Normaal wordt de elektriciteit die de zonnepanelen op je dak hebben geproduceerd op jaarbasis weggestreept tegen de elektriciteit die je hebt opgemaakt. Dit is het zogenoemde salderen. Enkele energieleveranciers doen dat nu per maand, wat eigenlijk altíjd ongunstig is. Hoewel consumentenorganisaties tegen zijn, staat nu nog niet letterlijk in de wet dat het niet mag. We leggen uit waarom het ongunstig is en wat je kunt doen als jouw energieleverancier dit ook gaat doen.

Na elk contractjaar kijkt een energieleverancier wat je aan elektriciteit hebt teruggeleverd. Dat wordt afgetrokken van de stroom die je hebt afgenomen, ook wel salderen genoemd. Dit gebeurt in de regel na elk jaar. We schreven eerder hoe dat werkt en hoe de salderingsregel er in de toekomst uit gaat zien. Sommige energieleveranciers wijken af van de norm en salderen per maand of kwartaal. Wees daar alert op, want in vrijwel alle gevallen is het ongunstig. Het wordt ook niet altijd duidelijk aangegeven!

Een bekend voorbeeld uit de praktijk is Budget Energie. Per 1 juli biedt het klanten met een variabel tarief een terugleververgoeding van 50% van het leveringstarief per kWh. Deze saldering vindt maandelijks plaats met de tarieven van de betreffende maand. Uit de prijsinformatie wordt dit niet direct duidelijk.

Waarom is salderen per maand ongunstig?

Salderen op maandbasis is in vrijwel alle situaties ongunstig. Ook als je, zoals bij Budget Energie, een (in de huidige markt) relatief hoge terugleververgoeding krijgt. In de zonnige maanden wek je namelijk meestal veel meer stroom op dan je verbruikt. In de winter is dat andersom, en verbruik je juist meer dan je opwekt. Bij saldering op jaarbasis kun je het hogere verbruik in de winter in feite wegstrepen tegen het overvloed aan stroom in de zomer. Het energienet zou je als een soort buffer kunnen zien, waar het teveel aan stroom in zonnige periodes wordt opgeslagen, zodat je dat in de donkere maanden ‘gratis’ kunt opmaken. Bij saldering op maandbasis kan dat niet meer. In de zomer krijg je dan een relatief lage vergoeding voor die stroom, terwijl je in de donkere maanden de volle prijs gaat betalen, omdat je nog nauwelijks opwek hebt. Dat is extra pijnlijk als je je huis elektrisch verwarmt met bijvoorbeeld een warmtepomp.

©Colby Lysne

Wetswijziging

Onder meer de Consumentenbond en de Autoriteit Consument & Markt (ACM) vinden dat salderen op jaarbasis moet plaatsvinden en niet bijvoorbeeld per maand of kwartaal. Maar dit staat nog niet letterlijk zo in de wet. Minister Rob Jetten van Klimaat en Energie heeft aangeven dat hij de Energiewet graag wil aanpassen, zodat het nog duidelijker is dat saldering op jaarbasis verplicht is. Zolang dat niet is gebeurd zegt Budget Energie in ieder geval door te gaan met salderen per maand.

Terugleververgoeding

Maandelijks salderen doet minder ‘pijn’ als een redelijke terugleververgoeding wordt vastgesteld. Maar ook hier geeft de Energiewet nog geen duidelijkheid. De ACM stelde eerder dat de vergoeding minimaal 70% van het kale leveringstarief moet zijn. Dat wordt echter pas bekrachtigd in de nieuwe energiewet die in 2025 ingaat. Daar maken veel energieleveranciers misbruik van door nu nog een veel lagere vergoeding te geven. Controleer daarom uiteraard ook steeds goed de terugleververgoeding als je op jaarbasis (en bij jaarlijkse saldering!) meer stroom levert dan afneemt.

Wat kun je doen?

Wat kun je zelf doen om zekerheid te hebben over saldering? Om te beginnen raden we je aan om duidelijkheid te krijgen over de manier waarop de salderingsregel wordt toegepast door jouw energieleverancier. Als je een variabel contract hebt, moet je dit extra goed in de gaten houden. De tarieven en voorwaarden kunnen namelijk na elke maand veranderen. Weliswaar gebeurt dat in de regel maar twee keer per jaar, maar door de huidige marktsituatie wijken veel energieleveranciers daar van af.

