Stroom van je zonnepanelen die je niet direct gebruikt lever je aan het elektriciteitsnet. Op de jaarafrekening wordt het weggestreept tegen de stroom die je hebt afgenomen. Dat noemen we salderen. Leveren de zonnepanelen meer op dan je verbruikt? Dan krijg je over het deel dat je teruglevert een vergoeding.

De stroom die je opwekt met je zonnepanelen gebruik je deels direct zelf. Wat je niet gebruikt, lever je terug aan het openbare net. We noemen dat terugleveren. Na elk contractjaar trekt de leverancier de stroom die je hebt teruggeleverd af van de stroom die je hebt afgenomen. Dit heet salderen. Als je meer hebt teruggeleverd dan verbruikt kom je op een negatief verbruik en krijg je zelfs geld terug per kilowattuur, de zogeheten terugleververgoeding.

De salderingsregeling maakt het heel gunstig om terug te leveren als je zonnepanelen bezit. Je mag de geleverde stroom immers wegstrepen tegen de stroom die je afneemt van het energiebedrijf, en dan ook nog tegen hetzelfde tarief inclusief alle belastingen.

Hoe regel je het salderen?

Het salderen gaat automatisch. Als je zonnepanelen hebt gekocht en ze zijn geinstalleerd, moet je deze registreren op energieleveren.nl. Dan weten de energieleverancier en je netbeheerder dat je elektriciteit zult gaan terugleveren en ook (ongeveer) hoeveel.

Het kan ook dat de installateur dit voor jou doet. Na elk contractjaar zal de energieleverancier de teruggeleverde stroom verrekenen. De energieleverancier zal de gegevens in veel gevallen ook vooraf gebruiken om je termijnbedrag te bepalen. We raden je aan hierop toe te zien zodat je niet te veel of te weinig betaalt, waardoor je naderhand veel moet bijbetalen of terugkrijgt.

Verbruiksmoment onbelangrijk

Een groot voordeel van de huidige regels is dat het niet uitmaakt op welk moment je elektriciteit precies verbruikt. De teruggeleverde stroom is immers net zo veel waard als de kilowattuurprijs (inclusief belastingen) die je voor de op een ander moment afgenomen stroom betaalt. Dat je vooral wasjes zou moeten draaien als de zon schijnt klopt dus (nog) niet.

Al biedt het wel enkele voordelen om je eigen stroom toch direct te gebruiken. Het maakt je bijvoorbeeld minder afhankelijk van het moment dat je energieleverancier gaat salderen. Dat doen leveranciers ze in de regel pas na je contractjaar. Ook helpt het direct gebruiken van je eigen stroom om de belasting van het net te verminderen. De regels voor salderen en de terugleververgoeding zullen de komende jaren veranderen. We leggen uit wat er op dit moment bekend is en wat dat voor jou betekent.

©Olga Yastremska, New Africa, Africa Studio

Wat verandert er straks bij salderen?

De salderingsregeling zal op termijn worden aangepast. Oorspronkelijk zou dit al in 2022 gebeuren, daarna was 2025 de volgende haalbare datum. Inmiddels is de afschaffing van de salderingsregeling voorlopig helemaal van de baan. Vanaf 2025 zou je nog maar een percentage van de teruggeleverde elektriciteit van je verbruik mogen aftrekken. En dat percentage zou dan elk jaar dalen.

De eerste stap die in 2025 genomen zou worden, zou een grote zijn. Nog maar 64 procent van de stroom die je hebt teruggeleverd zou je dan nog mogen salderen. Daarna zou dit in stappen terug gaan naar nul.

Voor de teruggeleverde stroom die je niet mag salderen, krijg je overigens wel een relatief hoge terugleververgoeding. Wettelijk zal dit tarief waarschijnlijk op ten minste 80 procent van het leveringstarief exclusief belastingen worden gesteld. Dit is overigens nog een voorstel dat in eind september/begin oktober in de Tweede Kamer moet worden besproken; er kan dus nog wat wijzigen.

Zonnestroom zelf gebruiken

Uiteindelijk mag je zoals je in de tabel kunt zien per 2031 helemaal niets meer salderen. Met andere woorden: je betaalt dan voor elke kilowattuur die je afneemt van het elektriciteitsnet de volle kilowattuurprijs. De zonnestroom die je zelf meteen gebruikt blijft gratis. Het teveel aan zonnestroom wordt teruggeleverd en hier krijg je een vergoeding voor, die waarschijnlijk wordt vastgesteld op minimaal 80 procent van het leveringstarief. Het wordt met het in werking treden van de nieuwe regels dus ook steeds gunstiger om zo veel mogelijk van je opgewekte stroom direct zelf te gebruiken of indien mogelijk op te slaan. In het artikel Zonnestroom optimaal benutten lees je daar meer over.

