Ongeveer 18 procent van de stroom die je verbruikt, komt voor rekening van de koelkast en vriezer. Als je dit koude duo niet op de juiste manier gebruikt en onderhoudt, zijn het echte energieverslinders. Gelukkig zijn er een aantal eenvoudige trucjes om het verbruik binnen de perken te houden.

Lees ook: Koopwijzer 5 zuinige koelkasten met energielabel A

Opletten bij de aankoop

Combi of niet?

Heb je weinig plaats, dan kies je waarschijnlijk voor de combinatie van een koelkast met diepvriezer. Maar aan die keuze zijn ook nadelen verbonden. Het vriesvak van een koelkast is geen echte diepvriezer. Het is bedoel voor ijsblokjes en om voedingsmiddelen een korte tijd te bewaren, maar het is niet hetzelfde als een diepvriezer. Zo’n vriescompartiment verdubbelt trouwens het energieverbruik van het toestel. Wil je toch een combimodel, dan zijn er koelkast-diepvriezers op de markt met twee compressoren die apart van elkaar werken. Hierdoor kun je de temperatuur beter regelen.

Liever kist dan kast (als je de ruimte hebt)

Bovendien is een diepvrieskist beter geïsoleerd dan een diepvrieskast. De kist verbruikt 15 tot 25 procent minder elektriciteit dan de diepvrieskast.  

Bekijk ook: Energiezuinige koelkasten met Black Friday-korting op Kieskeurig

Energieklasse

Het energielabel voor koelkasten en koel-vriescombinaties heeft een nieuw jasje gekregen. Voortaan worden gewoon de eerste zeven letters van het alfabet gebruikt. De extra plustekens voor bijvoorbeeld A+, A++ en A+++ zijn verdwenen, want die waren alleen maar verwarrend voor de consument. Bij koelkasten vanaf 2019 loopt de energieklasse nu van A (meest efficiënt) tot en met G. Bij diepvriezers en oudere koelkasten loopt de schaal van A+++ (meest efficiënt) tot en met F.

De nieuwe regelgeving geldt voor de Europese consumenten en zal ook worden toegepast in landen die geen lid zijn van de Europese Unie (bijvoorbeeld Noorwegen, Zwitserland).

Ook interessant: Energielabels lezen

©Andrey Popov

Jaarlijks verbruik

Op het energielabel lees je ook het jaarlijks verbruik in kWh. Om te weten hoeveel je dit kost, deel je dit getal gewoon door vier. Dat getal komt flink in de buurt van hoeveel euro dit betekent op je energiefactuur. 

Het juiste volume

Stem het volume van de koelkast en diepvriezer af op de grootte van het gezin. Woon je alleen, dan heb je geen groot kastmodel nodig: dat zou te veel loze ruimte in de koelkast betekenen en een onnodig hoog energieverbruik. Een klein tafelmodel volstaat op zijn beurt dan weer niet voor een groot gezin.

De juiste plek om je koelkast of vriezer neer te zetten

Niet bij een bron van warmte

Let op waar je deze toestellen plaatst. Zet ze dus niet naast een radiator, een oven of in het volle zonlicht. Een koeltoestel plaats je niet naast een verwarmingstoestel, logisch!

Bekijk ook: Energiezuinige vriezers met Black Friday-korting op Kieskeurig

Let op de omgevingstemperatuur

Zo’n toestel is ontworpen voor een bepaalde omgevingstemperatuur. Dat lees je in de klimaatklasse. Plaats geen koelkast of diepvriezer daar waar de temperatuur lager is dan 10°C. Heb je nog een plekje in de garage of het schuurtje? Houd er rekening mee dat niet iedere koelkast geschikt is voor zo’n koude omgeving. In de klimaatklasse van het apparaat lees je zowel de minimale als maximale omgevingstemperatuur van de koelkast. Een model met klimaatklasse SN-T werkt goed in ruimtes tussen de 10° en 43° Celsius. Je vindt de klimaatklasses in de handleiding en op het label in de koelkast. Meestal vind je deze sticker door een groentebak weg te halen. Het label is meestal onderaan aan de zijkant van de koelkast geplakt. Staat een koelkast in een ruimte staat die kouder is dan de minimale omgevingstemperatuur, dan heeft het toestel meer moeite om de inhoud te koelen. Hetzelfde geldt voor de maximale omgevingstemperatuur.

