Kijken we naar het dak van ons huis, dan denken we vooral aan zonnepanelen. Hoeveel liggen er al en is er ruimte voor meer? Maar een dak biedt veel meer mogelijkheden. Een dak met sedum-bedekking is niet alleen mooi, het biedt verrassende voordelen, waaronder zelfs een hogere opbrengst van de zonnepanelen. De kosten van een groen dak zijn bovendien bescheiden.

Dankzij subsidies en salderingsregeling zijn veel Nederlandse daken binnen enkele jaren voorzien van zonnepanelen. Vooral de besparing op de eigen energierekening is een enorm verkoopargument voor zonnepanelen. Maar een dak biedt nog veel meer kansen ook als het gaat om economische en milieuvoordelen. Een groen dak, een dak met sedum-beplanting, draagt bij aan biodiversiteit, verhoogt het wooncomfort en verlengt de levensduur van het dak. Bovendien verhoogt het ook nog eens het rendement van zonnepanelen. En er zijn meer voordelen.

Een groen dak?

Een groen dak is een andere benaming voor een dak met sedum-beplaning als toplaag. Sedum is een familie van vetplanten die goed tegen droogte kan maar ook in een natte periode standhoudt. Sedum is daarbij onderhoudsarm, eenmaal gelegd heb je er nauwelijks omkijken naar. Doordat sedum anders dan veel andere planten geen dikke bodem nodig heeft en juist wel een heel dicht dek vormt, is het prima geschikt als dakbedekking. De sedum komt op de reguliere dakbedekking en levert vanaf de eerste dag vele voordelen.

Koel in de zomer, warm in de winter

Een belangrijk voordeel van de sedum-beplanting op het dak is de extra isolatie. Deze geldt bovendien het hele jaar door. In de winter blijft het door het groen dak langer warm in huis terwijl het in de zomer heerlijk koeler is. De sedum absorbeert namelijk tot wel 50 procent van het zonlicht. Bovendien houden de planten het water op het dak langer vast. Dit zorgt opnieuw voor extra isolatie, maar ontlast ook de waterafvoer en riolering bij hevige regenval.

Zeker de verkoeling in de zomers die ook in ons land steeds vaker langdurig met hoge temperaturen gepaard gaan, zijn een groot voordeel van een groen dak. Daarbij isoleert sedum niet alleen de temperatuur, maar dempt het ook geluid. Geluid van buiten is in huis minder hoorbaar maar opvallend, ook erbuiten. Waar een dak normaliter het geluid weerkaatst, absorbeert een sedum-dak dit juist.

Minder slijtage

Elk dak is blootgesteld aan zon, regen, wind en wisselende temperaturen. Vooral de vele platte daken dat ons land kent lijden hieronder. De meeste van deze daken zijn bedekt met gemodificeerde bitumen. Dit is uv-bestendige laag kunststof die geen grind-deklaag nodig heeft. Bitumen kan echter minder goed tegen langdurige hitte en droogte. Door het veranderende klimaat met langere drogere perioden en hogere temperaturen, is een standaard plat dak daardoor eerder aan vervanging toe. Ligt er op het platte dak een laag sedum, dan beschermt die de oorspronkelijke dakbedekking tegen de weersinvloeden en gaat daardoor twee tot drie keer langer mee.

Milieuvoordelen

Een dak met sedum-beplanting leeft en heeft daardoor een heel andere, positieve uitwerking op de omgeving dan een gewoon dak. De vetplanten filteren bijvoorbeeld fijnstof uit de lucht en doen dit ook nog eens uitzonderlijk goed. Fijnstof is een echte “killer” die zeker in stedelijke omgevingen en bij plekken waar veel autoverkeer is, longziektes verergert en hartproblemen veroorzaakt. Een andere positieve bijdrage van sedum-beplanting is dat het CO2 opneemt. CO2 is een van de belangrijkste oorzaken van opwarming van de aarde.

