaard nismaat van zestig centimeter, zodat je hem in de meeste keukens kunt integreren. Lees hier enkele reviews van Kieskeurig.nl-bezoekers.

Inventum IVW6008A

Vermoedelijk zul je niet gauw een goedkopere inbouwvaatwasser vinden. Bovendien heeft de Inventum IVW6008A ook nog eens een goede reputatie. Tientallen consumenten komen namelijk tot een gemiddelde beoordeling van een 8,4. Veelgenoemde voordelen zijn de eenvoudige bediening en de ruime binnenzijde met plek voor dertien couverts. Volgens diverse reviewers kun je dit apparaat daarnaast makkelijk inbouwen. Over het volumeniveau van 45 decibel zijn de meningen verdeeld. De een vindt deze vaatwasser stil, terwijl de ander wel wat geluidshinder ervaart.

Zodra je de witte deur openmaakt, zie je op de bovenste rand een bescheiden bedieningspaneel. Hierop kun je kiezen tussen zes programma's. Wie weinig afwas heeft, schakelt de optie Halve belading in. Hierdoor wordt de wascyclus sneller uitgevoerd. Daarnaast bespaar je daarmee water. Voor zonnepaneelbezitters is de startuitstelfunctie een uitkomst. Vertraag de start met drie, zes of negen uur en kies zo een tijdstip dat de panelen stroom opwekken. De IVW6008A heeft een flexibele indeling. Verstel bijvoorbeeld de bovenste lade, waardoor je onderin hoge pannen kwijt kunt. Inventum geeft op zijn producten vijf jaar garantie.

Bosch SMV46KX55E

De breed verkrijgbare Bosch SMV46KX55E heeft op het moment van schrijven de laagste prijs ooit. Hoewel de Duitse witgoedspecialist in zijn eigen webwinkel een prijs van 879 euro hanteert, duiken meerdere webshops onder de grens van vijfhonderd euro. Ten opzichte van de meeste andere vaatwassers in deze prijsklasse heeft dit model bovenin een besteklade. Gunstig, want dankzij drie laadniveaus kun je heel wat vuile borden, pannen en glazen plaatsen. Naast bestek passen er in de bovenste lade ook nog kleine koffiekopjes.

Ondanks de relatief lage aanschafprijs heeft deze luxe vaatwasser een uitgebreid bedieningspaneel inclusief display. Plaats je bijvoorbeeld pannen met (aangekoekte) etensresten, dan komt de extra hete wascyclus van zeventig graden goed van pas. Je kunt ook voor een energiezuinig of kort (één uur) programma kiezen. Verder is er een optie om de vaatwasser automatisch te laten reinigen. Je stelt de start van een gekozen wascyclus zo nodig uit en ziet aan de ledspot op de vloer in hoeverre de SMV46KX55E nog bezig is. Met een opgegeven geluidsniveau van 44 decibel maakt dit apparaat nauwelijks lawaai.

Lees ook: De belangrijkste functies en programma's van je vaatwasser uitgelegd

ETNA VW640N

Voor een vaatwasser in dit prijssegment kent de recent verschenen ETNA VW640N een laag energieverbruik. Reken na honderd cycli op een verbruik van slechts 75 kilowattuur. Wegens het geringe geluidsniveau van veertig decibel leent dit model zich goed voor plaatsing in een open (woon)keuken. Een nuttige optie is de ingebouwde ledverlichting. Hierdoor kun je de vaatwasser ook 's avonds makkelijk in- en uitruimen. Er is ruimte voor veertien couverts. Wil je grote borden en/of pannen plaatsen? Wijzig dan de hoogte van de bovenste lade. Voor bestek is er een mandje bijgesloten.

Deze vaatwasser telt heel wat programma's, zoals extra snel, extra intensief en extra droog. Als alternatief voor laatstgenoemde wascyclus opent de VW640N op jouw verzoek automatisch de deur. Zo ontsnapt de vochtige lucht, waardoor je droge vaat kunt uitruimen. Zit de vaatwasser maar voor de helft vol? Bepaal dan via het bedieningspaneel dat je alleen de bovenste of onderste lade wilt afwassen. Lees hier enkele reviews van consumenten die dit product al hebben gekocht.