Overweeg je om over te stappen? Bij een variabel contract teken je een overeenkomst voor onbepaalde tijd. Dan kun je altijd maandelijks opzeggen zonder boete. Heb je nog een vast contract, dan kun je na de contractperiode overstappen. Let goed op de einddatum, want meestal ga je automatisch over van een vast naar een variabel contract. Let daarnaast ook goed op de tarieven voor teruglevering en of er per maand, kwartaal of jaar gesaldeerd wordt. Reken alles goed door, zodat je zeker weet dat je bij een partij terechtkomt die uiteindelijk het gunstigst voor jouw situatie is.

©Looker_Studio - stock.adobe.com

Haalbaarheid jaarlijks salderen

Nu bij steeds meer woningen de daken vol liggen met zonnepanelen, valt de haalbaarheid van jaarlijks salderen natuurlijk wel te betwisten. Woningen ‘dumpen’ in de zomer immers massaal stroom, wat zelfs tot overbelasting van het net kan leiden, om het in de winter weer ‘gratis’ af te kunnen nemen. Het energienet wordt als een soort buffer gebruikt. Zélf je overvloedige zonnestroom opslaan in een thuisbatterij lijkt een goed alternatief. Maar je kunt niet genoeg opslaan om de winter door te komen. Sterker nog, bij de meeste batterijen wordt de volledige capaciteit op een bewolkte dag al aangesproken. Er zijn overigens ook andere manieren om je zonnestroom optimaal te benutten.

Amazon introduceerde kortgeleden een nieuwe generatie slimme speakers, waaronder de hier besproken Echo Dot Max. Volgens de fabrikant levert deze bescheiden luidspreker een verbeterde audiokwaliteit, terwijl de microfoon naar verluidt nauwkeuriger spraakopdrachten verwerkt. Met een adviesprijs van 109,99 euro is het ook nog eens een van de goedkopere smartspeakers in de markt. Hoog tijd voor een review!

Vergeleken met de voorgaande Echo Dot-speaker uit 2022 is het design ietwat op de schop gegaan. De behuizing oogt weliswaar nog altijd als een bolletje met als verschil dat er aan de voorzijde een stukje is 'afgesneden'. Je treft hier twee volumetoetsen en een aan-uitknop voor de microfoon. Rondom dit bedieningspaneel bevindt zich een blauwgekleurde ledring. Verder zit er aan de achterzijde een ingang voor de bijgesloten voedingsadapter.

©Maikel Dijkhuizen

Lichtgewicht wifi-speaker zonder accu

De bolvormige behuizing heeft een diameter van amper elf centimeter. Ondanks deze geringe afmetingen leent de wifi-speaker zich voornamelijk voor binnengebruik. Dit nieuwe model heeft namelijk, net zoals bij eerdere generaties het geval was, weer geen accu. Een gemiste kans, want de compacte constructie van 505 gram is in principe handzaam genoeg om ook als mobiele bluetooth-speaker te dienen.

De door ons geteste paarse uitvoering heeft naar onze smaak een nogal kitscherige uitstraling. Gelukkig is de Amazon Echo Dot Max er ook in een wit en grijs jasje. Die zien er al heel wat chiquer uit en zullen in jouw woonkamer niet misstaan. Het grootste deel van de kunststof behuizing is voorzien van een laagje stof. Dit materiaal voelt niet zo stevig aan zoals we bij veel bluetooth-speakers van onder andere JBL tegenkomen. Nou is dat niet zo'n probleem, want ten opzichte van weerbestendige speakers heeft dit exemplaar natuurlijk minder te lijden.

©Maikel Dijkhuizen

Verbinden en luisteren

De configuratie en bediening van het apparaat gebeurt via de Amazon Alexa-app op een smartphone. Dat gaat erg vlot. Na verbinding met wifi downloadt de Echo Dot Max eerst een firmwareupdate. In de behuizing zit trouwens een rappe wifi6E-adapter, waardoor het apparaat overweg kan met de snelste draadloze netwerken. Al met al duurt de configuratie slechts enkele minuten.

Je koppelt Spotify of een andere muziekdienst eenvoudig aan je Amazon-account. Zeg vervolgens hardop waarnaar je wilt luisteren. Met een spraakopdracht als “Alexa, speel Coldplay” hoor je binnen enkele ogenblikken de bijbehorende deuntjes. Gebruik je stem ook om bijvoorbeeld een liedje te skippen of het volume te wijzigen. De microfoon is zéér gevoelig. Zelfs zacht uitgesproken (fluister)opdrachten op enkele meters afstand verwerkt de speaker zonder morren.

