ID.nl logo
Je slimme meter uitlezen: altijd zicht op je verbruik
Energie

Je slimme meter uitlezen: altijd zicht op je verbruik

Een slimme meter zorgt niet alleen dat je geen meterstanden meer hoeft door te geven, je kunt ook zelf via een verbruiksmanager direct inzicht krijgen in je verbruik. Meten is weten en de eerste stap naar het besparen van energie. We leggen uit welke mogelijkheden er zijn om je actuele en historische verbruik in kaart te brengen.

De meteropnemer mag op zoek naar een nieuwe baan: dankzij de slimme meter wordt je energieverbruik automatisch op afstand uitgelezen door de netbeheerder. Veel energieleveranciers zullen je aan de hand daarvan maandelijks een overzicht sturen met je verbruik en de gemaakte kosten voor die periode. Handig, maar die gegevens zijn niet heel actueel, en de overzichten vaak beperkt. Daarom loont het om zelf het energieverbruik te volgen. Dat kan door je slimme meter – via een apparaatje of kabel – te koppelen aan een schermpje of app. We noemen zulke schermpjes of apps ook wel energieverbruiksmanager. Wil je niets aansluiten, dan zou je ook op een dienst kunnen vertrouwen die je meter uitleest. Die hebben wel de nodige beperkingen (zie kader).

INZICHT IN VERBRUIK VIA DIENSTEN We stellen in dit artikel verbruiksmanagers centraal die via een apparaatje verbinding maken met je slimme meter, zodat je real-time inzicht in je verbruik hebt. Er bestaan ook diensten die op afstand je slimme meter uitlezen. Dan hoef je alleen een aanvraagprocedure te doorlopen. De gegevens kun je via een website of app raadplegen. Er zijn wel de nodige beperkingen. Zo zijn de gegevens vertraagd. Doorgaans kun je vandaag het energieverbruik van gisteren zien, in blokken van een kwartier of uur. Ook kunnen ze niet het stroomverbruik van afzonderlijke apparaten laten zien. Daarnaast betaal je soms abonnementskosten. Bekende voorbeelden zijn SlimmemeterPortal.nl, slimmemeteruitlezen.nl en MIJNenergieinzicht.

Mogelijkheden energieverbruiksmanagers

Een energieverbruiksmanager die aan de slimme meter is gekoppeld laat op elk moment (ofwel ‘real-time’) zien hoeveel gas en elektriciteit je verbruikt of hoeveel elektriciteit je teruglevert. Hierdoor zie je óók wat de invloed van besparende maatregelen is. Ga bijvoorbeeld actief op zoek naar de grootste stroomverbruikers door apparaten aan en uit te zetten. Ook heb je, als je alle verbruikers in huis uit zet, een indicatie van het sluimerverbruik. Dit kan je misschien op het spoor van bijvoorbeeld een oude koelkast brengen die aan vervanging toe is. Daarnaast geven energieverbruiksmanagers je vaak heel uitgebreide historische overzichten. De verbruiksmanagers die we in dit artikel noemen zijn niet gebonden aan een bepaalde energieleverancier. Wel kunnen ze eisen stellen aan je slimme meter. Deze moet veelal aan een bepaalde dsmr-versie voldoen. Dat is een afkorting van Dutch Smart Meter Requirements. Er bestaan verschillende versies, zoals dsmr 3, 4 en 5. De versie die jouw slimme meter ondersteunt hangt af van de fabrikant en het model. Controleer voordat je een energieverbruiksmanager aanschaft of jouw slimme meter wordt ondersteund.