Let op de temperatuurinstelling 

Voor een koelkast is de temperatuur tussen 4 en 5°C ideaal. Voor de diepvriezer is dat -18°C. Iedere graad die je kouder instelt, doet het verbruik met 5 tot 10 procent toenemen. Soms heeft de diepvriezer een boost-functie waarmee je de temperatuur laat dalen tot -24°C. Hierdoor kun je sneller grote hoeveelheden invriezen. Als je deze boost-functie gebruikt, vergeet dan zeker niet om het toestel enkele uren later opnieuw in te stellen op de normale werkingstemperatuur van -18°C. Om het helemaal goed te doen, moet je dit met een thermometer controleren.  

©Dalius Baranauskas

Dagelijks gebruik

Kliekjes eerst afkoelen

Een koelkast en vriezer zijn ideaal om kliekjes in te bewaren. Gerechten die nog warm zijn, laat je het beste afkoelen voordat je ze in de koelkast of diepvriezer zet. Het is belangrijk om de bakjes en zakjes goed af te sluiten. Hoe minder lucht er in zit, hoe minder moeite de koeling heeft om het koud te houden. Dat geldt zeker wanneer je ze in het vriesvak stopt.

Ontdooien in de koelkast

Wil je voedsel uit de diepvriezer laten ontdooien? Haal het dan 24 uur voordat je het nodig hebt uit de vriezer en laat het in de koelkast ontdooien. Tijdens dan ontdooien komt er kou vrij, waardoor je koelkast weer net een tikkeltje minder hard hoeft te werken. Ook is langzaam in de koelkast ontdooien veiliger op bacteriologisch vlak. 

Snel open en dicht

Een inkoppertje: open de deur zo kort mogelijk en sluit hem ook weer zo snel mogelijk. Uitgebreid nadenken over wat je vandaag alweer zult klaarmaken doe je dus beter niet met een geopende koelkastdeur. Sommige nieuwe modellen laten zelfs een geluidswaarschuwing horen wanneer je de deur niet snel genoeg dichtdoet. 

Driekwart vol

Een te volle koelkast verbruikt meer, maar een lege ook. Idealiter is de koelkast voor driekwart gevuld. Laat voldoende ruimte tussen de verschillende voedingsmiddelen. De koude lucht moet in de koelkast kunnen circuleren om alle voeding goed koel te kunnen houden. Zit er tijdelijk te weinig voedsel in het toestel, dan is het slim om de lege ruimtes te vullen met piepschuimblokken.

Voedsel in verpakking

Bewaar voedsel bij voorkeur in de verpakking. Hierdoor vermijd je dat de voedingsmiddelen uitdrogen en het voorkomt dat er zich een ijslaag vormt. 

Temperatuurzones

Houd rekening met de temperatuurzones in de koelkast. De koudste zone zit onderaan, boven de groentebakken.  Dit is dus de ideale plaats om voedingswaren te bewaren die snel bederven zoals vlees en vis. Bewaar dranken, kaas, boter en eieren in het bovenste deel.

Onderhoud

Rooster afstoffen

Verwijder het stof op het zwarte rooster aan de achterkant van de toestellen. Als zich daar een stoflaag heeft afgezet, produceert het toestel meer warmte en hierdoor stijgt het verbruik. 

Controleer de deurdichting

Sluit de deur niet meer helemaal goed? Je kunt dat testen met een blad papier. Stop het papier tussen de deur en sluit de deur. Als het papier niet tussen de deur klemt, dan deugen de dichtingen niet meer: misschien is er iets met de scharnieren of zijn de rubbers niet meer goed. Kijk of je ze kunt (laten) vervangen. Niet? Dan is dit is een signaal om na te denken over een nieuwe koelkast. 

Voorkom ijsvorming

Ontdooi de diepvriezer en het vriesvak regelmatig. Het is niet de meest aangename klus, maar het is wel noodzakelijk,  want elke 2 millimeter ijsvorming kost 10 procent meer energie! Doe dit dus twee, drie keer per jaar. Bij een gemiddelde koelkast met vriezer spaar je hiermee tien euro per jaar

©Ирина Швейн

Leegmaken op vakantie

Ga je voor langere tijd weg, maak het toestel dan helemaal leeg. Maak het schoon met een desinfecterend product, laat de deur open staan en schakel het toestel uit. We hebben een uitgebreid stappenplan over hoe je je koelkast vakantieklaar maakt.