Terugverdientijd

De terugverdientijd voor zonnepanelen komt volgens de overheid gemiddeld op zeven jaar uit. Uit onderzoek van TNO blijkt dat de terugverdientijd door de aanpassing van de salderingsregels iets zal oplopen tot gemiddeld negen jaar. De voorbeeldberekeningen gaan echter uit van een kilowattuurprijs rond 0,20 euro. Met de huidige hoge elektriciteitsprijzen is de jaarlijkse besparing veel hoger. En daardoor is de terugverdientijd ook veel lager. Maar reken je niet meteen rijk: het is natuurlijk onzeker hoelang de stroomprijs op dit hoge niveau blijft.

Investering blijft gunstig

Het mag duidelijk zijn dat het nog steeds heel gunstig is om zonnepanelen te kopen. Je profiteert van de huidige hoge elektriciteitsprijzen, waardoor de terugverdientijd relatief kort is, en je kunt bovendien nog een paar jaar profiteren van de huidige regels rondom saldering. Als je niet meer kunt salderen, krijg je in ieder geval een eerlijkere prijs voor de teruggeleverde stroom.

Daarnaast mag je nu ook nog steeds de btw op de aankoop én installatie van zonnepanelen terugvragen. Dit scheelt bijna 21 procent op de kosten. Ook hier kan een installateur je soms bij helpen tegen een kleine vergoeding.

Bedenk ten slotte ook dat de zonnepanelen een verwachte levensduur van gemiddeld 25 jaar hebben. De enige kink in de kabel is mogelijk de beperkte beschikbaarheid van zonnepanelen en installateurs, want er is heel veel vraag.

©Anna Czapnik

Op papier (!) voegt de Amazon Kindle Paperwhite niet ontzettend veel toe. Maar de aanpassingen kunnen wel waardevol zijn voor iedereen die al jaren een (verouderde) Kindle-versie heeft. Wat brengt de 2024-variant?

We vallen meteen met de deur in huis. Mocht je de 2021-versie van de Amazon Kindle Paperwhite gekocht hebben, dan zal de stap naar de 2024-variant te klein zijn om opnieuw 180 euro uit te geven aan een (eerlijk is eerlijk: voortreffelijke) e-reader. Maar als jouw Kindle uit 2018 of eerder komt, dan is het wél tijd om de overstap te maken. De Amazon Kindle van de twaalfde generatie heeft namelijk twee belangrijke en waardevolle aanpassingen.

Ten eerste is het systeem nu tot 25 procent sneller. Amazon geeft weinig informatie vrij over de processor en andere specificaties; maar als je een oude en nieuwe Kindle naast elkaar houdt, merk je dat verschil. Het menu reageert vlotter op je aanrakingen, waardoor je minder lang hoeft te wachten. Dit is met name merkbaar wanneer je iets moet intypen, als je een boek zoekt bijvoorbeeld.

Daarnaast is het scherm ten opzichte van de 2021-editie is het scherm met een inch gegroeid. Er past nu net wat meer op het scherm: wat ons betreft betekent dat vooral meer leesplezier. Dat hij daardoor een paar gram zwaarder en wat groter is dan de voorgaande Paperwhite mag eigenlijk geen naam hebben. Met een gewicht van 211 gram en een scherm van 7 inch blijft de 2024-variant namelijk nog steeds een e-reader die niet zwaar of ontzettend groot is. Het is nog steeds een compact apparaat dat je vrijwel overal mee naartoe kunt nemen.

©Wesley Akkerman

Kleine frustratie

Het apparaat ligt lekker in de hand, maar is tevens ontzettend glad waardoor we een hoesje eigenlijk verplicht vinden. Zo voorkom je dat je de e-reader stevig vast wilt houden, waardoor je mogelijk met je duim op het e-inkt-scherm tikt.

Tikken op het scherm betekent dat je van pagina wisselt in een boek of comic. Dat wil je natuurlijk niet per ongeluk doen, want dat kan je een beetje uit het lezen halen. Het is geen groot probleem, maar wel een kleine smet op de ervaring. Verder hebben we weinig aan te merken op het ontwerp. Onderop zit de knop waarmee je hem uit de slaapstand haalt. Ook zit hier de usb-c-poort waarmee je hem oplaadt. De accu kan het tot drie maanden uithouden.

