Normaal wordt de elektriciteit die de zonnepanelen op je dak hebben geproduceerd op jaarbasis weggestreept tegen de elektriciteit die je hebt opgemaakt. Dit is het zogenoemde salderen. Enkele energieleveranciers doen dat nu per maand, wat eigenlijk altíjd ongunstig is. Hoewel consumentenorganisaties tegen zijn, staat nu nog niet letterlijk in de wet dat het niet mag. We leggen uit waarom het ongunstig is en wat je kunt doen als jouw energieleverancier dit ook gaat doen.

Na elk contractjaar kijkt een energieleverancier wat je aan elektriciteit hebt teruggeleverd. Dat wordt afgetrokken van de stroom die je hebt afgenomen, ook wel salderen genoemd. Dit gebeurt in de regel na elk jaar. We schreven eerder hoe dat werkt en hoe de salderingsregel er in de toekomst uit gaat zien. Sommige energieleveranciers wijken af van de norm en salderen per maand of kwartaal. Wees daar alert op, want in vrijwel alle gevallen is het ongunstig. Het wordt ook niet altijd duidelijk aangegeven!

Een bekend voorbeeld uit de praktijk is Budget Energie. Per 1 juli biedt het klanten met een variabel tarief een terugleververgoeding van 50% van het leveringstarief per kWh. Deze saldering vindt maandelijks plaats met de tarieven van de betreffende maand. Uit de prijsinformatie wordt dit niet direct duidelijk.

Waarom is salderen per maand ongunstig?

Salderen op maandbasis is in vrijwel alle situaties ongunstig. Ook als je, zoals bij Budget Energie, een (in de huidige markt) relatief hoge terugleververgoeding krijgt. In de zonnige maanden wek je namelijk meestal veel meer stroom op dan je verbruikt. In de winter is dat andersom, en verbruik je juist meer dan je opwekt. Bij saldering op jaarbasis kun je het hogere verbruik in de winter in feite wegstrepen tegen het overvloed aan stroom in de zomer. Het energienet zou je als een soort buffer kunnen zien, waar het teveel aan stroom in zonnige periodes wordt opgeslagen, zodat je dat in de donkere maanden ‘gratis’ kunt opmaken. Bij saldering op maandbasis kan dat niet meer. In de zomer krijg je dan een relatief lage vergoeding voor die stroom, terwijl je in de donkere maanden de volle prijs gaat betalen, omdat je nog nauwelijks opwek hebt. Dat is extra pijnlijk als je je huis elektrisch verwarmt met bijvoorbeeld een warmtepomp.

©Colby Lysne

Wetswijziging

Onder meer de Consumentenbond en de Autoriteit Consument & Markt (ACM) vinden dat salderen op jaarbasis moet plaatsvinden en niet bijvoorbeeld per maand of kwartaal. Maar dit staat nog niet letterlijk zo in de wet. Minister Rob Jetten van Klimaat en Energie heeft aangeven dat hij de Energiewet graag wil aanpassen, zodat het nog duidelijker is dat saldering op jaarbasis verplicht is. Zolang dat niet is gebeurd zegt Budget Energie in ieder geval door te gaan met salderen per maand.

Terugleververgoeding

Maandelijks salderen doet minder ‘pijn’ als een redelijke terugleververgoeding wordt vastgesteld. Maar ook hier geeft de Energiewet nog geen duidelijkheid. De ACM stelde eerder dat de vergoeding minimaal 70% van het kale leveringstarief moet zijn. Dat wordt echter pas bekrachtigd in de nieuwe energiewet die in 2025 ingaat. Daar maken veel energieleveranciers misbruik van door nu nog een veel lagere vergoeding te geven. Controleer daarom uiteraard ook steeds goed de terugleververgoeding als je op jaarbasis (en bij jaarlijkse saldering!) meer stroom levert dan afneemt.

Wat kun je doen?

Wat kun je zelf doen om zekerheid te hebben over saldering? Om te beginnen raden we je aan om duidelijkheid te krijgen over de manier waarop de salderingsregel wordt toegepast door jouw energieleverancier. Als je een variabel contract hebt, moet je dit extra goed in de gaten houden. De tarieven en voorwaarden kunnen namelijk na elke maand veranderen. Weliswaar gebeurt dat in de regel maar twee keer per jaar, maar door de huidige marktsituatie wijken veel energieleveranciers daar van af.

Overweeg je om over te stappen? Bij een variabel contract teken je een overeenkomst voor onbepaalde tijd. Dan kun je altijd maandelijks opzeggen zonder boete. Heb je nog een vast contract, dan kun je na de contractperiode overstappen. Let goed op de einddatum, want meestal ga je automatisch over van een vast naar een variabel contract. Let daarnaast ook goed op de tarieven voor teruglevering en of er per maand, kwartaal of jaar gesaldeerd wordt. Reken alles goed door, zodat je zeker weet dat je bij een partij terechtkomt die uiteindelijk het gunstigst voor jouw situatie is.