Maar er zijn ook veel tastbaardere bijdragen van een sedum-dak. Zo bieden de sedum-planten een fijne leefomgeving voor tal van insecten, bijen en vogels. Het dak draagt hierdoor bij aan de biodiversiteit. Bovendien filteren de planten het regenwater, waardoor dit veel beter voor hergebruik in en om de eigen tuin in aanmerking komt. Een regenton wordt zo een nog nuttiger aanschaf.

Bovendien ziet een groen dak er veel mooier uit dan een glad, zwart droog plat dak. Het leeft, komt tot bloei, heeft vele kleuren en schakeringen en levert ook daardoor al een positieve bijdrage aan het welzijn van ook de mensen in de omgeving. Niet alleen het milieu van de aarde en de dieren verandert erdoor, ook dat van de bewoners van het huis en de buurt.

Voor platte én schuine daken

Sedum wordt veel toegepast op platte daken, maar kan ook prima op schuine daken worden toegepast. Hierbij is de hellingshoek belangrijk; deze bepaalt de keuze in het soort groen dak dat mogelijk is. Platte daken en daken met een hellingshoek tot 25 graden zijn voor alle soorten sedum-bedekking geschikt, bij een hellingshoek tussen de 25 en 45 graden is de keuze beperkter en boven de 45 graden is een sedum-dak geen optie. Ook onder de 25 graden hellingshoek kan het nodig zijn een profiel aan te brengen onder de sedum-laag om bij hevige regen het water af te voeren en de bedekking op zijn plek te houden.

Dakbelasting

Behalve de hellingshoek is er nog één zeer belangrijke factor die bepaalt of een dak geschikt is voor een groen dak en welke soort sedum-bedekking dan mogelijk is. Dit is de dakbelasting. Opgeteld zorgen de beplanting en zeker ook het water dat deze vasthouden voor een extra gewicht op het dak. Een gewicht waar bovendien bij de bouw niet altijd rekening mee is gehouden. De minimale extra dakbelasting die nodig is om een groen dak te kunnen aanleggen is 45 kilogram per vierkante meter (45 kg/m2). De keuze is dan wel beperkt tot lichtgewicht oplossingen. Is de dakconstructie sterk genoeg, 80 kg/m2 en meer, dan zijn eigenlijk alle oplossingen mogelijk.

Volgens Sander Broos van Groen Dak Compleet is het bepalen van de dakbelasting in Nederland en België bij wet alleen toegestaan door een constructeur. “Deze gegevens zijn echter al beschikbaar omdat dit onderdeel is van een vergunningsaanvraag. Op te vragen dus bij de aannemer, architect of gemeente. Indien toch nog niet beschikbaar zal een constructeur ter plaatse moeten komen om deze berekening te maken.”

Verschillende soorten

Twijfel je of jouw dak geschikt is voor een sedum-bedekking, vraag dan advies aan een expert. Veel leveranciers van sedum-daken kunnen ook helpen en dan meteen de mogelijkheden schetsen en adviseren over de verschillende soorten sedum-bedekking die er zijn. Voor daken die maar weinig extra belasting kunnen dragen, zijn er lichtgewicht sedum-matten. Voor daken die meer extra gewicht kunnen dragen zijn sedum-trays en sedum-mixmatten met extra variatie in ook bloeiende planten een interessante mogelijkheid. De laatste zijn nog mooier om naar te kijken en erg aantrekkelijk voor bijen en vlinders.

Zelf leggen of laten doen?

Veel leveranciers van sedum-dakbedekking bieden de keuze tussen zelf leggen of laten doen. Afhankelijk van het dak en de gekozen soort sedum-bedekking is het installeren van een sedum-dak prima zelf te doen. Dit geldt zeker wanneer het een plat dak betreft dat ook nog eens goed toegankelijk is. Gaat het om een schuin dak, dan is het niet alleen technisch lastiger; het wordt ook al snel onveiliger. In dat geval is het aan te bevelen om het aanleggen door een installateur te laten uitvoeren.