Siemens SN61HX08VE

Je verbindt de Siemens SN61HX08VE optioneel met een app, zodat je de voortgang op een smartphone kunt volgen. Selecteer op afstand een programma en schakel het apparaat in. Als je bij de vaatwasser in de buurt bent, zie je aan de blauwverlichte ledspot op de vloer in hoeverre het wasprogramma nog bezig is. Heb je last van het geluid, omdat je bijvoorbeeld even een interessant krantenartikel wilt lezen? Activeer in dat geval voor een halfuur de stille modus. Overigens bedraagt het reguliere geluidsniveau 46 decibel.

Op de SN61HX08VE zijn alle gangbare programma's te vinden, zoals een energiezuinige en snelle modus. Een waardevolle toevoeging is dat je favoriete instellingen kunt kiezen. Activeer in het vervolg met één druk op de knop een aangepaste cyclus. Daarnaast is het automatische vaatwasprogramma het vermelden waard. Hierbij meet een sensor de vuilgraad van het spoelwater, waarna de temperatuur en waterhoeveelheid worden aanpast. Zo wordt er precies genoeg water gebruikt! Deze vaatwasser heeft een capaciteit van dertien couverts. Dankzij een aparte besteklade verdeel je de vuile vaat over drie laadniveaus.

Er zijn talloze soorten strijkijzers te koop, wat het best ingewikkeld kan maken om het juiste apparaat te kiezen. Stoomstrijkijzer, stoomgenerator, droogstrijkijzer: welke heb je nodig én waar moet je op letten als je er een koopt?

Niet iedereen is bij het kopen van een nieuw strijkijzer even kieskeurig. Vaak kiezen we een strijkijzer dat er een beetje leuk uitziet, lekker in de hand ligt en natuurlijk niet al te duur is. Toch is het slim om ook naar andere aspecten te kijken. Zo kun je niet met ieder strijkijzer even makkelijk grote hoeveelheden was wegstrijken, en is het ene strijkijzer beter geschikt om hardnekkige kreukels glad te strijken dan het andere. Met onderstaande checklist weet je zeker dat je nieuwe strijkijzer een schot in de roos is.

Wel of geen stoom?

Misschien wel de belangrijkste vraag in je zoektocht naar een goed strijkijzer is of je wel of niet voor een exemplaar met stoomfunctie kiest. Ga je wél voor stoom, dan heb je in die categorie ook weer verschillende opties. Stoomstrijkijzers zijn reguliere strijkijzers met een klein waterreservoir in het apparaat zelf. De tweede optie is de stoomgenerator, met een extern waterreservoir tot wel twee liter. Geen stoomfunctie nodig? Dan kies je voor een simpel droogstrijkijzer.

Strijken met stoom helpt om de vezels van een stof zachter en soepeler te maken, waardoor je kreukels makkelijk gladstrijkt. Het reguliere stoomstrijkijzer is dan ook veruit de populairste strijkijzersoort. Dit type strijkijzer is niet al te duur en is ideaal als je wel regelmatig strijkt, maar niet wekelijks hele wasmanden. Ook is hij compact van formaat én je kunt hem op iedere strijkplank kwijt.

Dat ligt wat anders bij een stoomgenerator. Vanwege het uitgebreide stoomstation heeft dit type strijkijzer namelijk een strijkplank met een groter plateau nodig. Een stoomgenerator heeft dan wel weer als groot voordeel dat je dankzij dat externe waterreservoir vrijwel oneindig kunt doorstrijken. Ook heeft een stoomgenerator een veel krachtiger stoomvermogen dan een gewoon stoomstrijkijzer, waardoor je zelfs de meest hardnekkige kreukels uit je wasgoed krijgt.

