Zo lees je je (slimme) energiemeter uit
Vanaf 2014 zijn netbeheerders gratis slimme meters gaan uitdelen om de domme meters in het huishouden te vervangen. Daardoor hoef je geen meterstanden meer door te geven, want dat doet dat slimme apparaatje voor je. Niettemin is het aan te raden om met regelmaat een fotootje van de meterstanden te maken. Zo kun je makkelijk(er) fouten opsporen wanneer de slimme meter toch niet zo slim blijkt te zijn. Dat is overigens ook raadzaam wanneer je nog een analoge of digitale meter hebt.
Het bijhouden van de meterstanden heeft verschillende voordelen. In dit artikel lees je niet alleen over die voordelen, maar ook:
-
Wanneer je de meter moet uitlezen
-
Wie, wat, waar ben je slimme meter?
-
Hoe je dat doet bij een analoge of digitale meter
-
Wat je kunt doen zodra je merkt dat de standen niet kloppen
-
Ook interessant: HomeWizard P1 Meter: meet zelf je verbruik.
Analoge, digitale en slimme meters in een notendop
Hoewel netbeheerders de slimme meter in de afgelopen jaren stevig hebben geplugd, hebben sommige huishoudens nog een analoge of digitale meter in de meterkast hangen. Bij dat soort meters moet je sowieso zelf je energieverbruik bijhouden en doorgeven. Analoge meters werken als een klok. Zodra er energie wordt verbruikt, draait de teller om naar een volgend nummer.
Digitale meters hebben een display met digitale cijfers. Het display van een digitale meter is vergelijkbaar met dat van een slimme meter. Het verschil tussen de twee herken je doordat een slimme meter een poort heeft waarop je een energiemanager kunt aansluiten.
TIP! Heb je nog geen slimme meter, maar wil je er wel graag één? Een slimme meter houdt jouw verbruik tot in de puntjes bij, of het nu dag of nacht is. Met het apparaatje zelf bespaar je niks, maar doordat het je inzicht geeft in je verbruik, zie je makkelijker waar je eventueel kunt besparen.
Een logboek bijhouden, waarom zou ik?
Een slimme meter heeft een geheugen en kan de standen opslaan. Vervolgens stuurt de meter de gegevens door via het telefoonsignaal; er is dus geen internetverbinding voor nodig. Je geeft deze data automatisch door aan het bedrijf dat de meter op afstand voor je uitleest. Het zou dus wel zo prettig zijn als je dat proces volledig kunt vertrouwen.
Ook lezen: Domme slimme meter: zo check je je werkelijke verbruik (en voorkom je dat je te veel betaalt!)
Door zelf maandelijks de meter uit te lezen en de standen te fotograferen (met datum), geef je jezelf net wat meer zekerheid. Als er dan een fout optreedt, heb jij altijd het logboek met foto’s achter de hand.
Bovendien geeft het je extra inzicht in je verbruik. Zo weet je precies hoeveel stroom je die maand hebt verbruikt, kun je de kosten ervan inschatten en kun je nagaan of je op elektriciteit kunt bezuinigen.
Om er zeker van te zijn dat alles in de administratie klopt, is het dus handig om óók zelf de standen bij te houden. Dat geldt uiteraard ook voor de analoge en digitale meter:
Zo heb je inzicht in je energieverbruik en kun je nagaan waar je kunt besparen (of niet);
Dan kun je bij fouten op zoek naar de oorzaak, bijvoorbeeld bij de jaarafrekening of bij buitengewoon veel energieverbruik;
Dan heb je bewijsstukken waarmee je kunt aantonen wat jouw werkelijke verbruik was.
©martin bergsma / dutchscenery / mediagram
Wanneer moet ik mijn (slimme) energiemeter uitlezen?
Doorgaans hoor je de meterstanden op te nemen en door te geven bij een verhuizing, de opmaak van de jaarrekening, bij het overstappen naar een nieuwe leverancier en wanneer de netbeheerder aan het onderhoud van het net werkt. Maar dus ook wanneer je maandelijks zelf inzicht wilt hebben, of simpelweg een logboek wilt bijhouden zodat je goed voorbereid bent op de jaarrekening.