©lev dolgachov

OPBRENGST VAN ZONNEPANELEN VERWERKEN Als je zonnepanelen hebt ben je waarschijnlijk benieuwd hoe deze presteren. Een energieverbruiksmanager geeft daar inzicht in, maar niet zo gedetailleerd als je misschien verwacht. De stroom van je zonnepanelen wordt altijd eerst opgemaakt door de apparaten in huis. Als er iets overblijft, wordt dat teruggeleverd aan het elektriciteitsnet. Een slimme meter registreert feitelijk alleen hoeveel stroom de woning ingaat of terug wordt geleverd, zeg maar het netto verbruik. Je weet dus slechts wat er onder de streep overblijft en niet wat het interne verbruik is of de opwek van zonnepanelen. Een energieverbruiksmanager zal normaal ook niet meer dan dat kunnen laten zien. Er zijn wel oplossingen om je interne verbruik te achterhalen, zodat je een completer beeld hebt. Meestal wordt daarvoor een aparte meter geplaatst. Dit moet door een installateur worden gedaan. Enkele systemen kunnen rechtstreeks de opwekgegevens van zonnepanelen uitlezen. Dat kan niet altijd en hangt ook af van je merk en type omvormer. Als alternatief kun je doorgaans wel altijd handmatig de opwek van zonnepanelen volgen via een app van de leverancier.

Zelfbouw: P1 monitor

P1 monitor is software voor de Raspberry Pi, een bekende en flexibel inzetbare minicomputer. Geholpen door een slimme meter-kabel, verkrijgbaar voor ongeveer vijftien euro, kan deze software je slimme meter uitlezen. Door in te loggen via een browser zie je vervolgens heel mooie en opvallend uitgebreide overzichten met je actuele en historische verbruik. Door netjes de kosten voor elektriciteit en gas op te geven, en enkele gerelateerde tarieven zoals het vastrecht, kan de app je ook precies vertellen welke kosten je hebt gemaakt. En als je het leuk vindt, kun je het systeem zelfs uitbreiden om ook je waterverbruik bij te houden. P1 monitor kan bovendien in sommige situaties de opgewekte stroom van je zonnepanelen registreren en dit zichtbaar maken in grafieken. Dat is niet gebruikelijk voor energieverbruiksmanagers. Een slimme meter geeft die gegevens namelijk niet (zie kader). Het gaat met makkelijkst als je een omvormer van het merk SolarEdge gebruikt.

Een nadeel van P1 monitor is dat de eenmalige kosten wat hoger zijn. Zo heb je naast de Raspberry Pi en slimme meter-kabel ook een geheugenkaart, voeding en behuizing nodig. Bij elkaar kost het je zo’n 80 euro. Daar komt bij dat de levertijd van de Raspberry Pi op dit moment niet heel goed is vanwege wereldwijde chiptekorten. Er zijn verder geen bijkomende kosten voor het gebruik van P1 monitor. En die Pi houdt zijn waarde: die zou je later altijd voor andere leuke projecten kunnen gebruiken, al is het niet ieders hobby. Het installeren is niet lastig maar vraagt wel even wat aandacht. Als je de uitdaging aan gaat kun je hier lezen hoe je dit installeert en gebruikt.

Meetstekkers

Er zijn allerlei meetstekkers verkrijgbaar die eigenlijk allemaal volgens hetzelfde principe werken. Je plugt ze rechtstreeks in de P1-poort van je slimme meter. Daarnaast sluit je ze aan op je netwerk via een netwerkkabel of een draadloze verbinding (wifi). Vervolgens kun je een app of website gebruiken om de gegevens te raadplegen of – in enkele gevallen – een apart schermpje. Op het schermpje zie je altijd direct, op een centrale plek in huis, wat je verbruikt. Het bekendste voorbeeld is de Toon, die ook je thermostaat kan aansturen. Daarom hang je deze in principe op de plek van je oude thermostaat. Om alle functies te gebruiken heb je wel een abonnement nodig. Behalve via een app, website of schermpje, kun je de meeste meetstekkers overigens óók nog uitlezen met software voor thuisautomatisering (zie kader). Let erop dat enkele energieleveranciers meetstekkers exclusief aan eigen klanten leveren. Dat geldt bijvoorbeeld voor de Pure Energie Meter van Pure Energie. De Toon kun je wél gebruiken als je geen stroom en gas afneemt van Eneco, al mis je dan wel je persoonlijke tarieven. De meeste meetstekkers zijn universeel, waaronder de HomeWizard Wi-Fi P1 Meter, EnergyFlip, Youless, EARN-E en plugwise Smile P1. Enkele zullen we hieronder wat uitgebreider bespreken.