De aanleg van een groen dak bestaat uit meerdere stappen. De eerste is het controleren en zo nodig schoonmaken van het huidige dak. Is het dakleer verouderd en poreus is dit natuurlijk het moment. Ook een eventuele grindlaag moet eraf. Daarna volgen afhankelijk van de gekozen soort bedekking een laag wortelwerend folie, drainage-stroken en daarna de sedummatten of trays. Drainage-stroken worden alleen gebruikt bij een losse opbouw, bij kant-en-klare sedium-trays zit de drainage al in de tray.

De eerste weken na de aanleg is enige verzorging nodig. De planten moeten regelmatig besproeid worden zodat ze goed wortelen en zich settelen. Is dit klaar dan is het sedum-dak nagenoeg onderhoudsvrij, hooguit kan in voor- of najaar het dak bemest worden.

Volgens Sander Broos van Groen Dak Compleet, dat zowel spullen levert om zelf aan te leggen als het volledige project voor je uitvoert, is ook de logistiek belangrijk. “De klant bepaalt natuurlijk zelf. Het is eenvoudig zelf te doen, mits je niet vies bent van een dagje werken en geen hoogtevrees hebt. De uitdaging zit hem meestal in de logistiek. Als het dak wat hoger is en het oppervlakte groter, dan schakelen ze ons vaak in.”

Hoewel het een natuurlijk materiaal betreft dat ook na aanleg wortel moet schieten en zich ontwikkelen, kan een groen dak het hele jaar gelegd worden. De sedum-matten of trays zijn al grotendeels volgroeid en stellen weinig eisen.

Subsidie en korting

Er is geen landelijke subsidieregeling voor een groen dak. Wel verleent een aanzienlijk aantal provincies, gemeenten en ook waterschappen op eigen initiatief en onder eigen voorwaarden, subsidie. Deze verschillen dus per geval en ook is het bedrag dat de subsidieverstrekker ervoor heeft gereserveerd, vaak eindig. Wil je voor de aanleg van een sedum-dak gebruik maken van een subsidieregeling, informeer dan bij de provincie, gemeente en het waterschap naar de mogelijkheden. Online is er veel informatie beschikbaar op de sites van de overheden zelf, maar ook via bijvoorbeeld de site van Milieu Centraal.

Naast de lokale en regionale overheden verlenen ook verzekeraars soms subsidies of bieden korting op de premie. Hoewel de waarde van je huis door een groen dak duidelijk toeneemt, betaal je dus minder voor een opstal- of brandverzekering. Het belang van de verzekeraar zit behalve bij nobele doelstellingen op gebied van milieu- en (leef)klimaat er vooral erin dat een sedum-dak veel langer meegaat, minder snel beschadigt door weersinvloeden én enorm brandwerend en brandvertragend werkt. Het risico dat een groen dak brand vat, is vele malen kleiner dan een dak met een bitumendakbedekking (wat de standaard is op bijna alle platte daken).

En dit geldt helemaal wanneer op het dak zonnepanelen liggen, die onder extreme omstandigheden vatbaar blijken voor het ontstaan van brand. Liggen de panelen in een groen dak, dan is dit risico ook hier veel kleiner. Bovendien hebben zonnepanelen tot wel 10 procent en meer opbrengst wanneer zij op een groen dak liggen dan op een conventioneel dak. Opnieuw zorgt de lagere temperatuur voor dit gunstige effect waardoor je zelfs wanneer er geen subsidie wordt verstrekt of korting gegeven, je toch ook gewoon financieel voordeel hebt van de investering in een sedum-dak.