Houd je van een strakke keuken? Dan is inbouwapparatuur een logische keuze. Wil je een magnetron, dan sta je voor de keuze: ga je voor een combi-magnetron die meer kan dan alleen opwarmen, of volstaat een simpele solo-magnetron? Het antwoord hangt vooral af van hoe je kookt, maar natuurlijk ook van hoeveel ruimte je hebt. Meer daarover lees je hier.

Lees ook: Inbouwapparatuur in je keuken? Zo meet je alles precies goed op

Er zijn twee dingen belangrijk bij het kiezen van een inbouw-magnetron. We kijken daarom eerst naar de mogelijkheden van combi- en solomagnetrons, daarna zoomen we in op alles wat je moet weten over inbouwmaten.

Wat kun je met een combi-magnetron?

Met een combi-magnetron kun je meer dan alleen restjes opwarmen of iets ontdooien. Dit type combineert een gewone magnetronfunctie met hetelucht én vaak ook een grillstand. Dat betekent dat je er bijvoorbeeld ook een ovenschotel in kunt bakken of een pizza knapperig krijgt.

Zo'n alleskunner is vooral handig als je maar één nis in je keuken hebt voor een inbouwmodel. Of als je het gewoon prettig vindt om zo min mogelijk spullen in je keuken te hebben, maar wel van alles wilt kunnen bereiden. Het is daarbij wel goed om te weten dat de grillfunctie in een combi-magnetron meestal wat minder krachtig is dan die in een losse oven. Voor het braden van grote stukken vlees of regelmatig bakken van taarten en koekjes ben je waarschijnlijk beter af met een aparte inbouw-oven.

Wat doet een solo-magnetron (en wat niet)?

Een solo-magnetron is eenvoudiger, compacter en goedkoper. Geen oven, geen grill, gewoon een magnetronfunctie. We hebben het dan over snel iets opwarmen of ontdooien. De bediening is vaak simpel: een draaiknop, een paar standen en klaar. Heb je al een oven of kook je niet zo uitgebreid? Dan heb je aan een solo-magnetron voldoende.

©Sergey

Inbouwmaten: hoogte, breedte en diepte

Bij inbouwmodellen draait het niet alleen om functies, maar ook om afmetingen. De standaard nishoogte ligt meestal op 38 of 45 centimeter. Solo-magnetrons vallen vaak in de categorie van 38 cm, terwijl combi-magnetrons meestal 45 cm hoog zijn. Heb je een keuken met een vaste kolomindeling, dan bepaalt dit vaak al welk type je kwijt kunt.

De nisbreedte is vrijwel altijd 56 centimeter, ongeacht het type magnetron. Dat betekent dat de kast waarin je de magnetron plaatst, deze breedte moet bieden. De exacte maat kan per model een paar millimeter verschillen, dus het is slim om altijd de inbouwtekening van het toestel erbij te pakken vóór je tot aanschaf overgaat.

Voor de nisdiepte bestaat er geen vaste standaard. De meeste modellen vragen om een nis van zo'n 55 centimeter diep, maar er zijn ook compactere varianten die in een minder diepe kast passen. Ook hier geldt: kijk naar de technische tekeningen van het specifieke model om zeker te weten of het past. Vergeet bovendien niet te controleren of er rondom voldoende ventilatieruimte blijft – vooral bij combi-magnetrons is dat belangrijk.

Kom je er niet uit? Laat je goed voorlichten bij je keukenspecialist. Het zou toch heel vervelend zijn als je een magnetron zou kopen die net niet goed blijkt te passen!

©Dmitri Maruta

Installatie en aansluiting

Voor beide types heb je meestal genoeg aan een geaard stopcontact. Maar let op: combi-magnetrons hebben een hoger vermogen, vooral als de oven en grill tegelijk werken. Een combi-magnetron kan makkelijk 3000 watt vragen. Gebruik dus geen verlengsnoer of stekkerblok, maar sluit hem aan op een aparte groep als dat nodig is.