UITLEZEN MET SOFTWARE VOOR THUISAUTOMATISERING De meeste meetstekkers kun je uitlezen met software voor thuisautomatisering. Denk aan bijvoorbeeld Home Assistant of Domoticz. Sommige meetstekkers zijn daar juist specifiek voor ontworpen, zoals de Slimme Meter WiFi gateway (34,95 euro). Het voordeel van zulke software is dat je allerlei automatiseringen kunt bedenken op basis van je verbruik. Denk bijvoorbeeld aan het activeren van je boiler als je een hoge opbrengst hebt van je zonnepanelen. Software als Home Assistant kan overigens prima overzichten maken met je verbruik. Heb je daar genoeg aan, en staat de computer met de bewuste software in de buurt van je slimme meter? Dan werkt een kabeltje tussen de pc en slimme meter net zo goed, en het is meestal ook goedkoper dan een meetstekker.

HomeWizard Wi-Fi P1 Meter

De Wi-Fi P1 Meter (rond de 35 euro) van HomeWizard is een goedkope én één van de meest gebruiksvriendelijke opties om zelf je slimme meter uit te lezen. Zie het als een soort slimme meter-dongel. Je klikt deze in de P1-poort van de slimme meter en stelt hem in enkele stappen in via de app. Daarna zie je met de app het stroomverbruik, je teruggeleverde stroom als je zonnepanelen hebt en ook het gasverbruik. Je ziet naast het actuele verbruik ook het historische verbruik tot een jaar terug, of nog langer als je een aanvullende dienst afsluit. Handig is dat je dit systeem ook kunt uitbreiden met bijvoorbeeld slimme stekkers om het verbruik van individuele apparaten te meten. In een apart artikel lees je meer over de installatie en het gebruik van de Wi-Fi P1 Meter en de genoemde uitbreiding.

Koop de HomeWizard Wi-Fi P1 Meter via Bol.com

EARN-E

De EARN-E is een meetstekker die je net als het apparaatje van HomeWizard in combinatie met een app kunt gebruiken voor inzicht in je verbruik. Tevens kun je inloggen op het desktopportaal met een browser. Naast de eenmalige aanschafprijs (29,95 euro) heb je ook een abonnement nodig van 1 euro per maand. Voor eigenaren van zonnepanelen is het EARN-E Solarpakket waarschijnlijk interessanter. De abonnementskosten van deze variant zijn wel iets hoger (2,50 euro per maand). De Solar-variant kun je koppelen met verschillende omvormers van zonnepaneelinstallaties. Op dit moment worden zowel SolarEdge als Enphase ondersteund. De koppeling met SMA en GoodWe wordt nog ontwikkeld. Deze koppeling gebeurt softwarematig waardoor er niets hoeft te worden geïnstalleerd. De belangrijkste toegevoegde waarde is natuurlijk dat je hiermee óók de opwek kunt zien van je zonnepanelen in hetzelfde overzicht. Binnenkort levert EARN-E een optioneel schermpje als extra uitbreiding op bovenstaande pakketten om je verbruik mee te kunnen volgen.

EnergyFlip

De EnergyFlip is een energieverbruiksmanager die wat beter bekend is onder de oude naam Huisbaasje. Het is volgens het bedrijf zelf de meest gebruikte onafhankelijke verbruiksmanager in Nederland. Het idee is nog hetzelfde: via een meetstekker, de EnergyFlip (99 euro), kun je de verbruiksgegevens van de slimme meter verzamelen, waarna je deze met een app kunt raadplegen. Het bedrijf biedt een uitbreidingsset (55 euro) aan om ook de opgewekte stroom van je zonnepanelen zichtbaar te maken door dit te meten. Het voordeel is dat het in tegenstelling tot softwarematige oplossingen met alle installaties van zonnepanelen werkt. Een nadeel is dat je de installatie nu niet zelf kunt afhandelen, hier is een installateur voor nodig. Het is dus verstandig je vooraf goed in te lezen of door het bedrijf te laten adviseren.