©Looker_Studio - stock.adobe.com

Haalbaarheid jaarlijks salderen

Nu bij steeds meer woningen de daken vol liggen met zonnepanelen, valt de haalbaarheid van jaarlijks salderen natuurlijk wel te betwisten. Woningen ‘dumpen’ in de zomer immers massaal stroom, wat zelfs tot overbelasting van het net kan leiden, om het in de winter weer ‘gratis’ af te kunnen nemen. Het energienet wordt als een soort buffer gebruikt. Zélf je overvloedige zonnestroom opslaan in een thuisbatterij lijkt een goed alternatief. Maar je kunt niet genoeg opslaan om de winter door te komen. Sterker nog, bij de meeste batterijen wordt de volledige capaciteit op een bewolkte dag al aangesproken. Er zijn overigens ook andere manieren om je zonnestroom optimaal te benutten.

In de rubriek Waar voor je geld gaan we op zoek naar leuke aanbiedingen of producten met bijzondere eigenschappen. Dit keer hebben we een selectie van vijf 65-inch televisies voor je, met uiteenlopende prijzen van zo'n 800 tot 1.600 euro, voor ieder budget dus.

LG OLED65C46LA

Met de LG OLED65C46LA haal jij een televisie in huis die een groot 65‑inch scherm combineert met de uitstekende contrasten van OLED. Elke pixel kan individueel oplichten of uitstaan, zodat zwarte beelden echt donker worden en er geen achtergrondverlichting nodig is. In de praktijk levert dat scherp beeld en een prettige kijkhoek op, waardoor je zelfs vanuit de hoek van je woonkamer naar films of series kunt kijken. De 4K‑resolutie (3.840 × 2.160 pixels) zorgt ervoor dat ondertitels en fijne details bij natuurdocumentaires of sportwedstrijden scherp blijven.

Dankzij het 120 Hz‑paneel worden snelle bewegingen vloeiend weergegeven, wat vooral bij games of sport handig is. De tv draait op LG’s WebOS‑systeem; daarmee kun je eenvoudig navigeren tussen apps zoals Netflix, Disney+ en YouTube. Vier HDMI 2.1‑poorten bieden ruimte voor gameconsoles en randapparatuur. Ook beschikt de tv over eARC voor het doorgeven van geluid naar een externe soundbar.

Samsung QE65Q73D

Als je graag een groot scherm wilt met levendige kleuren, dan is de Samsung QE65Q73D een model om naar te kijken. Deze QLED‑televisie heeft eveneens een schermdiagonaal van 165 centimeter, maar maakt gebruik van een Quantum‑Dot laag om licht om te zetten in een breed kleurvolume. Hierdoor zijn kleuren uit films, series of games aanwezig zonder dat je zelf iets hoeft bij te stellen. Met een verversingssnelheid van 100 Hz worden bewegingen soepel weergegeven en dankzij de Motion Xcelerator 120 Hz‑functie profiteer je bij gameconsoles die hogere verversingsfrequenties ondersteunen.

De 4K AI‑upscaler in Samsungs Quantum‑processor schaalt beelden op tot de volledige Ultra‑HD‑resolutie, zodat je oudere HD‑films scherper ervaart. Het besturingssysteem Tizen biedt toegang tot apps en streamingdiensten en je kunt via SmartThings andere

slimme apparaten bedienen. Er zijn vier HDMI‑poorten en wifi aan boord en energieklasse E geeft aan dat het verbruik gemiddeld is voor een groot QLED‑scherm.

LG OLED65G45LW

De LG OLED65G45LW uit 2024 is een zogeheten Gallery‑model, bedoeld om strak tegen de muur te hangen. Het scherm is slechts enkele centimeters dik, zodat het toestel in je interieur opgaat. Binnenin zit een OLED evo‑paneel met 4K‑resolutie, waardoor elk beeldpunt individueel wordt aangestuurd en kleurenkrachtig zijn. De televisie ondersteunt een verversingssnelheid van 120 Hz en biedt daardoor vloeiende beelden bij sport of snel bewegende films.

Via vier HDMI‑2.1‑aansluitingen kun je gameconsoles aansluiten en profiteren van variabele refresh rates. WebOS 8 vormt de basis voor het smart‑platform; hiermee navigeer je door apps en diensten en kun je via spraakassistenten als Google Assistant of Amazon Alexa de tv bedienen. De set wordt geleverd met een wandbeugel, zodat hij strak tegen de muur bevestigd kan worden.

LG OLED65B42LA

In de B‑serie van LG vind je de OLED65B42LA, een toestel dat in 2024 op de markt kwam. Deze televisie biedt de voordelen van OLED – elk pixel kan apart aan of uit – maar in een iets betaalbaarder segment dan de G‑ of C‑series. Het 65‑inch scherm combineert een 4K‑resolutie met een verversingssnelheid van 120 Hz. Hierdoor zijn bewegingen bij games of sportprogramma’s soepel en blijven details scherp.