©Arestov Andrew - stock.adobe.com

Dat een stoomgenerator zo groot van formaat is, betekent overigens niet dat je met dit type strijkijzer niet prettig strijkt. Integendeel: je haalt het ijzer voor het strijken namelijk uit het waterreservoir. Daardoor is dit type strijkijzer juist lichter en behendiger dan een gewoon stoomstrijkijzer, waarvan je waterreservoir tijdens het strijken 'meedraagt'.

Tot slot is er nog het droogstrijkijzer zonder stoomfunctie. Dat strijkijzer is vanwege het gebrek aan stoom wat minder geschikt voor moeilijke kreukels en stugge stoffen, maar perfect voor wanneer je zo nu en dan een T-shirt of overhemd strijkt. Droogstrijkijzers zijn een stuk goedkoper dan stoomstrijkijzers en stoomgeneratoren én zijn compact en licht van gewicht. Fijn is ook dat dit type strijkijzer niet regelmatig hoeft te worden ontkalkt.

Vermogen

Het vermogen van een strijkijzer is waarschijnlijk niet het eerste waar je op let, maar dit heeft wél grote invloed op hoe jouw strijkijzer presteert. De wattage van strijkijzers kan variëren van zo'n 800 tot 2600 watt - nogal een verschil! Het vermogen bepaalt hoe snel een strijkijzer opgewarmd is, maar ook hoe warm een strijkijzer kan worden én hoe makkelijk het apparaat deze hitte kan vasthouden. Een constante temperatuur is handig bij het strijken van lastige stoffen en kreukels. Maar ook de stoomkracht hangt af van het vermogen van je strijkijzer. Over het algemeen geldt: hoe hoger het vermogen, hoe meer stoomkracht het apparaat heeft en hoe betere resultaten je krijgt.

Temperatuurinstelling

Moderne strijkijzers beschikken steeds vaker over automatische temperatuurinstelling. Dat houdt in dat het apparaat de temperatuur met behulp van sensoren automatisch aanpast aan de stof die eronder ligt. Handig, want zo wordt het strijkijzer nooit zomaar te heet en blijft de stof mooi intact.

Misschien geef je toch de voorkeur aan een ouderwetse draaiknop op je strijkijzer. Zo'n draaiknop heeft als voordeel dat je zelf alle controle hebt over de temperatuur, en dat je dus ook hogere temperaturen kunt gebruiken voor moeilijkere kreukels. Wat de temperatuurinstelling betreft, is het één niet per se beter dan het ander; het hangt er helemaal vanaf wat je zelf fijn vindt. Houd er wel rekening mee dat een model met automatische temperatuurinstelling vaak wat duurder is.

Gewicht en vorm

Om comfortabel te kunnen strijken heb je een strijkijzer nodig dat je geen lamme arm bezorgt en dat ook moeilijke hoekjes eenvoudig gladstrijkt. Besteed dus zeker aandacht aan het gewicht en de vorm van je nieuwe strijkijzer. Ideaal is een zo breed mogelijke strijkzool met spitse punt. Daarnaast wil je een strijkijzer dat zo licht mogelijk is, het liefst onder de één kilo. Ben je van plan wekelijks wasmanden vol weg te gaan strijken, dan kun je een stoomgenerator overwegen. Deze strijkijzers zijn extra licht dankzij hun externe waterreservoir én strijken lekker krachtig.

©Maksims_Liene | fotoduets

Extra functies

Veel strijkijzers beschikken over handige functies die je misschien aanspreken, zoals de sproeifunctie, stoomstootfunctie en automatisch uitschakelen. Met de sproeifunctie spuit je in plaats van een grotere hoeveelheid stoom een lichte nevel over de stof, wat helpt bij het gladstrijken van niet al te hardnekkige kreukels. De stoomstootfunctie is ideaal voor kreukels die je er met de normale stoomfunctie niet uitkrijgt, maar bijvoorbeeld ook voor het strijken van zwaardere stoffen én voor het verticaal stomen van hangende kleding. Automatisch uitschakelen zorgt ervoor dat het strijkijzer na gebruik niet per ongeluk aan blijft staan. Dat voorkomt ongelukken én scheelt wat op je energierekening.