SPLITTER VOOR DE P1-POORT Soms wil je dat meerdere systemen de slimme meter uit kunnen lezen. Denk aan systemen die je verbruik voor je bijhouden, of misschien wel een slimme laadpaal voor je elektrische auto? Die stemmen vaak het bijladen van de auto af op je actuele verbruik of de hoeveelheid zonnestroom, door het uitlezen van de slimme meter. Er zit echter maar één poort op de slimme meter. Door een splitter te gebruiken, kun je gemakkelijk meerdere systemen aansluiten. Er bestaan zowel passieve als actieve splitters. Gelet op de vele mogelijke combinaties van meters en apparaten die je aan de P1-poort kunt hangen is het lastig te zeggen welke splitter wel of niet voor je werkt. Een actieve splitter geeft de grootste kans op succes. We hebben met succes de actieve P1-splitter van HomeWizard (27,95 euro) gebruikt voor zowel een slimme meter-kabel als de Wi-Fi P1 Meter van het bedrijf zelf. De splitter krijgt zijn voeding in veel gevallen van de slimme meter. Je hebt dan geen externe voeding nodig.

▼ Volgende artikel
Review Odido Klik&Klaar - De voor- en nadelen van 5G voor thuis
© Rens Blom
Huis

Review Odido Klik&Klaar - De voor- en nadelen van 5G voor thuis

Odido schudt de markt van vast internet voor thuis op met Klik&Klaar, een dienst van 25 euro per maand die 5G-signaal omzet naar wifi voor al je apparaten. Klik&Klaar is zo een alternatief voor internet via de kabel of glasvezel, en waarschijnlijk ook goedkoper dan wat je nu betaalt voor bekabeld internet. Wij hebben Klik&Klaar een maand getest in een appartement en delen de plus- en minpunten van de dienst met je.

Goed
Conclusie

Odido Klik&Klaar is kinderlijk eenvoudig te installeren, is – afhankelijk van je locatie – razendsnel en werkt over het algemeen goed. De verbindingsproblemen tijdens slecht weer zijn ons wel tegengevallen. Dit is voor ons reden om te blijven bij de stabielere vaste internetaansluiting in onze woning. Klik&Klaar lijkt ons wel ideaal voor een campingstandplaats, vakantiehuisje of andere plek zonder (betaalbare) vaste internetaansluiting.

Plus- en minpunten
  • Betaalbaar internet thuis
  • Maakt beloofde snelheid ruimschoots waar
  • Gebruiksvriendelijke installatie
  • Instabiel internet bij slecht weer
  • Problemen met wifirepeaters

De eerste plus is de prijs. Met 25 euro per maand is Klik&Klaar lekker betaalbaar. Heb je al een geselecteerd mobiel abonnement van Odido, dan betaal je slechts 20 euro per maand voor Klik&Klaar. De dienst is maandelijks opzegbaar, waardoor je lekker flexibel bent.

Het bestellen via de Odido-website is eenvoudig en we ontvingen het pakket na twee werkdagen thuis, in ons appartement in Castricum. In de doos vind je een Zyxel 5G-modem en een 5G-simkaart, die je in de router stopt om internet te ontvangen. Het blijft fascinerend hoe je al je apparaten van wifi kunt voorzien dankzij een simkaartje ter grootte van je nagel.

©Rens Blom

Het simkaartje dat je bij de router krijgt.

Installatie

Om Klik&Klaar te installeren, download je de gratis Klik&Klaar-app op je iPhone of Android-smartphone. Die loodst je binnen het beloofde kwartiertje door de installatie heen. De app laat duidelijk zien waar je de router het beste kunt neerzetten. Neem die instructies serieus, want weggestopt in een hoek ontvangt de router geen goed internetsignaal en heb je dus ook weinig aan de dienst. Na de eenvoudige installatie geef je je wifinetwerk een naam en verbind je je apparaten. Vervolgens zijn je smartphone, computer, tablet, smart-tv en andere gadgets online. Je hebt onbeperkt internet op de hoogst mogelijke snelheid, zoals je gewend bent van internet voor thuis.