Lees ook: Van mobiel naar desktop: waarom je Spotify op je pc moet proberen

De behuizing is weliswaar compact, maar toch slaagde Amazon erin om een tweeter en woofer te integreren. Kijken we binnen dezelfde prijscategorie naar de enigszins vergelijkbare Apple HomePod Mini, dan biedt dit nieuwe model van Amazon dus een extra audiodriver. Voor zo'n kleine speaker in deze prijsklasse hoef je uiteraard geen wonderen te verwachten, maar voor het opzetten van een achtergrondmuziekje voldoet dit product prima. Met name de hoge tonen klinken erg helder. Als we geconcentreerd luisteren, horen we ook een beetje bas. Deze lage tonen zijn ietwat ondervertegenwoordigd. Verder gaat het geluid op een hoog volume galmen en vervormen.

©Maikel Dijkhuizen

Smartspeaker met Alexa

Lange tijd legde Alexa van Amazon het af tegen de spraakassistenten van Google en Apple, maar sinds 2024 verstaat Alexa eindelijk ook Nederlands. Daarmee is de Echo Dot Max een serieus alternatief voor smartspeakers van de eerdergenoemde merken. Je kunt in de Alexa-app onder andere een wekker, timer, herinnering, agenda-afspraak en boodschappenlijst instellen.

De behuizing heeft een temperatuursensor, zodat je naar de kamertemperatuur kunt vragen. Je kunt ook allerlei andere verzoeken doen. Vraag bijvoorbeeld naar de weersverwachting of naar de leeftijd van een BN'er. Helaas gaat niet iedere stemopdracht even vlekkeloos. Zo weigert ons testmodel om een overzicht van het laatste nieuws af te spelen.

Een nuttige optie is dat je in huis andere smarthome-apparaten met Alexa-ondersteuning kunt bedienen, zoals slimme lampen, stekkers en thermostaten. Dat werkt eveneens via spraakopdrachten. Misschien komt de geïntegreerde aanwezigheidssensor goed van pas, zodat de smartspeaker geschikte apparaten zelfstandig kan in- en uitschakelen.

Amazon Echo Dot Max kopen?

Zoek je een slimme luidspreker met een redelijke audiokwaliteit voor het luisteren van achtergrondmuziek? Dan is de Amazon Echo Dot Max een interessante kandidaat. Dankzij een zeer gevoelige microfoon laat je allerlei stemopdrachten op deze smartspeaker los. Meestal verwerkt de Echo Dot Max probleemloos deze commando's, al gaat er soms ook weleens iets fout.

Heb je een pc met weinig opslagruimte dan loont het wellicht om in Windows 11 de bestandscompressie in te schakelen. Dan hebben we het niet over zip-archieven, maar de NTFS-compressie waarmee je bestanden, mappen en zelfs volledige schijven kunt verkleinen.

Eerst een waarschuwing

Dankzij compressie is het mogelijk om meer data op te slaan op dezelfde ruimte. In Windows 11 kun je NTFS (New Technology File System) aanspreken. Het nadeel van deze methode is dat het extra rekenkracht vraagt iedere keer dat je zo'n gecomprimeerd bestand opent. Hetzelfde gebeurt wanneer je na de bewerking het bestand sluit en er recompressie wordt toegepast. Gebruik deze methode dus voor data die je lange tijd niet gebruikt en waar extra laadtijd nauwelijks hinderlijk is.

Je kunt op deze manier ook een volledige schijf comprimeren, maar we raden af om dit met de opstartschijf te doen. Gebruik deze functie niet op usb-sticks en alleen op snelle schijven zoals ssd's. Het prestatieverlies zou teveel doorwegen. Bij jpg-afbeeldingen of mp3- of mp4-mediabestanden is de winst verwaarloosbaar.

Map comprimeren

Open Windows Verkenner en navigeer naar de map waarvan je de inhoud wilt verkleinen. Klik met de rechtermuisknop op de map en in het snelmenu selecteer je Eigenschappen. Open het tabblad Algemeen en klik op Geavanceerd. Bij de Geavanceerde kenmerken zie je onderaan Compressie en versleutelingskenmerken. Plaats een vinkje bij Inhoud comprimeren om schijfruimte vrij te maken. Klik op OK en klik daarna op Toepassen.

Selecteer indien nodig de optie Wijzigingen toepassen op deze map, submappen en bestanden en klik op de OK-knop. Net zoals voorheen kun je zo'n map openen en de bestanden bekijken in Verkenner. Om de volledige map te decomprimeren, open je opnieuw de Eigenschappen en volg je de beschreven stappen.

Station comprimeren

Het is mogelijk om een volledige schijf te comprimeren. Open Windows Verkenner en klik op Deze pc in het linkerdeelvenster. Klik met de rechtermuisknop op de opslagschijf die je wilt comprimeren. Selecteer onder het gedeelte Apparaten en stations de optie Eigenschappen. Daarna kun je opnieuw de optie aanvinken: Dit station comprimeren om schijfruimte te besparen.