Tot slot

Een groen dak is een aanwinst voor het huis. Het uitzicht op een levend dak is zoveel mooier dan op een dak met alleen dakleer of dakpannen. Daarbij isoleert een sedum-dak het huis in zomer en winter, helpt hiermee energie te besparen en vermindert bovendien de wateroverlast bij hevige regenval. Het is jammer dat de rijksoverheid sedum-daken nog niet erkent als een zeer nuttige maatregel die past bij veel meer doelstellingen dan alleen klimaat en milieu, doordat ook het leefmilieu van de mens erdoor verbetert. Gelukkig zijn er voldoende andere overheden en partijen die wel willen bijdragen. Maar zelfs wanneer in jouw gemeente er geen subsidie is voor een groen dak, laat je er niet door weerhouden in elk geval de mogelijkheden eens goed te verkennen.

Sproeien voor verkoeling

In de warme maanden zorg je met je tuinslang voor wat verkoeling, en natuurlijk voor de verzorging van je nieuwe sedum-dak.

Wil jij jouw huis verduurzamen?

Door de stijgende energieprijzen en het verdwijnen van de salderingsregeling moeten we meer dan ooit op ons verbruik letten en bewuster om moeten gaan met het gebruik van elektrische apparaten. Dat is niet altijd even makkelijk, want hoe weet je nu hoeveel energie elk apparaat verbruikt? In dit artikel nemen we je mee door de lijst van apparaten die meer verbruiken dan je denkt.

Check altijd het energielabel

Als het tijd is om een apparaat in huis te vervangen, werp dan in de winkel eerst een blik op het energielabel. Dat zegt namelijk alles over het stroomverbruik. Wil je nog zeker een paar jaar door met het huidige apparaat, dan is het slim om te kijken hoe je er zuiniger mee om kunt gaan. Bijvoorbeeld door naar de instellingen van de standby-stand te kijken of het door apparaat alleen aan te zetten op momenten dat je minder energiekosten betaalt. Dat kan je echt tientallen euro’s schelen.

©Lenti Hill - stock.adobe.com

1. Kokendwaterkraan - 138 euro per jaar

Tuurlijk, zo'n kraan is erg handig en als je hem eenmaal hebt, dan wil je nooit meer zonder. Dat zo'n Quooker-kraan ervoor zorgt dat je direct heet water krijgt. Maar, het addertje onder het gras is wel dat die kraan niet alleen het water kookt, maar ook op temperatuur moet houden. Dat kost energie. Een voorbeeld: een gezin van drie personen gebruikt gemiddeld zo’n 10 liter kokend water per dag via een Quooker. Om dit water te verwarmen, is jaarlijks ongeveer 423 kWh aan energie nodig (bron: ANWB Energie) . Daarnaast kost het op temperatuur houden van het water nog eens 87,5 kWh per jaar. Dit komt neer op een totaal energieverbruik van 511 kWh per jaar. Stel dat je een energiecontract hebt waarbij je gemiddeld € 0,27 cent per kWh betaalt, dan kost die Quooker je 138 euro per jaar.

2. Wifi-versterker - 32 euro per jaar

Overal goede wifi in huis is een must, zeker als je veel thuiswerkt en veelgebruikers in huis hebt. Zitten er op strategische plekken in huis wifi-versterkers of repeaters in de stopcontacten? Dan zitten deze er doorgaans de hele tijd in en dat kost je meer geld dan je misschien denkt. De gemiddelde wifi-versterker – je hebt ze met verschillende wattages – verbruikt jaarlijks 88 kWh. Dat kost je per jaar dus ongeveer 32 euro.

3. Grote televisie

Wist je dat het stroomverbruik van een televisie afhankelijk is van het formaat van het scherm? Een 65inch-televisie verbruikt bijvoorbeeld twee keer zo veel stroom als een 43inch-exemplaar met hetzelfde energielabel. Jouw thuisbioscoop kost je daardoor misschien heel wat meer dan je dacht.