©Rens Blom

De installatie van Klik&Klaar is eenvoudig.

Ervaringen

Na ruim een maand gebruik zijn we over het algemeen erg tevreden over Odido Klik&Klaar, maar sturen we de router toch terug. Dat ligt niet aan de internetsnelheden. Odido belooft via deze dekkingskaart dat de router op ons adres een snelheid van 300 Mbit/s of meer biedt en dat klopt. In de woonkamer – waar de router voor het raam staat – halen we tussen de 300 en 600 Mbps download en 70 tot 200 Mbps upload. Dat zijn uitstekende snelheden. In andere kamers, verder weg van de router, halen we nog steeds meer dan 100/50 Mbps. Netjes.

Ons probleem met Odido Klik&Klaar is de betrouwbaarheid. Niet alleen viel de router in een maand twee keer uit (om na een herstart weer te functioneren), tijdens flinke regenbuien en een najaarsstorm had de router grote moeite om een stabiel thuisnetwerk te bieden. Dipjes in het wifisignaal verstoorden onze videobelvergaderingen, onderbraken de muziek uit de Sonos-speakers en lieten onze telefoons af en toe automatisch overschakelen naar het mobiele netwerk. Ongemakken die we tijdens slecht weer niet ervaren via een vaste internetverbinding, en ongemakken waar we niet op zitten te wachten in het gure Nederland.

©Rens Blom

De Klik&Klaar-router uit de doos.

Goed om te weten: de router heeft twee 2,5Gbit/s-ethernetpoorten om apparaten bekabeld aan te sluiten. Wij hebben de smart-tv rechtstreeks aangesloten en de andere poort verbonden met een switch. De smart-tv heeft tijdens het kijken van Videoland, YouTube en NPO Plus nooit problemen met zijn internetverbinding gehad, ook niet tijdens slecht weer.  

Wifirepeaters

Voor een volledige test hebben we ook twee wifirepeaters van Odido Klik&Klaar besteld. Die heten Wifipunten, zijn optioneel en kosten 2,50 euro per stuk per maand. Je huurt ze en moet ze als ze niet bevallen of bij het stoppen van Klik&Klaar dus terugsturen.

©Rens Blom

©Rens Blom

De installatie van de Wifipunten.

Onze ervaringen met de kleine repeaters, die je neerzet in de vensterbank of op je bureau, zijn gemengd. Enerzijds verbeteren ze het wifisignaal in ons appartement duidelijk. Op onze werkplek, een vide boven de keuken/woonkamer en net buiten de directe zichtlijn van de router in de woonkamer, haalden we via router een downloadsnelheid van 270 Mbps en een uploadsnelheid van 120 Mbps. Na het installeren van een wifirepeater op de wifi, met bijna een zichtlijn op de router, schoot de downloadsnelheid omhoog naar 425 tot 616 Mbps – op basis van vier tests verspreid over een uur. De uploadsnelheid bedroeg bij deze tests 107 tot 110 Mbps en verbeterde dus niet ten opzichte van de oude situatie.

©Rens Blom

Een snelheidstest na het koppelen van een wifirepeater.

Een Wifipunt-wifirepeater heeft twee 2,5Gbit/s-lanpoorten om apparatuur bekabeld aan te sluiten. Onze computer op de werkplek tikte bekabeld op de repeater vrijwel dezelfde snelheden aan als via de wifi.

©Rens Blom

De wifirepeater is handzaam en daarom op veel plekken neer te zetten.

Opmerkelijk is dat heel wat van onze apparaten in de war raakten van de Wifipunten. Smartphones, laptops en tablets leken soms niet meer te weten met welk wifipunt (router, wifipunt één of wifipunt twee) ze het beste konden verbinden, wat leidde tot verbindingsproblemen. Dat terwijl we de repeaters geïnstalleerd hebben volgens de instructies van deKlik&Klaar-app, die in de weken erna steevast aangaf dat ons wifinetwerk er keurig uitzag. Na het verwijderen van de Wifipunten waren de verbindingsproblemen ook opgelost.