Slimme meters kunnen overigens ook uitstaan. Als huishouden kun je zelf kiezen of de slimme meter administratief uit- of aanstaat. Als de meter administratief uitstaat, dan leest de leverancier geen standen af, maar kunnen ze wel contact maken met de meter voor onderhoud en beheer. De meter staat dus niet helemáál uit. Op het display van de slimme meter zie je wanneer en waarom er onderhoud is gepleegd. In dit geval moet je zelf de meterstanden doorgeven en krijg je geen maandelijks kosten- en verbruiksoverzicht van de leverancier.
TIP! Je kunt de meter altijd op afstand weer aanzetten en blijven gebruiken om er een energieverbruiksmanager aan te koppelen.
Wat brengt het uitlezen van de (slimme) energiemeter mij nog meer?
Zekerheid en bescherming. De energieprijzen veranderen nog weleens, afhankelijk of je een vast of variabel contract hebt afgesloten. Valt de jaarrekening op de mat, en blijkt dat je ineens moet bijbetalen terwijl je juist goed op je verbruik hebt gelet? Dat is geen leuke verrassing. Met het tracken van je energieverbruik kun je nagaan of de rekening we echt klopt.
Het kan namelijk zijn dat de energiemeter kapot is. Het komt weleens voor dat de draaischijfmeter aan vervanging toe is. Op zo’n moment kan de schijf langzamer gaan draaien. Dat betekent dat het verbruik wel gemeten is, maar dat de schijf langzamer draaide dan eigenlijk nodig was. Hierdoor kan het daadwerkelijke verbruik dus hoger uitvallen.
Fouten in de jaarafrekening kun je checken met de standen van de foto’s.
Het maandelijkse voorschotbedrag is veel hoger dan wat je eigenlijk verbruikt. Door het échte verbruik aan te tonen, kun je de leverancier vragen om het volgende kalenderjaar een lager voorschotbedrag te betalen.
Op 1 januari 2023 is het prijsplafond ingegaan, dat alleen geldt als je onder 1200 m³ gas en 2900 kWh stroom blijft in je verbruik. Door goed op je energierekening te letten, kun je dus checken of je daar ook voor in aanmerking komt.
©PXimport
Waar vind ik de (slimme) energiemeter?
De elektriciteitsmeter vind je meestal in de meterkast, gang of hal. Vooral bij oudere gebouwen kan het nog weleens een zoektocht zijn. Daar zit de meter soms verstopt in een kastje ergens op de gang. De energiemeter staat meestal op ooghoogte en herken je aan de eenheid kWh. Zo is de meter makkelijk van andere meters (zoals gas- en watermeter) te onderscheiden. Die twee worden aangeduid met de eenheid kubieke meter, oftewel m³.
Hoe lees ik de standen van de (slimme) energiemeter?
Stroom, energie of elektriciteit wordt dus weergegeven met kWh. Een slimme meter heeft vier draaischijven, oftewel vier telwerken die worden aangeduid met T1, T2, T3 en T4. Elk nummer dat erachter staat, heeft een andere functie.
T1 en T2 laten zien wat je verbruikt, waarbij T1 doorgaans het dagtarief en T2 het nachttarief is.
T3 en T4 geven de energie aan die je zelf teruglevert door opwekking, bijvoorbeeld door zonnepanelen.
Standaard lopen de telwerken T1 en T2. Dat houdt in dat je energie krijgt aan de hand van een dubbel tarief: het dag- en nachttarief. Dat is anders als je een enkel tarief hebt afgesproken met je leverancier. Dan loopt maar één telwerk.
Wek je zelf stroom op met behulp van zonnepanelen? Dan lopen T3 en T4 ook mee, waarbij T3 staat voor de energie die je overdag opwekt en T4 voor de energie die je gedurende de nacht opwekt. Wek je zelf geen stroom op? Dan lopen T3 en T4 uiteraard niet.