©Wesley Akkerman

(Bijna) hetzelfde, verbeterd

Net als bij andere Kindle-modellen kun je de kwaliteit van het scherm aanpassen op je eigen zicht. Zo heb je verschillende niveaus van helderheid, die er zowel in de avond als overdag prima uitzien. Daarnaast ben je in staat de warmte van het scherm te veranderen. Dan maak je de digitale pagina's in feite meer geel dan wit, maar dat vinden we geen groot probleem. Na een seconde is je zicht daaraan gewend en lees je de woorden prettig van het schermpje. Ook de contrastverhouding is nu hoger. Dat zie je voornamelijk wanneer je comics of graphic novels leest. Een verbetering waarvan we zeggen: meer dan welkom. Maar...

©Wesley Akkerman

Oude(re) Kindle vervangen of niet?

...Ondanks de verbeteringen wat betreft snelheid, schermgrootte en de hierboven beschreven contrastverhouding is de sprong tussen de variant uit 2021 en deze uit 2024 ook weer niet zó groot dat we meteen roepen dat je er nu een moet bestellen. Ja, de ervaring is beter – maar ook weer niet zó veel beter.

Daarnaast is het jammer dat Amazon de Amazon Kindle Paperwhite voorziet van slechts 16 GB aan opslagruimte. Nu zal dat voor je verzameling oude en nieuwe boeken en novels meer dan voldoende zijn, maar fans van audioboeken kunnen beter naar een model kijken met iets meer ruimte. De Paperwhite Signature Edition heeft bijvoorbeeld 32 GB aan opslagruimte, maar kost met 199 euro ook meteen twee tientjes meer.

©Wesley Akkerman

Een Kindle zoals verwacht

Het zal niemand verrassen dat de Amazon Kindle Paperwhite presteert zoals verwacht. Zoals altijd kun je heel fijn je boeken lezen op dit apparaat, zonder vermoeide ogen. De interface is toegankelijk en boeken aanschaffen is zo gepiept. Dat kan direct op de e-reader, met een Amazon-account, of via de website. Dan worden ze naar de e-reader gestuurd. Gekochte boeken worden verder netjes gepresenteerd op het thuisscherm van het apparaat. Zoals altijd is het ook mogelijk gratis epubs met een omweg naar het product te sturen.

Het apparaat biedt een aantal opties voor het aanpassen van de tekstgrootte en het lettertype, maar voelt tegelijkertijd ook een beetje beperkt. We zien graag meer opties in het menu staan. Daarnaast is het jammer dat de nieuwe Paperwhite geen koptelefoonaansluiting heeft en dat je voor luisterboeken bent aangewezen op bluetooth – zeggen we in het kader van veelzijdigheid.

©Wesley Akkerman

Amazon Kindle Paperwhite kopen?

Hoewel we enthousiast zijn over de Amazon Kindle Paperwhite (2024) en de aanpassingen zeker de moeite waard vinden, betekent dat niet dat we iedereen met een 2021-model aanraden om over te stappen – want daarvoor zijn de stappen te klein. Maar heb je een veel ouder model, dan kun je dat met een gerust hart wél doen. De basis is vertrouwd gebleven, en ondanks een paar kleine minpunten is dit zeker geen miskoop.

Of het nu gaat om pizza's, ijs of zelf ingevroren maaltijden: een goede vriezer is onmisbaar. Maar kies je voor een vrieskast, vrieskist of koelvriescombinatie? In dit artikel zetten we de verschillen op een rij, zodat jij de beste keuze kunt maken.

Lees ook: Hier moet je op letten bij de aanschaf van een nieuwe vriezer

Voordat je je zoektocht naar het juiste model vriezer start, is het belangrijk om te bepalen hoeveel vriesruimte je nodig hebt. Het zou zonde zijn als je een duur apparaat in de keuken of schuur hebt staan dat uiteindelijk te weinig opbergruimte blijkt te hebben, of juist een apparaat dat altijd maar tot de helft gevuld is en daardoor onnodig veel energie verbruikt. Of je nu een vrieskast, vrieskist of koelvriescombinatie kiest: voor alle modellen geldt dat je zo'n 50 liter vriesruimte per persoon rekent. Bestaat jouw huishouden uit vier mensen, dan heb je dus een vriezer met een inhoud van minstens 200 liter nodig. Met z'n tweeën heb je vaak genoeg aan 100 tot 150 liter.