Lees ook: Dit zijn de 15 beste televisies van 2024

Vooral de resolutie van het scherm maakt veel uit voor het verbruik. Grotere beeldschermen hebben een hogere resolutie om een scherp beeld te krijgen, zoals een 4K- of zelfs 8K-resolutie. 8K-televisies verbruiken flink meer energie dan een 4K-televisie die net zo groot is.

Bij televisies wordt om die reden ook vaak het stroomverbruik apart vermeld voor zowel de SDR- als de HDR-video. In dit geval staat SDR voor Standard Dynamic Range met een resolutie van 1080p en HDR voor 4K-content.

Een grote televisie gebruikt meer dan een kleine, en ook de beeldkwaliteit bepaalt hoeveel energie wordt verbruikt, zoals hier op dit label is te zien. bij SDR-gebruik (1080p) krijgt deze Hisense-tv dus een energielabel E, terwijl de HDR-stand goed is voor energielabel G, een stuk minder zuinig dus.

©Casa imágenes - stock.adobe.com

4. Extra koelkast

Heb jij een extra koelkast in de garage of bijkeuken omdat de inbouwkoelkast eigenlijk te klein is of omdat hamsteren je hobby is? Dan gaat het vaak om een ouder exemplaar met een energielabel dat richting de G gaat en dat slurpt energie.

Kies in de plaats daarvan voor één grotere koelkast en bekijk kritisch naar wat je er allemaal in stopt: jouw voorraad frisdrank kun je prima bewaren op een andere plek en pas koelen als de vorige fles bijna op is. Wil je de tweede koelkast toch houden, zet hem dan alleen aan als je ‘m gaat gebruiken, bijvoorbeeld rond de periode dat je (veel) eters verwacht of een dinertje hebt georganiseerd.

5. Gaming-pc’s

Heb je gamers in huis of ben je zelf ook niet vies van een potje Fortnite op z'n tijd? Dan kan al dat gegame jouw energierekening naar serieuze hoogten brengen. Vooral game-pc's zijn echte energieslurpers: het jaarverbruik zo'n machine komt gemiddeld per jaar – inclusief monitor – uit op ongeveer 1.400 kWh. En dat staat gelijk aan het energieverbruik van drie koelkasten. Staat er een Xbox of PlayStation te loeien in huis, dan verbruikt deze tussen de 150 en 160 watt per uur. Game je 3 uur per dag, dan zit je per jaar zo aan de 70 euro.

Op zoek naar een snelle en gemakkelijke manier om kleding er verzorgd uit te laten zien zonder gedoe met strijkplanken of zware strijkijzers? De Philips 5000-serie handstomer biedt een gebruiksvriendelijke oplossing die is ontworpen voor gemak en snelheid. De bevindingen van het Review.nl Testpanel tonen aan dat dit apparaat geliefd is bij een breed publiek.

Partnerbijdrage - in samenwerking met Philips

Het ontwerp van de Philips 5000-serie handstomer (STH5020/40) is een van de sterkste punten volgens onze testers. Dankzij een laag gewicht en een ergonomische vorm ligt het apparaat prettig in de hand en is het eenvoudig te gebruiken, zelfs voor langere sessies. Het compacte formaat maakt het bovendien een ideale metgezel voor op reis. Meerdere testers, waaronder Manonv, prezen dat aspect: "Hoe handig is deze stomer voor op reis! Hij warmt binnen 30 seconden op en stoomt kreukels er makkelijk uit, zelfs als je kleding op een hanger blijft hangen."

Daarnaast benadrukken testers het intuïtieve gebruiksgemak. Het apparaat is direct na het inschakelen klaar voor gebruik en heeft geen ingewikkelde instellingen. Dat maakt 'm geschikt voor zowel ervaren gebruikers als nieuwkomers als het aankomt op handstomers. Toch werd er door sommige testers, zoals MandyK, opgemerkt dat het snoer wat langer had mogen zijn om volledige bewegingsvrijheid te bieden.