Het verschil tussen enkeltarief en dubbeltarief Enkeltarief betekent dat de kosten voor de geleverde energie gelijk worden gesteld, ook al is het dag of nacht. Bij het dag- en nachttarief gelden er verschillende tarieven voor de dag en nacht (en vaak weekenden en feestdagen). Het dag- en nachttarief werd geïntroduceerd omdat grote elektriciteitsverbruikers (zoals bedrijven en fabrieken) 's nachts minder verbruiken. De bedoeling hiervan was dat mensen meer gespreid energie gingen gebruiken.
Digitale meters hebben meestal twee telwerken en soms vier. De telwerken tonen doorgaans dezelfde informatie als bij een slimme meter. Bij de installatie kun je vaak kiezen tussen enkeltarief of dag- en nachttarief.
Een analoge meter kan één of twee telwerken hebben. Met één telwerk krijg je elektriciteit geleverd voor enkeltarief. Dat is het makkelijkst af te lezen. Met het tweede telwerk op de analoge meter wordt onderscheid gemaakt tussen dag- en nachttarief. Heb je een analoge of digitale meter en wek je zelf stroom op? Dan loopt de draaischijf vaak vanzelf terug en wordt het niet met een andere teller aangegeven.
©PXimport
Sinds dit jaar (2023) is een slimme meter verplicht in combinatie met zonnepanelen. Zo staat dat in het klimaatakkoord. Met de slimme meter heb je te maken met de salderingsregeling. Aan het eind van het jaar wordt de door jou teruggeleverde stroom verrekend met de stroom die je dat jaar hebt verbruikt. Door je panelen te monitoren, heb je altijd direct inzicht in de oplevering.
Welke cijfers moet ik uiteindelijk invullen?
Tegenwoordig kun je je verbruik via de website doorgeven door in te loggen bij je energieleverancier. Krijg je een brief op de deurmat voor het doorgeven? Check voordat je de meterstanden doorgeeft in elk geval altijd of het meternummer overeenkomt met het nummer dat op de brief of op de website staat vermeld. Het meternummer is een uniek nummer, waardoor je zeker weet dat het over jouw (slimme) meter gaat.
Bij een slimme of digitale meter moet je meestal eerst op het knopje drukken om het display wakker te maken. Het scherm gaat namelijk in de slaapstand om de batterij te besparen. Vervolgens zie je de verschillende telwerken staan, die elk zeven cijfers vóór de komma en één na de komma hebben. Bij het doorgeven van je standen noteer je alleen de cijfers vóór de komma. Dat geldt overigens ook voor de water- en gasmeter.
Wat kan ik doen als de standen niet kloppen?
Blijken je meterstanden niet te kloppen met de standen en tarieven op de jaarnota? Dat is vervelend. Door de volgende stappen te nemen, kun je nagaan waar het energieverbruik en de kosten vandaan komen:
Via het Nibud kun je je eigen verbruik vergelijken met dat van andere huishoudens. Is het buitengewoon veel of valt het eigenlijk toch wel mee?
Check bij jezelf of je meer stroom hebt verbruikt tijdens de koude wintermaanden of warme zomerdagen. Kan het kloppen dat je meer hebt verbruikt?
Controleer je huishoudelijke apparaten op sluipverbruik.
Klopt het niet met je verbruik? Dan kun je het volgende doen:
Bij je netbeheerder kun je een speciale doormeting aanvragen. Soms komen daardoor technische fouten van de meter aan het licht. De kosten van een doormeting kunnen erg verschillen, maar let op: blijkt de fout toch bij jou te liggen, dan moet je zelf de kosten betalen en krijg je dus niets terug.
Blijkt de fout bij de leverancier te liggen, dan kun je bezwaar maken. Doordat je zelf maandelijks de standen hebt bijgehouden, kun je de foto’s met datum als bewijsstukken opsturen.
Kom je er niet uit met je leverancier? Bij hoge nood kun je naar de geschillen commissie over energie stappen die je verder helpen.
Of je nu een analoge, digitale of slimme meter hebt, het is altijd handig om met regelmaat de meterstanden bij te houden. Door zelf het heft in handen te nemen, kun je makkelijker fouten opsporen én energie besparen.