Vind je het nog steeds moeilijk om te kiezen? Zes scenario's

1. Alleenstaande in klein appartementJe woont alleen, hebt een kleine keuken en kookt niet uitgebreid. Vaak gaat het om snelle maaltijden of iets opwarmen.
Kies dan voor een solo-magnetron. Die is compacter, voordeliger en doet precies wat je nodig hebt. De extra functies van een combi-magnetron blijven waarschijnlijk toch ongebruikt.

2. Jong gezin met ruime keuken en aparte ovenJe kookt regelmatig, hebt kinderen en genoeg ruimte in de keuken. Je hebt al een oven.
Dan is een solo-magnetron de logische aanvulling. Ideaal voor kinderhapjes, snel ontdooien en tussendoor snel iets opwarmen.

3. Gezin in kleine keuken zonder ovenJe kookt vaak en met plezier, maar hebt maar één vrije nis beschikbaar.
Ga dan voor een combi-magnetron. Zo combineer je magnetron, oven en grill in één apparaat. Let op de inhoud (minimaal 25 liter) als je regelmatig voor meerdere mensen kookt.

4. Kookliefhebbers met grote keuken

Jullie koken uitgebreid en hebben een royale keuken met plaats voor meerdere inbouwapparaten.
Kies voor een solo-magnetron in combinatie met een aparte oven. Zo heb je altijd het juiste apparaat tot je beschikking, wat je ook wilt bereiden.

5. Starter met beperkt budgetJe bent bezig met je eerste keuken en het budget is krap.
Begin met een solo-magnetron. Die is voordelig, eenvoudig en biedt alles wat je in de basis nodig hebt. Later kun je altijd nog uitbreiden.

6. Ouder echtpaar dat het graag simpel houdtDe kinderen zijn uit huis, je kookt kleinere porties en zoekt vooral gemak.
Een solo-magnetron volstaat prima. Hij is overzichtelijk in gebruik, neemt minder ruimte in en is perfect voor kleine gerechten of restjes van de vorige dag.

Met iOS 26 en de komst van de nieuwe iPhone 17-serie zet Apple een grote stap vooruit. Van het spectaculaire Liquid Glass-design en slimmere Apple Intelligence tot handige vernieuwingen in Berichten, Camera, Telefoon en CarPlay: ontdek hoe deze update je iPhone mooier, slimmer én persoonlijker maakt.

Vloeibaar glas

Volgende maand verschijnt iOS 26, en het belooft de grootste visuele update sinds iOS 7 te worden. Het nieuwe Liquid Glass-design geeft de interface een transparante, glasachtige uitstraling die door het hele systeem is doorgevoerd. Van de iconen en widgets tot het vergrendelscherm: alles oogt dieper, dynamischer en levendiger. Kleuren passen zich subtiel aan je achtergrond aan, waardoor de iPhone meer dan ooit een persoonlijke uitstraling krijgt. Apple wil hiermee een consistentere visuele ervaring over al zijn apparaten creëren, zodat je iPhone naadloos aansluit bij iPadOS, macOS en zelfs visionOS. Niet iedereen is echter onverdeeld enthousiast: sommige testers vinden dat de extra transparantie ten koste kan gaan van de leesbaarheid in fel licht. Wij denken dat dat een kwestie van wennen is.

©Apple

Apple Intelligence slimmer en veelzijdiger

Apple Intelligence, het AI-platform dat in iOS 18 voorzichtig zijn intrede deed, krijgt in iOS 26 een flinke upgrade. Waar het voorheen vooral als slimme assistent achter de schermen werkte, wordt het nu nadrukkelijker zichtbaar in het dagelijks gebruik. Realtime-vertaling in Berichten, FaceTime en telefoongesprekken gebeurt volledig op je toestel, wat niet alleen snel maar ook privacyvriendelijk is. Visual Intelligence kan teksten, datums, locaties of gezichten in foto's en screenshots herkennen en direct acties aanbieden. Zo kun je een adres in één tik openen in Kaarten of een datum meteen in je agenda zetten.

Met Image Playground maak je creatieve beelden door stijlen en elementen te combineren, terwijl Genmoji gepersonaliseerde emoji's oplevert die passen bij jouw stemming of situatie. Deze functies zijn vooral handig voor wie vaak visueel communiceert en snel iets unieks wil delen. Ze laten ook zien hoe Apple AI wil verweven met creativiteit, zonder dat het gebruik ingewikkeld wordt.