©Philips

Prestaties: snelheid en resultaat

Wat betreft prestaties maakt deze handstomer indruk met zijn vermogen om kledingstukken snel op te frissen. Het apparaat biedt twee standen: Eco voor een energiezuinige stoomproductie en Max voor intensere toepassingen. Tester Saliziia benadrukte de flexibiliteit van de standen: "De Eco-stand werkt fijn voor lichte opfrissingen, maar de Max-stand is een uitkomst bij hardnekkige kreukels. Het is geen vervanging voor een strijkijzer, maar het komt aardig in de buurt."

De testers waren vooral te spreken over de snelheid waarmee het apparaat zijn werk doet. Binnen 30 tot 35 seconden is het apparaat volledig opgewarmd en klaar voor gebruik, wat ideaal is voor wie weinig tijd heeft. Het verwijderen van lichte kreukels is zo gepiept en zelfs stoffen met details, zoals ruches en plooien, worden snel gladgemaakt dankzij de verstelbare stoomkop. Hoewel dikkere stoffen zoals jeans of zware gordijnen minder gemakkelijk glad worden, zijn de meeste testers het erover eens dat het apparaat uitblinkt in alledaags gebruik.

Flexibiliteit en accessoires

Deze handstomer van Philips onderscheidt zich door zijn veelzijdigheid en de meegeleverde accessoires, zoals een handschoen en een extra waterreservoir. De verstelbare kop maakt het mogelijk om kleding in verschillende posities te stomen, zowel hangend als liggend. Tester Bentesara kon dat wel waarderen: "De verstelbare kop maakt het richten van de stoom veel makkelijker, vooral bij kledingstukken met lastige hoeken of details."

De handschoen, bedoeld om de handen te beschermen tegen de hete stoom, wordt door veel testers als handig ervaren, hoewel de grootte van de handschoen wel tegenvalt. Ilse de Haas merkte op: "De handschoen is aan de grote kant, waardoor je wat grip verliest tijdens het stomen, maar gelukkig is het niet per se nodig om hem te gebruiken." Het extra waterreservoir bleek voor veel testers een welkome toevoeging, omdat je nu meerdere kledingstukken kunt stomen zonder tussendoor bij te hoeven vullen.

©Philips

Vormgeving en duurzaamheid

Het design van de Philips 5000-serie is modern en strak, maar over de kleur waren de meningen verdeeld. Terwijl sommigen, zoals Rocky1998, het ontwerp prachtig vonden, gaf tester MandyK aan dat de echte kleur wel een beetje tegenviel in vergelijking met de afbeelding op de verpakking. Desondanks werden het compacte formaat en de robuuste afwerking door bijna iedereen gewaardeerd. Clemens benadrukte het gemak van opbergen: "Het apparaat is licht en compact, waardoor hij makkelijk in een kast of koffer past."

Wat betreft duurzaamheid scoort de handstomer hoog. De testers merkten op dat het apparaat stevig aanvoelt en bestand lijkt tegen intensief gebruik.

Conclusie

Met een gemiddelde score van een 8,2 overtuigt de Philips 5000-serie handstomer als een veelzijdige oplossing voor het snel opfrissen van kleding. Het apparaat biedt snelheid, gebruiksgemak en flexibiliteit, waardoor het een ideale keuze is voor mensen die tijd willen besparen en toch netjes voor de dag willen komen. Tester Joyce vat de algemene ervaring samen: "Het is geen vervanging voor een strijkijzer, maar het werkt perfect voor een snelle opfrisbeurt en haalt lichte kreukels moeiteloos weg."

Hoewel het apparaat enkele beperkingen heeft, zoals de effectiviteit bij dikkere stoffen en de grootte van de handschoen, wegen de voordelen ruimschoots op tegen de nadelen. Voor dagelijks gebruik of als reisgenoot is deze Philips-handstomer een waardevolle toevoeging aan elke garderobe.

De uitgebreide reviews van het Review.nl Testpanel lees je hier!