Vrieskast

Een vrieskast lijkt door zijn verticale model veel op een koelkast, met als verschil dat de gehele kast bedoeld is om te vriezen. De binnenkant van een vrieskast bestaat dan ook uitsluitend uit lades. Het fijne daaraan is dat een vrieskast erg overzichtelijk is: als je ervoor staat, zie je in één oogopslag welke producten waar liggen. Dat is anders bij een vrieskist, waarin diepvriesproducten op elkaar gestapeld liggen in één groot vriesvak. Ook kun je in een vrieskast over het algemeen erg veel producten kwijt, in tegenstelling tot bijvoorbeeld het compacte vriesgedeelte van een koelvriescombinatie. Vrieskasten zijn er ook in tafelmodellen, die ideaal zijn voor kleinere keukens of huishoudens. Een tafelmodel plaats je bijvoorbeeld onder het keukenblad, waardoor hij geen extra ruimte in je keuken inneemt.

©carballo

Vrieskist

Iets minder populair dan de vrieskast en koelvriescombinatie is de vrieskist: een liggende vriezer met een deksel bovenop. Het voordeel van dit type vriezer is ook meteen een nadeel: een vrieskist is erg groot, waardoor hij niet in de gemiddelde keuken past. Vrieskisten scoren ook op esthetisch gebied wat minder hoog, waardoor de meeste mensen dit apparaat sowieso niet snel in de keuken zouden plaatsen. Toch kunnen vrieskisten juist vanwege hun grote formaat ontzettend handig zijn. Bijvoorbeeld als je vaak in bulk koopt, hobbykok bent, een moestuin hebt of in de zomer veel ijsjes of ijsblokjes wilt bewaren. Sommige vrieskisten hebben zelfs een netto inhoud van 600 liter! Als je ruimte overhebt in je schuur of garage en vaak voedsel invriest, is een vrieskist dus zeker het overwegen waard. Vrieskisten zijn daarnaast relatief goedkoop én energiezuinig, omdat de kou na het openen van het deksel direct weer terug in de kist 'valt'. Het apparaat hoeft na openen dus niet extra hard te werken om de vriesruimte weer op de juiste temperatuur te krijgen.

Lees ook: Een vrieskast in de schuur of garage? Een koud kunstje!

©Vinícius Bacarin

Koelvriescombinatie

Veruit de meeste huishoudens hebben een koelvriescombinatie: een koelkast en vriezer ineen. De vriezer bevindt zich meestal boven of onder het koelgedeelte. Zo'n koelvriescombinatie is natuurlijk hartstikke handig, want het bespaart een hoop ruimte in de keuken. Ook is een koelvriescombinatie over het algemeen goedkoper dan een losse koelkast en vriezer. En omdat er maar één compressor hoeft te draaien, is een koelvriescombinatie vaak ook energiezuiniger dan twee losse apparaten bij elkaar. Maar zo'n twee-in-één-apparaat heeft ook een nadeel: je kunt er veel minder diepvriesproducten in kwijt dan in een losse vrieskast of -kist. Vaak beslaat de koelruimte het grootste gedeelte van het apparaat, en blijven er drie tot vijf lades over voor het vriezen. Voor een gemiddeld gezin dat af en toe wat invriest is dat meestal wel voldoende. Heb je meer vriesruimte nodig, bijvoorbeeld omdat je vaak aanbiedingen koopt of aan mealpreppen doet? Dan heb je aan een koelvriescombinatie mogelijk niet genoeg en is een vrieskast of -kist voor jou een beter idee.

©Indofootage

Extra functies

Als je eenmaal besloten hebt voor welk type vriezer je gaat, zou je ook nog kunnen kijken welke functies je wilt dat het apparaat heeft. Veel moderne vrieskasten, -kisten en koelvriescombinaties beschikken over allerlei slimme functies die helpen om voedsel langer vers te houden en het apparaat efficiënt te laten werken. Zo hoef je met No Frost nooit meer te ontdooien, is de snelvriesfunctie handig voor het snel invriezen van nieuwe boodschappen en voorkomt een deuralarm dat warme lucht de vriezer binnendringt. Bij vrieskisten is binnenverlichting extra belangrijk, zodat je niet eindeloos hoeft te graaien als je een product zoekt. Let ook op het energielabel van je nieuwe vriezer, want vriezers vreten behoorlijk wat stroom. Wil je een zo zuinig mogelijk apparaat, ga dan voor een vriezer met energielabel C of hoger (tot A). Je kunt ook het energieverbruik in kWh/jaar gebruiken om apparaten te vergelijken; dit geeft het absolute verbruik van een vriezer aan.