Handige app-vernieuwingen

De Berichten-app krijgt een paar functies die groepsgesprekken levendiger maken. Polls maken het makkelijker om bijvoorbeeld samen een restaurant te kiezen, terwijl gepersonaliseerde achtergronden elk gesprek een eigen sfeer geven. In de Telefoon-app pakt Apple veelgevraagde verbeteringen aan: spam wordt automatisch gefilterd, onbekende nummers kun je direct screenen, en met Hold Assist neemt je iPhone het wachten bij een klantenservice van je over. Zo kun je iets anders doen totdat er een medewerker beschikbaar is.

CarPlay profiteert ook van de update. Multitouch-bediening maakt inzoomen en schuiven in Kaarten eenvoudiger, en Live Activities tonen onderweg actuele informatie, zoals de status van je bestelling of sportuitslagen. De gloednieuwe Apple Games-app bundelt al je games op één plek, inclusief aanbevelingen, ranglijsten en prestaties. Dit moet het gamen op iOS zichtbaarder en socialer maken. Daarnaast krijgen Apple Music, Kaarten en Wallet subtiele maar nuttige verbeteringen, zoals songtekstvertalingen voor buitenlandse nummers en live-vluchtinformatie rechtstreeks in Wallet.

Slimme details

Naast de grote veranderingen bevat iOS 26 talloze kleine verbeteringen die het dagelijks gebruik nét wat fijner maken. De wekker­snooze kun je straks zelf instellen, zodat je niet vastzit aan de standaard negen minuten. Als je cameralens vuil is, krijg je een melding om wazige foto’s te voorkomen. Bij het opladen toont de iPhone nu hoelang het duurt tot 80 of 100 procent, wat handig is als je haast hebt of juist de batterij wilt sparen.

De nieuwe Adaptive Power Mode leert van je gebruikspatroon en past het energieverbruik daarop aan, zodat je net wat langer vooruit kunt. Screenshots kunnen voortaan direct in HDR worden opgeslagen, wat vooral op de nieuwste displays voor helderdere en scherpere beelden zorgt. En wie graag speelt met vormgeving, kan het vergrendelscherm voorzien van een afbeelding met 3D-effect die reageert op de beweging van je toestel.

Nieuwe iPhone 17-serie

Zoals elk jaar verschijnt iOS 26 samen met een nieuwe generatie iPhones. De iPhone 17-serie bestaat uit de iPhone 17, de 17 Pro, de 17 Pro Max en de compleet nieuwe iPhone 17 Air. Deze toestellen krijgen de gloednieuwe A19-chip, die niet alleen sneller is maar ook zuiniger, en geoptimaliseerd is voor de meest geavanceerde AI-functies in iOS 26.

De displays bieden ProMotion-technologie met verversingsfrequenties tot 120 Hz, waardoor animaties en scrollen nog vloeiender ogen. De camera's zijn verbeterd, met bij de Pro-modellen een nieuwe 48MP-telefoto­lens en een 24MP-selfiecamera. Bovendien is er ondersteuning voor wifi 7, zodat downloads en streaming razendsnel gaan. Voor wie het maximale uit iOS 26 wil halen, vormen deze nieuwe toestellen de perfecte match.

Nog even geduld...

In Nederland en de rest van de EU zullen sommige functies helaas niet direct beschikbaar zijn. Apple stelt bepaalde mogelijkheden uit vanwege regelgeving zoals de Digital Markets Act (DMA). Het gaat onder meer om locatie-gebaseerde diensten zoals Visited Places en enkele AI-functies. Daarnaast ondersteunt Apple Intelligence de Nederlandse taal nog niet volledig; live-vertaling en automatische samenvattingen in onze taal worden pas later in 2025 toegevoegd. Dat betekent dat we in eerste instantie vooral profiteren van de visuele vernieuwingen en de universele functies.

Beschikbaarheid en compatibiliteit

iOS 26 wordt in september uitgerold voor iPhones met minimaal een A13-chip, waardoor de iPhone XR, XS en XS Max dit jaar afvallen. De meest geavanceerde Apple Intelligence-functies zijn alleen beschikbaar op toestellen met een A17 Pro-chip of nieuwer, zoals de iPhone 15 Pro, 15 Pro Max, de iPhone 16-reeks en de nieuwe iPhone 17-modellen. Heb je zo'n toestel, dan kun je straks zonder beperkingen genieten van alles wat iOS 26 te bieden heeft.