©Rens Blom

Conclusie

Odido Klik&Klaar is kinderlijk eenvoudig te installeren, is – afhankelijk van je locatie – razendsnel en werkt over het algemeen goed. De verbindingsproblemen tijdens slecht weer zijn ons wel tegengevallen. Dit is voor ons reden om te blijven bij de stabielere vaste internetaansluiting in onze woning. Klik&Klaar lijkt ons wel ideaal voor een campingstandplaats, vakantiehuisje of andere plek zonder (betaalbare) vaste internetaansluiting.

▼ Volgende artikel
Meer overzicht in de Notities-app: koppen en tekst inklappen in iOS 18
Huis

Meer overzicht in de Notities-app: koppen en tekst inklappen in iOS 18

Met iOS 18 krijg je toegang tot functies die eerder niet mogelijk waren, waardoor je je smartphone nog persoonlijker kunt maken. Ook de Notities-app heeft een update gekregen, zodat je teksten nu veel makkelijker kunt organiseren.

Wanneer je iOS 18 downloadt op je iPhone, dan krijg je ook meteen toegang tot de nieuwe Notities-app. Hiermee heb je nog meer mogelijkheden om je teksten overzichtelijk te organiseren en beheren.

Lees ook: Personaliseer je iPhone: zo pas je in iOS 18 het beginscherm aan

De Notities-app van iOS 18 is onder handen genomen. Daardoor moet het ook gemakkelijker worden om bepaalde informatie terug te vinden. Als je een lange tekst in de app hebt geschreven, dan kan het lastig zijn om een specifieke passage op te zoeken, zelfs wanneer je al koppen en tussenkopjes hebt gebruikt om je tekst te structureren. Maar met iOS 18 is dat makkelijker geworden. Je kunt nu namelijk de kopjes – en daarmee de tekst die daarbij hoort – inklappen en uitvouwen wanneer je wilt.

Zodoende moet je veel sneller door je eigen werk heen kunnen. Wanneer je zo'n kop inklapt, verdwijnt de alinea die daarmee geassocieerd wordt. In beeld verschijnt dan een kleine pijl naast de betreffende kop. Als je daar op tikt, dan komt de alinea tevoorschijn. In dit artikel leggen we uit hoe je de koppen inklapbaar maakt en hoe je ze daarna ook weer kunt uitklappen. Heel moeilijk is het niet, maar je moet wel even weten waar het staat.

Inklapbare koppen voor Notities

Open de Notities-app op je iPhone, zodra je die hebt geüpdatet naar iOS 18. Je kunt nu een notitie selecteren en openen (eventueel vanuit een map), of een nieuwe aanmaken. Dat laatste doe je door rechts onderin op het knopje te drukken dat lijkt op een potlood in een vierkant. Maak de tekst op zoals je dat altijd zou doen en voeg de koppen toe die je wilt gebruiken. Koppen maak je aan door een regel te selecteren en onderin, op de balk met opties, op Aa te klikken. Zie je deze balk niet? Klik dan op het plusicoon.

Aa is de opmaakknop. Daarmee bepaal je wat voor type tekst het is: een titel, koptekst, subkop of hoofdtekst. Selecteer nu Koptekst of Subkop. Links van de (sub)kop zie je nu een pijltje staan, dat naar beneden gericht is. Dat betekent dat deze sectie uitgeklapt is. Als je op het pijltje tikt, kun je de alinea inklappen, zodat deze uit beeld verdwijnt. Klik je er nogmaals op, dan komt de alinea weer tevoorschijn.

Tot slot is het mogelijk de tekst, in welke opmaakvorm dan ook, van kleurtjes te voorzien. Selecteer dan wederom een regel of alinea, tik als dat nodig is op plus, dan op Aa en tik rechts op de kleurknop (bij ons staat die standaard op paars).