WebOS maakt het mogelijk om streamingapps en live‑tv makkelijk te combineren en je kunt de tv bedienen met de meegeleverde Magic Remote. De televisie heeft vier HDMI‑poorten voor randapparatuur en ondersteunt eARC voor lossless audiotransport naar een soundbar of receiver. Door het slanke ontwerp staat de tv op twee subtiele pootjes of kun je hem aan de muur hangen via een VESA‑beugel.

Sony XR‑65A80L

Sony’s XR‑65A80L combineert een 65‑inch OLED‑scherm met het Google TV‑platform. Hierdoor kun je eenvoudig door streamingapps scrollen en de tv koppelen aan je Google‑account. Het XR‑paneel gebruikt Sony’s Cognitive Processor XR, die beelden analyseert en optimaliseert voor contrast en kleur. Met een vernieuwingsfrequentie van 120 Hz en ondersteuning voor HDMI 2.1 zijn snelle games of films geen probleem; variabele refresh rates en Auto Low Latency worden ondersteund.

De luidsprekers zitten achter het scherm verwerkt zodat het geluid direct uit het beeld lijkt te komen; met ondersteuning voor Dolby Atmos sluit je ook eenvoudig een soundbar aan. Vier HDMI‑poorten, wifi en Bluetooth zorgen voor verbinding met randapparatuur, en via de ingebouwde microfoon kun je spraakopdrachten geven. Dankzij de ingebouwde standaard kun je de tv neerzetten of via VESA aan de muur hangen. Het 55-inch model van deze televisie is eerder door ID.nl getest.

Gezellig, zo'n avondje gourmetten. Maar na afloop blijft er op het gourmetstel vaak aangebakken vet, gesmolten kaas en saus achter. Logisch dat je niet meteen zin hebt om de boel schoon te maken. Als je het slim aanpakt, is alles binnen een half uurtje weer schoon!

Laten afkoelen, maar wacht niet te lang

Zet het gourmetstel na gebruik uit en trek de stekker uit het stopcontact. Laat het geheel afkoelen tot het handwarm is. Wacht je te lang, dan koeken vet en kaas vast en wordt schoonmaken lastiger. Haal losse onderdelen zoals pannetjes, spatels en bakplaatjes eraf voordat je begint met schoonmaken.

Losse onderdelen schoonmaken

Gourmetpannetjes en bakplaatjes hebben meestal een antiaanbaklaag. Die blijft het mooist als je ze niet hardhandig schoon schrobt. Leg ze in warm water met een beetje afwasmiddel en laat ze tien tot vijftien minuten weken. Aangekoekte resten laten dan vanzelf los. Gebruik daarna een zachte spons of borstel en spoel alles goed af. Controleer altijd even de handleiding: sommige onderdelen kun je in de vaatwasser doen, andere juist niet.

©Saskia van Weert

Zo maak je het elektrische deel veilig schoon

Terwijl de pannetjes, spatels en losse bakplaatjes staan te weken, ga je door met het verwarmingselement. Dat element zelf mag nooit nat worden. Zie je vetspetters of etensresten, veeg die dan weg met keukenpapier zodra het gourmetstel is afgekoeld. Voor hardnekkiger vuil gebruik je een licht vochtige doek met een klein beetje afwasmiddel. Knijp de doek goed uit en zorg dat er geen water bij het snoer of in openingen komt. Droog alles direct na met een schone doek.

De bak- of grillplaat weer vetvrij krijgen

Heeft je gourmetstel een losse bak- of grillplaat, haal dan eerst het overtollige vet weg met keukenpapier. Leg de plaat vervolgens in warm water, zodat aangekoekte resten kunnen losweken. Is de bakplaat vast onderdeel van het gourmetstel, dan kun je deze uiteraard niet in water onderdompelen. Neem in dat geval de plaat af met een licht vochtige doek zodra hij is afgekoeld, eventueel met een beetje afwasmiddel. Zo voorkom je dat vet tijdens het schoonmaken uitsmeert. Gebruik vooral geen schuursponsjes of schrapers om het vet weg te krijgen, want die beschadigen de coating en zorgen ervoor dat eten de volgende keer sneller blijft plakken. 

Vergeet je tafel niet!

Vetspetters en gemorste saus zijn bijna niet te voorkomen. Leg daarom vooraf een afwasbaar tafelkleed of gebruik een papieren tafelkleed. Dat kan na het gourmetten rechtstreeks de vuilnisbak in. Houd tijdens het eten keukenpapier of doekjes bij de hand om gemorste resten meteen weg te vegen. Is de tafel toch vies geworden, neem hem dan zo snel mogelijk af met warm water en een mild schoonmaakmiddel.

Schoon wegzetten voor de volgende keer

Laat alle onderdelen volledig drogen voordat je het gourmetstel opbergt. Berg je alles nog vochtig op in de doos of kast, dan kunnen er snel muffe geurtjes ontstaan. Bewaar pannetjes en platen apart van elkaar, eventueel met een vel keukenpapier ertussen. Berg pannetjes en platen apart op, eventueel met een velletje keukenpapier ertussen. Zo voorkom je krassen. Zo is het volgende keer alleen nog maar een kwestie van de boel weer tevoorschijn halen en lekker gaan eten. Veel gourmetplezier!